07-11 - zszarzecze

Pomieszczenia dla owiec
Miejsce na budowę nowej owczarni wybiera się na terenie suchym, lekko wzniesionym,
zapewniającym szybki odpływ wód opadowych. Obszar powinien być na tyle rozległy, aby
obok budynku owczarni swobodnie mieściły się okólniki oraz aby w pobliżu można było
usytuować zbiorniki silosowe i magazyny paszowe. Położenie działki powinno być tak
zlokalizowane, aby istniało dogodne powiązanie funkcjonalne z terenami pastwisk i szlaki
przepędowe nie krzyżowały się z ruchliwymi trasami komunikacyjnymi. Do działki nie
powinny przylegać stawy, rowy lub inne zbiorniki wody stojącej.
Rodzaje pomieszczeń
W zależności od cech trwałości pomieszczenia dzielimy na: otwarte, półotwarte i zamknięte.
Za pomieszczenia otwarte uważa się zadaszone szopy, przeznaczane zimą do składowania
pasz objętościowych suchych. Latem służą one jako miejsce do tuczu jagniąt bądź
przetrzymywania młodzieży lub tryków stadnych.
Często stosowane w chowie i hodowli owiec są budynki półotwarte. W pomieszczeniach
tych ścianę długą od strony południowej pozostawia się otwartą. Otwarcie ściany powoduje,
że powietrze we wnętrzu jest czyste, nie wilgotniejsze niż w otaczającej atmosferze, a przy
słonecznej pogodzie umieszczone tam owce korzystają bezpośrednio z promieniowania
słonecznego. Brak konieczności stosowania okien oraz urządzeń wentylacyjnych sprawia, że
są to budynki bardzo tanie. Tego typu pomieszczenia powinny być jak najczęściej
wykorzystywane. Nadają się one do utrzymywania młodzieży, tryków, a także matek z
jagniętami, pod warunkiem że strzyża i wykoty są przeprowadzone poza okresem chłodów.
Pomieszczenia zamknięte są u nas tradycyjnymi budynkami dla owiec, wyposażonymi w
okna, wrota i otwory wentylacyjne.
Okna, szerokie i niezbyt wysokie, należy umieszczać na wysokości co najmniej 2,5 m od
ziemi, aby równomiernie doprowadzały światło. Oświetlenie naturalne wnętrza owczarni jest
zapewnione w dostatecznym stopniu, jeżeli stosunek okien do powierzchni podłogi wynosi
od 1:15 do 1:20. Budynki zamknięte należy ustawiać osią długą z północy na południe,
wówczas pomieszczenie jest równomiernie oświetlone i nagrzane w ciągu całego dnia.
Wrota, służące do komunikacji oraz dodatkowej wentylacji, montuje się w ścianach
szczytowych owczarni. Wymiary wrót - 3,0 lub 3,5 m szerokości i około 3 m wysokości umożliwiają wjazd ciągnika z wysoko naładowaną przyczepą z paszą lub ściółką. Wrota
powinny być dwuskrzydłowe i czterodzielne, tak aby przez otworzenie górnej ich części
można było dodatkowo wietrzyć pomieszczenie.
Otwory wentylacyjne służą do wietrzenia budynku w sposób naturalny (wentylacja
grawitacyjna) lub wymuszony (wentylacja wymuszona).
Niezbędnym uzupełnieniem każdej owczarni powinien być co najmniej dwukrotnie od niej
większy, ogrodzony, utwardzony i czysty okólnik. Wskazane jest, aby 35% powierzchni
wybiegów przylegających do owczarni było zadaszone. Okólnik przy owczarni powinien
znajdować się od strony południowej lub wschodniej.
Krajowe normy (Dz.U. Nr 167, poz. 1629 z 2004 r. Nr 47, poz. 456 oraz 2005 r. Nr 27, poz.
228) określające wielkość powierzchni potrzebnej na 1 sztukę z poszczególnych grup stada
zawarte są w tabeli.
Normy powierzchni dla owiec - utrzymanie grupowe
Grupy owiec
Owca - matka dorosła
Matka z jagniętami
Jagnię ssące
Młodzież od 3 do 12 miesiąca życia
Tryczek
Jarlice remontowe
Skopek
Tryk dorosły
Powierzchnia (m2/szt.)
1,0
co najmniej 1,5
0,5
0,8
1,5
0,8
0,6
2,0
Wyposażenie pomieszczeń dla owiec
Sprzęt i urządzenia do karmienia owiec. Podstawowym elementem wyposażenia owczarni
są paśniki. Najpopularniejszym rozwiązaniem jest paśnik typu „jasło”, tj. koryto z
zamontowanym nad nim pojemnikiem drabinkowym na pasze objętościowe. Podstawowy
typ paśnika, w zależności od wymiarów budynku oraz sposobu żywienia owiec, może być
wykorzystany w wersjach jedno- lub dwustronnych, o długości od 2 do 4 m.
Poprzeczny przekrój paśnika:
A – jednostronnego przyściennego
B - dwustronnego
Potrzebny dostęp do paśnika dla poszczególnych grup w stadzie przedstawia się następująco:

owce-matki

tryk rozpłodowy

młodzież powyżej 3 miesięcy

jagnięta ssące - 0,2 m.
- 0,4 m,
- 0,5 m,
- 0,3 m,
Sprzęt i urządzenia do pojenia owiec. Szansą na zminimalizowanie nakładów pracy na
pojenie owiec są automatyczne poidła o konstrukcji pływakowej, do których woda napływa
automatycznie, w miarę jej upijania przez zwierzęta. Takie poidła są pomocne w pojeniu
jagniąt, gdyż zapewniają dopływ świeżej wody, którą jagnięta powinny mieć zawsze do
dyspozycji.
Płotki (lassy) stanowią niezbędne wyposażenie owczarni. Pozwalają na łatwe dzielenie
pomieszczenia na dowolnej wielkości zagrody - kojce, w których utrzymywane są
poszczególne grupy wiekowo-technologiczne. Najwygodniejsze i najczęściej stosowane są
płotki drewniane o wysokości 0,9 m i długościach: 1 m, 1,25 m, 2 m, 3 m, 4 m. Do
budowania kojców dla tryków rozpłodowych należy stosować płotki wzmocnione i
podwyższone do 1,2 m. Płotki mocuje się do drewnianych lub metalowych kołków
wbijanych w obornik. Przykłady różnego rodzaju płotków przedstawiono na rysunku.
Różne typy płotków - lass do grodzenia zagród dla owiec:
a, c, e - typowe płotki dla owiec
b - płotek do budowania kojców poporodowych przy paśnikach typu jasło
d - płotek z otworami do dokarmiania jagniąt
f - płotek metalowy dla tryków rozpłodowych
g - kołek metalowy do mocowania płotków