Przy kawie z MSSF

Przy kawie z MSSF
MSSF 15, Model ujmowania przychodów
Etap 3 - Ustalenie ceny transakcji (odcinek 6, październik 2015)
W poprzednich odcinkach Przy kawie z MSSF w odniesieniu do nowego modelu ujmowania
przychodów omawialiśmy co jest umową w rozumieniu MSSF 15 oraz określiliśmy sposób identyfikacji
osobnych obowiązków świadczenia. W aktualnym wydaniu przedstawimy Państwu kolejny etap
nowego modelu ujmowania przychodów, jakim jest ustalenie ceny transakcyjnej.
Standard MSSF 15 wprowadza pojęcie ceny
transakcyjnej, i nakazuje przypisanie tej ceny
do poszczególnych obowiązków świadczenia.
Cena transakcyjna
to wynagrodzenie,
jakiego jednostka
oczekuje,
w zamian za
przekazanie
przyrzeczonych
towarów
/usług
Innymi słowy cena transakcyjna, reprezentuje
całkowitą wysokość przychodów, jakie jednostka
szacuje, iż ujmie z tytułu danej umowy z klientem.
Cena transakcyjna nie zawsze jest stałą kwotą
wynikającą wprost z umowy. Niekiedy jej elementy
wymagają oszacowania.
Ustalając cenę transakcyjną, oprócz wynagrodzenia
podstawowego należy dodatkowo rozważyć m.in.
następujące składniki:
•
wynagrodzenie zmienne,
•
wynagrodzenie niepieniężne, które należy wycenić
w wartości godziwej
•
czynniki związane z finansowaniem ceny (przez
sprzedającego lub kupującego), np. dyskonto
wynikające z odstępu czasowego między realizacją
obowiązku świadczenia a płatnością za jego
realizację.
•
kwoty płacone do klienta w związku z realizacją
zobowiązań z umowy.
Analizując powyższe należy wziąć pod uwagę zarówno
warunki umowy jak i obowiązujące praktyki rynkowe.
Przykładowo, jeśli upusty związane z terminową
realizacją umowy nie zostały uwzględnione
w kontrakcie ale dotychczasowa współpraca między
tymi stronami umowy lub praktyka branżowa wskazuje
na udzielanie takiego upustu, wówczas powinien
on zostać uwzględniony w cenie transakcyjnej.
W szczególności, powszechnie występującym
składnikiem ceny jest wynagrodzenie zmienne,
które jest często stosowane w umowach i może
przyjmować różne formy. Przykładami wynagrodzenia
zmiennego są: upusty cenowe, zniżki oparte na ilości,
bonifikaty i inne podobne formy zachęt, a także kary
lub korekty zwiększające cenę.
Wynagrodzenie zmienne ujmowane jest w cenie
transakcyjnej tylko jeśli jest wysoce
prawdopodobne, że w przyszłości nie nastąpi
istotna korekta przychodu w momencie, kiedy ustanie
niepewność związana z wysokością wynagrodzenia
zmiennego. Innymi słowy, jeśli spółka ocenia,
że w przyszłości nie będzie musiała istotnie korygować
zarachowanej kwoty wynagrodzenia zmiennego,
wówczas powinna ten składnik ująć w cenie
transakcyjnej.
Prawidłowe ustalenie elementu zmiennego
ujmowanego w cenie transakcyjnej wymaga
zastosowania szacunku, który może dotyczyć zarówno
prawdopodobieństwa pojawienia się wynagrodzenia
zmiennego jak i samej wysokości tego wynagrodzenia.
Zapisy standardu opisują czynniki które zwiększają
prawdopodobieństwo korekty przychodu:
•
•
•
•
•
występuje niepewność szacunku na przestrzeni
długiego okresu czasu
spółka ma ograniczone doświadczenie
z podobnymi umowami
występują czynniki poza kontrolą spółki
zakres możliwych wyników jest szeroki
spółka często udziela dodatkowych zniżek lub
zmienia warunki płatności w podobnych umowach
Pamiętaj, że szacunek
ceny transakcyjnej należy
aktualizować na koniec
każdego okresu
sprawozdawczego!
Przygotuj się już dziś…
…dzięki naszej serii „Przy kawie z MSSF”
Standard przewiduje dwie metody szacowania
wartości wynagrodzenia zmiennego:
Realizacja umowy w terminie:
A.
Metoda wartości oczekiwanej;
Realizacja z tygodniowym opóźnieniem:
B.
Metoda najbardziej prawdopodobnej
wartości.
(65+4,5) mln zł x 30% = 20,9 mln zł
Wybór metody nie jest wyborem polityki.
Spółka powinna wybrać tę metodę, która
najlepiej pozwala oszacować wartość
wynagrodzenia z danej umowy. Należy
pamiętać iż wybraną metodę szacowania
wynagrodzenia zmiennego należy stosować
konsekwentnie dla danego rodzaju umów.
Metoda oczekiwanej wartości
Wartość oczekiwana jest szacunkiem
wyrażonym jako suma wszystkich scenariuszy
ważonych prawdopodobieństwem ich
wystąpienia. Metoda ta jest właściwsza
w przypadku możliwych wielu różnych
wyników, ale także, gdy jednostka posiada
wiele kontraktów o podobnych warunkach.
Przykład 1
Spółka zawarła umowę z klientem na budowę
drogi za kwotę 65 mln zł. W przypadku
realizacji umowy w terminie Spółka otrzyma
od klienta bonus w wysokości 5 mln zł.
W przypadku opóźnienia realizacji umowy
za każdy tydzień opóźnienia bonus będzie
obniżany o 10% jego pierwotnej wysokości.
Na podstawie doświadczenia z podobnymi
umowami Spółka szacuje,
że prawdopodobieństwo dotrzymania
ustalonego terminu wynosi 60%, zaś
prawdopodobieństwo opóźnienia o jeden
tydzień wynosi 30%, natomiast opóźnienia
o dwa tygodnie 10%.
Rozwiązanie przykładu 1
Ze względu na to, iż w wyżej opisanej sytuacji
występuje kilka scenariuszy, z których każdy
generuje inny wynik właściwą do zastosowania
jest metoda oczekiwanej wartości.
Wykorzystując tą metodę należy określić
wartość wynagrodzenia z uwzględnieniem
podanych prawdopodobieństw i zagregować
sumę wyników.
(65+5) mln zł x 60% = 42 mln zł
Realizacja z dwutygodniowym opóźnieniem:
(65+4) mln zł x 10% = 6,9 mln zł
Cena transakcyjna -> 69,8 mln zł
(42+20,9+6,9) mln zł
Metoda Najbardziej prawdopodobnej
wartości
Metoda ta opiera się na zastosowaniu
jednego, najbardziej prawdopodobnego
scenariusza. Metoda najlepiej sprawdza
się w przypadku małej ilości możliwych
scenariuszy (najlepiej 2), większa ilość
wyników powoduje większy rozkład
prawdopodobieństwa i w konsekwencji
większe ryzyko niesprawdzenia się prognozy.
Przykład 2
Producent udziela 10 tys. zł rabatu swojemu
klientowi jeśli ten nabędzie towary
o wartości powyżej 10 mln zł w danym roku.
Na podstawie dotychczasowej współpracy
kierownictwo szacuje, że sprzedaż
przekroczy wskazany poziom z 40%
prawdopodobieństwem.
Rozwiązanie przykładu 2
W związku z tym, iż w podanym przykładzie
występują tylko dwa scenariusze tj. wypłata
bonusu bądź brak podstaw do jego
udzielenia, dlatego metoda najbardziej
prawdopodobnej wartości jest możliwa
do zastosowania. Z treści wynika,
iż prawdopodobieństwo nieprzekroczenia
poziomu uprawniającego do bonusu jest
wyższe, stąd też ten scenariusz przyjmowany
jest dla szacunku ceny transakcyjnej. Inaczej
mówiąc stosując tę metodę bonus nie
powinien być brany pod uwagę przy
szacowaniu ceny transakcyjnej, dopóki
prawdopodobieństwo przekroczenia limitu
uprawniającego do bonusu nie będzie wyższe
niż 50%.
Jeśli chcesz wiedzieć więcej…
1.
Czytaj kolejne edycje naszej serii „Przy kawie z MSSF”
2.
Zapisz się na szkolenie: www.pwc.pl/pwc-academy
3.
Skontaktuj się z nami telefonicznie bądź mailowo: [email protected]
Powyższa informacja zostało przygotowane wyłącznie w celach ogólnoinformacyjnych i nie stanowi porady. Nie powinni Państwo opierać swoich działań/decyzji na jej treści bez
uprzedniego uzyskania profesjonalnej porady. PricewaterhouseCoopers Sp. z o.o., jej partnerzy, pracownicy, ani przedstawiciele nie podejmują wobec Państwa żadnych zobowiązań
oraz nie przyjmują na siebie żadnej odpowiedzialności – ani umownej, ani z żadnego innego tytułu - za jakiejkolwiek straty, szkody ani wydatki, które mogą być pośrednim lub
bezpośrednim skutkiem działania lub zaniechania podjętego na podstawie tej prezentacji. © 2015 PwC. Wszystkie prawa zastrzeżone.
PwC Przy kawie z MSSF – sierpień 2015