kodeks etyki pracy coachingowej polskiego towarzystwa

KODEKS ETYKI PRACY COACHINGOWEJ
POLSKIEGO TOWARZYSTWA PSYCHOLOGII COACHINGU
OPARTY NA MODELU „4 x P”
(Pojęcie, Przygotowanie, Proces, Powinności)
I. Pojęcie coachingu
1. Polskie Towarzystwo Psychologii Coachingu (PTPC) proponuje następującą definicję
coachingu / psychologii coachingu:
„Coaching jest niedyrektywną metodą psychologii rozwoju osobistego człowieka
nakierowaną na zwiększanie przez jednostki efektywności w życiu osobistym lub
zawodowym. Praktyka coachingu polega na partnerskiej, opartej na akceptacji i
empatii relacji coacha z klientem. Coaching czerpie z dorobku empirycznego wielu
dziedzin, w tym przede wszystkim psychologii, nauk o zarządzaniu i andragogiki oraz
takich metod wspierania dobrostanu człowieka jak psychoterapii, counselling i
psychologia pozytywna.”
2. Coaching nie jest formą pomocy terapeutycznej ani klinicznej; choć jest rodzajem
wsparcia psychologicznego – to polega na wspieraniu zorientowanych na przyszłość
celów klienta, nie zaś na pracy z deficytami lub zaburzeniami.
3. Coaching, mimo że czerpie z takich form wspierania rozwoju człowieka, jak
niedyrektywne,
skoncentrowane
na
przyszłości
koncepcje
terapeutyczne,
counselling, mentoring, trening psychologiczny, doradztwo, facylitacja – jest
dziedziną autonomiczną, mającą własną tożsamość, metodykę i zakres działania.
1|S tr o n a
4. Osobę świadczącą usługi coachingowe zgodnie z niniejszymi rekomendacjami
określa się mianem coachów / praktyków coachingu / praktyków psychologii
coachingu.
5. Klientów coachingu określa się również angielskim terminem „coachee”.
II. Przygotowanie do zawodu
1. Profesjonalną
praktykę
coachingową
powinny
rozwijać
osoby
posiadające
wykształcenie wyższe lub będące w trakcie jego zdobywania.
2. Uznaje się za naganne – zawodowe świadczenie usług coachingowych przez osoby
niemające wyższego wykształcenia, ani niebędące w trakcie jego uzyskiwania.
3. W
ramach
zdobywanego
wykształcenia
coachowie
–
poza
kwalifikacjami
coachingowymi – powinni zdobyć również możliwie najbardziej obszerną wiedzę z
zakresu
psychologii,
w
tym
psychopatologii
i
głównych
nurtów
psychoterapeutycznych.
4. Obowiązkiem praktyka coachingu jest ustawiczne podnoszenie swoich kwalifikacji,
zarówno metodycznych, jak i merytorycznych, w oparciu o fachowe źródła i dobre
praktyki przygotowanych do swojej roli nauczycieli.
5. Zaleca się krytyczne śledzenie publikacji i doniesień na temat coachingu,
umożliwiające oddzielenie tego, co rzetelne, od tego, co oparte na wątpliwych
przesłankach.
III. Proces coachingu
1. Proces coachingu nakierowany jest na wzmacnianie dobrostanu klienta.
2. Proces coachingu jest rodzajem wsparcia krótkoterminowego. Zaleca się, aby nie
trwał dłużej niż kilkanaście sesji oddzielonych tygodniową lub dwutygodniową
przerwą. Celem tejże krótkoterminowości jest skłonienie klienta do wypracowania
możliwie dużej samodzielności w osobistych dążeniach.
3. Proces coachingu powinien być poprzedzony rozmową wyjaśniającą, czym jest
coaching, na czym polega jego praktyczna implementacja, jakie są jego atuty i
ograniczenia, a także gdzie przebiegają granice dopuszczalnych etycznie zachowań,
granice poufności oraz granice poczucia komfortu współpracy.
2|S tr o n a
4. Coach
zobowiązuje
się
do
zachowania
w
tajemnicy
wszystkich
treści
przekazywanych mu przez klienta.
5. Należy jednak w czytelny sposób powiadomić klienta, że w przypadku uzyskania od
niego informacji o możliwości stworzenia zagrożenia dla czyjegokolwiek zdrowia lub
życia, klauzula poufności przestaje obowiązywać.
6. Rozmowa wyjaśniająca powinna zakończyć się uzgodnieniem kontraktu, tj. zbioru
zasad określających współpracę coacha z klientem. Przy czym należy dodać, że
kontrakt w tym rozumieniu nie stanowi umowy o mocy prawnej.
7. Jeśli proces coachingu ma charakter usługi formalnie zakontraktowanej (zwłaszcza
przez podmiot instytucjonalny), zawarcie umowy prawnej nie zwalnia coacha z
obowiązku zawarcia z klientem ww. kontraktu.
8. Kontrakt powinien zawierać ponadto informacje o specyfice pracy coachingowej,
niedyrektywności postawy coacha, odpowiedzialności klienta za własne działania,
etyce pracy, a także o kwestiach formalnych, takich jak wysokości honorarium za
sesje, długości i częstotliwości spotkań, formy kontaktu między sesjami oraz
ewentualnym wsparciem w realizowaniu zadań domowych, tj. zaplanowanych na
potrzeby procesu rozwojowego działań między sesjami.
9. W przypadku coachingu sponsorowanego przez podmiot trzeci – należy w sposób
transparentny dla wszystkich stron ustalić zakres przekazywanych informacji
podmiotowi nieuczestniczącemu w sesji oraz jasno określić oczekiwania klienta
coachingu, jak i podmiotu sponsorującego proces. Dopiero po uzyskaniu pełni
informacji i skonfrontowaniu ich z etyką i ekologią pracy, coach powinien podjąć
decyzję co do możliwości rozpoczęcia procesu coachingowego.
10. Odradza się pracę coachingową w sytuacji, w której osoby trzecie (w tym sponsor)
oczekują przekazywania informacji wychodzących od klienta w trakcie sesji, czyniąc z
tego warunek rozpoczęcia procesu.
11. Odradza się podejmowanie pracy coachingowej w sytuacji, w której klient lub osoby
trzecie z nim związane, uzależniają wypłatę należnego coachowi honorarium od
zrealizowanych przez klienta celów.
12. Za nieetyczne uznaje się nawiązywanie z klientami zażyłych relacji wykraczających
poza ramy profesjonalnej współpracy i angażujących w jakąkolwiek formę
pozaformalnej bliskości coacha i klienta.
13. Zaleca się nieprowadzenie procesu coachingowego z osobami, z którymi łączą
coacha relacje osobiste.
14. Jeśli pojawią się istotne podejrzenia, że sytuacja życiowa klienta, jego problemy i
wyzwania kwalifikują się bardziej na pracę terapeutyczną, etycznym obowiązkiem
praktyka coachingu jest przekazanie swoich sugestii klientowi oraz zasugerowanie
3|S tr o n a
podjęcia przezeń terapii. Rekomenduje się polecenie klientowi danych kontaktowych
zaufanych, rzetelnych terapeutów.
15. Zaleca się, by wysokość honorarium za pojedynczą sesję dla klienta indywidualnego
nie przekraczała uśrednionej podwójnej stawki za sesję terapeutyczną w danym
regionie.
IV. Powinności osobiste coacha
1. Obowiązkiem coacha jest udzielanie klientowi rzetelnej informacji, w tym informacji
zwrotnej mającej wartość rozwojową.
2. Obowiązkiem
coacha
jest
kierowanie
się
w
doborze
narzędzi
dobrem
i
indywidualnością klienta.
3. Coach ponosi odpowiedzialność za swoje przygotowanie merytoryczne i metodyczne.
Zaleca się zgłębianie wiedzy nie tylko z zakresu coachingu, ale również psychologii,
w tym zwłaszcza psychopatologii, pozwalającej dostrzec ewentualne przesłanki
kwalifikujące klienta do pracy terapeutycznej.
4. Coach swoją postawą i wiedzą powinien przyczyniać się do promowania jak
najwyższych standardów coachingu.
5. Obowiązkiem coacha jest poddawanie swojej pracy stałej superwizji oraz czerpanie z
wiedzy i doświadczenia osób o większym w tym zakresie dorobku.
6. Obowiązkiem coacha jest piętnowanie postaw nieetycznych innych praktyków tej
metody, które mogą przynieść szkodę potencjalnym klientom oraz dobremu imieniu
całego środowiska.
7. Obowiązkiem coacha jest dążenie do popularyzowania wiedzy na temat coachingu
opartego na danych empirycznych i otwarte odseparowywanie tej formy wsparcia od
metod niemających podstaw naukowych, zwłaszcza tych należących do obszaru
parapsychologii, psychotroniki i innych dziedzin paranaukowych.
4|S tr o n a