2 Postępowanie w czasie badania oraz poskramianie

2
Postępowanie w czasie badania oraz poskramianie
2 Postępowanie w czasie badania oraz poskramianie
Walter Baumgartner, Cornelia Christen, Matthias Gauly, Nicolai Hildebrandt, Petra Kölle, Andreas Moritz,
Michael Pees, Maximilian Schuh, Gerald Schusser
2.1 Konie
Gerald Schusser
Podchodzenie do zwierzęcia
Zanim podejdzie się do konia, należy przede wszystkim nawiązać z nim kontakt głosowy. Dopiero po
reakcji zwierzęcia można ocenić, jak jest nastawione – łagodnie czy też agresywnie (o czym świadczą
kładzenie uszu, odwracanie się tyłem, próby kopania). Koń powinien mieć dobrze założone ogłowie
albo przynajmniej zostać zaopatrzony w kantar
(tylko w zamkniętych pomieszczeniach lub zagrodach). Może też być trzymany przez pomocnika.
Jeżeli zwierzę jest przytrzymywane od przodu, to
po nawoływaniu go powinno przesunąć się w bok,
a wtedy można zbliżyć się do jego głowy, chwytając
za kantar. W obrębie kończyn podchodzi się do konia tylko z boku, gdyż kopanie na boki jest trudne
dla tego zwierzęcia. Nie należy zbliżać się do niego
oraz uspokajać go w sposób nieśmiały, lecz zawsze
energicznie. Niespokojne zwierzęta można zazwyczaj uspokoić poprzez przyjacielskie przemawianie
oraz poklepywanie.
Poskramianie
Najprostszym sposobem poskramiania jest podnoszenie kończyny zwierzęcia. Przednią kończynę podnosi się po tej stronie, która jest badana.
Natomiast w niektórych badaniach prowadzonych w okolicy tylnej należy naprzemiennie podnosić kończyny miedniczne. Do poskramiania
jest też używana dutka, tj. kawałek drewna z pętlą, wykonaną z mocnego sznura, którą zakłada
się na wargę konia i z umiarem przyciąga. Ból,
który się poprzez to wywołuje, odciąga uwagę
zwierzęcia od badania. Poza tym stwierdzono,
że przy zakładaniu dutki zostaje podwyższony
poziom endorfin, co prowadzi do uśmierzenia
8
bólu. Ze względu na dobrostan zwierzęcia dutkę
powinno się stosować tylko wtedy, gdy jest to
absolutnie konieczne. Szczegółowe badania oraz
niewielkie operacje można przeprowadzić tylko
w poskromie oraz jeśli to konieczne z użyciem
znieczulenia miejscowego.
Unieruchamianie źrebiąt
Źrebięta oseski bada się w obecności matki, przy
czym pomocnik weterynarza powinien poskramiać zwierzę, jedną ręką obejmując jego szyję
przed przedpiersiem, drugą zaś trzymając za guzami siedzeniowymi. W przypadku niesfornych
lub starszych źrebaków jedną ręką chwyta się
ogon przy nasadzie i pociąga ku górze (tzw. hamulec ogonowy), natomiast drugą obejmuje się
szyję w celu unieruchomienia zwierzęcia i przygotowania go do badania klinicznego.
Sedacja
Do sedacji koni można wykorzystać:
detomidyny (0,02–0,04 mg/
•• Chlorowodorek
kg m.c. dożylnie lub domięśniowo)
ksylazyny (0,5 mg/kg m.c.
•• Chlorowodorek
dożylnie; dawkę można powtórzyć) lub
romifidyny (0,04–0,08 mg/kg
•• Chlorowodorek
m.c. dożylnie)
Wypędzanie lub podnoszenie
zwierząt
Leżące zwierzę nawołuje się, by wstało, albo też,
jeżeli stan jego zdrowia na to pozwala, poprzez
delikatne uderzenia zmusza je do podniesienia się.
Wcześniej wyciąga się jego przednie nogi, pomocnicy zaś podtrzymują głowę oraz ogon zwierzęcia
przy wstawaniu. Środki pomocne przy wykonywa-