Porozumienie WTO dotyczqce rolnictwa

SwiatowaOrganizacjaHandlu (ang.World TradeOrganisationQYTo)),organizacja
miEd4,narodowaz siedzibqw Gsneurie.WTO stanowikontynuacjqUkladu Og6lneeow
SprawieTarvf Celnychi Handlu GATT), mstalapowolanaw 1994w Maraheszu(Mggqkg),
w ramachtzw. rundy urugwajskiejGATT.
Swiatowa OrganrzacjaHandlu tozpoczpladzialatnoSiw roku 1995,ajej siedzibajest
- stosowneporozumienieratyfikowala
Genewa.Polskabylajednym z paristwzaloLrycielskich
w roku 1995.Gl6wnymzadaniemSwiatowejOrganizacjiHandlujest liberalizacja
migdzynarodowego
handludobramii uslugami,prowadzeniepolifyki inwestycyjnej
wspierajqcejhandel,rozstrzyganiesp'ordwdotycz4cychwymiany handlowej,przestrzegania
praw wlasnoSciintelektualnej.Kraje przystgpujqcedo WTO zobowiezanes4do dostosowania
wewnEtrznegoustawodawstwado norm SwiatowejOrganizacjiHandlu oraz udzielania
kqneesji handiowychpodmiotornzagranicznym.
tE_dytujl
PorozumienieWTO dotyczqcerolnictwa
PorozumieniedotyczqceRolnictwa(The Agreementon Agriculture - AoA) jest produktem
negocjacjipodczasRundyUrugwajskiejGATT ( GeneralAgreementon Tariffs andTradeOg6lnegoPorozumieniao Taryfachi Handlu)odbywajqcejsig w latach19E6.-94. Runda
Urugwajskastalasiq podstaw4zalohemaWTO (World TradeOrganisation- Swiatowa
i po$rednioproduksji
OrganizacjaHamdlu).AoA okre$lazasadyhandlumigdzrvnarodowego
pozwalapafstwom
pozataryfolvych
6rodkdw.
Porozumienie
orazzakazujewykorzystynania
na pewn4swobodE
stosowaniakrok6w,jakie pragnqonepodjqdw swoimsektorzerolnym.
Nielimitowane wydatki sqdoz*'olonc przy progremaahwspierajqpychfarmer6wosiqgajqpyrch
niskie dochodyi posiadajqcychograniczone$rodkiw krajachrozwijaj4cychsig,przy
programachubezpieczeniowych
i infrastrukturalnych,publicznychgieldachzywno5ciowych(
przy cenachSwlatowych).ProgramymaJ4cezwiryek z doptatamirzqdowymido specJalnych
plon6w i poziom6wprodukcji dozwolones4na podstawietzw. Blue Box, kt6ry pozwala
bogatymkraiom placid swoim farmeromza redukcjqprodukcji.
Chocia2preambulaPorozumienianawiqpujedo bezpieczeristwa
Zywno6ci,to samo
Porozumienic$tanowiniewla,iciweramy dla realizaqiitego celu. AoA jest prostaprzeslankq
popytuna
idei, ze wystEpuj4ce
mniejszebarieryhandlupozwalaj4nalatwiejszezaspokojenie
zywnoS6.Subsydiaeksportowesqtego doskonalymprzykladem.
PodczasSzczytuMinisterialnegow Dohaw listopadzie2001,czlonkowieWTO zgodzili sig
na podjgcierozm6w dotyczqpychwielu roznorodnychnegocjacji, wNqczajqc
rolnictwo.
Zakohczsnietych wszystkichdyskusjiprzewidzianona styczeri2L05.f.Komitet WTO ds.
Rolnictwa spotkalsiEw czerwcu?A0Zrw Genewiena pienvszychnegocjacjachdotyczqpych
Srodk6wwspierajqcycheksport.Kolejne spotkaniedofrczy( bqdziedostgpudo r-vnkui
wewnQtrznymprogramompomocowym.
\I/rtEpnenegocjacje*:'kezety klopotliwe r6tnice *ystqpujqpemigdry grupemikraj6w.
GrupaCaimskontynuujenaciski w celu eliminacji wszelkichform doplat eksportowych
,istotnepolepszeniedostgpudo rynku ( wl4czaj4cw to glEbokieciEciataryfowe)oraz
powaznqredukcjEwewngtrznegowspleranladla handlui produkcJirolnej. Unla EuropeJska
jest sklonnadyskutowadte problemylecz nie wszystkow takiej skali i obszarzeo
jak Grupa
Cairns.Unia wnosi takzezagadnieniapozahandlowe,takiejak ochronazwterz4t,czy
wynagradzanierolnik6w zaprowadzofieprznznich ushrgipubliczne, kt6rych rynek nie
refundqie(chodzi o tmt. rolnictwo wielafunkcyjne).Zwolennikamitakich plafto$ci satakae:
Norwegia,PoludniowaKorea,Japoniai Szwajcaria.
Kraje rczwijajqcesig sqpodzielone.Niehdrc z nich sqglowaieeksporterami
i nalez4do
sqzastosowaniem6rodk6w
Grupy Cairns,inne za.$sqimporteramizywnoScii zainteresowane
ochronypmedptynno5ciqkoszt6wimportu. Wigkszo5dkraj6w rozwijajqpychsig nale2y
raczejdo importer6wnetto zywno6ciniz do duzycheksporter6w.Prowadzonyjest du2ry
lobbing narzenzwzrostudostEpudo rynku i zmniejszeniadoplatw krajachrozwijajqpychsiq
podczasgdy one starajqsigo maksimumelastycznoSci
dla siebieatakireo ochrongpoziomu
Lyciaswoichrolnik6w i m&zpieczenie swojegoeksportuna Swiatowymrynku.
Z Porozumieniemwiq&qsiqtrzy zasadniczeproblemy:ignorujeono rzecrywisto6dglobalnego
rynku rolnego,wspierarolnictwo przemyslowei nie zdajeegzaminuje$li chodzio szeroko
zr62nicowanepotrzebyw krajachznajduj4cychsig na r62nychpoziomachrozwoju.