tON^iEC POLSKI
Transkrypt
tON^iEC POLSKI
Zwierzęta ł o w n e nie w y m i e n i o n e w wykazie podlegają całorocznej ochronie W POLAK wicemistrzem świata w strzelaniu N U M E R Z E : CEL G Ł Ó W N Y - OPTYMALNA PRO D U K T Y W N O Ś Ć . R. D z i ę c i o ł o w s k i , B. Fruziński, Z. Pielowski, W . Ż u r o w s k i . J A K W Y P R Z E D Z A Ć . E.Frankiewicz . 3 . . 5 ubiegłego N A P O L O W A N I U I S T A N D Z I E . J . Kiszkurno 8 XŁOWYZSOKOŁ^MI.J.Sar 9 P R Z E C H Y T R Z Y Ć U S A . St. D u d a . . . . DZIAŁALNOŚĆ GŁÓWNEGO 10 11 M Y Ś L I W I PISZĄ 12 COPISZĄINNI 13 „ M Y Ś L I W I E C " - K R A K O W S K I INFOR M A T O R W R Ł . A. Brzezicki 13 ODZNACZENI 14 OGŁOSZENIA 15 KRZYtÓWKAZDZtKIEM 16 odniósł wielki roku w stolicy Wenezueli Carakas. W konkurencji sukces listopada strzelania do s y l w e t k i b i e g n ą c e g o dzika, w y n i k i e m 586 ptk. zajął d r u g i e m i e j s c e z d o b y w a j ą c s r e b r n y m e d a l . (Pierwsze m i e j s c e z d o b y ł Jurij Kadenatsi (ZSRR) - 587 pkt). Należy przypomnieć, zawodnik SĄDU PZŁ JERZY GRESZKIEWICZ zawodnik gdyńskiej „ F l o t y " w strzeleckich mistrzostwach świata, które o d b y ł y się w początkach ten zdobył biegnącego dzika że na Igrzyskach brązowy strzela Olimpijskich medal w się z karabinka tej samej w Montrealu (1978 konkurencji. Do małokalibrowego, r.) sylwetki wyposażonego w l u n e t ę na o d l e g ł o ś ć 50 m . K o n k u r s o d b y w a się w c i ą g u d w ó c h d n i . M a k i e t a dzika m a w y m i a r y 132 na 76 c m , ale p u n k t y z d o b y w a się strzelając d o tarczy u m i e s z c z o n e j na d z i k u , w k t ó r e j dziesiątka m a ś r e d n i c ę 60 m i l i m e t r ó w . P i e r w s z e g o d n i a o d d a j e s i ę 3 0 s t r z a ł ó w (3 s e r i e p o 1 0 s t r z a ł ó w ) d o d z i k a , k t ó r y p r z e b i e g a p r z e d s t r z e l c e m z s z y b k o ś c i ą 10 m e t r ó w w c i ą g u 5 s e k u n d . W d r u g i m zawodnik również oddaje 30 strzałów w 3 seriach do sylwetki dzika, p r z e b i e g a 10 m e t r ó w w d w i e i p ó ł s e k u n d y . Jak z t e g o w y n i k a jest t o dniu który bardzo t r u d n a k o n k u r e n c j a , a p r z e c i e ż z d o b y w a n e p u n k t y ś w i a d c z ą , że p r z e w a ż n i e t r a f i a się w „ 1 0 " . N i c w i ę c d z i w n e g o , że nikt na ś w i e c i e n i e u z y s k a ł jeszcze m a k s y m a l n e g o w y n i k u 6 0 0 p k t . R e k o r d ś w i a t a n a l e ż ą c y d o I. S o k o ł o w a ( Z S R R ) w y n o s i 5 9 5 tON^iEC POLSKI pkt. R e k o r d Polski w tej k o n k u r e n c j i należy d o J . G r e s z k i e w i c z a 591 pkt. K o l e j n y m sukcesem J. Greszkiewicza w tych mistrzostwach było do N r 1 (1640) uzyskanie trzeciego miejsca i zdobycie brązowego medalu w innej konkurencji -strzelanie sylwetki biegnącego dzika (40 s t r z a ł ó w - przebieg mieszany). Pierwsze miejsce przypadło Nikołajowi D a w i d o w o w i (ZSRR), d r u g i e - W i k t o r o w i Kadena- W y d a w c a : Polski Związek Ł o w i e c k i - ci ( Z S R R ) . Zarząd G ł ó w n y , 00-029 W a r s z a w a , N o w y Świat 35. WARUNKI PRENUMERATY: K o n t o NBP X V O M W a r s z a w a , nr 1153- 1) dla os6b prawnych - instytucji i zakładów pracy: - instytucje i zakłady pracy zlokalizowane w miastach wojewódzkich i pozostałych miastach, w których znajdują się siedziby oddziałów RSW „Prasa-Kaiążka-Ruch" zamawiają prenumeratę w tych oddziałach. ~ instytucje i zakłady pracy zlokalizowane w miejscowościach gdiie nie ma oddziałów RSW „Prasa;KsiQżk3-Ruch" i na terenach wiejskich opłacają prenumeratę w urzędach pocztowych i u doręczycieli, 7) dla osób fizycznych - indywidualnych; - osoby fizyczne zamieszkałe na wsi i w miejscowościach gdzie nie ma oddziałów RSW „Prasa-Ksiąika-Ruch", opłacają prenumeratę w urzędach pocztowych i u doręczycieli, - osoby fizyczne zamieszkałe w miastach - siedzibach oddziałów RSW „Prasa-Ksiątka-Ruch", opłacają prenumeratę w urzędach pocztowych, przy użyciu „blankietu wpłaty", na rachunek bankowy: Centrali Kolportażu Prasy i Wydaw nictw w Warszawie, ul. Towarowa 28, nr konta NBP XV Oddział w Warszawie nr 1153-201045-139-11. 3) Prenumeratę ze zleceniem wysyłki za granicę przyjmuje RSW ,,Prasa-Książka-Ruch", Centrala Kolportażu Prasy i Wydawnictw, ul. Towarowa 28. 00-968 Warszawa, konto NBP XV Oddział w Warszawie nr 1153-201045-139-11. Prenumerata ze zleceniem wysyłki za granicę jest droższa od prenumeraty krajowej o 50 procent dla zleceniodawców indywidualnych i o 100 procent dla zlecających instytucji i zakładów pracy. Termin przyjmowania prenumeraty na kraj i zagranicę: - do dnia 25 listopada na I kwartał, I półrocze oraz cały rok 1983 - do dnia 10 miesiąca poprzedzającego okres prenumeraty roku 1983. C w u prcnunwratY rocznej 2S8 zł. 3157-132 Redaguje zespół. Redaktor naczelny Z. Golański. O p r a c o w a n i e g r a f i c z n e A. Arcimowicz. Adres redakcji: 00-029 Warszawa, N o w y Ś w i a t 35. Telefon 26-46-13. Zdjęcia na okładce: W L Łapiński DRUK: Zakłady Graficzne „ D o m Słowa Polskiego", ul. Miedziana 1 1 , 00-835 Warszawa. Skład techniką fotoskładu. N a k ł a d 36 5 0 0 e g z e m p l a r z y . N u m e r zamówienia 5232/CD.M-7g O g ł o s z e n i a d r o b n e : 2 8 zł za 1 s ł o w o , n e k r o l o g i 9 0 zł za 1 c m ^ 2 CEL główny O P T Y M A L N A Łowiectwo i zbieractwo było niejszą f o r m ą wieka nych. eksploatowania przyrodniczych Populacja składowym najwcześ przez zasobów ludzka była czło i postaci leśnictwie. szkód Przywrócenie warsztat oraz umożliwiających t r u d n e i nadzwyczaj kosztowne. W tej sytu wych. Poziom prowadzonych acji S z w a j c a r z y w y n i k i nie o d b i e g a j ą o d c z o ł ó w k i europejs ekolo i rozwoju szybko zrehabilitowali ło wiectwo. nizmy samoregulacji liczebności populacji, lecz są t o p r o c e s y d ł u g o t r w a ł e . Z a n i m d o j kształceniom. I tak, ł o w c a i zbieracz z paleo dzie litu p o t r z e b o w a ł w formie masowych upadków, stopniowo i systematycznie spada jakość osobników wyżywienie siebie i swojej rodziny; pasterz z neolitu - 1 0 h a ; ś r e d n i o w i e c z n y r o l n i k - 0,7 h a , a d z i katastrofalnego załamania się, w p o p u l a c j i . Szerzy się c h a r ł a c t w o i n a s t ę pozostaje syntez ich d o p r a k t y k i jednak ciągle nauko badań i ich łowieckiej nierozwiązanym problemem. Gospodarka łowiecka jest, niestety, pro wadzona ciągle metodami tradycyjnymi, a postęp wynikający z badań przyjmowany raczej z o p o r a m i i o p ó ź n i e n i e m . Decyduje to w dużej mierze o e k s t e n z y w n y m charak po puje obniżenie potencjału rozrodczego. Ak terze g o s p o d a r k i ł o w i e c k i e j w kraju. A m o średnie wskazówki wzrostu gęstości zalud c e p t o w a n i e t e g o jest nie d o przyjęcia, g d y ż g ł o b y być zupełnie inaczej, nienia m ó w i ą o radykalnych z m i a n a c h kra są to zjawiska jobrazu. środowiska, zwierzyny i dla gospodarki lu Człowiek w kiem końcu przestał b y ć składni naturalnego superdrapieżcą, wszystkich 0,07 ha. Te do szerokich kiej. W d r a ż a n i e W przyrodzie istnieją w p r a w d z i e mecha ludzkiej siejszy f a r m e r japoński - cających elementem populacji, relacje te u l e g a ł y s z y b k i m prze 100 k m ' na w postaci w y m i a n y doświadczeń wzboga opracowywanie we funkcjonowały w sposób zrównoważo wzrostu rolnictwie r ó w n o w a g i b i o l o g i c z n e j okazało się b a r d z o naturalnych systemów miarę w P R O D U K T Y W N O Ś Ć tego zjawiska w natural g i c z n y c h , w k t ó r y c h relacje m i ę d z y g a t u n k o ny. W wencjami e k o s y s t e m u , a stał decydującym pozostałych o niekorzystne dla W niniejszym artykule pragniemy NA PODSTAWACH NAUKOWYCH współmieszkań dobrami przyrody. REZERWY POPULACYJNE dzkiej. się losach c ó w Z i e m i . Przejął o b o w i ą z e k r a c j o n a l n e g o gospodarowania wybitnie Dzi M y ś l i w i dostarczają krajowi każdego ro ku wiele tysięcy ton wysokowartościowej nie o m ó w i ć łowiecką grubej; sarny, metody określania w dziczyzny i prócz t e g o zasilają kasę pańs szacowanie. działalnością t w o w ą w d e w i z y w w y s o k o ś c i ok. 25 m i n stan sarn w y n o s i ł w dolarów, uzyskiwanych z eksportu zwierzy latach średnio około 300 tys. g a t u n k ó w zwierząt i ich ś r o d o w i s k życio ny żywej i ubitej oraz p o l o w a ń d e w i z o w y c h . w y c h . W stosunku do g a t u n k ó w dostatecz Być może, znacznie jednak ważniejsze o d Kompleksowe niedo oficjalnych do zmierzającą powodują systematyczne jej o c h r o n y i zachowania jak największej liczby człowieka Tradycyjne liczebności Według Polsce w badania głów zwierzyny dzika, jelenia. konsekwencji siejsze z a t e m ł o w i e c t w o m u s i b y ć c e l o w ą sytuację danych ostatnich osobników. przeprowadzone w r ó ż n y c h b i o t o p a c h w y k a z a ł y , że f a k t y c z n a użyt w p ł y w ó w p i e n i ę ż n y c h są n i e w y m i e r n e w a liczebność sarn w kową, łowiectwo musi być transmisją włą lory ł o w i e c t w a jako f o r m y rekreacji, z której m i n . Pozyskanie ustala się o c z y w i ś c i e cią nie licznych i posiadających w a r t o ś ć Polsce w y n o s i około 1 gle na p o d s t a w i e oficjalnych d a n y c h i jest czającą je w sferę działalności g o s p o d a r c z e j korzysta człowieka. Obie te funkcje ł o w i e c t w a łączo potrzeba racjonalnej gospodarki łowieckiej ono n e są w e m o c j o n a l n y m t r z e c i m w y m i a r z e i traktowania łowiectwa jako działu g o s p o m u m 2 0 % w i o s e n n e g o s t a n u , czyli 200 tys. - rekreacji m y ś l i w s k i e j . już 7 0 tys. m y ś l i w y c h . Stąd też Racjonalna gospodarka łowiecka w szyb ki, który b y ł lub jest p r z e d m i o t e m p o l o w a ń ) ko z m i e n i a j ą c y c h się w a r u n k a c h e k o l o g i c z nie został w y t ę p i o n y przez m y ś l i w y c h , na n y c h o p i e r a ć się m u s i na r z e t e l n y c h p o d s t a tomiast wiele g a t u n k ó w zawdzięcza myśli w a c h naukoWych. Podstaw takich w y m s w e obecne istnienie, a nawet wzrost cza e k o l o g i a . J e j istotą j e s t b a d a n i e z w i ą z liczebności. W ków pomiędzy zwierzęciem a jego środowi kraju przykładem dostar m o g ą tu być łoś i bóbr. Obecnie w przypad skiem ku g a t u n k ó w licznych niezbędna jest w konkretnych warunkach. Zależy o n o roz czyli funkcjonowanie sądna ingerencja, polegająca na sterowa wielu niu czenie, s t r u k t u r a płci i w i e k u , procesami populacyjnymi zwierząt. c z y n n i k ó w , jak: przestrzenna, naturalna i inne. Badania tych właściwych rozrodczość, od zagęsz organizacja liczebności kształtowanie populacji liczebność, W zakres t e g o działania w c h o d z i regulacja i śmiertelność skompliko struktur w i e k u i płci populacji. Pozostawie wanych elementów w odniesieniu do wol nie zwierzyny „ s a m e j s o b i e " no żyjących zwierząt napotykają oznaczałoby olbrzymie b o w i e m w p r a k t y c e jej k a t a s t r o f ę b i o l o g i c z t r u d n o ś c i . W Polsce zajmuje się n i m i g r u p a ną. Przeg^szczone i zniekształcone popula ok. 60 o s ó b , rozproszonych w kilkunastu cje r o ś l i n o ż e r c ó w p o s z y b k i m w y c z e r p a n i u placówkach naukowych. Sensownemu wy z a s o b ó w naturalnego żeru zdewastowały korzystaniu tego potencjału służy by wkrótce własne choroby badań koordynowanych, stosowany z po bardzo w o d z e n i e m o d p o n a d 10 l a t . N a d z ó r m e r y nam toryczny nad t y m i badaniami sprawuje Ko Szwajcaria. W t y m demokratycznym kraju, misja d/s Zwierząt Ł o w n y c h i Rzadkich Ko w drodze referendum ludowego m i t e t u Ekologii Polskiej A k a d e m i i infekcyjne obfity środowisko, i inwazyjne plon. Przykładu zbierałyby dostarcza uchwalo n o w kilku k a n t o n a c h zakaz u p r a w i a n i a m y Ślistwa. D o p r o w a d z i ł o to w k r ó t c e d o miernego wzrostu liczebności nad roślinożer c ó w 29 w s z y s t k i m i n e g a t y w n y m i konsek niskie. P o w i n n o wynosić osobników. Pozostaje zatem darki n a r o d o w e j . F a k t e m jest, że ż a d e n g a t u n e k ł o w n y (ta naszym zbyt system Nauk. Charakterystyczny dla tej g r u p y jest fakt, mini niewykorzys tana o g r o m n a rezerwa populacyjna w wy s o k o ś c i o k . 1 2 5 t y s . o s o b n i k ó w . N i e t y l k o , że nie w z b o g a c a to naszego bardzo u b o g i e g o o s t a t n i o s t o ł u , lecz p r z y c z y n i a s i ę d o o b n i żenia jakości osobniczej s a r n y oraz w z r o s t u szkód w u p r a w a c h leśnych. W efekcie mar n u j e m y ok. 2 tys. t o n w y b o r n e j dziczyzny. W czasie o k r e s o w o w y s t ę p u j ą c y c h ciężkich z i m , kiedy s a r n y m a s o w o padają, dziczyzna ta jest b e z p r o d u k t y w n i e stracona. Sztucz nie p o d t r z y m y w a n e przegęszczenie popu lacji w p ł y w a r ó w n i e ż n a o b n i ż e n i e j a k o ś c i trofeów. Trzeba tu podkreślić, że j e s t to s t r a t a s z c z e g ó l n i e i s t o t n a w p r z y p a d k u sar ny polskiej, słynącej przecież z bardzo w y sokiej jakości trofeów. Szczególnie dużo kontrowersji w gospo darce łowieckiej i rolnej wzbudza problem dzika. W c i ą g u o s t a t n i c h lat p o g ł o w i e dzi k ó w w Polsce systematycznie wzrasta. W e dług danych MLiPD, od 1974 d o 1980 r. liczebność jego wzrosła o d 41 d o 85 tys. Wyniki badań naszych placówek nauko w y c h wskazują, że stan faktyczny jest co że k o o r d y n a c j a n a s t ą p i ł a n a d r o d z e d o b r o n a j m n i e j d w u k r o t n i e wyższy. I nie rozwiązał w o l n e g o zrzeszenia się, niezależnie o d f o r m t u s p r a w y f a k t , ż e za w z r o s t e m l i c z e b n o ś c i f i n a n s o w a n i a . K o o r d y n a c j a ta daje korzyści r ó w n o l e g l e wzrastało pozyskanie: z 28 tys. 3 CEL gtównyOPTYMALNA PRODUKTYWNOŚĆ w 1 9 7 4 r. d o 7 1 t y s . w 1 9 8 0 r. Gdybyśmy chcieli utrzymać populację na niezmienio n y m p o z i o m i e , pozysicanie p o w i n n o tu b y ć równe rocznemu przyrostowi. Według wy ników badan naukowych wynosi on w po pulacjach dziczych m i n i m u m wiosennego. W stosuje się 100% stanu dotychczasowej jednak wskaźnik praktyce pozyskania w w y s o k o ś c i 7 0 % p o g ł o w i a . A z a t e m t u też m a m y d o c z y n i e n i a ze z n a c z n y m n i e w y k o rzystaniem potencjału populacji. W przy p a d k u dzika p o w o d u j e t o szczególnie szyb ki, w konsekwencji t r u d n y d o wzrost liczebności, a w dotkliwe postaci o g r o m n e g o wzrostu szkód w uprawach po l o w y c h . O p a n o w a n i e tej sytuacji i u t r z y m a nie l i c z e b n o ś c i d z i k ó w na p o z i o m i e g o s p o przestrzegania łowieckich we zasad p o z y s k a n i e d z i c z y z n y , ale g ł ó w n i e ze w z g l ę w a n i a się s a m c ó w o w y s o k i e j jakości trofe du ó w , z której s ł y n ę ł y nasze ł o w i s k a . W prak składnikiem r ó w n o w a g i w przyrodzie. Jele konsekwentnego wszystkich obwodach pozyskania ustalonych niezbędnym n i o w a t y m i dzikom zawdzięczamy korzyst ne gospodarczo przyspieszenie obiegu m a p o z y s k u j e się z b y t m a ł o , w nie w ł a ś c i w y c h klasach w i e k u i c h r o n i się nie terii w l a s a c h . Dziki p o n a d t o j a k o zwierzęta potrzebnie zbyt wielką liczbę m ł o d y c h loch. w s z y s t k o ż e r n e są s k u t e c z n y m W i e l e kół ł o w i e c k i c h stara się w p r a w d z i e wprowadzić zalecane przez n a u k ę sterowania strukturą wiekową zasady populacji 'ograniczającym masowe regulatorem występowanie szkodników owadzich gnębiących ostatnio nasze lasy. lecz n a p r z e s z k o d z i e i n t e n s y w n e g o jej ł o Zasady hodowli zwierzyny powinny wy w i e c k i e g o w y k o r z y s t a n i a stają w p r o w a d z o nikać w y ł ą c z n i e z przesłanek biologicznych. ne d o planowania łowieckiego obowiązują Muszą one być stosowane ce w s k a ź n i k i . Rzeczywistych przecież efek wobec t ó w nowoczesnego podejścia do gospoda z uwzględnieniem r o w a n i a populacją m o ż n a się fizjograficznego kraju. tylko wtedy, gdy będą one i będą konsekwentnie spodziewać obowiązywać realizowane wszystkich łowiskach w we Polsce - tak w y dzielonych, jak i w y d z i e r ż a w i o n y c h kołom łowieckim. Nie., lepiej dowlanych całej przedstawia się sytuacja zdewastowano jakość najlep szego naszego jelenia nizinnego na W a r m i i populacji konsekwentnie każdego dużego gatunku, zróżnicowania I n t e r e s y ł o w i e c t w a są z b i e ż n e z i n t e r e s a mi ochrony środowiska przyrodniczego, gdyż tylko ochrona środowiska trwałe bytowanie ewentualne w przypadku jelenia. W w y n i k u b ł ę d ó w ho dzikich umożliwia zwierząt użytkowanie. W e i ich współczes nych, zmienionych środowiskach koniecz ne jest s t e r o w a n i e p o p u l a c j a m i większości gatunków jest zwierząt ł o w n y c h . Jego utrzymanie optymalnej celem liczebności i Mazurach. Nadmierna eksploatacja b y k ó w i prawidłowych struktur populacji co w średnich klasach wieku znacznie o d m ł o runkuje skuteczne wykorzystanie ś r o d o w i dziła p o p u l a c j ę , u n i e m o ż l i w i a j ą c ska przy o p t y m a l n e j p r o d u k t y w n o ś c i inte cie przez nych CO DECYDUJE? jest towane; wieku przez naukę. na t o , że z w i e r z y n a t y c e w s k a z a n i a n a u k i nie są w p e ł n i r e s p e k opanowania efekcie skutki gospodarcze i społeczne w darczo z n o ś n y m w y m a g a zasad zapewnia również m o ż l i w o ś ć d o c h o dorosłe osobniki warunkującego poroży. osiągnię optymalnego nałożenie Niewłaściwemu kapital pozyskiwa wa resujących nas g a t u n k ó w . Nasze ł o w i e c t w o m u s i p r z e s t a w i ć się na intensywne formy gospodarki populacja niu b y k ó w t o w a r z y s z y ł o n i e p o t r z e b n e osz m i . W y m a g a ć to będzie znacznych nakła czędzanie ł a ń , co d o p r o w a d z i ł o d o znaczne d ó w energii i ś r o d k ó w m o ż l i w y c h d o uzy Jak wykazały badania, o nasileniu pene g o zniekształcenia właściwej proporcji płci. skania tylko w drodze znacznego zwiększe tracji, a zatem i szkód łowieckich w polach, W efekcie nastąpił n a d m i e r n y w z r o s t p o p u nia liczby ludzi a k t y w n i e u p r a w i a j ą c y c h m y d e c y d u j e n i e t y l k o l i c z e b n o ś ć d z i k ó w lecz lacji z w s z y s t k i m i w y ż e j w y m i e n i o n y m i n e ślistwo. i s t r u k t u r a p o p u l a c j i . S t w i e r d z o n o , że n a j l i g a t y w n y m i skutkami dla populacji i środo czniejszą g r u p ą w wiska. populacji powinny być osobniki w średnim w i e k u , które przy sto sunkowo wowym m a ł o liczebnym stadzie zapewniają wysoką ność populacji. Antagonistyczne między duże osobnikami starszymi rozproszenie a t y m podsta produktyw a m o ż e przede w s z y s t k i m , pełna realizacja DO INTENSYWNEJ GOSPODARKI nia zwierzyny. W a r u n k o w a ć t o będzie po Z d a r z a j ą się g ł o s y d o m a g a j ą c e się d r a s powodują tycznego ograniczenia liczebności zwierzy równoczesnym n y w l a s a c h , n i e m a l c a ł k o w i t e g o jej w y t ę sach i uprawach polowych. samym równo mierne wykorzystanie środowiska. Z tego pienia. W t e n s p o s ó b uniknie się szkód. Taki punkt widzenia zwierzęta młode, w wieku do stano 2 lat (warchlaki i przelatki). Przestrzeganie tych Fot, Wł. Puchalski p r a w i d ł o w o ustawionych p l a n ó w pozyska stosunki względu 9 0 % pozyskania p o w i n n y wić Intensyfikacji w y m a g a nie tylko zagospo d a r o w a n i e ł o w i e c k i e o b w o d ó w , lecz t a k ż e , jest jakości osobniczej zwierzyny zmniejszeniu szkód w przy la nie RYSZARD DZIĘCIOŁOWSKI, BOGUSŁAW stada FRUZIŃSKI, Z Y G M U N T PIELOWSKI, zapewniającego WIRGILIUSZ ŻUROWSKI nie d o przyjęcia t y l k o ze w z g l ę d u na s k u t k i r e d u k c j i podstawowego zwierzyny prawę Jak wyprzedzać Każdy myśliwy powinien być EDWARD FRANKIEWICZ dobrym 90 c m strzelcem i to nie dlatego tylko, by mieć jak n a j l e p s z e w y n i k i na p o l o w a n i u , ale r ó w n i e ż ności o d różnych w a r u n k ó w zewnętrznych, ze w z g l ę d u przestrzegania jak pora d n i a , z a m g l e n i e , jaskrawe lub sła etyki m y ś l i w s k i e j . Nie dopuszcza ona ani za b e o ś w i e t l e n i e , rzeźba t e r e n u , z a d r z e w i e n i e dawania zwierzęciu z b ę d n y c h cierpień, ani itp. Toteż marnotrawienia wartości materialnych, ja si kie s t a n o w i u p o l o w a n a zwierzyna. Te w y głości do zwierzyny kryteriami bardziej w y kroczenia przeciwko etyce myśliwskiej po m i e r n y m i niż w r a ż e n i a w z r o k o w e . Za kryte pełniają na o b o w i ą z e k dość często, w p r a w d z i e nieświa d o m i e , w ł a ś n i e słabi strzelcy, rzadko wiem zdarzają Przeważnie się i m kaleczą tzw. czyste oni bo pudła. zwierzynę, która nawet wytrawny posługiwać się przy myśliwy określaniu mu odle ria t a k i e p r o p o n u j ę p r z y j ą ć : s z e r o k o ś ć luf broni u w y l o t u , szerokość celu, tj. długość sylwety oraz zwierzyny wzajemny widzianej stosunek na tych muszce uchodząc z życiem po pozornie tylko chy b i o n y m strzale, w przy c e l o w a n i u jest rzutem jej obrazu najczęś płaszczyznę rzę bądź to staje się c h e r l a k i e m n i e p r z y d a t p r o s t o p a d l e d o linii c e l o w a n i a z u w z g l ę d n y m d o h o d o w l i , bądź też, jeśli m y ś l i w e m u nieniem nie 1.). się postrzałka odszukać, ginie w męczarniach bez ż a d n e g o przy t y m po żytku dla g o s p o d a r k i łowieckiej. przechodzącą przez muszkę skrótów perspektywicznych (rys. widzianego na muszce ce j ą c r ó w n a n i e z j e d n a n i e w i a d o m ą { a " :a = I : leckie m y ś l i w e g o . D l a t e g o też k a ż d y p o c z ą t sylwety zwierzyny) na muszce, a - natural kujący n e m r o d , zanim w e ź m i e udział w p o ną w i e l k o ś ć z w i e r z y n y , I - o d l e g ł o ś ć muszki lowaniu, powinien opanować o d oka strzelca, L - o d l e g ł o ś ć z w i e r z y n y o d umiejętności teoretyczne i praktyczne umiejętności strzelania w ta oka myśliwego. Wszystkie te wielkości k i m s t o p n i u , b y ł o w i s k o n i e s ł u ż y ł o m u za przyjmuje się w centymetrach. Z równania szkoleniowy tego ~ wynikającego z podobieństwa trój ale było miejscem ostatecznego egzaminu, do którego się w pełni przygotowanym. od myśliwego odpowiednie zwierzyny długości jej s y l w e t y w i d z i a n e j na m u s z c e w s k r ó c i e per spektywicznym. Na przykład jeśli bażant, k t ó r e g o d ł u g o ś ć w locie w y n o s i 8 5 c m , leci w odległości 20 m o d m y ś l i w e g o w płasz czyźnie p r o s t o p a d ł e j d o linii c e l o w a n i a l u b zbliżonej do tęgo położenia - to jego sylwety widzianej długość przez strzelca muszce wynosi: = = na 3,8 c m W ten s p o s ó b oblicza się potrzebne n a m wielkości dla wszystkich interesujących nas g a t u n k ó w z w i e r z y n y , układając je w t a Długość sylwety zwierzyny widzianej Wielkość L, g d z i e a ' o z n a c z a s z e r o k o ś ć c e l u ( d ł u g o ś ć poligon, obliczyć dla różnych odległości belę: strze niedostateczne stawie tokującej (głuszec, cietrzew), m o ż n a na muszce w centymetrach lu w c e n t y m e t r a c h o t r z y m u j e się, rozwiązu Za g ł ó w n ą przyczynę p u d ł o w a n i a trzeba uznać długości na ciej okazuje się p o s t r z a ł k i e m . R a n n e z w i e uda naturalne w y m i a r y wielkości. S y l w e t a z w i e r z y n y w i d z i a n a przez strzelca rzeczywistości oraz z w i e r z y n y bądź t o w r u c h u , bądź też w p o staje Szczególne kątów A O B i COD, których wierzchołki znaj dują się w o k u strzelca - otrzymuje się znaczenie m a zwłaszcza umiejętność oce w a r t o ś ć a', t j . d ł u g o ś ć s y l w e t y niania odległości d o zwierzyny oraz okre którą m y ś l i w y widzi w skrócie perspektywi ślania w c h w i l i strzału wielkości wyprzedze c z n y m na m u s z c e , a w i ę c zwierzyny, a' = Gatunek zwierzyny Lis Zając Bażant Dzika g ę ś Krzyżówka Cy ranka Słonka Kuropatwa Głuszec Cietrzew 40m 2,7 1,3 1,9 2,0 1,3 0,9 0,7 0,6 1,5 0.8 Przyjęto następujące naturalne w y m i a r y poszczególnych nia r u c h o m e g o celu. Odległość do zwierzyny 20m 2 5 m 3 0 m 3 5 m 5,4 4,3 3,6 3,0 2,5 2,0 1.7 1.4 3,8 3,0 2,6 2,2 4,0 3,2 2,7 2,3 2,5 2,0 1,7 1,4 1,4 1.2 1,0 13 1,4 0.9 0,8 1,1 0,9 0,8 0,7 1,1 2,9 2,3 1,7 2,0 1,6 1,3 0,9 1.1 gatunków zwierzyny: lis ( d ł u g o ś ć o d końca nosa d o końca kity) - 1 2 0 WIDZIANE NA MUSZCE OCENIANIE ODLEGŁOŚCI podręcznikach P r z y j m u j ą c d l a d u b e l t ó w e k k a l . 12 i k a l . sposób określania tych odległości - to ćwi 16 o d l e g ł o ś ć m u s z k i o d o k a s t r z e l c a r ó w n ą Powszechnie zalecany w czenie pamięci długości wzrokowej pewnych w odcinków utrwalaniu prostej od c m , zając (długość o d końca nosa d o końca p o ś l a d k ó w ) - 55 c m . Ptactwo w locie (dłu gość od końca dzioba do końca ogona): bażant - 8 5 c m , dzika g ę ś - 9 0 c m , kaczka Rys. 1 mierzanych w terenie krokami do jakiegoś stałego p u n k t u , np. słupa, kamienia, drze w a itp. z z a m i a n ą liczby k r o k ó w na m e t r y . W uzupełnieniu tych wskazówek polecam ze s w e j s t r o n y p r a k t y c z n y s p o s ó b s z y b k i e g o przeliczania k r o k ó w na m e t r y , p r z y j m u jąc przeciętną długość kroku dorosłego m ę żczyzny r ó w n ą 75 c m . Otóż przy odmierza n i u odległości należy r a c h o w a ć nie p o j e d y ncze, lecz p o d w ó j n e k r o k i , a p o z w i ę k s z e n i u ich liczby o p o ł o w ę o t r z y m u j e się d ł u g o ś ć mierzonego odcinka w metrach. Na kład, liczba p o d w ó j n y c h k r o k ó w 20, po dodaniu przy wyniosła p o ł o w y tej liczby, t j . 10, otrzymamy 30 metrów. Przy o k r e ś l a n i u o d l e g ł o ś c i d o z w i e r z y n y na p o l o w a n i u , p o s ł u g u j ą c się wyrobioną w p o d a n y s p o s ó b p a m i ę c i ą w z r o k o w ą , za w s z e należy się liczyć z m o ż l i w o ś c i ą p o p e ł nienia b ł ę d u . O d l e g ł o ś ć ta b o w i e m może się w y d a w a ć większa l u b m n i e j s z a w zależ- 5 niecznego wyprzedzania zwierzyny, podob nie jak przy określaniu odległości d o niej. Wielkość wyprzedzania przy różnych odle głościach zwierzyny o d m y ś l i w e g o oblicza się z r ó w n a n i a z jedną n i e w i a d o m ą w y n i k a jącego z podobieństwa kątnych AOB trójkątów i COD, których prosto wierzchołki z n a j d u j ą się w o k u strzelca (rys. 2 ) : W : W = I : L, g d z i e w " o z n a c z a w y p r z e d z e n i e s y l w e t y z w i e r z y n y w i d z i a n e j na m u s z c e , w - rzeczy wiste wyprzedzenie głość muszki w I = - p - , od zwierzyny, oka I - strzelca, odle czyli przy czym wszystkie te W wielkości p o d a w a n e są w c e n t y m e t r a c h . Do obliczeń przyjęto przeciętną prędkość b i e g u lisa i z a j ą c a r ó w n ą 10 m n a s e k u n d ę , a lotu p t a k ó w bez w z g l ę d u na g a t u n e k - 2 0 m na s e k u n d ę , czas n i e z b ę d n y dla przeby cia ł a d u n k u ś r u t o w e g o d o celu o d 0,06 d o 0,14 s e k u n d y odpowiednio do odległości w granicach o d 20 do 40 m . Wyprzedzenie PRZY POMOCY LUF k r z y ż ó w k a - 5 5 c m , kaczka c y r a n k a - 4 0 c m ^ stonka - 3 0 c m , k u r o p a t w a - 25 c m . Ptaki t o k u j ą c e na d r z e w i e l u b z i e m i : głuszec - 65 Podawane w podręcznikach z a t e m r z e c z y w i s t e w y n o s i d l a lisa i zająca wskazówki o d 60 d o 140 c m , a dla p t a c t w a o d 120 d o co d o wielkości w y p r z e d z a n i a przy strzale 280 c m . Podstawiając o d p o w i e d n i e d o r u c h o m e g o celu zazwyczaj określają je kości d o w y p r o w a d z o n e g o w z o r u o t r z y m u Cticąc z a t e m określić o d l e g ł o ś ć d o z w i e albo w metrach albo w długościach zwie je się w c e n t y m e t r a c h w y p r z e d z e n i e s y l w e rzyny b i e g n ą c e j , lecącej l u b siedzącej (ptaki rzyny stanowiącej cel. Jednakże w praktyce t y z w i e r z y n y w i d z i a n e j na m u s z c e : tokujące) przed m y ś l i w y m w płaszczyźnie bardzo t r u d n o jest określić potrzebne w y celownika, p r z e d z e n i e w m e t r a c h ze w z g l ę d u n a w i ę należy p o z ł o ż e n i u się d o niej ustalić w z r o kszy l u b m n i e j s z y s t o p i e ń s k r ó t ó w perspek k o w o , w jakiej części szerokości luf m i e ś c i t y w i c z n y c h , co zależy przecież o d odległoś się sylweta ci z w i e r z y n y o d m y ś l i w e g o . M i e r z e n i e zaś c m , cietrzew - 35 c m . pod kątem 9(y - 60" do linii ssaka czy ptaka w i d z i a n a na m u s z c e . Na p r z y k ł a d , w i d z i a n a na m u s z c e wyprzedzania sylweta tokującego w odległości 20 m cie z w i e r z y n y jest b a ł a m u t n e , g d y ż d ł u g o ś c i te trzewia zwróconego bokiem do m y ś l i w e g o w i d z i się r ó w n i e ż w skrótach p e r s p e k t y w i m i e ś c i się w szerokości m n i e j w i ę c e j j e d n e j cznych, a zakładana wielokrotność długości l u f y d u b e l t ó w e k k a l . 12 l u b 1 6 , s y l w e t a z a ś z w i e r z y n y m o ż e być różna, zależy b o w i e m bażanta o d o d l e g ł o ś c i , z jakiej n a s t ę p u j e strzał. przelatującego w odległości 40 Odległość d o z w i e r z y n y 20m 2,7 5,4 Lis i zając Ptactwo 25m 30m 2,9 3,0 5.8 6.0 35m 3,1 6.2 40m 3,2 6,3 długości NIE TYLKO WYPRZEDZENIE Na z a ł ą c z o n e j t a b l i c y p o d a n e są s y l w e t k i zwierzyny widziane na m u s z c e z różnych odległości w skrócie perspektywicznym oraz o d p o w i e d n i e dla tych odległości m mieści się w szerokości j e d n e j lufy czyli w p o ł o w i e szerokości o b u luf w y n o s z ą c e j 4 wielokrotnością Gatunek zwierzyny wiel Trudność posługiwania się t y m i kryteria mi wyjaśniają p o d a n e na tablicy rysunki przedzenia w centymetrach również wy po uwzględnieniu skrótów perspektywicz tej korzystać c m . D o k ł a d n i e w y j a ś n i a j ą t o r y s u n k i na z ł ą przedstawiające w skrótach perspektywicz nych. c z o n e j t a b l i c y . ( R y s . 4) n y c h s y l w e t y zwierząt w i d z i a n e przez m y ś l i określaniu zarówno odległości do zwierzy Ponieważ trafne określenie odległości do Z tablicy mogą w e g o na m u s z c e o r a z w i e l k o ś c i w y p r z e d z a ny, jak i w y p r z e d z a n i a jej przy nia. Na przykład przed zająca defilującego wszyscy celowaniu m y ś l i w i strzelający z d u b e l t ó w e k zwierzyny koniecznie jest przede w s z y s t k i m w odległości 20 c m o d m y ś l i w e g o po założyć 0,6 m l u b o n i e c o w i ę c e j niż j e d n a tj. około 70 c m . P a r u m i l i m e t r o w e wystarczy długość zwierzęcia, natomiast do defilują różnice w długościach sylwetek zwierzyny utrwalić w pamięci wzrokowej stosunek do cego w odległości 40 m wyprzedzenie po wynikające przy obliczeniach z kilkucenty szerokości w i n n o w y n o s i ć 1,4 m a l b o 2 1 / 2 to. by granicy gólnych nie przekraczać strzału śrutowego, luf w y m i a r ó w gatunków dopuszczalnej sylwet zwierzyny poszcze widzianych na m u s z c e z o d l e g ł o ś c i 40 m (dla z w i e r z y n y w ruchu) l u b 35 m (dla p t a k ó w t o k u j ą c y c h ) . należy przy długości zająca. Dlatego k a l . 12 i k a l . 16 z l u f a m i n o r m a l n e j d ł u g o ś c i , bowiem m e t r o w y c h różnic d ł u g o ś c i luf, a także nie znaczne różnice w szerokościach luf prakty sposób cznie nie m a j ą znaczenia. R ó w n i e ż bez zna m i e r z e n i a p r z y p o m o c y s z e r o k o ś c i luf ko też p o d a j ę praktyczny c z e n i a przy s t r z a ł a c h ś r u t o w y c h są k i l k u m i limetrowe różnice w p o d a n y c h na t a b l i c y wielkościach w y p r z e d z a n i a o b l i c z o n y c h dla r ó ż n y c h o d l e g ł o ś c i . A z a t e m bez w z g l ę d u na odległość do zwierzyny, oczywiście nie przekraczającą 40 m, należy przyjmować górną granicę wyprzedzenia, więc zakładać przed lisa czy zająca o k o ł o 3 c m , t j . 3/4 szerokości luf, a przed ptaka o k o ł o 6 c m , tj. 1 1/2 s z e r o k o ś c i luf. Prawidłowe w wyprzedzenie chwili celowania jeszcze skuteczności zwierzyny d o niej nie zapewnia strzału. Do tego by strzał b y celny m y ś l i w y m u s i przestrzegać następujących mierząc warunków: do zwierzyny umieszczać muszkę nieco p o w y żej jej g ł o w y , i t y m w y ż e j , i m o d l e g ł o ś ć jest większa, oraz prowadząc lufami zwierzynę z o d p o w i e d n i m w y p r z e d z e n i e m nie zatrzy m y w a ć ruchu broni w chwili naciskania na s p u s t (rys. 3). 6 20 m 20 m L 25 m 30 m 35 m 25 m U 30 m I I i—2 c m - v [ ^ ^ 4 CO 5 , 4 cm 20 m 5*8 cm 25 m 6,0 cm 30 m 6 . 2 cm 35 m 6.3 Cm 40 m 5 . 4 cm 20 m 5 i 8 cm 25 m 6,0 cm 30 m ' 6.2 cm 35 m Viii 35 m 6.3 cm 2 4 1 c j i ^ - 4 cm u i 4 - 4 cm 4 cm 20 m ł * ^ , 7 cm— 5,8 cm -f^ 25 m rf-2,9 6,0 cm -j^fl 30 m łtP-5,0 c 35 m T!T+-3,1 cm- 6.2 cm 6 . 3 cm 4 cm -2. cm i—2 cm_ „ .,— 2 cm J, 2 cin_^ 5,4 cm -2 cat—ł- 40 m "tfl cm' ' , i ^ ^ f I I 40 m tlirr 5,2 c •5 cm—ł 4 cm- 7 I STANDZIE ^ PRZEŁOMOWY MOMENT Po t y m sukcesie - chociaż jak się przeko tego wrażenia i obniżyć osiągniętego wyni n a ł e m w przyszłości, b y ł y t o rzutki bardzo ku, tego dnia więcej już nie strzelałem. ł a t w e - z r o z u m i a ł e m , że n i e z a r z u c ę już t e g o sportu. Przeczuwałem, że stoi przede m o ż n o ś ć p o k u s z e n i a się o mnę międzynarodo w e z w y c i ę s t w a , d o czego, jak się już o r i e n t o w a ł e m , trzeba było z mojej strony jedynie wielkiego napięcia woli i nieustannej zaprawy. W k r ó t c e p o t e m , w 1928 r o k u , z o r g a n i z o wano w Toruniu zawody Polski. Nie z a w a h a ł e m o tytuł mistrza się stanąć d o tej k o n k u r e n c j i , i j a k k o l w i e k r o z b i ł e m t y l k o 42 sztuki na 50 możliwych, zająłem drugie miejsce. Pierwsze uzyskał w y n i k i e m 43/50 Rosenwerth. W rok później również w T o r u - Na sopockich zawodach zetknąłem Przedstawiał o n w latach 1924-1932 n a j w y ższą k l a s ę s t r z e l e c k ą . S t r z a ł y j e g o o d z n a c z a ł y się niezwykłą precyzją, wielką szybkością 1935roku w Berlinie. Z d a w n e j klasy, p e w n o ś c i siebie i p r a w i e n i e z a w o d n e j celności s t r z a ł ó w nic w samym, Sopocie roku, klasę strzelecką, odpowiedział mi po międzynarodowe zawody - szeroką skalę. Oprócz Polaków, startowali Dopiero podczas tych z a w o d ó w zrozu d z y n a r o d o w y c h z a w o d ó w , k t ó r y m przyglą dałem się z niezwykłym z a d o w o l e n i e m i en tuzjazmem, postanowiłem trenować we zawodników i bezwzględnie im dorównać. m i a ł e m , jak należy p o d c h o d z i ć d o u m i ł o w a O d tej p o r y zacząłem w y t r w a l e p r a c o w a ć n e g o przeze m n i e s p o r t u . P r z y p a t r u j ą c się nad sobą, trenując metodą wstawiania bro dyscyplinie,, mianowicie Węgier 100 r z u t k ó w . zajęła k o l e j n o dalsze miejsca. W o b e c i d e n pomiędzy nami rozgrywka o pierwsze i drugie miejsce. Gdy przewodniczący komisji sędziow nas obu, Donob p o p r o s i ł o p r z e r w ę dla o d p o c z y n k u . Zapyta n y przez p r z e w o d n i c z ą c e g o , czy się na t o z g a d z a m , w y r a z i ł e m s w ą z g o d ę zaznacza jąc, że p r a g n ę w a l c z y ć z g o d n y m p r z e c i w n i kiem w w a r u n k a c h n o r m a l n y c h , to znaczy, gdy odzyska dobrą formę. Zarządzono go dzinną przerwę. Niemcy wsiedli do s a m o c h o d ó w i odje doskonałym zagranicznym strzelcom zoba ni w r a m i ę przed w y p o w i e d z e n i e m słowa: chali d o G d a ń s k a , m n i e zaś o b s t ą p i l i kole czyłem klasę daj. Po paru miesiącach zacząłem bić w y n i dzy z ekipy zapytując, jak c h c i a ł b y m tę g o strzelectwa myśliwskiego. Skwapliwie pod ki w s z y s t k i c h k o l e g ó w . W i d z ą c m o j ą z d e c y d z i n ę z u ż y t k o w a ć . O d p o w i e d z i a ł e m , że n a j chętniej p r z e s p a ł b y m się. O d razu z d o b y l i po raz p i e r w s z y prawdziwą p a t r u j ą c z a c h o w a n i e się na s t a n d z i e i strza d o w a n ą przewagę wypływającą z zastoso ły najlepszych ś w i a t o w y c h strzelców zdo wania zmienionego systemu strzelania, byłem wiele cennych spostrzeżeń i nauczy w s z y s c y zaczęli p r z e k o n y w a ć się d o lekce ł e m się w i e l u n o w y c h rzeczy. Tak też p r z e w a ż o n e j przez siebie m e t o d y i s k w a p l i w i e konałem mnie naśladować. się, jak wielkim jeszcze jestem n o w i c j u s z e m . Z r o z u m i a ł e m t a k ż e , że s u k c e Był to p r z e ł o m o w y moment w rozwoju sy jakie o s i ą g n ą ł e m d o t y c h c z a s , stały się naszego myśliwskiego strzelectwa stando- moim od wego. udziałem dzięki uprawianemu musiałbym strzelectwo czynać o d a b c długo standowe nie m o g ą c n a w e t o mistrzostwie Polski. Jednocześnie W w obudził się w e mnie pe roku 1930 zostały razem wchodziłem w mistrzostwa. skład polskiej w i e n żal d o k o l e g ó w , k t ó r z y j u ż przedtem ekipy. Trzy dni poprzedzające z a w o d y prze uczestnicząc w strzelców z n a c z o n e b y ł y n a s t r z e l a n i e s e r y j n e d o 10 innych zawodach obok narodowości klasy ś w i a t o w e j nie rzutków. Najlepsze trzy serie każdego z za nauczyli się o d nich niczego, co składało się w o d n i k ó w były brane pod uwagę do nagro na z u p e ł n i e o d m i e n n e p o d e j ś c i e d o strzele dy. Toteż każdy starał się z d o b y ć trzy pełne c t w a r z u t k o w e g o niż t o się dzieje przy strze serie t r a f i o n y c h rzutków. laniu w p o l u d o ptactwa. Nie m o g ł e m też Z e w z g l ę d u na o g r a n i c z o n y czas, p r z y b y zrozumieć, jakim s p o s o b e m nie spostrzegli łem do Sopotu dopiero w przededniu zawo tak zasadniczej różnicy w przygotowaniu d ó w . N a t y c h m i a s t w y k u p i ł e m 5 s e r i i p o 10 się d o strzału, jak w s t a w i e n i e b r o n i w r a m i ę rzutków. Ku mojej wielkiej radości rozbiłem przed w y p o w i e d z e n i e m 50/50. s ł o w a : puli (daj). Strzelali ciągle jeszcze z przyrzutu jak do Na standzie znajdowała się tablica, na nagle wzlatujących .sprzed psa p t a k ó w , co której w y p i s y w a n o nazwiska wszystkich za o ułamek sekundy opóżnja wysłanie śrutu wodników za o d d a l a j ą c y m s i ę n i e u s t a n n i e c e l e m . gniętych w poszczególnych seriach. U w a g a Nic dziwnego, naszych że ten ówczesnych zasadniczy strzelców w y c h nie d a w a ł i m możności zagranicznym rywalom. błąd stando- dorównania Obudźcie mnie tylko wcześniej, a b y m tychmiast zasnąłem. Przed s a m ą rozgrywką zdążyłem wziąć kąpiel m o r s k ą , p o której c z u ł e m się c a ł k o w i zwycięstwa stanąłem do rozgrywki. zorganizowane Sopocie międzynarodowe Tym - cie w y p o c z ę t y i o d ś w i e ż o n y . Z m o c n ą w o l ą MAŁA DRZEMKA rozpo marzyć koce, siano i urządzili m i a r c y w y g o d n e „ ł o że" pod jakimś krzakiem. m ó g ł się jeszcze w y k ą p a ć - z a w o ł a ł e m i n a d z i e c i ń s t w a s t r z e l a n i u d o p t a c t w a . Bez t e g o O tej Lumnitscher i NiemiecSeldell. Strzelano do skiej, N i e m i e c , w y w o ł a ł dług systemu zagranicznych t a m Czesi, N i e m c y , S z w e d z i i W ę g r z y . ta w nastąpić U t o p i ł e m ją w w ó d c e . Po p o w r o c i e z S o p o t u , z pierwszych m i ę na Ekipy były nadzwyczaj silne. Między i n n y m i tycznego wyniku Donoba z m o i m , musiała prostu: wał olbrzymi talent. urządzono Startowali Jeden z Niemców, Donob, osiągnął wy Istotnie tak było i nigdy p o t e m do dawnej 1928 liczny. nik taki, jak ja - 99/100. Reszta z a w o d n i k ó w klasy już nie w r ó c i ł . O k r o p n y n a ł ó g z m a r n o tym był bardzo N i e m c y , S z w e d z i , W ę g r z y , Czesi i Polacy. z n i m stało, gdzie zaprzepaścił swą w y s o k ą ł e m już pierwsze miejsce. w konkurencji nie pozostało. Z a p y t a n y przeze m n i e , co się n i u na z a w o d a c h o t y t u ł m i s t r z a Polski zają DORÓWNAĆ NAJLEPSZYM trzostwo S o p o t u . Udział z a w o d n i k ó w w tej stanęło do z a w o d ó w d w ó c h mistrzów świa i dawały efekty w p r o s t bezbłędne. Heniga spotkałem następnie w Nazajutrz rozpoczęły się z a w o d y o m i s się bliżej z n i e m i e c k i m z a w o d n i k i e m H e n i g i e m . oraz rezultaty wyników osią wszystkich m o i c h rywali k o n c e n t r o w a ł a się wówczas przy m o i m jeden b o w i e m nazwisku - miałem wynik tylko pięciu bez pudła. Nie chcąc p r z y p a d k i e m ja serii popsuć w w d n i a c h 2 1 - 2 4 pazdzierniKd 1982 r o k u Sitnicy koło Rypina (woj. KOWSKI. Zgłoszono szereg wniosków, wialiśmy trochę w chwilach przerwy w po włocławskie) m.in. w sprawie w y d a n i a broszury instruk lowaniu. o d b y ł y się X Ł o w y z S o k o ł a m i . O r g a n i z a t o tażowej, p o m o c n e j w układaniu jastrzębia ptaka. O d jak d a w n a ? rami imprezy, która zainaugurowała obcho gołębiarza do ł o w ó w . Postulowano dy 60-lecia p o w s t a n i a PZŁ, b y ł Z W PZŁ w e rzenie w kilku r e g i o n a c h kraju (na początek cze nie p o l u j e , b o jest w Włocławku chociaż w j e d n y m ) m y ś l i w s k i c h kół sokolni- W za d o b r e j t e ż b y ć n i e m o ż e , b o czych, l e n i w a . Czasu p o ś w i ę c a m jej nie tak d u ż o . ków przy oraz Zarząd Gniazda Sokolni PZŁ. W s p ó ł o r g a n i z a t o r a m i zaś Urząd Wojewódzki w e Włocławku, Wydział Szkolenia Z a w o d o w e g o MLiPD w Gniazdo Sokolników przy PZŁ utwo zrzesza Warsza około 130 c z ł o n k ó w , ale o przyszłość sokol- w i e oraz Rypińskie Z a k ł a d y O k r ę t o w e w Ry nictwa w kraju m o ż e m y być spokojni. Po pinie. Roboczy k o m i t e t organizacyjny skła wodem d a ł się z m y ś l i w y c h m ł o d y wiek większości entuzjastów sokol- kół „ Ł o ś " i „Sokół" z Rypina, „ R ó g " z Nadroża, „Knieja" ze mojego optymizmu jest bardzo n i c t w a ( 2 0 - 2 5 lat). - Sławek ma wreszcie własnego O, już d ł u g o . D i a n ę m a m 15 d n i . J e s z słabej kondycji. będzie C o d z i e n n i e g o d z i n ę przed szkołą - p o w i a d a Sławek. J e ś l i w ś r ó d s o k o l n i k ó w są i 1 0 - l e t n i z a p a l e ń c y , t o za k o l e j n e 10 l a t p o l o w a n i e z s o k o ł a m i w y p a d n i e jeszcze okazalej. Wśród imprez towarzyszących łowom Skrwilna i „ R y p i n " z Sadłowa, w następują C o d z i e n n i e s o k o l n i c y dzielili się na g r u p y c y m składzie: W I E S Ł A W O S T R O W S K I . J A N i o d b y w a l i p o l o w a n i a , p r z e d e w s z y s t k i m na tywy RUTKOWSKI, bażanty. W większości przypadków używa MLiPD I Konkurs Trębaczy S y g n a ł ó w Myśli KAZIMIERZ LEWICKI, JA w a r t o zwrócić u w a g ę na rozegrany z inicja Wydziału Szkolenia Zawodowego NUSZ PODHAJSKI, EDWARD SMÓLCZYŃ- ne przez naszych s o k o l n i k ó w jastrzębie g o - w s k i c h ze szkół l e ś n y c h . Z e s p o ł o w o z w y c i ę SKI, J A N tębiarze żyło T e c h n i k u m Leśne w Tucholi, przed TL KOZŁOWSKI, JERZY WŁODZIMIERZ SŁAW DACZKO, LEWANDOWSKI, KWIATKOWSKI, BOGDAN spisywały się dzielnie. Grupie, STANI w której z n a j d o w a ł się p o w s z e c h n i e cenio z Białowieży i TL z Brydek. ROGO, n y za s w o j e u m i e j ę t n o ś c i triumfował sokolnicze, ale WIESŁAW Indywidualnie CZARNECKI uczeń BŁAŻEJ NARZELSKI. Komitetowi przewod także w k ł a d i rozwój TL w Warcinie, przed KAZIMIERZEM OLE niczył GRZEGORZ W I Ś N I E W S K I - sekretarz G n i a z d a w P o l s c e , inż. C Z E S t J V W SIELICKI, CHEM z TL w Brydkach i M A R I A N E M LEN- Z W PZŁ w e W ł o c ł a w k u . t o w a r z y s z y ł y 3 e k i p y f i l m o w e , liczni f o t o r e DZIONEMzTLwTucholi. pracy w powstanie P r o g r a m imprezy, o b e j m u j ą c y prócz sa porterzy, zaproszeni goście. Jastrząb CZE mych ł o w ó w z sokołami, wystawę fotogra S Ł A W A SIELICKIEGO d w u k r o t n i e dał pokaz g a l o w y trębaczy. O d b y ł y się także fii p r z y r o d n i c z o - ł o w i e c k i e j i t r o f e ó w m y ś l i swoich umiejętności, gdy w pięknym stylu układania ptaków, których przecinał oprócz zaproszonych gości byli mieszkańcy wskich LESZKA KRZYSZTOFA SAWICKIE GO, otwarte zebranie Gniazda Sokolników, I Konkurs Trębaczy Sygnałów Myśliwskich ze szkół l e ś n y c h , a t a k ż e p o k a z y u k ł a d a n i a ostatni lot umykających ba żantów. Najmłodszym Zakończenie imprezy uświetnił koncert pokazy obserwatorami Rypina i jego okolic. sokolnikiem był 10-letni S Ł A W E K SIELICKI, s y n Czesława. P o r o z m a J.S. ptaków, zrealizowano starannie. Zaproszo n y m g o ś c i o m doręczono krótki, rzeczowy Fot. LK. Sawicki informator. Rangę imprezy p o d n i o s ł o przybycie prze wodniczącego NRŁ, MARIANA DUDZIŃ SKIEGO. O t w a r c i a w y s t a w y p r a c L.K. GO dokonał wicewojewoda SAWICKIE włocławski. EUGENIUSZ W I C H R O W S K I . W y s t a w a , któ rą a u t o r p r z y g o t o w y w a ł p o n a d 4 m i e s i ą c e , wzbudziła ogromne zainteresowanie w ś r ó d zwiedzających. 70 w s p a n i a ł y c h foto grafii, bogaty zbiór t r o f e ó w myśliwskich - stał się a t r a k c y j n ą lekcją p r z y r o d y , szczegól nie dla dzieci i młodzieży. P o w s z e c h n i e w y r a ż a n o żal, że e k s p o z y c j a b ę d z i e w y s t a w i a na w Rypinie zaledwie d w a tygodnie. Za pewne wielu młodym ludziom otworzyła ona oczy na uroki i piękno otaczającej ich, a tak często nie zauważanej przyrody. W S i t n i c y o d d a l o n e j o d R y p i n a o 10 kilo metrów, znajdowała się baza sokolnicza. T a m też o d b y ł o się W a l n e Z e b r a n i e Gniazda Sokolników. Zebrani wysłuchali dania ustępującego sprawoz zarządu, udzielili mu absolutorium, po czym wybrali nowe wła dze. S o k o l n i c z y m został w y b r a n y MARIAN S Z U M E Ł D A . W skład zarządu weszli p o n a d to: GRZEGORZ WIŚNIEWSKI, CZESŁAW SIELICKI, GRZEGORZ DZIK i M A R E K ' P I Ń 9 LISA L is n a l e ż y d o n a j p o s p o l i t s z y c h g a t u s lisa w t u n k ó w zwierząt ł o w n y c h w czający na szym kraju. J e g o wielka plastycz go n a s z y m p r a w i e ł o w i e c k i m , zali z jednej strony do zwierzyny wysokiej wartości mnożnika, w t y m przypadku liczebności populacji li odstrzał s ó w , zawsze kryje niebezpieczeństwo zwię n o ś ć e k o l o g i c z n a s p r a w i a , że zasiedla w i ę przez cały rok. Sytuacja taka s t w a r z a ł a , dla k s z e n i a b ł ę d u w y n i k u k o ń c o w e g o . A że k i j kszość nielicznej m o ż e g r u p y biotopów uniemożliwiają w z wyjątkiem mu tych, realizowanie które rozrodu rozległych norach np. skaliste g ó r y łownej, a z drugiej dopuszczający wskutek czy, możliwość myśliwych-strzela- strzelania również liszek m a zazwyczaj d w a końce, te s a m e badania d i e t y lisa w s k a z u j ą na n i e z a p r z e c z a l n i e p o lub wychowujących swoje p o t o m s t w o , co po żyteczną rozległe bagna. Jako drapieżnik o niewiel w i n n o być czynem niedopuszczalnym, nie r ó w n i e ż chociażby sanitarną w ł o w i s k u . Po jego rolę w przyrodzie, w tym kiej w y b i ó r c z o ś c i p o k a r m o w e j , spełnia nie tylko w kategoriach etycznych. Z uznaniem za t y m p o t w i e r d z a j ą p r a w i d ł o w o ś ć e k o l o g i w ą t p l i w i e znaczącą, choć niedokładnie jesz w i ę c należy przyjąć decyzję o w p r o w a d z e czną, że d r a p i e ż n i k i cze p o z n a n ą r o l ę e k o l o g i c z n ą w n i u 5-cio m i e s i ę c z n e g o czasu n a j ł a t w i e j d o s t ę p n e , lecz s t r a t y przyrodzie i gospodarce łowieckiej. Niebywały w dla lisów (kwiecień - ostatnich kilku latach ochronnego sierpień). na o g ó ł t ł u k ą ofiary proporcjo nalnie maleją w miarę wzrostu liczebności P r z y z n a ć t r z e b a , że d o p o w s z e c h n i e z ł e j gatunku-oftary. w z r o s t cen skór lisich s p o w o d o w a ł o ż y w i e s ł a w y lisa j a k o r a b u s i a d r o b i u domowego W kontekście powyższych rozważań nad nie zainteresowania t y m g a t u n k i e m w ś r ó d i roznosiciela wścieklizny, a przede wszyst l i s e m ze s z c z e g ó l n ą u w a g ą p o w t ó r n i e za m y ś l i w y c h . B o w i e m jak uczy doświadcze kim szkodnika łowieckiego, przyczynili p o z n a ł e m się z a r t y k u ł a m i Z. P i e l o w s k i e g o nie, myślistwo oprócz p r z y g o d o w o - r o m a n - poniekąd również naukowcy, wnioskujący (Ł.P. n r 7 - 1 0 / 1 9 8 1 ) , d o t y c z ą c y m i t e g o g a tycznych w a l o r ó w , podlega również działa na p o d s t a w i e zawartości treści żołądka li t u n k u . D o treści a r t y k u ł ó w , bardzo zresztą niu prozaicznych praw ekonomicznych. s ó w o m i e j s c u i roli t e g o g a t u n k u w ciekawych, stanowiących niejako się łowi przegląd łowiec skach. Uznając w pełni ważność tych badań aktualnych t w e m na r o l ę lisa w ł o w i s k a c h b y ł y w o k r e i r z e t e l n o ś ć o s i ą g n i ę t y c h w y n i k ó w , lecz nie środkowowschodniej, m a m pewnezastrze- sie znając ich m e t o d y c z n y c h założeń w y r a ż a m żenia, k t ó r y m i chcę się podzielić z kolega- Poglądy ludzi powojennym zajmujących może się mniej skrajne niż w stosunku do wilka, niemniej jednak zde w tym miejscu o b a w ę , czy w y n i k i te c y d o w a n i e przeważały opinie o jego szko mogą d l i w o ś c i . Ich w y r a z e m b y ł s p e c y f i c z n y sta- l o m . B o w i e m p r z e l i c z a n i e g r a m ó w na t o n y służyć różnym spektakularnym badań nad lisem w Europie nie m i - m y ś l i w y m i . Czynię to nie z przekory ani ce chęci p o l e m i z o w a n i a z p o g l ą d a m i autora, lecz g w o l i z a p r e z e n t o w a n i a n a i c h t l e s w o jego o d m i e n n e g o stanowiska w niektórych Fot. B. Pawłowski z a g a d n i e n i a c h , d o t y c z ą c y c h o c e n y roli lisa w biocenozie naszych łowisk. Najogólniej biorąc m o j e zastrzeżenia d o tyczą n i e m a l jednoznacznie s f o r m u ł o w a n e j przez autora negatywnej oceny roli lisa w łowiskach i obwinianie go jako g ł ó w n e g o sprawcy depresyjnego stanu liczbowego naszych p o d s t a w o w y c h g a t u n k ó w zwierzy ny d r o b n e j . Szczególne zaś w ą t p l i w o ś c i b u dzą k o ń c o w e sugestie autora o p o w a ż n y m z a g r o ż e n i u ze s t r o n y lisa n a s z e g o z w i e r z o s t a n u w o g ó l e , wskazujące na konieczność radykalnej redukcji pogłowia tego gatunku. Dla m n i e n i e w y s t a r c z a j ą c ą w a r t o ś ć a r g u mentacyjną wione oparte, w posiadają artykułach nawet w również przedsta kalkulacje liczbowe opinii autora, na mało p r e c y z y j n y c h d a n y c h w y j ś c i o w y c h , szcze gólnie co do wielkości odstrzału lisów. Podobnie przyjęte w rocznego rozważaniach 3 0 p r o c . u d z i a ł u zająca w d i e c i e lisa i r e d u k cji przez n i e g o 15 p r o c . s t a n u z a j ę c y p r z e c i ę t n i e w k r a j u , w y d a j ą się b y ć z a w y ż o n e , u w z g l ę d n i a j ą c m i e r n y s t a n szaraka na t e r e nie całego niemal kraju, podczas g d y wyniki badań autora dotyczą rejonu o bardzo do b r y m stanie liczbowym tego gatunku. N i e ł a t w o t e ż m o g ę s i ę z g o d z i ć ze s t w i e r d z e n i e m , że p r z y b r a k u w i ę k s z y c h d r a p i e ż ników w naszych łowiskach, j e d y n y m czyn nikiem regulującym stan liczbowy popula cji l i s ó w j e s t o d s t r z a ł . B o w i e m nie można p o m i n ą ć , coraz lepiej p o z n a w a n y c h u w i e l u 10 gatunków zwierząt w wolnej przyrodzie w e wnątrzpopulacyjnych czynników regulują c y c h . W ł a ś n i e w o d n i e s i e n i u d o lisa cieka w e d a n e w tej mierze przynoszą n a j n o w s z e badania ekologów angielskich. Wynika z n i c h , że lisy, p o d o b n i e jak w i e l e zwierząt posiadają określone innych terytorium gdzie grupa rodzinna, jako właściwa temu Działalność Głównego Sadu PZt k r o ć , że o b w i n i o n y d o m o m e n t u p o c i ą g n i ę cia g o d o o d p o w i e d z i a l n o ś c i o r g a n i z a c y j n e j pozostawał w p r z e k o n a n i u , że w dalszym c i ą g u lis jest z a l i c z a n y d o s z k o d n i k ó w , a n i e d o z w i e r z ą t ł o w n y c h , c o p o c i ą g a za s o b ą obowiązek posiadania ważnego'odstrzału i n d y w i d u a l n e g o . Z akt s p r a w dyscyplinar n y c h w y n i k a r ó w n i e ż , że w n i e l i c z n y c h t y l k o gatunkowi forma bytowania, zdobywa po przypadkach karm i szkolenia przez zarządy w o j e w ó d z k i e PZŁ i realizuje rozród. W grupach tych, złożonych przeważnie z 1 samca oraz 3 - 4 samic, istnieje hierarchia społeczna, w któ rej p i e r w s z o p l a n o w ą rolę o d g r y w a liszka, będąca w d a n y m roku matką. N a j c i e k a w s z e zaś spostrzeżenia w s p o m nianych badaczy dotyczą wewnątrzpopula- SKRÓT INFORMACJI PRZEDSTA WIONEJ NACZELNEJ RADZIE ŁO WIECKIEJ PRZEZ PRZEWODNI CZĄCEGO GŁÓWNEGO SĄDU PZŁ, KOL. BOGDANA DZIĘCIOŁA prowadzone są instruktaże i zarządy kół łowieckich. O lekkomyślności i braku należytej dyscy pliny w m o m e n c i e oddawania strzałów d o nierozpoznanego świadczą fakty dokładnie celu odstrzelenia niach zbiorowych dwóch niech na polowa orłów bielików cyjnych czynników regulujących liczebność i rysia. Znacznie tragicznejsze są w skutkach lisów. każdej przypadki kiedy ofiarą powyższych samic, dbań Okazuje grupie, się b o w i e m , nawet że w równowiekowych w zasadzie tylko jedna jest w d a n y m roku zapładniania i zostaje matką podczas gdy staje śmiertelne dotyczą się człowiek i jedno tylko (dwa postrzelenie). Dane spraw rozpoznanych pozostałe spełniają rolę p o m o c n i c . Szcze G ł ó w n y S ą d PZŁ w trybie gólnie a nie w e wszystkich w o j e w ó d z k i c h jaskrawo zjawisko to występuje nie np. w ogrodzeniu, albo przy dużym nie bytujących w niekorzystnych warun kach p o k a r m o w y c h . W s z y s t k o t o w s k a z u j e , że d y n a m i k a r o z r o d u o m a w i a n e g o g a t u n k u uzależniona jest od wielu czynników, a przyjęcie stałego i w y s o k i e g o udziału w samic biorących rozrodzie, może rozważaniach co procentu roku prowadzić w udział wnio w r z e ś n i a 1 9 8 2 r.. G ł ó w n y S ą d P Z Ł o d b y ł 3 0 W t r y b i e z w y k ł y m z a ł a t w i o n o 81 epidemiologicznego spraw w s t o s u n k u d o 101 o s ó b , w t r y b i e n a d z w y czajnym - 2 sprawy w stosunku do 6 osób, na p o s i e d z e n i a c h n i e j a w n y c h - 14 s p r a w Spośród rozpoznanych 83 spraw w i ł poprzez orzeczeń k o ń c z ą c y c h , zaś sprawach w stosunku w ś c i e k l i z n y , też nie j e s t c a ł k o w i c i e j e d n o z ponownego n a c z n a . U w a ż a m , że w z r o s t liczby p r z y p a d k ó w z a c h o r o w a ń ludzi na wściekliznę przy p i s a ć m o ż n a w r ó w n e j m i e r z e s t a n o w c z o za w y s o k i e j liczbie p s ó w w n a s z y m kraju. W a t a h y b e z p a ń s k i c h k u n d l i nie o b j ę t y c h szcze pieniem przeciw wściekliźnie, zagrażają z d r o w i u ludzi nie m n t e j niż z w i e r z y n i e w ł o wisku. Również nieostrożność i lekceważe nie i zasad osób obchodzenia postronnych schwytanymi ze się myśliwych strzelonymi lub l i s a m i , n i e są b e z z n a c z e n i a w tej mierze, b o w i e m przypadki pogryzie nia ludzi przez w ś c i e k ł e lisy należą raczej d o Spośród końcowych wydają artykułach wywodów postępowa umorzono postępowanie co kar w ramach uprawnień wymienionych w r a m o w y m Statucie Kół Łowieckich. Fot. z. Wdowitiski osób - 2, - uniewinniono osób - utrzymano w mocy wyroki - 7 co d o osób - 35 - złagodzono karę c o d o o s ó b - 30 - zaostrzono karę c o d o o s ó b - 9 - przekazano sprawy d o - 18 - załatwiono w inny sposób ponownego rozpoznania co do o s ó b (przekazano s p r a w y i n n y m s ą d o m itd.) co do o s ó b W - wyniku rozpoznania rewizji 31 nadzwy czajnych Przewodniczącego G ł ó w n e g o Są d u PZŁ i P r z e w o d n i c z ą c e g o Zarządu G ł ó w intensyfikacji jego pozyskania w drodze o d n e g o PZŁ u c h y l o n o strzału. osób, przekazując s p r a w ę d o rozpoznania, w 1 zaś 1 orzeczenie co d o (1 o s o b a ) 6 ponownego utrzymano mocy. O ile c h o d z i o c h a r a k t e r y s t y k ę czynów l i s ó w w Polsce. S t a r a j m y się przechytrzyć p o p e ł n i a n y c h przez u k a r a n y c h to p r z e w a ż a lisa w czasie p o l o w a n i a , a nie t ę p i ć g o p o d ją: niedozwolone sposoby polowania, na osłoną niejasnych przepisów łowieckich. rozpatrywania tzw. drobnych wykroczeń ło do n a d b i o l o g i ą lisa oraz m o ż l i w o ś c i z n a c z n e j ność generalnej redukcji stanu liczbowego ciągnącym wieckich swych członków i wymierzania im rozpoznania. konieczności prowadzenia szerszych b a d a ń M o i m z d a n i e m jednak nie istnieje o b e c Na p o d s t a w i e rozpatrywanych s p r a w na leży s t w i e r d z i ć , że p r o b l e m e m zmobilizowania zarządów kół łowieckich d o celu rozpoznano łącznie s p r a w co d o osób - 1 3 2 , w tym: - do nie, jak i nie istniała w przeszłości, koniecz na g r u n t o w n e j a n a l i z i e . niu o d w o ł a w c z y m : we się całości, Charakterystyka orzeczeń G ł ó w n e g o Są bezdyskusyjne się być te, które odnoszą w d u PZŁ w y d a n y c h w z w y k ł y m rzadkości. wspomnianych wyroki Gospodarka takich kół w i n n a być poddawa przekazując sprawy s ą d o m pierwszej instancji w roznosiciela n i k a z t e g o , że b r a k o d p o w i e d n i e j i n a l e ż y t e j kontroli zarządów w o j e w ó d z k i c h nad koła się już o d d ł u ż s z e g o czasu jest k o n i e c z n o ś ć 23 uchylono jedynego ki z ł e j a t m o s f e r y w o k r e ś l o n y c h k o ł a c h . W y osób do ludzi i z w i e r z y n y ze s t r o n y lisa j a k o g ł ó w n e nie 72 wydanie go, chociaż - sprawy w stosunku do 84 osób zakończone merytorycznie poszczególnych c z ł o n k ó w kół w y ł a n i a j ą się skrajne p r z y p a d m i , n a p i ę t n o w a n i a złej a t m o s f e r y w k o ł a c h . w s t o s u n k u d o 31 o s ó b . prawomocnych Kwestia zagrożenia sądach N i e p o k o j ą c y m j e s t r ó w n i e ż fakt, że p o d czas r o z p r a w d o t y c z ą c y c h sesji. zostały sków. odwoławczym, W o k r e s i e o d 2 p a ź d z i e r n i k a 1 9 8 1 r. d o 3 0 różnych do zgoła fałszywych te przez PZŁ. w g r u p a c h żyjących na o g r a n i c z o n y m tere zagęszczeniu liczebności populacji, w z g l ę d zanie wypadki ruszenia etyki łowieckiej, o d d a w a n i e strza ł ó w d o nierozpoznanego dokładnie celu itp. STANISŁAW DUDA Przykładami powyższych wykroczeń mogą b y ć p o l o w a n i a i n d y w i d u a l n e na lisy na te renie obwodu łowieckiego bez w y m a g a n e g o swojego zezwolenia koła indywidual nego. W toku przeprowadzonego postępo w a n i a w y j a ś n i a j ą c e g o o k a z u j e się często 11 Myśliuń piszą: Zawody strzeleckie tora t e g o a r t y k u h j u w a ż a m za słuszne. W r a m a c h d y s k u s j i p r o p o n u j ę , a b y w p r o w a d z o n y został przepis, zezwalający k o ł o m na odstrzał d z i k ó w w o b w o d a c h , w k t ó r y c h nie jest o n p l a n o w a n y . P o d o b n o istnieje o b a w a , że niektóre nieuczci w e kota nie będą zgłaszać d o alp o d s t r z a ł ó w , a b y nie płacić części w a r t o ś c i tuszy. M o ż e j e d n a k zaczną w r e s z c i e p o w s t a w a ć przepisy słuszne dla g o s p o d a r k i n a r o d o w e j , a nie t w o r z o n e p o d k ą t e m „ ł a p a j złodzieja"? B.Z. Warszawa o „Puchar Przyjaźni Związków Łowieckich Krajów Socjalistycznych PRAWNIK WYJAŚNIA J e s i e n i ą u b i e g ł e g o roi(U w T a t a b a n y a n a Węgrzech odbyły strzeleckie Związków się coroczne zawody Łowieckich Krajów Broń po ojcu Socjalistycznych o „Puchar Przyjaźni". Za w o d y zostały z o r g a n i z o w a n e przez Związek Myśliwych Węgierskich. Wśród ekip Związków Łowieckich gier, Czechosłowacji, Związku Wę Radzieckie g o , Rumunii i NRD w zawodach uczestni czyła ekipa Polskiego Z w i ą z k u Ł o w i e c k i e g o w składzie: A D A M M A T Y J E W I C Z - Kraków, HUBERT OSUCHOWSKI - Warszawa, JA N U S Z F R A N C Z A K - P o z n a ń i JERZY A D A M CZYK - Opole, oraz przewodniczący Komis ji S t r z e l e c k i e j NRŁ GRZEGORZ WARDYŃ- SKI i przedstawiciel Z G PZŁ W I T O L D SIKORSKL Regulamin zawodów - ustalony przez gospodarzy przewidywał: 50 szutków w konkurencji trap w 2-ch konkurencji skeet w 2-ch seriach, - 50 rzutków w seriach, - 20 rzutków z wieży w d u b l e t a c h , - 20 strzałów d o r u c h o m e j makiety dzika z odległości 50 m e t r ó w w 2-ch przebie g a c h - w o l n y i szybki z KBKS 022 z lunetą, - 20 strzałów do nieruchomej makiety ro gacza również z KBKS 022 z „ o t w a r t y c h " przyrządów celowniczych łiez oparcia. Ciekawy zrzut 6 m a r c a 1982 r., na terenie N a d l e ś n i c t w a Brzegi D o l n e (koło Ustrzyk D o l n y c h ) w o b w o d z i e dzierża w i o n y m przez Koło Ł o w i e c k i e „ J a r z ą b e k " znalaz ł e m t e n , m o i m z d a n i e m b a r d z o c i e k a w y , zrzut. Jest t o p r a w a i lewa t y k a zrośnięte razem w hniejscu gdzie znajdują się róże, róża p r a w a c z ę ś c i o w o zachodzi na różę l e w ą . Ciężar zrzutu - 2,30 k g , d ł u g o ś ć t y k i p r a w e j - 77 c m , d ł u g o ś ć t y k i l e w e j - 75,5 c m . Zrzut m o g ę odstąpić instytucji lub osobie zainteresowanej. WŁADYSŁAW DWULfF 38-711 Ropiertka L e s z c z o w a t e 21 Punktacja: 200 pkt w każdej konkurencji. D r u ż y n o w o Polska zajęła V m i e j s c e p r z e d ekipami Związków Łowieckich NRD i Bułga rii. Z a w o d y w y g r a ł a ekipa Czechosłowacji przed W ę g r a m i , R u m u n i ą i Z w i ą z k i e m Ra dzieckim. Indywidualnie pierwsze 3 miejsca zajęli m y ś l i w i z C z e c h o s ł o w a c j i . Najlepszy Polak Hubert O s u c h o w s k i był 7-my. Z a w o d y o d b y ł y się w bardzo miłej spor t o w e j i koleżeńskiej atmosferze. W czasie t r w a n i a z a w o d ó w robocze spotkanie odbyto kierowników ekip, się na k t ó r y m po żywej i rzeczowej dyskusji usta lono, że zawody o „Puchar Związków Łowieckich Krajów Przyjaźni" Socjalistycz nych p o w i n n y być organizowane corocznie według jednolitego wspólnie opracowane Łania cielna we wrześniu Pragnę p o w i a d o m i ć k o l e g ó w o n i e c o d z i e n n y m p r z y p a d k u jaki m i a ł m i e j s c e w n a s z y m kole. Otóż w d n i u 4 w r z e ś n i a k o l . Dariusz Szymczyk odstrzelił ł a n i ę . Ż e r o w a ł a o n a w c h m a r z e składającej się z trzech łań i j e d n e g o cielaka. Podczas patroszenia strzelonej tani okazało się, że jest cielna. Cielę w a ż y ł o 9 k g , p o k r y t e b y ł o sierścią i b y ł o n o r m a l n i e w y k s z t a ł c o n e ( w e d ł u g nas - o k o ł o t y g o d n i a p r z e d w y c i e l e n i e m ) . Ł a n i a w a ż y ł a 78 k g p o w y p a t r o s z e n i u . Grzęzy nie były w y p e ł n i o n e p o k a r m e m . Zda rzyło t o się w N a d l e ś n i c t w i e S u c h e d n i ó w , Leśnic t w o Kleszczyny, o d d z i a ł 198 K. M o ż e k t ó r y ś z kole g ó w wyjaśni n a m t o zjawisko. g o p r o g r a m u . Powyższe ustalenie przedsta w i o n e będzie na spotkaniu przewodniczą cych związków łowieckich, które powinno o d b y ć się w n i e d ł u g i m czasie. O r g a n i z a c j a i m p r e z y b a r d z o d o b r a . Każ da delegacja miała opiekuna w randze ł o w czego w o j e w ó d z k i e g o , oraz świetnie przy gotowanych tłumaczy. W y j a z d polskiej delegacji na imprezę tej r a n g i u z n a ć n a l e ż y za b a r d z o pożyteczny. Przyczynił się z n a c z n i e d o z a c i e ś n i e n i a s t o sunków Związków Łowieckich Krajów So cjalistycznych. 12 A N D R Z E J MICHTA Łowczy Koła Łowieckiego nr 1 w Suchedniowie Plan i odstrzały w numerze 2 „ Ł o w c a Polskiego" w rubryce „ M y ś l i w i p i s z ą " zamieszczono a r t y k u ł k o l . T a d e u SZ& Pasławskiego na t e m a t szkód w y r z ą d z a n y c h przez z w i e r z y n ę w u p r a w a c h p o l n y c h . U w a g i a u O b . R.P. z w o j e w ó d z t w a t o r u ń s k i e g o z a p y t u j e jaką m a m o ż l i w o ś ć wejścia w p o s i a d a n i e b r o n i m y ś l i w s k i e j (uzyskania p o z w o l e n i a na jej posia d a n i e ) , która s t a n o w i ł a w ł a s n o ś ć j e g o ojca zmar ł e g o w ' l 9 8 1 r., b y ł e g o członka P o l s k i e g o Z w i ą z k u Ł o w i e c k i e g o . B r o ń ta o d ś m i e r c i ojca z n a j d u j e się w d e p o z y c i e Milicji O b y w a t e l s k i e j . Zarząd koła ł o w i e c k i e g o , k t ó r e g o c z ł o n k i e m był ojciec o b . R.P., o d m ó w i ł przyjęcia g o na członka koła, 0 czym p o w i a d o m i o n o g o d o p i e r o w k o ń c u czer w c a 1982 r. O d w o ł a n i e d o w a l n e g o z g r o m a d z e n i a c z ł o n k ó w koła, złożone w l i p c u 1982 r. pozostaje dotychczas bez decyzji i o d p o w i e d z i . Interesuje o b . R.P.. czy m u s i o n o d b y ć roczny staż k a n d y d a c ki w kole i czy okres t e g o stażu m o ż e b y ć s k r ó c o n y . B r o ń m y ś l i s k ą , pozostałą p o o j c u , o b . R.P, bę dzie m ó g ł n a b y ć o d s p a d k o b i e r c ó w z m a r ł e g o ojca na p o d s t a w i e p o z w o l e n i a na n a b y c i e tej b r o n i , w y d a n e g o przez o d p o w i e d n i o r g a n Milicji Oby w a t e l s k i e j . Należy w i ę c n a j p i e r w w y j e d n a ć w e w ł a ś c i w y m sądzie r e j o n o w y m zaświadczenie stwierdzające u p r a w n i e n i e d o s p a d k u po zmar ł y m o j c u . P o z w o l e n i e na n a b y c i e (kupno) b r o n i m y ś l i w s k i e j w ł a ś c i w e o r g a n y M O w y d a j ą z zasa dy t y l k o o s o b o m s p e ł n i a j ą c y m w s z y s t k i e w a r u n k i do uzyskania c z ł o n k o s t w a koła ł o w i e c k i e g o l u b też b ę d ą c y m już c z ł o n k a m i t e g o koła. W a r u n k i e m uzyskania c z ł o n k o s t w a koła ł o w i e c k i e g o jest m . i n . o d b y c i e r o c z n e g o stażu k a n d y d a c k i e g o i zdanie po o d b y c i u t e g o stażu z w y n i k i e m p o m y ś l n y m e g z a m i n u z p o d s t a w o w y c h w i a d o m o ś c i z zakresu ł o w i e c t w a . W szczególnie u z a s a d n i o n y c h przy p a d k a c h w ł a ś c i w y zarząd w o j e w ó d z k i PZŁ m o ż e skrócić okres stażu. O przyjęciu na staż kandydac ki w kole ł o w i e c k i m d e c y d u j e zarząd koła. Od decyzji o d m o w n e j zarządu p r z y s ł u g u j e o d w o ł a nie d o w a l n e g o z g r o m a d z e n i a c z ł o n k ó w koła, a o d e w e n t u a l n e j decyzji o d m o w n e j z g r o m a d z e n i a o d w o ł a n i e d o w ł a ś c i w e g o zarządu w o j e w ó d z k i e g o PZŁ. k t ó r e g o decyzja jest ostateczna. O d b y c i e stażu k a n d y d a c k i e g o w k o l e ł o w i e c k i m 1 uzyskanie p o z y t y w n e j o p i n i i koła jest w a r u n k i e m d o dopuszczenia d o e g z a m i n u ł o w i e c k i e g o i zara z e m zolx>wiązuje k o ł o ł o w i e c k i e d o przyjęcia kan d y d a t a na członka, jeżeli o c z y w i ś c i e k a n d y d a t zda z w y n i k i e m p o m y ś l n y m e g z a m i n ł o w i e c k i i speł nia pozostałe w a r u n k i % 10 s t a t u t u PZŁ (posiada w a r u n k i etyczne i m o r a l n e dające r ę k o j m i ę p r a w i d ł o w e g o w y k o n y w a n i a ł o w i e c t w a , n i e był karany za p r z e s t ę p s t w a w y m i e n i o n e w art. 55 u s t a w y ł o w i e c k i e j oraz uzyskał p o z w o l e n i e na n a b y c i e i posiadanie broni myśliwskiej.) O b o w i ą z u j ą c e przepisy nie określają t e r m i n u w j a k i m w a l n e z g r o m a d z e n i e c z ł o n k ó w kola p o w i n n o w y d a ć decyzję na skutek o d w o ł a n i a o d decyzji o d m o w n e j zarządu koła. Jeżeli j e d n a k sprawa ulega nadmiernej zwłoce, kandydat może zwrócić się z i n t e r w e n c j ą d o w ł a ś c i w e g o zarządu w o j e w ó d z k i e g o PZŁ, który m o ż e udzielić k a n d y d a t o w i p o m o c y i w p ł y n ą ć na przyspieszenie w y d a n i a o d p o w i e d n i e j decyzji. A.C. Co piszą inni Expre55 W i e c z o r n y ( n r 1 9 5 ) z a m i e ś c i ł w y swego powodującego wściekliznę przodka, iż r o d z i o d p o r n o ś ć p r z e c i w k o czącym się u z w i e r z ę c i a , k t ó r e zje s z c z e p i o n k ę . Szcze W ł a d y s ł a w a T a c z a n o w s k i e g o p t . Ptaki z m i a r o d a j n e g o ź r ó d ł a , że r o c z n i e w p ł y w a pionką tą n a s z p i k o w a n o g ł o w y kur i kaczek, jowe. 2 5 m i n d o l a r ó w za e k s p o r t d z i c z y z n y i z p o pochodzących wykłej lowań z j a d a j ą p r z y n ę t ę i w r e z u l t a c i e są u o d p o r z okresu, który n a z w a n y został „ z ł o t y m w i e kiem ornitologii polskiej", gdy polscy bada ZG PZŁ. Czytelnil< d o w i a d u j e d e w i z o w y c h , źe w ubiegłym roku z rzeźni wściekliźnie dziła w a ż n y jubileusz, w u b i e g ł y m r o k u b o w i a d z prof. J E R Z Y M KRUPKĄ, p r z e w o d n i drobiarskich. Lisy wiem minęło 100 lat o d wydania dzieła kra Ta p i e r w s z a - jak p o d a j e a u t o r - n i e z wartości monografia pochodzi dolarów, n i o n e na g r o ź n e g o w i r u s a , p r z e r w a n y zo i źe w 1 9 8 1 r . m y ś l i w y d o s t a r c z y l i d o p u n k t u staje n a t u r a l n y ł a ń c u c h przenoszenia c h o cze należeli d o ś w i a t o w e j c z o ł ó w k i t e j d y s skupu roby, cypliny nauki. Warto więc zwrócić uwagę, polowania dewizowe dały 5 min o 6,5 t y s . t o n z w i e r z y n y . J e ś l i szkody wyrządzone w idzie uprawach przez której wygasają. ogniska Taki prędzej czy przebieg później eksperymentu że z Taczanowskim współdziałał, biorąc zwierzynę grubą, o c z y m tak w i e l e i często przewidywali jego organizatorzy, gdy d w a udział w o r g a n i z o w a n y c h przez n i e g o w i e l przesadnych kich w y p r a w a c h ornitologicznych, w y b i t n y do lata t e m u przystąpili d o n i e g o na w y d z i e l o w i a d u j e s i ę , ż e i c h w a r t o ś ć s t a n o w i 1,5 - 2 n y m obszarze Szwajcarii. Ich p r z e w i d y w a p r z y r o d n i k , r e d a k t o r Łowca promille wartości nia spełniły się całkowicie. Dlatego w ł a ś n i e tach 1899-1928, Jan Sztolcman. krążyło wieści, czytelnik produkcji rolniczej. Dla p o r ó w n a n i a p r o f e s o r p o d a ł , że s t r a t y p r z y podjęto decyzję, by w przechowywaniu k u r z e ł b y ze s z c z e p i o n k ą d l a l i s ó w w ziemniaków dochodzą często d o 20 procent, przy zbiorze k o m b a j n e m d o 5 procent. PZŁ wiele działań, aby straty ziarna podejmuje roku wyłożyć całej Szwajcarii. Dotąd w y ł o ż o n o już p o n a d 120 tys. takich ł b ó w . powodowane przez z w i e r z y n ę zmniejszyć. W w y n i k u t y c h tym Należy Na zakończenie ostatnio podała kilka prasa Polskiegow la ciekawostek. najstarszy Jak udomo w i o n y p i e s m i e s z k a z n a m i o d 14 t y s . lat. Tyle w ł a ś n i e m a j ą szczątki zwierzęcia znale odnotować, że do szczepionki zionego obok szczątków człowieka w gro szwajcarskiej francuscy n a u k o w c y odnoszą b o w c u z okresu późno l o d o w c o w e g o w Be- d z i a ł a ń w 1 9 8 1 r. z m n i e j s z o n o p o w i e r z c h n i ę się s c e p t y c z n i e , u w a ż a j ą c , że u m i e s z c z a n i e nu-Oberkassel w RFN. u s z k o d z o n y c h u p r a w o 16 p r o c e n t w w sunku do r. 1 9 8 0 , a w roku sto następnym przyrodzie w y h o d o w a n y c h riach wirusów wścieklizny w laborato Skoro jesteśmy przy psach, warto wejść jest igraniem jeszcze na nasze p o d w ó r k o . S t r a ż n i k o m ł o postanowiono zmniejszyć tę powierzchnię z o g n i e m , że w i ą ż e ryzykiem w i e c k i m tub n a m zdarza się ubicie w a ł ę s a o dalsze 1 0 - 1 5 procent. W y w i a d również rozpętania tej choroby. O b a w tych jednak j ą c e g o się w ł o w i s k u p s a ; koszt t e g o , s k ą d i obala mit o ograniczeniu działalności myśli nie podziela dr K o n r a d B o g e l , c z o ł o w y eks n ą d p r z y k r e g o z a b i e g u , w y n o s i 16 zł (cena w y c h t y l k o d o p o l o w a ń , a także m i t o elitar p e r t w a l k i ze w ś c i e k l i z n ą z r a m i e n i a Ś w i a t o naboju ś r u t o w e g o ) . A jak obecie kształtuje ności myślistwa. wej Jak podaje czasopismo Służba zdrowia, w szwajcarskim dzienniku Jurnał de G e n a v e u k a z a ł s i ę a r t y k u ł p t . Sukces skich naukowców. szwajcar Artykułomawia ciekawy eksperyment zmierzający do w y e l i m i n o w a nia zagrożenia wścieklizną. Otóż szwajcar s k i m n a u k o w c o m u d a ł o się w y n a l e ź ć szcze pionkę, którą postanowiono zaaplikować lisom, g ł ó w n y m rozsadnikom wścieklizny. Szczepionką taką jest o d p o w i e d n i o hodo wany wirus. W wyniku rozmaitych zabie g ó w d o k o n y w a n y c h na kilku j e g o niach, wirus zastosowany pokole Organizacji się ono iż s i ę c e n a za t ę c z y n n o ś ć w o b r ę b i e m i a s t a , rzeczywiście u d a ł o się w y n a a w szczególności w Krasnym stawie, d o n o leźć s k u t e c z n y o r ę ż w w a l c e z w ś c i e k l i z n ą . si o t y m t y g o d n i k Polityka (nr 2 3 ) w r u b r y c e Szwajcarom Zdrowia. z Uważa on, Poza t y m z a r t y k u ł u d o w i a d u j e m y s i ę , że Coś z życia. w schwytanie pierwszym kwartale ubiegłego roku o d notowano skąd w Europie światowa (poza N R D i CSRS, Organizacja Zdrowia bezpańskich p s ó w w y s t a w i l i r a c h u n e k 7 5 0 zł, c o j e s z c z e jest z n o ś n e , ale k s i ę g o w y przedsiębiorstwa dodał d o ń na koszty w y d z i a ł o w e - 89 p r o c , klizny, a w i ę c w i ę c e j niż w s o c j a l n o - b y t o w e - 11,95 p r o c , o g ó l n e - 4 0 analogicznym okresie r o k u u b i e g ł e g o (4280). p r o c , z y s k - 1 0 p r o c , i j e s z c z e za t r a n s p o r t Z okazji Roku OmitologM w miesięczniku L a s polski (nr 4) ukazał się a r t y k u ł pt. krajowe 1882, p i ó r a dr. Krzysztofa Ptaki Wołka z Białowieży. Artykuł zawiera wiele cieka w y c h i n f o r m a c j i , w a r t o się z n i m z a p o z n a ć , choroby, t y m bardziej, że ornitologia polska o b c h o «Myśliwiec» Krasnymstawieza pięciu nie ostatecznie do i zabicie otrzymała danych) 5640 przypadków wście w szczepionce traci zdolność w y w o ł y w a n i a na tyle jest j e d n a k zbliżony Otóż hycle w Jest t o oczywista prawda, dlatego też 1 0 t y s . zł. W y n i o s ł o t o w s u m i e 17 6 0 9 zł. Naczelnik zawahał c z y jednak psy, niż kiedy kiedy budżet w mieście miejski - hycle. i grafikowi -ANRZEJOWIŁEPKOWSKIEMU życzymy g ó w są s ł u s z n e i g o d n e p o c h w a ł y . U p e w n i a dakcyjnej. powodzenia w dalszej pracy re REDAKCJA „ŁP" ne w tymże numerze pismo Wojewódzkiej - krakowski informator WRŁ Rady Łowieckiej w Krakowie, które szczegó łowo określa zadania t tematykę czaso pisma. Komisja Propagandy Wojewódzkiej Rady Łowieckiej PZŁ w Krakowie w y d a ł a szy numer informatora pt. pierw „Myśliwiec". W pierwszym numerze znajdujemy arty kuł o współpracy cji zwierząt p o w i e l a c z o w a . Druk czytelny i czysty.) dane dotyczące przede wszystkim o dotarcie do każdego m y ś l i w e g o w rejonie krakowskim z w i a d o Co do prowadzenie zwykle jak lasach, a samego tytułu panuje unika zasada informatora. oryginalności się t y t u ł ó w wieckiej i p o d n o s z e n i e e t y k i . „Nie mamy tytuł „ M y ś l i w i e c " w y d a j e się m i e ć zamiaru - czytamy w „ M y ś l i w c u " - wyrę uzasadnienie. jakim właśnie w jest „Łowiec nak, że na Polski", każdym specyficznych nurtujących szać pisma." na PZŁ, wydaje terenie nam regionalnych myśliwych, tamach się istnieje które ogólnopolskiego nie gdzie Krakowie, w wydawców swoje indziej, jak 1595 r o k u w y s z ł o jed z druku szacoyyne dziełko T o m a s z a Bielaw wiele skiego pt. „ M y ś l i w i e c " . Są w i ę c t r a d y c j e i t o problemów, trudno przypadku krakowskich Otóż Na t/tułu, zapożyczonych, ale w z organem na wojewó i umożliwić ciągłe pogłębianie wiedzy ło czać a n / konkurować także pozyskania zwierzyny dztwie k r a k o w s k i m w okresie 1981-82. ogół łowieckiej, kopytnych w obszarze o b w o d ó w łowieckich w mościami, mogącymi ułatwić m u zarówno gospodarki młodzieżą szkolną oraz artykuł na t e m a t inwentaryza { F o r m a t A 4 , o b j ę t o ś ć 8 str., t e c h n i k a d r u k u W a r t y k u l e w s t ę p n y m c z y t a m y , że c h o d z i myśliwych z M Y Ś L I W I E C INFORMACJE KOMISJI PSOPAGANDY jakie! ¥ O J i V 0 D Z I I I J 1*0* L B « I I C < l i ] Ul poru Zespołowi redakcyjnemu: redaktorowi czaso M A R K O W I PIOTROWI K R Z E M I E N I O W I , se kret, red. - GRZEGORZOWI - JAMROZY - gryzą A.B. inicjatywa i zamierzenia krakowskich kole nas jeszcze w t y m p r z e k o n a n i u zamieszczo się - j a k g ł o s i n o t a t k a nie lepiej, » > « ) • > - I * TO l i • itAieaii Odznaczeni medalami zasługi towieckiej DECYZJĄ KOLEGIUM ODZNACZEŃ ŁOWIECKICH Z DNIA 26 MAJA 111 SIERPNIA 1982 Wałbrzyskie: Henryk Biber, Kazimierz Ciekański, Maksymilian Fila, Rudolf Gwóźdź, Józef Karwat, Kazimierz Kasprzyk, J a n Kocur, Stefan Kośmiński, Stanisław Mańkowski, Przemysław Minta, Z e n o n Nabrdalik, Mieczysław Pakuła, Antoni Ścipior, Stanisław Tyszbir, Ignacy W a c h e l k a , Stefan Woj tas, Bronisław Wolanin, Bohdan Woźniak ZŁOM Józef S z e w c - W a r s z a w a ZŁOTY MEDAL ZASŁUGI ŁOWIECKIEJ Bydgoskie: J a n Greniuk, J a n Prabucki, Leon Ro mański, Cz^stocłiowskie: Leszek Fucik, Zygmunt Onufrowicz, K a t o w i c k w : Włodzimierz Cichecki, Paweł Fabian, J a n Mielcarek, Bronisław Piecuch, Bogusław Roskosz, Mieczysław Słowik, Józef S z c z e s , S y l w e s ter Żebrowski. W a r s z a w s k i e : Michał Brodowicz, Jerzy Hawra nek, Stanisław Kuhn, Henryk Ludwiczak, J a n Pru szkowski, Rafał Skoczylas, Jerzy Stanisławski, K a zimierz Zakrzewski, Z e n o n Żyżyński Włpcławskie: Kalikst Górecki, Kazimierz Lewicki, J a n Piotrowski Wrocławskie: Marian Dubas, Wiesław Gaik, W a lenty J a m k a , Józef Jurdeczka. K o n i ń t U e : Ireneusz Mączka BRĄZOWY MEDAL ZASŁUGI ŁOWIECKIEJ Krakowskie: J a n Kowalski W a r s z a w s k i e : Stanisław Górecki, J a n u s z Kosso w s k i , Jerzy Piętkowski, Zygmunt S u r o w i e c , T a deusz Szmigielski, R o m a n W y g a n o w s k i . B y d g o s k i e : Michał Achramowicz, K s a w e r y Bara nowski, Konstanty Brandt, Aleksander Kubiak, Kazimierz Skwarek, Witold S o s o k o , Zdzisław Stochelski, Antoni Szymański, E d m u n d Świtalski, Bronisław Tomczyk, J a n Weinert, E d m u n d W o ż niak, Józef Wożnicki, Stefan Wróblewski, Czesław Zbilski. Częstochowskie: Wacław Dziuba. Ferdynand Hanusek, Jerzy Kerner, J a n Książek,Zbigniew Mora wski, Aleksander Nowicki, Eugeniusz Nowiński, Mirosław Pakitny, Walerian Piastowski, W a c ł a w Popenda, Gerard Swołx)da, Józef Zając, Teodor Zug. SREBRNY MEDAL ZASŁUGI ŁOWIECKIEJ Bydgoskie: Mirosław Kamiński Częstocttowskie: Jończyk Gustaw Gębora, Wacław Jeleniogórskie: K s a w e r y Bohusz Katowickie: Ryszard Derda, Zbigniew Dziunikowski, Józef Kurek, J a n Łazarczyk, Józef Matyjaszczyk, Ryszard Skibiński, Alfred Wieczorek, Albin Wróbel Koszalińskie: Zygfryd Czermiński, J a n u s z Nikiel, R o m a n Szturo, Marek Zalewski Jelenk>górskie: Kazimierz Brojak, Witold Konarczuk, Jerzy Szafran Katowickie: Ludwik Bartoszek, Jerzy Białoń, Ale ksander Bober, Bernard Dera, Alojzy Cieśla, Ma rian Dulba, Stanisław Gołąb, Andrzej Jakubowski, Bronisław J a n u s , Ignacy Kapusta, Stanisław Kita, Antoni Kitta, Stanisław Koryciński, Jerzy Latosik, Henryk Machura, J a n R a s k o n k a , Leon Rau, Wła dysław Pitera, J o a c h i m Russek, Karol Sówka, R o m a n Stankiewicz, J a n Tyrała, E d w a r d Urbań czyk, E d m u n d Wójec, Krzysztof Wypiórkiewicz. K r a k o w s k i e : Henryk Morawski Konińskie: Stefan Mądry. R o m a n Szwaracki Legnickie: Józef Bryliński, T a d e u s z Tomczyk, Ro man Tubicz Koszalińsłue: Jerzy Drożdż. Aleksander Kostulski, Ryszard R o d a , Fryderyk Szybisty K r a k o w s k i e : Andrzej Battek, A d a m Kosz, Stefan Kowalkiewicz, Marian Papiż, E d w a r d Pogan, Sta nisław Polak, T a d e u s z Polak, W a l d e m a r S m o l s k i , Ostrołęckie: Stanisław Grabowski, Henryk Maj '^Władysław Woszczenko chrowicz Legnickie: J a n Grzegorek, Jerzy Kuszewicz, J a n Piotrkowskie: Mieczysław Matusiak Żurawicki, Lutielskie: Leszek Eminowicz, Mieczysław Nóżka. Zdzisław Szymanek Poznańskie: Mieczysław Król, Z e n o n Przybysz, Stanisław Siciński Siedleckie: Stanisław Książek, Czesław Szania wski Lubelskie: Bogusław Członka, Stanisław Hunicz, Bolesław K o m e d a , Józef Kraszewski, J a n Maty siak, Józef Matysiak, Aleksander Pawlak, Andrzej Pazderski, Mieczysław Ściubura T a r n o w s k i e : Mieczysław Korczak, Edward Ro dziewicz, J a n Zając Łódzkie: J a n u s z Bębenist, Stanisław C h m u r a , Zbyszko Kaliński 14 Piotriiowskie: Eugeniusz Bobrowski, Czesław Iznerowicz Poznańskie; Ludwik Borówczak, Stanisław Brze zicki, Zygmunt Boczkowski, Feliks Burzyński, A n drzej Dul, Jędrzej Danwel, J a n u s z Jaskóła, Ber nard Kapciński, Willibald Kiona, T o m a s z Klawe, Kazimierz Konieczny, R o m a n Marach, J a n u a r i u s i Matecki, Kazimierz Minge, Leszek Pawłowski, Jó zef Prętki, J a n Przybylak, Zygmunt Przybylski, Marek Raczkowski. Albin Skibiński, Stanisław Wojtkowiak, Maksymilian Żuchowski Siedleckie: Krzysztof Bukład, Aleksander K o m o ń , Eugeniusz Kraśniewski, Andrzej Koziak, Zbigniew Stolarski T a r n o w s k i e : A d a m Rylewicz, Mieczysław Starzy ński. Stanisław Zając Koszalińskie: J a n Zieniewicz Wałbrzyskie: Marian Kazimierski, Marian Kowol, Ziemowit Ziemkowski Ostrołqckie: Sylwester Murza, J a n Piskorski Wałbrzyskie: Bogusław Bot, Bronisław Fałat, J a n Jankiewicz, Czesław Jurek, Waldemar Klimecki, J a k u b Kocoń. Józef Konopka, Augustyn Kowal ski, Emil Kożmińczuk, Franciszek Królczyk, Krzysz tof Kupczyk, Adolf Liżewski, Jerzy Malanowski, Eugeniusz Matura, Kazimierz Nadolski, Tadeusz Nowak, Michał Opielewicz, Kazimierz Pękała, Wojciech Stachera, Stefan Stroka, T a d e u s z Szymak. Tadeusz Szymkowiak, J a n Tetlik, Tadeusz Wilk, Leopold Wojtasik, Józef Ząbek W a r s z a w s k i e : J a k u b Bułat, E d w a r d Dudziński, Kazimierz Dudziński, Wiktor Imiołowski, Stani sław J a n c z e w s k i , Albin Jastrzębski, Zbigniew Korda, Florian Kulita, Stanisław Machłajewski, Bohdan Owczarek, Konrad Podgórski, Wiesław Przybycz, Bogusław Roszkowski, Adam Sawicki, Stanisław Sepetowski, Zygmunt Serżysko, Anto ni Sito, Zdzisław S k w a r a , Mieczysław S m a l , A n drzej Sujko, Leon Swetnik, Jerzy Szerszeń, Jerzy Szostak, Marek Trębacz, Stanisław Wojtal, A n drzej Wolf, Stanisław Zwierzchowski. Włocławskie: Jerzy Deczko, Henryk Donderowic2, Stanisław Korczmański, Stanisław Koziorowski. J a n Kozłowski, J a n Piotrowski, Stanisław Rogo, Aleksander R o m a n o w s k i , J a n u s z Rosiak, J a n Wilkanowski. Wrocławskie: J a n u s z Bohdanowicz, Tadeusz C i sek, Franciszek Drab, T a d e u s z Fraszczyk, Andrzej Karp, Franciszek Krasicki, Tadeusz Malinowski, Eugeniusz Olko, Józef Stachowiak. Z a m o j s k i e : Bolesław Bednarz, Marian Bereta, Matian Kudlicki. Stanisław Stańczyk. Zdzisław Waszkiewicz. SPROSTOWANIE W numerze 4/82 „Łowca" w notatce pt. „Dzi czyzna droższa" w punkcie 5 - zając w skórze nie patroszony, powinno być: kl. l - 500 zł/szt kl.ll-415zl/szt Za nieścisłość przepraszamy. Redakqa R O Z W I Ą Z A N I E K R Z Y Ż Ó W K I Z C I E T R Z E W I E M Z NR 1/82 „ŁP" dziankę otrzymuje: MARIAN ŻÓŁW. ul. Cmentarna 8, 23-450 Goraj. P r a w i d ł o w e rozwiązanie b r z m i : „ P R A W D Z I W Y M Y Ś L I W Y I BEZ Nagrody książkowe otrzymują: STRZELBY W Y R U S Z Y N A TOKI CIETRZEWI". W ś r ó d nadesłanycti prawidłowych rozwiązań 1. M i e c z y s ł a w Kłosowski, Ż u r a w 179, 42-229 Mokrzesz, nagrodę-niespo- 2. E w a Cieślik, u l . L e ś m i a n a 1 4 , 2 7 - 1 0 0 Iłża, dziankę w y l o s o w a ł a , TERESA KIERUJ, Nadleśnictwo Szubin, ul. 3. M i e c z y s ł a w W a r e j k o , N a d l e ś n i c t w o W a l i ł y , 1 6 - 0 4 0 G r ó d e k , Wiejska 22, 89-200 Szubin. 4. M a r i a F i g u r a , u l . D z i e c i P o l s k i c h 11 m 7 , 9 7 - 2 0 0 Nagrody książkowe otrzymują: Tomaszów Mazowiecki, 1 . E u g e n i u s z K o w a l s k i , u l . B. G ł o w a c k i e g o 1 2 6 , 1 7 - 3 0 0 S i e m i a 5. W ł o d z i m i e r z G u c e w i c z , u l . P o r t o w a 1 5 , 6 6 - 5 3 0 D r e z d e n k o . tycze, 2. W i t o l d S z u l e j k o , u l . P s t r o w s k i e g o 3 6 / 1 2 , 7 8 - 1 0 0 K o ł o b r z e g , ROZWIĄZANIE KRZYŻÓWKI Z BYKIEM Z N R U 3/82 „ŁP" 3. B r o n i s ł a w K u r p i e l , u l . P a r k o w a 3 / 1 8 , 7 8 - 6 5 0 M i r o s ł a w i e c , Prawdziwe 4. URLOP". Rafał Z a r a ń s k i , ul. B o h . A r m i i Radzieckiej 7 / 1 , 06-200 Maków Mazowiecki, rozwiązanie brzmi: „BYKI JUŻ RYCZĄ CZAS NA W ś r ó d nadesłanych prawidłowych rozwiązań nagrodą-niespo- 5. B e a t a G r u s z a c z k a , u l . S t d o r s k a 3 9 / 4 3 m 4 9 , 2 1 - 5 0 0 B i a ł a P o d d z i a n k ę o t r z y m u j e : PIOTR H A M C Z Y K , Internat T e c h n i k u m L e ś n e laska. go, 26-050 Zagnańsk. Nagrody książkowe otrzymują: 1. J a d w i g a Derylak, Polski Ś w i a t ó w 18B, 48-330 N o w y Ś w i ę t ó w . ROZWIĄZANIE KRZYŻÓWKI Z R O G A C Z E M Z N R U 2/82 „ŁP" 2. J a n S z c z ą s n y , S z e r o k i B ó r , 1 2 - 2 0 0 Pisz, 3. G r z e g o r z K a c z m a r z y k , P a r k o w a 1 0 , 4 2 - 5 7 3 S a r n ó w , Prawidłowe rozwiązanie brzmi: „ROGACZE ŁOWNE STRZE 4. L A J M Y PO R U I " . Wśród nadesłanych prawidłowych rozwiązań nagrodą-niespo- Ogłoszenia Doskonały wabik ze szwedzką m e m b r a n ą (kniażenie zająca) na lisy, k u n y i i n n e . Karta d ź w i ę k o w a d o nauki z i n s t r u k c j a m i k o m p l e t 1.&00 zł. W a b i k na kozła, instrukcja 1.000 zł. W y s y ł k a t y l k o za zaliczeniem p o c z t o w y m , realizuje z a m ó w i e n i a z b i o r o w e - w y s t a w i a rachunki w e d ł u g k o l e j n o ś c i zamówień „Pracownia Wabików Myśliwskich" E d w a r d Billik, u l . V g o Maja 3 / 2 , 3 2 - 0 0 5 N i e p o ł o m i c e , w o i . m, k r a k o w s k i e , t e l . 286. 1/33 Preparowanie t r o f e ó w ł o w i e c k i c h B o h d a n J a siewicz, 04-532 W a r s z a w a , Strusia 25, t e l . 12-0562. 2/83 Naprawa i konserwacja l o r n e t e k pryzmatycz n y c h i l u n e t c e l o w n i c z y c h na b r o ń . W y m i a n a siatek c e l o w n i c z y c h w lunetacfi na układ „ t r z y g r o t y " i usuwanie dwojenia obrazów w lornet kach. O c e n i a m y w l o r n e t k a c h i l u n e t a c h w a r t o ś c i o p t y c z n e p o d w z g l ę d e m jakości o b s e r w o w a n y c h o b r a z ó w i z d o l n o ś c i rozdzielczej związanej z w i e l kością czynnej ś r e d n i c y o b i e k t y w u . T y l k o w W a r szawie. Specjalistyczny Z a k ł a d N a p r a w y A p a r a t u ry O p t y c z n e j , u l . Częstochowska 44 w godz. 10,00-17,00. W s o b o t y zakład n i e c z y n n y . Grze gorz Staniszewski. 3/83 Józef Polit, S z a r y c h S z e r e g ó w 1 2 / 9 , 85-829 B y d g o s z c z , 5. G e r t r u d a A f a n a s j e w , u l . S z k o l n a 6. 5 5 - 0 4 5 R o g ó w S o b ó c k i . Nagrody w y s y ł a m y pocztą, prosimy o potwierdzenie odbioru. J E S T J E S Z C Z E „ŁOWIEC POLSKI" W z w i ą z k u ze z n a n y m i u b i e g ł o r o c z n y m i t r u d n o ś c i a m i w o p ł a c e n i u p r e n u m e r a t y na r o k .1982, z s i e d e m d z i e s i ę c i o t y s i ę c z n e j r z e s z y m y ś l i w y c h w i e l u k o l e g ó w n i e m i a ł o m o ż l i w o ś c i nabycia ,,Łowca Polskiego". W y c h o d z ą c na przeciw n a s z y m Czytelnikom redakcja oferuje d o s p r z e d a ż y g o t o w e k o m p l e t n e r o c z n i k i n a s z e g o c z a s o p i s m a za r o k 1 9 8 2 . W s z y s t k i c h z a i n t e r e s o w a n y c h p r o s i m y o przesyłanie na k o n t o NBP X V O M W - w a nr 1153-3157-132, Z G PZŁ W a r s z a w a ul. N o w y Świat 35, k w o t y W d n i u 20 października 1982 r. z m a r ł w w i e k u 54 lat dokładnego adresu W d n i u 23 lipca 1982 r. w w i e k u 71 lat odszedł d o krainy w i e c z n y c h ł o w ó w nasz serdeczny Kolega Kolega płk dypl. J A N ZACHARCZUK członek W o j s k o w e g o Kota Ł o w i e c k i e g o nr 310 przy Sztabie G e n e r a l n y m WP. W z m a r ł y m straci l i ś m y w i e r n e g o przyjaciela, s z l a c h e t n e g o czło w i e k a , e t y c z n e g o m y ś l i w e g o i towarzysza w y p r a w ł o w i e c k i c h . N i e c h knieja s z u m i nad J e g o mogiłą. ROMUALD SZTURO t o w a r z y s z ł o w ó w o d 1946 r. w y t r w a ł y m y ś l i w y i n i e z a p o m n i a n y przyjaciel. Koladzy z Koto ŁoMnackiego „Fbfca" w Kotobrzagu Cześć J a g o p a m i ę c i . Zarząd i członkowi* WKŁ 310 przy Sztabie Gonaralnym W.P. P o s o k o w c e b a w a r s k i e , szczenięta, r o d o w o d o w e ur. 17.XI.1982 r. po rodzicach d o s k o n a ł y c h t e l . W a r s z a w a 58-91-74. 4/83 S p r z e d a m szczenięta r o d o w o d o w e , karelski pies niedźwiedzi po z ł o t o m e d a l i s t a c h p o l u j ą c y c h . O d b i ó r 20 l u t e g o 1983 r. M i e c z y s ł a w Golec, M i r o sławicka 33, 78-520 Złocieniec l e i . 718-15 po 16-tej. 7/83 1 4 4 , - - zł z p o d a n i e m z w r o t n e g o . Roczniki będą przesyłane pocztą w kolejności zgłoszeń. 2 października 1982 r. zmarł przeżywszy 60 lat Kolega EDMUND Z g ł ę b o k i m żalem z a w i a d a m i a m y , że w d n i u 5 października 1981 roku z m a r ł n a g l e w w i e k u 60 lal nasz n i e o d ż a ł o w a n e j p a m i ę c i ZAGÓRSKI członek Koła o d założenia. Ł o w i e c t w o i l e ś n i c t w o b y ł y pasją J e g o życia. Niechaj n a d J e g o m o g i ł ą szumią B o r y Polskie. Zarząd i członkowta Kota „Cłettzew" w Jaatkowicach Kolega ANTONI MARCISZ Z g ł ą b o k i m ż a l e m z a w i a d a m i a m y , że w d n i u 14 g r u d n i a 1982 roku z m a r ł nagle w w i e k u 33 lat Kolega inż. J A R O S Ł A W M Y S Z C Z Y S Z Y N u c z c i w y i szlachetny człowiek, w z o r o w y i etyczny m y ś l i w y , w i e l o l e t n i członek PZŁ. Przyjaciel, pasjo nat Ł o w i e c t w a , w i e l k i m i ł o ś n i k Przyrody Kolodzy I Koła Łovvł»ckJ»go STRUGA przy Instytucia Badawczym Leśnictwa w Warszawie z m a r ł y b y ł odznaczony s r e b r n y m i b r ą z o w y m M e d a l e m Z a s ł u g i Ł o w i e c k i e j a także o d z n a c z o n y Krzyżem K a w a l e r s k i m O r d e r u O d r o d z e n i a Polski i wieloma innymi odznaczeniami p a ń s t w o w y m i i resortowymi. Odszedł o d nas szlachetny człowiek, etyczny m y ś l i w y , towarzysz wielu wspaniałych w y p r a w łowieckich. Cześć J e g o P a m i ę c i ! Zarząd i członkowie Koła łlowleckiego „Szałas" w U j a n o w i c a c h Z g ł ę b o k i m ż a l e m z a w i a d a m i a m y , źe 27 w r z e ś n i a 1982 r. odszedł o d nas na zawsze w wieku 73 lat Kolega TADEUSZ WĘGLOWSKI d ł u g o l e t n i członek zarządu Kota Ł o w i e c k i e g o „ B a ż a n t " w C z u d c u , serdeczny kolega, etyczny m y ś l i w y i niezapomniany towarzysz ł o w ó w . Cześć J e g o p a m i ę c i ! Z»riąci j członkowla Koła Łowlediiogo „Bażant" w Czudcu 15 PL«5SN 0137-1266 KRZYŻÓWKA Z DZIKIEM Po wpisaniu w diagram rozpoznanych, nie k o m e n t u j poleceń wadzącego oręż * polowanie, ostatnim miocie, w zaciszu p o c z ą t e k d z i k a ir łacinie * ne w kolejności o d 1 do 43, utworzą rozwią w y na czarnego zwierza. uwrażliwia pro dziczy myśliwskiej pies na dziki, J) d z i c z ą ś w i e c a , K) d z i k p o w y r a z ó w , litery z pól z liczbami, szeregowa zanie. nim p r z y s m a k c z a r n e g o z w i e r z a , H) p o c h a t y , I) r o d z a j a k s a m i t u * odgadniętych P O Z I O M O : A ) atak dzika • G) w noszą dzika * pamiątka z wypra lub w lunecie dzikarza, M ) w portmonetce W ł o c h a , P) n i e g r y z i e a g u s i , S ) warunek dostawy w umowny h a n d l u m o r s k i m , V} stos 4 k u b i k ó w d r e w n a , X) atrybut licytato ra, Y) bazie. Z) książę n i e d a w n o o w d o w i a ł y , Ż ) f u k a n a m a ł y c h . Z) w a r t a . Rozwiązania można nadsyłać wyłącznie na kartach pocztowycłi w terminie 1 mie P I O N O W O : A) skutek udanych parkotów, siąca o d d a t y o t r z y m a n i a p i s m a , p o d a d r e 8 ) kilka s f o r p s ó w g o ń c z y c h , C) w y p o c z y s e m : Redakcja „Łxiwiec Polski", ul. N o w y dla n e k , D ) d z i c z y b i e g ( n i e m y l z r u c h e m ) , E) Ś w i a t 35, 00-029 W a r s z a w a , z d o p i s k i e m r z e ź b i a r z a • * c h w o s t , C) m y ś l i w y p ó ł n o c n o o k r e s d z i c z y c h a m o r ó w , F) i m i t a c j a s p r z e „Krzyżówka z dzikiem". a m e r y k a ń s k i , D) b r e n e k i , E) pogmatwany d a w a n y c h a r t y k u ł ó w , G) przed w e j ś c i e m d o t r o p zajęczy na ś n i e g u lub inna n a z w a w n y d w o r k u , H ) d u ż a d z i e l n i c a W a r s z a w y , I) z e w i d ł o w e rozwiązania, rozlosujemy ka * strój, J) dę-niespodziankę oraz pięć książek. spust w b r o n i m y ś l i w s k i e j , B) m a r m u r z ł u d z e n i e , n i e z i s z c z a l n e m a l r z e n i e , F) z niej m o ż n a w y b r a ć dzika * nie podchodź dzika z w i a t r e m , strzelaj d o c e l ó w dobrze czarna u niego zwierzyna, na pierwszym K) u k o c h a n y miejscu W ś r ó d czytelników, którzy nadeślą pra nagro- Afrodyty r o z s z a r p a n y przez d z i k a , Ł) n a u b i t e j z i e m i W I E S Ł A W ZIELIŃSKI