regiony gminy europy

ISSN 1725-6747
UNIA EUROPEJSKA
Komitet Regionów
REGIONY
GMINY
EUROPY
BIULETYN INFORMACYJNY KOMITETU REGIONÓW
nr 69 maj–czerwiec 2010
© Digital Vision
W tym wydaniu: „Jaka wspólna polityka rolna po 2013 r.?”
Dacian Cioloş, komisarz europejski
odpowiedzialny za wspólną politykę rolną
i rozwój obszarów wiejskich, przedstawia swoje
priorytety co do przyszłej WPR
Wspólnie ze sprawozdawcą René Souchonem
Komitet Regionów wyraża swoje opinie
Ponadto w numerze:
Priorytety polityczne członków KR-u w 2010 r.
Ubóstwo i wykluczenie społeczne: jak działać na poziomie lokalnym
i regionalnym?
Kronika sukcesu: Konkurs prac doktorskich KR-u – owocny związek ze
światem akademickim
Zgromadzenie przedstawicieli samorządów regionalnych i lokalnych UE
➔ Priorytety polityczne członków KR-u w 2010 r.
Po zapoznaniu się
z opublikowanym niedawno
programem prac Komisji
Europejskiej na 2010 r.
członkowie KR-u przyjęli
14 kwietnia rezolucję
w sprawie priorytetów
politycznych, które będą
realizować w tym roku.
Kryzys gospodarczy nie usprawiedliwia
cięć wydatków na cele społeczne i ochronę
środowiska w UE
Kolejne kryzysy gospodarcze i finansowe, nawiedzające
obecnie Europę, nie powinny hamować Unii Europejskiej w przeciwstawianiu się wykluczeniu społecznemu
i w walce ze skutkami zmiany klimatu. Dlatego też Komitet Regionów (KR) i jego członkowie podzielają przekonanie Komisji Europejskiej o potrzebie szybkiego reagowania na wyzwania społeczne, na równi z wyzwaniami
gospodarczymi i ekologicznymi. Wyzwania te są ze sobą
nierozerwalnie związane i tak też należy je postrzegać.
Rola UE polega na podejmowaniu skutecznych działań,
aby dążenia polityczne szybko przekształcały się w rezultaty, które będą mogli dostrzec obywatele.
Jeśli chcemy to osiągnąć i doprowadzić do trwałych skutków, nie możemy zapominać o wspólnej odpowiedzialności, włączaniu w realizację wszystkich sił społecznych
i o ocenie skuteczności danej polityki. Jednym z głównych zadań KR-u jest zadbanie o to, by do rozwiązywania wszelkich problemów (zwłaszcza w czasach kryzysu)
były włączone instancje najbardziej kompetentne i najbardziej skuteczne, które korzystając ze swych najlepszych narzędzi, zajmą się danymi kwestiami na szczeblu
najbliższym obywatelom. W tym roku, w chwili gdy Unia
Europejska rozpoczyna okres refleksji nad swymi metodami pracy i priorytetami działań po 2013 r., KR chce
w negocjacjach europejskich przedstawić swe wnioski
i propozycje.
W 2010 r. KR pragnie połączyć dwie perspektywy. Chodzi
o to, by w zarządzaniu skutkami kryzysu gospodarczego
czy też w walce z ubóstwem reagować na nagłe napięcia, które wpływają na jakość życia Europejczyków, i by
robić to w sposób niezagrażający przyszłości, na przykład przy zastosowaniu odpowiednich narzędzi służących trwałemu wzrostowi gospodarczemu oraz środków koniecznych do zapewnienia spójności terytorialnej
i rozwoju obszarów wiejskich.
W przyjętej już rezolucji w sprawie priorytetów politycznych na 2010 r. członkowie KR-u jasno dali do zrozumienia swym partnerom instytucjonalnym, że po wejściu
w życie traktatu lizbońskiego powstała nowa sytuacja.
Chodzi zwłaszcza o wdrożenie idei spójności terytorialnej, która stała się jednym z celów Unii Europejskiej: polityka prowadzona we wszystkich sektorach musi mieć ją
na uwadze. Dotyczy to także wniosku do Komisji Europejskiej o systematyczne włączanie Komitetu w prace
nad oceną oddziaływania terytorialnego na wczesnym
etapie prawodawstwa.
Członkowie KR-u na sesji
plenarnej w Brukseli
W najbliższym czasie KR skupi się na skutkach, jakie przyniósł kryzys gospodarczy i finansowy. Do przeprowadzenia reform strukturalnych zakładających trwały wzrost
potrzebna jest ściślejsza koordynacja polityki gospodarczej na poziomie europejskim w trakcie otwartego, a jednocześnie zintegrowanego procesu decyzyjnego. Dlatego też KR z zadowoleniem przyjmuje zaproponowaną
przez Komisję Europejską strategię „Europa 2020”, w któ-
rej europejskie miasta i samorządy lokalne stają się partnerami w opracowywaniu i wdrażaniu tej nowej strategii. Godne pochwały jest to, że ma ona być wystarczająco
elastyczna, by można ją było dostosować do warunków
lokalnych, i że stwierdza się w niej, że wzrost gospodarczy musi korzystnie wpłynąć na wszystkie regiony Unii.
Niemniej jednak KR domaga się konkretów, a nie tylko
deklaracji dobrej woli, i apeluje o przyznanie mu określonej roli w opracowywaniu i wdrażaniu proponowanych inicjatyw. Zaleca też korzystanie z nowych wskaźników oceny wzrostu, które uzupełniałyby tradycyjnie stosowany PKB. Członkowie KR-u są zdecydowani rozważyć
te zagadnienia przed czerwcowym posiedzeniem Rady
Europejskiej, które będzie poświęcone tym kwestiom.
Ponadto wszyscy członkowie Komitetu wyrażają ubolewanie, że Komisja nie zajmuje jasnego stanowiska
w sprawie środków towarzyszących przeznaczonych dla
sektora rolnego, który przeżywa obecnie poważny kryzys. KR zapowiedział już, że sprzeciwi się wszelkim próbom likwidowania bądź renacjonalizowania wspólnej
polityki rolnej (WPR). Niemniej Komitet zainteresował się
zgłoszoną w debacie nad przyszłością tej polityki koncepcją dotyczącą lepszej synergii między polityką rozwoju obszarów wiejskich i polityką prowadzoną przez UE
w pozostałych obszarach (zwłaszcza polityką spójności).
Ogólnie rzecz biorąc, kryzys nierównomiernie dotknął
miasta i regiony, a to oznacza, że różnice pomiędzy
poszczególnymi obszarami pogłębiły się jeszcze bardziej.
Stawia to pod znakiem zapytania samą ideę spójności
społecznej, gospodarczej i terytorialnej Unii Europejskiej
i przemawia za wzmocnieniem roli polityki spójności,
która potrzebuje dziś, bardziej niż kiedykolwiek, silnego
i ambitnego zaangażowania Unii.
Cel tej polityki to wykorzystanie bogactwa możliwości
rozwojowych każdego regionu. Jej racją bytu są zapisy
traktatu i nie należy uważać jej za zwykły instrument
finansowy na rzecz strategii europejskich – jest to pełnoprawna polityka rozwoju, a nie kombinacja różnych
polityk sektorowych. Także i w tym przypadku należy
zapobiec renacjonalizacji, aby wszyscy obywatele, bez
względu na to, gdzie mieszkają, mogli w taki sam sposób korzystać z możliwości, jakie daje im integracja europejska.
Ważne jest, by w całej UE panował duch zaufania i partnerstwa, tak aby nie dopuścić do dublowania się działań,
lecz przeciwnie, by doprowadzić do powstania najlepszych synergii. KR pragnie, by jego partnerzy dostrzegli
dynamizm, jaki charakteryzuje samorządy lokalne i regionalne. Włączenie ich w opracowanie i wdrażanie działań politycznych nie powinno zależeć od wyjątkowych
okoliczności czy określonej sytuacji, lecz wynikać z prawomocnego, normalnego funkcjonowania wszystkich
instytucji europejskich.
2
Jaka wspólna polityka rolna po 2013 r.? ➔
Jaka wspólna polityka rolna
po 2013 r.?
W jaki sposób Unia Europejska może zapewnić bezpieczeństwo żywnościowe? Jakimi środkami
powinna dysponować, by stawić czoło rosnącej destabilizacji rynku towarów rolnych? Jak zapewnić
wzrost gospodarczy i wzrost ekologiczny na obszarach wiejskich? Jaka jest nasza reakcja na zmianę
klimatu?
Aby odpowiedzieć na te wszystkie pytania, Komisja Europejska pracuje obecnie nad zmianą zasad
wspólnej polityki rolnej po 2013 r., kiedy to obecny okres planowania dobiegnie końca. Skutki tych
zmian dotkną nie tylko branżę rolniczą, ponieważ wspólna polityka rolna należy do dziedzin, które
pochłaniają najwięcej środków Unii Europejskiej. Jest też jedną z jej sztandarowych polityk oraz
narzędziem kształtowania regionów europejskich.
Z tego względu KR będzie szczególnie starannie śledził debatę zainicjowaną przez Komisję
Europejską. Przyjrzyjmy się wspólnie głównym jej punktom.
Wywiad z Dacianem Cioloşem, komisarzem
europejskim odpowiedzialnym za wspólną politykę
rolną i rozwój obszarów wiejskich
„Zrównoważone rolnictwo oznacza
dynamiczny rozwój regionów”
W kwietniu br. zapoczątkował Pan szerokie konsultacje społeczne w sprawie przyszłości wspólnej
polityki rolnej (WPR). Jaki był ich cel?
Należy zreformować tę politykę po 2013 r. Moim celem
jest przekształcenie jej tak, by zwracała się ku przyszłości
i służyła wszystkim.
Kwestie związane z rolnictwem i wyżywieniem dotyczą nas wszystkich, nie tylko rolników czy też ekspertów
od wspólnej polityki rolnej. Obywatele powinni lepiej
rozumieć to, co dzieje się w Brukseli, i powinni w tym
uczestniczyć. Polityka europejska jest również ich polityką: jest czymś, co nas łączy w obrębie Unii Europejskiej,
powinna również odzwierciedlać nasze poglądy. To dlatego postanowiłem zainaugurować 12 kwietnia szeroką
debatę publiczną. W połowie lipca planuję zorganizowanie konferencji podsumowującej wyniki tych konsultacji.
Przedyskutujemy na niej najważniejsze idee, które wyłonią się z prowadzonej debaty. Następnie przystąpię
do prac nad komunikatem w sprawie WPR po 2013 r.,
w którym przedstawię opcje polityczne na przyszłość.
Komitet Regionów przedłoży Panu opinię w sprawie przyszłości WPR. Czego oczekuje Pan od KR-u
podczas tej debaty?
Komitet Regionów był drugim, po Parlamencie Europejskim, adresatem moich działań prowadzonych w kon-
REGIONY I GMINY EUROPY ➔ MAJ–CZERWIEC 2010
Rumun Dacian Cioloş
został w lutym 2010 r.
komisarzem europejskim
ds. wspólnej polityki rolnej
i rozwoju obszarów wiejskich.
W poniższym wywiadzie
przedstawia swoje priorytety
na najbliższe miesiące i plany
współpracy z Komitetem
Regionów.
tekście debaty publicznej.
Naprawdę liczę na opinie
i pomysły przedstawicieli
samorządów. Wiem, że
są państwo bardzo przywiązani do koncepcji wielopoziomowych rządów
w Europie, sprawowanych
przez instytucje na szczeblu europejskim, krajowym, regionalnym i lokalnym. Tym bardziej zachęcam do udziału w tej dyskusji.
Moim zdaniem debata
mogłaby skupić się na
czterech podstawowych
kwestiach: po co nam
wspólna polityka rolna;
czego oczekuje społeczeństwo od szeroko rozumianej działalności rolniczej;
po co reformować aktualną WPR i co zrobić, by sprostała
ona oczekiwaniom społeczeństwa; i wreszcie w jakie
narzędzia należy wyposażyć przyszłą WPR. W ostatnich
latach wiele regionów i gmin zapoczątkowało dogłębną
analizę na temat wspólnej polityki rolnej. Jestem przekonany, że wkład samorządów lokalnych i regionalnych
będzie ambitny i nowatorski zarazem.
Dacian Cioloș,
komisarz europejski
odpowiedzialny za wspólną
politykę rolną i rozwój
obszarów wiejskich
3
➔ Jaka wspólna polityka rolna po 2013 r.?
WPR musi dawać odpowiedź na pytania, które rodzą się
w terenie. Środki dostosowane do stref podmiejskich
niekoniecznie odpowiadają regionom rolniczym o silnym potencjale produkcyjnym. Podobnie obszary mniej
uprzywilejowane, o trudnych warunkach czy też regiony
górskie nie mają takich samych potrzeb. Powstaje więc
pytanie, co należy zrobić, by uwolnić potencjał każdego
z tych obszarów?
Ale dziś zmienność cen produktów rolnych poważnie zagraża przetrwaniu gospodarstw. Co zrobić, by
rolnicy byli mniej narażeni na niestabilność rynków?
Kryzys gospodarczy, który wstrząsnął Europą
w ostatnich miesiącach, nie oszczędził również
obszarów wiejskich. Jak można chronić te obszary,
charakteryzujące się kruchą równowagą gospodarczą?
Rolnictwo i przemysł rolno-spożywczy zapewniają miliony
miejsc pracy i generują obroty w wysokości 800 mld euro.
Samorządowcy z obszarów wiejskich dobrze wiedzą
o tym, jak niestabilne jest tam zatrudnienie. Tworzyć nowe
miejsca pracy jest trudno, łatwo natomiast je stracić, jeśli
nie dołoży się specjalnych starań. Należy w największym
możliwym stopniu chronić zatrudnienie w rolnictwie.
Konieczne jest zabezpieczenie się przed kryzysami podobnymi do tego, przez który właśnie przeszliśmy, a którego
katastrofalne skutki wciąż odczuwamy.
Komisja Europejska w ramach strategii „Europa 2020”
proponuje zwiększenie wysiłków, by osiągnąć inteligentny i zrównoważony wzrost sprzyjający włączeniu
społecznemu. Należy dostosować tę strategię do obszarów wiejskich. Sądzę, że należy ściślej powiązać rolnictwo jako działalność gospodarczą z innymi sektorami
gospodarki i z zarządzaniem różnymi obszarami. Celem
jest zróżnicowanie działalności na obszarach wiejskich.
Reasumując: nie wyobrażam sobie, by w Europie istniały obszary wiejskie bez rolnictwa. Rolnictwo i branża
rolno-spożywcza są podstawą witalności poszczególnych regionów. Zarazem jednak nie wyobrażam sobie
obszarów wiejskich w Europie, które prowadziłyby jedynie działalność rolniczą.
Niewątpliwie od 2003 r. trwa proces przekształcania
WPR – mam tu na myśli także ocenę jej funkcjonowania. Ale to nie wystarczy. Należy dostosować naszą politykę, by mogła sprostać oczekiwaniom wszystkich rolników europejskich.
Co Pan przez to rozumie?
WPR musi być bardziej elastyczna. Musi wspierać każde
gospodarstwo i każdy obszar tak, by znalazł on swoje
miejsce na rynku lokalnym, regionalnym, krajowym
czy międzynarodowym. Należy pomóc rolnictwu unowocześniać się i przekształcać, ale nie da się tego robić
według jednego modelu. Jednocześnie chcę jasno
zaznaczyć, że nie można podważać zasad europejskiej
wspólnej polityki rolnej. Należy dbać o utrzymanie spójności jednolitego rynku.
Sądzę, że należy stworzyć podstawy wyważonej orientacji prorynkowej. W ostatnich latach zachęcaliśmy rolników, by uważniej obserwowali rynek, teraz natomiast
musimy zmierzyć się z niestabilnością rynku – to zjawisko, którego nie możemy tolerować.
Należy więc opracować nowoczesne, elastyczne i skuteczne instrumenty na przyszłość, by ograniczyć te zakłócenia. Nie możemy bowiem pozwolić sobie na przechodzenie od jednego kryzysu do drugiego, narażając na szwank
tkankę gospodarczą wielu regionów. Jakie powinny to być
narzędzia? Ta kwestia wciąż pozostaje otwarta.
Chciałbym również podkreślić rolę, jaką odgrywa pomoc
bezpośrednia w zapewnianiu minimalnej stabilizacji
dochodów rolniczych. To nie oznacza, że aktualna forma
tej pomocy nie może się zmienić. Należy zastanowić się
nad opracowaniem podstaw skuteczniejszego i sprawiedliwszego rozdziału tej pomocy między rolnikami, państwami członkowskimi i różnymi regionami. Dzięki temu
podatnicy zrozumieją ich zasadność. Ważne jest bowiem,
by obywatele widzieli związek między finansowym zaangażowaniem Europy na rzecz rolnictwa a wynikającymi
z niego korzyściami dla całego społeczeństwa.
W jaki sposób pogodzić rozwój gospodarczy
obszarów wiejskich z równowagą środowiskową,
którą także należy chronić?
Jestem przekonany, że konkurencyjność naszych regionów i gospodarstw rolnych musi iść w parze ze zrównoważonym zarządzaniem zasobami naturalnymi. Jeśli
chcemy zapewnić Unii Europejskiej dostęp do żywności
i samowystarczalność żywnościową, jeśli chcemy utrzymać względną równowagę zagospodarowania przestrzennego, jeśli chcemy zachęcać rolników do dostosowywania metod produkcji i poszukiwania konkretnych
rozwiązań, na przykład wobec wyzwań środowiskowych
lub energetycznych, to musimy zapewnić im wsparcie
i prężną wspólną polityką rolną.
Wszystkie nasze regiony i gminy, gdziekolwiek się
znajdują, muszą w taki czy inny sposób stawić czoło
wyzwaniom związanym z ochroną środowiska i zmianą
klimatu. Te same wyzwania stoją przed sektorem rolniczym i rolno-spożywczym. Część problemów da się
rozwiązać. WPR powinna pomóc rolnikom w sprostaniu
wyzwaniom związanym z emisją gazów cieplarnianych,
ochroną gleby bądź odpowiednią jakością wody. Rolnictwo musi stanąć tu na wysokości zadania. Poza tym
jestem przekonany, że zrównoważone rolnictwo oznacza dynamiczny rozwój regionów.
4
Jaka wspólna polityka rolna po 2013 r.? ➔
„Przyszłą wspólną politykę rolną należy
oceniać przez pryzmat jej korzyści
dla obywateli”
Unia Europejska przygotowuje się do przekształcenia WPR-u po 2013 r. Wybrano Pana na sprawozdawcę opinii, która ma określić priorytety EKES-u
w toczącej się debacie. Jakie są najważniejsze elementy opinii?
Można je streścić w czterech głównych punktach. Przyszłą wspólną politykę rolną, która jest jedną z najstarszych i najważniejszych strategicznych polityk europejskich, należy oceniać według jej wartości dodanej
dla obywateli. Polega ona na zdolności WPR do zapewniania bezpieczeństwa żywnościowego Unii i samowystarczalności żywnościowej dzięki zdrowej i zróżnicowanej produkcji wysokiej jakości; do zapewniania rolnikom i sektorom produkcji stabilnych i zadowalających
dochodów w celu utrzymania stabilnego zatrudnienia i tworzenia trwałych miejsc pracy; do przeciwdziałania zmianie klimatu i zachowania różnorodności biologicznej dzięki uzależnieniu pomocy od kryteriów ekologicznych, czyli wspieraniu takich systemów produkcji,
które najlepiej spełniają wymogi w zakresie ochrony środowiska i zasobów naturalnych; i wreszcie do wspierania spójności terytorialnej Unii Europejskiej dzięki utrzymaniu działalności rolniczej we wszystkich regionach
Europy.
WPR od momentu jej utworzenia uczestniczy
w kształtowaniu krajobrazu europejskiego. Ale
nie jest to jedyna polityka europejska wspierająca
obszary wiejskie. Jak wyobraża Pan sobie związek
między polityką spójności a zreformowaną polityką rolną?
Zreformowana polityka rolna powinna przede wszystkim
skupić się na produkcji rolnej i na żywności oraz pomóc
w utrzymaniu i wzmacnianiu rolnictwa we wszystkich
regionach Unii Europejskiej. Kwestie te nabrały ponownie strategicznego znaczenia wraz ze zmniejszaniem się
naszej samowystarczalności żywnościowej i gwałtownym spadkiem liczby gospodarstw rolnych w niektórych
regionach. Pociąga to za sobą utratę miejsc pracy.
W tej sytuacji trzeba zastanowić się nad określeniem granic dwóch filarów WPR. Środki przeznaczane na rozwój
obszarów wiejskich w dziedzinach niezwiązanych z rolnictwem są dla tych obszarów niezmiernie istotne, ale
ściślejsze określenie zasobu środków z drugiego filaru
WPR i polityki spójności zapewniłoby większą spójność
działań w terenie. Mam tu na myśli na przykład środki
w ramach osi 3 (rzemiosło, turystyka, usługi dla ludności) i osi 4 (program Leader), które są współfinansowane
przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich. Istnieje tu wielki potencjał synergii z Europejskim Funduszem Rozwoju Regionalnego w dziedzinie polityki spójności, pozwalający w pełni wykorzystać
stymulujący efekt, jaki daje finansowanie rozwoju regionalnego ze środków publicznych.
Jest Pan zaangażowany w kwestie związane
z zachowaniem różnorodności biologicznej.
Jaka powinna być tutaj rola WPR-u?
Jeśli chodzi o kwestie środowiskowe, to przyszłe systemy produkcji rolnej powinny być oszczędniejsze pod
względem zużycia wody, paliw kopalnych, nawozów
i środków ochrony roślin. Powinny być również bardziej
zróżnicowane. Tylko w ten sposób możemy rozwiązać kryzys związany ze zmianą klimatu i z drugim, mniej
nagłośnionym problemem, mianowicie z utratą różnorodności biologicznej. Uzależnienie pomocy od przestrzegania zasad ochrony środowiska powinno stać się
powszechnie obowiązującą regułą.
Proponuję ponadto, by oprócz określenia minimalnych
kryteriów przydzielania pomocy przyszła WPR wspierała i uwydatniała – przez specjalny dodatek pieniężny
będący czymś w rodzaju premii – takie praktyki i systemy produkcji, które zapewniają poszanowanie środowiska i różnorodności biologicznej. Tego zdecydowanie
oczekuje od nas społeczeństwo. Jest to ponadto nasz
obowiązek moralny wobec przyszłych pokoleń, ponieważ (niestety), jak mawiał Edmond Rostand, „człowiekowi dana jest każda nadzieja, nawet nadzieja zniknięcia
z powierzchni ziemi”.
REGIONY I GMINY EUROPY ➔ MAJ–CZERWIEC 2010
Aby wypracować jednolite
stanowisko europejskich
samorządów terytorialnych
w sprawie reformy wspólnej
polityki rolnej, zanim
Komisja sfinalizuje swój
projekt, Komitet Regionów
sporządził opinię z inicjatywy
własnej, nie czekając na
oficjalny wniosek w tej
sprawie. Na sprawozdawcę
opinii wyznaczono René
Souchona (FR/PSE),
przewodniczącego Rady
Regionalnej Owernii.
W związku z przyjęciem
opinii na sesji plenarnej
René Souchon przedstawia
zawarte w niej priorytety.
Dokument KR-u
CdR 127/2010:
opinia „Przyszłość WPR
po 2013 r.”
5
➔ Spotkanie z przewodniczącym Rady Gmin i Regionów Europy (CCRE)
Rozmowa z Michaelem Häuplem, burmistrzem Wiednia
i przewodniczącym Rady Gmin i Regionów Europy
Polityka miejska to działania w terenie
Jako burmistrz Wiednia zasiada Pan w Komitecie
Regionów, który jest zgromadzeniem politycznym
regionów i gmin Europy. Czego oczekuje Pan od
Unii Europejskiej w najbliższych pięciu latach?
Michael Häupl (AT/PSE)
jest burmistrzem Wiednia od
1994 r. Jako członek KR-u był
w 2006 r. sprawozdawcą opinii
„Polityka spójności a miasta:
wkład miast i aglomeracji
miejskich we wzrost
zatrudnienia w regionach”.
Oprócz działalności w Komitecie
Regionów pełni także
funkcję przewodniczącego
Stowarzyszenia Miast
Austriackich oraz Rady
Gmin i Regionów Europy.
W rozmowie z nami mówi
o obecnych wyzwaniach polityki
europejskiej, które należy podjąć
na poziomie gmin i regionów.
„Miasta europejskie są
siłą napędową wzrostu
gospodarczego,
ośrodkami zatrudnienia,
innowacji i społeczeństwa
opartego na wiedzy.
Tam też podejmuje się
decyzje o działaniach
na rzecz większej
spójności społecznej
i zrównoważonego
rozwoju oraz środowiska”.
Michel Häupl wzbogacił
prace KR-u dzięki swej
wiedzy, którą wykorzystał
w 2006 r., przygotowując
opinię w sprawie „Polityka
spójności a miasta”. Jej
tekst został przyjęty
jednogłośnie na sesji
plenarnej, odzwierciedlając
szerokie porozumienie
w tej sprawie w KR-ze, co
nie było wcale oczywiste,
ze względu na różne
zapatrywania członków
Komitetu na kwestię
znaczenia miast.
Przede wszystkim oczekuję takiego wdrożenia traktatu
lizbońskiego, które będzie wierne duchowi tego tekstu. Rada Gmin i Regionów Europy, podobnie jak wiele
innych stowarzyszeń miast i regionów, walczyła o to, by
w traktacie lizbońskim uwzględniono nie tylko zasadę
pomocniczości, ale także instrumenty umożliwiające
jej wdrożenie. Sądzę więc, że zagadnienie to nie będzie
w żaden sposób ograniczone.
Ponadto oczekuję, że duch traktatu lizbońskiego zostanie właściwie przełożony na różnorakie krajowe systemy
prawodawcze. Nasza rola polega teraz na wprowadzeniu go w życie w regionach i miastach, a także w naszych
organizacjach. Oznacza to bez wątpienia, że musimy
zaangażować się w działania w dziedzinach mających
wymiar materialny, takich jak europejska polityka transportu, nauka i badania naukowe, a także w innych dziedzinach, zwłaszcza w kontekście przyszłej debaty na
temat finansowania UE.
Komisarz europejski ds. polityki regionalnej uznał
nową politykę urbanistyczną za jeden ze swych
trzech priorytetów. Miał już Pan okazję spotkać się
z komisarzem Johannesem Hahnem. Co mu Pan
powiedział na ten temat?
Nasze zapatrywania z pewnością nie różnią się w tej kwestii. Komisarz Hahn docenia znaczenie miast, jest świadom ich funkcji. Miasta są motorem gospodarczym otaczających je regionów, są ośrodkami kulturalnymi, ale
także punktami zapalnymi. Przedstawiają więc zarówno
strony pozytywne, jak i negatywne, jeśli chodzi o zagadnienia dotyczące jakości życia i koegzystencji.
Moim zdaniem, jeśli chcemy prowadzić w Europie politykę miejską, musimy zająć się kwestiami związanymi
ze spójnością społeczną, to znaczy ze spójnym funkcjonowaniem społeczeństwa. Temat ten nie był jak
dotąd przedmiotem debaty w Unii Europejskiej. Trzeba
będzie także ocenić skutki polityczne, czyli zbadać, jaki
jest wpływ całkowitego wdrożenia zasady konkurencji
w danym społeczeństwie na spójność społeczną. W tym
kontekście trzeba będzie zastanowić się nad przyszłością edukacji, nauki i badań. Polityka miejska obejmuje
łącznie wszystkie te zagadnienia. Gdzie popularyzować
naukę i badania, jeśli nie w miastach? Polityka miejska
to działania w terenie. Stanowczo się za nią opowiadam
i będę gorąco popierał komisarza Hahna w tych kwestiach.
Obecnie Unia Europejska zajmuje się, właśnie z inicjatywy Komitetu Regionów, strategią na rzecz
regionu Dunaju. Jak pan widzi tę strategię?
Strategia ta obejmuje wiele różnych aspektów i z pewnością wykracza poza kwestie gospodarki i współpracy
gospodarczej, nawet jeśli są to jej ważne elementy. Dotyczy spraw prostych i konkretnych, takich jak transport,
transport towarowy i turystyka, a także aspekty ekologiczne i kulturowe oraz kwestie różnorodności.
Sądzę też, że jedna rzecz jest tu szczególnie istotna: Unia
Europejska jest związkiem pokojowym i jest to jedno z jej
podstawowych założeń. Jeśli dążymy do pokoju w Europie, to musimy przybliżyć do Europy kraje bałkańskie.
Myślę więc, że strategia na rzecz regionu Dunaju to właściwe narzędzie do stworzenia podstawowych warunków gospodarczych, społecznych i kulturowych, które
umożliwią nam osiągnięcie takiego wspólnego rozwoju
Europy. Moim zdaniem jest to wspaniała wizja tej strategii na rzecz regionu Dunaju i warto ją realizować, choćby
z tego względu.
Rada Gmin i Regionów Europy
(CCRE)
Rada Gmin Europy (CCE) została utworzona
w Genewie w 1951 r. przez grupę europejskich
burmistrzów. Później przyjęła w swe szeregi
przedstawicieli regionów i przeobraziła się
w Radę Gmin i Regionów Europy (CCRE). Obecnie
jest to największe europejskie stowarzyszenie
samorządów lokalnych i regionalnych: należy
do niej ponad 50 krajowych stowarzyszeń miast
i regionów z 38 krajów, a reprezentuje około
100 tys. miast i regionów. CCRE jest europejskim
oddziałem organizacji światowej „Zjednoczone
Miasta i Władze Lokalne” (UCLG).
Na stronie internetowej KR-u w rubryce
„Działalność i imprezy” pod hasłem „Współpraca
ze stowarzyszeniami” można znaleźć więcej
informacji na temat współpracy Komitetu
Regionów ze stowarzyszeniami lokalnymi
i regionalnymi.
Dokument KR-u
CdR 38/2006: opinia „Polityka spójności
a miasta: wkład miast i aglomeracji miejskich
we wzrost zatrudnienia w regionach”
6
Trybuna sprawozdawców ➔
Rewitalizacja obszarów miejskich
„Programy rozwoju miast
powinny korzystać ze
specyficznych pozycji
budżetowych Unii”
Jakie są główne propozycje zawarte w opinii, którą
Pan przedstawił, i w jaki sposób udało się Panu
uwzględnić w niej swoje lokalne doświadczenie?
Opinia, którą przygotowałem, korzysta z tego, co dzieje
się na obecnym etapie opracowywania strategicznych
wytycznych UE do 2020 r. Zamiarem KR-u jest zmobilizowanie sił twórczych w Europie i lepsze uświadomienie społeczeństwu znaczenia miast i obszarów miejskich
w UE oraz ich wkładu w rozwój gospodarczy, spójność
społeczną i ochronę środowiska.
Samorządy lokalne i regionalne UE mają wieloletnie
doświadczenie i stanowią zasadniczy czynnik dobrobytu i postępu. Rozwój miast należy oprzeć na nowych,
solidniejszych podstawach, wspierając rewitalizację
miast. Jasno określone, wymierne wyniki mogą stanowić
doświadczenie, które da się przełożyć na inne sy-tuacje.
Ważne jest wzmocnienie „prawa” do realizacji programów rewitalizacji miast przez opracowanie szerokiego
wachlarza działań kwalifikujących się do europejskiego
wsparcia finansowego. Pozwoli to zająć stanowisko
w sprawie konkretnych problemów i potrzeb za pośrednictwem spójnych, zintegrowanych i innowacyjnych
programów.
W tym celu wzywamy Komisję i Radę, by ustalając cele
UE do 2020 r., uznały znaczenie wymiaru miejskiego oraz
wspierały rozwój miast jako znaczący przedmiot działań.
Program rewitalizacji miast jest tutaj kluczowy, stanowi
bowiem laboratorium innowacji w dziedzinie rozwoju
miast, jak pokazało doświadczenie zdobyte podczas
wprowadzania pilotażowych programów miejskich oraz
wspólnotowych inicjatyw URBAN I i II. Pragniemy, by opinia nadała programowi rewitalizacji miast rangę wysokiego priorytetu strategicznego, a nawet oddzielnego
priorytetu finansowego, jako że jest to jedno z głównych
narzędzi służących realizacji celu, jakim jest zjednoczona,
inteligentna, zrównoważona i znacząca Europa.
Czego oczekuje Pan od następnej generacji europejskich funduszy strukturalnych w kwestii rewitalizacji miast?
Znajdujemy się obecnie w decydującym punkcie. Ponieważ strategia lizbońska okazała się nieskuteczna, nie
REGIONY I GMINY EUROPY ➔ MAJ–CZERWIEC 2010
możemy pozwolić sobie na niepowodzenie strategii „Europa 2020”. Dwudziestoletnie doświadczenie UE
w realizacji różnych inicjatyw rozwoju miast powinno
zyskać należyte uznanie i otrzymać instytucjonalne umocowanie w konkretnych pozycjach budżetowych.
Pozytywną zmianę stanowi strategiczne zobowiązanie
nakazujące w obecnym okresie programowania włączać
działania związane z rozwojem miast do programów
operacyjnych państw członkowskich. Niemniej jednak
dużym wyzwaniem pozostaje opracowanie na poziomie
europejskim inicjatywy, która zachęcałaby do współzawodnictwa między miastami, wzbogacała fachową wiedzę w dziedzinie rozwoju miast, poprawiała jakość życia
w miastach i zwiększała ich konkurencyjność, krótko
mówiąc, która propagowałaby w największym możliwym stopniu wkład miast europejskich w rozwój UE
i realizację celów na 2020 r.
Z punktu widzenia gospodarczego, społecznego
i środowiskowego rewitalizacja miast nadaje miastom europejskim zrównoważony charakter. Czy
może ona stać się nowym europejskim modelem
dla naszych miast?
To jest nasz główny cel i ma on dwojaki charakter. Z jednej strony adresatami naszych propozycji są centralne
organa państw członkowskich, chodzi bowiem o podniesienie rewitalizacji miast do rangi priorytetu realizowanego jako odrębna inicjatywa (w tym wypadku ósma)
lub też rozumianego jako wymiar ich działań politycznych. Z drugiej strony opinia skierowana jest do społeczności krajowych, regionalnych i lokalnych, jako że
zachęca je do przyjęcia „dorobku miast” i wdrożenia
programów rewitalizacji miast, gdyż jest to skuteczna
i nowatorska metoda wspierania rozwoju miast.
Rewitalizacja miast stanowi sprawdzoną metodę interwencji – jej programy mają jasno określone cele i obejmują działania, które prowadzą do konsensusu społecznego, zakładającego osiągnięcie konkretnych i widocznych rezultatów o wysokiej wartości dodanej. W wielu
przypadkach miarą ich sukcesu jest doprowadzenie do przekształcenia strategii rozwoju na poziomie
lokalnym, a co za tym idzie, do zapoczątkowania nowej
fali działań.
Hiszpańska prezydencja Unii
Europejskiej zwróciła się
do KR-u o przygotowanie
opinii w sprawie „znaczenia
rewitalizacji miast dla
przyszłego rozwoju miast
w Europie”. Choć traktaty UE
nie przewidują prowadzenia
polityki dotyczącej miast,
od 1990 r. odnotowano znaczny
postęp w rozwoju miast. Miasta
funkcjonowały w tym okresie
jako laboratoria doświadczalne
pod gołym niebem i osiągnęły
zadowalające wyniki,
mimo że miały do swojej
dyspozycji ograniczone
środki. Przygotowując opinię,
Spyridon Spyridon,
członek rady departamentu
Ateny-Pireus (EL/PPE),
wykorzystał swe doświadczenie
z pracy przedstawiciela
samorządu lokalnego.
Dokument KR-u
CdR 98/2010:
opinia „Znaczenie rewitalizacji
miast dla przyszłego rozwoju
miast w Europie”
7
➔ Trybuna sprawozdawców
Samorządy terytorialne
silnie odczuły obecny kryzys
gospodarczy i finansowy, i to
na wielu płaszczyznach: jako
właściciele nieruchomości,
kredytobiorcy, podmioty
publiczne i wreszcie jako główni
akcjonariusze niektórych
instytucji finansowych. Mogą
one również zostać wezwane
do ratowania krajowych czy
nawet regionalnych instytucji
finansowych znajdujących
się na krawędzi bankructwa.
Wychodząc od tego
stwierdzenia,
Karl-Heinz Klär,
przedstawiciel kraju
związkowego Nadrenia-Palatynat przy rządzie
federalnym Niemiec
(DE/PSE), podjął temat
„wniosków płynących z kryzysu
finansowego dla nadzoru
finansowego i finansów
publicznych”. W Komisji
Polityki Gospodarczej
i Społecznej (ECOS) KR-u nadal
trwają dyskusje nad projektem
opinii. Przyjęcie ostatecznej
wersji przewidziane jest na
drugie półrocze 2010 r.
„Ratowanie
zagrożonych państw
strefy euro nie może
odbywać się jedynie
za pomocą środków
publicznych”
Europejskie regiony i miasta słono zapłaciły za
kryzys finansowy i gospodarczy, który w ostatnich
miesiącach wstrząsnął państwami członkowskimi,
czy to na poziomie ich lokalnych gospodarek,
czy samych finansów. Jakie priorytetowe środki
należy, Pana zdaniem, wprowadzić na poziomie
krajowym, regionalnym i lokalnym, by ta sytuacja
się nie powtórzyła?
Mała uwaga wstępna: pytanie to zdaje się sugerować,
że kryzys jest już za nami. Nic podobnego. MFW szacuje,
że państwa rozwinięte będą musiały dokonać korekty
budżetowej w wysokości średnio 8% swojego produktu
krajowego brutto, aby poprawić stan swoich finansów
publicznych. Oznacza to, że zarządzanie wyjściem z kryzysu będzie trudniejsze niż zarządzanie samym kryzysem.
Pierwszy środek, który należy przedsięwziąć, dotyczy zmiany mentalności. Partnerzy publiczni (szczególnie samorządy terytorialne) byli do tej pory zbyt naiwni
w kwestii inżynierii finansowej i ufali prawie całkowicie
podmiotom prywatnym. Nawet KR do chwili obecnej nie
zajmował się w dostatecznym stopniu rynkami finansowymi – mój projekt opinii jest pierwszy w tej dziedzinie.
Swapy ryzyka kredytowego (CDS) czy leasing transgraniczny to nadal obce pojęcia dla większości przedstawicieli samorządów lokalnych i regionalnych oraz dla administracji. Biorąc pod uwagę dobro naszych współobywateli, których zaufanie do gospodarki rynkowej (słusznie
zresztą) spadło, mają one – tzn. wszyscy mamy – obowiązek walczyć z pokusą kontynuowaniu obecnych praktyk,
jakby nic się nie stało.
W projekcie opinii proponuję również zestaw konkretnych środków: w tym utworzenie unijnej agencji ratingowej o statusie podmiotu prawa publicznego, podatek
od transakcji na rynku finansowym, uregulowanie CDS
i ich obowiązkowe wprowadzenie na giełdę, a w odniesieniu do instrumentów opartych na długu – uregulowanie ich w taki sposób, aby miały wystarczające pokrycie w kapitale własnym i by możliwa była ocena związanego z nimi ryzyka.
Dokument KR-u
CdR 19/2010:
opinia „Wnioski płynące
z kryzysu finansowego
dla nadzoru finansowego
i finansów publicznych”
Jeśli chodzi o fundusze hedgingowe oraz fundusze private equity, to bronię stanowiska, że w przypadku bankructwa nie należy ich ratować na koszt podatników, lecz
szukać powodów zapaści u kierownictwa banków.
Strefa euro jeszcze dziś jest wstrząsana jednym
z najpoważniejszych kryzysów, jakich doświadczyła. Pomimo własnego deficytu budżetowego
państwa strefy euro wykazały solidarność finan-
sową, by powstrzymać efekt epidemii. Czy słusznie?
Europejskiej solidarności nie należy mylić z działaniami
charytatywnymi. Unia Europejska jest również wspólnotą o charakterze gospodarczym. Uważam zatem, że
plan wsparcia dla Grecji jest absolutnie niezbędny, jeżeli
chcemy uniknąć poważnego i długotrwałego kryzysu,
który rozprzestrzeniłby się na wszystkie kraje Unii Europejskiej, niemniej jednak wsparcie to nie może być bezwarunkowe. Potrzebny będzie przegląd paktu stabilności i wzrostu, aby uniknąć ciągłych zawirowań w finansach publicznych oraz by lepiej i aktywniej koordynować politykę gospodarczą. Należy zwrócić się do Greków
o podjęcie drakońskich wysiłków budżetowych, gdyż
jest to nieuniknione. Trzeba też stwierdzić, że naprawianie błędów budżetowych to jedno, a bycie bezbronną
ofiarą spekulacji to drugie. I wreszcie ratowanie zagrożonych państw strefy euro nie może odbywać się jedynie
ze środków publicznych. Prywatni wierzyciele również
będą musieli wziąć na siebie część odpowiedzialności.
Europa i grupa G20 debatują nad regulowaniem
systemów finansowych. Jakie narzędzia proponuje Pan, by zmienić obecne podejście do rynków
finansowych?
W chwili obecnej dwa narzędzia uznałbym za priorytetowe. Na poziomie G20 należy wprowadzić podatek od
transakcji na rynku finansowym. Można to łatwo uczynić.
Taki podatek wynosiłby jedynie 0,05% wartości transakcji, to znaczy, przykładowo, 40 euro za operację o wartości 100 tys. euro. Zahamowałoby to transakcje zbędne
gospodarczo i byłoby jak najbardziej uzasadnione politycznie, ponieważ podatek taki pozwoliłby władzom
publicznym na zwiększenie ich dochodów, aby zaradzić skutkom kryzysu, a równocześnie, przynajmniej
częściowo, obciążałby środkami antykryzysowymi tych,
którzy go spowodowali.
Według mnie na poziomie europejskim najbardziej
potrzebnym narzędziem jest ustanowienie unijnej agencji ratingowej o statusie podmiotu prawa publicznego.
Jest jasne, że komercyjne agencje ratingowe nie potrafiły przewidzieć kryzysu, obecnie starają się odzyskać
reputację, goniąc za spanikowanymi rynkami. Racjonalne działania ustąpiły miejsca naśladownictwu. Jest to
również szczególne wyzwanie dla Europejskiego Banku
Centralnego, ponieważ jego niezależność nie może
iść w parze z podporządkowaniem się bardzo niepewnym notowaniom, których naukowy charakter łatwo
podważyć.
8
Ubóstwo i wykluczenie społeczne: jak działać na poziomie lokalnym i regionalnym? ➔
Ubóstwo i wykluczenie społeczne: jak działać
na poziomie lokalnym i regionalnym?
Obecnie około 80 mln mieszkańców Unii Europejskiej
żyje na granicy lub poniżej poziomu ubóstwa. Dla miast
i regionów europejskich stanowi to podwójne wyzwanie: powinny one zrobić wszystko, aby ograniczyć wzrost
poczucia niepewności, a równocześnie stawić czoło problemom, jakich z tego powodu doświadczają ich społeczności. W kontekście bezrobocia i rosnącego długu
publicznego władze lokalne i regionalne są odpowiedzialne za opracowanie, finansowanie i realizowanie
polityk integracyjnych skierowanych do osób wykluczo-
nych w sensie społecznym, ekonomicznym lub kulturowym.
Ubóstwo i wykluczenie jako
najważniejsze tematy prac
konsultacyjnych KR-u
Dokumenty KR-u
Ubóstwo ma wiele wymiarów; jedne nakładają się
na drugie, a narażone na nie są zwłaszcza słabsze
grupy, takie jak dzieci, niepełnosprawni, mniejszości
etniczne, osoby starsze czy bezrobotni. KR zdecydował,
że przeanalizuje poszczególne wymiary ubóstwa,
przyjmując na początku roku serię opinii i formułując
postulaty pod adresem Komisji Europejskiej.
W tym celu Mireille Lacombe, członek rady generalnej
Puy-de-Dôme (FR/PSE), przeanalizowała środki, które
umożliwiają walkę z analfabetyzmem, który jest jednym
z lekceważonych powodów wykluczenia z rynku pracy.
Na tej podstawie zwróciła się do Komisji Europejskiej
o wpisanie walki z analfabetyzmem do strategicznych
wytycznych Europejskiego Funduszu Społecznego,
by zagwarantować europejski wsparcie finansowe.
Z kolei Rob Bats, członek Rady Wykonawczej
Prowincji Drenthe (NL/ADLE), zaproponował, by
Komisja Europejska włączyła do swych działań kwestie
związane ze starzeniem się, ponieważ nie do przyjęcia
jest sytuacja, w której wiek człowieka hamuje płynny
rozwój jego kariery zawodowej i staje się powodem
wykluczenia go z rynku pracy. Problemem nierówności
w dostępie do opieki zdrowotnej w Europie zajął
się natomiast Dave Wilcox, członek rady hrabstwa
Derbyshire (UK/PSE). Jego zdaniem, kwestia ta jest
pomijana w unijnych strategiach politycznych, mimo jej
oczywistego związku z tak ważnymi zagadnieniami, jak
wydajność i konkurencyjność.
Jeżeli chodzi o prawa dziecka i zwalczanie przemocy
wobec dzieci, Arnoldas Abramavičius, mer Zarasai
(LT/PPE), podkreślił w swojej opinii, że UE powinna
nie tylko inspirować się inicjatywami UNICEF-u i Rady
Europy, ale pójść o krok dalej i realizować swoje
zobowiązania w praktyce. Na koniec przewodniczący
UEFA Michel Platini wziął udział w debacie z członkami
KR-u na temat roli piłki nożnej w zwalczaniu różnych
form wykluczenia, szczególnie wśród młodzieży.
Stwierdzono, że „piłka nożna służy integracji, działaniu
w zespole, współpracy i zbliżaniu ludzi do siebie”.
W ciągu najbliższych miesięcy KR przedstawi
opinię z inicjatywy własnej poświęconą osobom
bezdomnym oraz środkom, które należy podjąć na
poziomie lokalnym i regionalnym, aby pomóc tej
grupie społecznej i ją chronić. KR zajmie się również
problemem warunków życia społeczności romskiej
w Europie oraz wyzwaniami, jakie muszą w związku
z tym podjąć władze lokalne i regionalne.
REGIONY I GMINY EUROPY ➔ MAJ–CZERWIEC 2010
Komitet Regionów z okazji Europejskiego Roku Walki
z Ubóstwem i Wykluczeniem Społecznym postanowił
zająć się tym problemem i zaprosił przedstawicieli władz
lokalnych i regionalnych, zainteresowanych stowarzyszeń i instytucji europejskich do podzielenia się doświadczeniami i wiedzą ekspercką zgromadzoną na poziomie
lokalnym.
CdR 193/2009: opinia „Zwalczanie analfabetyzmu funkcjonalnego”
CdR 212/2009: opinia „Sprostanie wyzwaniom związanym ze skutkami starzenia się społeczeństwa w UE”
CdR 47/2010: opinia „Solidarność w zdrowiu: Zmniejszanie nierówności zdrowotnych w UE”
CdR 54/2010: opinia „Lokalna i regionalna współpraca na rzecz ochrony praw dziecka w Unii Europejskiej”
Posiedzenie w Brukseli, na którym spotkają się przedstawiciele
stowarzyszeń, instytucji i organów lokalnych i regionalnych
Aby zagwarantować zrealizowanie
propozycji przedstawionych partnerom
instytucjonalnym w Brukseli, KR zaprosił
przedstawicieli stowarzyszeń zajmujących
się walką z ubóstwem i wykluczeniem,
by przedstawili swoje stanowisko
w ramach wspólnego forum. 8 czerwca
w Brukseli zainteresowane strony wzięły
udział w pracach kilku grup roboczych
zajmujących się trzema najważniejszymi
tematami.
W Europie ubóstwo uważa się za zjawisko
bardziej relatywne niż ekstremalne,
dotykające w szczególności najbardziej
zagrożone grupy. Jednakże należy
zauważyć, że osoby należące do
tych grup nie zawsze korzystają ze
stosownej pomocy społecznej, takiej jak
subwencjonowana opieka zdrowotna,
pomoc w opiece nad dziećmi, dostęp do
edukacji i szkoleń dla dorosłych, pomoc
dla uzależnionych itp. Decydującą rolę
odgrywają tu działania społeczności
lokalnych i regionalnych – wspólnym
celem jest zwiększenie dostępności lokalnej
pomocy społecznej dla wszystkich.
Najczęstsze powody ubóstwa w Europie to
bezrobocie, nisko opłacana praca oraz brak
wykształcenia. Jednym z celów strategii
„Europa 2020” jest pomyślny rozwój
sprzyjający włączeniu społecznemu.
Edukacja, szkolenia, wsparcie działalności
gospodarczej to dziedziny, w których
społeczności lokalne i regionalne mają
do odegrania ważną rolę, umożliwiając
swoim członkom dostęp do rynku pracy na
najlepszych warunkach.
Mimo że Europa czyni wysiłki na rzecz
wyeliminowania ubóstwa, zjawisko to nadal
istnieje i jest nierównomiernie rozłożone
między miastami i obszarami wiejskimi.
Obecny kryzys gospodarczy pogłębia z kolei
różnice między regionami europejskimi.
KR broni zatem spójności terytorialnej, by
mieszkańcy miast i terenów wiejskich mogli
korzystać z takich samych możliwości.9
➔ Działalność grup politycznych
PPE
Photo: © Alexandre BUISSE
Marek Woźniak,
marszałek województwa
wielkopolskiego
IN SEARCH SOLIDARITY
PHOTO COMPETITION
For young Europeans aged 18 to 30
amera
Win
LR c
ital S
worth
0
€ 3 50
a dig
www.pes.cor.europa.eu
„W poszukiwaniu
solidarności” – konkurs
fotograficzny PSE/KR
Grupa PPE w ramach obchodów Europejskiego Roku Walki
z Ubóstwem i Wykluczeniem Społecznym nie tylko wsparła
organizację czerwcowego forum KR-u, ale również zdecydowała, że posiedzenie Grupy w Poznaniu będzie poświęcone różnicom między regionami i sposobom ich przezwyciężenia za pomocą instrumentów polityki regionalnej
UE. Posiedzenie zostało zorganizowane z inicjatywy Marka
Woźniaka, marszałka województwa wielkopolskiego.
W kontekście debaty dotyczącej przeglądu ram finansowych UE oraz strategii „Europa 2020” Grupa PPE, której przewodzi Michael Schneider, spotka się 18 czerwca
z europejskim komisarzem ds. programowania finanso-
PSE
Grupa PSE w ramach Europejskiego Roku Walki z Ubóstwem
i Wykluczeniem Społecznym 2010 zorganizowała w Komitecie
Regionów konkurs fotograficzny dla młodych Europejczyków
w wieku 18–30 lat pod hasłem „W poszukiwaniu solidarności”.
Celem konkursu jest propagowanie społeczeństwa, które
wspiera odpowiednią jakość życia, dobrobyt społeczny
i równość szans dla wszystkich oraz dąży do osiągnięcia
poprawy w tym zakresie. Konkurs trwa od 9 maja do 30 września 2010 r. Zadaniem jego uczestników – młodych fotografów amatorów – jest przygotowanie serii 3–6 zdjęć dokumentalnych, które przedstawiałyby podjęte w ich miastach
lub regionach inicjatywy mające na celu niesienie pomocy
najmniej uprzywilejowanym grupom społecznym i zwalczanie w ten sposób ubóstwa i wykluczenia społecznego.
wego i budżetu Januszem Lewandowskim, europosłem
Lambertem van Nistelrooijem, pierwszym wiceprzewodniczącym KR-u Ramónem Luisem Valcárcelem Siso
oraz zaproszonymi ekspertami. Uczestnicy zastanowią się,
co zrobić, by Europejski Rok Walki z Ubóstwem i Wykluczeniem Społecznym doprowadził do szerszego otwarcia
społeczeństw na problem włączenia społecznego.
Grupa PPE uważa ponadto, że aby przyczynić się do rzeczywistego wyeliminowania ubóstwa, Europa musi skoncentrować się na tworzeniu miejsc pracy oraz na zrównoważonym wzroście gospodarczym. W tym kontekście zorganizowano również konkurs dla młodzieży; zadaniem
uczestników jest nakręcenie 60-sekundowego filmu, który
zachęci młode pokolenie do zabrania głosu na temat
sposobów ograniczenia różnic społecznych w miastach
i regionach Europy (www.eppcompetition.eu).
Nadzwyczajne doroczne posiedzenie Grupy, poświęcone
zagadnieniu rewitalizacji europejskich obszarów wiejskich,
odbędzie się w Heraklionie na Krecie (Grecja) 27–28 maja
na zaproszenie Evangelii Schoinaraki-Iliaki, prefekt Heraklionu. O otwarcie tego posiedzenia poproszono premiera
Grecji Georgesa Papandreu. W czasie posiedzenia głos
zabiorą m.in. Katerina Batzeli – grecka minister ds. rozwoju
obszarów wiejskich i żywności; Constanze Krehl, poseł do
Parlamentu Europejskiego, koordynator Grupy S&D w parlamentarnej Komisji Rozwoju Regionalnego; Georgios Stavrakakis – poseł do Parlamentu Europejskiego (Grupa S&D),
wiceprzewodniczący tej samej komisji; Guillermo Fernandez Vara – członek KR-u, przewodniczący Autonomicznej
Wspólnoty Estremadura (Hiszpania); René Souchon – członek KR-u, przewodniczący Rady Regionalnej Auvergne
(Francja); oraz Spyros Danellis – poseł do Parlamentu Europejskiego (Grupa S&D), członek parlamentarnej Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
EA
Laureaci ze szkół średnich
uczestniczą w sesji plenarnej
KR-u w 2009 r.
Doroczny konkurs Grupy EA
w KR-ze organizowany
jest obecnie w ponad trzynastu szkołach średnich
w ośmiu państwach członkowskich. Konkurs polega na wypełnieniu testu wielokrotnego wyboru i napisaniu wypracowania na temat
związany z Unią Europejską, który w tym roku brzmi:
„Co, Twoim zdaniem, powinna robić Unia Europejska,
aby walczyć z ubóstwem w regionach”?
Laureaci konkursu będą mieli okazję spotkać się z członkami KR-u na sesji plenarnej w czerwcu 2010 r.
ALDE
Młodzi Liberałowie
Europejscy (LYMEC)
W dniach 6–10 lipca Grupa ALDE oraz Młodzi Liberałowie
Europejscy (LYMEC) zorganizują wspólnie seminarium
w Liverpoolu poświęcone gospodarce liberalnej i samorządności lokalnej. Przedyskutują na nim takie zagadnienia, jak wpływ kryzysu finansowego na zdolność samorządów do realizacji zadań, sposoby współpracy
samorządów z organizacjami wolontariackimi oraz
ogólne cele samorządów liberalnych.
Wśród uczestników znajdą się przedstawiciele Międzynarodowego Centrum Kobiet na rzecz Rozwoju Gospodarczego, Stowarzyszenia Brytyjskich Samorządów (LGA)
oraz członkowie inicjatywy Young Local Government
(Młody Samorząd Lokalny). Uczestnicy seminarium zwiedzą ponadto centrum Liverpoolu, które zostało poddane
rewitalizacji dzięki wsparciu finansowemu UE.
10
Fotografie ➔
14 kwietnia: Świat
piłki nożnej podziela
europejskie ideały
integracji, solidarności
i włączenia społecznego.
Z tego względu może
w znaczący sposób
wesprzeć UE w ich
popularyzowaniu,
szczególnie na poziomie
lokalnym, gdzie kluby
piłkarskie są częścią
tkanki społecznej. Takie
przesłanie wystosował
na sesji plenarnej do
członków KR-u prezes
UEFA Michel Platini.
4 maja: Pierwszy
wiceprzewodniczący KR-u
Ramón Luis Valcárcel
Siso, premier rządu
hiszpańskiego José Luis
Zapatero i przewodniczący
Komisji Europejskiej José
Manuel Barroso oraz
przewodniczący Parlamentu
Europejskiego Jerzy Buzek
spotkali się w Brukseli z kilkuset
burmistrzami, którzy złożyli
podpis pod Porozumieniem
burmistrzów, by
przypieczętować w ten sposób
swe zobowiązania w walce
ze zmianą klimatu.
8 maja: co roku
w Dniu Europy
(9 maja) instytucje
europejskie szeroko
otwierają swe podwoje
dla obywatelami. Z tej
okazji KR zaprasza do
siebie regiony i miasta.
REGIONY I GMINY EUROPY ➔ MAJ–CZERWIEC 2010
11
➔ Kronika sukcesu
Regiony i Gminy Europy – nr 69
Dyrekcja Komunikacji,
Prasy i Protokołu KR
Dyrektor: Laurent Thieule
Redaktor naczelny: Christian Gsodam,
kierownik Działu Mediów,
Komunikacji i Stowarzyszeń
Redaktor: Athénaïs Cazalis
de Fondouce
Zdjęcia: Dział Mediów,
Komunikacji i Stowarzyszeń
Opracowanie graficzne:
Urząd Publikacji
Unii Europejskiej
(Luksemburg)
Komitet Regionów
Dyrekcja Komunikacji, Prasy
i Protokołu
Rue Belliard 101
1040 Bruksela
BELGIA
Tel. +32 22822155
Faks +32 22822085
Internet:
http://www.cor.europa.eu
„Regiony i Gminy Europy” to biuletyn
informacyjny Komitetu Regionów
wydawany przez
Dyrekcję Komunikacji,
Prasy i Protokołu.
Konkurs prac doktorskich KR-u – owocny
związek ze światem akademickim
Czy wiesz, że co roku Komitet Regionów podejmuje dialog z europejskim światem akademickim, organizując
konkurs prac doktorskich na temat: „Lokalne i regionalne
samorządy w Unii Europejskiej”?
Celem konkursu od pierwszej edycji w 1996 r. jest nagradzanie prac doktorskich obronionych na uniwersytetach
państw członkowskich Unii Europejskiej. Tematyka prac
ma podkreślać lokalny i regionalny wymiar Unii Europejskiej. Komitet chce w ten sposób zachęcić do prowadzenia badań naukowych nad różnorodnością krajowych systemów politycznych w Europie. Dla KR-u jest
to ponadto okazja do tworzenia sieci kontaktów między
profesorami zajmującymi się tą problematyką i do pielęgnowania owocnych związków ze światem akademickim.
Dlatego też w maju KR przyjmuje kandydujące prace
doktorskie napisane w urzędowych językach Unii Europejskiej. Praca doktorska powinna zostać obroniona
w roku poprzedzającym ogłoszenie konkursu. Następnie
niezależne jury pod przewodnictwem członka KR-u, złożone z profesorów uniwersyteckich, zbiera się, by ocenić
zalety każdej ze zgłoszonych prac.
Dostępny w siedmiu językach.
Biuletyn w formie pliku PDF jest
również dostępny pod adresem:
http://www.cor.europa.eu/en/press/
newsletter.htm.
© Unia Europejska, 2010
Committee of the Regions
THESIS COMPETITION
Local and regional authorities
in the European Union
First prize: € 6000
Merit prizes
(up to four): € 2000
The competition rules
can be found on the
CoR’s website:
http://www.cor.europa.eu
or requested by email:
[email protected]
Deadline: 21 May 2010
EUROPEAN UNION
Committee
of the
Regions
Treść biuletynu niekoniecznie
oddaje stanowisko i opinie
instytucji Unii Europejskiej.
Instytucje Unii Europejskiej
i osoby działające w ich imieniu
nie odpowiadają za ewentualne
niewłaściwe wykorzystanie
informacji zawartych w biuletynie.
EUROPEAN UNION
Rue Belliard / Belliardstraat 101
1040 Bruxelles / Brussel
BELGIQUE / BELGIË
W 2009 r. zgłoszono 82 prace, z czego 52 zostały
wyselekcjonowane do oceny. Zeszłoroczne jury pod kierunkiem
Andersa Knapego, przewodniczącego delegacji szwedzkiej
w KR-ze, składało się z 35 profesorów wykładających w ramach
katedr Jeana Monneta w 15 państwach członkowskich, z których
pochodzili kandydaci.
Tytuł pracy nagrodzonej w 2009 r. brzmiał: „Wyjaśnianie
różnic w osiągnięciach regionalnych: zdolność administracyjna
i czynniki polityczne – przypadek wykorzystania funduszy
regionalnych w regionach włoskich w ramach Celu 1”.
Printed in Belgium
Nagrody wręcza przewodniczący KR-u na ostatniej sesji
plenarnej w danym roku, w obecności wszystkich członków KR-u. Zwycięzca konkursu prac doktorskich otrzymuje główną nagrodę w wysokości 6 tys. euro. Jury
może również przyznać do czterech wyróżnień, którym
odpowiada nagroda w wysokości 2 tys. euro. Od 1996 r.
nagrodzonych zostało blisko 35 doktorantów.
Jak wziąć udział w konkursie? Na naszej stronie
internetowej można znaleźć informacje o warunkach uczestnictwa oraz o nagrodzonych pracach:
www.cor.europa.eu > Opinie i dokumenty > Opracowania > Konkurs prac doktorskich
Anders Knape,
przewodniczący
delegacji
szwedzkiej w KR-ze
i przewodniczący jury
w 2009 r.
Zwycięzcy konkursu na prace doktorskie
w 2009 r. otrzymują nagrody podczas
sesji plenarnej KR-u
QG-AA-10-069-PL-C
Państwa reakcje i komentarze:
[email protected]
„KR, wspierając badania
uniwersyteckie przez
przyznawanie tej nagrody najlepszym młodym
badaczom europejskim w dziedzinach jego
działalności, podkreśla swoją rolę strażnika
zasady pomocniczości i proporcjonalności
w opracowywaniu polityki wspólnotowej”.