Wystąpienie - NIK-u. - Najwyższa Izba Kontroli

LWA.411.008.07.2015
R/15/006
WYSTĄPIENIE
POKONTROLNE
I. Dane identyfikacyjne kontroli
R/15/006 – Zabezpieczenie wybranych obiektów infrastruktury krytycznej w woj.
mazowieckim istotnych dla funkcjonowania Państwa i jego obywateli.
Numer i tytuł kontroli
Najwyższa Izba Kontroli Delegatura w Warszawie
Jednostka
przeprowadzająca
kontrolę
Kontrolę, na podstawie art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 23 grudnia 1994 r. o Najwyższej
Izbie Kontroli1, przeprowadzili:
1. Grzegorz Odziemkowski, główny specjalista kontroli państwowej,
upoważnienie do kontroli nr 96214 z 17 sierpnia 2015 r.
2. Jan Sulima, główny specjalista kontroli państwowej, upoważnienie do
kontroli nr 97259 z 28 sierpnia 2015 r.
[dowód: akta kontroli str. 1-4]
Kontrolerzy
Urząd Miejski w Kozienicach2, ul. Parkowa 5, 26-900 Kozienice.
Jednostka
kontrolowana
Tomasz Śmietanka – Burmistrz Gminy Kozienice3.
Kierownik jednostki
kontrolowanej
[dowód: akta kontroli str. 5-8]
II. Ocena kontrolowanej działalności4
Ocena ogólna
NIK stwierdziła, że Starosta Kozienicki dopiero w dniu 28 sierpnia 2015 r. przekazał
informacje Burmistrzowi o obiektach infrastruktury krytycznej5 zlokalizowanych na
terenie Gminy Kozienice. NIK zauważa, że brak do tego dnia informacji o ww.
obiektach IK nie pozwolił Burmistrzowi realizować zadań w zakresie ich ochrony,
określonych w ustawie z dnia 26 kwietnia 2007 r. o zarządzaniu kryzysowym6. Nie
gromadzono więc w Urzędzie informacji dotyczących zagrożeń obiektów IK, a także
nie realizowano zadań planistycznych w obszarze rozwiązań na wypadek
zniszczenia lub zakłócenia funkcjonowania IK.
III. Opis ustalonego stanu faktycznego
Opis stanu faktycznego
Zgodnie z art. 19 ust. 1 ustawy o zarządzaniu kryzysowym organem właściwym
w sprawach zarządzania kryzysowego na terenie gminy Kozienice jest burmistrz.
Do zadań burmistrza należy m.in. organizacja i realizacja zadań z zakresu ochrony
IK na terenie gminy (art. 19 ust. 2 pkt. 6).
1.
Według Regulaminu organizacyjnego Urzędu7 sprawy z zakresu
zarządzania kryzysowego należały do Wydziału Polityki Społecznej podległego
Zastępcy Burmistrza ds. Społecznych.
[dowód: akta kontroli str. 14-26]
2.
W badanym okresie, tj. 2013-20158 Wojewoda Mazowiecki nie przekazał
Burmistrzowi danych dotyczących obiektów IK zlokalizowanych na terenie gminy.
1
Dz. U. z 2015 r., poz. 1096, dalej zwana ustawą o NIK.
Dalej zwany Urzędem.
Dalej zwany Burmistrzem.
4 Najwyższa Izba Kontroli stosuje 3-stopniową skalę ocen: pozytywna, pozytywna mimo stwierdzonych nieprawidłowości,
negatywna. Jeżeli sformułowanie oceny ogólnej według proponowanej skali byłoby nadmiernie utrudnione, albo taka ocena
nie dawałaby prawdziwego obrazu funkcjonowania kontrolowanej jednostki w zakresie objętym kontrolą, NIK stosuje ocenę
opisową, bądź uzupełnia ocenę ogólną o dodatkowe objaśnienie.
5 Dalej zwana obiekty IK.
6 Dz.U. z 2013 r., poz. 1166 ze zm., dalej zwana ustawą o zarządzaniu kryzysowym.
7 Określonego zarządzeniem Nr 326/2013 Burmistrza Gminy Kozienice z dnia 30 sierpnia 2013 r.
2
3
2
Wyciąg z jednolitego wykazu obiektów instalacji, urządzeń i usług wchodzących
w skład IK z podziałem na systemy znajdujące się na terenie gminy Kozienice
został przesłany do Urzędu, w toku kontroli NIK, przez Starostę Powiatu
Kozienickiego 25 sierpnia 2015 r.9 (pismo wpłynęło 28 sierpnia 2015 r.)10. Z treści
ww. dokumentu wynikało, że na terenie Gminy Kozienice znajdują się dwa obiekty
IK.
[dowód: akta kontroli str. 28-31]
3.
Obowiązujący „Plan Reagowania Kryzysowego Gminy Kozienice”11 został zatwierdzony
przez Starostę Powiatu Kozienickiego w lutym 2009 r. Stosownie do postanowień art. 5 ust. 5 ustawy
o zarządzaniu kryzysowym Burmistrz uzgodnił Plan Reagowania Kryzysowego z kierownikami
jednostek organizacyjnych, w zakresie ich dotyczącym, planowanych do wykorzystania przy realizacji
przedsięwzięć określonych w planie.
Plan Reagowania Kryzysowego był aktualizowany siedmiokrotnie z uwagi m.in. na
zmianę członków Gminnego Zespołu Zarządzania Kryzysowego, zmianę nazwy
jednego zakładu zlokalizowanego na terenie gminy, zmianę w części dotyczącej
zagrożeń spowodowanych siłami natury (powodzie) oraz zmianę działu „Zasady
i tryb oceny dokumentowania szkód”.
Plan Reagowania Kryzysowego po aktualizacjach nie zawierał elementów
określonych w art. 5 ust. 2 pkt. 3 lit. a, k i l oraz w zaleceniach Starosty Powiatu
Kozienickiego z czerwca 2014 r. do gminnych planów zarządzania kryzysowego 12,
tj. wykazu IK znajdującej się na terenie gminy, priorytetów w zakresie ochrony oraz
odtwarzania IK, a także informacji o sporządzonych planach ochrony IK i danych
kontaktowych osób wyznaczonych przez właścicieli oraz posiadaczy samoistnych
i zależnych obiektów, instalacji lub urządzeń IK odpowiedzialnych za utrzymywanie
kontaktów z podmiotami właściwymi w zakresie ochrony IK.
[dowód: akta kontroli str. 32-86, 88]
Nieuwzględnienie w ww. Planie zagadnień związanych z ochroną IK jednostka
kontrolowana wyjaśniła faktem, że informację o obiektach IK zlokalizowanych na
terenie gminy Burmistrz otrzymał 28 sierpnia 2015 r.
[dowód: akta kontroli str. 28]
Starosta w zaleceniach z czerwca 2014 r. do gminnych planów zarządzania
kryzysowego13 zobowiązał gminy na terenie których zlokalizowane są obiekty IK do
opracowania i dostarczenia w terminie do 24 października 2014 r., planu
zarządzania kryzysowego Gminy Kozienice, którego załącznik funkcjonalny pt.
„Ochrona infrastruktury krytycznej” powinien zawierać m.in.: wykaz obiektów IK,
charakterystykę zagrożeń IK, ocenę ryzyka ich wystąpienia oraz mapy ryzyka
i mapy zagrożeń w obszarze ochrony IK, procedury realizacji zadań z zakresu
zarządzania kryzysowego opisujące sposoby działania podmiotów realizujących
zadania zarządzania kryzysowego związane z ochroną IK, a także dane kontaktowe
osób wyznaczonych przez właścicieli oraz posiadaczy samoistnych i zależnych
obiektów, instalacji lub urządzeń IK odpowiedzialnych za utrzymywanie kontaktów
z podmiotami właściwymi w zakresie IK.
[dowód: akta kontroli str. 32-57]
Burmistrz wyjaśnił m.in., że nowy Plan Reagowania Kryzysowego jest na etapie
opracowania. W związku z otrzymaniem od Starosty w dniu 28 sierpnia 2015 r.
8 Do
9
zakończenia kontroli, tj. do 30 września 2015 r.
Pismo BSO.5563.1.Z-72015 z 25 sierpnia 2015 r.
10
Dokument oznaczony został klauzulą „zastrzeżone” i przesłany zgodnie z wymogami przepisów o
ochronie informacji niejawnych.
11 Dalej zwany Plan Reagowania Kryzysowego.
12 Zalecenia Starosty Powiatu Kozienickiego z czerwca 2014 r. do gminnych planów zarządzania kryzysowego
wpłynęły do Urzędu Miejskiego w Kozienicach 26 czerwca 2014 r.
13
Zalecenia znak: PS.5535.10.2014.
3
wykazu obiektów, instalacji, urządzeń i usług wchodzących w skład IK, plan
zostanie także uzupełniony, po nawiązaniu współpracy z operatorami IK, o
załącznik dotyczący ochrony IK.
[dowód: akta kontroli str. 88]
4.
W związku z brakiem (do dnia 28 sierpnia 2015 r.) informacji o obiektach IK
zlokalizowanych na terenie gminy Urząd nie nawiązał współpracy z ich operatorami.
[dowód: akta kontroli str. 28]
5.
W okresie objętym kontrolą Burmistrz nie był informowany przez operatorów
IK o zdarzeniach mogących mieć negatywny wpływ na bezpieczeństwo
funkcjonowania obiektów IK znajdujących się na terenie Gminy Kozienice 14.
[dowód: akta kontroli str. 28, 88]
Uwagi dotyczące
badanej działalności
Z powodu przekazania informacji o obiektach IK zlokalizowanych na ternie Gminy
Kozienice przez Starostę Kozienickiego dopiero w dniu 28 sierpnia 2015 r.,
Burmistrz nie realizował zadań określonych w art. 6 ust. 1 pkt 1 i 3 ustawy
o zarządzaniu kryzysowym, tj. gromadzenia i przetwarzania informacji dotyczących
zagrożeń IK oraz opracowania i wdrożenia procedur na wypadek wystąpienia
zagrożeń IK. Nie przygotowano też w Urzędzie rozwiązań na wypadek zniszczenia
lub zakłócenia funkcjonowania IK, do czego obliguje art. 4 ust. 1 pkt 5 ustawy
o zarządzaniu kryzysowym. Fakt tak późnego poinformowania o obiektach IK na
terenie gminy był przyczyną również nie zawarcia w Planie Reagowania
Kryzysowego Gminy Kozienice elementów, określonych w art. 5 ust. 2 pkt 3 lit a, k i
l ustawy o zarządzaniu kryzysowym.
IV. Wnioski
Wnioski pokontrolne
Przedstawiając powyższe oceny i uwagi wynikające z ustaleń kontroli, Najwyższa
Izba Kontroli, na podstawie art. 53 ust. 1 pkt 5 ustawy o NIK, wnosi o:
1) podjęcie we współpracy z operatorami obiektów IK znajdujących się na terenie
Gminy Kozienice działań mających na celu:
a) gromadzenie i przetwarzanie informacji dotyczących zagrożeń IK oraz
opracowanie i wdrożenie procedur na wypadek wystąpienia zagrożeń IK,
b) opracowanie rozwiązań na wypadek zniszczenia lub zakłócenia
funkcjonowania IK uwzględniających zapewnienie funkcjonowania
i możliwości odtworzenia IK,
2) aktualizację „Planu Reagowania Kryzysowego Gminy Kozienice” w zakresie
dostosowania jego zapisów do wymogów określonych w art. 5 ust. 2 pkt 3 lit. a, k
i l ustawy o zarządzaniu kryzysowym oraz zaleceń Starosty z czerwca 2014 r.
V. Pozostałe informacje i pouczenia
Wystąpienie pokontrolne zostało sporządzone w dwóch egzemplarzach; jeden dla
Pana Burmistrza, a drugi do akt kontroli.
Prawo zgłoszenia
zastrzeżeń
Zgodnie z art. 54 ustawy o NIK Panu Burmistrzowi przysługuje prawo zgłoszenia na
piśmie umotywowanych zastrzeżeń do wystąpienia pokontrolnego, w terminie 21 dni
od dnia jego przekazania. Zastrzeżenia zgłasza się do dyrektora Delegatury NIK
w Warszawie.
14
W lipcu 2014 r. w związku z sytuacją kryzysową w jednym z obiektów IK oraz otrzymaniu informacji telefonicznej o tym
zdarzeniu od Komendy Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej (KP PSP), Zastępca Burmistrza udała się na miejsce
zdarzenia w celu monitorowania sytuacji. Podczas prowadzonych przez KP PSP działań, w których brały udział także
jednostki Ochotniczej Straży Pożarnej z terenu gminy, nie wystąpiła potrzeba podjęcia przez Urząd innych przedsięwzięć.
4
Obowiązek
poinformowania
NIK o sposobie
wykorzystania uwag
i wykonania wniosków
Zgodnie z art. 62 ustawy o NIK proszę Pana Burmistrza o poinformowanie NIK,
w terminie 21 dni od otrzymania wystąpienia pokontrolnego, o sposobie
wykorzystania uwag i wykonania wniosków pokontrolnych oraz o podjętych
działaniach lub przyczynach niepodjęcia tych działań.
W przypadku wniesienia zastrzeżeń do wystąpienia pokontrolnego, termin
przedstawienia informacji liczy się od dnia otrzymania uchwały o oddaleniu
zastrzeżeń w całości lub zmienionego wystąpienia pokontrolnego.
Warszawa, dnia
listopada 2015 r.
Najwyższa Izba Kontroli
Delegatura w Warszawie
Kontrolerzy
Grzegorz Odziemkowski
Główny specjalista kontroli państwowej
………………………………..
Jan Sulima
Główny specjalista kontroli państwowej
........................................................
5