Uchwała Nr 13.129.2015 Kolegium Regionalnej Izby

Uchwała Nr 13.129.2015
Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej
w Warszawie
z dnia 2 czerwca 2015 roku
w sprawie: orzeczenia nieważności uchwały Nr 31/VI/2015 Rady Gminy i Miasta w
Wyszogrodzie z dnia 24 kwietnia 2015r. w sprawie zmiany uchwały
Nr 15/III/2015 z dnia 29 stycznia 2015 roku w sprawie Wieloletniej
Prognozy Finansowej Gminy i Miasta Wyszogród na lata 2015-2030.
Na podstawie art. 91 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym
(tj. Dz. U. z 2013 r., poz. 594 z późn. zm.) i art. 11 ust. 1 pkt 7 w związku z art. 18 ust. 1
pkt 1 ustawy z dnia 7 października 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych
(tj. Dz. U. z 2012 r., poz. 1113 z późn. zm.) Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Warszawie uchwala, co następuje:
§1
Orzeka o nieważności uchwały Nr 31/VI/2015 Rady Gminy i Miasta w Wyszogrodzie z
dnia 24 kwietnia 2015 r. w sprawie zmiany uchwały Nr 15/III/2015 z dnia 29 stycznia
2015 roku w sprawie Wieloletniej Prognozy Finansowej Gminy i Miasta Wyszogród na
lata 2015-2030 z powodu istotnego naruszenia prawa tj. art. 226 ust. 1 pkt 5 i 6 oraz art.
243 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (tj. Dz. U. z 2013 r.,
poz. 885 z późn. zm.)
§2
Na niniejszą uchwałę służy Gminie Wyszogród prawo wniesienia skargi do
Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, w terminie 30 dni od dnia jej
doręczenia, za pośrednictwem Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Warszawie.
UZASADNIENIE
W dniu 04 maja 2015 roku do Regionalnej Izby Obrachunkowej w Warszawie
wpłynęła drogą elektroniczną uchwała Nr 31/VI/2015 Rady Gminy i Miasta w
Wyszogrodzie z dnia 24 kwietnia 2015 r. w sprawie zmiany uchwały Nr 15/III/2015 z
dnia 29 stycznia 2015 roku w sprawie Wieloletniej Prognozy Finansowej Gminy i Miasta
Wyszogród na lata 2015-2030.
Uchwała ta, stosownie do art. 11 ust. 1 pkt 7 cyt. ustawy o regionalnych izbach
obrachunkowych, podlega nadzorowi Izby.
1
Badając ww. uchwałę Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Warszawie
ustaliło, że:
1. Rada Gminy i Miasta w Wyszogrodzie dokonując w dniu 24 kwietnia 2015r. zmiany
uchwały Nr 15/III/2015 z dnia 29 stycznia 2015 roku w sprawie Wieloletniej Prognozy
Finansowej Gminy i Miasta Wyszogród na lata 2015-2030 w poz.6 „Kwota długu”
(załącznik Nr 1), wykazała w roku 2014 kwotę zadłużenia na poziomie 8.887.435,18 zł.
W kwocie długu mieścił się kredyt krótkoterminowy w kwocie 554.069,11 zł, natomiast
w poz. 5.1 „Spłaty rat kapitałowych kredytów i pożyczek oraz wykup papierów
wartościowych” oraz w poz. 14.1 „Spłaty rat kapitałowych oraz wykupu papierów
wartościowych, o których mowa w pkt 5.1 wynikające wyłącznie z tytułu zobowiązań już
zaciągniętych” oraz poz.5 „Rozchody budżetu” nie wykazano spłat tego kredytu.
W dniu 28 maja 2015 roku do Regionalnej Izby Obrachunkowej w Warszawie wpłynęło
pismo Burmistrza Gminy i Miasta Wyszogród z dnia 26 maja 2015 roku informujące, że
według stanu na dzień 24 kwietnia 2015 roku nie został spłacony kredyt
krótkoterminowy zaciągnięty w 2014 roku w rachunku bieżącym w wysokości
554.069,11 zł. W przedmiotowym piśmie poinformowano także, iż w Wieloletniej
Prognozie Finansowej nie wykazano zobowiązań wobec firmy Magellan SA w kwocie
628.306,21 zł oraz zobowiązań wymagalnych w wysokości 853.070,93 zł, które to
zwiększą kwotę długu na dzień 31.12.2014r. i w związku z powyższym będą dokonane
korekty sprawozdań Rb-Z za IV kwartał 2014 i Rb-28S za IV kwartał 2014.
W dniu 29 maja 2015 roku wpłynęło drogą elektroniczną sprawozdanie Rb-Z o stanie
zobowiązań wg tytułów dłużnych oraz poręczeń i gwarancji wg stanu na koniec IV
kwartału 2014 roku (korekta nr 3) .
Kolegium Izby zauważa, iż dopiero w dniu 28 maja 2015 roku sporządzając korekty ww.
sprawozdania Urząd Miasta i Gminy poinformował o powstałych zobowiązaniach wobec
firmy Magellan w kwocie 628.306,24 zł oraz zobowiązaniach wymagalnych w wysokości
853.070,93 zł, które to zostały wykazane w tym sprawozdaniu.
Ponadto w dniu 29 maja 2015 roku do Regionalnej Izby Obrachunkowej w Warszawie
zostało przekazane przez Burmistrza Gminy i Miasta Wyszogród pismo z dnia 29 maja
2015 roku informujące cyt.: „w I kwartale 2015 r zostały już spłacone zobowiązania
wymagalne powstałe w 2014 roku w wysokości 324.925,65 zł. Pozostała kwota w
wysokości 528.145,28 zł przy ograniczeniu wydatków /bez zmniejszenia planu
wydatków do naprawienia WPF/ powinna zmieścić się w planie wydatków 2015.
Ponadto Urząd Gminy i Miasta w Wyszogrodzie informuje, że zobowiązania wymagalne
powstałe w 2014 roku nie były zaplanowane w planie wydatków roku 2015”.
2. Ponadto w wyniku analizy badanej uchwały i oceny jej zgodności ze sprawozdaniami
budżetowymi Kolegium Izby stwierdziło brak spójności i zgodności wielkości
wykazanych w kolumnach wykonanie lata 2012-2014 w niżej wymienionych pozycjach
Wieloletniej Prognozy Finansowej a następującymi sprawozdaniami:
- poz.1.1.3 „podatki i opłaty” kwota wykonania 2012 roku niezgodna ze sprawozdaniem
Rb-27S z wykonania planu dochodów budżetowych jst od początku roku do dnia 31
grudnia roku 2012,
2
- poz.2.1.3.1.2 „odsetki i dyskonto podlegające wyłączeniu z limitu spłaty zobowiązań, o
którym mowa art. 243 ustawy, z tytułu zobowiązań zaciągniętych na wkład krajowy”
kwota wykonania 2014 roku niezgodna ze sprawozdaniem Rb-NDS o
nadwyżce/deficycie jst od początku roku do dnia 31 grudnia roku 2014 ,
- poz.4 „Przychody budżetu” kwota wykonania 2014 roku niezgodna ze sprawozdaniem
Rb-NDS o nadwyżce/deficycie jst od początku roku do dnia 31 grudnia roku 2014,
- poz.4.3 „Kredyty, pożyczki, emisja papierów wartościowych” kwota wykonania 2014
roku niezgodna ze sprawozdaniem Rb-NDS o nadwyżce/deficycie jst od początku roku
do dnia 31 grudnia roku 2014 ,
- poz.6 „Kwota długu” wykonanie 2014 roku niezgodne ze sprawozdaniem Rb-Zkwartalne sprawozdanie o stanie zobowiązań wg tytułów dłużnych oraz poręczeń i
gwarancji wg stanu na koniec IV kwartału 2014 roku,
- poz.11.1 „Wydatki bieżące na wynagrodzenia i składki od nich naliczane” kwoty
wykonania 2012 i plan 3 kw. 2014 niezgodne ze sprawozdaniami Rb-28S z wykonania
planu wydatków budżetowych jst od początku roku do dnia 31 grudnia roku 2012 i Rb28S z wykonania planu wydatków budżetowych jst od początku roku do dnia 30
września roku 2014,
- poz.11.2 „Wydatki związane z funkcjonowaniem organów jednostki samorządu
terytorialnego” kwota wykonania 2014 roku niezgodna ze sprawozdaniem Rb-28S z
wykonania planu wydatków budżetowych jst od początku roku do dnia 31 grudnia roku
2014,
- poz. 12.3.1 „Finansowanie programów, projektów lub zadań realizowanych z udziałem
środków, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 2 i 3 ustawy - wydatki bieżące na programy,
projekty lub zadania finansowane z udziałem środków, o których mowa w art. 5 ust. 1
pkt 2 i 3 ustawy w tym: finansowanie środkami określonymi w art. 5 ust. 1 pkt 2 ustawy”
kwota wykonania 2012 roku niezgodna ze sprawozdaniem Rb-28S z wykonania planu
wydatków budżetowych jst od początku roku do dnia 31 grudnia roku 2012,
- poz. 12.4 „Wydatki majątkowe na programy, projekty lub zadania finansowane z
udziałem środków, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 2 i 3 ustawy” kwota wykonania
2014 roku niezgodna ze sprawozdaniem Rb-28S z wykonania planu wydatków
budżetowych jst od początku roku do dnia 31 grudnia roku 2014,
Ponadto w Wieloletniej prognozie finansowej nie wykazano kwot w poz. 12.7 i
poz. 12.7.1 „Przychody z tytułów kredytów, pożyczek, emisji papierów wartościowych
powstające w związku z umową na realizację programu, projektu lub zadania
finansowanego z udziałem środków, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 2 ustawy bez
względu na stopień finansowania tymi środkami w tym: w związku z już zawartą umową
na realizację programu, projektu lub zadania” wynikających z podjętej uchwały
Nr 29/VI/2015 Rady Gminy i Miasta w Wyszogrodzie z dnia 24 kwietnia 2015 r. w
sprawie zaciągnięcia pożyczki na wyprzedzające finansowanie działań finansowanych ze
środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej.
Mając na uwadze przedstawiony wyżej stan faktyczny Kolegium Regionalnej Izby
Obrachunkowej w Warszawie zważyło, co następuje.
Zgodnie z art. 89 ust. 2 ustawy o finansach publicznych zaciągnięte kredyty i pożyczki
oraz wyemitowane papiery wartościowe, z przeznaczeniem na pokrycie występującego
3
w ciągu roku przejściowego deficytu mają charakter zobowiązania krótkoterminowego i
podlegają spłacie lub wykupowi w tym samym roku, w którym zostały zaciągnięte lub
wyemitowane.
W przedmiotowej sprawie zastosowanie znajduje art. 226 ust. 1 pkt 6 ustawy o
finansach publicznych, z którego wynika, że wieloletnia prognoza finansowa powinna
być realistyczna i określać dla każdego roku m. in. kwotę długu jednostki samorządu
terytorialnego oraz sposób sfinansowania jego spłaty. Brak określenia w WPF Miasta i
Gminy Wyszogród dla roku 2014 w kwocie długu zobowiązań wobec firmy Magellan w
wysokości 628.306,24 zł i zobowiązań wymagalnych w wysokości 853.070,93 zł nie
pozwala uznać badanej uchwały za realistyczną, co jest wymogiem cyt. art. 226 ust. 1
ustawy o finansach publicznych. Ustawa o finansach publicznych nie definiuje pojęcia
„realistyczność”. Wg Słownika języka polskiego, opracowanie: L. Drabik, A. Kubiak –
Sokół, E. Sobol i L. Waśniakowska, Wydawnictwo Naukowe PWN,1996r. "realistyczny"
oznacza "liczący się w poglądach, zamierzeniach, działaniu z faktami, oparty na
trzeźwym sądzie".
Kolegium Izby zwraca uwagę na konieczność zaplanowania w 2015 roku,
wynikającą z przepisu art. 226 ust. 1 pkt 5 ustawy o finansach publicznych, spłaty
niespłaconego w 2014 roku kredytu krótkoterminowego w poz. 5 wieloletniej prognozy
finansowej „Rozchody budżetu”, w poz. 5.1 „Spłaty rat kapitałowych kredytów i
pożyczek oraz wykup papierów wartościowych” oraz w poz. 14.1 „Spłaty rat
kapitałowych oraz wykupu papierów wartościowych, o których mowa w pkt 5.1.,
wynikające wyłącznie z tytułu zobowiązań już zaciągniętych”.
Ponadto Kolegium Izby zwraca uwagę na konieczność wykazania w „Danych
uzupełniających o długu i jego spłacie” odpowiednio w poz. 14.2, poz. 14.3, poz. 14.3.1 i
poz. 14.3.2 kwot wynikających z zobowiązań wobec firmy Magellan (do spłaty w latach
2015-2018) i zobowiązań wymagalnych za 2014 rok.
Należy przy tym pamiętać, iż w planie wydatków budżetu 2015 roku powinna się
mieścić kwota z przeznaczeniem na spłatę zobowiązań wymagalnych z 2014 roku.
Z uchwalonej przez Radę Gminy i Miasta w Wyszogrodzie prognozy kwoty długu,
stanowiącej część Wieloletniej Prognozy Finansowej, wynika, że w latach objętych
prognozą nie zostaną przekroczone ustawowe wskaźniki spłaty zobowiązań jednostki z
art. 243 ustawy o finansach publicznych. Jest to jednak obraz pozorny.
Kolegium Izby zauważa, iż wprowadzenie po stronie rozchodów niespłaconego
kredytu w kwocie 554.069,11 zł spowoduje przekroczenie w 2015 roku dopuszczalnego
wskaźnika spłaty liczonego zgodnie z art. 243 ust. 1 ustawy o finansach publicznych.
Relacja planowanej łącznej kwoty spłaty zobowiązań zaliczanych do długu publicznego
wraz z odsetkami do prognozowanych dochodów wynosić będzie w 2015 roku 4,23%
przy maksymalnym dopuszczonym wskaźniku spłaty zobowiązań 3,52%.
Zgodnie z art. 243 ust. 1 ustawy o finansach publicznych organ stanowiący jednostki
samorządu terytorialnego nie może uchwalić budżetu, którego realizacja spowoduje, że
w roku budżetowym oraz w każdym roku następującym po roku budżetowym relacja
łącznej kwoty przypadających w danym roku spłat rat kredytów i pożyczek wraz z
należnymi odsetkami, wykupów papierów wartościowych wraz z należnymi odsetkami
i dyskontem, odsetkami od zobowiązań krótkoterminowych oraz potencjalnych spłat
4
kwot wynikających z udzielonych poręczeń i gwarancji do planowanych dochodów
ogółem budżetu przekroczy średnią arytmetyczną z obliczonych dla ostatnich trzech lat
relacji jej dochodów bieżących powiększonych o dochody ze sprzedaży majątku oraz
pomniejszonych o wydatki bieżące do dochodów ogółem budżetu. Wykazane w
symulacji przekroczenie skutkuje tym, że jednostka nie będzie mogła uchwalić zmian
budżetu w tym roku w prognozowanych wielkościach. W ocenie Kolegium Izby organ
stanowiący nie może przyjąć wieloletniej prognozy finansowej, która by w oczywisty
sposób wykazywała, że w latach objętych prognozą nie jest możliwe uchwalenie
budżetu w związku z przekroczeniem bezpiecznej maksymalnej granicy obsługi
zadłużenia.
Ponadto Kolegium Izby także wskazuje, że na limit spłat zobowiązań ustalany na
podstawie art. 243 ustawy o finansach publicznych w istotny sposób wpływają wydatki
bieżące, a każde zwiększanie wydatków bieżących w trakcie roku budżetowego lub
wykonanie dochodów na poziomie niższym niż zaplanowano może spowodować realne
zagrożenie przekroczenia dopuszczalnych limitów spłat zobowiązań nie tylko w 2015
roku, ale także w latach następnych.
W odniesieniu do ustaleń poczynionych przez Organ nadzoru w zakresie
niezgodności załącznika Nr 1 badanej uchwały - Wieloletniej Prognozy Finansowej na
lata 2015 - 2030 ze sprawozdaniami (Ad. pkt 2), Kolegium Izby uznało, że powyższe w
sposób istotny narusza przepis prawa art. 226 ust. 1 ustawy o finansach publicznych.
Wieloletnia prognoza finansowa zgodnie z art. 226 ust. 1 ustawy o finansach
publicznych powinna być realistyczna i określać dla każdego roku objętego prognozą co
najmniej:
- dochody bieżące oraz wydatki bieżące jednostki samorządu terytorialnego, w tym na
obsługę długu, gwarancje i poręczenia,
- dochody majątkowe, w tym dochody ze sprzedaży majątku oraz wydatki majątkowe
budżetu jednostki samorządu terytorialnego,
- wynik budżetu jednostki samorządu terytorialnego,
- przeznaczenie nadwyżki albo sposób sfinansowania deficytu,
- przychody i rozchody budżetu jednostki samorządu terytorialnego, z uwzględnieniem
długu zaciągniętego oraz planowanego do zaciągnięcia,
- kwotę długu jednostki samorządu terytorialnego, w tym relację, o której mowa w art.
243 oraz sposób sfinansowania spłaty długu,
- kwoty wydatków bieżących i majątkowych wynikających z limitu wydatków na
planowane i realizowane przedsięwzięcia, o których mowa w ust. 3.
Rada Gminy i Miasta w Wyszogrodzie podjęła badaną uchwałę dnia 24 kwietnia 2015 r.,
natomiast sprawozdania: z wykonania planu wydatków, z wykonania planu dochodów
budżetowych przedłożone były Izbie o wiele wcześniej niż podejmowana uchwała w
szczególności dot. wykonania 2012 roku, zatem uchwalona prognoza powinna
odzwierciedlać stan realny, ponieważ w dniu podjęcia uchwały wiadomo było jakie jest
wykonanie nieprawidłowo wymienionych pozycji WPF.
Podjęcie nowej uchwały w sprawie zmiany Wieloletniej Prognozy Finansowej
powinno być poprzedzone rzetelną oceną sytuacji finansowej Gminy i Miasta
Wyszogród. Należy rozważyć, czy jednostkę stać w okresie objętym prognozą na
5
realizację wszystkich zakładanych zadań inwestycyjnych, a także jaki poziom zadłużenia,
a w konsekwencji jakie spłaty zobowiązań będą możliwe do udźwignięcia. Pamiętać
należy także, że szacowanie dochodów i wydatków musi odbywać się z poszanowaniem
zasady realizmu. Przyjęte w prognozie finansowej wielkości mające wpływ na
zachowanie relacji wynikającej z art. 243 ustawy o finansach publicznych winny być
realne.
Biorąc pod uwagę powyższe, Kolegium Izby orzekło jak w sentencji rozstrzygnięcia
nadzorczego.
Przewodniczący
Posiedzenia Kolegium
Jan Rudowski
6