wrocławskie krasnale - Szkoła Podstawowa nr 118 we Wrocławiu

WROCŁAWSKIE KRASNALE
PROGRAM ZAJĘĆ KOŁA REGIONALNEGO DLA KLAS II – III
OPRACOWANY PRZEZ MAŁGORZATĘ SONNEK
Spis treści
I.
Wstęp i uzasadnienie podjętej tematyki ...................................................................s. 3
II.
Charakterystyka programu .......................................................................................s. 4
III.
Cele programu ..........................................................................................................s. 5
IV.
Treści programu ........................................................................................................s. 6
V.
Procedury osiągania celów .......................................................................................s. 8
VI.
Ewaluacja ..................................................................................................................s. 9
VII.
Bibliografia .............................................................................................................s. 10
2
I. Wstęp – filozofia programu
Przed edukacją stawia się wiele nowych i ważnych zadań. Jednym z nich jest zadanie
związane z kształceniem i wychowaniem regionalnym. Wykorzystanie regionalizmu
w dydaktyce szkolnej, to przede wszystkim kształtowanie etycznego stosunku do małej
ojczyzny i przekazywanie dziedzictwa kulturowego przez przyjęcie wartości tkwiących
w bezpośrednim, przyrodniczym i kulturowym otoczeniu człowieka.
Poznanie środowiska, rodzinnej miejscowości czy regionu jest bardzo istotne
w edukacji wczesnoszkolnej, która opiera się przede wszystkim na bezpośrednim kontakcie
dziecka z rzeczywistością.
Problematyce regionalnej towarzyszy najczęściej emocjonalne
podejście, które jest podstawą rozwijania zainteresowań historycznych oraz aktywności
poznawczej uczniów. Głównym źródłem wiedzy są jego osobiste doświadczenia zdobywane
w trakcie obserwacji otaczającej go rzeczywistości. Kształcenie więc, opiera się
na aktywności dziecka oraz na jego naturalnej ciekawości. Stosując odpowiednie metody
i formy pracy można skutecznie kształtować człowieka, który stopniowo wrasta w świat
wartości i potrafi weryfikować własne poglądy, postawy i budować swoją tożsamość.
Uzasadnienie podjętej tematyki
Od kilku lat, na zajęciach pozalekcyjnych i nie tylko, realizuję zagadnienia z edukacji
regionalnej. Zauważyłam, że coraz więcej uczniów interesuje się tą, niełatwą przecież,
tematyką. Należy tylko wyzwolić w nich naturalną ciekawość, pogłębić wiedzę i umiejętności
oraz ukierunkować, by móc obserwować ich zaangażowanie i zainteresowanie problemami
małej ojczyzny. Myślę, że powiedzenie Czym skorupka za młodu... ma tutaj najlepsze
odzwierciedlenie. To najlepsza pora, by pokazać dzieciom ich korzenie i przybliżyć tradycje.
Obszar tematyczny edukacji regionalnej jest bardzo bogaty. Chciałabym wykorzystać
go również do ukazania wartości, które w dzisiejszych czasach zepchnięte zostały na dalszy
plan. Są to: patriotyzm, tolerancja, odpowiedzialność, piękno, sprawiedliwość, wrażliwość,
otwartość, itp.
Opracowując program opierałam się na własnych doświadczeniach i przemyśleniach,
wykorzystałam również dostępną literaturę.
3
II. Charakterystyka programu
Informacje ogólne:
Prezentowany program dotyczy I etapu edukacyjnego szkoły podstawowej
bez podziału na poziomy klasowe. Przeznaczony jest do realizacji na zajęciach
pozalekcyjnych.
Podstawę do opracowania założeń programu stanowiły:
•
Podstawa programowa kształcenia ogólnego ( Dz. U. NR 51 z 26 lutego 2002);
•
Program wychowawczy szkoły.
Zawarte w nim treści opierają się głównie na doświadczeniu dzieci, obserwacji
i związkach emocjonalnych ze szkołą, bliższą i dalszą okolicą, wreszcie miastem – jego
kulturą,
historią,
przyrodą
i
innymi
osobliwościami.
Zakłada
dużą
ilość
zajęć
w formie wycieczek, lekcji muzealnych, spotkań z ciekawymi ludźmi.
Realizując program chcę wykorzystać również naturalne zainteresowania dzieci tym
co odległe, nieznane i tajemnicze, czyli legendami, podaniami, opowiadaniami o życiu ludzi
w dawnych czasach na terenach naszego miasta.
Organizacja zajęć:
•
Zajęcia w szkole: zapoznanie z programem i przebiegiem zajęć, przygotowania
planów wycieczek, podsumowanie i utrwalenie wiadomości zdobytych podczas
wycieczek, analiza materiałów (pocztówki, prasa, albumy, mapy, itp.),
ilustrowanie legend, stworzenie albumów o Wrocławiu.
•
Zajęcia w terenie: wycieczki po najbliższej okolicy, zwiedzanie miasta
z uwzględnieniem historii, architektury, geografii i kultury, lekcje muzealne,
spotkania z ciekawymi ludźmi.
•
Ilość spotkań: na zajęcia przewidziano 4 godziny lekcyjne w miesiącu.
Wycieczki – 4 godzinne, jeden raz w miesiącu, (czas realizacji uzależniony
od celu wycieczki i godzin otwarcia zwiedzanych obiektów).
Zajęcia w szkole – 1 godzinne.
4
III. Cele edukacyjne programu
Cele ogólne:
•
kształtowanie świadomości małej ojczyzny;
•
budowanie poczucia tożsamości regionalnej i narodowej;
•
lepsze poznanie historii i teraźniejszości Wrocławia;
•
popularyzacja wiedzy o naszym mieście;
•
pogłębianie lokalnego patriotyzmu;
•
uświadomienie roli, jaką odgrywa Wrocław w kraju i za granicą.
Cele operacyjne – zamierzone osiągnięcia:
•
uczeń interesuje się przeszłością i teraźniejszością swojego miasta;
•
ma poczucie przywiązania lokalnego oraz poczucie wspólnoty narodowej;
•
przejawia szacunek do symboli swojej szkoły i miasta, miejsc pamięci
i dziedzictwa kulturowego;
•
jest tolerancyjny wobec innych ludzi, kultur i języka;
•
potrafi planować i organizować różnorodne działania, radzi sobie w sytuacjach
problemowych w środowisku pozaszkolnym;
•
poszukuje, porządkuje i wykorzystuje różne źródła informacji o swojej
małej ojczyźnie.
Szczegółowe osiągnięcia uczniów zamieściłam przy każdym bloku tematycznym.
5
IV. Program zajęć koła regionalnego – treści edukacyjne z uwzględnieniem osiągnięć
ucznia.
Blok
tematyczny
Moja szkoła.
Treści
edukacji regionalnej
− Umiejscowienie i podstawowe
dane o szkole.
− Postać patrona szkoły.
− Sztandar i hymn szkoły.
Osiedle w którym
mieszkam.
− Nazwa osiedla i jej
pochodzenie.
− Nazwy większych ulic.
− Ważne miejsca.
Przewidywane osiągnięcia
uczniów
− Zna i podaje adres, numer szkoły;
− wie kim jest patron szkoły;
− rozumie symbolikę i znaczenie
sztandaru.
− Zna etymologię nazwy
Kosmonautów;
− zna nazwy większych ulic
i potrafi powiedzieć
o atrakcyjnych miejscach osiedla.
Dzielnice mojego
miasta.
− Praca z planem miasta: nazwy
dzielnic Wrocławia.
− Dzielnica mojego osiedla.
Jestem
Wrocławianinem.
− Nazwa miasta i jej
pochodzenie, flaga Wrocławia.
− Historia i dzieje Wrocławia
wpisane w herb miasta.
− Wie co to jest plan miasta,
potrafi wskazać dzielnice
i osiedle, w którym mieszka.
− Wie, skąd pochodzi nazwa miasta,
kojarzy ją z herbem i flagą;
− wyjaśnia znaczenie słowa herb;
− zna symbolikę każdego pola
− Wrocławskie legendy.
w herbie Wrocławia
− Rzeki Wrocławia.
i związane z nim wydarzenia;
− zna legendy i kojarzy je z danym
miejscem we Wrocławiu;
− zna nazwy rzek, potrafi wskazać je
na mapie.
Czar rodzinnego
miasta.
− Ostrów Tumski i jego historia.
− Rynek i okolice – rola.
i znaczenie historyczne.
− Najciekawsze wrocławskie
muzea i ich zbiory.
− Zna historię i najważniejsze zabytki
Ostrowa Tumskiego,;
− wymienia osobliwości
wrocławskiego Rynku;
− zna nazwy ważniejszych muzeów
6
− Nazwy, położenie i kształty
mostów na Odrze.
− Wrocław miastem zieleni –
parki i ogrody.
− Wyspy Wrocławia.
− Miasto kultury i nauki.
− Wrocław miastem europejskim.
i potrafi przyporządkować do niego
określone eksponaty;
− wymienia nazwy i zna najważniejsze
informacje o najpopularniejszych
mostach w mieście;
− potrafi wymienić i wskazać na mapie
największe parki i wyspy
we Wrocławiu;
− zna i potrafi wymienić nazwy teatrów
i najważniejszych uczelni
we Wrocławiu;
− odczuwa potrzebę obcowania
ze sztuką;
− zna położenie geograficzne swojego
miasta.
Wrocław miastem
− Wielcy Polacy we Wrocławiu.
ludzi szczególnych. − Sławni Wrocławianie.
− Ważne imprezy artystyczne.
− Zna nazwiska Polaków, których
pomniki są we Wrocławiu;
− zna nazwiska sławnych Wrocławian;
− interesuje się i wie jakie ważne
wydarzenia artystyczne odbywają się
we Wrocławiu.
7
V. Procedury osiągania celów
Założone cele będą realizowane głównie za pomocą metod aktywizujących
dostosowanych do potrzeb, zaangażowania i możliwości poznawczych dzieci. Metody te
umożliwią dzieciom:
•
samodzielność myślenia i działania;
•
formułowanie i rozwiązywanie problemów;
•
rozwijanie zainteresowań i zdolności.
Zaplanowane metody i formy pracy, to:
•
wycieczki;
•
spotkania z ciekawymi ludźmi;
•
gry i zabawy dydaktyczne (m. in. wykorzystanie gry dydaktycznej Wratismania);
•
działania praktyczno – techniczne;
•
zajęcia muzealne;
•
udział w pokazach i wystawach;
•
burza mózgów;
•
projekcje filmów;
•
praca z teksem;
•
konkursy i turnieje.
Do osiągania założonych celów wykorzystane zostaną również metody słowne takie jak
pogadanki, swobodne rozmowy, opowiadania czy opisy.
8
VI. Ewaluacja
Realizując program edukacji regionalnej zakładam jego ewaluację. Posłuży ona
do refleksji nad pracą własną i do doskonalenia programu.
Przewiduję ewaluację:
- wewnętrzną (przez nauczyciela prowadzącego zajęcia) – poprzez:
•
karty pracy;
•
analizę wytworów uczniów (prace pisemne, rysunki, rymowanki, krótkie opisy
zdarzeń, itp.);
•
gromadzenie materiałów;
•
analizę zebranych materiałów – sposób realizacji zaplanowanych działań;
•
obserwację zachowań i zaangażowania podczas zajęć w terenie;
- zewnętrzną – poprzez:
•
konkursy klasowe, szkolne i dzielnicowe.
Ewaluacja pozwoli mi sprawdzić, czy program rozwija zainteresowania, wyposaża
uczniów w zaplanowane wiadomości i umiejętności, czy wyzwala spontaniczność i ich
aktywność.
Analiza uzyskanych wyników
pozwoli mi na sprawdzenie stopnia realizacji
założonych celów, wprowadzenie zmian i modyfikacji do programu.
9
VII. Bibliografia
1. Z. Antkowiak, Wrocław od A do Z, Wrocław 1977.
2. S. Bednarek (red.), Edukacja regionalna. Dziedzictwo kulturowe w zreformowanej
szkole, Wrocław 1999.
3. J. Czerwiński, Wrocław – przewodnik, Wrocław 2002.
4. A. Gorlewska, Tematyka regionalna na lekcjach, [w:] Edukacja i Dialog nr 2, 2000.
5. A. Horbowski, Edukacja regionalna – dziedzictwo kulturowe w regionie,
[w:] Nauczyciel i Szkoła nr 1 – 2, 2003.
6. T. Kulak, Wrocław – przewodnik historyczny, Wrocław 1999.
7. M. Michalewska, Edukacja regionalna. Z historii, teorii i praktyki, Kraków 2000.
10