lokalny program opieki nad dzieckiem i rodziną w gminie prażmów

Lokalny Program Opieki
nad Dzieckiem i Rodziną
w gminie Prażmów
na lata 2012-2017
1
Spis tresci:
Wstęp
I. Charakterystyka społeczno-demograficzna Gminy Prażmów
1. Dane demograficzne
2.
Diagnoza rodzin w Gminie Prażmów
3.
Infrastruktura w gminie Prażmów w zakresie pomocy dziecku i rodzinie
II. Analiza SWOT
III. Dane dotyczące programu
IV. Cele lokalnego Programu Opieki nad Dzieckiem i Rodziną
1. Cel główny
2. Cele szczegółowe
V. Działania w ramach realizacji celów
VI. Przewidywane efekty realizacji programu
VII. Monitoring i ewaluacja programu.
Podsumowanie
2
Wstęp
We wszystkich społeczeństwach rodzina stanowi najmniejszą, po jednostce, komórkę
społeczną. Rodzina stanowi pierwsze naturalne i najważniejsze środowisko wychowawcze
dziecka. Wyznacza aspiracje i dążenie człowieka, określa wzory, wartości, do których należy
dążyć. Wpływ roli rodziny na życie jej członków; zarówno dzieci jak i dorosłych jest istotny
i trwa przez całe życie. Jest pierwszą instytucją wychowawczą, w której przebiega proces
socjalizacji dzieci, kształtowanie ich osobowości oraz przygotowanie do przyszłych ról
społecznych.
Współczesna rodzina musi stawiać czoła wielu wyzwaniom i zagrożeniom związanym m.in.
z aktualną sytuacją społeczno-ekonomiczną oraz przemianami kulturowymi i politycznymi
w kraju. Prawidłowemu funkcjonowaniu rodziny zagraża jednak szereg czynników takich jak
bezrobocie, przemoc, niewydolność wychowawcza czy uzależnienia, które niejednokrotnie
prowadzą do sytuacji, w której rodzina nie jest w stanie poradzić sobie bez pomocy z
zewnątrz. Dlatego istotny element pracy lokalnych samorządów powinny stanowić działania
pomocowe na rzecz rodziny. Pomoc ta powinna opierać się na wykorzystaniu zasobów
własnych rodziny i wspieraniu jej w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczej.
Rodzina i dziecko są chronione również w ustawodawstwie polskim. Małżeństwo,
macierzyństwo i rodzicielstwo znajdują się pod ochroną i opieką Rzeczpospolitej Polskiej na
mocy art. 18 Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej.
Sytuacja
rodziny
zabezpieczona
jest
innymi
regulacjami
prawnymi
związanymi
z problematyką rodziny m.in. Kodeks rodzinny i opiekuńczy, Kodeks karny, Kodeks cywilny,
Kodeks postępowania administracyjnego i Kodeks pracy.
Rodzina znalazła również oparcie w Ustawie z dnia 12 marca 2004r. o pomocy społecznej w
art. 2 ust.1, który brzmi: „Pomoc społeczna jest instytucją polityki społecznej państwa,
mającą na celu umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężanie trudnych sytuacji
życiowych, których nie są one w stanie pokonać, wykorzystując własne uprawnienia, zasoby
i możliwości”. Ustawa ta nałożyła na gminy obowiązek tworzenia gminnego systemu
profilaktyki i opieki nad dzieckiem i rodziną (art. 17 ust. 1 pkt 13) oraz opracowywanie
programów pomocy społecznej, których celem jest integracja osób i rodzin z grup
szczególnego ryzyka (art. 17 ust. 1 pkt 1).
3
Problematyka dotycząca sytuacji dziecka i rodziny w gminie Prażmów poruszona została
w Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych w Gminie Prażmów do roku 2015,
której celami strategicznym m.in. są:
- poprawa funkcjonowania rodzin Gminy Prażmów
- przeciwdziałanie marginalizacji i wykluczeniu społecznemu
Program zakłada pomocowe działanie na rzecz poprawy sytuacji dzieci i rodzin. Działania
skierowane są do rodzin naturalnych, rodzin patologicznych, rodzin zagrożonych różnego
tupu dysfunkcjami, a także do dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniami
i niedostosowaniem społecznym.
Program powstał w toku pracy zespołu pracowników socjalnych i innych osób zajmujących
się problematyką pomocy społecznej na terenie gminy. Określone działania w programie będą
realizowane w toku bieżącej działalności jednostki organizacyjnej i inne programy celowe.
4
I. Charakterystyka społeczno –demograficzna gminy Prażmów
1. Dane demograficzne
Gmina Prażmów jest gminą wiejską położoną w południowej części województwa
mazowieckiego. Od 01.01.1999 r. wchodzi w skład powiatu piaseczyńskiego.
Jej powierzchnia liczy 8611 ha i podzielona jest na 27 sołectw w skład, których wchodzi
28 miejscowości.
Według danych Urzędu Gminy na dzień 31.12.2010 Gminę na pobyt stały zamieszkiwało
9116 osób w tym 4427 mężczyzn i 4689 kobiet. Średnia gęstość zaludnienia wynosi ok. 110
osób na km2 ,i jest to najniższa średnia zarówno w powiecie piaseczyńskim jak i
w województwie mazowieckim.
Tabela nr 1 Powierzchnia i ludność w 2010r.
Powierzchnia w
ha
Ludność faktycznie zamieszkała
ogółem
Woj.
3 555 847
5 242 911
Mazowieckie
Powiat
62 100
161 160
piaseczyński
Gmina
8 647
9 498
Prażmów
Wg danych GUS, opracowanie własne
mężczyźni
kobiety
na km2
2 507 685
2 735 226
147
77 021
84 139
260
4 600
4 898
110
Analizując dane demograficzne dotyczące Gminy Prażmów można zauważyć, że w
ostatnich latach zachodzą w niej znaczące zmiany w zasobach ludności.
Tabela nr 2 Zmiany w zasobach ludności na przestrzeni 10 lat:
Stan na
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
Ludność - 7198
7269
pobyt stały
Wg danych Urzędu Gminy
7387
7618
7855
8019
8226
8470
8629
8841
9116
2004r
2006r
2008r
2010r
10000
8000
6000
4000
2000
0
2000r
2002r
5
Z danych na dzień 31.12.2010r. wynika że teren gminy Prażmów w większości zamieszkuje
ludność w wieku produkcyjnym- 65,7% mieszkańców, Następną pod względem wielkości
grupą jest ludność w wieku przedprodukcyjnym- 20,8%, zaś najmniej liczebną grupą jest
ludność w wieku poprodukcyjnym- 13,5%.
Tabela nr 3 Struktura ludności w 2010r
Woj. mazowieckie
Odsetek
ludności
wieku
przedprodukcyjnym
18,6%
Powiat piaseczyński
Gmina Prażmów
w
Odsetek
ludności
wieku produkcyjnym
w
Odsetek
ludności
w
wieku poprodukcyjnym
63,6%
17,8%
20,7%
64,7%
14,6%
20,8%
65,7%
13,5%
Wg danych GUS, opracowanie własne
Analizując powyższe dane możemy stwierdzić, że mamy bardzo korzystną strukturę ludności.
Gminę zamieszkuje największy zarówno względem powiatu piaseczyńskiego jak i całego
województwa
mazowieckiego
odsetek
ludności
w
wieku
produkcyjnym
i
przedprodukcyjnym.
70,00%
60,00%
50,00%
40,00%
30,00%
20,00%
10,00%
0,00%
województwo
powiat
gmina
1
2
3
Niepokojącym faktem jest jednak najniższy względem, zarówno powiatu piaseczyńskiego jak
i województwa mazowieckiego odsetek dzieci w najniższej grupie wiekowej- 0-4 lata.
Strukturę wiekową dzieci do lat 14 przedstawia poniższa tabela.
Tabela nr 4 Struktura wiekowa dzieci do lat 14
Dzieci 0-4 lata
Dzieci 5-9 lat
Woj.
289181 5,51% 245272
mazowieckie
Powiat
10199
6,33% 8648
piaseczyński
Gmina
491
5,16% 479
prażmów
Wg danych GUS, opracowanie własne
Dzieci 10-14 lat
Razem dzieci 014lat
4,68%
261266
4,98%
795719
15,18%
Razem ludność
faktycznie
zamieszkała
5242911
5,37%
9003
5,59%
27850
17,28%
161160
5,04%
601
6,33%
1571
16,57%
9498
6
Poziom bezrobocia
Określając sytuację społeczno- gospodarczą gminy istotnym wskaźnikiem jest poziom
bezrobocia.
Tabela nr 5 Liczba bezrobotnych na terenie Gminy Prażmów.
lata
2006
2007
2008
2009
2010
Wg danych gminy Prażmów
bezrobotni
kobiety
129
125
73
132
169
mężczyźni
170
101
122
184
187
razem
299
226
195
316
356
Analizując dane zawarte w powyższej tabeli można stwierdzić, że bezrobocie na terenie
gminy systematycznie spadało do 2008r poczym ponownie zaczęło rosnąć. Jest to zgodne z
tendencją krajową. Po 2008 roku zaobserwowano w sferze pracy wpływ kryzysu
gospodarczego. Odzwierciedleniem tej sytuacji jest również ilość osób korzystających z
pomocy społecznej z tego właśnie powodu, co przedstawimy w dalszej części programu.
2. Diagnoza rodzin w Gminie Prażmów.
Ostatnie dane dotyczące struktury gospodarstw domowych w Gminie Prażmów
pochodzą z Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań w 2002 r. Z danych tych
wynika, że w gminie Prażmów funkcjonowało 2683 gospodarstwa domowe, z czego 1982- to
gospodarstwa jednorodzinne, 89 – to gospodarstwa dwurodzinne, natomiast 610 stanowiły
gospodarstwa nierodzinne.
Wśród 2683 gospodarstw domowych 1273 stanowiły rodziny z dziećmi gdzie większość
z nich - 1085, to rodziny pełne, czyli małżeństwa z dziećmi.
Tabela nr 6 Struktura rodzin w Gminie Prażmów
Rodziny
ogółem
1273
z
dziećmi
Rodziny z 1 dzieckiem
Rodziny z 2 dzieci
Rodziny z 3 i wiecej
dzieci
558
493
222
Wg danych GUS, opracowanie własne
Nadmienić należy również, że największą grupę rodzin stanowiły małżeństwa z jednym
dzieckiem- 445, z dwojgiem dzieci 440, natomiast wychowywaniem 3 więcej dzieci
poświęcało się 200 małżeństw.
7
Z danych Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Piasecznie wynika, że na koniec
sierpnia 2011r. na terenie gminy funkcjonuje 5 rodzin zastępczych, w których łącznie
wychowuje się 8 dzieci.
W 2010 roku z pomocy społecznej skorzystało 149 rodzin, w których przebywało
łącznie 396 osób. Było to o ponad 1% mniej niż na początku obserwowanego okresu w 2007
roku.
Tabela nr. 7 Liczba rodzin korzystających z pomocy społecznej w latach 2007-2010
lp
Rok
Liczba
rodzin
korzystających
z
pomocy społecznej
1
2007
156
2
2008
130
3
2009
149
4
2010
149
Wg danych GOPS, opracowanie własne
Liczba osób w rodzinie
korzystających z pomocy
społecznej
Liczba
mieszkańców
481
369
415
396
8857
9043
9231
9498
Odsetek
osób
korzystających z
pomocy
społecznej
5,43%
4,08%
4,50%
4,17%
Jak wynika z tabeli, procent ludności pobierającej świadczenia z pomocy społecznej
w stosunku do ogólnej liczby ludności zmalał z 5, 43% w 2007 r. do 4, 17% w 2010 r.
Poniższa tabela przedstawia główne powody przyznawania pomocy społecznej
w gminie Prażmów. W rodzinach zgłaszających się po pomoc często występuje
wieloproblemowość, wobec czego powody te nie sumują się gdyż mogą ze sobą
współwystępować.
Tabela nr. 8 Główne powody udzielania pomocy społecznej w gminie Prażmów
Powody
2006
2007
2008
2009
2010
Ubóstwo
121
106
74
87
93
Bezrobocie
73
57
54
60
77
Niepełnosprawność
75
58
62
68
60
Długotrwała choroba
36
26
36
35
30
Alkoholizm
25
22
12
29
28
Bezdomność
1
2
2
4
3
Wg danych GOPS, opracowanie własne
Jak wynika z powyższej tabeli najczęstszym powodem przyznawania pomocy jest
ubóstwo. Kolejnymi powodami z tytułu, których pobierane są świadczenia jest bezrobocie
i niepełnosprawność. Znaczącymi problemami w gminie z powodu, których udzielana jest
pomoc jest również alkoholizm i długotrwała choroba.
8
Tabela nr 9 Typy rodzin objętych pomocą społeczną:
Wyszczególnienie
Rodziny ogółem
Rodziny o liczbie
osób 1
Rodziny o liczbie
osób 2
Rodziny o liczbie
osób 3
Rodziny o liczbie
osób 4
Rodziny o liczbie
osób 5
Rodziny o liczbie
osób 6 i więcej
Rodziny z dziećmi
ogółem
2007 rok
Liczb Liczba
a
osób w
rodzin rodzinach
655
248
106
106
2008 rok
Liczba
Liczba
rodzin
osób w
rodzinach
538
199
78
78
2009 rok
Liczb Liczba
a
osób w
rodzin rodzinach
504
184
75
75
2010rok
Liczb
a
rodzin
202
88
Liczba
osób w
rodzinach
508
88
35
70
32
64
26
52
31
62
26
78
18
54
18
54
17
51
35
140
36
144
30
120
35
140
28
140
24
120
18
90
20
100
18
121
11
78
17
113
11
67
90
408
66
278
74
333
72
300
13
31
15
42
14
32
26
103
31
130
29
111
17
74
20
104
18
88
3
20
2
13
6
33
4
26
4
28
3
19
2
15
2
16
1
8
1
9
0
0
1
9
17
32
58
55
24
44
84
81
21
47
63
84
Rodziny o liczbie
17
41
dzieci 1
Rodziny o liczbie
26
101
dzieci 2
Rodziny o liczbie
27
129
dzieci 3
Rodziny o liczbie
9
54
dzieci 4
Rodziny o liczbie
6
42
dzieci 5
Rodziny o liczbie
4
32
dzieci 6
Rodziny o liczbie
1
9
dzieci 7 i więcej
Rodziny niepełne
23
71
Rodziny emerytów
41
81
i rencistów
Wg danych GOPS, opracowanie własne
Analizując powyższe dane można stwierdzić, że w ostatnich 4 latach korzystało
z pomocy społecznej najwięcej rodzin jednoosobowych.
Jeżeli chodzi o rodziny z dziećmi to najczęściej z pomocy społecznej korzystały
rodziny z dwojgiem dzieci. Jednocześnie można zauważyć istotny spadek rodzin z trojgiem
dzieci i więcej, które korzystały ze wsparcia GOPS.
Z danych Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej wynika, że na dzień 31.07.2011r na
terenie Gminy Prażmów 50 osób: dzieci i młodzieży niepełnosprawnej w wieku 0-24 lat
pobierało zasiłek pielęgnacyjny w tym 40 osób pobierało dodatek do zasiłku rodzinnego
z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego i 17 osób korzystało ze
świadczenia pielęgnacyjnego.
9
Ponad setka dzieci na terenie Gminy korzysta z dożywiania.
Tabela nr 10 Liczba dzieci korzystających z pomocy w formie posiłku
rok
2007 rok
Ilość dzieci
144
Wg danych GOPS, opracowanie własne
2008 rok
103
2009 rok
117
2010rok
105
3. Infrastruktura w Gminie Prażmów w zakresie pomocy dziecku
i rodzinie
Rodziny i dzieci borykające się z różnymi problemami, mogą uzyskać pomoc w
instytucjach działających zarówno na terenie gminy, jak i w powiatu piaseczyńskiego.
Instytucje mogące mieć wpływ na poprawę sytuacji dziecka i rodziny to:
Oświata
Na terenie gminy Prażmów funkcjonuje przedszkole gminne, dwie szkoły podstawowe
w Uwielinach i Prażmowie oraz dwa gimnazja w tych samych miejscowościach. Placówki te
są w dobrym stanie technicznym, obie posiadają nowoczesne sale gimnastyczne.
Szkoła Podstawowa w Uwielinach zatrudnia 35 nauczycieli w tym logopedę, pedagoga
i psychologa.
Gimnazjum w Uwielinach zatrudnia 25 nauczycieli w tym pedagoga, psychologa
i reedukatora.
Szkoła Podstawowa w Prażmowie zatrudnia 30 nauczycieli w tym logopedę, pedagoga
i psychologa.
Gimnazjum w Prażmowie zatrudnia 21 nauczycieli w tym pedagoga, psychologa
i reedukatora.
Liczba uczniów w poszczególnych latach uczęszczających do szkoły podstawowej
i gimnazjum rośnie w niewielkim tempie, ale należałoby zwrócić uwagę, że liczba dzieci
w wieku szkolnym w województwie i kraju systematycznie spada, co jest efektem niżu
demograficznego. Przykładowo do szkół na terenie gminy w 2001 r. uczęszczało 822 dzieci,
w 2004r. – 854 dzieci, w 2008r. - 870 dzieci, a w 2010r.- 893 dzieci.
Tabela nr 11 Liczba dzieci uczęszczających do szkół na terenie gminy Prażmów
lata
2007
Liczba dzieci
oddziałach
przedszkolnych
82
w
Liczba dzieci w
szkole podstawowej
Liczba dzieci
gimnazjum
w
Razem
461
337
880
2008
79
464
327
870
2009
83
479
330
892
2010
97
485
311
893
Wg danych Głównego Urzędu Statystycznego
10
Jak wynika z danych Urzędu Gminy Prażmów w roku szkolnym 2010/2011 - 45 osób
skorzystało ze stypendium szkolnego, a 29 osób w szkołach podstawowych i 13 osób w
gimnazjach uzyskało wyprawki szkolne. Na terenie gminy 16 osób korzysta z bezpłatnego
dowozu dzieci niepełnosprawnych do szkół usytuowanych poza obszarem gminy Prażmów.
Coraz większa liczba dzieci na terenie gminy korzysta z placówek wychowania
przedszkolnego
Tabela nr 12 Liczba dzieci korzystająca z placówek wychowania przedszkolnego
lata
Liczba
przedszkoli
Liczba
dzieci
przedszkolach
2007
1
2008
w
Liczba punktów
przedszkolnych
Liczba
dzieci
punktach
przedszkolnych
21
0
0
2
35
0
0
2009
2
69
1
16
2010
3
79
5
75
w
Wg danych Głównego Urzędu Statystycznego, opracowanie własne
Środowiskowe formy wsparcia
Zagospodarowanie czasu wolnego, pomoc w przezwyciężaniu trudności szkolnych,
pomoc w postaci dożywiania oraz integrację społeczności lokalnej, zapewniają funkcjonujące
na terenie gminy 4 świetlice środowiskowe, które w roku szkolnym 2010/2011 obejmowały
wsparciem 94 osoby. Świetlice środowiskowe w szczególności prowadzą działalność
profilaktyczną w zakresie przeciwdziałania alkoholizmowi i narkomanii.
Ochrona zdrowia
Na terenie gminy funkcjonują dwa ośrodki zdrowia: w Prażmowie i w Uwielinach.
W ośrodkach tych mieszczą się poradnie ogólne, poradnie dla dzieci, gabinety
stomatologiczne, gabinety zabiegowe.
Poza placówkami edukacyjno-oświatowymi istotna rolę odgrywa także :
Bezpieczeństwo publiczne
Nad bezpieczeństwem mieszkańców czuwa 6 policjantów i Kierownik Rewiru
Dzielnicowych w Prażmowie, podlegającego Powiatowej Komendzie Policji w Piasecznie.
Placówka dysponuje dwoma radiowozami.
Ochronę przeciwpożarową na terenie gminy oraz prowadzenie akcji ratunkowych
wykonuje pięć jednostek Ochotniczej Straży Pożarnej.
11
II.
Analiza SWOT
Mocne strony:
•
System wsparcia w obrębie pomocy społecznej, tj. GOPS, świetlice środowiskowe dla
dzieci.
•
Współpraca różnych instytucji na rzecz dzieci oraz rodzin w tym: szkół podstawowych,
szkół gimnazjalnych, biblioteki gminnej, ośrodków zdrowia, policji, Komisji
ds. Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.
•
Profesjonalna kadra pomocy społecznej, a także pracowników samorządowych
prowadzących działalność na rzecz dzieci i rodziny.
•
Wiedza na temat problemów i potrzeb osób korzystających z pomocy społecznej
pozwalająca na określenie celów i związanych z nimi działań.
•
Prowadzenie działań związanych z dożywianiem dzieci w szkole.
•
Czynna współpraca GOPS z Wolontariatem w zakresie pomocy żywnościowej dla
rodzin i świetlic środowiskowych.
•
Wiedza nabyta w czasie realizacji projektów systemowych adresowanych do osób
zagrożonych wykluczeniem społecznym.
Słabe strony:
•
Niedostateczna ilość mieszkań socjalnych oraz brak mieszkań chronionych na obszarze
gminy.
•
Brak dostępności poradnictwa specjalistycznego dla mieszkańców gminy.
•
Brak obiektów kulturalnych, niedostateczna ilość przedszkoli oraz żłobków dla dzieci.
•
Słabo rozwinięta komunikacja między instytucjami prowadzącymi działalność na rzecz
dziecka i rodziny.
•
Nieporadność rodziców z rodzin dysfunkcyjnych w zakresie wychowania i opieki nad
dzieckiem.
•
Niedostateczna ilość podmiotów pozarządowych działających na rzecz dzieci w obrębie
gminy.
•
Brak całodobowych placówek wsparcia ( Domy Pomocy Społecznej, placówki
opiekuńczo-wychowawcze).
12
Szanse:
•
Alternatywa uzyskania i zagospodarowania środków pozabudżetowych na rzecz
dziecka i rodziny
•
Kształtowanie świadomości i zaangażowania lokalnej społeczności w działania na
rzecz dziecka i rodziny.
•
Kształtowanie współpracy podmiotów pozarządowych na rzecz działań dotyczących
dziecka i rodziny.
Zagrożenia:
•
Uwarunkowania prawno-formalne dotyczące pozyskiwania pozabudżetowych
środków.
•
Możliwość zmian przepisów prawa odnośnie pomocy społecznej i świadczeń
rodzinnych.
•
Wzrost zjawiska długotrwałego bezrobocia i marginalizacji społecznej osób
bezrobotnych.
•
Niska skuteczność rozwiązań mających na celu ich zwalczanie i ograniczenie.
•
Bezradność i mechanizm dziedziczenia biedy generujące patologie społeczne.
III.
Dane dotyczące programu
Miejsce realizacji:
Gmina Prażmów
Czas realizacji:
Lata 2012 – 2017
Adresaci programu:
- rodziny biologiczne
- rodziny znajdujące się w sytuacji kryzysowej
- dzieci i młodzież
Koordynator programu:
13
Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Prażmowie
Źródła finansowania programu:
- środki samorządu Gminy
- środki partnerów uczestniczących w programie
- dotacje celowe
- środki pozyskane z innych źródeł
Partnerzy:
- GKRPA
- Komisariat Policji w Prazmowie
- Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie
- Powiatowy Urząd Pracy w Piasecznie
- organizacje pozarządowe
- szkoły
- służba zdrowia
- parafie
- rady sołeckie
- kuratorzy
- sponsorzy
IV. Cele Lokalnego Programu Opieki nad Dzieckiem i Rodziną
Tworząc i opracowując system opieki nad rodziną i dzieckiem założono, że realizacja polityki
prorodzinnej
przyniesie
lepsze
efekty,
jeżeli
będzie
miała
charakter
systemowy
i zintegrowany. Szczególnie istotne jest włączenie wszystkich podmiotów działających
w środowisku lokalnym, wspomagających i wspierających dziecko i rodzinę.
1. Cel główny:
Zapewnienie dzieciom i rodzinom z terenu gminy Prażmów kompleksowej opieki oraz
wsparcia.
14
2.
Cele szczegółowe:
1. Rozwijanie systemu wsparcia rodzin naturalnych.
2. Poprawa
funkcjonowania
rodzin
dysfunkcyjnych
oraz
rodzin
zagrożonych
wykluczeniem społecznym
3. Rozwijanie środowiskowych form pomocy rodzinie.
V.
Działania w ramach realizacji celów
Cel szczegółowy 1: Rozwijanie systemu wsparcia rodzin naturalnych
Działania w ramach realizacji celu:
1. Promowanie
prawidłowych
programów/projektów
wzorców
edukacyjnych,
funkcjonowania
profilaktycznych
rodziny.
i
Wdrażanie
terapeutycznych
(w tym: promujących zdrowy styl życia oraz przeciwdziałających uzależnieniom
dzieci i młodzieży).
2. Organizowanie warsztatów oraz spotkań informacyjnych poszerzających wiedzę
rodziców na temat rozwoju dzieci i młodzieży.
3. Udzielanie pomocy socjalnej rodzinie (różne formy, w tym pomoc materialna
i rzeczowa).
4. Organizowanie czasu wolnego dzieci i młodzieży.
5. Pomoc w rozwiązywaniu trudnych sytuacji rodzinnych.
6. Utrwalanie i rozwijanie współpracy z podmiotami działającymi na rzecz dziecka
i rodziny (w tym: organy administracji samorządowej, organizacje pozarządowe).
7. Zwiększenie aktywności i integracji społeczności lokalnej w zakresie działań na rzecz
dziecka i rodziny.
8. Wyrównywanie szans edukacyjnych dzieci i młodzieży (w tym: rozwinięcie systemu
stypendialnego, zwiększenie oferty edukacyjnej, pomoc dydaktyczna w świetlicach
środowiskowych).
9. Rozwijanie działań w zakresie zapobiegania niedożywienia dzieci i rodzin
(w tym: dożywianie i pomoc żywieniowa).
10. Zwiększanie dostępności szkoleń oraz poradnictwa specjalistycznego.
Realizatorzy : partnerzy programu
Planowany termin realizacji: 2012 r. – 2017 r.
15
Cel szczegółowy 2: Poprawa funkcjonowania rodzin zagrożonych dysfunkcją oraz
rodzin dysfunkcyjnych
Działania w ramach realizacji celu:
1. Monitorowanie sytuacji rodzin zagrożonych dysfunkcją oraz rodzin dysfunkcyjnych.
2. Pomoc rodzinom w eliminowaniu czynników ryzyka nieprzystosowania społecznego
i wzmacnianie czynników chroniących przed patologią
(praca indywidualna
z rodzicami, dziećmi).
3. Prowadzenie działalności informacyjnej i edukacyjnej o charakterze profilaktycznym
dla osób zagrożonych uzależnieniami, osób uzależnionych oraz ich rodzin.
4. Pomoc w rozwiązywaniu sytuacji kryzysowych rodzinnych, osobistych, szkolnych,
rówieśniczych.
5. Pomoc w poszukiwaniu pracy (typowanie na kursy zawodowe, pośrednictwo itp.).
6. Zapobieganie pozbawieniu władzy rodzicielskiej i umieszczaniu dzieci w PDDZpraca wychowawcza z rodziną.
7. Udzielanie pomocy socjalnej rodzinie (różne formy).
8. Współpraca z kuratorami sądowymi - wypracowanie wspólnych działań.
9. Współpraca z placówkami leczniczymi w celu pomocy rodzinie w podjęciu leczenia
odwykowego (od alkoholu, narkotyków).
10. Pomoc rodzinie w unormowaniu sytuacji rodzinnej w celu przywrócenia opieki nad
dziećmi umieszczonymi w PDDZ, Rodzinie Zastępczej, Ośrodkach wychowawczych.
11. Prowadzenie zajęć o charakterze informacyjno – warsztatowym w zakresie rozwijania
umiejętności
społecznych
(m.in.
komunikacja
międzyludzka,
rozwiązywanie
problemów) i ekonomicznych (m.in. zarządzanie czasem).
12. Wyrównywanie szans edukacyjnych oraz społecznych dzieci z rodzin zagrożonych lub
dotkniętych dysfunkcjami (np. system stypendialny, zwiększenie oferty edukacyjnej,
pomoc finansowa przy zakupie książek i pomocy szkolnych, uzyskanie pomocy
w nauce w świetlicach szkolnych).
13. Rozwijanie działań w zakresie zapobiegania niedożywieniu dzieci i rodzin
(w tym: dożywianie i pomoc żywieniowa).
14. Pomoc młodzieży w integracji ze środowiskiem, powracającej młodzieży uzależnionej
od alkoholu i narkotyków.
16
15. Tworzenie oraz wdrażanie projektów i programów mających na celu aktywizację
społeczną i/lub zawodową osób zagrożonych patologią społeczną, niepełnosprawnych
oraz osób starszych.
16. Organizowanie czasu wolnego oraz wypoczynku podczas ferii i wakacji dzieciom i
młodzieży zagrożonej patologią społeczną.
Realizatorzy: partnerzy programu.
Planowany termin realizacji 2012r. – 2017r.
Cel szczegółowy 3: Rozwijanie środowiskowych form pomocy rodzinie
Działania w ramach realizacji celu:
1. Prowadzenie zajęć o charakterze informacyjno – warsztatowym aktywizujących
młodzież w dziedzinie rynku pracy oraz rozwijających umiejętności społeczne.
2. Tworzenie oraz realizacja programów i projektów mających na celu wyrównywanie
szans edukacyjnych i rozwojowych dzieci i młodzieży.
3. Wspieranie idei wolontariatu oraz innych form aktywizacji młodzieży na rzecz
zbiorowości lokalnej oraz środowiska społecznego.
4. Organizacja czasu wolnego dzieci i młodzieży poprzez rekreację i aktywność ruchową
(zorganizowanie i dofinansowanie obozów i kolonii, wykorzystywanie bazy
sportowej).
5. Prowadzenie świetlic środowiskowych zapewniających dzieciom pomoc w nauce,
opiekę i rozrywkę po lekcjach, posiłek.
6. Aktywizacja młodzieży w dziedzinie rynku pracy.
Realizatorzy: partnerzy programu
Planowany termin realizacji 2012r. – 2017r.
VI.
Przewidywane efekty realizacji projektu
1. Realizacja projektów edukacyjnych i profilaktycznych,
17
- zwiększenie ilości prowadzonych zajęć profilaktycznych w świetlicach
środowiskowych.
2. Realizacja programów w zakresie dożywiania,
- realizacja programów w zakresie dożywiania.
3. Poprawa sytuacji materialnej rodzin najuboższych.
4. Wzbogacenie ofert organizacji czasu wolnego dla dzieci i młodzieży,
- rozpowszechnienie sportu w środowisku.
5. Zwiększona wiedza rodzin na temat rozwoju dzieci i młodzieży oraz zagrożeń
środowiskowych.
6. Skuteczne rozwiązywanie sytuacji kryzysowych, rodzinnych i szkolnych.
7. Zmniejszenie bezrobocia poprzez podnoszenie kwalifikacji zawodowych i
umiejętności społecznych.
8. Zapewnienie dostępu dzieciom i młodzieży oraz osobom niepełnosprawnych ze
środowisk wiejskich do oferty edukacyjnej i kulturalnej.
9. Aktywizacja społeczna i zawodowa osób zagrożonych wykluczeniem społecznym.
10. Zwiększenie oferty edukacyjnej, kulturalnej i sportowej dla dzieci i młodzieży.
11. Zwiększenie świadomości społecznej na temat problemów osób niepełnosprawnych.
12. Sprawnie działający system wsparcia osób niepełnosprawnych.
13. Zwiększenie aktywności w zakresie tworzenia grup wsparcia oraz grup
samopomocowych.
14. Utworzenie i działanie Zespołu Interdyscyplinarnego.
15. Aktywizacja młodzieży na rzecz społeczności lokalnej - wolontariat
VII. Monitoring i ewaluacja programu.
Monitoring programu
W celu zapewnienia prawidłowego wykonywania programu przez czas jego realizacji, będzie
prowadzony monitoring.
Głównymi obszarami monitorowania programu będą wyznaczone działania.
Monitoring realizacji programu umożliwi:
- obserwację stanu zaawansowania prowadzonych działań,
18
- ocenę zaangażowania podmiotów odpowiedzialnych za ich realizację,
- wykorzystanie środków na realizację programu,
- weryfikację założonych celów.
Ewaluacja programu
Program będzie podlegał ewaluacji końcowej ( po zakończeniu programu).
Ewaluacja ma na celu ocenę wartości programu poprzez zbieranie, analizę i interpretację
danych.
Przedmiotem ewaluacji, będzie skuteczność podejmowanych działań w oparciu o analizę
założonych wskaźników.
Wskaźniki ewaluacji:
- ilość rodzin korzystających z pomocy społecznej,
- ilość placówek dla dzieci i młodzieży,
- ilość dzieci korzystających ze wsparcia środowiskowego
- liczba imprez integracyjnych organizowanych na rzecz dzieci i młodzieży.
- liczba wdrożonych projektów
- liczba beneficjentów
- liczba partnerów społecznych
- liczba spotkań
Ewaluację prowadzić będzie:
Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Prażmowie
Podsumowanie
Założenie niniejszego Programu idą w kierunku kompleksowego zabezpieczenia potrzeb
rodziny i dziecka.
W systemie prorodzinnej profilaktyki i opieki nad dzieckiem, postawiono na zasadę
podstawowej roli opiekuńczo-wychowawczej rodziny w rozwoju dziecka. Zamiast
zastępować rodzinę w jej funkcji opiekuńczo-wychowawczej, należy ją wspierać
i wspomagać tak, aby przywrócić jej prawidłowe funkcjonowanie.
19
Program realizowany będzie w latach 2012-2017. Osiągnięcie założeń programowych będzie
zależeć od ścisłej współpracy i zaangażowania podmiotów oraz ilości środków finansowych
przeznaczonych na realizację niniejszego programu.
Program ten stanowi integralną część Gminnej Strategii Rozwiązywania Problemów
Społecznych na lata 2009-2015, Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania
Problemów Alkoholowych, Gminnego Programu Przeciwdziałania Narkomanii, oraz jest
zgodny z kierunkami polityki prorodzinnej państwa.
Spodziewanym efektem realizacji programu ma być polepszenie stanu zdrowia i poczucia
bezpieczeństwa
socjalnego,
ograniczenie
patologii
społecznej,
zminimalizowanie
negatywnych zachowań oraz tworzenie skutecznego systemu wsparcia dla rodziny i dziecka.
20