Untitled

Spis treści
Słowo wstępne ( Jacek Migasiński i Magdalena Środa) ..............
7
Świadectwa
François Chirpaz, Przeżyć Gułag .........................................
Piotr Marciszuk, Barbara Skarga i autorytet .........................
Stanisław Obirek, Rozmowa jako źródło poznania ................
17
27
35
W stronę historii idei
Andrzej Kołakowski, Barbary Skargi Ortodoksja i rewizja
w pozytywizmie francuskim jako klasyczne dzieło warszawskiej szkoły historii idei ..........................................................
Jacek Migasiński, Metafilozofia Barbary Skargi wobec historii
idei .......................................................................................
49
59
W stronę metafizyki
Juliusz Domański, Metafizyka czy meta-metafizyka? ............. 79
Krystyna Święcicka, Bergson i Pani Profesor (albo o śmierci
i nieśmiertelności) .................................................................. 101
Małgorzata Kowalska, Humanizm i metafizyka jako residua... 111
Cezary Wodziński, Przygody myśli poszukującej. Kilka uwag
wokół „esejów metafizycznych” Barbary Skargi ......................... 121
Unde malum?
Magdalena Środa, „Panuje ta bestia nad nami”. O kręgach zła
w filozofii Barbary Skargi ....................................................... 133
Bibliografia Barbary Skargi (oprac. Stanisław Gromadzki) ........ 171
5
Sześć lat po śmierci
prof. Barbary Skargi została zredagowana
cenna praca w całości jej poświęcona,
przygotowana przez jej uczniów
i sympatyków. Podkreślenie w tytule
„osobności” jej drogi filozoficznej jest tu
w pełni uzasadnione, właśnie w kontekście
seryjnych publikacji dotyczących
warszawskiej szkoły historyków idei.
Zasadnicza odmienność jej filozofowania
to przede wszystkim fakt, że marksizm
ani jego rewizja nie stanowił w tym
przypadku punktu wyjścia badań,
tak jak rzecz się miała
u przedstawicieli tej szkoły.
(…) Drugą znaczącą odrębnością
była chęć rehabilitacji metafizyki,
niemal całkowicie wtedy zaniechanej,
a uznanej z czasem przez Skargę
za jądro filozofii w ogóle. Metafizyki
bowiem nie da się pokazać,
uprawiając wyłącznie badania
historyczne. Potwierdzenie tego faktu
Skarga uzyskała w późniejszej
twórczości Leszka Kołakowskiego.
(z recenzji
prof. dr. hab. Stanisława Borzyma)
Barbara Skarga (1919-2009),
studiowała matematykę
i filozofię na Uniwersytecie
Stefana Batorego w Wilnie.
W 1944 roku została
aresztowana za działalność w AK
i wywieziona w głąb ZSRR.
Do Polski powróciła w 1955 roku.
Od 1962 roku pracowała
w Instytucie Filozofii i Socjologii
PAN, pozostając w kręgu osób
związanych z warszawską szkołą
historii idei. Członek-korespondent
PAU, dama Orderu Orła Białego.
Dzieła: Narodziny pozytywizmu
polskiego 1831-1864 (1964),
Kłopoty intelektu. Między Comte'em
a Bergsonem (1975), Czas i trwanie.
Studia nad Bergsonem (1982),
Po wyzwoleniu 1944-1956 (1985),
Przeszłość i interpretacje (1987),
Granice historyczności (1989),
Tożsamość i różnica. Eseje
metafizyczne (1997), Renan (2002),
Ślad i obecność (2002), Kwintet
metafizyczny (2005), Człowiek
to nie jest piękne zwierzę (2007),
Tercet metafizyczny (2009).