32. Zarządzanie ryzykiem finansowym 9 - KGHM

Roczne skonsolidowane sprawozdanie finansowe
Polityka rachunkowości i inne informacje objaśniające
32. Zarządzanie ryzykiem finansowym
32.2.3. R y zy k o k r edy t owe związane z należnoś ciami z t y t uł u dos t aw i us ł ug or az pozos t ał y mi należnoś ciami finans owy mi
Spółki Grupy Kapitałowej od wielu lat współpracują z dużą liczbą klientów, co wpływa na geograficzną dywersyfikację należności z tytułu dostaw i usług. Zdecydowana
większość sprzedaży trafia do krajów Unii Europejskiej.
St opień geogr aficznej koncent r acji r yzyka kr edyt owego dla należnoś ci z t yt ułu s pr zedaży m iedzi i s r ebr a (s t anowiących
najwięks zą częś ć należnoś ci ogółem ):
Stan na dz ie ń
3 1 grudnia 2 0 1 2
Należności netto
z tytułu sprzedaży miedzi i srebra
3 1 grudnia 2 0 1 1
Polska
UE
( z w ył. Polski)
Inne kraje
Polska
UE
( z w ył. Polski)
Inne kraje
19%
53%
28%
23%
50%
27%
Jednostka Dominująca ogranicza ekspozycję na ryzyko kredytowe związane z należnościami z tytułu dostaw i usług poprzez ocenę i monitoring kondycji finansowej
kontrahentów, ustalanie limitów kredytowych oraz stosowanie zabezpieczeń wierzytelności. Nieodłącznym elementem procesu zarządzania ryzykiem kredytowym
realizowanego w Jednostce Dominującej jest bieżący monitoring stanu należności oraz wewnętrzny system raportowania.
Kredyt kupiecki otrzymują sprawdzeni, długoletni kontrahenci, a sprzedaż produktów nowym klientom w większości przypadków dokonywana jest na podstawie
przedpłat. Jednostka Dominująca posiada zabezpieczenie większości należności w postaci weksli 12, blokady środków na rachunku, zastawów rejestrowych 13,
gwarancji bankowych, gwarancji korporacyjnych, zastawów hipotecznych i inkas dokumentowych. Ponadto większość kontrahentów posiadających kredyt kupiecki,
w kontraktach posiada zastrzeżenie prawa własności potwierdzone datą pewną14.
12. W celu przyspieszenia ewentualnej egzekucji należności zazwyczaj weksel jest przedkładany wraz z notarialnym Aktem o Poddaniu się Egzekucji.
13. Według stanu na koniec okresu sprawozdawczego Jednostka Dominująca posiadała zastawy na zbiorach rzeczy lub praw stanowiących organizacyjną całość, których skład (zmienny) jest ujęty w księgach
handlowych kontrahenta.
14. Stosowana w umowach handlowych klauzula potwierdzona notarialnie oznacza, że prawo własności towaru przechodzi na kupującego dopiero po dokonaniu zapłaty pomimo fizycznej dostawy. Zastosowanie tej
klauzuli ma na celu wyłącznie zabezpieczenie ryzyka kredytowego oraz ułatwienie ewentualnego dochodzenia roszczeń z tytułu dostaw na drodze prawnej. Jednostka Dominująca przekazuje znaczące ryzyko i
korzyści wynikające z własności, zatem transakcja ma cechy sprzedaży i jest ujmowana jako przychód.
W celu ograniczenia ryzyka niewypłacalności klientów Jednostka Dominująca zawarła umowę ubezpieczenia należności, którą objęte są należności od jednostek
z kredytem kupieckim, od których nie otrzymano twardych zabezpieczeń lub otrzymano zabezpieczenia niepokrywające całości salda należności. Uwzględniając
posiadane zabezpieczenia oraz limity kredytowe przyznane przez firmę ubezpieczeniową, według stanu na dzień 31 grudnia 2012 r. Jednostka Dominująca posiada
zabezpieczenia dla 82% należności handlowych.
Całkowita wartość netto należności handlowych Grupy Kapitałowej na dzień 31 grudnia 2012 r. bez uwzględnienia wartości godziwej przyjętych zabezpieczeń, do
wysokości których Grupa może być wystawiona na ryzyko kredytowe, wynosi 2 196 mln zł (według stanu na dzień 31 grudnia 2011 r. 1 328 mln zł).
Koncentracja ryzyka kredytowego w Grupie Kapitałowej związana jest z terminami płatności przyznawanymi kluczowym odbiorcom (w większości działającym na
terenie Unii Europejskiej). W konsekwencji, na dzień 31 grudnia 2012 r. saldo należności Grupy Kapitałowej od 7 największych odbiorców, pod względem stanu
należności na koniec okresu sprawozdawczego, stanowi 32% salda należności z tytułu dostaw i usług (na dzień 31 grudnia 2011 r. odpowiednio 42%). Pomimo
koncentracji ryzyka z tego tytułu ocenia się, że ze względu na dostępne dane historyczne oraz wieloletnie doświadczenie we współpracy z klientami, jak również
stosowane zabezpieczenia występuje niski stopień ryzyka kredytowego.
Znaczące salda należności z tytułu dostaw i usług w Grupie Kapitałowej występują w spółkach: KGHM Polska Miedź S.A. 1 082 mln zł, Grupa KGHM INTERNATIONAL
LTD. 792 mln zł, KGHM Metraco S.A. 76 mln zł, CENTROZŁOM WROCŁAW S.A. 70 mln zł, WPEC w Legnicy S.A. 28 mln zł, NITROERG S.A. 28 mln zł, PHP "MERCUS" sp. z o.o.
15 mln zł, WMN "ŁABĘDY" S.A. 14 mln zł, "MIEDZIOWE CENTRUM ZDROWIA" S.A. 14 mln zł, KGHM Ecoren S.A. 12 mln zł, DFM ZANAM-LEGMET Sp. z o.o. 12 mln zł, POLMIEDŹ TRANS Sp. z o.o. 12 mln zł.
Poszczególne spółki Grupy Kapitałowej działają w różnych sektorach gospodarki, m.in. transport, budownictwo, handel, produkcja przemysłowa, energetyka.
W związku z tym w przypadku większości spółek Grupy Kapitałowej, pod względem branżowym, nie dochodzi do koncentracji ryzyka kredytowego. Działalność w tym
samym sektorze gospodarki, co Jednostka Dominująca prowadzi spółka KGHM INTERNATIONAL LTD. Pomimo funkcjonowania w tej samej branży, spółki różnią się
zarówno portfelem oferowanych produktów, jak i geograficzną oraz podmiotową strukturą portfela klientów, w związku z czym branżowa koncentracja ryzyka
kredytowego oceniana jest jako akceptowalna.
Spółki Grupy Kapitałowej, za wyjątkiem Jednostki Dominującej, nie zawierają porozumień ramowych o rozliczeniach netto w celu obniżenia ekspozycji na ryzyko
kredytowe, jednakże w sytuacjach, kiedy dana jednostka gospodarcza posiada zarówno należności jak i zobowiązania z tym samym kontrahentem, w praktyce
stosuje się rozliczenia netto, przy dwustronnej akceptacji takiego rozliczenia. Ze względu na dużą zmienność wysokości poziomu rozliczeń netto na poszczególne dni
kończące okresy sprawozdawcze, w praktyce trudno jest ustalić reprezentacyjną wartość takich kompensat.