Raport z ewaluacji (plik w formacie PDF) - BIP

Transkrypt

Raport z ewaluacji (plik w formacie PDF) - BIP
Nadzór pedagogiczny
System Ewaluacji Oświaty
RAPORT Z EWALUACJI PROBLEMOWEJ:
Efekty
Zasadnicza Szkoła Zawodowa nr 7
Szczecin
Zachodniopomorski Kurator Oświaty
Kuratorium Oświaty w Szczecinie
Przebieg ewaluacji:
Prezentowany raport jest rezultatem ewaluacji zewnętrznej przeprowadzonej w szkole (lub placówce) przez
wizytatorów do spraw ewaluacji. Raport z ewaluacji problemowej dotyczy jednego z przedstawionych poniżej
obszarów.
Ewaluacja polega na zbieraniu i analizowaniu informacji:
o efektach działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej oraz innej działalności statutowej szkoły
lub placówki (na podstawie danych informujących o wynikach pracy szkoły (lub placówki) odzwierciedlonych
w umiejętnościach, zachowaniach, postawach, działaniach uczniów i w osiąganych przez nich rezultatach
na różnego rodzaju testach, egzaminach),
o procesach zachodzących w szkole lub placówce (na podstawie danych, które informują o procesach
i działaniach zachodzących i podejmowanych w szkole (lub placówce), a decydujących o sposobie
funkcjonowania, charakterze szkoły (lub placówki) i przede wszystkim prowadzących do pożądanych
efektów),
o funkcjonowaniu szkoły lub placówki w środowisku lokalnym, w szczególności w zakresie współpracy
z rodzicami uczniów (na podstawie danych informujących o sposobie współpracy ze środowiskiem
i funkcjonowaniu w środowisku oraz wykorzystaniu tych zasobów w procesie nauczania i uczenia się),
o zarządzaniu szkołą lub placówką (na podstawie danych informujących o sposobach zarządzania
decydujących o jakości działań podejmowanych w szkole lub placówce).
Ewaluacja ma na celu zebranie informacji i ustalenie poziomu spełniania przez szkołę lub placówkę wymagań
zawartych w załączniku do Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 października 2009 r. w sprawie
nadzoru pedagogicznego.
Szkoła lub placówka może spełniać te wymagania na pięciu poziomach:
Poziom E - oznaczający niski stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę.
Poziom D - oznaczający podstawowy stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę.
Poziom C - oznaczający średni stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę.
Poziom B - oznaczający wysoki stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę.
Poziom A - oznaczający bardzo wysoki stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę.
Raport z ewaluacji: Zasadnicza Szkoła Zawodowa nr 7
2 / 18
Opis metodologii:
Badanie zostało zrealizowane w dniach 07-02-2012 - 17-02-2012 przez zespół wizytatorów ds. ewaluacji, w skład
którego weszli Hanna Markowska, Monika Piątkowska.
W trakcie ewaluacji w placówce zbierano informacje pochodzące z wielu źródeł - dyrektora, uczących w szkole
nauczycieli, innych pracowników, uczniów, rodziców, partnerów szkoły i przedstawicieli samorządu lokalnego.
Do gromadzenia danych wykorzystano metody ilościowe (ankiety w wersji elektronicznej i papierowej), jakościowe
(wywiady indywidualne, grupowe, obserwację i analizę źródeł zastanych). Zestawienie metod, technik doboru
próby i liczby osób, które wzięły udział w badaniach znajduje się w tabeli poniżej.
Wywiady grupowe zostały przeprowadzone po realizacji i analizie ankiet, pełniąc wobec nich funkcję wyjaśniającą.
Kategoria
Metoda/technika
badanych/źródła danych
Dyrektor szkoły
Indywidualny wywiad
pogłębiony
Nauczyciele
Ankieta elektroniczna
(CAWI) "Szkoła, w której
pracuję"
Wywiad grupowy
zogniskowany (FGI)
Pracownicy
niepedagogiczni
Uczniowie
Rodzice
Partnerzy szkoły,
przedstawiciele
samorządu lokalnego
Obserwacja lekcji
Obserwacja szkoły
Analiza dokumentów
Sposób doboru próby
Wielkość próby
nd
nd
Badanie na próbie pełnej
Nauczyciele zróżnicowani
pod względem stażu,
nauczanego przedmiotu i
pracy w zespołach
zadaniowych oraz pedagog
szkolny
Wywiad grupowy
Pracownicy inni niż
zogniskowany (FGI)
nauczyciele
Ankieta elektroniczna
Badanie na próbie pełnej
(CAWI) "Moja szkoła"
uczniów klas rok niższych
od najstarszych
Ankieta elektroniczna
Badanie na próbie pełnej
(CAWI) "Mój dzień"
uczniów najstarszych klas
Wywiad grupowy
Przedstawiciele trzech
zogniskowany (FGI)
ostatnich roczników,
dobrani losowo
Wywiad grupowy
Przedstawiciele rady
zogniskowany (FGI)
rodziców i rad klasowych,
reprezentujący różne
roczniki
Ankieta audytoryjna (PAPI) Badanie na próbie pełnej
rodziców uczniów klas rok
niższych od najstarszych
Wywiad grupowy
Przedstawiciele samorządu
zogniskowany (FGI)
lokalnego i instytucji
wskazanych przez
dyrektora jako partnerzy
Klasy pierwsze (gimnazja i
szkoły ponadgimnazjalne)
Na zewnątrz, przed i po
lekcjach, podczas przerw,
podczas zajęć
pozalekcyjnych
Raport z ewaluacji: Zasadnicza Szkoła Zawodowa nr 7
20
12
12
74
33
9
12
60
9
nd
nd
3 / 18
Informacja o placówce
Nazwa placówki
Zasadnicza Szkoła Zawodowa nr 7
Patron
Typ placówki
Zasadnicza szkoła zawodowa
Miejscowość
Szczecin
Ulica
CHMIELEWSKIEGO
Numer
19
Kod pocztowy
70-028
Urząd pocztowy
SZCZECIN
Telefon
0914821816
Fax
Www
www.zsrz.internetdsl.pl
Regon
81264165000000
Publiczność
publiczna
Kategoria uczniów
Dzieci lub młodzież
Charakter
brak specyfiki
Uczniowie, wychow., słuchacze
366
Oddziały
12
Nauczyciele pełnozatrudnieni
0
Nauczyciele niepełnozat. (stos.pracy)
0
Nauczyciele niepełnozat._(w etatach)
0
Średnia liczba uczących się w oddziale
30.5
Liczba uczniów przypadających na jednego
pełnozatrudnionego nauczyciela
Województwo
ZACHODNIOPOMORSKIE
Powiat
Szczecin
Gmina
Szczecin
Typ gminy
gmina miejska
Liczba mieszkańców
Wysokość wydatków na oświatę
Stopa bezrobocia
Raport z ewaluacji: Zasadnicza Szkoła Zawodowa nr 7
4 / 18
Wprowadzenie: obraz placówki
Raport, do lektury którego Państwa zachęcamy dotyczy ewaluacji zewnętrznej przeprowadzonej w Zasadniczej
Szkole Zawodowej nr 7 w Zespole Szkół Rzemieślniczych w Szczecinie. Jest to publiczna szkoła
ponadgimnazjalna o dwu- i trzyletnim cyklu kształcenia realizowanym w typowych formach szkolnych w klasach
wielozawodowych; w formie kursowej (przez 4 tygodnie w każdym roku nauki) oraz w zakładach pracy różnych
branż. Jest to pierwsza tego typu szkoła w Polsce - dyrektor szkoły koordynuje kształcenie zawodowe
młodocianych w skali całego województwa zachodniopomorskiego. Szkoła kształci absolwentów gimnazjum, którzy
na mocy umowy z zakładem pracy, otrzymują status pracownika młodocianego. Placówka dysponuje odpowiednią
bazą techno-dydaktyczną, m.in.: laboratorium i pracownią fryzjerską, centrum informacji multimedialnej, salą
sportową, siłownią i boiskami sportowymi, a także internatem ze stołówką i bufetem szkolnym. W realizacji swych
zadań ściśle współpracuje z Izbą Rzemieślniczą Małej i Średniej Przedsiębiorczości oraz Zachodniopomorską Izbą
Rzemiosła i Przedsiębiorczości w Szczecinie. Z przeprowadzonego badania wynika, że uczniowie czują się
w swojej szkole bezpiecznie i z chęcią kontynuują tu naukę. Szkoła jest organizatorem znaczących konkursów
zawodowych, np.: Konkursu Fryzjerskiego „Srebrny Lok”, Międzyszkolnego Konkursu Wiedzy o Rzemiośle
i Regionalnego Konkursu Wiedzy o BHP. Przyszli kucharze małej gastronomii mają również możliwość pokazania
swoich umiejętności w konkursie na najlepszego ucznia w zawodzie. Młodzież rozwija swoje zainteresowania
i talenty na różnorodnych kołach zainteresowań; ma też szansę wykazać się inicjatywą i zmysłem organizacyjnym.
Prestiżowym przedsięwzięciem, którego pomysłodawcami są uczniowie szkoły jest coroczny Międzyszkolny Turniej
Piłki Siatkowej Dziewcząt o Puchar Dyrektora Szkoły. Absolwenci Zasadniczej Szkoły Zawodowej nr 7
w Szczecinie z sukcesami przystępują do egzaminów zewnętrznych, są laureatami wielu konkursów
ogólnopolskich, a także międzynarodowych.
Raport z ewaluacji: Zasadnicza Szkoła Zawodowa nr 7
5 / 18
Wyniki ewaluacji:
Obszar: Efekty
Wymaganie: Analizuje się wyniki sprawdzianu, egzaminu gimnazjalnego, egzaminu
maturalnego i egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe
Komentarz:
Wyniki egzaminów zewnętrznych organizowanych w szkole i w izbach rzemieślniczych są analizowane
w celu poprawy jakości pracy szkoły oraz pracodawców, z którymi szkoła współpracuje. Dokonana analiza
prowadzi do wniosku, że szkoła bada wyniki uczniów z wykorzystaniem różnorodnych metod analizy,
a wdrażane wnioski przyczyniają się do wzrostu efektów kształcenia. Poniżej wskazane zostaną
argumenty, które świadczą o wysokim poziomie spełnienia tego wymagania.
W szkole przeprowadzana jest analiza wyników: próbnych egzaminów zawodowych organizowanych dla
przyszłych fryzjerów i kucharzy małej gastronomii; egzaminów zewnętrznych prowadzonych przez Okręgową
Komisję Egzaminacyjną w Poznaniu, które potwierdzają kwalifikacje zawodowe w zawodach: kucharz małej
gastronomii i sprzedawca oraz egzaminów czeladniczych. Świadczą o tym informacje uzyskane od nauczycieli,
uczestników wywiadu, oraz analiza przedstawionej przez dyrektora dokumentacji. Analiza wyników egzaminów
próbnych (organizowanych przez Izby Rzemieślnicze na terenie szkoły) dokonywana jest przez nauczycieli
zawodu, którzy uczestniczą w nich jako obserwatorzy, a także egzaminatorzy dla uczniów spoza szkoły. Wyniki tej
analizy przekazywane są wychowawcom i pracodawcom, celem poprawy niedociągnięć i ćwiczenia tych
umiejętności, które nie zostały jeszcze opanowane. Analizą wyników egzaminów zewnętrznych potwierdzających
kwalifikacje zawodowe zajmuje się kierownik praktycznej nauki zawodu oraz przewodniczące zespołów
przedmiotów zawodowych i przedmiotów ogólnokształcących. Pod koniec roku szkolnego grono pedagogiczne
otrzymuje od nich wstępne wyniki i wnioski, a następnie zespoły przedmiotowe wypracowują szczegółowe wnioski,
które uwzględniane są w planach wynikowych nauczycieli oraz przedmiotowych systemach oceniania. Po
otrzymaniu raportu z Okręgowej Komisji Egzaminacyjnej zespoły przedmiotowe wspólnie zajmują się analizą
jakościową otrzymanych wyników. Zbiorcze wyniki egzaminów zewnętrznych przekazywane są następnie
na posiedzeniu rady pedagogicznej. Wszyscy ankietowani nauczyciele (20 z 20) deklarują, że znają wnioski
z analizy wyników egzaminów zawodowych.
Zdaniem kadry pedagogicznej najważniejsze cele prowadzonych analizy to: przekazanie uczniom, rodzicom
i pracodawcom informacji o poziomie, na którym młodzież zdała egzamin; zwrócenie uwagi na niedociągnięcia oraz
obszary dobrze opanowane; wypracowanie wniosków do dalszej pracy; polepszenie efektów pracy dydaktycznej;
zwiększenie zdawalności; promocja placówki jako szkoły z wysoką zdawalnością; zebranie informacji o efektach
nauki u poszczególnych pracodawców.
Należy zauważyć, że wnioski z analizy są wdrażane, co znajduje potwierdzenie w przykładach wskazywanych
przez dyrektora i nauczycieli. Kadra kierownicza uczestniczy w spotkaniach organizowanych przez Okręgową
Komisję Egzaminacyjną, na których przekazywane są ogólne wskazania dla szkół prowadzących kształcenie
zawodowe (np.: praca z uczniem powinna odbywać się w zakresie bezpieczeństwa wykonania, przetwarzanie
danych, czytania ze zrozumieniem i planowania). Zalecenia te są następnie uszczegółowiane w szkole, np.:
ćwiczyć zadania związane z działalnością gospodarczą i zatrudnianiem; obliczać VAT i procenty; analizować
tabele, wykresy i dane statystyczne; pracować nad umiejętnościami uczniów z naciskiem na planowanie
i prezentowanie. Osobno opracowywane są szczegółowe wnioski z egzaminu czeladniczego, np.: brak modeli
lub główek treningowych; źle rozmieszczone przybory i narzędzia; problemy w strzyżeniach męskich; różnice
w poziomie wykonania usług w poszczególnych zakładach oraz posiadanych aparatów i sprzętów. Wnioski
z analizy są, według nauczycieli, wykorzystywane do planowania procesu dydaktycznego, m.in.: modyfikacji
rozkładu materiału (np. zwiększenia ilości godzin na czytanie ze zrozumieniem i autoprezentację); zadawania
określonych zadań domowych (np. związanych z wykorzystywaniem informacji); wprowadzenia zmian w metodyce
zajęć (np. nacisk na zwiększenie zaangażowania uczniów podczas zajęć - praca w grupach, praca z instrukcją,
metoda projektu) oraz zmian w przedmiotowych systemach oceniania. Nauczyciele przedmiotów
Raport z ewaluacji: Zasadnicza Szkoła Zawodowa nr 7
6 / 18
ogólnokształcących i zawodowych uczą młodzież planowania pracy (np. uroczystości szkolnych, przyjęć
urodzinowych, usług fryzjerskich); analizy danych i ich przetwarzania; ćwiczą zadania związane z działalnością
gospodarczą i zatrudnieniem; wdrażają do czytania i słuchania ze zrozumieniem. Na zajęciach teoretycznych
podkreślana jest istota staranności we wszelkich działaniach manualnych. Prowadzone w szkole diagnozy dotyczą
badania umiejętności, z którymi uczniowie mają problemy na egzaminach zawodowych, np.: na języku polskim czytanie ze zrozumieniem, na matematyce - działania na liczbach wymiernych, na geografii - analiza danych
tabelarycznych. Organizowane są dodatkowe zajęcia rozwijające techniki fryzjerskie oraz konkursy uwzględniające
ćwiczenie umiejętności niezbędnych na egzaminie zawodowym. Nauczyciele omawiają na bieżąco
z pracodawcami stan realizacji podstaw programowych; a w niektórych przypadkach dokonywana jest zmiana
miejsca praktyk zawodowych. Analiza ilościowa i jakościowa wyników egzaminów zewnętrznych nadaje także
kierunek działaniom wychowawczym podejmowanym przez grono pedagogiczne. Nauczyciele uświadamiają
uczniom, jakie znaczenie ma egzamin zawodowy, jak ważny jest dla planowania dalszej edukacji i przyszłości
zawodowej.
Argumentem świadczącym o wysokim poziomie spełnienia wymagania jest fakt, że w szkole stosuje się jakościowe
i ilościowe metody analizy, o czym świadczą informacje uzyskane od dyrektora oraz analiza przedstawionej przez
niego dokumentacji. Wyznaczone przez dyrektora osoby zbierają, zestawiają i opracowują dane ilościowe
z egzaminu zewnętrznego prowadzonego przez Okręgową Komisję Egzaminacyjną, m.in.: liczbę uczniów, którzy
przystąpili do egzaminu, zdali egzamin i otrzymali dyplom; zestawienie wyników szkoły z wynikami okręgu
i województwa; procentową zdawalność uczniów osobno dla części pisemnej i praktycznej egzaminu zawodowego;
zdawalność poszczególnych uczniów. Natomiast w przypadku egzaminów czeladniczych w rzemiośle zestawienia
obejmują: liczbę uczniów zgłoszonych do egzaminu; liczbę przystępujących do egzaminu; punkty uzyskane przez
poszczególnych uczniów; średnią ocen oraz zdawalność. Wskazani są także najlepsi uczniowie od I do VI miejsca
w danym zawodzie oraz imiona i nazwiska osób ich szkolących. Wyniki egzaminów zewnętrznych są poddawane
analizie statystycznej z wykorzystaniem współczynnika łatwości (osobno analizowany jest etap pisemny egzaminu
oraz etap praktyczny w czterech obszarach umiejętności: planowanie, organizowanie, wykonanie i prezentowanie;
przy czym trudność zadań badana jest w porównaniu do trzech kolejnych lat) oraz analizie jakościowej. Analiza
jakościowa dotyczy nie tylko egzaminów zewnętrznych, ale także wyników egzaminów próbnych.
Na zakończenie warto podkreślić, że wdrażane wnioski przyczyniają się do wzrostu efektów kształcenia, o czym
świadczą opinie dyrektora, nauczycieli, a przede wszystkim dane Okręgowej Komisji Egzaminacyjnej i Izb
Rzemieślniczych. Z przedstawionych analiz można wnioskować, że w zawodzie kucharz małej gastronomii
zdawalność egzaminu w roku szkolnym 2010/2011 jest większa niż w okręgu i województwie, a ponadto
systematycznie rośnie na przełomie ostatnich trzech lat (2009 r. – 82,4%; 2011 r. – 91,67%); w przypadku
sprzedawcy, w latach 2009-2010 odnotowano 100% zdawalność egzaminu zewnętrznego, natomiast w roku
szkolnym 2010/2011 - 75%, przy czym procentowa zdawalność w okręgu dla zawodów robotniczych w roku
szkolnym 2010/2011 to 74,22%. Ponadto zwiększyła się liczba uczniów, którzy decydują się przystąpić
do egzaminu czeladniczego (w roku 2009 – 87,18%; w 2010 - 75,64%; w 2011 - 93,06%). Średnia ocen
z egzaminów czeladniczych utrzymuje się na wyrównanym poziomie (w roku 2009 – 3,87; w 2010 – 3,81; w 2011 3,96). Należy dodać, że w opinii partnerów szkoła stara się sprostać stawianym przed nią wymaganiom.
Z przeprowadzonego badania wynika, że szkoła prowadzi ilościową i jakościową analizę wyników egzaminów
zewnętrznych. Wdrażane rozwiązania, mające na celu podniesienie efektów kształcenia, mają zakotwiczenie we
wnioskach płynących z tych analiz i są skuteczne. Przedstawione powyżej argumenty świadczą o wysokim
poziomie spełnienia wymagania przez szkołę.
Poziom spełniania wymagania: B
Raport z ewaluacji: Zasadnicza Szkoła Zawodowa nr 7
7 / 18
Wymaganie: Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności
Komentarz:
W szkole diagnozuje się osiągnięcia uczniów, a wyciągnięte wnioski znajdują odzwierciedlenie we
wdrażanych rozwiązaniach. Analiza osiągnięć młodzieży uwzględnia ich możliwości rozwojowe. Dokonana
analiza prowadzi do wniosku, że nauczyciele dostrzegają potencjał uczniów i wyrównują ich szanse
edukacyjne. Poniżej wskazane zostaną argumenty, które świadczą o wysokim poziomie spełnienia tego
wymagania.
Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności zgodne z podstawą programową. Na bazie informacji uzyskanych
od badanych nauczycieli można wnioskować, że wysoko ocenili stopień opanowania przez młodzież wiadomości
i umiejętności w poprzednim roku szkolnym - większość ankietowanych (13 z 20) wskazało 6 punkt
w ośmiostopniowej skali, gdzie 1 oznaczał niewielki stopień opanowania umiejętności i wiadomości, a 8 - duży.
Istotnym elementem dla grona pedagogicznego jest dostrzeżenie i zabezpieczenie potencjału swoich
wychowanków. W latach 2008-2011 w szkole realizowano zajęcia o charakterze dydaktyczno-wyrównawczym
w ramach projektów: „Szansa na równy start” oraz „Absolwent szkoły zawodowej europracownikiem XXI wieku”
(dodatkowe zajęcia z języka polskiego, matematyki, fizyki i technologii informacyjnej). Ponadto 31 uczniów
skorzystało ze stypendium na pokrycie kosztów związanych z nauką poza miejscem zamieszkania w ramach
projektu „Wyrównywanie szans edukacyjnych poprzez programy stypendialne – IV edycja dla uczniów”. W szkole
rozwijane są umiejętności językowe uczniów z ukierunkowaniem na terminologię zawodową (co w przyszłości ma
ułatwić młodzieży zdobycie pracy za granicą); organizowane są różnorodne formy konkursowe i zawody. Partnerzy
szkoły zwracają uwagę na fakt, że każdy uczeń otrzymuje w szkole maksymalne wsparcie ze strony nauczycieli
oraz pedagogów dbających o kształcenie zawodowe: „Nauczyciele walczą o każdego ucznia, nie odpuszczają, nie
skreślają, dają szansę, dają możliwości w zakresie tak nauki teoretycznej jak i praktycznej. Tu otrzymują wszystko
co można, żeby nie zrezygnowali ze szkoły, zdobyli zawód i jak najlepsze kwalifikacje oraz przygotowanie
do egzaminu”. Dyrektor i nauczyciele deklarują, że uczniowie wymagający szczególnego wsparcia kierowani są
na różne ścieżki rozwoju zawodowego umożliwiające uzyskanie właściwych kwalifikacji (np.: nauka zawodu
w rzemiośle, kursy zawodowe) i uzyskują pomoc w znalezieniu miejsca pracy.
W szkole analizuje się osiągnięcia uczniów. Znajduje to potwierdzenie w opiniach wszystkich ankietowanych
nauczycieli (20 z 20), z których 15 deklaruje, że analizuje osiągnięcia wszystkich uczniów, 4 - większości, a 1 w wybranych, uzasadnionych przypadkach. Dyrektor i grono pedagogiczne podali, że trzy razy w roku, w klasach
pierwszych i drugich, prowadzone są badania jakości nauczania z następujących przedmiotów: język polski, język
niemiecki, fizyka i astronomia, matematyka, historia i wiedza o społeczeństwie, technologia informacyjna,
przysposobienie obronne, geografia i podstawy przedsiębiorczości. W klasach pierwszych zakładane są karty
osiągnięć uczniów, w których wychowawcy wpisują punkty uzyskane przez uczniów na egzaminie gimnazjalnym,
terminy diagnoz i uzyskane przez uczniów oceny. Na podstawie diagnoz badany jest przyrost wiedzy
poszczególnych uczniów oraz całej klasy w określonym obszarze. Nauczyciele podejmują decyzję o przedmiocie
diagnozy po analizie wyników egzaminów zewnętrznych oraz świadectw gimnazjalnych. Postępy uczniów badane
są również na podstawie: odpowiedzi ustnych, sprawdzianów przedmiotowych, testów, kartkówek, referatów,
czynności praktycznych, obserwacji aktywności uczniów oraz indywidualnych osiągnięć w konkursach.
Analizowane są także uwagi i spostrzeżenia z egzaminów próbnych. Dodatkowo nauczyciele wychowania
fizycznego przeprowadzają wstępną i końcową diagnozę rozwoju cech motorycznych uczniów. Ponadto w latach
2009-2011 przeprowadzono badanie uczniów zgodnie z Programem Międzynarodowej Oceny Umiejętności
Uczniów PISA. Na podstawie kart osiągnięć wicedyrektor ds. dydaktycznych dokonuje zbiorczej analizy
umiejętności uczniów, która omawiana jest także na spotkaniach zespołów przedmiotów ogólnokształcących
i zawodowych oraz analitycznym posiedzeniu rady pedagogicznej. Wszystkie informacje: frekwencja, średnia ocen
z przedmiotów ogólnokształcących i praktycznej nauki zawodu, zachowanie, liczba otrzymanych nagan i pochwał,
praca na rzecz klasy i środowiska, czytelnictwo, dyżury szkolne, udział w konkursach itp. brane są pod uwagę we
współzawodnictwie klasowym.
Należy podkreślić, że analiza osiągnięć szkolnych uwzględnia możliwości rozwojowe uczniów, o czym świadczą
przykłady wskazane przez kadrę pedagogiczną. Dyrektor i nauczyciele twierdzą, że wyniki egzaminów
gimnazjalnych oraz diagnoz wstępnych są podstawą do planowania pracy z uczniami oraz form udzielanej pomocy
(np. jeśli uczeń przychodzi do szkoły z bardzo małą ilością punktów z części humanistycznej za czytanie, to nie
wymaga się od niego, żeby samodzielnie pracował z podręcznikiem; uczniowie otrzymują pomoc na zajęciach
Raport z ewaluacji: Zasadnicza Szkoła Zawodowa nr 7
8 / 18
wyrównawczych, podczas których uczą się pisać i czytać). Innym źródłem informacji o możliwościach rozwojowych
są obserwacje młodzieży, opinie psychologiczno-pedagogiczne oraz rozmowy z uczniami i rodzicami. Wszystkie
informacje analizowane są na posiedzeniu zespołów przedmiotowych. Szkoła prowadzi działania wspierające,
m.in.: uczniowie mają wydłużony czas pisania, mogą zaprezentować swoje umiejętności poza grupą rówieśniczą
(np. na języku polskim i wychowaniu fizycznym); uczestniczą w zajęciach wyrównawczych (prowadzonych także
w ramach dodatkowych godzin z Karty Nauczyciela lub w czasie wolnym nauczycieli); czytają głośno
na przerwach. Nauczyciele deklarują, że dobierają właściwe formy przekazu wiedzy, a uczniowie zdolni otrzymują
dodatkowe zadania i inspirowani są do rozwijania swoich zainteresowań na różnorodnych zajęciach.
Istotnym argumentem, świadczącym o wysokim poziomie spełnienia wymagania jest fakt, że w szkole formułuje się
wnioski z analizy osiągnięć uczących się. Na poparcie tego sądu można wskazać przykłady wniosków
z prowadzonych diagnoz, m.in.: uczniowie słabo opanowali umiejętność przetwarzania danych i dlatego należy
intensywnie pracować nad umiejętnościami z zakresu odczytywania i analizowania danych z wykresów, map
i rysunków (diagnoza z geografii); mają problem z czytaniem i słuchaniem ze zrozumieniem – nauczyciel powinien
obserwować poziom zrozumienia poleceń wydawanych uczniom (język polski, wychowanie fizyczne); należy
doskonalić działania praktyczne przy udzielaniu pomocy podczas wypadków komunikacyjnych, opatrywaniu ran,
omdleniach, itp. (przysposobienie obronne); nie potrafią właściwie organizować czasu pracy przy wyszukiwaniu
wiadomości (informatyka); potrzebują dodatkowych zajęć z orientacji czasowo-przestrzennej (historia). Poza tym
szkoła dba o dostosowanie zajęć do możliwości uczniów, o czym świadczą ich opinie. Większość (52 z 74)
uczniów z klas drugich, pytanych o stopień trudności zajęć, w których uczestniczyli w szkole, oceniło je jako łatwe.
Prawie połowa respondentów (34) wskazała na środkowe wartości (4 i 5 w ośmiostopniowej skali, gdzie 1 oznaczał
zajęcia bardzo łatwe, a 8 – bardzo trudne). W klasach trzecich jeszcze więcej osób wskazało na łatwość zajęć (31
z 33), przy czym warto zwrócić uwagę, że ponad połowa badanych (18 z 33) wskazała skrają wartość oznaczającą
bardzo łatwy poziom zajęć. Jednocześnie 28 (z 33) badanych uczniów z klas trzecich stwierdziło, że poziom zajęć,
w których uczestniczyli, był dostosowany do ich możliwości.
Nauczyciele dostrzegają także możliwości uzyskania lepszych wyników przez uczniów. Większość ankietowanych
nauczycieli (18 z 19, którzy wypowiedzieli się na ten temat) postrzega uczniów jako zdyscyplinowanych
i zaangażowanych oraz uzyskujących coraz lepsze wyniki. Wszyscy (19 z 19) uważają, że młodzież ma chęć
do nauki, a 17 (z 19), że przejawia własną inicjatywę. Uczniowie uczestniczący w wywiadzie oraz prawie wszyscy
ankietowani rodzice (58 z 60) potwierdzili, że nauczyciele okazują swoją wiarę w uczniów: „wspierają duchowo”,
„dają szansę i pomagają”, „zajmują się uczniami tak jak rodzice”, „zależy im, żeby uczniowie otrzymywali wysokie
średnie”, „wychowawca motywuje uczniów do pracy”, „nauczyciele mają podejście do uczniów, potrafią ich zająć
i zainteresować”, „córka uczy się tu chętnie i z radością idzie do szkoły”, „moja córka pod koniec I klasy
powiedziała, że będzie chciała kontynuować naukę, choć wcześniej nie po drodze było jej do szkoły”, „poziom
nauczania jest adekwatny do szkoły zawodowej; dzięki temu poziomowi dzieci chcą przychodzić na zajęcia, a to
jest istotne”.
W szkole wdraża się wnioski z analizy osiągnięć uczących się. Ze sprawozdania wicedyrektora ds. dydaktycznych
wynika, że ogólne wnioski do pracy po I semestrze w roku szkolnym 2011/2012 pozostają takie jak po II semestrze
2010/2011: położyć nacisk na indywidualizację procesów dydaktycznych, uwzględniając trudności uczniów jak
i zdolności z jednoczesną zmianą metod pracy w celu zwiększenia zainteresowania uczniów nauką; poświęcić
dużo więcej czasu niż dotychczas na sprawdzanie zeszytów uczniowskich w celu wpojenia obowiązku uzupełniania
notatek po nieobecnościach tak usprawiedliwionych jak i nieusprawiedliwionych; zmienić kryteria oceniania w celu
zwiększenia wymagań umiejętności dłuższego wypowiadania się uczniów na wszystkich przedmiotach. Dyrektor
szkoły twierdzi, że wnioski z badań diagnoz zostały wdrożone na poszczególnych przedmiotach i zajęciach
dodatkowych. Do przedmiotowych programów nauczania na rok 2010/2011 wprowadzono uwagi i zalecenia
wynikające z analizy wyników za rok 2009/2010 wspierające uczniów w przygotowaniach do egzaminów
potwierdzających kwalifikacje zawodowe i egzaminów czeladniczych. Uczniowie zdolni zachęcani są do udziału
w konkursach (np. „Srebrny Lok”), wprowadzany jest element rywalizacji (również na egzaminach próbnych).
Organizowane są konkursy dla wszystkich klas (np. konkurs ortograficzny). Nauczyciele deklarują, że badają te
same umiejętności na diagnozach wstępnych i śródrocznych; starają się, aby uczniowie samodzielnie wyciągali
wnioski, przetwarzali dane, odpowiadali na polecenia, wykonywali ćwiczenia na osi czasu (linii chronologicznej)
i częściej wykorzystywali mapy. Przeprowadzono próbne egzaminy praktyczne i teoretyczne dla kucharzy małej
gastronomii na kursach I i II stopnia oraz dla fryzjerów z klas III. Zorganizowano spotkania dyrektora i kierownika
szkolenia praktycznego z uczniami i pracodawcami przygotowującymi do egzaminu praktycznego w zawodach:
kucharz i sprzedawca – na spotkaniu omówiono standardy egzaminacyjne i procedury egzaminu OKE. Odbyło się
także spotkanie z pracodawcami kształcącymi w zawodzie fryzjer – omówiono zagadnienia z zakresu prawa pracy,
przygotowania do egzaminu czeladniczego oraz wyniki próbnego egzaminu dla fryzjerów. Należy przy tym
Raport z ewaluacji: Zasadnicza Szkoła Zawodowa nr 7
9 / 18
zauważyć, że dyrektor szkoły wspólnie z Zarządem Rzemiosła cyklicznie organizuje narady szkoleniowe dla
samorządu rzemiosła i pracodawców szkolących nt. przepisów prawnych w funkcjonowaniu szkolnictwa
zawodowego oraz wyników uzyskiwanych na zajęciach dydaktycznych, egzaminach, sprawdzianach i konkursach.
Narady te, w opinii dyrektora, mają na celu wzbogacenie wiedzy w przedmiotowym zakresie oraz poszukiwanie
rozwiązań w kierunku polepszenia wyników nauczania i zachowania.
Na zakończenie warto dodać, że wdrażanie wniosków przyczynia się do wzrostu efektów kształcenia. Zdaniem
kadry kierowniczej do obecnych klas pierwszych przyszli uczniowie z gorszymi wynikami z egzaminu
gimnazjalnego; występuje też duża rozpiętość między uczniami (od 6 do 38,4 pkt.), dlatego średnie ocen po
pierwszym półroczu roku szkolnego 2011/2012 nie są najwyższe (w klasach pierwszych: 3,07). Średnia ocen
szkoły to: 3,35; natomiast średnia ocen z zajęć praktycznych utrzymuje się na poziomie powyżej 4,00. Jednak
badania jakości nauczania wykonane po I półroczu potwierdzają wzrost umiejętności uczniów klas pierwszych, np.:
uczniowie poprawili umiejętność czytania ze zrozumieniem i analizy tekstów źródłowych (historia); prawidłowo
wykonują mnożenie i dzielenie ułamków, poprawnie obliczają sumę zbiorów (matematyka); opanowali słownictwo
i umiejętność budowy zdań, co powinno im ułatwić kontakt w prostych sytuacjach życiowych (język niemiecki). Ze
sprawozdania wicedyrektora ds. dydaktycznych wynika, że w stosunku do roku ubiegłego w klasach I nastąpił
wzrost liczby ocen dostatecznych (28,2%), a ilość dobrych i dopuszczających jest na tym samym poziomie
(25,3%). Grono pedagogiczne uważa, że „oceny dostateczne są zasłużone i wypracowane przez uczniów, którzy
wychowywani są w tej szkole przez pracę, w szacunku do pracy i ludzi pracy”. Widoczne jest to zwłaszcza
na konkursach miejskich, ogólnopolskich i międzynarodowych, podczas których młodzież osiąga dobre i bardzo
dobre rezultaty, np.: I miejsce w Międzyszkolnym Konkursie Wiedzy o Rzemiośle, III miejsce w VIII edycji
Ogólnopolskiego Konkursu „Sprawny w zawodzie – kucharz małej gastronomii”, I m. w VI Międzynarodowych
Otwartych Mistrzostwach Śląska Kadetek w Boksie w wadze 50 kg; I miejsce w Międzynarodowym Konkursie
Fryzjerskim „Oderlandpokal 2011”; a także na egzaminach zawodowych. Należy również zwrócić uwagę na fakt,
że większość uczniów klasy I Technikum Uzupełniającego dla Dorosłych Nr 4 to absolwenci Zasadniczej Szkoły
Zawodowej Nr 7 w Zespole Szkół Rzemieślniczych. Uczniowie wracają też do swojej szkoły jako nauczyciele
zawodu.
Z przeprowadzonego badania wynika, że szkoła skutecznie wspomaga uczniów w rozwijaniu ich wiedzy
i umiejętności. Wykorzystuje w tym celu analizę osiągnięć młodych ludzi i zachęca ich do prezentowania swoich
talentów. Powyższe argumenty świadczą o wysokim poziomie spełnienia wymagania przez szkołę.
Poziom spełniania wymagania: B
Wymaganie: Uczniowie są aktywni
Komentarz:
Uczniowie są aktywni w trakcie procesu edukacyjnego; chętnie uczestniczą w zajęciach lekcyjnych
i pozalekcyjnych. Dokonana analiza prowadzi do wniosku, że młodzież jest partnerem dla grona
pedagogicznego i pracodawców; wykazuje się samodzielnością w podejmowaniu różnorodnych
aktywności i jest wspierana przez osoby dorosłe w planowaniu własnego rozwoju w dłuższej perspektywie.
Poniżej wskazane zostaną argumenty, które świadczą o bardzo wysokim poziomie spełnienia tego
wymagania.
Uczniowie są zaangażowani w zajęcia organizowane przez szkołę, o czym świadczą opinie 51 (z 60)
ankietowanych rodziców i 19 (z 19 nauczycieli, którzy wypowiedzieli się na ten temat). Przykłady aktywności
uczniów podane przez grono pedagogiczne to m.in.: wspólne ustalanie tematyki godzin wychowawczych; udział
w dyskusjach; przygotowywanie referatów, gazetek i plakatów; zaangażowanie uczniów podczas zajęć łączących
teorię z praktyką; wykonywanie prac dodatkowych (np. prezentacji multimedialnych); organizowanie imprez
i uroczystości szkolnych (np. spotkania wigilijne, Dzień Nauczyciela, Dzień Chłopaka, Dzień Kobiet); proponowanie
wyjść do kina i muzeum oraz organizowanie wycieczek. Ponadto uczniowie, w opinii nauczycieli, chętnie pracują
w małych grupach w ramach rywalizacji: „kto pierwszy, ten lepszy”; prowadzą wybrane elementy lekcji; odgrywają
scenki; przygotowują samodzielnie teksty do analizy, filmy i zdjęcia pomocne dla danego zagadnienia; oceniają
własne zadania domowe, pracę innych uczniów i ich zachowanie podczas apeli szkolnych i uroczystości
patriotycznych; dzielą się swoimi przemyśleniami i wiedzą w formie tzw. stolików eksperckich. Samodzielnie
Raport z ewaluacji: Zasadnicza Szkoła Zawodowa nr 7
10 / 18
wychodzą też z prośbą o szersze omawianie niektórych tematów; pomagają w przygotowaniu i organizowaniu
lekcji wychowania fizycznego (np. pomagają w przynoszeniu sprzętu sportowego, prowadzą rozgrzewkę, asekurują
współćwiczących); uczestniczą w mistrzostwach szkoły i zawodach międzyszkolnych. Największa grupa
ankietowanych uczniów z klas drugich i trzecich (odpowiednio: 46 z 74 i 24 z 33) wskazała, że wszystkie lub duża
część zajęć lekcyjnych są wciągające i angażujące. Obserwacje zajęć potwierdzają zaangażowanie uczniów
w zajęcia lekcyjne. W 4 (z 7) przypadkach aktywność uczniów miała związek z działaniami nauczycieli, takimi jak
np.: wydanie polecenia wykonania pracy; praca w grupach; wspólne rozwiązywanie zadań; stosowanie kart pracy;
indywidualne podejście do uczniów; pokaz i pomoc w wykonaniu ćwiczeń; przypominanie o zasadzie
zabezpieczenia kolegi podczas ćwiczeń; zwracanie uwagi na prawidłowość wykonywania zadania. Nauczyciele
podczas wywiadu podali, że podejmują także szereg innych działań, które aktywizują uczniów, np.: wykorzystują
aktywne metody nauczania; biorą udział w rywalizacji z uczniami; organizują zajęcia praktyczne i pokaz
z objaśnieniem; wyszukują umiejętności, które uczniowie posiadają, a niekoniecznie na lekcjach mają szansę je
pokazać (np. uczeń nakręcił film o zabytkach Szczecina).
Należy podkreślić, że uczniowie są także zaangażowani w zajęcia pozalekcyjne organizowane przez szkołę,
co znajduje potwierdzenie w opiniach większości rodziców (30 z 36, którzy potwierdzili, że ich dzieci uczestniczą
w zajęciach pozalekcyjnych) oraz 18 (z 19) ankietowanych nauczycieli. Zdanie uczniów o jakości tych zajęć jest
podzielone. Prawie połowa uczniów klas drugich (35 z 74) uważa, że zajęcia nie są interesujące, albo tylko niektóre
i zdarza się to dość rzadko. Jednocześnie 39 (z 74) uczniów z klas drugich twierdzi, że wszystkie lub prawie
wszystkie zajęcia są wciągające i angażujące. Większość uczniów klas trzecich (24 z 33) uważa, że wszystkie
lub prawie wszystkie zajęcia pozalekcyjne są ciekawe. Z dokumentacji przedstawionej przez dyrektora wynika,
że w bieżącym roku szkolnym uczniowie mogą rozwijać swoje zainteresowania w szkolnym klubie sportowym (piłka
nożna, piłka siatkowa, siłownia), Lidze Obrony Kraju oraz różnorodnych kołach: żywego słowa, edukacji
prozdrowotnej, edukacji morskiej i rzecznej, ekologicznym, turystyczno-krajoznawczym, europejskim, rozwoju
kultury fizycznej, informatycznym, techniki samochodowej, plastycznym, wizażu, fryzjerskim, historycznym,
gastronomicznym, szkolnym kole przedsiębiorczości i multimedialnym kole czytelniczym.
Uczący się podejmują inicjatywy dotyczące ich własnego rozwoju i rozwoju szkoły, a szkoła je realizuje. Zdaniem
większości uczniów z klas drugich i trzecich (odpowiednio: 58 z 74 i 23 z 33) młodzież ma wpływ na to, co dzieje
się w szkole, szczególnie w zakresie organizacji zajęć (39 i 20 wskazań), omawianego materiału (29 i 15) oraz
stosunku nauczycieli do uczniów (26 i 8). Młodzież uczestnicząca w wywiadzie dodała, że uczniowie mogą
wybierać koła zainteresowań, w których chcą uczestniczyć; organizują imprezy klasowe i szkolne (np. jasełka);
rozwijają się poprzez udział w konkursach, akcjach charytatywnych i przedstawieniach teatralnych. Swoimi
pomysłami dzielą się z nauczycielami lub innymi pracownikami szkoły na lekcjach i przerwach międzylekcyjnych.
Rodzice uczestniczący w wywiadzie potwierdzili opinie uczniów: „Moja córka powiedziała, że pani zaproponowała,
żeby dzieci prowadziły lekcje samodzielnie lub powiedziały, jak poprowadzić lekcje”; „Uczniowie przygotowywali
różne rzeczy na jarmark - nie wiem, czyja to była inicjatywa (dzieci czy szkoły), ale moja córka w tym
uczestniczyła”. Dyrektor dodaje, że szkoła wychodzi naprzeciw oczekiwaniom uczniów, dlatego m.in.
zorganizowano „Międzyszkolny Konkurs Wiedzy o Rzemiośle” oraz pasowanie na ucznia rzemiosła. Na wniosek
uczniów przeprowadzono w szkole wiele akcji regionalnych (np.: „Ratujmy kasztanowce”, „Sprzątanie świata”)
i charytatywnych (np.: opieka nad dziećmi z domu dziecka i osobami starszymi w domach pomocy społecznej,
„Góra grosza”, „Zamiana makulatury na leki”). Uwzględniając prośbę młodzieży, zorganizowano spotkania z policją
i strażą miejską na temat sankcji za przestępstwa i wykroczenia młodocianych; zrealizowano też program
z profilaktyki agresji. Nauczyciele oraz partnerzy szkoły zwracają uwagę na zaangażowanie młodzieży w promocję
szkoły, a zwłaszcza udział w targach edukacyjnych, podczas których uczniowie prezentują swoje umiejętności
praktyczne. Ponadto zauważają udział młodzieży w konkursach, zawodach, a także programach ogólnopolskich
i wojewódzkich, podczas których uczniowie odnoszą znaczące sukcesy, np.: I miejsce w Ogólnopolskim Konkursie
Fryzjerskim w Poznaniu; IV miejsce w konkursie wiedzy z przepisów ruchu drogowego i pierwszej pomocy; V
miejsce w miejskim konkursie wiedzy żeglarskiej; IV miejsce w Ogólnopolskim Konkursie na najlepszego Kucharza
w Białymstoku; wyróżnienie w konkursie plastycznym „Moje morze – impresje morskie” organizowanym w ramach
Szczecińskiego Programu Edukacji Wodnej i Żeglarskiej „Morze przygody – z wiatrem w żaglach”; wyróżnienie
w kategorii najlepszej regionalnej potrawy wigilijnej w ramach X Ogólnopolskiego Pokazu Stołów Wigilijnych
„Gwiazdka 2011” w Poznaniu. Szkoła otrzymała także podziękowania od Redakcji „Kuriera Szczecińskiego” za
udział w 37 edycji konkursu „Cały Szczecin w kwiatach” oraz dyplom za udział w projekcie „Młodzi głosują 2011”.
Według nauczycieli to uczniowie byli inicjatorami Międzyszkolnego Turnieju Piłki Siatkowej Dziewcząt (tzw. Trójek
siatkarskich) o Puchar Dyrektora Szkoły; a od kilkunastu lat biorą aktywny udział w konkursie fryzjerskim „Srebrny
Lok”, Regionalnym Konkursie Wiedzy o BHP oraz konkursie na najlepszego ucznia w zawodzie. W opinii partnerów
szkoła dba szczególnie o tradycje rzemiosła i postawy patriotyczne, a poczet sztandarowy jest widoczny na wielu
uroczystościach związanych z rocznicami obchodów państwowych. Zdaniem przedstawiciela samorządu lokalnego
Raport z ewaluacji: Zasadnicza Szkoła Zawodowa nr 7
11 / 18
uczniowie są także aktywni w działaniach na rzecz najbliższego środowiska, m.in.: pomagają przy sprzątaniu
terenu poza szkołą i zapraszają do siebie dzieci z osiedla (np. organizują Dzień Dziecka). Niektóre z inicjatyw
uczniów są modyfikowane ze względów finansowych (np. w miejsce wycieczki kilkudniowej zorganizowano
jednodniową), ale wszystkie, w opinii kadry pedagogicznej, są zauważane. Podejmuje się też starania o stosowną
gratyfikację (np. nagrody za sukcesy w konkursach). Nauczyciele deklarują, że szkoła pomaga młodzieży planować
własny rozwój w dłuższej perspektywie poprzez: rozwijanie umiejętności uczniów; podawanie przykładów osób,
które odnoszą sukcesy, kontynuują naukę w technikum i na wyższych uczelniach; realizowanie na godzinach
wychowawczych tematów dotyczących dalszej przyszłości uczniów z wykorzystaniem „burzy mózgu” i dyskusji;
prowadzenie zajęć praktycznych (np. pisanie życiorysu); przedstawianie propozycji dalszej pracy w zawodzie
(tablica ogłoszeń potencjalnych pracodawców); udzielanie pomocy (np. przy nostryfikacji dokumentu, założeniu
działalności gospodarczej, zdobyciu dofinansowania, etc.). Na terenie szkoły dostępne są informacje dotyczące
działań zainicjowanych przez uczniów, a uzyskane dyplomy, puchary i odznaczenia wyeksponowane są w izbie
pamięci.
Z przeprowadzonego badania wynika, że szkoła tworzy warunki, w których uczniowie mogą zafunkcjonować jako
istotny podmiot procesu edukacyjnego. Szkoła wspiera młodzież w podejmowaniu przez nią samodzielnych
inicjatyw i wychodzi naprzeciw oczekiwaniom młodych ludzi. Uczniowie, w opinii partnerów i samorządu,
wyróżniają się wśród innych szkół z uwagi na ich zaangażowanie w działania popularyzujące kształcenia
w zawodach rzemieślniczych. Młodzież bierze udział w kolejnych edycjach Giełdy Edukacji i Pracy „Kariera”
w Szczecinie; Targach Szkół i Pracy w Gryfinie; Targach Szkół Ponadgimnazjalnych Polic i Szczecina oraz
Ogólnopolskim Tygodniu Kariery. Stoiska przygotowane przez uczniów cieszą się, zdaniem wszystkich
respondentów, szczególnym zainteresowaniem. Na podkreślenie zasługują także wszystkie inicjatywy uczniów,
których celem jest pomoc osobom najbardziej potrzebującym (dzieciom i osobom starszym). Uczniowie
Zasadniczej Szkoły Zawodowej nr 7 w Zespole Szkół Rzemieślniczych w Szczecinie potrafią się zorganizować
i znaleźć czas na te działania, pomimo tego, że jako młodociani pracownicy, realizują swoje umowy u wielu
pracodawców. Udział młodzieży w zajęciach pozalekcyjnych stanowi już duże wyzwanie, dlatego wszelkie
dodatkowe inicjatywy są niezwykle cenne. Powyższe argumenty świadczą o bardzo wysokim poziomie spełnienia
wymagania przez szkołę.
Poziom spełniania wymagania: A
Wymaganie: Respektowane są normy społeczne
Komentarz:
Uczniowie czują się w szkole bezpiecznie i wiedzą, jakich zachowań się od nich oczekuje. Prowadzona
w szkole diagnoza zachowań uczniów wykazała, że nie zawsze postępują oni zgodnie z obowiązującymi
normami. Kadra pedagogiczna podejmuje działania wychowawcze mające na celu eliminowanie zagrożeń
oraz wzmacnianie właściwych zachowań uczniów; analizuje te działania i je modyfikuje stosownie
do potrzeb uczniów i zmieniającego się prawa. Poniżej wskazane zostaną argumenty, które świadczą
o średnim poziomie spełnienia tego wymagania.
Prawie wszyscy uczniowie klas trzecich deklarują, że czują się w szkole bezpiecznie, zarówno na lekcji jak
i podczas przerw (odpowiednio: 31 i 32 z 33 ankietowanych). Ponadto 45 (z 52) uczniów klas drugich twierdzi,
że czuje się bezpiecznie także poza zwykłymi godzinami pracy szkoły. Problemem jest natomiast agresja słowna
-prawie połowa uczniów klasy drugiej (36 z 74) potwierdziła, że w ciągu ostatniego roku szkolnego obrażano osobę
z ich klasy. Zdaniem rodziców, partnerów szkoły i pracowników niepedagogicznych w szkole dba się
o bezpieczeństwo uczniów, co zostało także zauważone podczas obserwacji zajęć. W szkole zainstalowano
monitoring; nauczyciele i pracownicy prowadzą dyżury; kadra pedagogiczna dba o poprawę kultury słowa
i współpracuje ze strażą miejską podczas prowadzonych działań profilaktycznych i wychowawczych. Należy
podkreślić, że zarówno przedstawiciele straży miejskiej jak i poradni psychologiczno-pedagogicznej deklarują,
że w szkole nie zaobserwowano problemu przemocy; bardzo ważnym elementem jest też dostępność do osób
odpowiedzialnych za bezpieczeństwo i szybkość reakcji na różne sytuacje.: „Wydaje się, że młodzież ma tutaj
poczucie bezpieczeństwa osobistego. Uczeń może porozmawiać z nauczycielami; dorosły nie jest jego wrogiem”.
Młodzież zna obowiązujące w szkole normy, co potwierdzają prawie wszyscy ankietowani uczniowie z klasy drugiej
Raport z ewaluacji: Zasadnicza Szkoła Zawodowa nr 7
12 / 18
i trzeciej (odpowiednio: 69 z 74 i 32 z 33 uczniów). Zachowanie uczniów nie zawsze jednak potwierdza
respektowanie tych zasad - dotyczy to zwłaszcza problemu palenia papierosów, oraz spóźniania się na lekcje.
Partnerzy szkoły zauważają też wiele przykładów pozytywnych zachowań uczniów, m.in.: pomoc w sprzątaniu
terenu osiedla; wspieranie dzieci i osób starszych; realizowanie akcji charytatywnych (np. wspieranie finansowe
powodzian i artystów malujących ustami i nogami). Uczniowie, w opinii partnerów szkoły, są bardziej samodzielni
życiowo niż młodzież ucząca się w szkołach średnich; pracują w zakładach pracy, gdzie wykazują się
odpowiedzialnością i obowiązkowością; potrafią też zachować się podczas wyjazdów na konkursy i praktyki
zawodowe. Rodzice pytani o respektowanie norm grupowych i reguł zachowania przez swoje dziecko (ewaluacja
wewnętrzna prowadzona w roku szkolnym 2011/2012) uznali, że ich dzieci akceptują i przestrzegają określonych
norm; posiadają szacunek do wykonywanej pracy własnej i innych. Wszyscy badani rodzice (28) uważają,
że prawa ucznia są w szkole przestrzegane, a młodzież czuje się tutaj bezpiecznie.
Dyrektor deklaruje, że szkoła dokonuje diagnozy zachowań uczniów i zagrożeń głównie poprzez obserwację
młodzieży i badania ankietowe: „Szkoła w moich oczach” - badanie obejmujące uczniów klas II i III dotyczy
bezpieczeństwa i propozycji zmian, jakie wnieśliby w tym zakresie uczniowie (np. na ich wniosek zainstalowano
w internacie monitoring); „Szkoła i ja” – badanie wybranych uczniów klas I i II oraz ich rodziców w celu uzyskania
informacji o stosunku rodzica do szkoły, a w szczególności o podejmowanych działaniach wychowawczych
i bezpieczeństwie dziecka w szkole. Badanie jakości pracy dydaktyczno–wychowawczej na zajęciach praktycznych
prowadzone jest dwa razy w roku w oparciu o anonimową ankietę dla uczniów klas pierwszych (przed
zakończeniem pierwszego semestru) oraz w kl. II i III pod koniec roku szkolnego. Analizowana jest ponadto
frekwencja uczniów i ich zachowanie (w szkole i na zajęciach praktycznych), stosunek do nauki i pracowników,
a także zaangażowanie w szkole i poza szkołą. Na każdej radzie pedagogicznej analizuje się także ilość
przyznanych w szkole pochwał i nagan w porównaniu do roku poprzedniego. Diagnoza zagrożeń prowadzona jest
w szkole poprzez indywidualne rozmowy z uczniem, a jeżeli rozmowy te nie przyniosły pozytywnych skutków,
wówczas odbywa się spotkanie zespołu wychowawczego, na który zapraszani są również rodzice. Ponadto, jak
wynika z przedstawionej przez dyrektora dokumentacji, w roku szkolnym 2010/2011 przeprowadzono diagnozę
środowiska rodzinnego uczniów klas pierwszych; diagnozę orientacji w przepisach BHP oraz poczucia
bezpieczeństwa uczniów i wychowanków na terenie szkoły i internatu oraz diagnozę zachowań ryzykownych
z użyciem środków odurzających. Na podstawie przeprowadzonych badań dokonano analizy sytuacji
wychowawczej w szkole, m.in.: stwierdzono, że uczniowie klas pierwszych wykazują duże braki w kulturze
osobistej, słowa i współżycia w społeczności; nie radzą sobie z emocjami (szczególnie ze złością); mają zbyt niską
samoocenę i nie potrafią przyjmować uwag negatywnych. Sformułowano także wnioski do pracy w II półroczu roku
szkolnego 2011/2012, np.: w klasach pierwszych wprowadzić większą ilość zajęć, które uczyłyby młodzież
panowania nad swymi emocjami, bezpiecznego rozładowywania złości, tolerancji, empatii oraz alternatywnych
sposobów spędzania czasu wolnego; zorganizować zajęcia z zasad savoir-vivre ze szczególnym naciskiem
na zachowania uczniów spóźniających się; częściej nagradzać pochwałami.
W szkole podejmuje się działania wychowawcze mające na celu zmniejszanie zagrożeń oraz wzmacnianie
pożądanych zachowań, o czym świadczą wypowiedzi kadry kierowniczej, pracowników niepedagogicznych,
rodziców oraz przedstawiona przez dyrektora dokumentacja. Działania wzmacniające pożądane zachowania
uczniów to przede wszystkim: pochwały (ustne oraz pisemne wychowawcy lub dyrektora przesyłane
do wiadomości rodziców i pracodawców); dyplomy i nagrody wręczane na forum klasy; listy pochwalne dla ucznia
i listy gratulacyjne dla rodziców; nagrody rzeczowe dla najlepszego ucznia na poziomie klas I, II i III; a także
nagroda finansowa dla najlepszej klasy we współzawodnictwie klas. Wobec zdiagnozowanych zagrożeń
przeprowadza się rozmowy z uczniem (z udziałem wychowawcy, pedagoga lub psychologa, bądź na posiedzeniu
zespołu wychowawczego w obecności lub bez obecności rodzica). Uczniowie kierowani są także na badania
do poradni psychologiczno-pedagogicznej; wysyłane są pisma do sądu celem rozpoznania sytuacji rodzinnej
i opiekuńczej ucznia; podejmowana jest współpraca ze strażą miejską, policją, a także pracodawcami. Pracownicy
niepedagogiczni potwierdzają, że są w te działania włączani; obserwują uczniów i zwracają im uwagę
na niewłaściwe zachowania. Z analizy dokumentacji wynika, że w szkole od dwóch lat realizowany jest „Program
działań ukierunkowanych na podnoszenie samodzielności i odpowiedzialności uczniów w różnych dziedzinach
życia”, a nauczyciele doskonalili się w podejmowaniu działań wychowawczych i profilaktycznych poprzez udział
w szkoleniu pn. „Konstruktywne sposoby radzenia sobie z niekonstruktywnymi zachowaniami uczniów”.
W pierwszym półroczu roku szkolnego 2011/2012 odbyło się 21 posiedzeń zespołu wychowawczego, na których
rozpatrzono 35 wniosków o naruszenie dyscypliny i łamanie postanowień statutu szkoły; przeprowadzono 6
rozmów dyscyplinujących z uczniami. Pedagog szkolny prowadził rozmowy z rodzicami oraz uczniami
o charakterze wspierającym, diagnostycznym, dyscyplinującym, wychowawczym i terapeutycznym.
Przeprowadzono także interwencje w klasach oraz między uczennicą i pracodawcą. Uczniowie uczestniczyli
w prelekcjach dotyczących profilaktyki zapobiegania narkomanii pt. „Marihuana – fakty i mity” oraz profilaktyki HIV,
Raport z ewaluacji: Zasadnicza Szkoła Zawodowa nr 7
13 / 18
AIDS organizowanych przy współpracy z Powiatową Stacją Sanitarno-Epidemiologiczną. We współpracy ze strażą
miejską podjęto działania związane z ograniczeniem palenia nikotyny przez młodzież. Zdaniem partnerów
i większości ankietowanych rodziców (odpowiednio: 52 i 47 z 60) nauczyciele szybko reagują na niewłaściwe
i ryzykowne zachowania uczniów. W opinii 55 (z 60) rodziców pozytywne zachowania ich dziecka są zauważone
i chwalone przez nauczycieli. Rodzice deklarują również, że otrzymują informacje o swoim dziecku i występujących
zagrożeniach: „Na zebraniu można się wiele dowiedzieć, są indywidualne rozmowy”; wiedzą, jak skontaktować się
z nauczycielem: „Na pierwszej wywiadówce od razu dostałem kontakt do wychowawcy i do osoby zajmującej się
praktykami”; są spokojni o swoje dziecko: „Tutaj interesują się dziećmi, aby uczeń chciał chodzić do szkoły”;
„Problemy rozwiązuje się natychmiast”.
W szkole prowadzi się analizę podejmowanych działań mających na celu eliminowanie zagrożeń oraz wzmacnianie
pożądanych zachowań. W opinii dyrektora i nauczycieli informacje o skuteczności podejmowanych działań
pozyskiwane są poprzez: analizę wpisów w zeszytach uwag; ilościowe zestawienia udzielanych nagród i kar;
analizę informacji uzyskanych na posiedzeniach zespołów wychowawczych oraz poprzez badania ankietowe
dotyczące np.: skuteczności nagradzania, wiadomości uczniów z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy oraz
zagrożeń związanych z zażywaniem środków odurzających. Nauczyciele uczestniczący w wywiadzie podali
ponadto, że wykorzystują kwestionariusz oceny udziału uczniów w zajęciach; prowadzą rozmowy indywidualne
z młodzieżą i wywiady z rodzicami; badają efektywność programu przeciwdziałania agresji i programu
przeciwdziałania uzależnieniom.
Działania mające na celu eliminowanie zagrożeń oraz wzmacnianie pożądanych zachowań są w razie potrzeby
modyfikowane. W opinii dyrektora i nauczycieli szkoła wyciąga wnioski z analizy działań wychowawczych
i profilaktycznych, np.: zwiększono ilość lekcji na temat profilaktyki agresji słownej; wzmożono dyżury nauczycieli
na boisku i zwiększono ilość pochwał; w jednej z klas do programu wychowawczego wprowadzono tematyką
związaną z sektami. W ubiegłym roku szkolnym zwiększono częstotliwość spotkań z rodzicami (raz w miesiącu),
natomiast w bieżącym roku od tego odstąpiono (z uwagi na niską frekwencję rodziców). Zmieniono także tematykę
prelekcji profilaktycznych w związku z nowymi przepisami prawa karnego.
Podczas modyfikacji działań wychowawczych uwzględnia się inicjatywy uczących się. Uczniowie uczestniczący
w wywiadzie uważają, że zasady postępowania w szkole, prawa i obowiązki są narzucone z góry; mogą natomiast
pertraktować z nauczycielami ilość nieprzygotowań do zajęć. Większość ankietowanych nauczycieli (16 z 20) oraz
kadra kierownicza uważają, że podejmowane działania wychowawcze uwzględniają inicjatywy lub opinie uczniów,
podając tego przykłady, m.in.: organizowanie wycieczek integrujących zespoły klasowe; organizowanie wyjść
do kina i innych instytucji kulturalnych; podejmowanie akcji charytatywnych na rzecz środowiska i instytucji
użyteczności publicznej; wspólne kultywowanie tradycji świątecznych i tradycji rzemiosła; zwiększenie ilości zajęć
na temat sposobów rozładowywania agresji. Propozycje uczniów, w opinii dyrektora, są uwzględniane.
Zorganizowano np.: jednodniowe wycieczki integracyjne (kilkudniowe zbyt mocno obciążyłyby budżety domowe);
wyjścia do kina na filmy związane z procesem dydaktycznym i wychowawczym; wyjścia na cmentarz i do miejsc
pamięci narodowej oraz akcje charytatywne. Młodzież bierze ponadto udział w promocji szkoły i uczestniczy w
spotkaniach z przedstawicielem policji na temat odpowiedzialności młodocianego w przypadku popełnienia czynu
karalnego. Nauczyciele dodają, że uczniowie wychodzą z inicjatywą, jeśli mają potrzebę poruszenia danego tematu
na godzinach wychowawczych i zajęciach z wychowania do życia w rodzinie. Tworzą także kontrakty klasowe. Nie
wszystkie pomysły uczniów są możliwe do zrealizowania, ale ich postulaty są brane pod uwagę, np. do nagrody
wychowawcy proponowane są kandydatury uczniów nie tylko z wysokimi wynikami w nauce, ale także uczniów
aktywnych.
Młodzież nie zawsze prezentuje zachowania zgodne z wymaganiami, dlatego też dyrektor w tym i poprzednim roku
szkolnym udzielił kar statutowych, m.in. za dużą absencję na zajęciach; używanie wulgaryzmów i arogancję;
notoryczne przeszkadzanie w prowadzeniu lekcji i palenie papierosów. Z analizy dokumentacji wynika, że najwięcej
kar udzielanych jest w pierwszym roku nauki, później ich ilość spada. W I półroczu roku szkolnego 2011/2012
w klasach pierwszych udzielono 47 nagan dyrektora, w drugich – 16, a w trzecich - 4. Z prowadzonych obserwacji
wynika, że tylko na 3 (z 7) obserwowanych zajęciach cała klasa zachowywała się zgodnie z przyjętymi normami;
na 2 – większość uczniów; natomiast na kolejnych 2 - tylko grupa uczniów. Na wszystkich zajęciach (7 z 7)
nauczyciele wzmacniali pożądane zachowania uczniów, a na 4 - eliminowali zachowania niepożądane (np.:
spóźnianie się na zajęcia i wchodzenie do gabinetów w kurtkach i kapturach; niestosowanie zwrotów
grzecznościowych). Nauczyciele uważają jednak, że szkoła osiągnęła sukces w kształtowaniu wymaganych
zachowań, a jest nim wzajemny szacunek, jaki żywią nauczyciele do uczniów i uczniowie do nauczycieli: „Oni
wiedzą, że my tu jesteśmy dla nich, obowiązują zasady ich i nas”. Dużym osiągnięciem są postawy obywatelskie
i patriotyczne uczniów, poprawiła się też punktualność i zdyscyplinowanie na zajęciach. W opinii pracowników
Raport z ewaluacji: Zasadnicza Szkoła Zawodowa nr 7
14 / 18
niepedagogicznych młodzież przeważnie jest grzeczna i kulturalna i tego się od nich w szkole oczekuje. Uczniowie
chętnie reprezentują swoją placówkę i biorą udział w konkursach, imprezach szkolnych oraz ważnych
uroczystościach. Młodzież pomaga też uczniom z innych szkół (np. charakteryzowała aktorów z gimnazjalnego
teatru). Niepożądane zachowania uczniów występują, według nauczycieli i pracowników niepedagogicznych,
marginalnie (np. palenie papierosów dotyczy przede wszystkim młodzieży uzależnionej od nikotyny; agresja
werbalna zauważana u uczniów klas pierwszych, w kolejnych latach zanika).
Z przeprowadzonego badania wynika, że młodzież czuje się w swojej szkole bezpiecznie. Kadra pedagogiczna
wzmacnia pozytywne zachowania uczniów i eliminuje zagrożenia, jednak pozytywne skutki podejmowanych
działań wychowawczych i profilaktycznych nie zawsze są widoczne, dlatego kryterium: „Uczniowie prezentują
zachowania zgodnie z normami” nie zostało spełnione. Zebrane argumenty świadczą o średnim poziomie
spełnienia tego wymagania.
Poziom spełniania wymagania: C
Raport z ewaluacji: Zasadnicza Szkoła Zawodowa nr 7
15 / 18
Wnioski z ewaluacji:
1. Kadra pedagogiczna analizuje, interpretuje i wykorzystuje wyniki egzaminów zewnętrznych
do podnoszenia jakości kształcenia zawodowego młodocianych pracowników na terenie szkoły i w
zakładach pracy.
2. Realizowane w szkole konkursy: „Srebrny Lok”, „Międzyszkolny Konkurs Wiedzy o Rzemiośle”,
„Regionalny Konkurs Wiedzy o BHP”, „Konkurs na najlepszego ucznia w zawodzie” oraz egzaminy próbne
umożliwiają uczniom sprawdzenie wiedzy i umiejętności oraz zmierzenie się ze stresem przez egzaminami
potwierdzającymi kwalifikacje zawodowe.
3. Różnorodność zajęć pozalekcyjnych oraz wiara w możliwości uczniów okazywana przez nauczycieli
sprzyjają, w opinii uczniów, rodziców i partnerów szkoły, aktywizowaniu młodzieży i rozwijaniu ich
zainteresowań. Uczniowie promują wśród rówieśników swoja szkołę, upowszechniają tradycje
rzemieślnicze i propagują szkolnictwo zawodowe.
4. Młodzież zna obowiązujące w szkole normy, jednak zachowanie uczniów nie zawsze jest z nimi zgodne –
szczególnie w pierwszych okresie nauki. Prowadzone działania wychowawcze i realizacja programów
profilaktycznych znacznie ograniczają zagrożenia i kształtują prawidłowe postawy uczniów.
Raport z ewaluacji: Zasadnicza Szkoła Zawodowa nr 7
16 / 18
Wymaganie
Obszar: Efekty
Analizuje się wyniki sprawdzianu, egzaminu
gimnazjalnego, egzaminu maturalnego i egzaminu
potwierdzającego kwalifikacje zawodowe
Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności
Uczniowie są aktywni
Respektowane są normy społeczne
Raport z ewaluacji: Zasadnicza Szkoła Zawodowa nr 7
Poziom spełniania wymagania
B
B
A
C
17 / 18
Raport sporządzili:
Hanna Markowska
Monika Piątkowska
Kurator Oświaty:
................................................
Raport z ewaluacji: Zasadnicza Szkoła Zawodowa nr 7
Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)
18 / 18

Podobne dokumenty