Ocena obustronnego asymetrycznego

ibu
tio
np
roh
ibit
2FHQDREXVWURQQHJRDV\PHWU\F]QHJRQLHGRVïXFKX
czuciowo-nerwowego w praktyce audiologicznej
Binaural asymmetric sensorineural hearing loss in audiological practice
$QGU]HM2EUÚERZVNL%RĝHQD:LVNLUVND:RěQLFD+DQQD&]HUQLHMHZVND
nly
+DVïD LQGHNVRZH REXVWURQQ\ QLHGRVïXFK F]XFLRZR QHUZRZ\ DV\PHWULD GLDJQRVW\NDSURWH]RZDQLHVïXFKRZH
eo
Key words:VHQVRULQHXUDOKHDULQJORVVDV\PPHWU\GLDJQRVLVKHDULQJDLGVğWWLQJ
us
is c
op
y is
for
pe
rs
on
al
Obustronny asymetryczny niedosłuch czuciowo-nerwowy nie tylko jest często trudnym problemem diagnostycznym, ale także wymaga dokładnego i precyzyjnego
postępowania przy doborze aparatu słuchowego. Asymetria progów słuchowych w badaniach psychoakustycznych, jak i obiektywnych, występuje oczywiście
w niedosłuchach jednostronnych.
Ocena asymetrii progów słuchowych w obustronnych niedosłuchach czuciowo-nerwowych opiera się
na wielkości różnicy pomiędzy progami słuchowymi
w audiometrii tonalnej w zakresie określonych częstotliwości oraz różnicy natężenia bodźca akustycznego
wywołującego falę V o wartości progowej w zapisie
ABR [1].
Celem pracy była ocena występowania asymetrii
progów słuchowych w obustronnych niedosłuchach
czuciowo-nerwowych w materiale chorych audiologicznych hospitalizowanych w Klinice Foniatrii i Audiologii
w roku 2008.
0DWHULDïLbPHWRG\
Analiza retrospektywna 1816 chorych hospitalizowanych w 2008 r. w Klinice Foniatrii i Audiologii UM
w Poznaniu z powodu zaburzeń słuchu pozwoliła wyodrębnić 70 osób (3,9%) z obustronnym niedosłuchem
czuciowo-nerwowym w wieku 4 miesięcy do 77 lat
(średnia wieku 32 lata), w tym 26 kobiet i 44 mężczyzn. U 47 chorych (67%) oceniano progi słuchowe
Th
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
-
ŅE\3ROVNLH7RZDU]\VWZR2WRU\QRODU\QJRORJöZ
ļ&KLUXUJöZ*ïRZ\L6]\L
Otrzymano/Received:
Zaakceptowano do druku/Accepted:
Katedra i Klinika Foniatrii i Audiologii
Uniwersytetu Medycznego
im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
.LHURZQLNGUKDEPHG
%RĝHQD:LVNLUVND:RěQLFD
:NïDGSUDF\DXWRUöZ$XWKRUVFRQWULEXWLRQ
ZHGïXJNROHMQRĂFL
Konflikt interesu/Conflicts of interest:
$XWRU]\SUDF\QLH]JïDV]DMÈNRQIOLNWXLQWHUHVöZ
Adres do korespondencji/
Address for correspondence:
LPLÚLQD]ZLVNR$QGU]HM2EUÚERZVNL
DGUHVSRF]WRZ\
Klinika Foniatrii i Alergologii
ul. Przybyszewskiego 40
3R]QDñ
e-mail [email protected]
-d
istr
SUMMARY
Objectives: To estimate binaural asymmetric sensorineural hearing loss in
RZQPDWHULDORISDWLHQWVWUHDWHGLQ'HSWRI3KRQLDWULFVDQG$XGLRORJ\
0DWHULDOPHWKRGV7KHUHWURVSHFWLYHDQDO\VLVZDVSHUIRUPHGRQWKHJURXS
RISDWLHQWVKRVSLWDOL]HGLQGXHWRKHDULQJGLVRUGHUV$V\PPHWU\
RIKHDULQJORVVZDVFODVVLğHGRQ0DUJROLVDQG6DO\FULWHULDLQ37$DQGLQ
$%5UHVXOWVLQFKLOGUHQ
Conclusions:%LQDXUDODV\PPHWULFVHQVRULQHXUDOKHDULQJORVVZDVIRXQGLQ
SDWLHQWV,QDJURXSRIGLIIHUHQFHVRILQWHUDXUDOWKUHVKROGOHYHOLQ
37$ZHUHHVWLPDWHGRQWRG%$IWHUDXGLRORJLFDOH[DPLQDWLRQRI
WKLVSDWLHQWVZHUHTXDOLğHGIRU05,LQYHVWLJDWLRQLQRIWKHPDFRXVWLF
QHXULQRPDZDVIRXQG7KHKHDULQJDLGVğWWLQJZHUHSHUIRUPHGLQRID
JURXSRISDWLHQWV
-
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
-
Otolaryngol Pol 2010;
64 (6): 382-384
PRACE ORYGINALNE / ORIGINALS
ed
.
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
382
audiogramów tonalnych, kierując się zasadą Margolisa
i Saly [1] przyjmującą różnicę w zakresie 0,25–8 kHz:
– większą lub równą 10 dB dla 3 częstotliwości
oktawowych,
– większą lub równą 15 dB dla 2 częstotliwości
oktawowych,
– większą od 15 dB dla 1 częstotliwości.
W 23 przypadkach (33%) dzieci w wieku od 4 miesięcy do 5 lat asymetrię rozpoznano w badaniach elektrofizjologicznych, opierając się na różnicy natężenia
bodźca akustycznego dającego progową odpowiedź ze
strony fali V.
Poza progową audiometrią tonalną wykonano próby nadprogowe i badanie otoemisją akustyczną oraz
audiometrię impedancyjną, dodatkowo w wybranych
przypadkach testy przedsionkowe i MR.
:\QLNL
Analizowana grupa 1816 chorych z zaburzeniami słuchu stanowiła 88,3% wszystkich chorych hospitalizowanych w 2008 r. w Klinice Foniatrii i Audiologii UM
w Poznaniu. Stwierdzony u 70 (3,9%) chorych obustronny asymetryczny niedosłuch czuciowo-nerwowy
w 16 przypadkach (23%) miał charakter ślimakowy,
w tym obustronnie – w 5 (7%).
Różnica pomiędzy progami słuchowymi w audiometrii tonalnej ustalana według podanych kryteriów
wynosiła: 10–20 dB u 12 chorych (17%), 21–30 dB u 22
2 WROD U \QJRORJLD3ROVNDWRP QU OLV WRSDGJU XG]LHñ
-
ed
.
ibu
tio
np
roh
ibit
(31%), 31–40 dB u 8 chorych (11%), powyżej 40 dB w 5
przypadkach (8%).
Badanie ABR wykonane u 23 chorych (32%) wykazało następujące różnice w progach słuchowych: 10–20
dB w 2 przypadkach (3%), 21–30 dB u 12 chorych
(17%), 31–40 dB w 6 przypadkach (8,7%) i powyżej 40
dB w 3 przypadkach (4,3%). W obu grupach odsetki
obliczono w stosunku do całej grupy z niedosłuchem
asymetrycznym.
Diagnostyka audiologiczna u 10 chorych (14,3%)
wskazała na uszkodzenie w kącie mostowo-móżdżkowym. Wykonane badanie obrazowe metodą rezonansu
magnetycznego pozwoliło w 2 przypadkach (3%) na
rozpoznanie nerwiaka nerwu przedsionkowo-ślimakowego. Zaprotezowano jednostronnie 31 chorych
(44,3%), przy czym w 12 przypadkach (39%) były to
dzieci.
-d
istr
Ryc. 1.&KRU\=1ODWUöĝQLFDZbSURJDFKVïXFKRZ\FK
GOD.+]ZLÚNV]DRGG%0 5Z\ND]DïRREHFQRĂÊ
SUDZRVWURQQHJRQHUZLDNDVïXFKRZHJR
eo
us
Ryc. 2.&KRU\-:ODWUöĝQLFDZbSURJDFKVïXFKRZ\FKGOD
.+]ZLÚNV]DRGG%
is c
op
y is
for
pe
rs
on
al
Zainteresowanie obustronnym asymetrycznym niedosłuchem czuciowo-nerwowym wiąże się z poszukiwaniem metod wczesnego, w pewnym sensie skryningowego wykrywania nerwiaków słuchowych. Asymetryczny
niedosłuch czuciowo-nerwowy może być objawem sugerującym obecność guza. Przyjmuje się, że występują
one z częstotliwością 1:100 000 ogólnej populacji [2].
Uważa się, że asymetryczny niedosłuch odbiorczy jest
wskazaniem do badań metodami obrazującymi. Zdaniem Manghama [3] stwierdzenie przeciętnej różnicy
w progach audiometrycznych większej od 10 dB dla
częstotliwości 1, 2, 4 i 8 kHZ jest metodą o największej
czułości i specyficzności w wykrywaniu nerwiaków
słuchowych.
Z kolei szerokie badania Margolisa i Saly [1] analizujące asymetryczny niedosłuch w odniesieniu do progu
przewodnictwa kostnego, konfiguracji audiogramu
i głębokości niedosłuchu wskazują, że taki algorytm
nie jest przydatny w skryningu nerwiaków słuchowych.
Caldera i Pearson [4] kwalifikowali do badania
rezonansem magnetycznym przypadki z asymetrycznym niedosłuchem czuciowo-nerwowym, w których
różnica pomiędzy progami słuchowymi wynosiła 15
dB lub więcej dla 2 sąsiadujących częstotliwości lub
dla częstotliwości 0,5-1-2-3-4-6-8 kHz.
W badaniach własnych obustronny asymetryczny
niedosłuch czuciowo-nerwowy stwierdzono u ok. 3,9%
hospitalizowanych chorych z zaburzeniami słuchu.
Caldera i Pearson [4] wśród 1490 żołnierzy wykryli
asymetryczny niedosłuch czuciowo-nerwowy w 4%.
Natomiast Urben i wsp. [5] analizując 1534 audiogramy, znaleźli 21% przypadków odpowiadających
ogólnie przyjętym kryteriom rozpoznania asymetrycznego niedosłuchu czuciowo-nerwowego. Pittman
i Stelmachowicz [6] obserwowali, że u dzieci, w porównaniu z dorosłymi, asymetryczne niedosłuchy są
nly
2PöZLHQLH
Th
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
-
PRACE ORYGINALNE / ORIGINALS
2 WROD U \QJRORJLD3ROVNDWRP QU OLV WRSDGJU XG]LHñ
Ryc. 3.&KRU\$%ODWUöĝQLFDZbSURJDFKVïXFKRZ\FK
.+]ZLÚNV]DRGG%
częstsze a stopień asymetrii dla każdej częstotliwości
jest większy.
W badaniach własnych poszerzona diagnostyka
audiologiczna w grupie 70 chorych powyżej 5 roku
życia pozwoliła zakwalifikować 10 chorych (14,3%)
do badań MR, które w 2 przypadkach (3%) wykazały
obecność nerwiaka. Urben i wsp.[5] wśród 193 chorych
z asymetrycznym niedosłuchem czuciowo-nerwowym
wykryli nerwiaka w 4 przypadkach (2,7%).
Asymetryczny niedosłuch czuciowo-nerwowy stwarza często trudności we właściwym zaprotezowaniu
słuchowym. Biorąc pod uwagę stopień ubytku słuchu
383
-
ed
.
1.
validation and prevalence. Otol Neurotology 2008; 29; 422–
431.
2.
of retrocochlear screening. Laryngoscope 1992; 102; 1108–
1112.
3.
Mangham CA. Hearing threshold difference between ears
and risk of acoustic tumor. Otolaryng Head Neck Surg,
1991; 105; 814–817.
4.
Caldera SR, Pearson CR. Risk management of asymmetrical
-d
istr
hearing impairment in an armed forces population. J Laryngol Otol, 2000; 114; 345–349.
5.
Urben SL, Benninger MS, Gibbens ND. Asymmetric sensorineural hearing loss in a community based population.
Otolaryngol Head Neck Surg, 1999; 120; 809–814.
6.
Pittman AL, Stelmachowicz PG. Hearing loss in children
nly
and adults: audiometric configuration, asymmetry, and
progression. Ear Hear 2003; 24; 198–205.
7.
8.
us
al
pe
rs
for
y is
3.
Kotlarz JP, Eby TL, Borton TE. Analysis of the efficiency
Obrębowski A. Zasady protezowania w asymetrycznym nie-
dosłuchu czuciowo-nerwowym. Słuch 2005; 51; 1–2.
Pruszewicz A. Aparaty słuchowe, protezowanie ubytków
słuchu oraz inne rozwiązania techniczne wspomagające
słyszenie W Audiologia kliniczna. Zarys. A Pruszewicz (red.)
Wyd.III, Wydawnictwa AM im. K.Marcinkowskiego w Poznaniu 2003; 517–534.
9.
Markides A. Binaural hearing with amplification. W Disorders of auditory function. SDG Stevens (red.), Academic
Press, London 1976; 273–282.
10. Byrne D, Dermody P. An incidental avantage of binaural hearing aid fitting – the „cross over” effect. Br J Audiol, 1974;
11; 40–46.
11. Gelfand SA. Essentials of audiology. Thieme, New York-Stuttgart 1997; 433-485.
12. Jerger J, Silman S, Lew HL, Chmiel R. Case studies in binaural interference: converging evidence from behavioral
and electrophysiologic measures. J Am Acad Audiol, 1993;
4; 122–131.
13. Hojan E. Dopasowanie aparatów słuchowych. Mediton,
Łódź; 2009.
op
2.
W badanym materiale 1816 chorych z zaburzeniami słuchu obustronny asymetryczny niedosłuch
czuciowo-nerwowy stwierdzono w 3,9%.
Poszerzona diagnostyka audiologiczna pozwoliła
zakwalifikować 14% chorych z obustronnym asymetrycznym niedosłuchem czuciowo-nerwowym
do MR, które w 3% wykazało obecność nerwiaka
słuchowego.
Obustronne protezowanie dzieci z asymetrycznym niedosłuchem czuciowo-nerwowym wymaga dokładnej obserwacji, aby ostatecznie zalecić
Margolis RH, Saly GL. Asymmetric hearing loss: definition,
is c
1.
on
:QLRVNL
ibu
tio
np
roh
ibit
3,¥0,(11,&7:2
-
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
aparat jednostronny dający bardziej skuteczne
wzmocnienie.
eo
w niedosłuchach do 70 dB HL, należy protezować
ucho gorzej słyszące, przy ubytkach większych – lepiej
słyszące. Wskazane jest protezowanie ucha z płaską
krzywą progową w audiometrii tonalnej bez objawów
recruitmentu, z lepszym progiem rozumienia mowy.
W niedosłuchach mieszanych wybiera się ucho z większym komponentem przewodzeniowym [7, 8]. W materiale własnym zaprotezowano jednostronnie 44,3%
chorych według powyższych zasad.
Przy obuusznym protezowaniu niedosłuchów asymetrycznych efekt obuusznej interwencji daje zazwyczaj gorsze subiektywne odczucie wzmocnienia aniżeli
protezowanie jednostronne.
Markides [9] zaobserwował, że osoby z płaską krzywą progową w jednym uchu i stopniowo podwyższającym się progiem w drugim nie mają korzyści z obustronnego zaprotezowania. Byrne i Dermody [10] przy
obustronnym protezowaniu zaobserwowali korzystny
efekt cross over. Gelfand [11] podkreśla konieczność
oceny przez osobę zaprotezowaną subiektywnej korzyści z aparatu słuchowego. Obserwacja skuteczności
protezowania obustronnych niedosłuchów czuciowo-nerwowych jest szczególnie ważna u dzieci [12]. Zdaniem Hojana [13], należy zdecydować się na jednouszne
protezowanie, jeżeli dziecko odrzuca jeden z aparatów
słuchowych, pomimo jego precyzyjnego dopasowania,
także pod względem protetycznym. Ważne przy tym są
obserwacje rodziców, że aparat jednouszny daje większą
korzyść, potwierdzoną wynikami testów słuchowych.
Th
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
PRACE ORYGINALNE / ORIGINALS
-
384
2 WROD U \QJRORJLD3ROVNDWRP QU OLV WRSDGJU XG]LHñ