docSzejk 2/2012 2(104)
download 
Reklamacja Transkrypt
Szejk 2/2012 2(104)
NR 2 (104) SZEJK Czasopismo PGNiG SA Oddział w Zielonej Górze Sekwestracja CO2 Zatłaczanie dwutlenku węgla w złożu Borzęcin, str. 8 40 lat przed Lubocinem Na trasie gazociągu Nasza działalność w rejonie gminy Krokowa ma już długą historię, str. 6 Budowie gazociągów towarzyszą m.in. badania archeologiczne, str. 11 SPIS TREŚCI 4 Z LMG do Grodziska 5 8 250 na godzinę 11 Cztery tysiące lat przed gazociągiem 12 Nowe władze w Stowarzyszeniu 13 Kto lepiej zna Łukasiewicza? 14 15 16 Borzęcin europejskim pionierem sekwestracji 6 Ropa nad Bałtykiem Z kasy Funduszu dla pracowników 24 Wspieramy kulturę, naukę, sport Zaangażowanie społeczne 25 Konkursy, informacje kadrowe 26 Sport Niepoprawny optymista Wydawca: PGNiG SA w Warszawie Oddział w Zielonej Górze 18 19 20 23 Łukasiewicz dotarł do Krośnic Aktualności, ciekawostki Z Niska Szejk Salon wystaw 28 30 31 32 Mapy na sto sposobów Dla nas i otoczenia Kalendarium Szejkówka Redaguje zespół: Dorota Mundry - tel. 68 32 91 262, Magdalena Wajda - tel. 68 32 91 425 Adres redakcji: 65-034 Zielona Góra ul. Boh. Westerplatte 15 [email protected], [email protected] www.pgnig.pl/zielonagora Projekt, skład i druk: tel. 68 45 35 700 www.sandmedia.com.pl 2 PGNiG SA Oddział w Zielonej Górze OD REDAKCJI Szanowni Państwo, tym razem lato przynosi zmiany – zarówno w Centrali naszej Spółki, jak i w Oddziale. Zmienia się również Szejk. O zmianach organizacyjnych, które trwają, napiszemy we wrześniowym numerze naszego czasopisma. A nową szatę Szejka, ujednoliconą dla wszystkich wydawnictw firmowych w Grupie Kapitałowej, macie Państwo przed sobą. Jak je oceniacie? – ankietę na ten temat przygotujemy już wkrótce. Poruszamy na naszych łamach tematy związane z wieloletnią działalnością Oddziału na zachodzie i północy kraju – od czterdziestu lat eksploatujemy złoże Borzęcin, w którym składujemy CO2, od czterdziestu lat również nasi górnicy naftowi pozyskują ropę naftową i gaz ziemny na Wybrzeżu. I jak piszą koledzy z kopalni Żarnowiec, po tylu latach w ich sąsiedztwie, na terenie koncesji Wejherowo spoglądamy w przyszłość związaną z gazem ze złóż niekonwencjonalnych. W lipcu na otworze Lubocino-1 będzie miał miejsce kolejny zabieg szczelinowania hydraulicznego. Wrócimy do tematu w kolejnym Szejku. Wśród informacji o naszych inwestycjach zwracam Państwa uwagę na fakt, że zbliżamy się do zakończenia budowy i uruchomienia największego krajowego podziemnego magazynu gazu w Wierzchowicach. Co prawda znane są kłopoty lidera konsorcjum budującego instalację, wierzymy jednak że nie będzie miało to wpływu na realizację projektów, w które firma PBG SA jest u nas zaangażowana. Interesujące są prace związane z budową gazociągów – nie tylko ze względu na różnorodność spraw, ale i badania, choćby archeologiczne, o których teraz piszemy. Zaglądamy w ten sposób nie tylko w odległą, geologiczną przeszłość Ziemi, ale i tą bliższą człowiekowi sprzed kilku tysięcy lat. Czerwiec był w życiu byłego dyrektora Oddziału, T. Kulczyka ważny z kilku powodów, o czym możecie się Państwo dowiedzieć podczas lektury „Życiorysu wpisanego w Naftę”. Stąd wspomnienia prezentujemy również w czerwcu, mimo że swoją zawodową przygodę z Naftą zakończył przechodząc na emeryturę w grudniu. Wiele informacji dotyczy naszego zaangażowania społecznego, aktywności naszych pracowników na niwie zawodowej, sportowej, krwiodawczej. Są kolejne konkursy, a wśród nich polecam Państwa uwadze fotograficzny związany z wakacjami. One już się rozpoczęły, życząc więc Państwu udanego odpoczynku podczas urlopów, życzę jak zawsze - ciekawej lektury Szejka. „Szejk” nr 2 (104) ukazuje się od 1986 r. okładka: PMG Wierzchowice, budynek bloku gazowo-parowego foto: Paweł Chara SZEJK 3 INWESTYCJE Z LMG do Grodziska W ramach realizowanych aktualnie inwestycji Dział Inwestycji Gazowniczych zajmuje się między i n n y m i z a d a n i a m i z w i ą z a n y m i z b u d o w ą g a z o c i ą g ó w. M a j ą o n e p o ł ą c z y ć d w a r e j o n y w y d o b y w c z e - LMG i Gorzów Wlkp. z Odazotownią i Mieszalnią Gazu Grodzisk Wlkp., tworząc stabilny system g a z u h a n d l o w e g o o w a r t o ś c i o p a ł o w e j 2 0 , 2 M J / m 3. W p o p r z e d n i m n u m e r z e o p i s y w a n o z a k o ń c z o n e już zadanie związane z realizacją gazociągu łączącego OC KRNiGZ Lubiatów z Mieszalnią Gazu Kłodawa, dziś piszemy o kolejnym. urociąg budowany w ramach zadania: „Gazociąg do Odazotowni Grodzisk” będzie łączył Terminal Ekspedycyjny Wierzbno z istniejącym gazociągiem DN350 relacji KGZ Paproć – Mieszalnia Gazu Grodzisk (tzn. zostanie zakończony nowoprojektowanym Węzłem Sątopy). R Prace planistyczne i projektowe dla tej inwestycji rozpoczęto w czerwcu 2010 r. Od początku założeniem projektu był wybór optymalnej trasy, z jednoczesną minimalizacją działek będących własnością osób prywatnych. Ostatecznie gazociąg przebiega przez 356 działek, w tym 212 leśnych, 85 instytucjonalnych, 59 prywatnych. Kończą się prace projektowe realizowane przez Biuro Studiów i Projektów Gazownictwa GAZOPROJEKT SA. Projektant gazociągu złożył wnioski o wydanie decyzji o pozwoleniach na budowę, a właściwe organy wszczęły długotrwałe postępowania zmierzające do ich wydania. Wykonawcą robót budowlanych jest firma PGNiG TECHNOLOGIE SA, budowę będzie prowadził Oddział ZRUG w Pogórskiej Woli przy udziale Oddziału Naftomontaż Krosno. Do końca czerwca przekazano wykonawcy tereny budowy dla gminy Przytoczna, Węzła Sątopy oraz dla terenów zamkniętych. W lipcu przewidujemy przekazanie terenów dla gminy Miedzichowo, w sierpniu dla gmin Pszczew oraz Nowy Tomyśl. Będzie to możliwe, jeśli w toku uzyskiwania klauzuli ostateczności decyzji o pozwoleniach na budowę właściciele nieruchomości nie wniosą odwołań. Wykonawca rozpoczął prace przygotowawcze tj. geodeci przystąpili do prac polowych, trwa wycinka drzew i równolegle prowadzony jest nadzór ekologiczny oraz saperski. Kilka liczb • inwestycja zlokalizowana jest na terenie 2 województw – lubuskiego (22 km) i wielkopolskiego (33,4 km), • całkowita długość gazociągu o średnicy DN300 i ciśnieniu 8,4MPa to 55,4 km, Planowany termin realizacji zadania to 30.04.2013 r. Anna Mahlik Branżowy Inspektor Nadzoru Dział Inwestycji Gazowniczych 4 PGNiG SA Oddział w Zielonej Górze • na długości 19,6 km gazociąg przebiega przez tereny rolne, a 35,8 km przez tereny leśne, • na trasie rurociągu przewidziano 5 zespołów zaporowo – upustowych. AKTUALNOŚCI 250 na godzinę Gdy piszę ten artykuł, mija już trzy lata i 7 miesięcy od podpisania umowy na realizację z a d a n i a i n w e s t y c y j n e g o p n . „ B u d o w a P M G W i e r z c h o w i c e e t a p 3 , 5 m l d n m 3, p o d e t a p 1 , 2 m l d n m 3” . o okresie zmagań z uzgadnianiem dokumentacji projektowej, wykonawstwem, próbami, sprawdzeniami, odbiorami technicznymi oraz usuwaniem usterek warunkujących przystąpienie do rozruchu, niewiele dzieli nas od rozpoczęcia pracy kompresorów gazu oraz całej instalacji zatłaczania gazu. W jej skład wchodzą również: filtry wlotowe, stacja pomiarowa gazu, gazociągi, stacja rozdziału gazu oraz strefy przyodwiertowe. P Napełniamy Obecnie trwa napełnianie głównych gazociągów (DN 800, DN 600) i obiektów związanych z zatłaczaniem gazu z sieci przesyłowej OGP Gaz System. Prowadzenie takich robót wymaga zachowania odpowiednich środków bezpieczeństwa. Należy je wykonywać ze szczególną starannością przy zachowaniu obowiązujących procedur. Powoduje to utrudnienia w pracach na obiektach sąsiadujących z miejscami prowadzenia robót gazoniebezpiecznych. Wszyscy liczymy na rychłe zakończenie tych prac, rozpoczęcie rozruchu w trybie zatłaczania i zapoznanie się w praktyce z funkcjonalnością pracujących obiektów. Aktualnie warunki określone przez OGP Gaz System przewidują zatłaczanie gazu w ilości 250 tys. m 3/h (dotychczas zatłaczano 150 tys. m 3/h). a także zasad wymiany informacji pomiędzy dyspozytorami ruchu. Do pełnego zakończenia inwestycji pozostaje także uruchomienie układu odbioru gazu z magazynu, w skład którego wchodzą m.in. instalacja osuszania, redukcji ciśnienia gazu, regeneracji glikolu, zatłaczania metanolu, odgazowania, gromadzenia i zatłaczania wody złożowej. Więcej gazu Po uruchomieniu PMG Wierzchowice rozpoczną się prace modernizacyjne starej tłoczni, dzięki czemu będzie możliwe zwiększenie ciśnienia gazu dostarczanego do PMG Wierzchowice z kierunku Lasowa. Istotne zwiększenie dostaw gazu nastąpi po uruchomieniu terminalu regazyfikacji gazu w Świnoujściu. Znajdujący się na terenie PMG Wierzchowice blok gazowo-parowy umożliwia produkcję ciepła i energii elektrycznej. Wykonawca deklaruje rozpoczęcie pracy instalacji bloku w sierpniu. Współpraca z siecią energetyczną będzie możliwa po uzgodnieniu przez wykonawcę warunków pierwszego łączenia oraz synchronizacji, Co z nazwą? W celu ułatwienia identyfikacji dotychczasowego i wybudowanego właśnie magazynu nazwę PMG Wierzchowice zarezerwowano dla nowej instalacji. Dla odwiertów, gazociągów infrastruktury „starego magazynu” przyjęto nazwę „Ośrodek grupowy-W”. Będzie on podłączony do trzynastego ciągu na stacji rozdziału gazu PMG Wierzchowice. Sławomir Magdoń Branżowy Inspektor Nadzoru Dział Budowy PMG Foto: Paweł Chara To te, budowane od trzech lat instalacje nazywamy teraz „PMG Wierzchowice” SZEJK 55 NASZE JEDNOSTKI Ropa nad Bałtykiem Każdy jubileusz jest okazją do spojrzenia wstecz, zaglądnięcia w swój życiorys i życiowy dorobek. W tym roku mija czterdzieści lat od rozpoczęcia eksploatacji złóż w rejonie Żarnowca. opalnia eksploatuje złoża ropy naftowej Żarnowiec W, Dębki, Żarnowiec, Białogóra. Ze złoża Dębki i Żarnowiec produkcję rozpoczęto w kolejnych latach odwiertami: K Nazwa odwiertu Dêbki 2 Dêbki 4 Dêbki 5k Dêbki 6 AKP Dêbki 7k Bia³ogóra - 3 ¯arnowiec IG-4 ¯arnowiec 6k ¯arnowiec 7 ¯arnowiec 8k Rok wykonania wiercenia 1972 1991 1992 1992 1993 1990 1972 1987 1989 1989 Wydobycie do dnia dzisiejszego to 47 tys. ton ropy naftowej i 39,5 mln m3 gazu ziemnego. edycja: K. Olszewska Kopaliną główną ze złóż jest ropa naftowa nie zawierająca zanieczyszczeń, a kopaliną towarzyszącą ropie naftowej jest gaz ziemny o zawartości metanu od 73 do 83 %. W piaskowcach Złoża Żarnowiec i Dębki leżą w obrębie Pobrzeża Słowińsko – Kaszubskiego, stanowiącego obszar moreny dennej urozmaiconej pojedynczymi wałami moren czołowych i poprzecinanej systemem bagnistych pradolin fluwioglacjalnych. Są to złoża szczelinowate o bardzo niskiej 6 PGNiG SA Oddział w Zielonej Górze Dzięki zagospodarowaniu złoża Żarnowiec-W powiat pucki zaopatrywany jest w gaz z lokalnych złóż porowatości międzyziarnowej cechujące się długotrwałą i stabilną eksploatacją. Skałę zbiornikową w utworach kambru środkowego stanowią piaskowce drobnoziarniste, niekiedy średnioziarniste z bardzo licznym glaukonitem, cienkie nieregularne przewarstwione mułowcem lub iłowcem. Powyżej zalegają osady poziomu holmiowego. Są to naprzemianległe ławice piaskowców kwarcytowych, drobnoziarnistych, jasnoszarych i szarozielonych z glaukonitem oraz mułowce i iłowce ciemnoszare i szarozielone, często zapiaszczone o zmiennej miąższości. Wydziela się trzy poziomy produktywne na głębokości od 2600 – 3100 m. foto: archiwum Oddziału Samoczynnie Od roku 1972 prowadzona jest eksploatacja tzw. „samoczynna okresowa”. Ekspedycja ropy naftowej odbywała się autocysternami, a gaz spalany był na pochodniach do roku 1994. Wtedy zagospodarowaliśmy złoże Żarnowiec W, wybudowaliśmy tzw. „obiekt centralny”, nastąpiło połączenie istniejących obiektów gazociągami oraz wybudowanie gazociągów średniego ciśnienia dla lokalnych potrzeb powiatu puckiego. Na kopalni Żarnowiec pracuje obecnie 18 osób, od lewej, na dole: P. Renusz, W. Czapp, M. Pestilenc, M. Kwidziński, stoją: R. Haładyn, K. Schmidt, S. Mudlaff, W. Renusz, D. Budnik, J. Arendt, J. Schmidt, J. Słowakiewicz W latach 1994- 2002 powstała sieć gazowa o długości 500 km była zasilana tylko i wyłącznie gazem wysokometanowym z kopalni Żarnowiec. Z okazji jubileuszu naszej kopalni wszystkim Kolegom życzę szczęścia i wielu lat pracy, może już wkrótce przy eksploatacji gazu z łupków. Z górniczym „Szczęść Boże” Przez lata Patrząc na historię, pożółkłe i wyblakłe dokumenty z lat siedemdziesiątych przywracamy w pamięci zdarzenia i ludzi, którzy tutaj zawitali. Pierwsze kroki na tym terenie stawiało Przedsiębiorstwo Kopalnictwa Mielec, później Wielkopolskie Zakłady Gazownictwa i Górnictwa Nafty i Gazu, Zie- lonogórski Zakład Górnictwa Nafty i Gazu – dziś Oddział PGNiG. Jak w przypadku większości kopalń z tego okresu, osoby dozoru górniczego przybyły tu na Pomorze z kolebki przemysłu naftowego z Podkarpacia: Władysław Zając, Stanisław Kisiołek. Nafciarze przyjeżdżają nadal z całej Polski. Rotacja kadry w dalszym ciągu trwa, jedni osiedlają się i zakładają rodziny, inni zabierają Kaszubki w nowe rejony działań przemysłu naftowego. Takie jest już życie górników naftowych - odwiecznych cyganów. Najważniejszym wydarzeniem dla istnienia kopalni Żarnowiec był kontakt z dr inż. Januszem Kośmidrem. Od tego czasu operatorzy patrząc na manometr widzą sytuację w odwier- cie, a eksploatacja naszych odwiertów stała się sztuką. Obecnie stoimy na progu nowego wyzwania jakim jest zagospodarowanie gazu z łupków w rejonie Lubocina. Jacek Słowakiewicz Kierownik KRNiGZ Żarnowiec Jan Arendt Operator wydobycia Ropy i Gazu KRNiGZ Żarnowiec SZEJK 7 INWESTYCJE Borzęcin europejskim pionierem sekwestracji Czterdziestolecie kopalni gazu ziemnego Borzęcin jest okazją do przypomnienia o roli, jaką to złoże spełniło w dziedzinie europejskiej, a nawet światowej sekwestracji dwutlenku węgla. owszechnie znanymi w społeczeństwie są zagadnienia związane z wpływem emisji dwutlenku węgla na zmiany klimatyczne oraz potrzebami podziemnego składowania tego gazu. P Pionierski Borzęcin W styczniu 1996 roku po raz pierwszy w Europie w poziomach zawodnionych złoża Borzęcin rozpoczęto proces składowania gazów kwaśnych zawierających w swym składzie dominującą ilość dwutlenku węgla. Nieco później podobny proces (choć składowania nie w tym samym złożu, z którego wydobywany jest gaz zanieczyszczony składnikami kwaśnymi) wdrożono na Morzu Północnym w Norwegii. Norwedzy uważając się za pionierów europejskich, a nawet światowych w dziedzinie sekwestracji, porównali to wydarzenie do lądowania na księżycu. Twórcy polskiej technologii podziemnego składowania CO2 nie mają takich aspi- Dyplom i statuetka nagrody w konkursie Geologia 2007 za opracowanie i wdrożenie technologii podziemnego składowania gazów kwaśnych w Borzęcinie dla Instytutu Nafty i Gazu oraz Polskiego Górnictwa Naftowego i Gazownictwa S.A. Schemat procesu powrotnego zatłaczania gazów kwaśnych do wody podścielającej złoże Borzęcin 8 PGNiG SA Oddział w Zielonej Górze foto: Jan Lubaś Urządzenia odsiarczalni i zatłaczania gazów kwaśnych racji, jednak należy o tym mówić i przypominać, szczególnie chociażby z okazji jubileuszy. Nagrodzona technologia Na temat wdrożenia technologii podziemnego składowania CO2 w Borzęcinie i uzyskanych doświadczeń napisano już wiele publikacji, zwłaszcza w periodykach naukowo-technicznych. Technologia znalazła również uznanie w konkursie Ministra Środowiska „Geologia 2007” zdobywając najwyższą nagrodę, co przedstawiono na załączonym dyplomie i statuetce wykonanej z głównych polskich bogactw: miedzi, srebra, węgla, bursztynu i granitu. tykało wiele trudnych do pokonania przeszkód i trwało wiele lat. Tylko dzięki dużej determinacji niewielu osób i „otwartości myślenia” niektórych urzędników szczebla wojewódzkiego i OUG udało się uruchomić technologię. Sama idea zrodziła się jeszcze w 1989 r. w Zielonogórskim Zakładzie Nafty i Gazu, głównie z potrzeby rozwiązania problemów eksploatacyjnych. Wykorzystanie istniejącej wówczas na KGZ Borzęcin instalacji dopalania siarkowodoru stawała się kłopotliwa z uwagi na konieczność okresowej wymiany skorodowanych fragmentów. Stwarzała również realne zagrożenie, gdy np. w wyniku silnego wiatru doszło do upadku skorodowanej części komina. Jako optymalne i innowacyjne wydawało się zgłoszone rozwiązanie w zakładowym projekcie racjonalizatorskim Nr 13/89. Realizacja jednak napotkała Dlaczego w Borzęcinie? foto: Jan Lubaś Złoże gazu ziemnego Borzęcin odkryto w roku 1969 r. Początkowe wydobycie gazu ze względu na zawartość siarkowodoru było niewielkie i wynosiło 0,4-0,7 mln m3/rok. W roku 1977 po uruchomieniu aminowej instalacji odsiarczania gazu jego wydobycie było już całkiem pokaźne i sięgało 0,3 mld nm3/rok. Aż do roku 1995 gazy kwaśne stanowiące produkt odpadowy z instalacji odsiarczania były dopalane w specjalnych piecach w strumieniu gazu ziemnego i emitowane za pośrednictwem czterdziestometrowego komina do atmosfery. Ocenia się, że w tym okresie emisja samej siarki przekroczyła 3,5 tys. ton, nie licząc dwutlenku węgla. Narodziny idei zatłaczania Warto przypomnieć, że opracowanie i wdrożenie technologii powrotnego zatłaczania napo- Odwiert zatłaczający gazy kwaśne SZEJK 9 trudności, głównie od strony formalnej. Geolodzy mieli obawy co do poprawności rewolucyjnego wówczas fragmentu projektu zatłaczania separowanych gazów kwaśnych do eksploatowanego złoża gazu. Wkład Instytutu Nafty i Gazu Nie znając idei jaka zrodziła się w ZZGNiG oraz wynikłych trudności z jej wdrożeniem, w Instytucie Górnictwa Nafty i Gazu podjęto starania o pozyskanie środków na opracowanie technologii powrotnego zatłaczania toksycznych gazów kwaśnych do złóż węglowodorów. W ramach powstałego projektu celowego współfinansowanego przez Komitet Badań Naukowych i PGNiG wykonano prace koncepcyjne, modelowe i projektowe. Opracowany w wyniku podjętych w IGNiG prac ,,Projekt Techniczny Instalacji Zatłaczania Gazów Kwaśnych do Strefy Zawodnionej Złoża Borzęcin” przekazano w roku 1995 do ZZGNiG, który już w styczniu 1996 r. uruchomił instalację zatłaczania. nieje możliwość racjonalnego pogodzenia równoczesnej eksploatacji złoża gazu i powrotnego zatłaczania gazów kwaśnych w zawodnione partie złoża i będzie to zgodne z obowiązującym prawem i zasadami racjonalnej eksploatacji. Wyzwanie stanowiło również przedsięwzięcie zatłoczenia nie gazu zasiarczonego – co już robiono w Kanadzie, lecz agresywnej mieszaniny siarkowodoru i dwutlenku węgla. Podkreślić trzeba pozytywne działania służb Okręgowego Urzędu Górniczego, które zaakceptowały wdrożenie tak innowacyjnego rozwiązania. W wyniku podjętych prac Zielonogórski Zakład Górnictwa Nafty i Gazu przygotował na kopalni Borzęcin niezbędne instalacje, a część aparatury (sprężarkę gazów kwaśnych i separatory) dostarczył IGNiG. W styczniu 1996 roku rozpoczęto proces zatłaczania gazów kwaśnych zawierających 60 % CO2 i 15 % H2S do zawodnionego odwiertu B-28. Schemat procesu przedstawiono na rysunku. Dzisiaj Na skalę światową W owym czasie, w światowym przemyśle naftowym dopiero rozpoczynano zatłaczanie zasiarczonych gazów ziemnych towarzyszących ropie. Zatłaczano je jednak nie do eksploatowanego złoża, lecz do wytypowanych struktur spełniających warunki bezzbiornikowego magazynowania. Projekt dla KGZ Borzęcin był wówczas innowacją w skali światowej, również w zakresie inżynierii złożowej. Wymagał wykonania szczegółowych symulacji z założeniem, że ist- W ostatnich latach zmodernizowano instalację, osiągając pierwotny zamysł stworzenia wzorca kompaktowej instalacji aminowej wraz z zespołem zatłaczania. Obecnie stanowi ona zwarty i niewielki zespół technologiczny. Po wielu latach współpracy pomiędzy IGNiG oraz O/ZG wypracowano rodzimą technologię, gotową do zastosowania przy zagospodarowaniu złóż zasiarczonych. W okresie tym rozpracowano i sprawdzono szeroki wachlarz problemów związanych zarówno z przebiegiem procesów Zakładowy projekt racjonalizatorski nr 13/89 proponował utylizację gazów kwaśnych w odsiarczalni Borzęcin z wyeliminowaniem zrzutu SO2 do atmosfery 10 PGNiG SA Oddział w Zielonej Górze złożowych, doborem optymalnych parametrów technologicznych i materiałowych, identyfikacją zagrożeń oraz brzegowych warunków stosowania technologii. Wykonane w INiG symulacje komputerowe wykazały, że do roku 2020 wydobycie gazu ze złoża Borzęcin zmniejszy się z obecnych 50 tys. m3/dobę do 30 tys. m3/dobę, a zawartość CO2 w wydobywanym gazie, pomimo jego powrotnego zatłaczania nie przekroczy 0,5 %. Sprawdzony prototyp Piętnastoletni okres eksploatacyjny technologii sekwestracji gazów kwaśnych w Borzęcinie potwierdził pełną przydatność i atrakcyjność zastosowanego procesu. Może stanowić on wzór optymalnego rozwiązania dla złóż ropy i gazu zawierających składniki kwaśne oraz prototyp podobnego przedsięwzięcia dla przemysłu energetycznego, stojącego przed koniecznością składowania dwutlenku węgla z procesów spalania węgla kamiennego i brunatnego. Należy dodać, że Borzęcin jest pierwszym w świecie spośród znanych przykładów powrotnego zatłaczania gazów kwaśnych do tej samej, czynnej struktury złożowej, z której ciągle wydobywany jest gaz ziemny. Podobny projekt, chociaż o znacznie większej skali wdrożyły w roku 2004 w Algerii firmy BP i Statoil. Jan Lubaś, z-ca dyrektora, Instytut Nafty i Gazu Piotr Krępulec, z-ca dyrektora eksploatacji PGNiG SA Oddział w Zielonej Górze AKTUALNOŚCI Cztery tysiące lat przed gazociągiem foto: Maciej Jórdeczka Przygotowania do budowy gazociągów obejmują wiele ważnych e t a p ó w. J e d n y m z n i c h s ą r a t o w n i c z e b a d a n i a a r c h e o l o g i c z n e . Na trasie budowy gazociągu wysokiego ciśnienia DN 300 relacji Mieszalnia Gazu Kłodawa – KRNiGZ Lubiatów przeprowadziła je na nasze zlecenie ekspedycja Fundacji Patrimonium w Poznaniu. Toporek kamienny z Wawrowa azociąg zlokalizowany jest na terenie woj. lubuskiego w gminach: Kłodawa, Deszczno, Santok, Skwierzyna i Drezdenko. Ma długość 53,85 km (w tym na gruntach leśnych 31,7 km, na pozostałych 22,15 km). G Na początek analiza Prace archeologiczne składały się z kilku etapów. Pierwszym była analiza materiałów archiwalnych. Teren, przez który przebiega gazociąg, Fundacja Patrimonium uzyskała pozwolenie Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Zielonej Górze, Delegatura w Gorzowie Wlkp. Kierownikiem prac terenowych był mgr Piotr Osypiński. W pracach terenowych i opracowaniu wyników badań brali również udział mgr Agnieszka Zarzycka-Anioła i Marek Anioła. był bowiem wcześniej poddawany badaniom archeologicznym. Realizowano je w ramach ogólnopolskiego programu badawczego „Archeologiczne Zdjęcie Polski”. Prowadzono tam również badania wykopaliskowe związane z innymi inwestycjami liniowymi. Na podstawie analizy archiwaliów jako zagrożone budową gazociągu uznano pięć stanowisk archeologicznych. W poszukiwaniu artefaktów Następny etap to bezpośredni nadzór prowadzonych prac ziemnych związanych z budową gazociągu. W pierwszej kolejności przeprowadzono je na obszarach leśnych w obrębie gminy Drezdenko. W trakcie przeprowadzonych nadzorów na rozpoznanym obszarze nie stwierdzono artefaktów archeologicznych. Następnie badaniem terenowym objęto tereny obszarów leśnych i rolnych w obrębie gminy Skwierzyna. Również na tym obszarze nie stwierdzono pozostałości osadnictwa pradziejowego. Od sierpnia do października 2011 r. nadzory archeologiczne prowadzono na obszarze gminy Deszczno. Na trasie przebiegu gazociągu wyznaczono do nadzorów dwa stanowiska archeologiczne, na których przeprowadzono następnie wykopaliskowe badania ratownicze. Wyznaczono również trzy kolejne stanowiska objęte jedynie nadzorem. Od września do grudnia 2011 r. rozpoznano archeologicznie trasę gazociągu w obrębie gminy Santok. Na tym obszarze wykopaliskowe badania ratownicze przeprowadzono na trzech stanowiskach. Na pozostałych pięciu przeprowadzono jedynie nadzór archeologiczny. Kolejny etap prac przeprowadzono w obrębie gminy Kłodawa. Wykopaliskowo rozpoznano siedem stanowisk, a na jednym przeprowadzono nadzór archeologiczny. Łącznie podczas realizacji zadania nadzorem archeologicznym objęto odcinek o długości foto: Piotr Osypiński Kolejnym etapem było przeprowadzenie badań powierzchniowo – weryfikacyjnych. Wykonano je w okresie 12-16.04.2010 r. W ich trakcie pozytywnie zweryfikowano pięć znanych z poprzednich badań stanowisk oraz zarejestrowano trzy nowe punkty osadnictwa pradziejowego. 50429,9 m (różnica pomiędzy całkowitą długością gazociągu, a odcinkiem nadzorowanym wynika z faktu, iż jego część jest zlokalizowana w przewiertach pod rzeką Wartą). Na całej trasie gazociągu nadzory przeprowadzono na 21 stanowiskach archeologicznych. Na 13 z nich wykonano badania wykopaliskowe, największe ze stanowisk objęło obszar 12,5 ara, a łącznie przeprowadzono je na powierzchni 84,7 ara. Ceramika po pierwsze Z tego obszaru pozyskano 5661 fragmentów ceramiki, 182 artefakty krzemienne (związane z osadnictwem z młodszej epoki kamienia oraz z osadnictwem kultury łużyckiej), 596 fragmentów polepy (z wypełnisk obiektów), 172 fragmenty kości zwierzęcych, 5 zabytków kamiennych (kamień polerski, rozcieracz, 2 tłuczki, płytka szlifierska, topór), 2 fragmenty fajek porcelanowych. Zarejestrowano 154 obiekty osadnicze (jamy gospodarcze, dołki posłupowe, paleniska). Na podstawie przeprowadzonej analizy pozyskanych źródeł odkrytych na trasie gazociągu wyróżniono następujące fazy osadnicze: - kultura pucharów lejkowatych (3700 - 1900 p.n.e.) – 24 fragmenty ceramiki, - kultura amfor kulistych (3100-2600 p.n.e.) – 3 fragmenty ceramiki, - interstadium neolitu i wczesnego brązu (30002000 p.n.e.) – 5 fragmentów ceramiki, - wczesna epoka brązu (2200-1400 p.n.e.) – 7 fragmentów ceramiki, - osadnictwo kultury łużyckiej (ok. 1400-400 p.n.e) – 104 obiekty (jamy gospodarcze, dołki posłupowe, paleniska), 5464 fragmenty ceramiki, 5 zabytków kamiennych - okres wpływów rzymskich (od I w. n.e. do ok. IV w. n.e.) – 16 obiektów (jamy gospodarcze, dołki posłupowe, piec kopułowy), 151 fragmentów ceramiki, - okres nowożytny (XVI – XX w.) - 2 obiekty (jamy), 23 fragmenty ceramiki, 2 fragmenty fajek porcelanowych. Ryszard Pietrzak Prezes Zarządu Fundacji Patrimonium Prace archeologiczne na trasie gazociągu SZEJK 11 SITPNiG Nowe władze w Stowarzyszeniu W marcu przeprowadzono wybory zarządów Kół terenowych. Przewodniczącymi w poszczególnych Kołach zostali: Koło Diament – Elżbieta Kłosińska Koło Gorzów Wlkp. – Ida Wójda Koło Góra – Mariusz Osieczko Koło Grodzisk Wlkp. – Artur Bielec Koło Karlino – Piotr Skorodecki Koło Ostrów Wlkp. – Mirosław Majchrzak Koło Poznań – Andrzej Gęsicki Podczas walnego zebrania sprawozdawczo-wyborczego S t o w a r z y s z e n i a I n ż y n i e r ó w i Te c h n i k ó w P r z e m y s ł u N a f t o w e g o i Gazowniczego Oddziału w Zielonej Górze wybrano władze na następną kadencję. Zebranie odbyło się 12 czerwca w Zielonej Górze. stępujący Zarząd i Komisja Rewizyjna przedstawiły sprawozdania podsumowujące kadencję 2008 - 2012. Zebrani delegaci udzielili ustępującemu Zarządowi absolutorium. W kolejnych głosowaniach wybrano Prezesa, Zarząd, Komisję Rewizyjną, Sąd Koleżeński oraz delegatów Oddziału do Federacji NOT oraz na jesienne Walne Zgromadzenie Delegatów SITPNiG. Prezesem Oddziału SITPNiG w Zielonej Górze został Sławomir Kudela. Po ukonstytuowaniu się nowego Zarządu funkcję wiceprezesa powierzono Zbigniewowi Gmińskiemu, natomiast Irena Pietraszkiewicz przez najbliższą kadencję będzie pełniła funkcję sekretarza Oddziału. Nowy Zarząd zamierza kontynuować podjęte działania i dbać o dalszy rozwój stowarzyszenia. Gratulujemy nowym władzom i życzymy samych sukcesów w bieżącej kadencji, a członków zachęcamy do aktywności i śledzenia informacji na temat SITPNiG w Intranecie w zakładce „Po godzinach – Stowarzyszenia i Organizacje – SITPNIG”. Urszula Furtak Foto: Magdalena Wajda Koła Zielona Góra – Iwona Bruczyńska Koło Urbanowo – Aleksandra Witkoś Klub Seniora – Mieczysław Białek U M. Dziadkiewicz przedstawił sprawozdanie z działalności SITPNiG w ostatnich czterech latach, podkreślając fakt, że Stowarzyszeniu przybyło wielu nowych członków okazji zakończenia kadencji 2008-2012 ustępujący Zarząd wydał folder informacyjny zawierający rys historyczny zielonogórskiego Oddziału SITPNiG i najważniejsze wydarzenia z życia Stowarzyszenia w ciągu ostatnich kilku lat, zobrazowane licznymi zdjęciami. Jest to pierwsza wydana drukiem publikacja, która mieści w sobie opis wielu kierunków działalności SITPNiG ze szczególnym uwzględnieniem ubiegłej kadencji. Folder opracowała Urszula Furtak z pomocą Iwony Bruczyńskiej, Mirosława Majchrzaka i Honoraty Kacpury. Z Stery Stowarzyszenia objął S. Kudela, który podziękował ustępującemu Zarządowi za działalność w kadencji 2008-2012 12 PGNiG SA Oddział w Zielonej Górze SITPNiG Kto lepiej zna Łukasiewicza? Coraz więcej szkół w Polsce nosi imię Ignacego Łukasiewicza. W rejonie działania naszego Oddziału do niedawna było ich cztery: w Garkach, Dębnie, Wrzosowie, Krośnie Odrzańskim. W c z e r w c u d o ł ą c z y ł a k o l e j n a , o c z y m p i s z e m y w i ę c e j n a s t r. 1 8 . d dwóch lat zielonogórski SITPNIG organizuje dla tych szkół konkurs wiedzy o patronie. Młodzież, która została wyłoniona podczas szkolnych etapów konkursu, spotkała się w finale w dniach 19-20 kwietnia. Gospodarzem była w tym roku Szkoła Podstawowa nr 3 w Krośnie Odrzańskim. Rywalizacja odbyła się w podziale na szkołę podstawową i gimnazjum. O Test i eksponaty W jakiej miejscowości w 1885 r. powstała z inicjatywy Łukasiewicza szkoła górnicza? Ile lat miał Łukasiewicz, gdy stanął na czele Krajowego Towarzystwa Naftowego? To przykładowe pytania, na które uczestnicy musieli odpowiedzieć rozwiązując test dotyczący życia i działalności wynalazcy lampy naftowej. Część pytań dotyczyła także podstawowych informacji z zakresu górnictwa naftowego. Poziom wiedzy uczniów był imponujący. Pierwszą cześć konkursu stanowiła część testowa z wiedzy o Łukasiewiczu Najlepsi pojadą do Centrum Nauki Najlepsze wyniki uzyskała Szkoła Podstawowa w Garkach i Szkoła Gimnazjalna Zespołu Szkół Stowarzyszenia Oświatowego w Dębnie. Każdy ze specjalistów od Łukasiewicza otrzymał nagrody rzeczowe ufundowane przez Oddział w Zielonej Górze i spółkę PN „Diament”. Natomiast nagrodą główną dla zwycięskich drużyn będzie wyjazd do Muzeum Gazownictwa i Centrum Nauki Kopernik w Warszawie. Magdalena Wajda Foto: Joanna Wasilewska Na czym polega różnica między napędem indywidualnym i grupowym żurawia pompowego? Pytania opracowali i sprawdzali członkowie Zarządu Koła Zielona Góra: M. Tarasiewicz, R. Bisset, nad całością czuwała organizatorka - Przewodnicząca Koła I. Bruczyńska Uczestnikom konkursu gratulował m.in. Dyrektor Oddziału K. Chrobak SZEJK 13 SYLWETKA foto: Dorota Mundry Niepoprawny optymista Związany z naszym Oddziałem od 19 lat. Absolwent P o l i t e c h n i k i W r o c ł a w s k i e j , W a r s z a w s k i e j i Te c h n i k u m G ó r n i c z e g o w Pile. Obecnie pochłonięty pracami związanymi z budową nowego Ośrodka Centralnego PMG Wierzchowice. Przewodniczący SITPNiG Koło Ostrów Wlkp. już drugą kadencję – oto Mirosław Majchrzak. M. Majchrzak o pracy w Oddziale: „Minione 19 lat to czasem trochę luzu, częściej ogrom pracy, codziennych awarii, nowych wyzwań, ale zawsze we wspaniałej, koleżeńskiej atmosferze” Stanowisko… Zastępca kierownika PMG Wierzchowice ds. utrzymania ruchu Staż pracy… Od początku związany jestem z Wierzchowicami. Trafiłem tu (wówczas jeszcze na kopalnię gazu) jako mechanik. Później awansowałam na specjalistę mechanika, a w zeszłym roku objąłem stanowisko zastępcy kierownika ds. utrzymania ruchu. Znak zodiaku… No cóż… baran :). Z gwiazd staram się czerpać wyłącznie te dobre cechy, ale czasem trudno pogodzić się z tak upartym i porywczym znakiem. Moja rodzina to… Umiejętność, z której jestem najbardziej dumny… SITPNiG – to świetna koleżeńska organizacja naukowo-techniczna, która dała mi możliwość pokazania drzemiących we mnie umiejętności, z których jestem najbardziej dumny. Wiara w to co się robi, umiejętność zjednywania ludzi z różnych miejsc i środowisk, konsekwencja w działaniu i trzymanie się zasad. Nie lubię w sobie… Czasem zbytniej pewności siebie, choć denerwuje mnie niepewność. Czasem zbytniej niecierpliwości, choć czas tak szybko mija. Największym autorytetem dla mnie jest… Odpoczywam, gdy… Chodzę po górach, jeżdżę na rowerze, nartach, gdy jestem na wyjeździe naukowo-technicznym. Najmocniej ukształtowało mnie… W dzieciństwie moje młodsze siostry Agnieszka i Marzena, później moi synowie – Michał i Kuba. Muszę pojechać… Jest oczywiście wiele takich miejsc, ale ja zawsze MUSZĘ pojechać z fajnymi ludźmi – rodzina, koleżanki, koledzy z pracy, przyjaciele. Tylko wówczas dostrzega się prawdziwą wartość i piękno tego, co nas otacza. Za nic nie oddałbym… „… w życiu piękne są tylko chwile, dlatego czasem warto żyć…” – śpiewał Rysiek Riedel. Za nic nie oddałbym tych pięknych chwil, dla których warto żyć. Żona Joanna, na zakrętach życia zawsze przy mnie. Starszy syn Michał ma 19 lat, zaczyna studiować. Jeszcze niedawno byłem tak przystojny jak on :). Młodszy Jakub ma 15 lat, jest „odyseją umysłu”. Kręci go gitara elektryczna, wypady na koncerty i mecze (jeszcze z tatusiem). Mam szczęście w życiu spotykać wielu wspaniałych ludzi, dzięki którym jestem taki, jaki jestem. Rodzice – uważam, że dobrze przygotowali mnie do życia. Rysiek Riedel (wokalista Dżem) – „…zawsze warto być człowiekiem, lecz tak łatwo zejść na psy…”. Wspaniali ludzie, których poznaję w codziennym życiu, w pracy i po pracy. Pochodzę z… Słowem określiłbym siebie, jako... Najlepszy okres w moim życiu… Na zboczach Winnej Góry (popularnie zwanej „Kocią Górą”) znaleziono najstarsze obozowisko ludzkie na terenie Polski, datowane na 500 000 lat. U podnóża znajduje się moja mała ojczyzna – Trzebnica. Mieszkam tu od urodzenia i dobrze mi z tym. Trudne to, ale chyba jednak: Mirosław („ten, który sławi pokój”). Jestem raczej urodzonym optymistą. Zawsze staram się dostrzegać dobre strony okresów w życiu, nie oglądając się zbytnio za siebie. Niektórzy mówią, że najlepsze za nami, ja mimo wszystko zawsze uważam, że przed nami… Gdy byłem dzieckiem, chciałem być... Z tego, co pamiętam to chyba jak większość chłopców w tych czasach: być strażakiem, jeździć tirem i śmieciarką! Może zabrzmi to paradoksalnie, ale z możliwości działania. Ludzie czasem świadomie, czasem nieopatrznie budują sobie nawzajem przeszkody, które blokują ich wewnętrzną energię. Ja mając możliwość działania, zrozumienie, zaufanie otoczenia czerpię energię do podejmowania nowych wyzwań. 14 PGNiG SA Oddział w Zielonej Górze Ludzi. Na co dzień mam szczęście pracować na PMG Wierzchowice, gdzie załoga to zgrani profesjonaliści. Mam zaszczyć współpracować ze wspaniałymi ludźmi z Oddziału w Zielonej Górze, PGNiG Energii i wielu innymi. To zależy od czasu, miejsca i sytuacji. Rozmawiać. Słuchać (U2, Mike Oldfielda, Dżemu). Jechać w siną dal. Mój zaniedbany talent… Chyba muzyczny. Z lat twórczej młodości mam jeszcze kilka nagranych z kolegami kaset. Odpowiadałem za sprzęt nagłaśniająco-nagrywający (Wanda, Diora, Kasprzak) i grałem na „keyboardzie” CASIO – pamiętacie? Koledzy mieli dwie gitary, babcia wino z dzikiej róży. foto: archiwum rodzinne Czerpię energię z… W swojej pracy najbardziej cenię… Godzinami mógłbym… Chciałbym się nauczyć… Grać w snookera – grę gentelmanów. Z synami Michałem i Jakubem na męskim wyjeździe SPRAWY PRACOWNICZE Z kasy Funduszu dla pracowników O Zakładowym Funduszu Świadczeń Socjalnych, naliczaniu stawek i pożyczkach rozmawiamy z E L Ż B I E TĄ P O Ź N I A K , k i e r o w n i k i e m D z i a ł u K s i ę g o w o ś c i F i n a n s o w e j . Czym tak naprawdę jest ZFŚS? – Fundusz służy do zaspakajania potrzeb socjalnych, bytowych i kulturalnych pracowników. Naliczamy go zgodnie z ustawą o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych jak również Zakładowym Układem Zbiorowym Pracy dla pracowników Górnictwa Nafty i Gazownictwa. Mamy wydzielone konto, na którym gromadzimy środki przeznaczone na wydatkowanie Funduszu. Naliczone odpisy na ZFŚS w momencie wpłaty na rachunek bankowy są zaliczane do kosztów uzyskania przychodu. Później kontrolę nad zgromadzonymi środkami przejmuje Dział Socjalny. Pamiętajmy, że odkładamy tu pieniądze dla ludzi ściśle związanych z Oddziałem. W takim razie komu przysługują środki przyznawane przez Fundusz? – Wszystko zaczyna się od poziomu administratora Funduszu, czyli pracodawcy. To on przyznaje środki dla osób określonych w regulaminie działalności socjalnej. Chodzi tu głównie o zatrudnionych pracowników i ich rodziny, emerytów, rencistów objętych opieką Zakładu oraz osoby na urlopach wychowawczych i macierzyńskich. To również wdowy i dzieci po zmarłych pracownikach. Ustawa o ZFŚS uzależnia przyznawanie świadczeń oraz wysokość dopłat z Funduszu od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osoby uprawnionej do korzystania z Funduszu. Skąd bierze się kapitał przeznaczony na Fundusz? – Naliczamy go na podstawie Układu Zbiorowego Pracy plus zwiększamy środki Funduszu z dodatkowego odpisu z zysku PGNiG SA. To zawsze bardzo pokaźna kwota. Nawet do półtora miliona złotych. Dzięki temu stać nas na dodatkowe przywileje pracownicze. Na czym konkretnie polegają te przywileje? – Wysokość odpisu podstawowego na jednego pracownika w danym roku nalicza się biorąc pod uwagę przeciętne, miesięczne wynagrodzenie w całej Grupie Kapitałowej z drugiego półrocza poprzedniego roku. Kwota odpisu obliczana jest wskaźnikami do wynagrodzenia określonymi w ustawie o ZFŚS. Zakładowy Układ Zbiorowy Pracy gwarantuje nam dużo Kapitał przeznaczony na Fundusz to zawsze pokaźna kwota. Dzięki temu stać nas na dodatkowe przywileje pracownicze - tłumaczy E. Poźniak wyższe stawki procentowe niż te określone przez ustawę. Na jakich zasadach ustalane są cele, na które zostaną przeznaczone środki z Funduszu? – Plan wydatków zatwierdza Komisja Porozumiewawcza, czyli Dyrektor i związki zawodowe. Zgodnie z Regulaminem świadczeń socjalnych określającym zasady wydatkowania środków z Funduszu dzieli je na działalność rekreacyjno-sportową, kulturalno-oświatową, wydatki dla dzieci, dofinansowanie obozów i kolonii (krajowych i zagranicznych), dofinansowanie do wczasów pod gruszą, pomoc materialną, rzeczową lub finansową oraz pożyczki na cele mieszkaniowe. Pożyczki to z pewnością popularny temat… – Można tak powiedzieć, gdyż w chwili obecnej pożyczki ma ponad 1200 osób (pracownicy firmy, emeryci i renciści), co stanowi ponad połowę wszystkich zatrudnionych… Przy okazji warto dodać, że dla wszystkich świadczeń otrzymanych przez pracownika w roku podatkowym, sfinansowanych z zakła- dowego funduszu świadczeń socjalnych oraz funduszy związków zawodowych, wolna od podatku dochodowego od osób fizycznych jest kwota w wysokości 380 zł. Kto jest zaangażowany w sprawy ZFŚS? – Oprócz Działu Księgowości Finansowej gdzie naliczany i ewidencjonowany jest odpis na ZFŚS, aktywnie działa Dział Socjalny. Tu organizuje się oraz koordynuje proces wydatkowania środków na poszczególne imprezy i akcje socjalne. Zaangażowany jest również Dział Płac, który sporządza listy płac oraz Dział Finansowy odpowiedzialny za przelew środków na rachunek bankowy Funduszu. Oczywiście jest jeszcze Komisja Porozumiewawcza, która zatwierdza preliminarz wydatków w porozumieniu ze związkami zawodowymi i wreszcie Komisja Socjalna, jako organ zatwierdzający. Dziękuję za rozmowę. Notował, foto: Michał Burkowski Dział Promocji i Public Relations SZEJK 15 ZAANGAŻOWANIE SPOŁECZNE Wspieramy akcję „Laleczka KIWANIS DOLL” ako Oddział wspieramy różne projekty społeczne, mamy również na celu aktywnie włączyć w te działania swoich pracowników, a także innych przedstawicieli branży. Na konferencji GAZTERM w Międzyzdrojach w dniach 13-16 maja poprzez organizację stoiska wyraziliśmy swoje wsparcie dla akcji LALECZKA KIWANIS DOLL. Jest to ogólnopolski projekt skiero- J wany do dzieci przebywających w szpitalach i do samych jednostek medycznych. Laleczka Kiwanis to „przytulanka” terapeutyczna, przy pomocy której lekarz i pielęgniarka pomaga dziecku przygotować się do procedury leczenia. Pokazują na lalce, jak będzie ono przebiegało, wykonują markowane zabiegi, dzięki czemu mali pacjenci spokojniej przechodzą trudne leczenie. Na stoisku można było pozyskać laleczki pomalowane przez artystów, m.in. Krzysztofa Laleczka KIWANIS DOLL z nr 11 została wykonana przez członD a u k s z e w i c z a , ków niemieckiego Oddziału Kiwanis Urszulę Dudziak, malarzy ukraińskich. Pozyskane Szpitala Wojewódzkiego w Zieśrodki przeznaczone zostały na lonej Górze. zakup kolejnych laleczek oraz remont Oddziału Dziecięcego tekst i foto: Jolanta Pietras Happening z Andersenem o raz kolejny byliśmy z uczniami i nauczycielami Zespołu Szkół Specjalnych nr 1, Publicznej Szkoły Podstawowej nr 7 oraz Medycznego Studium Zawodowego podczas miejskiego happeningu „Otwartych działań twórczych”. Mnóstwo dzieciaków rozwijających swoje artystyczne talenty spotkało się 13 czerwca na Placu Bohaterów w Zielonej Górze. Happening nawią- P zywał do tematyki przewodniej projektu, - „Bawimy się w klimacie baśni Andersena”. Przygotowano specjalne stanowiska plastyczne (malowanie na sztalugach w dużych formatach, budowanie makiety zamku baś- Jedna z wielu atrakcji Happeningu – malowanie na sztalugach niowego, wykorzystanie szablonów do malowania na folii, wykonanie prac z wykorzystaniem tektury i bibuły), zabawy z chustą animacyjną, malowanie twarzy, stanowiska gier zręcznościowych i zabaw sportowych. Happening zorganizowano w ramach międzyszkolnego projektu edukacyjno - wychowawczego, który skupia wokół siebie młodzież z różnych środowisk, w tym osoby z niepełnosprawnością umysłową. Na projekt składają się także coroczne warsztaty plastyczne i podsumowanie prac w naszym Salonie Wystaw. Jolanta Pietras foto: Michał Burkowski Plac Bohaterów wypełnił się dziećmi i naszymi balonami Oddaliśmy krew z Klubem Honorowych Dawców Krwi PCK „Nafta” oraz Regionalną Stacją Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa pod hasłem „Dar krwi na Dzień Dziecka”. Na parkingu taksówek przed naszą siedzibą 14 czerwca stanął krwiobus - mobilny punkt poboru krwi. Mimo deszczu i chłodu nasi pracownicy, a także mieszkańcy Zielonej Góry, Przedszkolaki uczyły się od społecznych instruktorów młodzie- pojawili się w speżowych PCK, jak udzielać pierwszej pomocy cjalnie przygotoamy za sobą kolejną akcję krwiodawczą! Zorganizowaliśmy ją wspólnie M 16 PGNiG SA Oddział w Zielonej Górze wanym namiocie, aby wypełnić formularz krwiodawcy, a później oddać krew. Oprócz nich zawitały do nas przedszkolaki z dwóch zielonogórskich placówek. Maluchy dowiedziały się, jak funkcjonuje krwiobus i jak udzielać pierwszej pomocy niemowlętom. Chęć udziału w Akcji zgłosiło 39 osób. Spośród nich 32 mogły oddać krew, której zapas w Regionalnej Stacji Krwiodawstwa zwiększył się o niemal 14,5 litra! Do krwiodawców dołączyło kilka nowych osób, co nas szczególnie cieszy. Serdecznie dziękujemy wszystkim, którzy włączyli się do akcji i do zobaczenia w grudniu! tekst i foto: Michał Burkowski Nie zawiedli nasi „stali” krwiodawcy: J. Chruścińska, Z. Gmiński i B. Sądel ZAANGAŻOWANIE SPOŁECZNE Redaguje: Magdalena Wajda Wiedza na temat tego, w jaki sposób gaz ziemny i ropa naftowa zakumulowane są w skale wśród osób spoza naszej branży jest niewielka. Dlatego możliwość obejrzenia rdzeni czy powąchania ropy cieszyła się ogromnym zainteresowaniem wśród tych, którzy odwiedzili stoisko promocyjne naszego Oddziału podczas „Święta Pieczarki” i „Festiwalu Nauki”. Mówimy, co robimy ielichowo to pieczarkowe zagłębie, ale odkąd działa tam nasza kopalnia gazu ziemnego, można nazywać je także zagłębiem gazowym. Jako sponsor święta hodowców grzybów pojawiliśmy się na stadionie miejskim 27 maja. Mieszkańcom Wielichowa pokazaliśmy próbki skał ze złoża Wielichowo, odwiedzający nas mieli okazję powąchać i dotknąć ropy naftowej. Padało wiele pytań na temat „głośnego” gazu z łupków. W KGZ Wielichowo zlokalizowana jest w Łubnicy, oddalonej od niekoronowanej stolicy Zagłębia Pieczarkowego o 4,5 km foto: Magdalena Wajda foto: archiwum Oddziału foto: Michał Burkowski Podczas „Święta Pieczarki” nie brakowało chętnych do zapoznania się z konsystencją ropy naftowej Mieszkańcy Wielichowa dowiedzieli się od kierownika zmiany Michała Marcinkowskiego o procesie wydobycia i oczyszczania gazu ziemnego zachodzącym w pobliskiej kopalni O ekologicznym gazie na FN O o tym, jak prowadzimy rekultywację terenów, jak monitorujemy nasz wpływ na otoczenie naturalne, w którym funkcjonują nasze obiekty. Tradycyjnie zaprezentowaliśmy rdzenie, które można było obejrzeć w powiększeniu przez binokular i próbki ropy o różnej barwie i gęstości, co budziło ogromne zainteresowanie uczestników Festiwalu. Więc tak wygląda ropa naftowa…, foto: Magdalena Wajda foto: Michał Burkowski T. Wiktorski przeprowadzał doświadczenie ze specjalną linijką, dzięki której wiemy, czy w zbiorniku znajduje się ropa, woda czy obie ciecze Nagradzanie za słuchanie organizowaliśmy także w porozumieniu w wykładowcami UZ konkurs „Nagradzania za słuchanie”. Zachęcaliśmy do uważnego słuchania wykładów popularno-naukowych, które odbyły się w Teatrze i Muzeum Lubuskim. Wykłady poświęcone były m.in. energii słonecznej, bioróżnorodności i „ekologicznemu” podejściu do higieny w dawnych czasach. Dla osób, które prawidłowo odpowiedziały na zadane przez wykładowcę pytanie dotyczące referatu ufundowaliśmy sadzonki roślin. Z foto: Michał Burkowski d kilku lat wspieramy imprezę popularyzującą naukę, organizowaną przez Uniwersytet Zielonogórski. Byliśmy obecni 3 czerwca na zielonogórskim deptaku podczas „Festiwalu Nauki”, którego tematem była ekologia. Na naszym stoisku opowiadaliśmy o gazie ziemnym, który jest przyjaznym dla środowiska paliwem, a także O właściwościach skał ropo i gazonośnych opowiadała podczas „Festiwalu Nauki” I. Bruczyńska SZEJK 17 AKTUALNOŚCI Łukasiewicz dotarł do Krośnic W bliskim sąsiedztwie Podziemnego Magazynu Gazu w Wierzchowicach 20 czerwca byliśmy świadkami rozmowy z Ignacym Łukasiewiczem. Mogliśmy usłyszeć m.in. jak zaczynał swoją edukację, wspierał Powstanie Styczniowe, pracował nad destylacją ropy naftowej i konstruował lampę naftową. A wszystko to w oparach dymu unoszącego się nad fotelem przygotowanym dla tego zacnego rozmówcy przez młodzież Zespołu Szkół i Przedszkola w Krośnicach. kazją do tej rozmowy była uroczystość nadania szkole imienia I. Łukasiewicza. Przygotowywana była od dwóch lat. W 2010 r. bowiem młodzież, rodzice, pracownicy szkoły, a także mieszkańcy Krośnic O Na parterze szkoły zawisła tablica upamiętniająca wydarzenia z dwudziestego czerwca zdecydowali w wyborach, że to właśnie patron przemysłu naftowego, założyciel jednej z pierwszych (jeżeli nie pierwszej) na świecie kopalni ropy naftowej w Bóbrce będzie również patronem Zespołu Szkół i Przedszkola w Krośnicach. Dlaczego ten patron? Jak piszą uczniowie w specjalnym dodatku do szkolnej gazetki: Może dlatego, że każdy z nas szuka w życiu takich osób, które pokazują, że możliwe jest osiąganie celów. (…) „Ojciec Ignacy” - jak nazywali go jemu współcześni – zasługuje na to, by jego życie, praca i dokonania służyły młodym ludziom za wzór do naśladowania. Wywiad z I. Łukasiewiczem prowadziła Weronika Wolińska, uczennica klasy IV a Ciekawostki 319 uczniów i 122 przedszkolaków u c z ę s z c z a d o Z e s p o ł u S z kó ł w Krośnicach 37 nauczycieli opiekuje się dziećmi i młodzieżą O 4 km od szkoły oddalony jest PMG Wierzchowice 5 dzieci naszych pracowników jest uczniami szkoły 18 PGNiG SA Oddział w Zielonej Górze Uroczystość rozpoczęła się mszą świętą w kościele p.w. św. Maksymiliana Marii Kolbe, podczas której poświęcono sztandar. W szkole na hali sportowej odbyła się druga część uroczystości. Licznie zgromadzeni goście mieli okazję wbijać symbolicznie gwoździe w drzewcu sztandaru, posłuchać o historii szkoły i jej dzisiejszych aspiracjach. Piękny i wzruszający był blok przygotowany przez dzieci – występy zarówno najmłodszych przedszkolaków, jak i młodzieży szkoły podstawowej i gimnazjum świadczą o ogromnym zaangażowaniu w przygotowanie tego nie tylko szkolnego, ale i gminnego święta. Rozmowa z Łukasiewiczem, którego co prawda nie widzieliśmy, ale słyszeliśmy, była ciekawym pomysłem na podsumowanie całości. W ten sposób Zespół Szkół i Przedszkola w Krośnicach dołączył jako piąta do grona „Bądź szczęśliwy i do szczęścia prowadź innych” - takie motto znalazło się na sztandarze z podobizną I. Łukasiewicza szkół im. I. Łukasiewicza w rejonie naszego działania. Dorota Mundry foto: archiwum ZSiP w Krośnicach Zbigniew Wantuch reprezentował zarząd SITPNiG Oddział Zielona Góra, podczas uroczystości wbił jeden z pamiątkowych gwoździ na drzewcu sztandaru AKTUALNOŚCI, CIEKAWOSTKI Lifting placu przed naszą siedzibą Mecenas Sportu P od koniec maja poznaliśmy najlepszą koncepcję zagospodarowania placu przed siedzibą naszego Oddziału (obecny postój taxi). Praca została wyłoniona w konkursie studenckim zorganizowanym przez Uniwersytet Zielonogórski w porozumieniu z Urzędem Miasta Zielona Góra. Oddział ufundował nagrody dla twórców trzech finałowych prac wyłonionych przez komisję konkursową. Najlepsza okazała się propozycja zespołu studentów II roku architektury i urbanistyki. W ich projekcie znalazło się dużo zieleni, wodotryski, ekran z reklamami i roślinami oraz ławeczki. Finałowe prace nagrodziliśmy podczas uroczystego podsumo- Autorzy wygranej pracy: Ireneusz Kontowicz, Michał Zychla i Michał Krupka wania konkursu, które odbyło się 19 czerwca w Salonie Wystaw. Wyłonienie najlepszej koncepcji to pierwszy krok do przebudowy placu, ale jego realizacja zależy od tego, czy znajdą się środki na sfinansowanie projektu przez Urząd Miasta. Joanna Wasilewska foto: Michał Burkowski Tak miałby w przyszłości wyglądać skwer przed siedzibą naszego Oddziału O Oddziale na UAM-ie oznań Student Chapter of AAPG (Studenckie Koło AAPG) działające przy uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zaprosiło przedstawiciela naszego Oddziału do uczestnictwa w spotkaniu koła i wygłoszenia prelekcji dotyczącej działalności PGNiG SA związanej z eksploatacją i obrotem wydobywanych surowców. Krzysztof Jankowski z Działu Inżynierii Złożowej opowiedział P studentom, na czym polega praca firmy i pokazał prezentację multimedialną zatytułowaną „Działalność wydobywcza ropy naftowej i gazu ziemnego w Oddziale PGNiG SA w Zielonej Górze”. Inauguracyjny odczyt odbył się 3 kwietnia w Collegium Geologicum Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Michał Burkowski foto: archiwum Oddziału odczas uroczystego wręczania Nagród i Wyróżnień Sportowych Miasta Zielona Góra za rok 2011 nasz Oddział otrzymał statuetkę i tytuł „Mecenasa Sportu”. Uroczystość odbyła się 22 maja w zielonogórskiej Palmiarni. P Wyróżnienie przyznano firmie jako instytucji wspierającej działalność sportową w Zielonej Górze. W tym miejscu warto wspomnieć, że od wielu lat pomagamy w rozwoju miejscowych drużyn i klubów takich jak m.in. Zielonogórski Klub Żużlowy „Falubaz”, koszykarska ekipa „Zastalu”, Górniczy Klub Tenisowy „Nafta”’ czy Akademicki Związek Sportowy działający przy Uniwersytecie Zielonogórskim . Nagro dy otrzymali zawodnicy i działacze klubu GKT, o czym piszemy więcej na str. 26. Michał Burkowski foto: archiwum Oddziału W prezentacji K. Jankowskiego znalazło się też kilka słów o „Szejku” Podopieczni TPD Góra w Pałacu Prezydenckim okazji Międzynarodowego Dnia Dziecka Prezydent RP zaprosił najmłodszych do Pałacu Prezydenckiego. W obchodach uczestniczyła również sześcioosobowa grupka podopiecznych wspieranego przez nasz Oddział Towarzystwa Przyjaciół Dzieci w Górze. Na dzieci czekało wiele atrakcji. Razem z pracownikiem Ośrodka Kopalń Góra Ryszardem Górskim, który jest Prezesem TPD, dzieci zwiedziły m. in. komnaty pałacowe, sale rycerską i flagową oraz kaplicę. Później bawiły się na festynie przygotowanym przez Parę Prezydencką. Podopieczni TPD Góra przed Pałacem Prezydenckim Joanna Wasilewska foto: archiwum TPD Góra Z Młodzież z Góry spotkała się z Parą Prezydencką również w zeszłym roku SZEJK 19 ŻYCIORYS WPISANY W NAFTĘ Z Niska Szejk „Był rok 1968, miałem 24 lata i dyplom AGH w kieszeni, a nasz Zakład zaczynał się organizować. Niemal codziennie przyjmowani byli nowi ludzie, spływały pierwsze urządzenia wiertnicze. Działo się tu coś ważnego, coś optymistycznego…” – tak wspomina pierwsze dni w swojej pierwszej pracy wieloletni D y re k t o r O d d z i a ł u Ta d e u s z Ku l c z y k . P o 4 3 l a t a c h p r a c y w b r a n ż y g ó r n i c t w a n a f t o w e g o , w g r u d n i u 2 0 1 1 r. przeszedł na emeryturę. tudia na AGH poprzedziła nauka w Nisku, skąd p. Tadeusz pochodzi. Jak mówi „najważniejsza jest szkoła podstawowa”, ale ważne było również Liceum Ogólnokształcące w tej miejscowości, profil humanistyczny, co dla innego spojrzenia na przyszły inżynierski świat miało niebagatelne znaczenie. W rodzinie nie było górniczych tradycji. Pan Tadeusz wybrał wydział górniczy krakowskiej Akademii. Jak wspomina po latach, pobudki były w tym wypadku zdecydowanie finansowe. W górnictwie zarabiało się najwięcej w tamtych czasach. Po pierwszej praktyce w kopalni węgla szybko zmienił kierunek na wiertnictwo. Praktyka na wiertni pokazała, że... S Poczuł wiertnictwo naftowe Jako „niespokojny duch” lubił zmiany otoczenia, poznawanie miejsc i nowych ludzi, a praca w wiertnictwie dawała taką okazję. Tu każdy dzień był inny, ludzie przemieszczali się wraz z urządzeniami, monotonii nie było. Podczas studiów jedna z praktyk przywiodła p. Tadeusza na zachód Polski. Miał okazję odwiedzić historyczny odwiert Rybaki-1, w którym przypływ ropy zapoczątkował historię górnictwa w tej części kraju. Wtedy też oglądał wiercenia „na miedzi” i poznał K. Wyrzykowskiego, pioniera dzisiejszego KGHM. Wspaniałe otoczenie Zielonej Góry poznane podczas autostopowej wyprawy w końcu lat 50., przyglądanie się podczas obozu studenckiego w 1961 r. wmurowaniu przez J. Gagarina kamienia węgielnego pod budowę Wyższej Szkoły Inżynierskiej, a także ogromny potencjał górniczy winnego grodu przyczyniły się do późniejszej decyzji o przyjeździe właśnie tutaj. Po obronie pracy magisterskiej, w marcu 1968 zdecydował o ważnych sprawach w swoim życiu – ożenił się ze „świeżo upieczoną” panią lekarz, a trzeciego czerwca wsiadł do pociągu… własnego mieszkania uzyskał w Pile zgodę na to, aby ówczesny dyrektor w Zielonej Górze Jan Najbar przejął go jako jednego z 20 inżynierów, którzy mieli być przeniesieni z Piły. W organizującym się właśnie Przedsiębiorstwie Poszukiwań Naftowych przyjęto go na stanowisko stażysty. Zamieszkał w budynku przy ul. Kingi, gdzie mieściły się przez wiele lat i biura, i hotel robotniczy. Pierwsze dni w oczekiwaniu na urządzenia wiertnicze spędzał m.in. na rozmowach, grze w karty i cymbergaja, to jednak wkrótce się skończyło, czas było ruszyć… W teren Pan Tadeusz wszedł w posiadanie dwupokojowego mieszkania z kuchnią przy ul. Wypoczynek. Pierwsze metry odwiercił z kolegami na otworze Zatonie-5. Był to pierwszy odwiert w historii Oddziału, kolaudacja urządzenia odbyła się 22 lipca 1968 r. w asyście ważnych władz miejscowych i centralnych. Do Zielonej Góry Był stypendystą pilskiego przedsiębiorstwa poszukiwawczego i tam miał podjąć pracę. Za namową kolegów i obietnicą otrzymania 20 PGNiG SA Oddział w Zielonej Górze Z radziecką załogą wiertni Jany Rok później był już kierownikiem wiertni. W pierwszych latach pracował z wieloma załogami wiertniczymi, również z dwoma radzieckimi, ówcześnie pracownikami PPN. Wśród miejsc, gdzie wiercił, znalazły się wsie z rejonu Zielonej Góry, Lubska i Gubina. W międzyczasie przyszły dyrektor odbył ćwiczenia wojskowe. Po powrocie z wojska został kierownikiem wiertni Jany. W pamięci pozostała mu załoga radziecka, która w czasach braku telefonów miała i telefon, i bezpośrednią łączność ze swoją ambasadą, do której raportowano postęp prac. Poszukiwania rozwijały się, przyszły odkrycia złóż ropy i gazu. Nowoczesną metodą opróbowania otworu były testy wykonywane przy pomocy próbników złoża. Serwis ten był dostępny w innym przedsiębiorstwie poszukiwawczym wykonywany przez radzieckich specjalistów, ale terminy były odległe. Młody inżynier Kulczyk otrzymał szedł do Centralnego Urzędu Geologii w Warszawie, a p. Tadeusz przeszedł… Do gazowników Legitymacja ubezpieczeniowa byłego Dyrektora ma zaledwie kilka wpisów polecenie służbowe wdrożenia tej techniki w przedsiębiorstwie w Zielonej Górze. Było to jedno z pierwszych poważnych zadań – organizacja grupy, a później działu opróbowań. Był to jego… Pierwszy dział Ich zadaniem było przygotowanie opróbowania otworów w czasie wiercenia, a później podczas testów i eksploatacji. Stworzyli więc kilka ekip, które jeździły w teren i zbierały wiedzę o kolejnych złożach na Niżu Polskim. Wymagało to również współpracy ze służbą geologiczną, geofizyczną i wiertniczą. Pierwszą ropę naftową z otworu uzyskali z testu na otworze Maszewo-1 , a przypływ gazu ziemnego na złożu Załęcze, Wierzchowice, Żuchlów, Babimost. Trwa opróbowanie otworu Maszewo-1, jest intensywny wypływ gazu. Ciągniemy przewód do góry. Czy jest przypływ ropy naftowej czy solanki? Odkręcamy kolejny pas przewodu. Kazimierz Dyjaczyński (ówczesny kierownik geologii) podbiega do wylotu otworu, erupcja olbrzymiego strumienia ropy oblewa go. Wszyscy się cieszą i prawie kąpią w ropie, jak w słynnych amerykańskich filmach. Tak wyglądało odkrycie złoża Maszewo. Dzięki wynikom wiertniczym oraz odkryciu tych złóż pierwsza połowa lat 70. stała się okresem ogromnych sukcesów i wspaniałym osiągnięciem całej firmy w Zielonej Górze. W tym czasie dyrektorem był Jan Najbar, po jego śmierci w 1977 r. stanowisko to objął Władysław Wiśniak. Najbardziej charyzmatyczną postacią tamtych czasów był Adam Hardy, kierownik działu wierceń, który zwerbował wielu młodych ludzi z południa. Jak wspomina T. Kulczyk, magia Zielonej Góry polegała na tym, że w jednym miejscu znaleźli się ludzie, dla których była to pierwsza praca, którzy mieli możliwość tworzenia „nowego”. Poznali się dobrze pracując w terenie – podczas pracy i poza nią. Utworzyła się tu „naftowa rodzina”, ścierały się poglądy, były dyskusje, a to zawsze prowadzi do lepszych rozwiązań. Hardy od- Rok 1977 przyniósł ważną zmianę – p. Kulczyk został służbowo przeniesiony do Poznania do Wielkopolskich Zakładów Gazownictwa i Górnictwa Nafty i Gazu. Z Zielonej Góry, w której przeszedł szkołę ciężkiej naftowej pracy, trafił do otoczenia, które do dziś kojarzy mu się ze „szkołą mądrości życiowej”. Zajmował w Poznaniu różne stanowiska. Był głównym specjalistą ds. eksploatacji ropy i gazu, ds. eksploatacji kopalń, inżynierii złożowej. Jak mówi, mimo różnych nazw, robił to samo. Część WZGiGNiG związana z górnictwem to wtedy kilkudziesięcioosobowa grupa w Poznaniu i kopalnie, które wcześniej podlegały przedsiębiorstwom w Sanoku i Mielcu. Pan Tadeusz wspomina: „Odczuwaliśmy permanentny brak kadry z praktyką i uprawnieniami. Prawie wszyscy uczyliśmy się eksploatacji ze złóż Niżu Polskiego, płaskich z pakerowanymi otworami, wysokimi ciśnieniami, siarkowodorem i hydratami.” W tym czasie p. Kulczyk brał również udział w akcji gaszenia pożaru ropy naftowej na otworze Daszewo-1, zwanym popularnie Karlinem oraz – jako ratownik górniczy – w kilku akcjach związanych z erupcjami na złożach z siarkowodorem. Niestety nie udało się w pełni stworzyć w Poznaniu firmy eksploatacyjnej. W tej sprawie, tuż przed ogłoszeniem stanu wojennego, w grudniu 1981 r., brał udział jako ekspert „Solidarności” w rozmowach w Ministerstwie Górnictwa. W wyniku reorganizacji branży z WZGiGNiG wydzielono w 1982 r. eksploatację złóż. Pan Tadeusz wrócił do – po zmianie nazwy – Zielonogórskiego Zakładu Górnictwa Nafty i Gazu jako główny specjalista ds. rekonstrukcji i robót górniczych. W baraku przy ul. Wilczak, gdzie teraz pracował, warunki były godne pożałowania. Z ulgą przyjął propozycję kontraktu zagranicznego w Libii. Spędził tam ponad pół roku. Po powrocie był głównym specjalistą ds. profilaktyki przeciwerupcyjnej, znów w Zielonej Górze. W końcu maja miała tu miejsce… Zmiana warty Dyrektor Władysław Wiśniak odchodzi na emeryturę, a jego miejsce zajmuje 1.06.1987 r. Tadeusz Kulczyk. Rozpoczął się czas intensywnej pracy związany m.in. z pozyskaniem i wykorzystaniem pożyczki Banku Światowe- Barbórka 1987 roku - pierwszy raz jako gospodarz górniczego święta go. Dzięki temu Zakład mógł zakupić nowe urządzenia i technologie. Otwarte granice pozwalały wysyłać pracowników na szkolenia. Na sukcesy nie trzeba było długo czekać. Były to kolejne odkrycia złóż, wprowadzenie automatyki w naszych kopalniach i nowych technologii wiercenia. Specjaliści czerpali wiedzę z kontaktów zagranicznych, a sprzyjający klimat pracy pozwalał realizować 1974, pierwszy wyjazd zagraniczny - Stany Zjednoczone SZEJK 21 łem swoją działkę, na której się znałem Biorąc mnie do zarządu liczyli, że nie będę walczył już o odseparowanie górnictwa.” Po zmianach w zarządzie p. Tadeusz z ulgą wrócił do Zielonej Góry. Tu trwały prace zmierzające do zawarcia kontraktu z zielonogórską elektrociepłownią, gdzie miał powstać nowy blok gazowo – parowy. W końcu 2000 r. odwołano go ze stanowiska Dyrektora i znów pracował... W Poznaniu Był pełnomocnikiem w Oddziale Górnictwo Naftowe, specjalistą w Wielkopolskiej Spółce Gazownictwa. Ciągle identyfikował się jednak z Oddziałem w Zielonej Górze. Odbierając odwołanie powiedział w Warszawie kilka lat temu, że się nie żegna, tylko mówi „do widzenia”, stąd w listopadzie 2008 r. w Zielonej Górze pojawił się po raz drugi jako… Dyrektor Oddziału Lipiec 1996, podpisanie umowy z EC Gorzów na zasilanie gazem pierwszego w polsce bloku gazowo-parowego nowe pomysły. W tym klimacie rozpoczęły się też… Lata dziewięćdziesiąte Dyrektor wspomina wiele wydarzeń z tego okresu. Wymieńmy choćby realizację budowy KRNiGZ Zielin z nowoczesną instalacją odsiarczania gazu, odkrycie największego w Polsce złoża ropno – gazowego Barnówko – Mostno – Buszewo, podjęcie i zakończenie sukcesem rozmów o zasilaniu gazem Elektrociepłowni w Gorzowie Wlkp., przekształcenie KGZ Wierzchowice w podziemny magazyn gazu, wreszcie realizacja „Projektu Dębno” – czyli budowa KRNiGZ Dębno. W tym czasie wiertnicza część zakładu została najpierw wydzielona, a wkrótce oddzielona – jako spółka Poszukiwania Naftowe „Diament”. Jej prezesem został wieloletni współpracownik p. Tadeusza i kolega z dyrekcji – Józef Lenart. Wszystkie te osiągnięcia nie miałyby miejsca, gdyby nie ludzie - wspaniała załoga. W krótkim czasie udało się skompletować kompeGrudzień 1999, uruchomienie KRNiGZ Dębno tentnych zastępców i ambitnych specjalistów. Znów okazało się, że mieszanka młodości i doświadczenia przyniosła nowe sukcesy zakładowi w Zielonej Górze... Natłok wydarzeń, decyzji, trudności z współpracującymi firmami nie pozostały bez wpływu na zdrowie p. Tadeusza. Podczas jednej z podróży służbowych zasnął nad kierownicą i z auta, które prowadził niewiele zostało. Z kolei po podpisaniu kontraktu z gorzowską EC przeszedł zawał serca. Jak często mówi „w życiu trzeba mieć szczęście” i uważa siebie za człowieka, który je ma. Lata 90. to również próby wydzielenia górnictwa naftowego i „warszawska” przygoda p. Tadeusza, którego powołano w PGNiG SA na stanowisko… Wiceprezes ds. gazu zaazotowanego Przez dwa lata od 1998 r. pełnił dwie funkcje – Dyrektora Oddziału i Wiceprezesa. O tym okresie mówi: „W Warszawie nie było źle. Mia- Te ostatnie trzy lata przed emeryturą był bardzo intensywne i ciekawe. Z powodzeniem zakończyła się budowa kilku instalacji, uruchomiono Odazotownię ukończono kilka projektów z partnerem amerykańskim – FX Energy. Mocno nagłośnione w mediach poszukiwania złóż niekonwencjonalnych nabrały tempa. 1995, uroczystość przekształcenia KGZ Wierzchowice w podziemny magazyn gazu Odwiercono otwór Lubocino-1 i wykonano w nim skuteczny zabieg hydroszczelinowania. Podczas obchodów Barbórki 2011 pożegnał się z Oddziałem zapewniając, że teraz już nie będzie wracał, ma w planie… Inne zajęcia Zamierza odbyć kilka podróży, więcej czasu spędzić z wnukami, już trzema. Ma również zamiar w dalszym ciągu udzielać się w różnych przedsięwzięciach branżowych, dzielić się doświadczeniem i wiedzą. Niczego nie żałuje patrząc wstecz, oczywiście zawsze można zrobić coś lepiej, ale niestety również gorzej. Pracownikom Oddziału i następcy życzy spokojnej, dobrze płatnej pracy, sukcesów, nowych odkryć, utrzymania pozycji lidera w wydobyciu, a przede wszystkim szczęśliwego życia osobistego. Powodzenia, z górniczym pozdrowieniem „Szczęść Boże”. Notowała: Dorota Mundry 22 PGNiG SA Oddział w Zielonej Górze S A L O N W Y S TA W Redaguje: Jolanta Pietras 40/20 czterdzieści obrazów na jubileusz alon Wystaw gościł w kwietniu słuchaczy Zielonogórskiego Uniwersytetu Trzeciego Wieku. Przygotowana przez nich wystawa malarstwa wpisała się w cykl imprez organizowanych z okazji przypadającego na rok 2012 jubileuszu 20-lecia Zielonogórskiego Uniwersytetu Trzeciego Wieku. S tycznych. Sekcja plastyczna działa już 18 lat i posiada bogaty dorobek artystyczny. W Salonie Wystaw spotkali się członkowie różnych sekcji artystycznych działających przy Uniwersytecie Trzeciego Wieku, by podziwiać dzieła amatorów-malarzy Amatorzy malarze wraz ze swoimi opiekunami-mistrzami: Katarzyną Filipowicz - Burchart, Leopoldem Kolbiarzem i Zbigniewem Szymoniakiem zaprezentowali swoje prace emanujące kolorem, optymizmem i różnorodnością podejmowanych tematów jak i technik malarskich. Uniwersytet Trzeciego Wieku jest miejscem, gdzie jego słuchacze spełniają swoje marzenia uczestnicząc w zajęciach sekcji tema- Prezentowane na wystawie prace stanowiły różnorodny zbiór pod względem motywów jak i zastosowanych technik Piękno nieoczywiste czerwcu do Salonu zawitał malarski świat detali architektonicznych, obdrapanych garnków, mgły i sennych wizji Ireny Smoleń. Tak mówi ona o swoich pracach: „Tematem mojej wystawy jest piękno nieoczywiste. Brak tu przedmiotów uznanych za piękne przez ogół jak posągi, kandelabry czy wyszukana porcelana. Odkrywam urok starego okienka, obrazu namalowanego przez rdzę, korozję, spadający tynk czy zaciek na murze. Jakaś wewnętrzna siła ciągnie mnie do wyszukiwania obiektów nikomu już niepotrzebnych i przedmiotów zwolnionych ze swej funkcji…”. W Irena Smoleń opowiada o swojej malarskiej pasji: „Pracuję głównie w ulubionej technice pasteli suchych’’ SZEJK 23 W S P I E R A M Y K U LT U R Ę , N A U K Ę , S P O R T Wspieramy młodych i zdolnych setka uczniów szkół ponadgimnazjalnych z całego kraju zmierzyła się 2 czerwca z testem sprawdzającym ich wiedzę teoretyczną, najlepsza dziesiątka zmagała się także z częścią ustną konkursu. Finaliści wzięli również udział w wycieczce przyrodniczej po najciekawszych zakątkach województwa. Jako sponsor OWE byliśmy obecni podczas olimpiady, gdzie opowiadaliśmy młodzieży o ropie naftowej i gazie Ekonomicznej ziemnym. Przygotowa- Zielonej Górze odbył się XXVII finał Ogólnopolskiej Olimpiady Wiedzy Ekologicznej. Nie mogło tam zabraknąć naszego Oddziału. Ponad W Lubuscy finaliści XXV Olimpiady Wiedzy nagrodzeni upominkami Oddziału Z Szejkiem do „Mam Talent” S 24 PGNiG SA Oddział w Zielonej Górze Uczestniczyliśmy także w podsumowaniu XXV edycji Olimpiady Wiedzy Ekonomicznej. Podczas uroczystości w Zielonogórskiej Palmiarni nagrodziliśmy lubuskich olimpijczyków. W tym roku na miano najlepszych zapracowało sobie sześciu Lubuszan, wśród nich był jeden laureat. Joanna Wasilewska Studenci biegli z nami do kariery ażną grupą składającą się na zielonogórską społeczność są studenci Uniwersytetu Zielonogórskiego. Wzięliśmy udział w kilku ciekawych inicjatywach środowiska akademickiego. W Biuro Karier UZ przygotowało 22 maja grę miejską dla studentów pod hasłem „Bieg do kariery”. Jednym z punktów, które odwiedzili uczestnicy była nasza siedziba. Mieli tu oni za zadanie odpowiedzieć na 10 pytań dotyczących Kodeksu Pracy m.in. okresu wypowiedzenia umowy, wymiaru urlopu wypoczynkowego i okolicznościowego, a także na kilka pytań związanych z naszą działalnością. Członkowie zwycięskiej drużyny oprócz nagród rzeczowych, mają możliwość zdobycia cennej praktycznej wiedzy podczas miesięcznej praktyki w naszym Oddziale. Włączyliśmy się w ogólnopolską akcję Niezależnego Zrzeszenia Studentów - IV edycję Konkursu na Najlepszego Studenta „Studencki Nobel 2012”, który ma na celu wyłonienie najzdolniejszego studenta Rzeczpospolitej Polskiej. Jako regionalny sponsor główny byliśmy fundatorem nagrody dla zwycięzcy etapu regionalnego. Okazała się nim Anna Andrykiewicz. Płeć nie tylko piękna, ale i zdolna, w finale regionalnego etapu konkursu „Studencki Nobel”, którego byliśmy sponsorem, znalazło się 10 pań My oddawaliśmy krew podczas akcji „Dar krwi na Dzień Dziecka”, a studenci podczas „Wampiriady”. Byliśmy sponsorem majowej edycji akcji, podczas której udało się pozyskać 46,5 litra krwi. Jako potencjalni dawcy szpiku kostnego zarejestrowało się 31 studentów. Magdalena Wajda foto: Joanna Wasilewska Od lat wspieramy Zielonogórski Klub Tańca Sportowego – BUGS, teraz będziemy kibicować im w „Mam Talent” liśmy dla nich także naftową krzyżówkę z eko-nagrodami. foto: Magdalena Wajda ponsorowana przez Oddział w Zielonej Górze formacja taneczna „Bugs” po raz kolejny zakwalifikowała się do Mistrzostw Europy, które w tym roku odbyły się w Paryżu w dniach 26-30 kwietnia. W kategorii dzieci do lat 14 zielonogórska ekipa tancerzy zajęła w tych prestiżowych zawodach wysokie 6 miejsce. W międzyczasie „Bugs” brał udział w castingach do programu „Mam Talent”. Tu również młodzi tancerze pokazali się z dobrej strony, bo przeszli przez eliminacje i podczas kolejnej edycji show zobaczymy ich na „srebrnych ekranach”. Trzymamy kciuki i życzymy wygranej w finale! Michał Burkowski foto: Andrzej Gliwa „Ekologiczni” olimpijczycy z zainteresowaniem oglądali próbki ropy naftowej i rdzenie Sześć zespołów biorących udział w grze miejskiej „Bieg do kariery” odpowiadało w naszej siedzibie na pytania dotyczące Kodeksu Pracy i naszego Oddziału PO GODZINACH Zagadka fotograficzna anie i Panowie, Koleżanki i Koledzy… przed Wami kolejna zagadka. Po serii kilku kobiet przyszła pora na mężczyznę. Czy wiecie, kim jest młodzieniec ze zdjęcia? Odpowiedzi prosimy przesyłać na adres [email protected]. Wśród prawidłowych odpowiedzi tradycyjnie rozlosujemy trzy nagrody. P Rozwiązanie zagadki fotograficznej z numeru 1/2012 Widoczna na zdjęciu dziewczynka to kierowniczka Działu Promocji i Public Relations Dorota Mundry. Jak widać na załączonym obrazku z nowoczesnymi technologiami i skomplikowaną aparaturą miała styczność już od najmłodszych lat. Tożsamość dziewczynki ze zdjęcia odkryły i nagrody otrzymują: Marzena Serafin (Dział Płac), Agnieszka Dżulińska (Biuro Obsługi Prawnej i Umów) oraz Marta Bernacka (Dział Organizacyjny). Gratulujemy! Informacje kadrowe 1.04.2012 Andrzej Betka pełni obowiązki zastępcy kierownika Działu Nieruchomości, w Oddziale od 2011 r. 10.04.2012 Grzegorz Turowski objął stanowisko kierownika KGZ Borzęcin, uprzednio zastępca kierownika kopalni, w Oddziale od 2005 r. 14.06.2012 Zbigniew Halat objął stanowisko Dyrektora Geologii, uprzednio zastępca Dyrektora Geologii, w Oddziale od 2011 r. Uwaga konkurs – „Dzień z wakacji”! uszamy z nowym, wakacyjnym konkursem! Zbliża się sezon urlopowy, a wraz z nim letnie wojaże po kraju i za granicą. Zapewne część z Was wróci do domu z obszerną dokumentacją zdjęciową, dlatego prosimy o podzielenie się z nami choć częścią Waszych wspomnień. R Szanowni Czytelnicy, czekamy na 6 zdjęć poświęconych określonemu tematowi. Ma to być swego rodzaju fotoreportaż opowiadający jakąś ciekawą historię. Autorów najlepszych zdjęć nagrodzimy specjalnymi upominkami! Zdjęcia prosimy przesyłać na adres [email protected]. Zapraszamy do udziału w zabawie! Pamiętajcie – 6 zdjęć tworzących spójną historię! Rozstrzygnięcie konkursu w kolejnym numerze „Szejka”. (mb) Zeszłoroczny wakacyjny konkurs wygrała Marzena Duda za zdjęcie „Jaka zimna” SZEJK 25 SPORT GKT „Nafta” z nagrodami Rowerami do Jesionki ielona Góra – Jesionka, Grodzisk Wlkp. – Jesionka – tak biegła trasa rajdu rowerowego, który odbył się w dniach 12-13 maja. Pomysłodawcą wyprawy był Artur Bielec (Grodzisk Wlkp.), który wraz z Piotrem Liberskim (Zielona Góra) zorganizowali wyjazd dla chętnych cyklistów. Uczestnicy pokonali malowniczą trasę 47 km w jedną stronę, przeprawiając się przez Odrę oraz okoliczne wsie i lasy. Po drodze zwiedziliśmy zabytkowy pałacyk w Zaborze. W Jesionce atrakcją było wieczorne ognisko i wspólna zabawa. Agnieszka Rau Z 26 PGNiG SA Oddział w Zielonej Górze D Na sukces drużyny pracowali, od lewej na górze: P. Dzięcioł, R. Ciesielski, T. Tomczak, D. Szymankiewicz, P. Baran, na dole: T. Dzięcioł, J. Hubiak, K. Sędkowski, G. Kowalski, M. Burdzy Nagrodzeni członkowie Klubu, od lewej: W. Barański, Ł. Sęk, P. Barański, R. Nowak Pod koszem i w basenie Halowy Turniej Piłki Koszykowej o Puchar Naftowca Pyrlandii odbył się 17 marca w Poznaniu. Wystąpiło w nim pięć zespołów reprezentujących ośrodki kopalń i jednostki organizacyjne naszego Oddziału. Organizatorami turnieju był SITPNiG Koło Poznań. V pływacka 4 x 50 m. Podobnie jak rok temu, okazało się, że najlepszych pływaków mają koszykarze z Poznania. Sztafeta w składzie: Michał Filipiak, Marcin Kamycki, Mikołaj Mikułan, Bartosz Pisarek zasłużenie wygrała pływackie zawody. Andrzej Gęsicki Turniej Piłki Koszykowej: 1. PN Diament 2. Zielona Góra 3. OK Grodzisk 4. Piła 5. Poznań Sztafeta Pływacka 4 x 50 m: 1. Poznań 2. PN Diament + Piła 3. OK Grodzisk Mecze rozgrywane były systemem każdy z każdym. W trakcie zawodów został przeprowadzony konkurs rzutów za 3 punkty, które wygrał zawodnik z Piły – Paweł Rypyść. Zwycięzcą turnieju została drużyna spółki „Diament”, która dzięki lepszemu bilansowi koszy wygrała z ekipą z Zielonej Góry. Najlepszym zawodnikiem większością głosów został wybrany Tobiasz Tomczak z Grodziska. Na zakończenie zmagań sportowych rozegrana została sztafeta foto: Andrzej Gliwa Najmłodszym uczestnikiem rajdu był 7– letni Kacper Rau, który dzielnie pokonał trasę na równi z innymi uczestnikami rużyna naszego Oddziału wygrała VI Puchar Polski Firm Komunalnych, Energetycznych i Branży Gazowniczej w piłce nożnej. Turniej odbył się 24 marca w Murowanej Goślinie koło Poznania. W finale nasza drużyna pokonała ekipę firmy TESGAS. W klasyfikacji indywidualnej najlepszym strzelcem został Grzegorz Kowalski z wynikiem 14 bramek. Na najlepszego bramkarza wybrano również naszego zawodnika - Jacka Hubiaka z KGZ Wielichowo. Gratulujemy! Magdalena Wajda Michał Burkowski foto: archiwum Oddziału P Uroczyste wręczenie Nagród i Wyróżnień Sportowych Miasta Zielona Góra za rok 2011 dla zasłużonych zawodników, trenerów oraz działaczy odbyło się 22 maja w zielonogórskiej Palmiarni. foto: archiwum Oddziału Przyznano także tytuł „Mecenasa Sportu” instytucjom wspierającym działalność sportową w Winnym Grodzie. Otrzymał go nasz Oddział oraz Poszukiwania Naftowe „Diament” Sp. z o.o., o czym więcej na str. 19. rezydent Miasta Janusz Kubicki wyróżnił przedstawicieli klubu GKT „Nafta” sponsorowanego przez nasz Oddział. Piotr Barański dostał Nagrodę Sportową Miasta Zielona Góra za wybitne wyniki sportowe, a Łukasza Sęka uhonorowano tytułem trenera zasłużonego w osiąganiu wyników sportowych. Tytuł „Sportowego Działacza Roku” Miasta Zielona Góra za zaangażowanie w działalność menadżerską, organizację pracy klubu, inicjatywę lub nowatorskie rozwiązania przyznano Prezesowi GKT Nafta Radzisławowi Nowakowi oraz wiceprezesowi Włodzimierzowi Barańskiemu. Puchar dla piłkarzy Turniej Piłki Koszykowej o Puchar Naftowca Pyrlandii odbył się po raz piąty postawa naszych zawodników w zmaganiach indywidualnych. Na szczególne wyróżnienie zasłużył Tomasz Olejarz, zdobywca dwóch złotych medali – w kategoriach open i gry podwójnej w parze z Bartoszem Motyką Radłowskim z Centrali Spółki. Cieszymy się z wyniku naszej drużyny zwłaszcza, że ta stosunkowo świeża ekipa trenuje w Zielonej Górze dopiero od dwóch lat, a mimo to prześcignęła zawodników, którzy grają i uczestniczą w badmintonowych zmaganiach znacznie dłużej. eprezentanci Oddziału zdobyli brązowy medal w drużynie podczas Mistrzostw Polski w Badmintonie o Puchar Prezesa PGNiG SA. Turniej odbył się w dniach 20-22 kwietnia w Piotrkowie Trybunalskim. W zawodach wzięło udział 59 zawodników z 13 spółek, dlatego trzecie miejsce ekipy w składzie: Tomasz Olejarz (kapitan), Agnieszka Łyś, Urszula Nowak-Bogdanowicz, Marcin Drzystek, Bartłomiej Tokaj, Jacek Jurczyk, Krzysztof Wojtusik i Robert Robakowski to nie lada sukces. Warto zaznaczyć, że wysoka lokata drużyny nie byłaby możliwa, gdyby nie świetna R Michał Burkowski foto: archiwum Oddziału Sukces naszych badmintonistów Gra w badmintona wymaga precyzji, refleksu i szybkości – nasza drużyna w akcji VI Spartakiada w Bieszczadach olejna Spartakiada PGNiG SA odbyła się w Czarnej w dniach 11-14 czerwca. Uczestnicy zawodów rywalizowali w konkurencjach indywidualnych i drużynowych. Rozegrano turniej piłki nożnej i siatkówki, a obok klasycznych zmagań sportowych odbyły się m.in. walki sumo, przeciąganie liny oraz konkurs drwala. W zawodach wzięło udział 10 drużyn GK PGNiG. Ekipa Oddziału uplasowała się na 6 miejscu. Warto wspomnieć, że przedstawiciele Oddziału otrzymali znicz VI Spartakiady i przewieźli go do Zielonej Góry. Oznacza to, że kolejna impreza odbędzie się właśnie w Winnym Grodzie. Michał Burkowski Łowili na Mazurach K kipa Oddziału rywalizowała na mazurskim kanale Szymonka o tytuł najlepszej drużyny podczas XXIV Mistrzostw Polski w Wędkarstwie Spławikowym o Puchar Prezesa PGNiG SA. Impreza odbyła się 31 maja. E foto: Rafał Bisset Klasyfikacja generalna: 1. Gaz System SA Oddział w Gdańsku 2. PN „Diament” Zielona Góra 3. Pomorska Spółka Gazownictwa sp. z o.o. Oddział Zakład Gazowniczy w Olsztynie 15. PGNiG SA w Warszawie Oddział w Zielonej Górze Męska część drużyny Oddziału szykuje się do „paintballowej” bitwy Michał Burkowski Turniej siatkarski w Pile kwietnia na hali PWSZ w Pile rozegrano II Turniej Siatkówki o Puchar Dyrektora Oddziału. W rywalizacji wzięło udział sześć drużyn. Mecze rozgrywano w dwóch grupach, by wyłonić cztery ekipy, które zagrają w półfinałach. Następnie grano o miejsca 5-6, 3 i na deser finał, w którym drużyna z Piły pokonała OK Grodzisk Wlkp. Zawodnikiem turnieju został Grzegorz Fydrych z Piły. Łukasz Turbiak foto: archiwum Oddziału foto: archiwum Oddziału 13 W Turnieju zwyciężyła Piła, kolejne miejsca zajęły: OK Grodzisk Wlkp., OK Góra, OK Karlino, Zielona Góra, Poznań Drużyna Oddziału w komplecie, od lewej: G. Pietraszkiewicz, Z. Gmiński, A. Stemler, Z. Kaczmarek, A. Pająk SZEJK 27 NASZE JEDNOSTKI Mapy na sto sposobów Z efektami ich pracy spotykamy się na wielu etapach działalności Oddziału, począwszy od wyznaczania otworu wiertniczego, poprzez zagospodarowanie, aż do eksploatacji złóż ropy naftowej i gazu ziemnego. Większość dokumentacji wykonywanej w firmie, nie licząc tej finansowej i księgowej, zawiera przygotowywane przez nich załączniki. W cyklu „Nasze Jednostki” przedstawiamy Dział Mierniczego Górniczego (GM). ział podlega bezpośrednio Dyrektorowi Geologii. Wykonuje mapy i opracowania na potrzeby różnych działów: eksploatacji, nieruchomości, programowania rozwoju i ochrony środowiska. Zdarzają się też pojedyncze, nietypowe zlecenia, np. pomiar powierzchni trawników na kopalni do wyliczenia kosztów umowy na koszenie trawy. D Zanim wywiercimy otwór Nasi geodeci włączają się w proces poszukiwania złóż już w pierwszym jego etapie opracowując załączniki kartograficzne. Na podstawie danych uzyskanych od geologów sporządza się mapę topograficzną lokalizacji projektowanego otworu. Jest ona niezbędna do przeprowadzenia wizji terenowej, podczas której sprawdzana jest możliwość odwiercenia otworu pod kątem: ukształtowania terenu, występowania wód i dróg, odległości od zabudowań czy linii kolejowej, a także możliwość dojazdu, usytuowanie placu wiertni oraz uzbrojenie terenu. Po takiej wizji lokalnej sporządzany jest protokół oraz wypis i wyrys/ rozliczenie powierzchni zajętej pod urządzenie wiertnicze. Liczba potrzebnych dokumentów kartograficznych znacząco wzrasta, jeśli w decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach lokalizacji prac wiertniczych nałożony jest obowiązek uzgodnień z Regionalnym Dyrektorem Ochrony Środowiska. Wówczas sporządza się szereg dodatkowych map ewidencyjnych, ewidencyjnych ze schematem wiertni lub sytuacyjno-wysokościowych. Jako ciekawostkę możemy podać, że jedna z takich map - mapa ewidencyjna z inwentaryzacją przyrodniczą obszaru inwestycji - przedstawia np. obszar zalatywania kruka i skowronka albo obszar występowania storczyka. Obecnie przygotowywanych jest wiele takich szczegółowych opracowań pod kątem poszukiwania gazu ze złóż niekonwencjonalnych. Po zatwierdzeniu lokalizacji wyznaczany jest otwór i plac pod wiertnię oraz sporządzany protokół wyznaczenia otworu. Kiedy wiercenie się zakończy, dokonywany jest pomiar otworu celem sprawdzenia np. potencjal28 PGNiG SA Oddział w Zielonej Górze nych zmian w stosunku do projektowanej lokalizacji oraz sporządza się dokumentację w celu zgłoszenia do właściwego Powiatowego Ośrodka Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej. Na etapie zagospodarowania W trakcie zagospodarowania złoża i realizacji inwestycji zadaniem działu jest ścisła współpraca z wykonawcami prac geodezyjnych oraz realizatorami inwestycji. Dział Mierniczego Górniczego bierze udział w odbiorach technicznych i końcowych, co jest niezbędne do tworzenia map górniczych. Już w trakcie budowy instalacji powstaje dokumentacja mierniczo-geologiczna, którą należy aktualizować, uzupełniać i archiwizować w trakcie wznoszenia obiektów budowlanych, eksploatacji oraz likwidacji zakładu górniczego. W celu jej sporządzenia, aktualizacji i uzupełnienia wykonuje się prace geodezyjne obejmujące czynności pomiarowe, obliczeniowe i kartograficzne. To właśnie tą dokumentacją interesuje się Okręgowy Urząd Górniczy podczas kontroli funkcjonalnej. go zakładu górniczego oraz mapy sytuacyjno – wysokościowej obszaru i terenu górniczego. Mapy te powstają na podstawie dokumentacji geodezyjnej powykonawczej z zagospodarowania złoża, jak również bieżących aktualizacji w terenie wykonywanych przez naszych mierniczych górniczych. Opracowywane są przy pomocy oprogramowania do zakładania, prowadzenia i edycji mapy numerycznej. Współpraca z innymi działami Geodeci oprócz wspomnianych wcześniej załączników kartograficznych do Planów Ruchu oraz Do Planu Ruchu Jednym z kluczowych obszarów działalności GM jest przygotowywanie załączników kartograficznych do Planu Ruchu Zakładu Górniczego. Zgodnie z nowym Rozporządzeniem Ministra Środowiska dla każdego obiektu niezbędne jest przygotowanie dwóch rodzajów dokumentów: tj. mapy sytuacyjno–wysokościowej terenu przemysłowe- Szkic poglądowy rozliczenia powierzchni Mostno-8k, Mostno-9H map dla Działu Ochrony Środowiska wykonuje wiele opracowań dla innych jednostek Oddziału. Jednym z nich jest Dział Nieruchomości, który potrzebuje GM już na etapie rozmów z właścicielami gruntów, na terenie których znajdować się będą nowe otwory wiertnicze. By zawrzeć umowę z nowymi właścicielami gruntów lub aby uaktualnić materiały do tych poprzednio zawartych, konieczne jest dokonanie przez geodetów rozliczenie powierzchni pod obiektami naszego Oddziału. Dodatkowo, GM podaje informacje na temat urządzeń infrastruktury technicznej do ustanowienia służebności przesyłu oraz realizuje wiele innych zleceń na potrzeby tego działu. Dział bierze także udział w przeprowadzaniu podziałów i rozgraniczeń nieruchomości oraz przy wznawianiu granic. Tym samym niezbędna jest współpraca i bieżące konsultacje z lokalnymi geodetami. GM wykonuje również zadania dla Działu Koordynacji Eksploatacji i Koncesji, który na podstawie opracowanych przez nich materiałów, przygotowuje uzgodnienia branżowe. Są to informacje pod kątem przebiegu istniejącego uzbrojenia eksploatowanego przez Oddział oraz usytuowania obszaru i terenu górniczego znajdującego się na terenie projektowanej inwestycji w Miejscowym Planie Zagospodarowania Przestrzennego lub studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania gminy. Innymi dokumentami sporządzanymi dla tego działu są załączniki kartograficzne wymagane przy wnioskach koncesyjnych na wydobywanie kopalin ze złóż, podziemne bezzbiornikowe magazynowanie substancji oraz podziemne składowanie odpadów. Koncesje te wyznaczają również granice obszaru i terenu górniczego, które projektuje dział GM określając współrzędne jego załamania (podstawą do ich wyznaczania jest dokumentacja geologiczna i projekt zagospodarowania złoża). Ciągle w ruchu Obszar działalności działu to obiekty zlokalizowane na terenie pięciu województw północnej i zachodniej Polski, co wiąże się z pracą w terenie. Do jej wykonania niezbędna jest znajomość obsługi specjalistycznego (tradycyjnego i tego najbardziej zaawansowanego) sprzętu geodezyjnego. Duża wiedza merytoryczna oraz znajomość przepisów są także konieczne przy wykonywaniu czynności mierniczego górniczego. Ważna jest także obsługa programów geodezyjnych służących do obliczeń geodezyjnych (C-Geo), programów graficznych do tworzenia map (EWMAPA) jak również programów przeznaczonych do Systemów Informacji Geograficznej (ArcInfo). Dział GM posiada bazę danych wszystkich obiektów naszego Oddziału, począwszy od otworów wiertniczych, poprzez złoża, obszary i tereny górnicze, rurociągi, kopalnie, a skończywszy na obszarach Natura 2000. Są to dane, które służą do wykonywania map tematycznych na potrzeby różnych działów i urzędów. 2 3 4 5 8 6 1 7 9 Dział Mierniczego Górniczego to dziewięć osób, z których większość posiada uprawnienia mierniczego górniczego. 1 Sylwia Rogalska (w Oddziale od 30 lat) wykonuje uzgodnienia branżowe, sporządza mapy ewakuacyjne, sporządza dokumentację dla zlikwidowanych odwiertów oraz prowadzi bazę danych współrzędnych geodezyjnych otworów. 7 Mirella Kubiak (w Oddziale od 27 lat) ma pod swoją pieczą wszystkie sprawy administracyjne, korespondencyjne i ZSZ. Zajmuje się również zamówieniami dokumentów w Powiatowych Ośrodkach Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej, zleceniami oraz umowami. obiektów, aktualizuje mapy ewidencyjne w numerycznej bazie danych, bierze udział w przeprowadzaniu podziałów i rozgraniczeń nieruchomości oraz przy wznawianiu granic. 3 Przemysław Biernat (w Oddziale od 4 lat) i 8 Mariusz Tur (w Oddziale od 3 lat) wspólnie nadzorują prace geodezyjne w trakcie realizacji inwestycji i prac remontowych. W zespole tym Przemek zajmuje się również rozliczeniami powierzchni, a Mariusz sporządza mapy do Planu Ruchu. Obecnie czuwają nad geodezyjną obsługą inwestycji KRNiGZ Lubiatów oraz PMG Wierzchowice. 9 Sławomir Markiewicz (w branży od 17 lat) pracuje w Pile i wykonuje zadania na potrzeby pilskich działów geologicznych. 4 Damian Wermiński (w Oddziale od 10 lat) zajmuje się sprawami związanymi z koncesjami, tj. przygotowuje załączniki kartograficzne do wniosków koncesyjnych, Projektów Zagospodarowania Złoża, projektuje obszary i tereny górnicze. Wyznacza również otwory w terenie i sporządza dokumenty z tym związane. 2 Adam Janowiak (w Oddziale od 6 lat) wykonuje rozliczenia powierzchni 6 Krzysztof Krzeszowski (w Oddziale od 2 lat) zajmuje się sprawami związanymi z poszukiwaniem gazu z łupków oraz archiwizacją dokumentacji mierniczo-geologicznej. Sporządza również rozliczenia powierzchni obiektów. Nad całością prac w dziale czuwa 5 Sebastian Sawka, pracujący w Od- dziale od 14 lat i od tylu lat związany z Pracownią Geodezyjną, którą kieruje od lat dziesięciu. Pracownia została przekształcona w Pracownię Geodezyjno-Techniczną, a następnie stała się Działem Mierniczego Górniczego. Magdalena Wajda, Sebastian Sawka SZEJK 29 AKTUALNOŚCI Dla nas i otoczenia Kalendarium Wprowadzenie Systemu HSE w Oddziale W Oddziale trwają prace nad doskonaleniem Systemu Zarządzania Ochroną Zdrowia i Środowiska, Bezpieczeństwem Pracy (HSE) oraz dostosowaniem go do postanowień Uchwały Zarządu Nr 635/2011 i Zarządzenia Prezesa Zarządu PGNiG SA. N r 4 3 / 2 0 1 1 , w p r o w a d z a j ą c y c h z k o ń c e m 2 0 1 1 r. o b o w i ą z e k wdrożenia i funkcjonowania Operatorskiego Systemu Bezpieczeństwa HSE w PGNiG SA. …20.12.2011 r… Pismo Okólne nr 11/11 Dyrektora Oddziału w sprawie: powołania Zespołu ds. przygotowania i wdrożenia Systemu HSE. Co oznacza HSE? …29.03.2012 r… Zarządzenie nr 6/12 Dyrektora Oddziału w sprawie: wprowadzenia Polityki Zarządzania Systemem Ochrony Zdrowia i Środowiska, Bezpieczeństwa Pracy i Informacji w PGNiG SA Oddziale w Zielonej Górze. HSE to System zarządzania Health, Safety & Environment. Jego podstawowym założeniem jest skuteczna prewencja i eliminacja zagrożeń, troska o środowisko naturalne, szkolenie i kształtowanie świadomych postaw wśród wszystkich pracowników, włącznie z pracownikami firm zewnętrznych pracujących na terenie Oddziału. System HSE łączy w sobie elementy ISO 14001 (System zarządzania środowiskowego) oraz BS OHSAS 18001 (System zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy). HSE to skrót wywodzący się z języka angielskiego: Health - ZDROWIE Safety - BEZPIECZEŃSTWO Environment - ŚRODOWISKO Zadania do wykonania W związku z pracami nad Systemem HSE w najbliższych miesiącach w Oddziale podejmiemy działania ukierunkowane na: • weryfikację dokumentów oraz praktyk, jakie funkcjonują w związku z realizacją m.in. wymagań prawa i norm: ISO 14001, PN-N-18001, • akceptację dobrych praktyk stosowanych w Oddziale, • określenie brakujących elementów (dokumentów i praktyk), potrzebnych do spełnienia postanowień Operatorskiego Systemu Bezpieczeństwa HSE, • wypracowanie „praktycznych” rozwiązań dla nowych wymagań Systemu. W kolejnych miesiącach odbędą się spotkania Zespołów roboczych celem kontynuowania rozpoczętych prac zmierzających do wypracowania rozwiązań systemowych dla wybranych wymagań, następnie wdrożenia Operatorskiego Systemu Bezpieczeństwa HSE. Edyta Dudkowiak Samodzielny Specjalista ds. ISO 30 PGNiG SA Oddział w Zielonej Górze Dyrektor Oddziału Kazimierz Chrobak: Funkcjonowanie tego Systemu ma duże znaczenie dla branży ze względu na potrzebę podjęcia współpracy z firmami zagranicznymi, dla których praca w Systemie HSE jest codziennością. Liczę na duże zaangażowanie pracowników Oddziału w prace doskonalące System. Pamiętajmy, że działa on bowiem tylko wtedy, kiedy jest budowany i przestrzegany przez wszystkich pracowników. Dyrektor Geologii/Przewodniczący Zespołu ds. przygotowania i wdrożenia systemu HSE Zbigniew Halat: Głównym założeniem, jakim należy kierować się podczas doskonalenia Systemu HSE w Oddziale jest adaptacja istniejących praktyk, zarządzeń, instrukcji oraz innych dokumentów. Koordynator ds. Operatorskiego Systemu Bezpieczeństwa HSE Edyta Dudkowiak: Moim głównym celem jest wypracowanie takich rozwiązań dla wymagań określonych w Zarządzeniu Prezesa Zarządu, które zagwarantują, iż System będzie praktyczny i przyjazny dla pracowników. Uważam, że czynne zaangażowanie kierownictwa, zwłaszcza jednostek terenowych Oddziału powołanych do zespołów roboczych, tj. kierowników kopalń: Dębno, Radlin, Kościan – Brońsko, Karlino, Kije, Zielin oraz m.in. służb bhp, ochrony środowiska, utrzymania ruchu, wierceń, profilaktyki, inwestycji, pozwoli wypracować praktyczne rozwiązania dla wielu wymagań dedykowanych ruchowi Zakładu Górniczego. Takie podejście umożliwi skuteczniej i efektywniej zaadoptować wypracowane podczas prac zespołów rozwiązania do istniejących na co dzień praktyk i zachowań pracowników w jednostkach terenowych. …21.03.2012 r… Szkolenie dla pracowników wchodzących w skład Zespołu ds. przygotowania i wdrożenia Systemu HSE z zakresu wymagań „Systemu zarządzania HSE”. …10.05.2012 r… Zawarcie umowy z firmą Akademia EVISA Jerzy Karczewski na wykonanie usługi konsultingowej w zakresie opracowania rozwiązań niezbędnych do wdrożenia wymagań Systemu Bezpieczeństwa HSE oraz usługi szkoleniowej w Oddziale. …18.05.2012 r… Ustalenie Harmonogramu prac i wdrażania Systemu HSE w oddziałach wydobywczych podczas spotkania z przedstawicielami Oddziałów z Sanoka i Zielonej Góry. …24.05.2012 r… Pismo porządkowe Dyrektora Oddziału w sprawie: powołania Zespołów roboczych, odpowiedzialnych za wypracowanie rozwiązań dla konkretnego wymagania. W skład Zespołów roboczych wchodzą Liderzy oraz przedstawiciele z obszarów merytorycznie związanych z poszczególnymi zagadnieniami. …28.05.2012 r… Pismo Okólne nr 2/12 Dyrektora Oddziału w sprawie: powołania Zespołu ds. przygotowania i wdrożenia Operatorskiego Systemu Bezpieczeństwa HSE oraz Koordynatora ds. Operatorskiego Systemu Bezpieczeństwa HSE. …18-19.06.2012 r… Pierwsze spotkania Zespołów roboczych z firmą konsultingową Akademia EVISA, wyznaczenie zadań dla poszczególnych Zespołów. KALENDARIUM 16 marca Podczas XXII Walnego Zebrania Członków Związku Miast i Gmin Nadnoteckich zaprezentowaliśmy działalność Oddziału oraz szczegółowo opowiedzieliśmy o budowie KRNiGZ Lubiatów. 26 marca Podpisano Umowę PUTiB SUR Garki na wykonanie robót budowlanych dla zagospodarowania odwiertu Radlin-63. Zakończenie realizacji umowy zaplanowano na 23.07.2012. Zagospodarowanie odwiertu Radlin-63 pozwoli na uzyskanie wyższego współczynnika sczerpania i utrzymania mocy dyspozycyjnej złoża na stałym poziomie. 29 marca W Salonie Wystaw odbyło się uroczyste podsumowanie konkursu plastycznego dla dzieci zorganizowanego przez nasz Oddział i RTV Lubuska na projekt kartki wielkanocnej. Niespodzianką dla dzieci były wydrukowane przez Oddział kartki świąteczne, zawierające wszystkie wyróżnione prace. 29-30 marca W hotelu „Bukowy Dworek” odbyło się szkolenie adaptacyjne dla nowo przyjętych pracowników. Grupę ponad 30 osób stanowili głównie pracownicy terenowi z jednostek takich jak: KRNiGZ Lubiatów, PMG Wierzchowice, PMG Bonikowo, KGZ Radlin. 2-3 kwietnia Audytorzy Polskiego Centrum Akredytacji w Warszawie przeprowadzili audyt recertyfikacyjny w Laboratorium Oddziału odnośnie akredytacji nr AB 511 uzyskanej w 2004 r. Audyt objął okres czterech ostatnich lat, a w szczególności 9 metod badawczych, pobór próbek gazu oraz system zarządzania Laboratorium. 3-5 kwietnia kurs na zagospodarowanie placu przed naszą siedzibą, a także plany remontu wieżowca przy ul. Chopina. 14-18 maja Odbyła się narada geologiczna dotycząca Planu Prac Poszukiwawczych i Rozpoznawczych PGNiG SA na lata 2013-2015. Naradzie przewodniczył Dyrektor Departamentu Poszukiwania Złóż Andrzej Maksym. Ze strony Oddziału w Zielonej Górze w naradzie wzięli udział przedstawiciele służb geologicznych pod kierownictwem Dyrektora Geologii Andrzeja Mularczyka. 21 maja Podpisano Umowę z PGNiG Technologie Sp. z o.o. na wykonanie robót budowlanych dla zadania „Budowa gazociągu wysokiego ciśnienia relacji Terminal Ekspedycyjny Wierzbno – KGZ Paproć DN300 MOP 8,4 MPa wraz z infrastrukturą towarzyszącą”. Zakończenie inwestycji zaplanowano na 30.04.2013. Trasa gazociągu połączy KRNiGZ Lubiatów z Odazotownią Grodzisk, umożliwiając odbiór i sprzedaż nadwyżek gazu handlowego z KRNiGZ Lubiatów. 23-24 maja SITPNiG Ośrodek Szkolenia i Rzeczoznawstwa Oddział Terenowy w Zielonej Górze zorganizował seminarium „Shale Gas” w Grodzisku Wlkp. Wykład poprowadził dr Jerzy Rajtar z XTO Energy/ExxonMobil. W seminarium wzięło udział 50 pracowników Oddziału i kilkanaście osób z Oddziału w Sanoku, spółki PN „Diament” i Instytutu Nafty i Gazu. 31 maja Firma Corrstop zakończyła modernizację instalacji ochrony katodowej gazociągu Barnówko - EC Gorzów. 8 czerwca W Salonie Wystaw odbyło się uroczyste „Babskie otwarcie Euro – Polska, Ukraina 2012”. Firma TUV Nord Polska przeprowadziła w Oddziale audyt zewnętrzny. Celem audytu było potwierdzenie zgodności systemu zarządzania w Oddziale zgodnie z wymaganiami norm PNEN ISO 14001:2005 (system zarządzania środowiskowego) oraz PN-EN 18001:2005 (system zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy). 26 kwietnia Zakończono realizację budowy gazociągu wysokiego ciśnienia DN300 relacji Mieszalnia Kłodawa - KRNiGZ Lubiatów. Zadanie realizował ZRUG Pogórska Wola. Budowa gazociągu połączyła dwa rejony wydobywcze, umożliwiając przesył gazu z rejonu Dębna poprzez Mieszalnię Kłodawa i KRNiGZ Lubiatów do Mieszalni i Odazotowni Grodzisk. Gazociąg spełni również funkcję magazynu w celu uzupełnienia chwilowych niedoborów gazu handlowego. 10 maja Prezes Zarządu PGNiG SA Grażyna Piotrowska-Oliwa złożyła wizytę w Zielonej Górze. Pani Prezes spotkała się z Dyrekcją naszego Oddziału. Następnie odbyły się spotkania z przedstawicielami: Wielkopolskiego Oddziału Obrotu Gazem, Wielkopolskiej Spółki Gazownictwa, spółek PN „Diament”, PNiG „Nafta” Piła i Geofizyki Toruń. 14 maja Podczas debaty pt. „Architektura Zielonej Góry - przestrzeń otwarta” na Uniwersytecie Zielonogórskim przedstawiliśmy prezentację Oddziału pokazującą nasze zaangażowanie w tworzenie przestrzeni miejskiej m.in. budowę pomnika Ignacego Łukasiewicza, trwający wówczas kon- 12 czerwca Odbyły się wybory władz SITPNiG Oddział w Zielonej Górze na kadencję 2012-2016, więcej na str. 12. 17 czerwca Na Ekspedycie Barnówko nastąpił samozapłon ropy naftowej podczas przeładunku z cysterny kolejowej na samochodową. Kilka zastępów straży pożarnej z Dębna ugasiło pożar pianą gaśniczą. Akcja zakończyła się pełnym sukcesem. 20 czerwca Podpisano umowę z ATREM SA w trybie Generalnego Realizatora Inwestycji na wykonie zabudowy chromatografu procesowego na wlocie gazu z KGZ Radziądz do sieci dystrybucyjnej DSG. Realizacja zadania umożliwi kontrolowanie jakości przesyłanego paliwa gazowego. Zakończenie realizacji zadania zaplanowano na 10.12.2012. 27 czerwca Podpisano umowę z ATREM SA w trybie Generalnego Realizatora Inwestycji na wykonie zabudowy chromatografu procesowego z modułem siarki na wlocie gazu z KGZ Borzęcin do sieci dystrybucyjnej DSG. Zakończenie realizacji zadania zaplanowano na 10.12.2012. SZEJK 31 PO GODZINACH Rozwiązanie: nr 8 POZIOMO: 5. Magazyn gazu w Wielkopolsce 6. Eksploatujemy to złoże już od 40 lat 7. Stowarzyszenie Inżynierów i Techników w skrócie 10. Tzw. „olej skalny” 12. Jedno z województw na obszarze którego działa Oddział 14. Stąd ropa trafia do rafinerii PIONOWO: 1. Drogi kamień lub spółka Grupy Kapitałowej PGNiG 2. Płynie w nim gaz 3. Wydaje ją Ministerstwo Środowiska 4. Wierci się nim otwory do wydobywania gazu i ropy 7. Sponsorowany przez Oddział 8. Dzięki tym roślinom wiemy, w jaki sposób eksploatacja wpływa na środowisko naturalne 9. Znajduje się tu szkoła im. Ignacego Łukasiewicza i jedna z naszych kopalń 11. Niż... tu zlokalizowany jest obszar działania Oddziału 13. Cenna, oddawana również przez górników Odpowiedzi prosimy przesyłać drogą mailową na adres: [email protected]. Wśród czytelników, którzy nadeślą prawidłowe hasło, rozlosujemy trzy nagrody. Michał Burkowski Rozwiązanie krzyżówki Prawidłowe rozwiązanie Szejkówki nr 7 z nr 1/2012 brzmi: Lubocino. Dziękujemy wszystkim za nadesłane odpowiedzi, a nagrody otrzymują: Marek Zieliński (KGZ Kościan-Brońsko), Andrzej Czajka (KGZ Paproć), Agnieszka Grochmal (PGNiG Technologie SA Oddział Naftomontaż w Krośnie, Dział Handlu i Marketingu). Cieszymy się, że nasza „Szejkowa” łamigłówka dociera również poza granice Oddziału w Zielonej Górze. Gratulujemy zwycięzcom i zapraszamy do rozwiązania kolejnej krzyżówki! 32 PGNiG SA Oddział w Zielonej Górze
Podobne dokumenty
Sport
Kalendarium
Szejk 3/2012 3(105) X 2012
Szanowni Państwo,
jesień rozpoczęliśmy poważnymi zmianami w strukturze Oddziału. Od 1 września nasi geolodzy są pracownikami Oddziału Geologii i Eksploatacji w Warszawie, w wielu działach
zmienił s...
