Instrukcja pobierania wymazów

Instrukcja pobierania wymazów z gardła i nosa do badań wirusologicznych według zaleceń
Krajowego Ośrodka ds. Grypy.
Materiał najlepiej jest pobrać nie później niŜ 5 dnia od momentu wystąpienia objawów choroby.
Pobrany materiał naleŜy przechowywać i transportować w temp. (+4°C),
NIE ZAMRAśAĆ i jak najszybciej przekazać do laboratorium, najlepiej w ciągu 24 godz. od chwili
pobrania.
Wymaz z gardła – naleŜy poprosić pacjenta o szerokie otwarcie jamy ustnej. UŜywając szpatułki
docisnąć język ku dołowi, co pozwoli uniknąć kontaminacji wymazu śliną i za pomocą suchego
sterylnego patyczka wymazowego energicznie potrzeć obie powierzchnie migdałków oraz tylna ścianę
gardła (bez dotykania powierzchni jamy ustnej) zwracając szczególną uwagę na miejsca zapalnie
zmienione. Koniec patyczka
wymazowego (tuŜ przy zakrętce) odłamać. Patyczek wymazowy z pobranym materiałem umieścić
następnie w jałowej wymazówce (bez dotykania wacikiem jej ścianek). Wymazówkę zamknąć i
podpisać (nazwisko pacjenta, data pobrania wymazu).
Patrz: ryc. 1.
Rys. 1
2 wymazy z nosa (z obu nozdrzy) – naleŜy upewnić się czy przed pobraniem materiału pacjent nie
wydmuchiwał nosa. W celu pobrania wymazu naleŜy delikatnie odchylić głowę pacjenta do tyłu i
przytrzymać za podbródek. Drugą ręką umieścić koniec suchego sterylnego patyczka wymazowego w
prawym nozdrzu pacjenta. Wymaz powinien być pobrany energicznie, aby mieć pewność, iŜ zawiera on
zarówno komórki, jak i śluz z wnętrza nozdrza. Koniec patyczka wymazowego (tuŜ przy zakrętce)
odłamać. Patyczek wymazowy z pobranym materiałem umieścić następnie w wymazówce, w której jest
juŜ wymaz z gardła i zamknąć. Wg tej samej procedury za pomocą nowego sterylnego patyczka
wymazowego naleŜy pobrać wymaz z lewego nozdrza. Patrz. Ryc. 2.
W ten sposób w jednej wymazówce znajdują się trzy patyczki wymazowe.
Do wymazówki dodać tyle soli fizjologicznej lub PBS lub innego podłoŜa transportowego
wirusologicznego, tak aby waciki, i tylko waciki były całkowicie zanurzone. Nie naleŜy stosować
innych podłóŜ transportowych, np. bakteriologicznych.
Rys.2
prawidłowo pobrany wymaz
patyczki ułamane przy zakrętce
i waciki całkowicie zanurzone
źle pobrany wymaz
za duŜo płynu transportowego
źle pobrany wymaz
za duŜo płynu transportowego
i zbyt krotko ułamane patyczki
1. W przypadku gdy PSSE lub/i poradnie nie posiadają na stanie zamraŜarki na -20°C (± 5°C) otrzymują z
WSSE tylko podłoŜe PBS :
a. pobrać trzy wymazy (gardło + nos) , umieścić w jednej z wymazówek i zalać
podłoŜem PBS
2. W przypadku gdy PSSE lub/i poradnie posiadają na stanie zamraŜarkę na -20°C (± 5°C) otrzymują z
WSSE podłoŜe PBS oraz podłoŜe wirusologiczne:
a. pobrać trzy wymazy (gardło + nos) , umieścić w jednej z wymazówek i zalać podłoŜem PBS
b. pobrać trzy wymazy (gardło + nos) , umieścić w jednej z wymazówek i zalać podłoŜem wirusologicznym
NALEśY UśYWAĆ JEDYNIE STERYLNYCH WYMAZÓWEK, ZAWIERAJACYCH
WACIKI WYKONANE Z TWORZYWA SZTUCZNEGO (NP. SZTUCZNY JEDWAB) ORAZ
PATYCZKI PLASTIKOWE.
WYMAZÓWKI Z WACIKIEM BAWEŁNIANYM ORAZ PATYCZKIEM DREWNIANYM
MOGA ZAWIERAĆ SUBSTANCJE, KTÓRE INAKTYWUJĄ NIEKTÓRE WIRUSY ORAZ
HAMUJĄ PCR, W ZWIAZKU Z CZYM NIE NALEśY ICH UśYWAĆ (WHO:
„COLLECTING, PRESERVING AND SHIPPING SPECIMENS FOR THE DIAGNOSIS OF
AVIAN INFLUENZA A(H5N1) VIRUS INFECTION”).