Język polski
Transkrypt
Język polski
KOD UCZNIA .............. WOJEWÓDZKI KONKURS JĘZYKA POLSKIEGO DLA MŁODZIEŻY GIMNAZJALNEJ ROK SZKOLNY 2007/2008 ELIMINACJE SZKOLNE – 16 LISTOPADA 2007r. Wybierz jeden z podanych tematów i napisz wypracowanie. Masz 90 minut oraz możliwość zdobycia 50 punktów. Powodzenia! Tematy prac: 1. „Życie bez radości – to lampka bez oliwy”. Jak rozumiesz słowa Waltera Scotta? ( rozprawka) 2. Moje wymarzone miejsce na Ziemi...Napisz list do bliskiej, osoby opisując swoje wyobrażenia o miejscu, w którym chciałbyś żyć ( list z elementami opisu). 3. „Ogień i woda”. Napisz o dwóch bardzo różniących się między sobą bohaterach wybranych książek (charakterystyka porównawcza). ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... 1 ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... 2 ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... 3 WOJEWÓDZKI KONKURS JĘZYKA POLSKIEGO 2007/2008 etap szkolny – 16 listopada 2007 roku Kryteria oceny wypracowania Jeśli praca nie jest na temat lub nie realizuje zaproponowanej formy wypowiedzi, uczeń otrzymuje O punktów. I REALIZACJA TEMATU (0 – 27 pkt.) W przyznawaniu punktów należy uwzględnić: • sądy twórcze, oryginalne, wartościujące; • wyraźną, logiczną koncepcję rozwinięcia tematu; • trafny dobór materiału podporządkowany funkcji argumentacyjnej, funkcjonalność cytatów; • przywołanie i wykorzystanie stosownych kontekstów; • rozumienie wartości uniwersalnych oraz aprobowanych przez siebie; • pogłębione odczytanie ukrytych znaczeń utworów na poziomie metaforycznym i symbolicznym. II KOMPOZYCJA (0 –4 pkt.) • Podporządkowanie zamysłowi interpretacyjnemu, funkcjonalnemu wobec tematu; • Spójna wewnętrznie, przejrzysta i logiczna, z zachowaniem proporcji. III FUNKCONALNOŚĆ STYLU (0 –4 pkt.) • Zgodny z zastosowaną formą wypowiedzi, jasny, żywy, urozmaicona leksyka. IV POPRAWNOŚĆ JĘZYKA (0 – 10 pkt.) • Poprawna, urozmaicona składnia i frazeologia, zgodna z normą fleksja; ▪ Trafnie dobrane środki językowe 0 – 2 błędów - 10 pkt. 3 – 4 błędów - 8 pkt. 5 błędów - 6 pkt. 6 błędów - 4 pkt. 7 błędów - 2 pkt. 8 i więcej błędów - 0 pkt. V POPRAWNOŚĆ ZAPISU (0 –5 pkt.) • Ortografia 1 błąd ort., do 3 błędów int. 2 błędy ort., do 4 błędów int. 2 błędy ort., 5 błędów int. 3 błędy ort.i więcej, 6 i więcej błędów int. • Dyslektycy z aktualną opinią 1 – 2 błędów ort., do 4 błędów błędów int. 3 błędy ort., do 6 błędów int. 4 błędy ort. i więcej, 7 i więcej błędów int. 5 błędów ort. i więcej,8 i więcej błędów int. - 5 pkt. - 3 pkt. - 1 pkt. - 0 pkt. - 5 pkt. -3 pkt. -1 pkt. -0 pkt. Do etapu rejonowego kwalifikuje się uczeń, który uzyskał minimum 42 punkty na 50 ogólnej liczby punktów możliwych do uzyskania w etapie szkolnym. 4 Kod ucznia............................... WOJEWÓDZKI KONKURS JĘZYKA POLSKIEGO DLA UCZNIÓW GIMNAZJUM ROK SZK. 2007/2008 Eliminacje rejonowe, część I - 12 stycznia 2008 r. Przed Tobą test sprawdzający Twoje umiejętności polonistyczne i humanistyczne. Czytaj uważnie polecenia, wykonuj zadania zgodnie z własnymi przemyśleniami. Masz na rozwiązanie 90 min. Możesz zdobyć 35 pkt. Powodzenia! TEKST I Zbigniew Herbert Przesłanie Pana Cogito Idź dokąd poszli tamci do ciemnego kresu po złote runo nicości twoją ostatnią nagrodę idź wyprostowany wśród tych co na kolanach wśród odwróconych plecami i obalonych w proch ocalałeś nie po to aby żyć masz mało czasu trzeba dać świadectwo bądź odważny gdy rozum zawodzi bądź odważny w ostatecznym rachunku jedynie to się liczy a Gniew twój bezsilny niech będzie jak morze ilekroć usłyszysz głos poniżonych i bitych niech nie opuszcza ciebie twoja siostra Pogarda dla szpiclów katów tchórzy - oni wygrają pójdą na twój pogrzeb i z ulgą rzucą grudę a kornik napisze twój uładzony życiorys i nie przebaczaj zaiste nie w twojej mocy przebaczać w imieniu tych których zdradzono o świcie strzeż się jednak dumy niepotrzebnej oglądaj w lustrze swą błazeńską twarz powtarzaj: zostałem powołany - czyż nie było lepszych strzeż się oschłości serca kochaj źródło zaranne ptaka o nieznanym imieniu dąb zimowy światło na murze splendor nieba one nie potrzebują twego ciepłego oddechu są po to aby mówić: nikt cię nie pocieszy czuwaj - kiedy światło na górach daje znak - wstań i idź dopóki krew obraca w piersi twoją ciemną gwiazdę powtarzaj stare zaklęcia ludzkości bajki i legendy bo tak zdobędziesz dobro którego nie zdobędziesz 5 powtarzaj wielkie słowa powtarzaj je z uporem jak ci co szli przez pustynię i ginęli w piasku a nagrodzą cię za to tym co mają pod ręką chłostą śmiechu zabójstwem na śmietniku idź bo tylko tak zostaniesz przyjęty do grona zimnych czaszek do grona twoich przodków: Gilgamesza Hektora Rolanda obrońców królestwa bez kresu i miasta popiołów Bądź wiemy Idź Herbert Z., Pan Cogito, 1974 r. * cogito (łac.) – myślenie 1. Objaśnij metaforyczny sens podanych fragmentów: a) „ idź wyprostowany wśród tych co na kolanach wśród odwróconych plecami i obalonych w proch” (1p.) ................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................ b) „niech nie opuszcza ciebie twoja siostra Pogarda dla szpiclów katów tchórzy” (1p.) ................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................ c) „ i nie przebaczaj zaiste nie w twojej mocy przebaczać w imieniu tych których zdradzono o świcie” (1p.) ................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................ d) „strzeż się oschłości serca kochaj źródło zaranne” (1p.) ................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................ d) „ Bądź wierny Idź” (1p.) ................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................ 2.Wymień i objaśnij „nagrody”, które czekają na człowieka wiernego zasadom Pana Cogito: (4p.) ................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................ 6 ................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................ 3. Wypisz z wiersza wszystkie porównania: (2p.) ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. 4. Wymień cztery czasowniki w trybie rozkazującym występujące w utworze. Jaką funkcję pełni ta część mowy w wierszu? (2p.) ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. 5. Wypisz z utworu co najmniej 5 rzeczowników abstrakcyjnych: (1p.) ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. 6. Tylko jedna grupa wyrazów odnosi się do poezji: (1p.) a) rym b) wers c) akt d) narrator strofa przerzutnia monolog liryczny epilog didaskalia apostrofa ballada bajka scena epitet rym tren 7 7. Zredaguj do encyklopedii notatkę biograficzną Pana Cogito. (5p.) ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. TEKST II ETYKA Formą człowieka jest według Arystotelesa to, że ma on zarówno duszę roślinną, duszę zwierzęcą", jak i "duszę myślącą". Arystoteles zadaje więc pytanie: Jak powinien żyć człowiek? Co jest potrzebne, by życie człowieka było szczęśliwe? Krótko odpowiem: człowiek będzie szczęśliwy jedynie wtedy, gdy wykorzysta wszystkie swoje zdolności i możliwości. Arystoteles uważał, że istnieją trzy formy szczęścia. Pierwszą formą szczęścia jest życie wśród namiętności i przyjemności. Drugą - życie wolnego i odpowiedzialnego obywatela, a trzecią - życie badacza i filozofa. Arystoteles podkreśla, że aby człowiek był naprawdę szczęśliwy, spełnione muszą być te trzy warunki jednocześnie. Gdyby żył dzisiaj, być może stwierdziłby, że człowiek, który troszczy się wyłącznie o swoje ciało, żyje niepełnie i ułomnie, tak samo jak ten, który wykorzystuje tylko głowę. Obie te skrajności są wyrazem skrzywionego stylu życia. Również, jeżeli chodzi o stosunek do innych ludzi, Arystoteles zaleca drogę "złotego środka": mamy nie być ani tchórzliwi, ani zuchwali, lecz mężni (zbyt mało męstwa to tchórzostwo, zbyt dużo zuchwalstwo). Nie powinniśmy też być ani skąpi, ani rozrzutni, lecz hojni (zbyt mało hojności to skąpstwo, zbyt dużo - rozrzutność). [ ... ] Zarówno etyka Platona, jak i Arystotelesa przypomina grecką medycynę: jedynie zachowując równowagę i umiar, mogę być szczęśliwym, harmonijnym" człowiekiem. Jostein Gaarder, Świat Zofii, Warszawa 1995, s. 132-133. 8 8. Pytania, jakie zadaje Arystoteles, są filozoficzne, ponieważ : (1p.) a) odpowiedzi na nie są stereotypowe, b) są na nie jednoznaczne odpowiedzi, c) każdy człowiek odpowiada na nie w taki sam sposób, d) każdy człowiek chce znaleźć na nie odpowiedź. 9. Połącz cytaty z ich uogólnionymi objaśnieniami: (1p.) Cytat objaśnienie a) namiętność i przyjemność 1. świadomość b) życie wolnego i odpowiedzialnego obywatela 2. serce c) życie badacza i filozofa 3. ciało 4. umysł 10. Na podstawie tekstu wytłumacz w jednym zdaniu, co znaczy „droga <złotego środka> ‘’:(1p.) ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. 11. Harmonia była wyznacznikiem piękna dla ludzi: (1p.) a) średniowiecza b) odrodzenia c) baroku d) romantyzmu 12. Na podstawie treści czwartego akapitu wskaż synonim do wyrazu „etyczny’’ : (1p.) a) sumienny b) uczciwy c) zdrowy d) rzetelny 13. Wypisz z tekstu Etyka dwa kontrasty : (2 p.) ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. 9 14. W jakim celu autor tekstu II stawia zdania pytające w pierwszym akapicie? (1p) ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. 15. Podaj związek frazeologiczny z wyrazem etyka : (1p.) ............................................................................................................................................................. Ona nie poszła do swoich sióstr ni strojnych bratowych, Ani do boskiej Ateny, aby jak inne Trojanki Pięknowarkocze o litość błagać straszliwą boginię, Ale na basztę Ilionu odeszła bardzo strapiona. 16. W przytoczonym fragmencie o archaizacji decyduje: (1p.) - temat - kompozycja - szyk wyrazów w wypowiedzeniu - wielość szczegółów 17. Z powyższego fragmentu wypisz: (5p.) - dwa archaizmy: ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. - dwa epitety: ............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................. - przerzutnię: ........................................................................................................................................................... 10 WOJEWÓDZKI KONKURS JĘZYKA POLSKIEGO DLA UCZNIÓW GIMNAZJUM ROK SZK. 2007/2008 Eliminacje rejonowe, część I - 12 stycznia 2008 r. Kryteria punktowania 1. Po 1p. za podanie poprawnego sensu metaforycznego każdego fragmentu. 2. Po 1p. za wynotowanie poprawnych przykładów. 3. Za wypisanie 2 porównań. Za wypisanie jednego porównania - 1p. 4. 1p. za właściwe podanie czasowników w trybie rozkazującym i 1p. za określenie funkcji tych czasowników w tekście. 5. 1p. za wypisanie 5 rzeczowników abstrakcyjnych. 6. 1p. za zaznaczenie właściwej grupy wyrazów odnoszącej się do poezji. 7. 5 p. za zredagowanie notatki: - za formę notatki – 1p. - za właściwe cechy biograficzne Pana Cogito – 2p. (po 1p. za każde dwie cechy) - za język – 1p. (dopuszczalny 1 bł.) - za spójność – 1p. 8. 1p. za podanie poprawnej odpowiedzi. 9. 1p. za właściwe przyporządkowanie cytatu do objaśnienia. 10. 1p. za wyjaśnienie istoty wyrażenia. 11. 1p. za zaznaczenie właściwej odpowiedzi. 12. 1p. za wskazanie synonimu. 13. 2p. za wypisanie dwóch kontrastów. 14. 1p. za podanie poprawnego wyjaśnienia. 15. 1p. za podanie poprawnego związku frazeologicznego. 16. 1p. za właściwe zaznaczenie odpowiedzi. 17. 5p. za poprawne wypisanie archaizmów, epitetów, przerzutni. 11 Kod ucznia .............................. WOJEWÓDZKI KONKURS JĘZYKA POLSKIEGO DLA UCZNIÓW GIMNAZJUM rok szkolny 2007/2008 Etap rejonowy, część II – 25 stycznia 2008 r. Dokonaj analizy i interpretacji tekstu. Jan Twardowski „ Żal” Zofii Małynicz * Żal że się za mało kochało że się myślało o sobie że się już nie zdążyło że było za późno choćby się teraz pobiegło w przedpokoju szurało niosło serce osobne w telefonie szukało słuchem szerszym od słowa choćby się spokorniało głupią minę stroiło jak lew na muszce choćby się chciało ostrzec że pogoda niestała bo tęcza zbyt czerwona a sól zwilgotniała choćby się chciało pomóc własną gębą podmuchać w rosół za słony wszystko już potem za mało choćby się łzy wypłakało nagie niepewne * Zofia Małynicz – urodzona 08 lipca 1905 r. zmarła w 1988 roku – polska aktorka teatralna, pedagog. 12 Karierę w okresie międzywojennym rozpoczęła w teatrach Warszawy (od 1927 r.). W czasie okupacji uczestniczka konspiracyjnego zajęcia teatralnego. Po wojnie w teatrach w Krakowie i Warszawie. W latach 1947-1970 pracownik PWST w Warszawie. ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... 13 ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... 14 ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... 15 ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................... Dziękujemy 16 Punktacja: Możesz uzyskać 15 punktów. Do finału wojewódzkiego kwalifikowany jest uczeń, który zdobył łącznie minimum 45 punktów w obu częściach konkursu rejonowego. 17 WOJEWÓDZKI KONKURS JĘZYKA POLSKIEGO DLA UCZNIÓW GIMNAZJUM rok szkolny 2007/2008 Etap rejonowy, część II – 25 stycznia 2008 r. KRYTERIA PUNKTOWANIA Dokonaj analizy i interpretacji tekstu. 1. Analiza i interpretacja z wnioskami 0 - 6 p. 2. Kompozycja (spójność wypowiedzi, konsekwentna realizacja własnego pomysłu) 0 – 1 p. 3. Język i styl wypowiedzi 0 – 2 p. 4. Ortografia i interpunkcja 0 – 3 p. 5. Szczególne walory artystyczne 0 – 3 p. Razem – 15 p. Do finału wojewódzkiego kwalifikowany jest uczeń, który zdobył łącznie minimum 45 punktów w obu częściach konkursu rejonowego. 18