Pobierz dokument
Transkrypt
Pobierz dokument
DOMINO POZNAJ GÓRNE ŁUŻYCE po stronie polskiej HERB GÓRNYCH ŁUŻYC DOMINO PIEŃSK NOWOGRODZIEC ZGORZELEC LUBAŃ HENRYKÓW LUBAŃSKI PLATERÓWKA LEŚNA SULIKÓW ZAWIDÓW BOGATYNIA WYKONAŁA 15 DRUŻYNA HARCERSKA „LIPCZANIE” DZIAŁAJĄCA PRZY SZKOLE PODSTAWOWEJ im. Emilii Plater w PLATERÓWCE HUFIEC ZHP LUBAŃ CHORĄGIEW DOLNOŚLĄSKA ZHP DRUŻYNOWA 15 DH: phm. Sylwia Drąg hm. Krzysztof Zachar PLATERÓWKA 2012 W 2002 roku, na terenie gminy Bogatynia utworzono rezerwat przyrody „Grądy koło Posady” o powierzchni 5,27 ha. Jego celem jest ochrona fragmentów naturalnych lasów grądowych. W runie spotkać można chronioną konwalię majową i bluszcz pospolity. Niektóre partie lasu stanowią unikat w skali Polski. Miejsko - gminny Ośrodek Kultury HERB GÓRNYCH ŁUŻYC HERB GÓRNYCH ŁUŻYC PIEŃSK Zespól folklorystyczny „LASOWIANIE” z Pieńska Budynki dawnej Huty Szkła RUINY KLASZTORU MAGDALENEK NOWOGRODZIEC RATUSZ SŁUP DYSTANSOWY SASKIEJ POCZTY Kościół parafialny pod wezwaniem św. Piotra i Pawła wzmiankowany był po raz pierwszy w XIII wieku. ZGORZELEC DOM KULTURY z lat 1898 - 1902. Zbudowany jako Górnołużycka hala chwały, pełnił funkcję muzeum. MUZEUM REGIONALNE RATUSZ W ZGORZELCU RATUSZ ZAGRODA KOŁODZIEJA RYNEK Z RATUSZEM, WIEŻĄ KRAMARSKĄ I SUKIENNICAMI „JAKUBY” - ŚWIĘTO STAREGO MIASTA LUBAŃ MIEJSKI DOM KULTURY Budowę domu kultury datuje się na lata 1901-1908. Początkowo budynek funkcjonował jako hotel, a następnie jako dom kultury. Basztę wzniesiono w roku1318, z polecenia margrabiego brandenburskiego Waldemara Wielkiego, dla ochrony młodego miasta, a właściwie istniejącego nieopodal (od 1273 r.) klasztoru zakonu Franciszkanów. BASZTA BRACKA Spichlerz zwany jest również Domem Zbożowym. Zbudowany został w latach 1537-1539 z kamienia bazaltowego. Pierwotnie służył do magazynowania zboża i soli. Został wkomponowany w mury obronne. Lubań leży na terenach powulkanicznych. Dzięki temu w wielu kamieniołomach odsłonięte zostały dla ludzkich oczu piękne struktury skalne słupy, wachlarze, organy, a także różne produkty wulkaniczne. Cis Henrykowski – okaz drzewa z gatunku cis pospolity, będący najstarszym drzewem w granicach Polski Jego wiek szacuje się na około 1260 lat (w roku 2010). Oznacza to, że wykiełkował około roku 750. Chroniony jest jako pomnik przyrody. Drzewo zostało uszkodzone podczas huraganu w 1989, do tego czasu jego obwód wynosił 5 m. FRAGMENTY MURÓW OBRONNYCH z XIV w. Kościół p.w. Trójcy Świętej Wybudowany w latach 1859 1861, w miejscu dawnej Bramy Nowogrodzieckiej w północnej części miasta, w pobliżu klasztoru Magdalenek. HENRYKÓW LUBAŃSKI ZESPÓŁ FOLKLORYSTYCZNY „CISOWIANKI” PLATERÓWKA z inicjatywy Macieja von Salza. Na ścianie widnieje herb Salza: stylowa lilia i ozdobny hełm oraz napis: „ Wigandus de Salz 1517 ” Z XVII – XIX wieku pochodzą domy przysłupowe i przysłupowo – zrębowe, nazywane niekiedy domami łużyckimi. Główną część domu stanowi drewniana izba mieszkalna na parterze, zaś część górna ( dach lub piętro i dach) opiera się na zewnętrznych podporach (przysłupach). Batalion został sformowany 9.08. 1943 r. w Sielcach w składzie 1 Korpusu Polskich Sił Zbrojnych w ZSRR. Patronem jednostki została Emilia Plater, stąd pełniące w niej służbę kobiety nazwano „platerówkami". Zabytkowa leśniczówka wzniesiona w 1812 r. „Nad wejściem do leśniczówki można zobaczyć herb Joachima Zygmunta von ZieglerKlipphausen (mur z blankami) oraz Salzów (lilia). W czerwcu 1866 r. w budynku tym miał swoją kwaterę pruski generał von Gersdorf. Tutaj Gersdorf naradzał się z księciem Fryderykiem Karolem Hohenzollernem jak zaatakować pozycje Austriaków w Czechach”. EMILIA PLATER (zwane też Ostrą, niem. Spitz Berg) Rozchodnik wielki Od strony zacienionej wzgórza rośnie las grabowy Paprotka zwyczajna Jasieniec piaskowy Na skałach licznie występują pospolite porosty skorupiaste o tarczkach żółtych i niebieskawo -szarych. Na zachód od wsi wznosi się bazaltowe wzgórze o nazwie Czapla. Pierwotnie wzgórze nazywało się Raubberg (zamienione później na Rauberg), gdyż przed wiekami mieli tu mieszkać rabusie. Jeszcze w XVI stuleciu Czaplę porastał gęsty las. PL DZIEWIĘĆSIŁ BEZŁODYGOWY Kościół jednonawowy z symetrycznie dostawionymi od południa i północy kaplicami. Założony na planie krzyża łacińskiego. Wnętrze barokowe nakryte jest sklepieniem kolebkowym, wspartym na wewnętrznych, przyściennych pilastrach. Ołtarz główny z figurami św. Piotra i Pawła ozdobna ambona z postacią Mojżesza i 4 ewangelistów, organy pochodzące z drugiej połowy XIX w. LEŚNA Kamienne epitafia Zabytkowy ratusz pochodzący z 1699 r. Obecnie mieści się w nim Urząd Miasta i Gminy. Ratusz przechodził renowację w roku 1969. Zieloną bryłę ratusza wieńczy niewielka wieżyczka z herbem Leśnej. Neoromaoski Kościół pw. Św. Jana Chrzciciela – młodszy z leśniaoskich kościołów, wybudowany w latach 18521853 przez miejscowych wiernych obrządku katolickiego. Restaurowany w latach 1961-1962 posiada neogotyckie wyposażenie wnętrza z XIX wieku. Wieża szubieniczna – jest to unikatowy zabytek. Niewiele wież szubienicznych zostało zachowanych na świecie. Jej powstanie datuje się na XII wiek. LEŚNA Sztolnie - (sztuczne groty) system niedokończonych tuneli prowadzących do wnętrza góry powstałe za czasów II Wojny Światowej, będące efektem ciężkiej pracy więźniów oddziałów obozu pracy Gross - Rosen, mieszczących się w samej Leśnej i jej okolicach. Kościół Chrystusa Króla W I połowie XV wieku w czasie trwania wojen husyckich stojący tutaj kościół z XIV w. spłonął a na jego miejscu w XVI wieku wzniesiono kolejny. Zachował barokowy wystrój wnętrza, sklepienia krzyżowe, ambonę, chrzcielnicę oraz wyposażenie z XVIII wieku. Kościół jest murowany, orientowany, dwunawowy z kwadratową wieżą od strony zachodniej. Na zewnętrznych murach widnieją kamienne epitafia i płyty nagrobne z XVI, XVII i XVIII wieku. Ruiny Zamku w Świeciu Kamieniczki z XIX wieku otaczające Rynek i przyległe uliczki. Głownie barokowe i klasycystyczne. Południowa pierzeja rynku to zabytkowe kamieniczki z arkadowymi podcieniami. Zamek Czocha zbudowany w II połowie XIII w., położony nad Jeziorem Leśniańskim, jest jednym z piękniejszych zamków w Polsce. Wzniesiono go z inicjatywy króla czeskiego Wacława II w XIII w. jako twierdzę obronną. Położony jest malowniczo na granitowognejsowym wzgórzu w dolinie rzeki Kwisy. W XVI wieku został przebudowany ze średniowiecznej warowni obronnej na okazałą rezydencję renesansową. SULIKÓW Dwa mieszczańskie barokowe domy o konstrukcji szachulcowej i drewnianych podcieniach. Jest to przykład starego, ludowego budownictwa małomiasteczkowego. Zabytkowy kościół pw. św. Mikołaja zbudowany został prawdopodobnie w XVII lub początku XVIII w. Zastąpił on świątynię z 1220 r. Obecny wygląd kościoła dość znacznie odbiega od wyglądu pierwotnego, co związane jest z wielokrotnymi przebudowami i naprawami. Przy kościele znajdują się zabytkowe krużganki i kilka kapliczek które warto obejrzeć. Oprócz kościoła zabytkowy charakter posiada także plebania z 1776 r. oraz mur cmentarza z podcieniami i bramą, pochodzące z II połowy XVIII w. ZAWIDÓW Kościół parafialny pw. Podwyższenia Krzyża Świętego. Najstarszy kościół w Sulikowie był drewniany ale już w 1234 roku funkcjonował jako parafialny. W 1524 roku Hans Frenzel, ówczesny właściciel miasteczka sprowadził na probostwo do Sulikowa wypędzonego ze Zgorzelca luterańskiego kaznodzieję Benedykta Fischera. Tym sposobem Sulików stał się pierwszą gminą luterańską w Łużycach Górnych. Barokowo - neogotycki kościół św. Józefa (1778, gruntownie przebudowany 1894-1896), dawniej ewangelicki Dworzec kolejowy Rynek w Zawidowie RATUSZ Wybudowany został w 1709 r., spłonął podczas wielkiego pożaru miasta w 1769 r. W tym samym miejscu w 1771 r. z funduszy mieszczan wybudowano kolejny budynek dla rajców miejskich, który spłonął w1834 r. Obecny budynek Urzędu Miejskiego w Zawidowie wybudowany został w 1837 r. Usytuowany jest narożnie w północnozachodniej pierzei rynku. Był on dwukrotnie przebudowany. Nie został jednak zrealizowany projekt z 1902 r., który zakładał wzniesienie na budynku wieży ratuszowej. ZESPÓŁ FOLKLORYSTYCZNY „JARZĘBINY” BOGATYNIA Dom przysłupowy rodzinny pastorów Trautmannów został wzniesiony na przełomie XVIII i XIX w. Do dziś zachowane są oryginalne elementy budynku: bryła, forma dachu, kompozycja i wystrój elewacji z zachowaną konstrukcją przysłupową i ryglową. Styk trzech granic (trójstyk) - to tutaj spotykają się granice trzech państw: Polski, Czech i Niemiec. Upamiętnione obeliskami, historyczne miejsce centralnych obchodów wejścia Polski i Czech do Unii Europejskiej. Miejsce międzynarodowych imprez, spotkań i integracji Polaków, Czechów i Niemców. Przed budynkiem zarządu Kopalni Węgla Brunatnego Turów stoi oryginalny pomnik przyrody, olbrzymi pień drzewa iglastego sprzed około 18 milionów lat. Ten gatunek drewna najbardziej zbliżony jest do sekwoi. Współczesne sekwoje to jedne z największych i najdłużej żyjących drzew na świecie. Dorastają do 110 metrów, a średnica ich pnia liczy od 6 do 9 metrów. Właśnie takie pnie, w basenie utworzonym przez zapadnięcie się lokalnego złoża, zamieniły się w skałę osadową zwaną węglem brunatnym. W 1941 roku w starych koszarach w Sieniawce utworzono filię obozu koncentracyjnego Gross-Rosen i Auschwitz. Więziono tam jeńców różnych narodowości: Anglików, Belgów, Francuzów, Jugosłowian, Włochów i Sowietów. W starych koszarach produkowano silniki do samolotów bojowych. Produkcja objęta była ścisłą tajemnicą państwową. W 2002 roku, na terenie gminy Bogatynia utworzono rezerwat przyrody „Grądy koło Posady” o powierzchni 5,27 ha. Jego celem jest ochrona fragmentów naturalnych lasów grądowych. W runie spotkać można chronioną konwalię majową i bluszcz pospolity. Niektóre partie lasu stanowią unikat w skali Polski.