http://kurs.opiekuninwestora.pl

Transkrypt

http://kurs.opiekuninwestora.pl
http://kurs.opiekuninwestora.pl
LEKCJA 2: GIEŁDA: AKCJE, INDEKSY, HOSSA, BESSA, TREND BOCZNY, DEBIUTY... (CZĘŚĆ 1)
Giełda, ach ta giełda. Ileż to razy widzimy zyski ponad 50% w jeden
dzień dla jednej spółki. Czy nie działa na wyobraźnię przykład
spółki KGHM (200% w 2 lata od czerwca 2009-czerwca 2011)? Z
drugiej strony jednak na giełdzie nie wszyscy zarabiają...
Najważniejsze tematy:
Po co firmy emitują akcje
Jak kupić akcje
Jak bardzo przydaje się wiedza,
czas i doświadczenie na rynku akcji
Dziś krótko o najważniejszych tematach związanych z Giełdą Papierów Wartościowych w Warszawie.
Będą to wiadomości ogólne, bez wnikania w szczegóły, czasem nieco uproszczone. Cel tej lekcji jest
jeden: nie znając podstawowych mechanizmów, jakie działają na giełdzie nie można
zacząć świadomie inwestować na rynku funduszy inwestycyjnych.
Dlatego zachęcam do dokładnego zapoznania się z materiałami dotyczącymi rynku akcji.
Remigiusz Stanisławek, trener inwestycyjny http://blog.opiekuninwestora.pl
FIRMY: PO CO „PCHAJĄ SIĘ” NA GIEŁDĘ?
Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie to już ponad 400 spółek. Czemu firmy
decydują się na taki krok i decydują się przyłączyć do tego grona?
Czy zgodzisz się, że firma potrzebuje pieniędzy aby się dynamicznie rozwijać? Sprawdźmy zatem
jakie są możliwości zdobycia kapitału na rozwój:
1. Kredyt Bankowy – rozwiązanie dość proste. Wystarczy przekonać Bank o zdolności kredytowej,
przedstawić zabezpieczenia i na rachunek firmy mogą trafiać miliony złotych pożyczone przez
Bank. Te pieniądze trzeba będzie oddać, do tego z odsetkami....
2. Obligacje – nic nie stoi na przeszkodzie, aby firma wyemitowała obligacje. Tu także zaciągany
jest dług – i tak otrzymane pieniądze także trzeba z nawiązką oddać
3. „Wchodząc na giełdę” – firma emituje akcje, otrzymując od inwestorów pieniądze. I... tych
pieniędzy nigdy nie musi nikomu oddawać!
Aniu, czyli – wchodząc na
giełdę firma nie zaciąga
żadnego długu! Po prostu
dostaje pieniądze.
Marku, to zbyt duże uproszczenie. Tak naprawdę firma
zaciąga dług. To taki dług wdzięczności dla inwestorów,
którzy kupili akcje spółki. Rodzaj zobowiązania „zrobimy
wszystko aby inwestorzy na naszych akcjach zarobili”.
I tutaj Ania odpowiedziała częściowo także na inne pytanie: czy firmie, która już otrzymała
pieniądze od inwestorów zależy na tym aby osiągać dobre wyniki? Rozważania o tym
dlaczego firmie musi zależeć pozostawiam czytelnikom (proszę zastanowić się nad takimi sytuacjami
jak: wniosek o kredyt bankowy, udział w przetargach, możliwość założenia kolejnej firmy i
pozyskania finansowania przez osoby zarządzające).
KURS E-MAIL: FUNDUSZE INWESTYCYJNE: OD CZEGO ZACZĄĆ?
JAK FIRMA MOŻE ZREWANŻOWAĆ SIĘ INWESTOROM?
Po pierwsze poprzez uzyskiwanie dobrych wyników finansowych, co ma pozytywny wpływ na ceny
akcji (ale nie gwarantuje ciągłych wzrostów cen akcji!).
Firma może dzielić się swoim zyskiem. Ogłaszając wypłatę dywidendy. Przykładowo
ogłaszając, że wszyscy posiadacze akcji tej firmy otrzymają np. 10 zł (przelewem, na prywatny
rachunek bankowy) za każdą posiadaną akcję. Firmy potrafią czasem oddać większą część swojego
zysku. Czasem cały zysk (przykład z branży: IDEA TFI, w maju 2010 wypłaciła po 43 grosze na
każdą akcję: łączna kwota dywidendy 6.807.330,00 zł = 5.862.851,09 zł tj. cały zysk za 2010 r. +
944.478,91 zł z kapitału rezerwowego). Znajdziemy na Giełdzie w Warszawie takie spółki, które
wypłaciły przez okres 10/11 lat dywidendy w wartości większej niż cena zakupu akcji przed 10 laty.
Znajdziemy takie, które dywidend dotychczas nie wypłacały i takie, które wypłacają dywidendy w
sposób systematyczny.
TO PO KOLEI. FIRMA BUDUJMAX CHCE „WEJŚĆ” NA GIEŁDĘ
Na potrzeby tej lekcji stwórzmy firmę z branży budowlanej o nazwie BUDUJMAX.
Firma BUDUJMAX działa na rynku od 10 lat, ma swój własny szklany biurowiec :)
i chce zacząć budowę ośrodków hotelowych w Czechach i na Słowacji.
Dotychczasowe wyniki spółki są doskonałe, i na rozwój firma potrzebuje 150
milionów złotych. Zapada decyzja. „Czas na giełdę” tym zdaniem Zarząd
zatytułował e-maila wysłanego do pracowników w 2006 roku informując o nowych
planach spółki.
Proces przygotowania debiutu giełdowego nie jest krótki. To czas wytężonej pracy dla dużej części
firmy, dla wielu działów. Bieżąca działalność firmy nie zmienia się, ale dodatkowej pracy (często nie
zauważanej przez większość pracowników) jest dużo. Także dla kierownictwa firmy.
Nie wnikając w szczegóły takiego okresu przygotowań – firma BUDUJMAX przygotowała się już do
debiutu na giełdzie. Ustalono datę debiutu: 15.02.2007. I także nie wnikając w szczegóły i zasady
ustalania ceny akcji w dniu debiutu na potrzeby tej lekcji przyjmijmy: firma emituje 10.000.000
akcji po 15 złotych / sztukę.
W DNIU DEBIUTU
Marek zakupił 5 akcji:
Co prawda chciał kupić 20 akcji, ale ... było zbyt wielu chętnych i wystąpiła „redukcja
zakupów” – po prostu – akcji nie starczyło dla wszystkich. Ale udało się – i Marek stał się
właścicielem ... 0,00005% akcji firmy BUDUJMAX.
To tak naprawdę prosta operacja zakupu: Firma BUDUJMAX otrzymała od Marka 5*15 = 75 zł.
Pan Marek stał się posiadaczem pięciu sztuk akcji.
W tym dniu (w uproszczeniu) na konto firmy BUDUJMAX wpływa kwota 150 milionów złotych.1
1
pewne elementy opisuję w sposób mocno uproszczony. Nie jest to podręcznik z inwestowania na
giełdzie. Celem jest w sposób obrazowy (i maksymalnie uproszczony) pokazać kilka zależności i
zasad funkcjonowania rynku akcji.
© Remigiusz Stanisławek ● www.rodzinnefinanse.pl ● www.opiekuninwestora.pl ● www.magiaprocentow.pl
KURS E-MAIL: FUNDUSZE INWESTYCYJNE: OD CZEGO ZACZĄĆ?
KIEDY MAREK ZAROBI NA AKCJACH FIRMY BUDUJMAX?
Marek zarobi wtedy, gdy sprzeda akcje drożej niż je zakupił. Marek chce zarobić 20%.
Dlatego postanawia akcje sprzedać już następnego dnia.
Aniu, udało się, mam już 5
akcji mojej wymarzonej
firmy.
Ma
świetne
perspektywy. Sprzedam je
Tobie po 18 zł za sztukę.
Marku, dziękuję, ale ja inwestuję raczej w spółki z branży
spożywczej. Pamiętaj – aby sprzedać akcje MUSI znaleźć
się na nie chętny. I dodatkowo wasze oczekiwania cenowe
muszą się pokrywać. Czyli jeżeli chcesz sprzedać akcje po
18 zł, to musi być ktoś kto chce je za 18 zł kupić!
Dlatego Marek musi złożyć zlecenie sprzedaży akcji podając np. minimalną cenę po jakiej chce
akcje sprzedać. Do dzieła – Marek ustala cenę sprzedaży na minimum 18 zł.
Niestety – okazuje się, że na taką cenę nie ma chętnych. Inni inwestorzy są gotowi zapłacić za te
akcje nie więcej niż 16 zł. I transakcja nie dochodzi do skutku.
CENA AKCJI ZMIENNĄ JEST
Cena akcji to prawdziwe odzwierciedlenie praw podaży i popytu. W oparciu o zawierane transakcje
ustalana jest cena akcji każdej ze spółek. I cena ta zmienia się dosłownie co kilka sekund.
Może zdarzyć się, że na akcje Marka po prostu nie ma chętnych w zaproponowanej cenie. I wtedy
Marek akcji nie sprzeda. Musi obniżyć cenę, albo czekać, aż inwestorzy będą gotowi zapłacić więcej.
Marek postanawia czekać. Do dnia 18 kwietnia 2007 ceny akcji BUDUJMAX niewiele wzrosły,
potem nieco potaniały i rankiem tego dnia kosztowały ponownie 15 zł.
Po lewej stronie
znajduje się (hipotetyczny)
wykres cen akcji BUDUJMAX w dniu 18.04.2007.
Rano Marek zdefiniował zlecenie sprzedaży po
cenie minimalnej 18 zł. Sprzedaż (transakcje
dokonują się automatycznie) wykonała się około
godziny 10:00.
Udało się – Marek zarobił 20%. Wielka radość
trwała do godziny 15:00. A już o godzinie 16:00
ceny akcji BUDUJMAX kosztowały ... 24 zł. Zysk
Marka mógł być znacznie większy...
Za chwilę wyjaśni to Ania. Natomiast warto sprawdzić jak bardzo zmienne potrafią być ceny akcji
w trackie trwania dnia giełdowego. Ceny zmieniają się co chwilę. Czasem są to zmiany niewielkie, a
czasem mogą występować zmiany o kilkanaście procent. Zmiany ceny akcji większe niż kilkanaście
procent jednego dnia występują praktycznie codziennie, ale dla niewielu spółek.
Aniu, udało mi się sprzedać
akcje po 18 zł. Ale kilka
godzin później kosztowały
już
ponad
20
zł!
Jak to możliwe?
Marku, inwestując na Giełdzie trzeba mieć: wiedzę (aby
dokładnie rozumieć zasady rządzące tym rynkiem, reguły i
zdarzenia mające wpływ na ceny akcji), czas – nie tylko
po to aby na bieżąco śledzić ceny akcji, ale aby na bieżąco
śledzić informacje z branży oraz z samych spółek, w które
inwestujesz. I do tego doświadczenie czyli praktykę.
© Remigiusz Stanisławek ● www.rodzinnefinanse.pl ● www.opiekuninwestora.pl ● www.magiaprocentow.pl
KURS E-MAIL: FUNDUSZE INWESTYCYJNE: OD CZEGO ZACZĄĆ?
Wyjaśnijmy co się wydarzyło z cenami akcji BUDUJMAX w połowie 18 kwietnia 2007. Dokładnie
w połowie dnia Michel Platini ogłosił, że Euro 2012 będzie organizowane w Polsce i na Ukrainie.
Efekt? Wzrosty cen akcji spółek budowlanych, które to wzrosty były efektem oczekiwań inwestorów:
organizacja Euro 2012 to szansa na wiele kontraktów na budowy dróg, stadionów, hoteli dla firm
budowlanych. Dlatego wielu inwestorów gotowych było natychmiast kupować akcje po znacznie
wyższej cenie.
Marek nie miał wiedzy ani doświadczenia – mając tę wiedzę czekałby na ogłoszenie wyników
wiedząc, że ta informacja „z rynku” będzie mieć wpływ na ceny akcji które posiada.
Można zadać pytanie: to kto sprzedawał wtedy akcje spółek z sektora budowlanego?
Po pierwsze: osoby takie jak Marek, które akcje sprzedały niejako przypadkowo...
Po drugie: inwestorzy, którzy chcieli zrealizować szybki zysk
Po trzecie: inwestorzy, którzy „wiedzą więcej”. Chętnie po dobrej cenie sprzedali akcje spółek
budowlanych, przenosząc się np. na akcje spółek surowcowych.
GIEŁDA: CO TO JEST TA AKCJA?
Posiadanie akcji to posiadanie fragmentu firmy. Uprawnia np. do otrzymywania dywidendy.
Posiadając odpowiednio dużą (dużą :) ) ilość akcji można mieć realny wpływ na działalność firmy.
Po co inwestorzy kupują akcje? Po to aby w przyszłości je sprzedać (najlepiej z zyskiem...).
JAK KUPIĆ AKCJE?
Biur Maklerskich dających dostęp do rynku akcji jest wiele. Rachunek taki można założyć choćby w
popularnym mBanku. Wystarczy złożyć wniosek o dostęp do takiej usługi.
Kupno akcji jest prostsze od zlecenia przelewu. Podajemy nawet mniej danych. Wystarczy
wpisać nazwę kupowanych akcji, ich ilość (akcje kupuje się na sztuki) oraz dodatkowe opcje, takie
jak np. limit ceny. Opłaty za transakcje nie są wysokie.
UWAGA: Zanim skorzystasz z dodatkowych opcji zlecenia zakupu akcji (np. PKC: Po
Każdej Cenie) warto dokładnie zrozumieć co zaznaczenie takiej opcji oznacza w praktyce.
© Remigiusz Stanisławek ● www.rodzinnefinanse.pl ● www.opiekuninwestora.pl ● www.magiaprocentow.pl
KURS E-MAIL: FUNDUSZE INWESTYCYJNE: OD CZEGO ZACZĄĆ?
POCZUJ SIĘ PRAWDZIWYM INWESTOREM: KUP AKCJE!
Aby zobaczyć i poczuć jak to jest inwestować na giełdzie nie trzeba posiadać dużej kwoty
Pomysł: Choćby dla samego doświadczenia i sprawdzenia tej formy inwestowania
w praktyce warto założyć taki prosty rachunek maklerski i kupić kilka akcji. Choćby
za kwotę ... 50 zł. Nie chodzi tu o zyski, ale o sprawdzenie w jaki sposób kupuje się
i sprzedaje akcje. Nawet z niewielką kwotą mogą wiązać się emocje...
MONIKA I AREK PYTAJĄ
Monika pyta: Mówi się, że w długim okresie akcje pozwalają świetnie
zarabiać. Czy nie wystarczy po prostu kupić kilku akcji i czekać?!
Odpowiadam: Tak, akcje POTRAFIĄ świetnie zarabiać.
O ile mamy w portfelu akurat te, które zarabiają. Nie jest tak,
że wszystkie akcje w długim okresie zarabiają. Czasem firma
po latach wzrostów zaczyna tracić na wartości. Zdarza się, że
firma o długiej tradycji bankrutuje (np. Swarzędz SA).
Gdyby wszystkie akcje zawsze zarabiały – świat byłby pełen
milionerów. Inwestowanie na giełdzie nie jest tak proste...
Kolejny przykład: akcje ECARD – 5 lat po debiucie kosztują
znacznie mniej niż cena debiutu.
Arek pyta: Czy można skutecznie inwestować na giełdzie?
Odpowiadam: Oczywiście. Trzeba tylko trzech cech: wiedzy, czasu i doświadczenia w praktyce.
Pierwsze 2-3 lata inwestowania na giełdzie można traktować jak studia, i zdobywać tę praktyczną
wiedzę, wypracować własną strategię inwestowania.
Oczywiście spotkamy osoby, które będą zapewniać, że bez dużej wiedzy i doświadczenia uzyskują na
giełdzie dobre wyniki. Tak – są takie osoby. Ale co najmniej drugie tyle, z tą samą wiedzą
i doświadczeniem szybko przygodę z giełdą zakończyło ponosząc straty. Czasem mniejsze, czasem
większe. Pytanie – do której grupy chce się zaliczać inwestor? Czy liczyć na szczęście – czy też
inwestować?
© Remigiusz Stanisławek ● www.rodzinnefinanse.pl ● www.opiekuninwestora.pl ● www.magiaprocentow.pl
KURS E-MAIL: FUNDUSZE INWESTYCYJNE: OD CZEGO ZACZĄĆ?
PODSUMOWANIE LEKCJI
O rynku akcji przygotowałem dwie lekcje. Pierwsza ma za zadanie pokazać, że aby zacząć
inwestować na giełdzie nie trzeba wiele. Omówiłem podstawy giełdy od strony praktycznej dla firmy
wprowadzającej akcje do obrotu giełdowego oraz od strony prywatnego inwestora.
W kolejnej lekcji ciąg dalszy informacji o giełdzie. Nadal będzie towarzyszyć nam firma BUDUJMAX.
Omówię takie pojęcia jak: hossa, bessa, trend boczny, indeks giełdowy. Sprawdzimy ile zarabiają
akcje w ciągu jednego dnia i dlaczego jedne firmy mają dzienne zmiany na poziomie +/- 15%
podczas gdy inne rzadko mają zmiany przekraczające +/- 2%.
WARTO ODWIEDZIĆ: CZYLI STRONY WARTE POLECENIA
Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie: www.gpw.pl
Portal Money.pl – sekcja: Giełda: www.money.pl/gielda
MyStock: www.mystock.pl
PODSUMOWANIE LEKCJI I ZADANIA DO WYKONANIA
Zapamiętaj
Ceny akcji zmieniają się w ciągu dnia.
Zmiany mogą być znaczne.
Na giełdzie w Warszawie mamy ponad 400 spółek.
Aby sprzedaż akcje musi być chętny na ich zakup i
oczekiwania cenowe muszą się pokrywać.
Akcje sprzedajemy po nieznanej cenie. Co
prawda możemy określić limit ceny. Ale ostateczną
cenę transakcji poznamy dopiero po jej
zakończeniu.
Czego należy unikać? A z czego skorzystać!
Warto zdobyć więcej wiedzy.
Warto sprawdzić jak to jest inwestować na
giełdzie i „zainwestować” kilkadziesiąt złotych
Nie stosować opcji takich jak np. zlecenie
PKC nie wiedząc co to oznacza...
Inwestowanie na rynku akcji wymaga
wiedzy, czasu i doświadczenia.
PYTANIA, KOMENTARZE, UWAGI, SUGESTIE, PROPOZYCJE DODATKOWYCH TEMATÓW?
Wszelkie informacje od czytelników są dla mnie bardzo cenne. Dlatego zachęcam do kontaktu na
adres [email protected].
© Remigiusz Stanisławek ● www.rodzinnefinanse.pl ● www.opiekuninwestora.pl ● www.magiaprocentow.pl
KURS E-MAIL: FUNDUSZE INWESTYCYJNE: OD CZEGO ZACZĄĆ?
KURS PRZYGOTOWAŁ: REMIGIUSZ STANISŁAWEK
Już we wrześniu 2007 roku w wywiadzie2 tv mówiłem o potrzebie reagowania
na pojawiające się spadki na giełdach. W tym czasie zachęcano inwestorów: do
funduszy pieniądze wystarczy wpłacać i trzymać aby świetnie zarabiać.
Kto skorzystał z moich rad w 2008 roku wie, że miałem rację. I wiedzą o tym
jego pieniądze. Ukończyłem Informatykę Ekonomiczną na Uniwersytecie
Ekonomicznym w Poznaniu, przez kilka lat działałem naukowo (w tym 2 lata
studiów doktoranckich w Katedrze Ekonomii).
Mimo epizodów na rynku giełdowym, od wielu lat oszczędności lokuję głównie w Fundusze
Inwestycyjne. Szkolenia z inwestowania prowadziłem zarówno dla osób prywatnych
inwestujących w fundusze, jak również dla firm (Axa, Aegon) oraz dla dystrybutorów produktów
(Axa, Skandia, Generali, Aegon, HDI, Compensa). W okresie wrzesień 2009 – grudzień 2012
przeprowadziłem ponad 200 całodniowych szkoleń3 (Fundusze to nie lokata) w kilkunastu
miastach w Polsce. Wykładam na konferencjach branżowych Funduszy Inwestycyjnych (przykładowo
na temat dyrektywy UCITS IV i problemów jej wdrożenia na rynku TFI w Polsce). Zamiast 10 lat
doświadczenia w technikach sprzedaży oferuję lata pasjonowania się tym rynkiem i praktyczną
wiedzę i wsparcie w prowadzeniu inwestycji i wykorzystaniu możliwości jakie dają fundusze.
Notatki, komentarze, pytania, spostrzeżenia.
................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................
2
Cykl wywiadów Sztuka Inwestowania (m.in. na Infor.TV)
http://blog.opiekuninwestora.pl/skocz/wywiad2007
3
można
obejrzeć
na
stronie
Opinie uczestników dostępne na stronie: www.opiekuninwestora.pl/opinie
© Remigiusz Stanisławek ● www.rodzinnefinanse.pl ● www.opiekuninwestora.pl ● www.magiaprocentow.pl