Karta pracy z JĉZYKA POLSKIEGO nr 3 Klasa I LO Miesiąc –drugi

Karta pracy z J ZYKA POLSKIEGO nr 3
Klasa I LO
Miesi c –drugi tydzie listopada – koniec listopada
Dzia – renesans
LP
1
2
TEMATYKA
Wprowadzenie do
renesansu (1 g)
WIEDZA I UMIEJ TNO CI
RÓD O
Ucze :
- podaje najwa niejsze, wst pne informacje o epoce
renesansu
- wyja nia terminy: humanizm, reformacja
- na podstawie informacji z podr cznika przedstawia
postacie najwybitniejszych humanistów renesansowych
(Erazma z Rotterdamu, Kochanowskiego, Kopernika,
Manettiego, Mirandoli, Modrzewskiego, Morusa)
- przedstawia krótko wybitnych twórców w oskiego
renesansu
- wymienia wynalazki i odkrycia stanowi ce fundamenty
renesansu
- wskazuje najwa niejsze idee renesansowe
- podaje podstawowe informacje na temat renesansu w
Polsce (kontekst historyczny, postacie)
- szuka literatury przydatnej do opracowania wybranych
zagadnie dotycz cych kultury i sztuki renesansu;
sporz dza zestawienie bibliograficzne znalezionych
pozycji
- tworzy opis bibliograficzny ksi ki, artyku u, strony
internetowej
- analizuje znaczenia wyrazów: humanizm, humanista,
humanistyczny; wykazuje ich wieloznaczno , u ywaj c
w zdaniach
Renesansowa
Ucze :
koncepcja godno ci - swoimi s owami przedstawia sens fragmentu rozprawy
cz owieka (1 g)
renesansowego filozofa
- wskazuje cz owieka i jego sprawy jako temat filozofii
renesansowej
- okre la, jaka koncepcja cz owiecze stwa wy ania si z
pie ni Kochanowskiego
- przedstawia pie jako gatunek literacki
- rozpoznaje wiersz sylabiczny
- omawia godno i wolno cz owieka jako tematy
literatury renesansowej
- na podstawie czytanych tekstów okre la, jak w
renesansie zmieni y si (w stosunku do redniowiecza)
pogl dy na cz owieka, jego relacje ze wiatem i Bogiem
- wyja nia, jak my liciele renesansu pojmowali
cz owiecze stwo,
- odczytuje Pie XIX jako manifest renesansowej
godno ci cz owieka
- w kontek cie czytanych utworów wyja nia znaczenie
nazw epoki (renesans, odrodzenie) oraz terminów:
humanizm, humanista
- porównuje rozumienie humanizmu dawniej i dzi
G. Pico della Mirandola,
Mowa o godno ci
cz owieka (fragm.)
J. Kochanowski,
Pie XIX, ks. II
PROPONOWANE
KONTEKSTY
malarstwo:
Micha Anio , Stworzenie
Adama
- zabiera g os w klasowej dyskusji (przekonuje,
argumentuje); stosuje rodki j zykowe typowe dla
wypowiedzi perswazyjnej
3
4
5
Mistrzowie
renesansu (1 g)
Renesansowa
koncepcja artysty
(1 g)
Cnota – dobro
najwy sze.
Ucze :
- komentuje i interpretuje dzie a sztuki renesansowej
(zamieszczone w podr czniku *i inne, znalezione
samodzielnie)
- w swej wypowiedzi stosuje w ciw terminologi
- poprawnie wymawia obcoj zyczne nazwy w asne
(imiona i nazwiska znanych postaci, tytu y dzie , nazwy
zabytków itp.)
- przedstawia cz owieka jako temat sztuki renesansu,
odwo uj c si do filozofii epoki
- w omawianych dzie ach odnajduje zasady estetyki
klasycznej: ad, harmoni , proporcj , symetri itp.
- wskazuje antyczne ród a inspiracji w sztuce
renesansowej
- szuka literatury przydatnej do opracowania wybranych
zagadnie dotycz cych kultury i sztuki renesansu;
sporz dza zestawienie bibliograficzne znalezionych
pozycji
- tworzy opis bibliograficzny ksi ki, artyku u, strony
internetowej
Ucze :
- czyta g no, ze zrozumieniem, pie Kochanowskiego
- na podstawie utworu przedstawia renesansow
koncepcj artysty (wskazuje ród a jego nobilitacji
spo ecznej)
- opisuje kreacj podmiotu lirycznego w pie ni
Kochanowskiego
- wyja nia, jak funkcj w pie ni poety renesansowego
pe ni motywy: przemiany w ab dzia, lotu, zb dnego
pogrzebu
- na przyk adzie pie ni Kochanowskiego wyja nia, czym
jest wiersz sylabiczny oraz przerzutnia i jak rol
przerzutnia pe ni w utworze
- przedstawia i interpretuje wybrane fraszki (znane z
gimnazjum), zwracaj c uwag m.in. na form podawcz ,
nadawc i adresata, charakter itp.
- przedstawia fraszk jako gatunek poezji renesansowej
- wyja nia, na czym polega wieloznaczno rzeczownika
fraszka i jak poeta wykorzystuje j w swych utworach
- czyta ze zrozumieniem tekst naukowy
- przedstawia biografi Kochanowskiego
- na podstawie znanych utworów autobiograficznych
poety wyja nia, czym jest renesansowe bogactwo ycia
- wyja nia okre lenie curriculum vitae (CV)
- wie, w jakich sytuacjach potrzebne jest dzi CV
- pisze w asne CV w ró nych formach graficznych
(przypomnienie z gimnazjum)
Ucze :
- na podstawie czytanych utworów wskazuje
dzie a Leonarda da Vinci,
Micha a Anio a, Rafaela,
Donatella, Dürera i innych
mistrzów renesansu
PROPONOWANE
KONTEKSTY
malarstwo:
Sandro Botticelli, Wiosna
J. Kochanowski, Pie
XXIV, ks. II
PROPONOWANE
KONTEKSTY
J. Kochanowski, wybrane
fraszki (przypomnienie z
gimnazjum)
W. Borowy,
Kamienne r kawiczki
J. Kochanowski,
Renesansowy
wzorzec osobowy
obywatela-patrioty
(1 g)
6
7
Retoryka dawniej i
dzi , czyli jak
mówi i pisa
pi knie i skutecznie
(1 g)
Hymn
renesansowego
poety na cze
Stwórcy i jego
dzie a (1-2 g)
najwa niejsze dla cz owieka renesansu warto ci
- na podstawie czytanych fragmentów dzie oraz
informacji z podr cznika streszcza pogl dy autorów
pi miennictwa renesansowego na kwestie w adzy i
powinno ci obywatelskich
- charakteryzuje wzorzec osobowy obywatela patrioty (na
podstawie dzie Kochanowskiego)
- charakteryzuje idea w adcy zawarty w pie ni chóru z
Odprawy pos ów greckich; wskazuje obowi zki w adcy
wobec poddanych
- wskazuje, jakie miejsce w ród idea ów obywatelskich
renesansu zajmuje cnota rozumiana na wzór stoicki
- pisze syntetyzuj
prac , w której rozwija my l poety:
„A je li komu droga otwarta do nieba, tym, co s
ojczy nie...”
- przedstawia kompozycj pie ni,
- w czytanych tekstach wskazuje rodki retoryczne i
okre la ich funkcje
- w czytanych pie niach wskazuje rodki s
ce funkcji
impresywnej (perswazyjnej)
- opisuje portrety w adców w malarstwie renesansu;
nazywa cechy, postawy i uczucia portretowanych postaci
- wyja nia znaczenie realne i etymologiczne s owa
„prawy”, wskazuje wyrazy pokrewne
- wyja nia zmiany w zakresie znaczeniowym s owa
„cnota”
Ucze :
- wyja nia, czym jest retoryka, wskazuj c jej antyczne
korzenie
- wymienia etapy przygotowania mowy zgodne ze sztuk
retoryki oraz przypisane im czynno ci
- wskazuje rodzaje argumentów, podaj c przyk ady
- w czytanym tek cie oratorskim rozpoznaje argumenty i
okre la ich charakter
- wskazuje najwa niejsze cechy stylu retorycznego
- podaje najwa niejsze tropy (metafora, metonimia,
synekdocha) i figury retoryczne (apostrofa, pytanie
retoryczne, porównanie, elipsa)
- w czytanych tekstach wskazuje rodki retoryczne
(apostrofa, pytanie retoryczne, wykrzyknienie, antyteza,
anafora, powtórzenie) i okre la ich funkcje
- wyja nia terminy: styl retoryczny, oracja
- wyg asza w asne przemówienie z w ciw intonacj ,
operuj c g osem
Ucze :
- wyja nia szerzej, co to znaczy, e renesans jest epok
odkry , przedstawia te odkrycia
- buduje na ten temat d sz wypowied argumentacyjn
- wskazuje pi kno wiata i wspania
cz owieka jako
wa ne „odkrycie” epoki
- czyta g no utwór Kochanowskiego z w ciw dykcj
i intonacj
- okre la, jaki obraz Boga, wiata i cz owieka wy ania si
Wy, którzy pospolit
rzecz w adacie;
Pie
XII, ks. II (Pie
o
cnocie)
PROPONOWANE
KONTEKSTY
dzie a malarskie
przedstawiaj ce postacie
adców, np. A. Mantegna
Dwór ksi cia Mantui;
P. della Francesca Miasto
idealne
Teksty informacyjne z
podr cznika;
Poradnik: Jak
skonstruowa dobre
wyst pienie…
Marek Tulliusz Cycero,
Druga mowa przeciw
Werresowi (fragm.)
J. Kochanowski, Hymn
[Czego chcesz od nas,
Panie…]
PROPONOWANE
KONTEKSTY
S. Botticelli, Wiosna;
przyk ady architektury
renesansowej
z hymnu
- charakteryzuje hymn jako gatunek literacki i wskazuje
jego cechy w utworze Kochanowskiego
- analizuje budow wersyfikacyjno-sk adniow wiersza
- wymienia cechy stylu klasycznego (jasno , prostota,
porz dek, harmonia, synteza, uniwersalizm) oraz odnosi
je do utworu Kochanowskiego
- wskazuje obecny w hymnie topos Boga artysty (Deus
artifex)
- okre la, na czym polega nowa, optymistyczna wizja
wiata przedstawiona w literaturze renesansowej
- czyta ze zrozumieniem fragment tekstu naukowego;
wykorzystuje znalezione w nim informacje do
pog bienia omawianych zagadnie ; dokonuje
streszczenia logicznego
- na podstawie czytanego tekstu przedstawia rol
literatury w epoce renesansu
8
9
Harmonia wiata i
harmonia duszy.
Cz owiek wobec
adu natury i
wspania ci Boga
(1-2 g)
Cz owiek wobec
zagadki losu, czyli
niepokoje
renesansowe (1 g)
Ucze :
- czyta utwory g no, z w ciw dykcj i artykulacj
- charakteryzuje obraz natury zawarty w pie ni
(harmonia) i okre la jego funkcj
- okre la ukazane w pie ni relacje mi dzy natur a
cz owiekiem; okre la stosunek poety do natury
- wskazuje ród a inspiracji renesansowego poety
(horacjanizm, psalmy biblijne)
- zauwa a w czytanej pie ni inspiracje filozofi stoick i
epikurejsk
- okre la, co jest, zdaniem poety, prawdziw warto ci
(cnota stoicka – czyste sumienie)
- na podstawie czytanych utworów analizuje cechy
gatunkowe pie ni i psalmu
- wskazuje w utworach stylistyczne rodki j zykowe i
okre la ich funkcje
- podaje podstawowe informacje na temat Psa terza
Kochanowskiego i sposobu jego przek adania psalmów
(wyja nia poj cie *poetycka parafraza)
- interpretuje sposób przedstawienia cz owieka i natury
na obrazie Perugina; porównuje z utworami
Kochanowskiego
- buduje d sz spójn wypowied na temat odkrycia
pi kna natury przez twórców renesansu; *powo uje si w
niej na samodzielnie znalezione dzie a i ród a informacji
Ucze :
- odczytuje pie , zwracaj c uwag na jej filozoficznorefleksyjny charakter
- interpretuje czytany utwór, uwzgl dniaj c kontekst
gatunkowy i literacki (inne znane pie ni)
- na podstawie pie ni charakteryzuje niepokoje ludzi
renesansu
- wskazuje w utworze toposy: wiata-teatru, Fortuny –
obja nia je, okre la ich znaczenie
- wyja nia, jakie sensy i prze wiadczenia zawiera w
T. Todorov, Dlaczego
Ameryka, a nie Kolumbia?
J. Kochanowski, Pie
ks. I;
Psalm 8
PROPONOWANE
KONTEKSTY
malarstwo:
Perugino,
Pok on trzech króli
J. Kochanowski, Pie
IX, ks. II;
PROPONOWANE
KONTEKSTY
grafika:
Ko o Fortuny
II,
sobie topos Fortuny (np. wykorzystuj c XVI-wieczn
ilustracj )
- rekonstruuje renesansowy wzorzec m drca, nieczu ego
na odmiany losu; wyja nia, jak rol pe ni o w nim
poj cie cnoty (tak e w kontek cie wcze niej poznanych
utworów)
- rozró nia znaczenie podstawowe i metaforyczne
wskazanych wyrazów (np. teatr, gra, fortuna)
- charakteryzuje poetyk czytanych utworów
Kochanowskiego: budow stroficzn , wersyfikacj ,
sposób kszta towania monologu lirycznego (nadawc i
odbiorc ), funkcj zauwa onych rodków stylistycznych
itp
10
11
Rozpacz ojca –
rozpacz filozofa.
Kryzys
renesansowego
optymizmu (2 g)
Renesans – jako
epoka w kulturze
europejskiej i
polskiej (synteza)
Ucze :
- interpretuje treny, wykorzystuj c kontekst biograficzny
(rozpacz ojca); charakteryzuje kreacj podmiotu
lirycznego
- opisuje uczucia wyra one w trenach i wskazuje
poetyckie rodki, jakimi zosta y one oddane
- wyja nia, jakim gatunkiem jest tren, wskazuj c jego
antyczny rodowód
- wskazuje rodki stylistyczne charakterystyczne dla
poszczególnych trenów (np. porównanie w Trenie V,
kontrast i zdrobnienia w Trenie VII, anafory w Trenie IX
itp.)
- wskazuje rodki stylistyczne charakterystyczne dla
dawnej poezji lamentacyjnej (np. peryfrazy,
personifikacje, metonimie itp.)
- wskazuje pytania filozoficzne (dylematy), obecne w
czytanych trenach
- przedstawia polemik poety z w asn filozofi yciow
w Trenie IX, X i XI
- charakteryzuje m dro przedstawion w Trenie IX i
dostrzega ironiczny charakter jej pochwa y
- rozpoznaje wyobra enia eschatologiczne przywo ane w
Trenie X
- okre la, jaki charakter ma humanizm Trenów, do
którego dochodzi poeta
- analizuje kompozycj Trenów jako cyklu, odnajduje
rz dz
ni zasad
- czyta ze zrozumieniem opracowania dotycz ce my li
Kochanowskiego; wykorzystuje zawarte w nich
informacje do pog bienia problemu
- dostrzega sposób przedstawienia niepokojów
renesansowych w malarstwie
- czyta przyk adow interpretacj Trenu XI (z
podr cznika); sporz dza jej plan dekompozycyjny,
znajduje tezy i argumentacj
- na przyk adzie czytanych wierszy wspó czesnych
okre la znaczenie trenu w poezji XX w.
Ucze :
- syntezuje wiedz o literaturze i kulturze epoki
- wypowiadaj c si na temat prze omu w kulturze
J. Kochanowski, Treny:
IX, X, XI
(V, VI, VII –
przypomnienie z
gimnazjum)
*ca y cykl
J. Pelc, [Czym s
„Treny”?]
PROPONOWANE
KONTEKSTY
malarstwo:
H.B. Grien, Siedem faz
ycia kobiety
A. Mantegna, Martwy
Chrystus
W. Broniewski, Firanka
PROPONOWANE
(1 g)
12
Europy, wskazuje takie zagadnienia, jak: nowe spojrzenie KONTEKSTY
na cz owieka (poj cie godno ci cz owieka, jego
wyj tkowo w ród innych stworze itp.), rol druku,
wybrane dzie a ilustruj ce
wp yw wzorów antycznych, tworzenie literatury w
ówne tendencje w sztuce
zykach narodowych, stosunek do twórczo ci i sztuki
epoki renesansu
- definiuje poj cia: renesans,
humanizm, reformacja, renesansowy antropocentryzm
- wyja nia znaczenie postulatu Ad fontes!
- korzysta ze s owników: rozpoznaje struktur budowy
has a s ownikowego i noty encyklopedycznej;
samodzielnie redaguje definicje wzorowane na
encyklopedycznych
- opisuje renesans jako okres, kiedy ukszta towa a si
ogólnonarodowa odmiana polszczyzny (m.in. w zwi zku
z wynalezieniem druku)
- okre la czynniki, które wp yn y na rozwój stylistyczny
polszczyzny
- sporz dza przedmiotow baz danych zawieraj
informacje zwi zane z renesansem (artyku y, teksty,
obrazy, fragmenty utworów, nagrania itp.)
Sprawdzian
wiadomo ci (1 g)
Formy sprawdzania wiedzy i umiej tno ci – kartkówki zapowiedziane i niezapowiedziane,
sprawdziany, testy wiedzowe, wypracowania klasowe, testy na rozumienie tekstu, dyktanda,
odpowiedzi ustne.