Różne rozumienie outsourcingu - EY

 trendy | Różne rozumienie…
Badanie
Różne rozumienie
outsourcingu
M
imo dużej popularności w prasie biznesowej terminu outsourcing narzędzie to jest stosowane przez polskie firmy krócej niż na
dojrzałych rynkach Europy Zachodniej.
Zakres wykorzystania, oczekiwania z nim
związane i sposób zarządzania kontraktami
są więc inne niż w gospodarkach rozwiniętych. Świadczą o tym wyniki ankiety, którą
przeprowadziliśmy w Europie Zachodniej
i na którą odpowiedziało także 133 menedżerów z polskich przedsiębiorstw.
Wykorzystanie outsourcingu
Nie byliśmy zaskoczeni, gdy okazało się, że
polscy menedżerowie w znaczącym stopniu stosują narzędzia outsourcingowe,
a ich odsetek jest nawet wyższy niż w przypadku Europy Zachodniej. Dziewięciu na
16 Harvard Business Review Polska | Luty 2010
dziesięciu menedżerów stwierdziło, że
wykorzystują to narzędzie w swojej firmie.
Na zachodzie Europy co siódmy menedżer odpowiedział na to pytanie twierdząco. Oczywiście, taka odpowiedź może być
podyktowana wieloma względami, przede wszystkim uwarunkowaniami historycznymi. Większość naszych firm zaczęła
rozwijać się w latach dziewięćdziesiątych
i już wtedy outsourcing był dobrze znanym sposobem pozyskania niezbędnych
procesów z zewnątrz. W Europie Zachodniej cały czas funkcjonuje duża grupa
przedsiębiorców, których organizacje były
budowane jedynie na bazie wewnętrznych zasobów firmy w czasach, kiedy outsourcing dopiero raczkował.
Inaczej przedstawia się sytuacja, jeśli
chodzi o zakres wykorzystania outsourcingu
ilustracja: Magdalena Stadnik
Marcin Jurczak Procesy oddawane w outsourcing
Polska
Europa Zachodnia
34 %
Dystrybucja/logistyka/transport
73%
46 %
IT
68 %
28%
HR
59 %
53%
56%
Administracja/księgowość
10 %
Produkcja
Sprzedaż/marketing
Inne
46%
8 %
29 %
15 %
brak danych dla Europy Zachodniej
Źródło: Ankieta przeprowadzona przez Ernst & Young Usługi Księgowe i Płacowe oraz Harvard
Business Review Polska; badanie EY „Outsourcing – narodziny fragmentacji”.
Wady outsourcingu
Polska
Europa Zachodnia
17%
17%
Utrata autonomii
54%
Utrata kontroli
Mniejsza elastyczność
Wysokie ceny usługi outsourcingu
Gorsza jakość
Nie ma wad
Inne
15 %
22%
13%
29 %
10 %
22%
10 %
10 %
17%
12%
brak danych dla Europy Zachodniej
Źródło: Ankieta przeprowadzona przez Ernst & Young Usługi Księgowe i Płacowe oraz
Harvard Business Review Polska; badanie EY „Outsourcing – narodziny fragmentacji”.
Luty 2010 | Harvard Business Review Polska 17
trendy | Różne rozumienie…
Outsourcing jest częściową rezygnacją z kontroli
nad zasobem w zamian za lepszą jakość danego procesu
i przewidywalną korzyść ekonomiczną. Nie da się osiągnąć
satysfakcjonującej poprawy jakości, jeżeli nie nastąpi
częściowa rezygnacja z kontroli.
w firmach, które zlecają realizację części
procesów dostawcom zewnętrznym. Polskie przedsiębiorstwa pozyskują na zewnątrz tylko niewielką liczbę najbardziej
podstawowych funkcji. Są to czynności
tradycyjnie kojarzone z back office (księgowość, IT). W Europie Zachodniej menedżerowie – jeśli już zdecydują się na
outsourcing – wykorzystują to narzędzie
śmielej. Częściej pozyskują w ten sposób
wiedzę typowo specjalistyczną (produkcja,
sprzedaż i marketing). Wielość procesów
oddanych w zarządzanie poza firmę na dojrzałych rynkach świadczy o tym, że wokół
outsourcingu budowane są całe strategie
zarządzania szeroko pojętymi zasobami.
Nie jest to tylko doraźny pomysł na cięcie kosztów i usunięcie z firmy tego, co nie
jest podstawową kompetencją przedsiębiorstwa (patrz wykres Procesy oddawane
w outsourcing).
Dwa podejścia
do zarządzania zasobami
Fundamentalne różnice w podejściu do
zarządzania zasobami między menedżerami w Polsce a menedżerami z państw
rozwiniętych uwidoczniły się w opiniach
na temat wad i zalet outsourcingu. Polscy
menedżerowie cenią sobie fakt, że dzięki
zleceniu procesów na zewnątrz mogą skupić się na realizacji podstawowych funkcji firmy i uważają, że taka zmiana musi
przynieść natychmiastową korzyść ekonomiczną. Jednocześnie sądzą, że nikt lepiej
od nich nie zajmie się sprawami strategicznymi i że jedynie sami posiadają wiedzę niezbędną, by sprostać największym
wyzwaniom. Obawiają się utraty tradycyjnej kontroli nad aktywami i cały czas
są przeświadczeni, że usługi outsourcingowe są za drogie. Wspominają również
o możliwości spadku jakości procesu zleconego na zewnątrz (patrz wykres Wady
outsourcingu).
Menedżerowie polskich firm coraz chętniej korzystają z outsourcingu, wciąż jednak rozumieją go w bardzo uproszczony
sposób. W rezultacie próbują utrzymać
go w ramach, które są sprzeczne z samą
naturą tego rozwiązania. Outsourcing jest
bowiem częściową rezygnacją z kontroli
nad zasobem w zamian za lepszą jakość
danego procesu i przewidywalną korzyść
ekonomiczną. Drugie nie jest możliwe bez
pierwszego. Nie da się osiągnąć satysfakcjonującej poprawy jakości, w rezultacie
także pewnych oszczędności, jeżeli nie nastąpi częściowa rezygnacja z kontroli. Nie
można oczekiwać widocznych rezultatów,
jeśli niedostatecznie inwestuje się w zakres przedsięwzięcia i sceptycznie podchodzi do jego implementacji.
Na dojrzałych rynkach menedżerowie,
którzy decydują się na outsourcing, nie
oczekują szybkich zysków ekonomicznych
i pewnie ciężko byłoby im zrozumieć wagę, jaką ich polscy koledzy przywiązują do
„kontekstu strategicznego”. Może dlatego,
że częściej niż nasi zarządzający zlecają
na zewnątrz realizację procesów strategicznych. Menedżerowie stosujący outsourcing od bardzo wielu lat wydają się żywić
przekonanie, że osoby odpowiedzialne za
nawet silnie zaawansowane bądź wręcz
strategiczne funkcje nie muszą siedzieć
18 Harvard Business Review Polska | Luty 2010
w biurze firmy. Nie muszą też być jej pracownikami ani podlegać tradycyjnej, hierarchicznej kontroli, żeby ważne procesy
biznesowe działały sprawnie, efektywnie,
a być może były tak elastyczne i innowacyjne, jak nigdy przedtem.
Brak alternatywy
Sceptyczny stosunek polskich menedżerów do outsourcingu jest w pewnej mierze wynikiem problemów, jakie napotykają, wdrażając to narzędzie zarządzania.
Ciężko im znaleźć odpowiedniego partnera, mają znaczące trudności podczas przeprowadzania zmian w samym zespole
i nie zawsze wychodzi im właściwe dostosowanie samego procesu oraz pozostałych
czynności w firmie. Menedżerowie na dojrzałych rynkach mają we wszystkich tych
obszarach znacznie mniejsze trudności.
Nasza ankieta pokazuje, że polskie firmy dopiero uczą się zarządzania zasobami,
które nie są ich bezpośrednią własnością.
Jednak zarządzający zdają sobie sprawę, że
są skazani na pozyskiwanie w ten sposób
wciąż ważniejszych kompetencji i że outsourcing będzie obejmował coraz bardziej
zaawansowane procesy. Będą też zmuszeni
zawierać coraz odważniejsze kompromisy,
aby pozyskać niezbędną wiedzę i zasoby
z zewnątrz.
Marcin Jurczak ([email protected])
jest partnerem w Ernst & Young zarządzającym działem outsourcingu usług księgowych
i płacowych.
Artykuł numer T1002B