Kaszubski Park Krajobrazowy

Kaszubski Park Krajobrazowy
Kultura niematerialna
Na terenie Kaszubskiego Parku Krajobrazowego bardzo dobrze zachowała się spuścizna kultury ludowej
Kaszubów, ludności która posiada własną historię, kulturę i język. Niejednokrotnie poznanie tej kultury, folkloru,
zwyczajów jest głównym celem przyjazdu na obszar KPK, który leży w samym „sercu” Kaszub. Na terenie Parku
ludność kaszubska stanowi większość i charakteryzuje się przede wszystkim używaniem języka kaszubskiego i
poczuciem silnej odrębności.
Kaszubi silnie przywiązani do tradycji, od najdawniejszych czasów wyrażają swoje przeżycia w muzyce,
malarstwie i rzemiośle artystycznym. Sztuka ludowa przejawia się głównie haftem kaszubskim, malarstwem na
szkle, rzeźbą i plecionkarstwem.
Haft kaszubski wywodzi się z klasztorów Norbertanek w Żukowie i Benedyktynek w Żarnowcu. Do dziś
przetrwał tradycyjny haft szkoły żukowskiej. Do takiego haftu używa się płótna lnianego, najczęściej szarego i
siedmiu kolorów nici (trzy odcienie niebieskiego, żółty, czerwony, zielony i czarny). Częstym motywem, nie tylko w
hafcie ale również na wyrobach garncarskich jest tulipan i lilia, poza tym: serce, słoneczka, wisienki, żuki i in. Haft
jest na Kaszubach bardzo popularną i szeroko uprawianą dziedziną sztuki ludowej, a dzięki wzornikom, które
zakupić można w niektórych miejscach (np. w Informacji Turystycznej w Kartuzach) haft kaszubski stał się
również znany w całej Polsce.
Język kaszubski, zarówno słownictwo jak i specyficzny akcent jest trudny do zrozumienia dla ludności z
innych regionów Polski. Język kaszubski należy do starych języków zachodniosłowiańskich i zawiera on pewien
procent germanizmów, co wiąże się z historią Pomorza. Poza tym jest wiele odmian gwarowych. Inaczej mówią
Kaszubi na południe od Kościerzyny, którzy bardzo polszczą, inaczej w okolicy Kartuz, gdzie akcent jest ruchomy
i kaszubszczyzna znacznie bogatsza, jeszcze inaczej na Półwyspie Helskim, gdzie ma on formę najbardziej
archaiczną z zapożyczeniami obcymi między innymi pochodzenia skandynawskiego. W rejonie Jeziora
Raduńskiego, Stężycy Kaszubi mówią bardzo szybko, co dodatkowo utrudnia ich zrozumienie. Pomimo trudnej
historii i silnej germanizacji w przeszłości, ludność kaszubska dba o podtrzymanie tradycji językowych, przejawia
się to m. in. przez wprowadzanie języka kaszubskiego do szkół oraz podwójne nazewnictwo (w języku polskim i
kaszubskim) ulic i urzędów oraz jest dumna ze swego pochodzenia. Mimo wszystkich trudności związanych ze
zrozumieniem języka kaszubskiego, turyści chętnie kupują wydawnictwa w tym języku, chcąc poznać jego tajniki,
gdyż język kaszubski jest dla nich swoistą atrakcją turystyczną.
strona 1/2
Imprezy kulturalne związane z propagowaniem sztuki ludowej i folkloru Kaszub, przyciągają co roku rzesze
turystów, dając im możliwość bliższego poznania kultury omawianego obszaru. Do najbardziej znanych imprez
tego typu należy, między innymi: „Truskawkobranie”- festyn ludowy odbywający się corocznie w lipcu na Złotej
Górze, kilkudniowy „Jarmark Kaszubski” w Kartuzach oraz odpust na cześć „Królowej Kaszub”, odbywający się w
pierwszą niedzielę po piętnastym lipca w Sianowie.
strona 2/2
Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)