Program Profilaktyki - Zespół Szkół w Lubowidzu

SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI
ZESPOŁU SZKÓŁ W LUBOWIDZU
1
PODSTAWY PRAWNE PROGRAMU
1. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483).
2. Konwencja o Prawach Dziecka z dnia 20 listopada 1989 r. (Dz. U. z 1991 r. Nr 120,
poz. 526 i 527).
3. Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 1996 r. Nr 67, poz. 329 ze
zm.).
4. Ustawa z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (Dz. U. Nr 111, poz.
535 ze zm.).
5. Ustawa z dnia 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania
tytoniu i wyrobów tytoniowych (Dz. U. z 1996 r. Nr 10, poz. 55).
6. Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu
alkoholizmowi (Dz. U. Nr 35, poz. 230 ze zm.).
7. Ustawa z dnia 24 kwietnia 1997 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. Z 2003 r. Nr 24,
poz. 198).
8. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 21 maja 2001 r. w sprawie
ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (Dz. U. Nr 61,
poz. 624).
9. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 26 lutego 2002 r. w sprawie
podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w
poszczególnych typach szkół (Dz. U. Nr 51, poz. 458).
10. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 7 stycznia 2003 r. w sprawie
zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno – pedagogicznej w publicznych
przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. Nr 11, poz. 114).
11. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 11 grudnia 2002 r.
w sprawie szczegółowych zasad działania publicznych poradni psychologiczno –
pedagogicznych, w tym publicznych poradni specjalistycznych (Dz. U. Nr 5, poz. 46).
12. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2003 r.
w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i
młodzieży zagrożonych uzależnieniem (Dz. U. Nr 26, poz. 226).
WSTĘP
Szkolny program profilaktyki jest programem profilaktyki środowiskowej, w którym
obiektem działań jest całe środowisko szkolne.
Profilaktyka to proces wspierający zdrowie psychiczne i fizyczne poprzez pomoc
potrzebną uczniowi do konfrontacji ze złożonymi, stresującymi warunkami życia oraz
towarzyszenie mu w zdobywaniu wiedzy o zagrożeniach dla zdrowia oraz nabywaniu
umiejętności przeciwdziałania tym zagrożeniom, a także umożliwienie mu osiągania
satysfakcjonującego, społecznie akceptowanego życia.
Program profilaktyki w Zespole Szkół jest wynikiem diagnozy, w której
uwzględniono potrzeby rozwojowe uczniów, potrzeby wynikające ze specyfiki środowiska
szkoły oraz przemian społeczno – ekonomicznych w kraju.
Podstawowym założeniem tego programu jest eliminowanie rozpoznanych
czynników ryzyka i wzmacnianie czynników chroniących.
DIAGNOZA PROBLEMÓW
Spośród wszystkich faz rozwojowych okres dojrzewania stanowi szczególną fazę
w życiu człowieka. Z perspektywy psychospołecznej właśnie wtedy dokonują się najważniejsze
zmiany w zakresie obrazu siebie i społecznej percepcji jednostki, formowane są nowe wzorce
relacji interpersonalnych, gwałtownie wzrasta liczba nowych doświadczeń osobistych i
społecznych, rozwijane są umiejętności pozwalające na kształtowanie się poczucia własnej
kompetencji. Tempo oraz sposoby osiągania celów rozwojowych zależą zarówno od samego
nastolatka jak i od osób, z którymi się kontaktuje. Okres dojrzewania nie jest więc biernym
oczekiwaniem na dorosłość i dojrzałość. Wręcz przeciwnie – w tej fazie życia ludzie są bardzo
aktywni, eksperymentują z nowymi zachowaniami, poszukują nowych ról, nabywają nowych
doświadczeń, a tym samym stają się innymi ludźmi o nowych prawach i obowiązkach,
mającymi nowe potrzeby i oczekiwania, wypełniającymi nowe zadania. W procesie tym
2
niezwykle ważną rolę odgrywają znaczące osoby dorosłe, a zwłaszcza rodzice i nauczyciele. (Z.
Gaś 1997)
DIAGNOZA PROBLEMÓW – POTRZEBY UCZNIÓW
























PROBLEMY MŁODZIEŻY
1. Problemy okresu dojrzewania:
Biologiczne np. zmiany w wyglądzie,
Społeczne, np. trudności w
nawiązywaniu kontaktów,
Psychiczne, np. „huśtawka” uczuć,
Prawne, np. brak odpowiedzialności
za swoje postępowanie.
2. Problemy zdrowotne:
niewłaściwe odżywianie,
choroby, np. bulimia, anoreksja,
alergie, otyłość i inne,
wczesna inicjacja seksualna,
nerwice, choroby psychiczne,
nikotynizm, alkoholizm,
narkomania, lekomania.
POTRZEBY WYNIKAJĄCE Z PROBLEMÓW
 potrzeba samoakceptacji,
 potrzeba pozytywnego obrazu własnej osoby,
 potrzeba rzetelnej informacji na temat dojrzewania,
3. Problemy związane z kryzysem
autorytetu dorosłych:
nieporozumienia w domu,
kłopoty w szkole,
kwestionowanie wartości dorosłych,
kwestionowanie autorytetów.
4. Problemy związane z wysokim
poziomem neurotyzmu:
skłonność do przeżywania stanów
lękowych,
niska odporność na stresy,
problemy adaptacyjne w nowym
środowisku.
5. Problemy natury psychicznej:
brak umiejętności nawiązywania
kontaktów,
mankamenty komunikowania się,
trudności w kontaktach z
rówieśnikami,
różne formy agresji.
6. Problemy tkwiące w
środowisku:
adaptacyjno – integracyjne w
nowym środowisku szkolnym,
problemy w nauce,
niedostatek ekonomiczny,
patologia rodziny, uzależnienia.
 potrzeba autonomii i samodzielności,
 potrzeba sukcesu w nauce,
 potrzeba czytelnych i klarownych wymagań i oczekiwań
rodziców i nauczycieli,
 potrzeba konstruktywnych wzorców w rodzinie, szkole i
mediach.
 potrzeba satysfakcji, miłości oraz radości w życiu,
 potrzeba radzenia sobie w trudnych sytuacjach,
 potrzeba akceptacji.
 potrzeba informacji na temat odpowiedzialności karnej
dotyczącej nieletnich i młodocianych.
 potrzeba dobrych wzorców w rodzinie, szkole i mediach,
 potrzeba uświadamiania konieczności leczenia,
 potrzeba asertywności i rzetelnej wiedzy na temat
skutków przedwczesnej inicjacji seksualnej,
 potrzeba miłości i akceptacji,
 potrzeba rzetelnej wiedzy o zagrożeniach i eliminowanie
mitów związanych z uzależnieniem,
 potrzeba szczęścia i zadowolenia,
 potrzeba zabawy i odpoczynku,
 potrzeba zachowań asertywnych.
 potrzeba
 potrzeba
 potrzeba
 potrzeba
kontaktu z rówieśnikami,
akceptacji w grupie rówieśniczej,
poczucia bezpieczeństwa i własnej wartości,
umiejętności wyrażania swoich uczuć.
 potrzeba
 potrzeba
 potrzeba
 potrzeba
bezpieczeństwa i akceptacji,
sukcesów w nauce,
bezpieczeństwa,
satysfakcji i zadowolenia z życia.
CELE I ZADANIA PROGRAMU PROFILAKTYKI
Meta – cel:
3
Promowanie zdrowego stylu życia, ochrona uczniów przed zagrożeniami.
Tworzenie szkoły przyjaznej uczniom, nauczycielom i rodzicom.
Cele główne programu:
Wykształcenie umiejętności i zachowań umożliwiających zdrowy styl życia;
Wspieranie rodziców w procesie wychowania;
Zapewnienie uczniom pomocy wychowawczej i terapeutycznej;
Ochrona młodzieży przed zdrowotnymi i społecznymi skutkami nikotynizmu;
Pokazanie uczniom perspektywy zdrowego życia i drogi do satysfakcji osobistych bez
używania alkoholu;
6. Zapobieganie problemom związanym z uzależnieniem młodzieży od narkotyków;
7. Rozwijanie tolerancji na odmienność innych;
8. Przeciwdziałanie kradzieżom na terenie szkoły i poza szkołą;
9. Ochrona uczniów przed skutkami wagarów;
10. Ukazanie uczniom zagrożeń płynących ze strony sekt;
11. Zapobieganie przedwczesnej inicjacji seksualnej;
12. Zwiększenie umiejętności w radzeniu sobie ze stresem;
13. Dbałość o czystość i piękno języka polskiego.
1.
2.
3.
4.
5.
Cele szczegółowe programu:
1. Przekazywanie prawdziwych i rzetelnych informacji o zjawisku, którego profilaktyka
dotyczy;
2. Kształtowanie umiejętności interpersonalnych, a w szczególności umiejętności
empatycznych, współpracy, komunikowania się oraz rozwiązywania konfliktów;
3. Kształcenie umiejętności interpersonalnych, a w szczególności samoświadomości,
samooceny i samodyscypliny;
4. Kształtowanie świadomych wzorców konsumpcyjnych;
5. Rozwijanie umiejętności podejmowania decyzji oraz rozwiązywania problemów,
obejmujących m. in. zdolność do wybierania pozytywnych a nie negatywnych stylów
życia;
6. Rozwijanie związków z grupą społeczną i poczucia odpowiedzialności za grupę, do której
jednostka przynależy (rodzina, klasa, lokalna społeczność, ogół społeczeństwa;
7. Rozwijanie dojrzałej odpowiedzialności obejmującej m. in. styl życia, postawy wobec
odurzania się środkami uzależniającymi, wobec przemocy, przestępczości itd.;
8. Wpływanie na rozwój środowiska rodzinnego i szkolnego, które podnosiłoby jakość życia
wszystkich jego członków;
9. Umożliwianie wczesnego rozpoznawania i diagnozowania zagrożeń oraz rozwijania strategii
przeciwdziałania, bazujących na znajomości przyczyn szkodliwych uwarunkowań;
10. Budowanie konsekwentnej polityki szkolnej wobec uczniów palących papierosy;
11. Uświadomienie młodzieży szkodliwości palenia tytoniu oraz narażania osób niepalących
na tzw. palenie bierne, równie niebezpieczne jak palenie czynne;
12. Uczenie młodzieży podejmowania racjonalnych decyzji związanych z alkoholem, uczenie
umiejętności radzenia sobie z naciskami płynącymi ze strony grupy rówieśniczej
i reklamy;
13. Dostarczenie rodzicom wskazówek pomocnych w zapobieganiu piciu alkoholu przez ich
dzieci, zainicjowanie działalności profilaktycznych, które każdy rodzic może podjąć
we własnym domu;
14. Dostarczenie uczniom wiedzy na temat uszkodzeń zdrowia psychicznego i fizycznego
spowodowanych brakiem narkotyków;
15. Zwiększenie oddziaływań w zakresie poszerzania wiedzy nauczycieli i rodziców, dotyczącej
problematyki związanej z używaniem narkotyków i innych środków odurzających;
16. Kształtowanie u uczniów postawy mądrej akceptacji i wyrozumiałości dla odmiennych
zachowań innych ludzi;
17. Dostarczanie nauczycielom i wychowawcom metod, narzędzi i procedur oraz
wykształcenie umiejętności pozwalających na samodzielne przeciwdziałanie agresji wśród
młodzieży;
18. Kształtowanie postaw szacunku do mienia własnego, cudzego i społecznego;
19. Dostarczenie uczniom informacji o konsekwencjach moralnych i odpowiedzialności karnej
za przywłaszczenie cudzego mienia;
4
20. Zapobieganie obniżonej frekwencji uczniów na zajęciach lekcyjnych;
21. Zapobieganie niepowodzeniom uczniów w nauce i organizowanie pomocy wyrównawczej;
22. Stworzenie uczniom poczucia bezpieczeństwa w szkole, zapobiegającego powstawaniu u
uczniów postaw lękowych, które są główną przyczyną wagarów;
23. Ostrzeżenie uczniów przed najbardziej kontrowersyjnymi wspólnotami i nowymi ruchami
religijnymi (sektami);
24. Ukazanie uczniom technik psychomanipulacji prowadzących do szybkiej zmiany stanu
świadomości, stosowanych przez liderów sekt;
25. Kształtowanie prawidłowego stosunku młodzieży do wartości i norm związanych
z miłością;
26. Uświadomienie uczniom zagrożeń wynikających z przedwczesnej inicjacji seksualnej;
27. Kształtowanie kultury zachowań w młodzieńczych kontaktach heteronomicznych;
28. Ukierunkowanie uwagi młodzieży na pozytywne i negatywne skutki stresu oraz ich wpływ
na zdrowie, samopoczucie i sprawność psychospołeczną;
29. Kształtowanie umiejętności zapobiegania negatywnym skutkom stresu i redukowania
napięcia emocjonalnego;
30. Zachęcanie młodzieży do stosowania w mowie i piśmie pięknej polszczyzny;
31. Dostarczanie uczniom przykładów pięknej mowy z literatury, filmu, telewizji, prasy i życia
szkolnego.
ZADANIA PROGRAMU UKIERUNKOWANE SĄ NA:
1. Promowanie rozwoju jednostek w kierunku realizowania ich potencjalnych możliwości –
tworzenie warunków sprzyjających rozwojowi;
2. Promowanie zdrowego stylu życia;
3. Przeciwdziałanie destrukcyjnym czynnikom takim jak: ryzyko utraty zdrowia
i bezpieczeństwa, stresy rodzinne i szkolne, przemoc, izolacja społeczna, nikotynizm,
alkoholizm, narkomania, przestępczość, prowadzenie niezdrowego stylu życia, trudności
finansowe, niewłaściwe warunki mieszkaniowe itp.;
4. Włączenie młodzieży w organizowanie i odpowiedzialne kontrolowanie swojego życia
domowego i szkolnego (z uwzględnieniem problematyki wolności od środków
odurzających);
5. Umożliwienie młodzieży kontaktu z placówkami przeznaczonymi do pomagania ludziom w
pokonywaniu trudności, czemu winno towarzyszyć przekonanie młodzieży, że nie jest ona
odpowiedzialna za problemy, jakie przeżywają inni ludzie, ale jest zobowiązana do
pomagania im.
W zakresie wiedzy dąży się do tego, aby wyposażyć młodego człowieka w:
1. Informacje dotyczące sposobów skutecznego radzenia sobie z przeżywanymi lękami,
wynikającymi zarówno z problemów osobistych, jak i interakcji rówieśniczych;
2. Wiedzę o specyfice i chemicznej naturze poszczególnych środków odurzających i ich
interakcjach;
3. Wiedzę o istocie wpływów środków odurzających na fizjologię układów: krążenia,
oddechowego, nerwowego i rozrodczego;
4. Wiedzę o wpływie środków odurzających na sprawność koordynacji psychoruchowej, co
jest szczególnie ważne przy prowadzeniu pojazdów mechanicznych oraz uprawianiu
sportu;
5. Informacje o społecznych kosztach uzależnień;
6. Informacje prawne dotyczące odpowiedzialności karnej za przywłaszczenie cudzego
mienia;
7. Wiedzę o istocie działania sekt;
8. Wiedzę o istocie działania i wpływu środków społecznego przekazu na zachowanie
człowieka (zwłaszcza dzieci i młodzieży).
W zakresie wartości młodzież winna zrozumieć, że stopniowo zwiększa się jej
stopień swobody, ale równocześnie zwiększa się jej poziom odpowiedzialności.
Uczniowie powinni:
1. Umieć praktycznie zastosować zdobytą wiedzę i przewidywać skutki własnego działania;
2. Umieć budować koncepcję swojego życia i realizować wcześniej określone cele w oparciu o
uczciwość i rzetelną pracę;
5
3. Umieć radzić sobie ze stresem, mieć zdrowy dystans do przeciwności losu oraz umieć
odróżniać drobne niepowodzenia od prawdziwych problemów;
4. Rozwijać poczucie własnej wartości i akceptować pozytywne aspekty własnego
dojrzewania i rozwoju.
PLAN REALIZACJI DZIAŁAŃ (OGÓLNY)
DZIAŁANIA SKIEROWANE DO UCZNIÓW:
MODEL INFORMACYJNY
ZADANIA
1. Zapoznanie uczniów z
obowiązującymi
regulaminami.


2.Tworzenie
bezpiecznego, wolnego
od uzależnień
środowiska
wychowawczego szkoły.
3.Propagowanie
zdrowego stylu życia.














4.Diagnozowanie
potrzeb bytowych.


FORMY REALIZACJI
Zapoznanie uczniów na godzinach wychowawczych ze
Statutem szkoły, WSO, Programem Wychowawczym,
Programem Profilaktyki,
Godziny wychowawcze dotyczące praw i obowiązków uczniów.
Apel, pogadanka i gazetka, których tematyka dotyczy
psychicznych, ekonomicznych i społecznych skutków
uzależnień- „Palić nie palić, oto jest pytanie”,
Program „Czyste powietrze wokół nas”
Program ogólnopolski „PaT – Profilaktyka a Ty”
Organizowanie spotkań z osobami zajmującymi się zawodowo
profilaktyką,
Profilaktyczne spektakle teatralne,
Programy profilaktyczne dotyczące uzależnień.
Godziny wychowawcze, lekcje biologii, lekcje wychowania do
życia w rodzinie, których tematyka dotyczy okresu
dojrzewania,
Spotkania z lekarzami i pielęgniarką szkolną,
Program „Trzymaj formę” konkursy sałatkowe i plastyczne,
prezentacje multimedialne
Godziny wychowawcze, których tematyka dotyczy zasad
właściwego odżywiania (anoreksja, bulimia),
Godziny wychowawcze, których tematyka dotyczy higieny
pracy umysłowej,
Godziny wychowawcze na temat uczenia się,
Wyjazdy rekreacyjno-sportowe (basen kręgle), zajęcia
cheerleaders
Godziny w bibliotece szkolnej na temat literatury wskazującej
techniki uczenia się.
Godziny wychowawcze na temat pomocy materialnej,
Indywidualne rozmowy z uczniami mające na celu
rozpoznawanie sytuacji materialnej uczniów.
5. Diagnoza zachowań –
rozpoznawanie sytuacji
ryzykownych.
MODEL EDUKACYJNY
Działania zorientowane na osobę i wspieranie jej rozwoju.
ZADANIA
1. Kształtowanie

FORMY REALIZACJI
Tworzenie okazji do wzajemnego poznania się poprzez imprezy
6
i wzmacnianie pozytywnego
i realnego poczucia własnej
wartości.
klasowe (dyskoteki, biwaki, wycieczki, Andrzejki, wigilie
klasowe itp.),
Ustalenie z klasą kontraktu, który uwzględnia zasady
obowiązujące obie strony: uczeń – nauczyciel,

2.Przeciwdziałanie sytuacjom 
stresowym.

Pomoc koleżeńska w nauce,
Indywidualna pomoc i opieka nad uczniami posiadającymi
opinię z PPP,
Godziny wychowawcze dotyczące asertywności i radzenia
sobie w sytuacjach trudnych,
Indywidualne rozmowy pedagoga z uczniami, mające na celu
rozładowanie napięcia emocjonalnego, powstałego na tle
niepowodzeń szkolnych, konfliktów z rodzicami lub
rówieśnikami,
Zajęcia z zakresu:
poszanowania odmienności,
komunikacji werbalnej i pozawerbalnej,
Godziny wychowawcze, happeningi, apele których tematyka
dotyczy uzależnień, apel „Światowy dzień rzucania tytoniu”,
Opracowanie z udziałem całej społeczności szkolnej zasad i
reguł dotyczących zakazu spożywania alkoholu na terenie
szkoły, na wycieczkach oraz imprezach organizowanych przez
szkołę oraz konsekwencji wynikających z ich nie
przestrzegania,
Projekcje filmów o tematyce profilaktycznej,
Profilaktyczne scenki teatralne,
Gazetki ścienne,
Ulotki,
Włączenie się w ogólnopolskie akcje prozdrowotne, np. „Dzieci
bez papierosa” i inne,
Wywiadówki profilaktyczne dla rodziców.


3.Kształtowanie umiejętności
pracy w grupie.


4. Prowadzenie edukacji anty-
uzależnieniowej.







DZIAŁANIA ZORIENTOWANE NA WŁAŚCIWY WYBÓR
ZADANIA
1. Kształtowanie asertywnych 
postaw.


2. Zapoznanie z zasadami
skutecznej komunikacji.
3. Kształtowanie
pozytywnego obrazu siebie.



4. Profilaktyka chorób XXI
wieku.




FORMY REALIZACJI
Godziny wychowawcze, na których podejmowana jest tematyka
asertywności,
Realizacja na godzinach wychowawczych tematów dotyczących
systemu wartości i kształtowania charakteru,
Poprzez analizą postaw życiowych bohaterów literackich
kształtować bądź korygować postawy moralne i myślenie
wartościujące uczniów.
Godziny wychowawcze, których tematyka dotyczy komunikacji
werbalnej i pozawerbalnej.
Promowanie sukcesów młodzieży (artystycznych, naukowych,
sportowych itp.) poprzez pochwały i nagrody,
Wdrażanie uczniów do systematycznej pracy nad sobą i
samowychowania.
Spotkania z lekarzami różnych specjalności,
Omawianie tematyki dbałości o zdrowie na godzinach
wychowawczych, lekcjach biologii, wychowania fizycznego,
Gazetki ścienne i ulotki, happeningi.
Udział w ogólnopolskich akcjach prozdrowotnych np. „Kleszcz
mały czy duży nic dobrego nie wróży”
7
KSZTAŁTOWANIE DOJRZAŁEJ POSTAWY WOBEC ŻYCIA
ZADANIA
1.Kształtowanie za siebie
i innych za podejmowane
decyzje i zachowania.


2. Szerzenie wśród młodzieży
znajomości prawa i wyrabianie
nawyku poszanowania go.
3. Kształtowanie właściwych
postaw wobec uzależnień.




FORMY REALIZACJI
Działalność uczniów w organizacjach uczniowskich,
lekcje religii, których tematyka dotyczy hierarchii wartości
i ideałów,
Dyskusje na języku polskim o wzorcach osobowych i
literaturze, filmie, sztuce teatralnej itp.
Spotkania z policją,
Godziny wychowawcze, których tematyka dotyczy
obowiązków ucznia i odpowiedzialności za ich lekceważenie.
Godziny wychowawcze, których tematyka dotyczy
zdrowotnych i społecznych skutków uzależnień,
Filmy i spektakle teatralne, których tematyka dotyczy
uzależnień i dyskusje na godzinach wychowawczych.
DZIAŁANIA ALTERNATYWNE
ZADANIA
1. Praca w organizacjach działających
w szkole.
2. Zajęcia sportowe.
3. Zajęcia pozalekcyjne.
4. Organizacja imprez masowych.
5. Organizacja i propagowanie olimpiad,
konkursów i zawodów sportowych.

FORMY REALIZACJI
Działalność Samorządu Uczniowskiego,












Udział młodzieży w sekcjach sportowych.
Koła przedmiotowe,
Koła zainteresowań,
Zajęcia taneczno muzyczne,
Chór
Wycieczki klasowe,
Wyjścia na spektakle filmowe,
Wyjazdy do teatru,
Dyskoteki szkolne.
Udział uczniów w konkursach wiedzy,
Udział w olimpiadach przedmiotowych,
Udział młodzieży w zawodach sportowych.
OCZEKIWANE EFEKTY PROFILAKTYKI









1. Uczniowie mają szeroką wiedzę o:
Problemach uzależnień i ich skutkach,
Związkach między odurzeniem a innymi chorobami, np. AIDS,
Niebezpieczeństwie jednoczesnego używania środków chemicznych, leków i alkoholu,
Wpływie środków odurzających na różne formy aktywności człowieka (nauka, praca,
sport),
Skutkach prawnych, społecznych i ekonomicznych używania środków odurzających,
Placówkach interwencyjnych dla osób zagrożonych lub uzależnionych,
Placówkach i formach pomocy dla młodzieży uzależnionej,
Możliwościach alternatywnych spędzania czasu wolnego,
Aktach prawnych regulujących życie szkoły.
2. Zmiany w postawach i zachowaniu. Uczeń:
 Posiada ukształtowane zasady moralne i rozróżnia zagrożenia, jakie człowiek napotyka w
swym życiu,
 Przyjął prawidłową postawę wobec używania środków odurzających,
 Zmienił postawę wobec odurzających się rówieśników,
 Rozumie istotę presji rówieśników i potrafi się jej przeciwstawić,
 Nawiązuje przyjaźń z rówieśnikami zachowującymi wolność od środków odurzających,
 Ma poczucie własnej wartości i wie jak pracować nad jej podnoszeniem,
8





Posiada prawidłową motywację do pokonywania trudności,
Potrafi określić i nazwać pozytywne i negatywne emocje,
Rozumie, czym jest stres i wie, jak sobie z nim radzić,
Zna sposoby rozwiązywania konfliktów i osiągania kompromisu,
Rozumie istotę zachowań asertywnych.
3.





Aktywność alternatywna uczniów. Uczeń:
Włącza się do realizacji programów profilaktycznych,
Angażuje się w programy wsparcia rówieśniczego i pomocy koleżeńskiej,
Uczestniczy w formach aktywności wykluczających używanie środków odurzających,
Pełni funkcje społeczne w szkole,
Podejmuje działania o charakterze wolontarystycznym.
4. Pozytywne zmiany w funkcjonowaniu szkolnym. Uczeń:
 Osiąga pozytywne wyniki w nauce,
 Podejmuje wartościowe działania edukacyjne, np.: konkursy, olimpiady, turnieje,
konkursy,
 Uczestniczy w zajęciach sportowych lub innych nadobowiązkowych działaniach
pozalekcyjnych,
 Nie opuszcza zajęć szkolnych,
 Pomaga słabszym uczniom w nauce,
 Przestrzega postanowień statutu.
DZIAŁANIA SKIEROWANE DO RODZICÓW
ZADANIA
1. Informowanie rodziców o
pracach szkoły.
2. Informowanie rodziców o
funkcjonowaniu dziecka w
szkole.
3. Współpraca z rodzicami.
4. Pedagogizacja rodziców.
FORMY REALIZACJI
Zapoznanie rodziców ze Statutem Szkoły (w tym WSO),
Programem Wychowawczym, Programem
Profilaktycznym,
Informowanie o wynikach w nauce i zachowaniu na
zebraniach rodzicielskich,
Indywidualne spotkania rodziców z wychowawcą,
Indywidualne spotkania rodziców z pedagogiem,
Indywidualne rozmowy rodziców z dyrektorem szkoły.
Pomoc rodziców w organizowaniu imprez szkolnych,
Systematyczna współpraca z Radą Rodziców.
Spotkania ze specjalistami zajmującymi się profilaktyką,
Spotkania z pedagogami.









DZIAŁANIA SKIEROWANE DO NAUCZYCIELI
ZADANIA
1. Propagowanie kursów i
szkoleń.
2. Organizowanie
wewnątrzszkolnego doskonalenia
zawodowego.
3. Propagowanie lit. dotyczącej
profilaktyki uzależnień.



FORMY REALIZACJI
Informowanie nauczycieli o kursach, szkoleniach i
konferencjach organizowanych poza szkołą.
Organizowanie szkoleń i warsztatów dla Rady
Pedagogicznej na terenie szkoły.
Pozyskiwanie i udostępnianie materiałów dotyczących
profilaktyki uzależnień.
OBOWIĄZKI OSÓB ODPOWIEDZIALNYCH ZA REALIZACJĘ PROGRAMU
PROFILAKTYKI
1. OBOWIĄZKI DYREKTORA:
 Zakłada, że w jego szkole profilaktyka musi być spójna z funkcją wychowania,
9
 Zachęca młodzież do udziału w działaniach profilaktycznych,
 Wspiera finansowo i realizuje działania profilaktyczne w swojej szkole,
2. OBOWIĄZKI PEDAGOGA SZKOLNEGO:
 Diagnozuje problemy wychowawcze szkoły,
 Wspiera wychowawców i pozostałych pracowników szkoły w realizacji zadań
profilaktyczno – wychowawczych,
 Propaguje treści i programy profilaktyczne,
 Pełni indywidualną opiekę pedagogiczną nad uczniami potrzebującymi takiej opieki,
 Wspiera dyrektora szkoły w organizowaniu działań profilaktycznych,
 Bierze udział w wewnątrzszkolnym doskonaleniu (szkoleniowe posiedzenia Rady
Pedagogicznej),
3. OBOWIĄZKI NAUCZYCIELI I WYCHOWAWCÓW:
 Promują zdrowy styl życia i wartościowe formy spędzania wolnego czasu,
 Utrzymują osobowe relacje z uczniami poprzez indywidualne rozmowy i konsultacje,
 Współpracują z pedagogiem szkolnym,
 Konstruktywnie współpracują z gronem pedagogicznym oraz z pozostałymi pracownikami
szkoły,
 Doskonalą się osobowościowo,
 Dostrzegają indywidualność ucznia, indywidualizują oddziaływania,
 Mają pozytywne relacje z rodzicami, potrafią pozyskać rodziców do współpracy,
 Realizują program wychowawczy i program profilaktyczny,
 Doskonalą się zawodowo.
4. OBOWIĄZKI RODZICÓW:
 Mają dobry kontakt ze szkołą i szeroko rozumianym środowiskiem dziecka,
 Aktywnie współpracują ze szkołą, dzieląc odpowiedzialność za podejmowane wspólnie
oddziaływania profilaktyczno – wychowawcze i opiekuńcze,
 Zdobywają wiedzę na temat potrzeb dzieci, zagrożeń wieku dojrzewania i sposobów
przeciwdziałania im,
 Stanowią wzór osobowy dla dziecka,
 Dbają o dobry kontakt z dzieckiem
ZADANIA SZKOŁY W ZAKRESIE PROFILAKTYKI DRUGORZĘDOWEJ
Profilaktyka drugorzędowa adresowana jest do grup uczniów o wysokim ryzyku
dysfunkcjonalności, u których występują liczne lub poważne problemy osobiste, rodzinne,
szkolne, a działania informacyjne i edukacyjne już nie wystarczają. Niezbędna staje się
głębsza interwencja poprzedzona specjalistyczną diagnozą pozwalającą określić stopień
zagrożenia oraz charakter i głębokość problemów psychologicznych, rodzinnych czy
szkolnych.
Celem tej profilaktyki jest umożliwienie młodzieży wycofania się z ryzykownych zachowań.
Do grupy „wysokiego ryzyka” zaliczamy osoby, które:
a) Żyją w złych warunkach ekonomicznych,
b) Wychowywane są w rodzinach patologicznych,
c) Doświadczyły przemocy fizycznej lub psychicznej,
d) Doświadczyły przez dłuższy czas bólu fizycznego (choroby, urazy),
e) Osoby, u których pojawiły się w zachowaniu następujące symptomy:
 Defekty w zakresie możliwości intelektualnych,
 Defekty w zakresie zdrowia somatycznego,
 Dysfunkcjonalność w zakresie psychicznym,
 Zachowania agresywne, posługiwanie się wulgaryzmami,
 Wagary,
 Ucieczki z domu,
 Podejmowały próby samobójcze,
10

Utrzymują kontakty z rówieśnikami odurzającymi się lub z grupami, w
których normą są zachowania dysfunkcyjne,
 Mają za sobą próby ze środkami odurzającymi,
 Podjęły zbyt wcześnie inicjację seksualną.
W przypadku stwierdzenia zachowań nagannych (na podstawie rozmowy z wychowawcą,
wizyty domowej) pedagog lub dyrektor szkoły (ewentualnie wspólnie) podejmują działania
zmierzające do zminimalizowania ich skutków, przezwyciężania zachowań destrukcyjnych
i obniżenia prawdopodobieństwa wystąpienia ich w przyszłości (tzw. profilaktyka
objawowa).
Są to:
a) Działania interwencyjne (kierowanie do specjalistycznych poradni, lekarzy, na zajęcia
grup terapeutycznych),
b) Namowa – najłagodniejsza forma przymusu,
c) Nakaz – jest poleceniem do bezwzględnego wykonania,
d) Zakaz – jest poleceniem czegoś zabraniającym,
e) Kara statutowa – ma powstrzymać zachowania sprzeczne z normami regulaminowymi
i wpłynąć na poprawę postępowania ucznia naruszającego te normy,
f) Przegrupowanie indywidualne i zbiorowe (chodzi o rozbicie grupy nieformalnej, np.
zmiana klasy, szkoły).
W ramach wczesnej interwencji bezpośrednie działania prowadzi:
a) Pedagog szkolny (indywidualne rozmowy, współpraca z rodziną i z wychowawcą
klasy, kierowane do specjalistycznych poradni),
b) Grupa rówieśnicza (pomoc w nauce, wsparcie itp.),
c) Profesjonaliści (pracownicy instytucji działających na rzecz dzieci i rodziny):
 Poradnia Psychologiczna – Pedagogiczna,
 Punkt Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych,
 Towarzystwo Zapobiegania Narkomanii, Sąd dla Nieletnich
ZADANIA SZKOŁY W ZAKRESIE WZMACNIANIA CZYNNIKÓW CHRONIĄCYCH
W Zespole Szkół szczególny nacisk kładzie się na wcześniejsze zapobieganie
czynnikom destrukcyjnym, jak również duży nacisk kładzie się na rozwijanie czynników
chroniących.
Należą do nich:
1. Silna więź rodzinna. Pomoc w nauce (likwidacja źródeł stresu).
2. Zainteresowanie nauką szkolną.
3. Praktyki religijne.
4. Poszanowanie praw, norm, wartości i autorytetów.
5. Przynależność do konstruktywnych grup rówieśniczych (wskazanie właściwych
sposobów spędzania czasu wolnego, właściwy wybór kolegów, praca na rzecz innych).
6. Pomoc materialna (zapobieganie problemom ekonomicznym).
CZYNNIKI CHRONIĄCE
1. Rozwijanie silnej więzi
rodzinnej.
1.
2.
3.
4.
5.
2.Rozwijanie
zainteresowań nauką
1.
2.
WZMACNIANIE CZYNNIKÓW CHRONIĄCYCH
Organizacja wspólnych spotkań z rodzicami i uczniami.
Włączanie rodziców do organizacji biwaków, wycieczek, prac na
rzecz szkoły.
Organizowanie godzin wychowawczych, prowadzonych przez
rodziców ekspertów.
Godziny wychowawcze, których tematyka dotyczy relacji między
rodzicami a dorastającymi dziećmi.
Stosowanie listów pochwalnych do rodziców za wychowywanie
dziecka, które ma szczególne osiągnięcia oraz za pomoc szkole.
Działalność szkół przedmiotowych i kół zainteresowań.
Eksponowanie uczniów osiągających bardzo dobre wyniki w
11
i szkołą.
3.
4.
5.
6.
3. Praktyki religijne.
1.
2.
3.
4.
4. Poszanowanie praw,
norm, wartości i
autorytetów.
1.
2.
3.
4.
5.
5.Zachęcanie do
przynależności do
konstruktywnych grup
społecznych.
6.Zapobieganie
niedostatkom
ekonomicznym.
7.Zapobieganie
niepowodzeniom
dydaktycznym.
6.
1.
2.
3.
4.
1.
2.
3.
4.
1.
2.
3.
nauce i w olimpiadach.
Organizowanie spotkań z ciekawymi ludźmi na godzinach
wychowawczych.
Spotkania z absolwentami szkoły, studentami.
Udział młodzieży w Targach Edukacyjnych.
Oceny celujące dla uczniów biorących udział w olimpiadach i
konkursach.
Systematyczne prowadzenie lekcji religii, etyki w szkole.
Organizacja klasowych i szkolnych spotkań religijnych.
Udział młodzieży w konkursach wiedzy religijnej.
Uwzględnienie w tematyce lekcji religii profilaktyki, celów
życiowych, sensu życia itp.
Zapoznanie uczniów ze Statutem Szkoły, WZO, Programem
Wychowawczym, Programem Profilaktyki,
Dyskusje na godzinach wychowawczych o znaczeniu statutu i
regulaminów.
Godziny wychowawcze, których tematyka dotyczy praw dziecka,
ucznia, człowieka.
Spotkanie ze Specjalistą ds. Nieletnich z Komendy Powiatowej
Policji.
Przyzwyczajanie uczniów do samooceny w ramach ocen z
zachowania.
Wyróżnianie uczniów za pracę na rzecz innych.
Wybory do SU i działalność w tej organizacji.
Nagradzanie uczniów pracujących społecznie.
Praca w szkolnych organizacjach i wolontariacie.
Propagowanie zajęć alternatywnych.
Dofinansowanie wycieczek szkolnych dla uczniów mających
trudną sytuację materialną.
Zwolnienie w/w uczniów z opłaty za film lub spektakl teatralny.
Zwolnienie uczniów mających trudną sytuację materialną z
opłaty ubezpieczenia.
Kierowanie do MOPS i Centrum Pomocy Rodzinie.
Pomoc szkolna wewnątrz-klasowa.
Pomoc szkolna wewnątrz-szkolna.
Indywidualne konsultacje z nauczycielem.
FORMY WSPÓŁPRACY Z RODZICAMI W ROZWIĄZYWANIU PROBLEMÓW CZNIÓW
Szkoła współpracuje z rodzicami w realizacji działań wychowawczych i profilaktycznych.
1. Zbiorowe formy współpracy:
 Spotkania, tzw. wywiadówki (dotyczą przekazania informacji o osiągnięciach uczniów w
nauce i zachowaniu,
 Spotkania poświęcone pedagogizacji rodziców (dotyczące problemów wychowania i
profilaktyki),
 Spotkania rodziców z dyrektorem szkoły.
2. Indywidualne formy współpracy (stanowią uzupełnienie i wzbogacają kontakty
zbiorowe):
 Konsultacje rodziców z wychowawcą, nauczycielem przedmiotu, pedagogiem, dyrektorem,
 Korespondencje (za pomocą listów i pism informujących),
 Rozmowy telefoniczne
12
PROCEDURA INTRWENCYJNA
Procedura postępowania nauczycieli i innych pracowników szkoły w sytuacjach
zagrożenia bezpieczeństwa zdrowia i życia uczniów w ZS w Lubowidzu
WSTĘP
Ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich wyznacza zakres „sprawczości
społecznej” wobec czynów nieletnich, które mogą świadczyć o demoralizacji.
Art.. 4 § 1. Każdy, kto stwierdzi istnienie okoliczności świadczących o
demoralizacji nieletniego, w szczególności naruszanie zasad współżycia społecznego,
popełnienie czynu zabronionego, systematyczne uchylanie się od obowiązku szkolnego
lub kształcenia zawodowego, używanie alkoholu lub innych środków w celu
wprowadzenia sięw stan odurzenia, uprawianie nierządu, włóczęgostwo, udział w
grupach przestępczych, ma społeczny obowiązek odpowiedniego przeciwdziałania temu,
a przede wszystkim zawiadomienia o tym rodziców lub opiekuna nieletniego, szkoły,
sądu rodzinnego, Policji lub innego właściwego organu.
§ 2. Każdy, dowiedziawszy się o popełnieniu czynu karalnego przez nieletniego,
ma społeczny obowiązek zawiadomić o tym sąd rodzinny lub Policję.
§ 3. Instytucje państwowe i organizacje społeczne, które w związku ze swą
działalnością dowiedziały się o popełnieniu przez nieletniego czynu karalnego
ściganego z urzędu, są obowiązane niezwłocznie zawiadomić o tym sąd rodzinny
lub Policję oraz przedsięwziąć czynności nie cierpiące zwłoki, aby nie dopuścić do
zatarcia śladów i dowodów popełnienia czynu.
Zawiadomienie takie może zostać dokonane w dowolnej formie: pisemnie, ustnie
czy telefonicznie. Najskuteczniejsze jest pisemne przekazanie informacji (z zachowaniem
kopii w dokumentacji szkoły).
Terminy używane w ,,Procedurach..”:
Przestępstwo – czyn człowieka bezprawny, karalny i zawiniony
Wg Kodeksu karnego ( art.l§1): Odpowiedzialności karnej podlega ten tylko, kto popełnia
czyn zabroniony pod groźbą kary przez ustawę obowiązującą w czasie jego popełniania..
Jednak (§ 2) „Nie stanowi przestępstwa czyn zabroniony, którego społeczna szkodliwość
jest znikoma”.
Czyn karalny - w myśl przepisów (art. l § 2 pkt. 2 u.p.n) jest to czyn zabroniony przez
ustawę jako przestępstwo (art. l k. k.) , a więc zbrodnia lub występek (art. 7 § 2 i 3 k.k),
przestępstwo skarbowe (art. 53 § 2 k.k.-s.) oraz wykroczenie określone w następujących
przepisach Kodeksu Wykroczeń:
- art.51 (zakłócanie porządku publicznego),
-art. 62 (znęcanie się nad zwierzętami),
-art.69 (niszczenie i uszkadzanie znaków umieszczonych przez organ państwowy),
-art.74 (uszkadzanie znaków lub urządzeń zapobiegających niebezpieczeństwu),
-art.76 (rzucanie kamieniami w pojazd będący w ruchu),
-art. 85 (samowolna zmiana znaków lub sygnałów drogowych),
-art. 87 (prowadzenie pojazdów przez osobę będącą po użyciu alkoholu),
-art. 119 (kradzież lub przywłaszczenie mienia o wartości - obecnie do 250 zł),
-art. 122 (paserstwo mienia o wartości - obecnie do 250 zł),
-art. 124 (niszczenie lub uszkadzanie mienia, jeśli szkoda nie przekracza – obecnie 250
zł),
-art. 133 (spekulacja biletami wstępu),
-art. 143 (utrudnianie korzystania z urządzeń przeznaczonych do użytku publicznego).
Popełnienie przez nieletniego innego wykroczenia niż wyżej wymienione należy określić
jako zachowanie świadczące o jego demoralizacji, co uzasadnia wszczęcie i
prowadzenie postępowania w trybie opiekuńczo - wychowawczym ( art.44 - 46 u.p.n.).
Kategorie przestępstw z Kodeksu Karnego ścigane z urzędu:
1. Udział w bójce lub pobiciu.
2. Doprowadzenie małoletniego poniżej 15 lat do obcowania płciowego lub poddania
się innej czynności seksualnej.
3. Znęcanie się.
13
4. Wywieranie wpływu na świadka w celu skłonienia do cofnięcia skarg lub wpłynięcia
na złożone zeznania.
5. Podrabianie dokumentów.
6. Kradzież.
7. Kradzież z włamaniem.
8. Rozbój.
9. Przywłaszczenie.
10. Oszustwo.
Czyn karalny obejmuje wszystkie przestępstwa ścigane z oskarżenia publicznego, na
wniosek oraz z oskarżenia prywatnego, jak również wszystkie jego formy stadialne, takie
jak dokonanie, usiłowanie, przygotowanie, a także formy zjawiskowe przestępstwa, takie
jak: sprawstwo, podżeganie i pomocnictwo.
Demoralizacja - rozprężenie, zwłaszcza moralne, zepsucie, rozluźnienie dyscypliny,
karności, a w świetle przepisów u.p.n. oznacza szczególnie intensywną i względnie
trwałą postać nieprzystosowania społecznego; proces odchodzenia od obowiązujących w
społeczeństwie wartości moralnych a przejawiających się poprzez popełnienie czynu
zabronionego, systematyczne uchylanie się od obowiązku szkolnego lub kształcenia
zawodowego, używanie alkoholu lub innych środków w celu wprowadzenia się w stan
odurzenia, uprawianie nierządu, włóczęgostwa, udział w grupach przestępczych.
Nieletni - osoba która w chwili popełnienia czynu zabronionego nie ukończyła 17 lat.
Czynów popełnionych prze osoby nieletnie nie nazywa się przestępstwami i osoby
takie nie podlegają odpowiedzialności karnej- stosuje się wobec nich środki
przewidziane w ustawie z 1982 r o postępowaniu w sprawach nieletnich. Ustawa używa
pojęcia ,,nieletni” w 3 znaczeniach:
a)osoby które nie ukończyły 18 lat w stosunku do których stosuje się środki
wychowawcze w związku z występującą demoralizacją,
b) osoby między 13 a 17 rokiem życia wobec których toczy się postępowanie o czyny
karalne wypełniające znamiona przestępstw,
c)osoby do ukończenia 21 roku życia wobec których wykonywane są orzeczone środki
wychowawcze lub poprawcze określone w ustawie.
Ściganie z urzędu - sytuacje, w których oskarżyciel publiczny lub organ Policji po
otrzymaniu wiadomości o popełnieniu przestępstwa wszczyna postępowanie karne z
własnej inicjatywy, niezależnie od woli pokrzywdzonego, a nawet wbrew jego woli.
Młodociany - pojecie to definiuje kodeks karny w art. 115 §10. Młodocianym jest osoba,
która w chwili popełnienia czynu nie ukończyła 21 lat, a w chwili orzekania w pierwszej
instancji 24 lat. Jest to szczególna kategoria sprawców dorosłych, wyodrębniona jednak
i traktowana odmiennie w przepisach prawa karnego niż sprawcy dorośli.
Małoletni - to osoba, która nie ukończyła lat 18 i nie miała konfliktu z prawem.
Pełnoletniość uzyskuje się z chwilą ukończenia lat 18 lub też zawarcia małżeństwa
przed ukończeniem tego wieku.
Stan nietrzeźwości - stężenie we krwi powyżej 0,5 ‰ alkoholu, lub w wydychanym
powietrzu powyżej 0,25 mg alkoholu w 1 dm³.
u.p.n. – ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich
Postanowienia ogólne:
Procedury dotyczą: dyrektora szkoły, Rady pedagogicznej i innych pracowników szkoły,
uczniów, rodziców, instytucji współpracujących ze szkołą (policja, sąd rodzinny).
W postępowaniach objętych procedurami osoby realizujące je zobowiązane są do
przestrzegania tajemnicy służbowej i obowiązujących przepisów o ochronie danych
osobowych.
Procedura postępowania w przypadku uchylania się od obowiązku szkolnego
1. Uczeń jest zobowiązany usprawiedliwić nieobecność w ciągu 1 tygodnia od daty
nieobecności.
2. Nieusprawiedliwione nieobecności (częste pojedyncze oraz dłuższe) wychowawca
klasy zgłasza do dyrektora szkoły. W przypadku nieusprawiedliwionej nieobecności powyżej 2 tygodni.
14
a) Wychowawca pisemnie lub telefonicznie informuje rodziców o nieobecnościach powyżej 1 tygodnia.
b) Wychowawca wraz z pedagogiem przeprowadza rozmowę z rodzicami w obecności
ucznia. Rozmowa ma na celu wyjaśnienie przyczyny nieobecności, zawarcie kontraktu,
poinformowanie o konsekwencjach wagarów. Wychowawca sporządza z przeprowadzonej
rozmowy notatkę służbową.
c) Wychowawca wysyła do rodziców upomnienie w sprawie regularnego posyłania
dziecka na zajęcia szkolne.
d) W przypadku dalszego opuszczania przez ucznia zajęć szkolnych, braku współpracy
ze strony rodziców, wyczerpania wszelkich możliwości rozwiązania problemu na terenie
szkoły – wychowawca lub pedagog wysyła notatkę do sądu rodzinnego. Dyrektor kieruje
do organu prowadzącego szkołę wniosek o wdrożenie postępowania egzekucyjnego.
Wychowawca klasy powinien dopilnować, aby kopie zawiadomień i upomnień znalazły
się w dokumentacji szkoły. Konieczne jest przestrzeganie procedury w powyższej
kolejności.
Procedura postępowania w przypadku, gdy uczeń wagaruje i ucieka z lekcji
Działania interwencyjne:
1. Osoba stwierdzająca fakt ucieczki lub wagarów jak najszybciej informuje
wychowawcę klasy i zaznacza nieobecność ucznia w dzienniku.
2. Wychowawca o w/w fakcie jak najszybciej informuje rodziców/opiekunów, co
odnotowuje w dzienniku lekcyjnym.
3. Po trzeciej ucieczce z lekcji, wychowawca wzywa rodziców/opiekunów do szkoły i
wspólnie ustalają jakie działania należy podjąć celem wyeliminowania wagarów.
Wychowawca z w/w spotkania sporządza notatkę służbową.
Działania naprawcze:
1.Indywidualna rozmowa z uczniem w celu rozpoznania przyczyn wagarów, ucieczek z
lekcji oraz świadomości ucznia, dotyczącej konsekwencji dokonywanych wyborów;
2. Kontakt wychowawcy z rodzicami ucznia, informacja o frekwencji ucznia; rozmowa
wychowawcy z uczniem w obecności rodziców, zawarcie kontraktu i zobowiązanie ucznia
do zmiany swojego postępowania;
3. Wychowawca informuje rodziców o możliwości prowadzenia zeszyty „frekwencji”,
zobowiązanie rodziców do podpisywania informacji przekazywanych przez wychowawcę
lub innych nauczycieli;
4.W przypadku braku poprawy zaistniałej sytuacji wychowawca zgłasza problem do
pedagoga;
5.Po wyczerpaniu możliwości- dyrektor powiadamia organ prowadzący szkołę;
Wychowawca klasy powinien dopilnować, aby kopie zawiadomień i upomnień znalazły
się w dokumentacji szkoły. Konieczne jest przestrzeganie procedury w powyższej
kolejności.
Procedura korzystania z telefonów komórkowych i sprzętu elektronicznego
1. Uczniowie przynoszą do szkoły telefony komórkowe, odtwarzacze i inny sprzęt
elektroniczny na własną odpowiedzialność.
2. Szkoła nie ponosi odpowiedzialności za zniszczenie lub zagubienie czy kradzież
sprzętu, poza zdeponowanym u dyrektora szkoły.
3. Telefon komórkowy nie może być włączony, gdy uczeń przebywa w szkole.
4. Nie wolno filmować i fotografować nauczycieli i innych pracowników szkoły bez ich
wiedzy i zgody.
5. Niewolno nagrywać przebiegu lekcji bez zgody nauczyciela prowadzącego.
Dotyczy to nagrań zarówno z telefonu, jak i dyktafonu czy odtwarzacza MP.
6. W czasie trwania lekcji nie można korzystać z odtwarzaczy MP, nie można także
korzystać ze słuchawek. Sprzęt powinien być wyłączony i znajdować się w torbie
szkolnej.
7. W przypadku naruszenia powyższych ustaleń nauczyciel ma obowiązek odebrania
telefonu, a następnie zdeponowania zabranego od ucznia urządzenia u dyrektora szkoły .
Zdeponowane winno w obecności ucznia, po uprzednim wyłączeniu telefonu.
15
8. Po odbiór telefonu zgłaszają się rodzice lub prawni opiekunowie ucznia. Zostają oni
zapoznani sytuacją i pouczeni o konsekwencjach (w tym konsekwencjach prawnych
związanych z naruszeniem prywatności pracowników szkoły).
9. Jeżeli sytuacja powtarza się po raz trzeci, uczeń ma zakaz przynoszenia telefonu do
szkoły, a rodzice mogą się z nim kontaktować przez sekretariat szkolny. Uczeń ma
możliwość skontaktowania z rodzicami poprzez aparat telefoniczny znajdujący się w
sekretariacie szkoły w uzasadnionym przypadku.
10. W przypadku kolejnego łamania zasad uczeń ma obniżoną ocenę ze sprawowania.
11. Wszelkie objawy permanentnego łamania zasad współżycia społecznego w szkole
mogą być traktowane jako przejaw demoralizacji i skutkować skierowaniem do sądu
rodzinnego.
Procedura- postępowanie wypadkowe
Działania interwencyjne:
1. Zapewnienie opieki poszkodowanemu, w tym pierwszej pomocy do czasu dotarcia na
miejsce wypadku „fachowej pomocy”.
2. Wezwanie pomocy (pogotowie, lekarz) w tym niezwłoczne sprowadzenie pielęgniarki
szkolnej;
3. Zawiadomienie innego pracownika szkoły.
4.Niezwłoczne zawiadomienie dyrektora szkoły.
5.Dyrektor powiadamia:
- rodziców ucznia;
- pracownika służb BHP, społecznego inspektora pracy;
- organ prowadzący szkołę;
- o śmiertelnym, ciężkim i zbiorowym wypadku, prokuraturę i kuratora oświaty;
- o wypadku w wyniku zatrucia Państwowy Inspektorat Sanitarny;
6.Zabezpiecza miejsce wypadku.
7.Powołanie zespołu wypadkowego.
8.Podpisanie protokołu powypadkowego.
9.Prowadzenie rejestru wypadków.
10.Omówienie z pracownikami przyczyn i okoliczności wypadku.
Procedury postępowania gdy uczeń przejawia problemy zdrowotne w przypadku
nieobecności pielęgniarki szkolnej
1. Przewodniczący klasy na prośbę nauczyciela prowadzącego lekcję zgłasza wychowawcy
lub dyrekcji szkoły fakt dolegliwości zdrowotnych ucznia.
2. Dyrektor szkoły zabiera ucznia z klasy i w miarę możliwości udziela pierwszej pomocy.
3. Dyrektor szkoły niezwłocznie powiadamia rodziców (prawnych opiekunów) o zaistniałej
sytuacji. Rodzic ma obowiązek natychmiastowego odebrania dziecka ze szkoły.
4. W przypadku braku kontaktu z rodzicem (prawnym opiekunem), gdy nie ma
zagrożenia życia i zdrowia dziecka, uczeń pozostaje w szkole pod opieką nauczyciela lub
wychowawcy (klasa, biblioteka, świetlica).
5. W sytuacjach zagrożenia zdrowia lub życia dziecka dyrektor szkoły niezwłocznie wzywa
pogotowie i powiadamia rodziców (prawnych opiekunów).
Procedury postępowania w sytuacji, gdy nie jest potrzebna natychmiastowa pomoc
lekarska
Działania interwencyjne:
1. Nauczyciel, w obecności którego doszło do wypadku ocenia, jakiej pomocy dziecko
wymaga.
2. Jeśli to możliwe konsultuje się z pielęgniarką szkolną, która decyduje o dalszym
postępowaniu.
3. W razie braku kontaktu z pielęgniarką, nauczyciel udziela pomocy dziecku.
4. Gdy istnieje potrzeba zapewnienia opieki pozostałym uczniom, nauczyciel prosi o pomoc
pedagoga, lub innego nauczyciela nie mającego w tym czasie zajęć. Nie wolno zostawiać
klasy bez opieki.
16
5. Nauczyciel informuje rodziców dziecka o zaistniałym zdarzeniu i o udzielonej pomocy
(w jak najkrótszym czasie) – telefonicznie, osobiście lub listownie.
Apteczka zawierająca środki, dezynfekcyjne, opatrunkowe znajduje się w pokoju
nauczycielskim i w sekretariacie.
Procedury postępowania nauczycieli
samookaleczeń (próby samobójcze)
w
przypadku
zaburzeń
psychicznych,
Działania interwencyjne:
1.Ustalenie i potwierdzenie rodzaju zdarzenia.
2.Odizolowanie ucznia od reszty klasy i zapewnienie bezpieczeństwa.
3.Usunięcie wszystkiego, co może ułatwić realizacje zamiaru.
4.Zebranie wstępnej informacji o okolicznościach zdarzenia.
5.Wezwanie pomocy (pogotowie, policja, straż, jeśli jest potrzebna).
6.Zadbanie o dyskrecję przebiegu interwencji w/w służb.
7.Zawiadomienie dyrekcji szkoły.
8.Dokonanie szybkiej oceny dalszych zagrożeń wg klucza:
Ryzyko umiarkowane- uczeń mówi o samobójstwie, nie mówi, jak to zrobi, nie było
wcześniejszych prób
Ryzyko podwyższone- wystąpiły czynniki przedwypadkowe, uczeń mówi, jak to zrobi, były
wcześniejsze próby
Ryzyko ekstremalne- wystąpiły wskaźniki przedwypadkowe,uczeń dokonał samookaleczenia,
podjął inne działania zagrażające życiu i zdrowiu.
9. Powiadomienie wychowawcy i członków Szkolnego Zespołu Kryzysowego. Poinformowanie
o wynikach oceny sytuacji (ryzyka).
10. Powiadomienie rodziców/opiekunów prawnych.
11. Ustalenie strategii działań w zależności od oceny sytuacji.
12. Ochrona ucznia oraz innych osób przed zbędnymi czynnikami traumatyzujacymi np.
kontakt z mediami.
Działania naprawcze:
1.Dokonanie diagnozy ryzyka ponowienia zamachu uwzględniając, że odratowana osoba ma
nadal poważne kłopoty z radzeniem sobie z problemami.
2.Bezwzględnie należy skonsultować dalszą strategię z PPP i lekarzem.
3.Podjęcie próby zmobilizowania rodziny do udzielenia wsparcia, zapewnienia
bezpieczeństwa, wzmocnienia wzajemnych więzi z poszkodowanym.
Procedura postępowania w przypadku, gdy nauczyciel podejrzewa, że uczeń posiada
przy sobie alkohol lub substancję przypominającą narkotyk.
Działania interwencyjne:
1.Nauczyciel w obecności innej osoby dorosłej (wychowawca, pedagog, dyrektor) ma prawo
żądać
- aby uczeń przekazał mu substancję;
- pokazał zawartość torby oraz kieszeni ewentualnie przedmiotów budzących podejrzenie.
Nie ma natomiast prawa samodzielnie dokonać czynności przeszukania odzieży czy
tornistra. Jest to czynność zastrzeżona wyłącznie dla policji.
2.Powiadomienie dyrektora szkoły o swoich spostrzeżeniach.
3.Natychmiastowe wezwanie rodziców ucznia.
4.Jeżeli uczeń utrudnia kontrolę teczki i odzieży (nie chce samodzielnie przekazać
substancji) dyrektor szkoły wzywa policję która przeszukuje odzież i przedmioty należące do
ucznia oraz zabezpiecza znalezioną substancję i zabiera ją do ekspertyzy.
5. Jeżeli uczeń wyda substancje dobrowolnie, nauczyciel po odpowiednim zabezpieczeniu
przekazuje ją uczeń odda substancję dobrowolnie, nauczyciel, po odpowiednim
zabezpieczeniu, zobowiązany jest oddać ją przybyłym policjantom. Wcześniej próbuje ustalić
okoliczności nabycia przez ucznia substancji. Z całego zdarzenia należy sporządzić dokładną
notatkę.
17
Uwaga: Zgodnie z przepisami ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii w Polsce karalne jest
posiadanie każdej ilości środków odurzających lub substancji psychotropowych,
wprowadzanie do obrotu środków odurzających, udzielanie innej osobie, ułatwienia lub
umożliwianie ich użycia oraz nakłanianie do ich użycia, wytwarzanie i przetwarzanie
środków odurzających.
Procedura postępowania w sytuacji, gdy uczeń znajduje się pod wpływem alkoholu lub
narkotyków na terenie szkoły
Nauczyciel podejmuje następujące kroki:
1. Powiadamia o swoich przypuszczeniach wychowawcę klasy i dyrektora szkoły.
2. Izoluje ucznia od reszty klasy, ale ze względów bezpieczeństwa nie pozostawia go sam ego.
3. Wzywa pogotowie ratunkowe w celu stwierdzenia przez lekarza stanu trzeźwości lub
odurzenia, ewentualnie w celu udzielenia pomocy medycznej.
4. Zawiadamia o fakcie rodziców/opiekunów, których zobowiązuje do niezwłocznego
zgłoszenia się do szkoły. Gdy rodzice/opiekunowie odmówią odebrania dziecka, o tym, czy
pozostawić ucznia w szkole lub przewieźć go do placówki służby zdrowia – decyduje lekarz,
po ustaleniu aktualnego stanu zdrowia ucznia i w porozumieniem z dyrektorem szkoły.
5. Dyrektor szkoły zawiadamia policję w przypadku, gdy rodzice/opiekunowie ucznia
będącego pod wpływem alkoholu, odmawiają przyjścia do szkoły, a uczeń jest agresywny lub
swoim zachowaniem powoduje zgorszenie lub zagraża życiu i zdrowiu innych osób.
6. W przypadku stwierdzenia stanu nietrzeźwości, policja ma prawo przewiezienia ucznia do
izby wytrzeźwień lub policyjnej izby zatrzymań na czas niezbędny do wytrzeźwienia (max. do
24 godzin). O całym zdarzeniu informuje się rodziców /opiekunów oraz sąd rodzinny.
(punkt 6. dotyczy tylko uczniów, którzy ukończyli 13 lat).
7. Jeżeli powtarzają się przypadki, w których uczeń jest pod wpływem alkoholu lub
narkotyków na terenie szkoły, to dyrektor szkoły ma obowiązek powiadomienia o tym policji
(specjalisty ds. nieletnich) lub sądu rodzinnego.
Procedura postępowania w przypadku, gdy nauczyciel znajdzie na terenie szkoły
substancję przypominającą wyglądem narkotyk.
Działania interwencyjne:
1.Zabezpieczenie substancji.
2.Ustalenie okoliczności zdarzenia i znalezienia substancji.
3.Powiadomienie o zaistniałym zdarzeniu szkoły i policji.
4.Przekazanie policji zabezpieczoną substancję, przekazanie
szczegółów zdarzenia.
informacji
dotyczących
Procedura postępowania w sytuacji, gdy uczeń pali papierosy na terenie szkoły
1. W przypadku stwierdzenia, że uczeń pali papierosy, wychowawca lub pedagog szkolny
przeprowadza z uczniem rozmowę.
2. W przypadku powtarzającego się palenia papierosów uczeń kierowany jest na taką
rozmowę do dyrektora szkoły.
3. O paleniu papierosów informowani są rodzice. Wychowawca wraz z rodzicami podejmuje
decyzję o konsekwencjach wynikających z tego czynu. Fakt ten wychowawca odnotowuje
w dzienniku lekcyjnym.
Procedura postępowania nauczyciela, gdy do szkoły przychodzi rodzic pod wpływem
alkoholu
1. Pracownik szkoły pełniący dyżur (przy drzwiach wejściowych do szkoły) ocenia w sposób
wizualny czy rodzic znajduje się pod wpływem alkoholu. Jeżeli stan upojenia alkoholowego
jest widoczny – nie wpuszcza rodzica na teren szkoły. Jeżeli rodzic wszczyna awanturę i
zachowuje się agresywnie, pracownik szkoły powiadamia o zdarzeniu dyrektora szkoły i
wzywa policję.
2. Jeżeli rodzic wszedł na teren szkoły a znajduje się pod wpływem alkoholu, nauczyciel
lub wychowawca ocenia (w sposób wizualny) stan upojenia alkoholowego. Informuje rodzica
18
o swoich spostrzeżeniach i domaga się, aby rodzic opuścił teren szkoły. Jeżeli rodzic swoim
zachowaniem stwarza niebezpieczeństwo dla dzieci lub pracowników szkoły, nauczyciel
powiadamia o zdarzeniu dyrektora szkoły i wzywa policję.
3. Jeżeli rodzic będący pod wpływem alkoholu przyszedł odebrać dziecko – nauczyciel ocenia
stan upojenia alkoholowego i wówczas podejmuje decyzję o powierzeniu dziecka rodzicowi
lub nie.
Procedura rozwiązywania konfliktów między uczniami.
1. Nauczyciel, w obecności którego doszło do konfliktu między uczniami, ocenia skalę
problemu i podejmuje rozmowę z dziećmi mającą na celu wyjaśnienie istoty konfliktu.
2. Jeżeli próba rozwiązania konfliktu między uczniami powiedzie się, procedura kończy się w
tym miejscu.
3. Jeżeli próba rozwiązania konfliktu między uczniami nie uda się, nauczyciel przekazuje
informacje na temat konfliktu wychowawcy klasy.
4. Wychowawca rozmawia z dziećmi podejmując kolejną próbę rozwiązania konfliktu między
uczniami.
5. Jeżeli próba rozwiązania konfliktu między uczniami powiedzie się, procedura kończy się w
tym miejscu.
6. Jeżeli próba rozwiązania konfliktu między uczniami nie powiedzie się, wychowawca
organizuje spotkanie z rodzicami uczniów zaangażowanych w konflikt.
7. Wychowawca przekazuje informacje rodzicom na temat zaistniałego konfliktu między
dziećmi. Wspólnie z rodzicami wypracowuje pewne ustalenia dotyczące rozwiązania
konfliktu.
8. Jeżeli próba rozwiązania konfliktu powiedzie się, procedura kończy się w tym miejscu.
9. Jeżeli próba rozwiązania konfliktu nie uda się, nauczyciel przekazuje informacje
na ten temat pedagogowi.
10. Pedagog podejmuje działania w kierunku rozwiązania konfliktu między uczniami. Informuje
też dyrektora szkoły o zaistniałym konflikcie między uczniami.
11. Jeżeli próba rozwiązania konfliktu powiedzie się, procedura kończy się w tym miejscu.
12. Jeżeli próba rozwiązania konfliktu nie powiedzie się, pedagog w porozumieniu z
wychowawcą klasy i dyrekcją szkoły podejmuje kolejne działania zmierzające do
ostatecznego rozwiązania konfliktu między uczniami.
Procedura postępowania w przypadku kradzieży lub zniszczenia
mienia szkolnego lub prywatnego na terenie szkoły
1. W przypadku stwierdzenia kradzieży lub zniszczenia mienia przez ucznia, dalsze działania
podejmuje wychowawca wraz z pedagogiem szkolnym.
2. Ustala się wszystkie okoliczności zdarzenia.
3. Z chwilą ustalenia sprawcy kradzieży lub zniszczenia, na spotkaniu rodziców sprawcy
i poszkodowanego, wychowawcy lub pedagoga szkolnego ustala się konsekwencje wobec
sprawcy oraz formy zadośćuczynienia poszkodowanemu. Ze spotkania sporządza się
protokół.
4. W sytuacji kradzieży lub zniszczenia przedmiotu większej wartości, wychowawca lub
pedagog zgłasza ten fakt dyrektorowi szkoły, a ten powiadamia policję.
Procedura postępowania w przypadkach zastraszania, wymuszania lub wyłudzania
1. W przypadku zgłoszenia przez ucznia lub rodziców/opiekunów faktu zastraszania,
wymuszania lub wyłudzania, wychowawca lub nauczyciel informuje o tym fakcie dyrektora .
2. Wychowawca lub pedagog szkolny ustala okoliczności zdarzenia, świadków i sprawcę, a o
wynikach informuje dyrektora szkoły.
3. Wychowawca lub pedagog informuje rodziców ofiary i sprawcy o zdarzeniu i
konsekwencjach. Fakt ten odnotowuje się w dokumentacji ucznia.
4. W szczególnych wypadkach informuje się o zdarzeniu policję.
19
Procedura postępowania w przypadku stwierdzenia bądź zawiadomienia przez rodziców
o kradzieży, bójce:
1. Zidentyfikowanie problemu – odpowiedzialni: nauczyciele, dyrektor.
2. Wezwanie rodziców do szkoły – odpowiedzialni: wychowawcy.
3. Zawiadomienie policji – odpowiedzialni: dyrektor, nauczyciele - wysłuchanie ucznia odbywa
się w obecności dyrektora lub wychowawcy i rodziców.
4. W realizacji każdego z wyżej wymienionych punktów sporządza się notatkę służbową i
odpowiednią dokumentację.
Procedura postępowania w przypadku posiadania
niebezpiecznych narzędzi na terenie szkoły
lub
używania
przez
ucznia
1. W przypadku posiadania przez ucznia niebezpiecznego przedmiotu w szkole ma on
obowiązek oddania go nauczycielowi.
2. Nauczyciel zabezpiecza przedmiot i informuje o zdarzeniu wychowawcę.
3. Wychowawca oddaje zatrzymany przedmiot rodzicom/opiekunom ucznia i informuje ich
o konsekwencjach jego posiadania.
4. Za przedmioty niebezpieczne uważa się: scyzoryki, noże, duże metalowe sygnety, kastety,
łańcuchy, szpikulce, kije bejsbolowe, lasery, gaz , straszaki broni, pałki gumowe lub
plastikowe itp.
Procedura postępowania nauczycieli w przypadku agresywnego zachowania ucznia
Działania interwencyjne:
1.Przerwanie zachowania agresywnego.
2.Poinformowanie wychowawcy o zdarzeniu.
3.Przeprowadzenie przez wychowawcę rozmowy z uczniem/uczniami w obecności nauczycielaświadka zdarzenia. Zidentyfikowanie ofiary, agresora, świadków. Ocena zdarzenia i
wyciągniecie wniosków.
4.Sporządzenie notatki-opis zdarzenia.
5.Poinformowanie rodziców uczniów, uczestników zdarzenia o zaistniałej sytuacji.
6.Zgłaszanie powtarzających się sytuacji do pedagoga oraz dyrektora szkoły.
7.Natychmiastowe powiadomienie przez wychowawcę pedagoga i dyrektora w przypadkach
szczególnie drastycznych zachowań agresywnych, stwarzających zagrożenie dla zdrowia lub
życia.
8.Ustalenie przez wychowawcę w porozumieniu z dyrektorem szkoły sankcji dla
ucznia/uczniów zgodnych ze statutem szkoły.
9.Przekazanie rodzicom pisemnej lub ustnej informacji o wyciągniętych wobec uczniów
konsekwencjach zgodnych ze statutem szkoły.
Działania naprawcze:
1.Zawarcie kontraktu z uczniem i rodzicami, zobowiązanie ucznia do zmiany zachowania i
zaniechania negatywnego postępowania.
2.Opracowanie strategii działań eliminujących agresję.
3.Monitorowanie zachowań ucznia.
Procedury postępowania wobec nieletniego sprawcy przemocy
Działania interwencyjne:
1.Ujawnienie przypadku przemocy.
2.Zebranie informacji, ustalenie okoliczności czynu i świadków zdarzenia.
3.W zależności od okoliczności i zachowania sprawcy należy rozważyć możliwość odizolowania go
od ofiary i od grupy, ale nie pozostawiać go samego.
4.Powiadomienie wychowawcy, pedagoga, dyrektora, analiza zdarzenia.
5.Powiadomienie i wezwanie rodziców.
6.Rozmowa z uczniem w obecności rodziców i wychowawcy.
7.Zawarcie kontraktu- zobowiązanie ucznia do zmiany zachowania i zaniechania nagannego
postępowania, zaś rodziców do szczególnego nadzoru nad dzieckiem.
20
8.W razie odmowy współpracy przez rodziców i braku zmian zachowania dyrektor powiadamia:
policję, sąd rodzinny.
Działania naprawcze:
1.Monitorowanie zachowań ucznia.
2.Konsultowanie zaistniałych sytuacji z pedagogiem.
3.Poinformowanie rodziców o możliwości skorzystania z pomocy specjalistów (terapii).
UWAGA: w przypadku, gdy sprawca nie jest uczniem szkoły i jego tożsamość nie jest
nikomu znana niezwłocznie powiadamiamy policję.
Procedura postępowania w sytuacji, gdy nauczyciel uzyska informacje, że uczeń używa
alkohol lub inne środki odurzające, uprawia nierząd albo przejawia
inne zachowania świadczące o demoralizacji
1. Nauczyciel przekazuje uzyskaną informację wychowawcy klasy.
2. Wychowawca informuje o fakcie dyrektora szkoły.
3. Wychowawca wzywa do szkoły rodziców/opiekunów ucznia i przekazuje im uzyskaną
informację. Przeprowadza wspólną rozmowę z rodzicami/opiekunami i uczniem. W przypadku
potwierdzenia informacji, zobowiązuje rodziców do szczegółowego nadzoru nad dzieckiem a
ucznia do zaniechania negatywnego postępowania. Proponuje pomoc szkoły (zajęcia w świetlicy
socjoterapeutycznej, skierowanie do poradni psychologiczno-pedagogicznej).
4. W przypadku braku reakcji ze strony rodziców/opiekunów oraz postępującej demoralizacji,
dyrektor szkoły pisemnie powiadamia o zaistniałej sytuacji sąd rodzinny oraz policję.
Procedura postępowania wobec ucznia – sprawcy czynu karalnego
Nauczyciel będący na miejscu zdarzenia zobowiązany jest do :
1. Niezwłocznego powiadomienia dyrektora szkoły i wychowawcy.
2. Ustalenia okoliczności czynu i świadków zdarzenia.
3. Przekazania sprawcy (o ile jest znany i przebywa na terenie szkoły) dyrektorowi szkoły
lub wychowawcy pod opiekę.
4. Wychowawca powiadamia rodziców/opiekunów ucznia-sprawcy.
5. Dyrektor, wychowawca lub pedagog niezwłoczne powiadamia policję.
6. Dyrektor lub pedagog zabezpiecza ewentualne dowody przestępstwa lub przedmioty
pochodzące z przestępstwa i przekazuje je policji.
Procedura postępowania nauczyciela wobec ucznia – ofiary czynu karalnego
Nauczyciel będący na miejscu zdarzenia zobowiązany jest do :
1. Udzielenia pierwszej pomocy (pomocy przedmedycznej), bądź zapewnienia jej udzielenia
poprzez wezwanie pielęgniarki szkolnej, lekarza, ewentualnie karetki pogotowia, w przypadku
kiedy ofiara doznała obrażeń.
2. Niezwłocznego powiadomienia dyrektora szkoły i wychowawcy.
3. Powiadomienia rodziców/opiekunów ucznia.
4. Niezwłocznego wezwania policji w przypadku, kiedy sprawa jest poważna i niezbędne jest
profesjonalne zabezpieczenie śladów przestępstwa, ustalenie okoliczności i ewentualnych
świadków zdarzenia
Procedury postępowania w przypadku zaniedbywania uczniów przez rodziców (prawnych
opiekunów) pod względem zdrowotnym oraz zapewniania podstawowych potrzeb
życiowych
1. Wychowawca rozmawia z uczniem.
2. Konsultuje się z pielęgniarką szkolną.
21
3. Wzywa rodziców (prawnych opiekunów) do szkoły. Odnotowuje fakt rozmowy w dzienniku
lekcyjnym lub na karcie kontaktu z rodzicami (prawnymi opiekunami), zalecając konieczne
działania, co rodzice (prawni opiekunowie) potwierdzają podpisem.
4. W przypadku braku wypełniania zaleceń wychowawca powiadamia dyrektora szkoły, z
którym podejmują odpowiednie działania.
5. Wychowawca w porozumieniu z dyrektorem szkoły ponownie wzywa rodziców (prawnych
opiekunów) ucznia do szkoły. Wskazuje możliwość/konieczność pomocy/diagnozy w Poradni
Psychologiczno - Pedagogicznej lub u lekarza specjalisty. Sporządza notatkę z odbytej rozmowy.
6. Przy braku współpracy z rodzicami (prawnymi opiekunami) ucznia dyrektor szkoły w
porozumieniu z wychowawcą/pedagogiem w zależności od sytuacji, powiadamia instytucje
wspierające rodzinę: OPS, KPP, Wydział Rodzinny i Nieletnich Sądu Rejonowego w Mławie.
Procedura postępowania w sytuacji, gdy nauczyciel podejrzewa, że uczeń jest ofiarą
przemocy domowej i molestowania seksualnego
1. Nauczyciel przekazuje informację wychowawcy, który powiadamia pedagoga szkolnego i
dyrektora szkoły.
2. Wychowawca i pedagog szkolny ustalają fakty podczas rozmowy z uczniem i sporządzają
notatkę służbową.
3. W przypadku potwierdzenia przez ucznia, że jest ofiarą przemocy domowej lub
molestowania, bądź stwierdzenia faktów i sygnałów wskazujących o przemocy w rodzinie lub
molestowaniu, dyrektor powiadamia policję.
4. Dyrektor składa pismo do sądu o wgląd w sytuację rodzinną.
5. W razie potrzeby należy zadbać o dowody przemocy domowej np. protokół, obdukcja
lekarska.
W realizacji każdego z wyżej wymienionych punktów sporządza się notatkę służbową.
Procedura postępowania w przypadku zgłoszenia o podłożeniu ładunku wybuchowego
1. Telefoniczne odebranie zgłoszenia o podłożeniu ładunku wybuchowego:
a) po przyjęciu informacji nie odkładać słuchawki, położyć ją obok aparatu telefonicznego,
b) powiadomić dyrektora szkoły,
c) dyrektor szkoły podejmuje decyzję o:
- powiadomieniu policji – tel. 997,
- powiadomieniu organu prowadzącego,
- przerwaniu lekcji,
- przeprowadzeniu ewakuacji uczniów,
- zabezpieczeniu dokumentów,
d) Do czasu przybycia policji akcją kieruje dyrektor, który:
- zarządza, aby użytkownicy pomieszczeń dokonali sprawdzenia, czy w pomieszczeniach znajdują
się podejrzane rzeczy, paczki, przedmioty których wcześniej tam nie było;
- czy widoczne są ślady przemieszczenia elementów wyposażenia pomieszczeń;
- czy widoczne są zmiany w wyglądzie zewnętrznym przedmiotów;
- czy emitowane są sygnały dźwiękowe (mechanizmów zegarowych) lub świecące elementy
elektroniczne,
- zarządza, aby pracownicy obsługi sprawdzili pomieszczenia ogólnodostępne: korytarze, klatki
schodowe, hole, piwnice, toalety oraz otoczenie zewnętrzne,
e) nie wolno dotykać przedmiotów, urządzeń, rzeczy, które budzą podejrzenie i mogą być
ładunkami wybuchowymi. O ich umiejscowieniu powiadamia się policję, która podejmuje
akcję.
f) należy zachować spokój, nie dopuścić do przejawów paniki.
W realizacji każdego z wyżej wymienionych punktów sporządza się notatkę.
Procedura postępowania w przypadku znalezienia przedmiotu niewiadomego pochodzenia,
co do którego istnieje podejrzenie, że może stanowić zagrożenie.
Działania interwencyjne:
22
1.Niezwłoczne powiadomienie o zagrożeniu dyrektora szkoły, informacji takiej nie należy
przekazywać niepowołanym osobom ze względu na bezpieczeństwo (w celu uniknięcia paniki i
wszelkich komplikacji związanych z prowadzeniem ewakuacji uczniów).
2.Powiadomienie policji i podanie następujących informacji:
- rodzaj zagrożenia
- źródło informacji o zagrożeniu (informacja telefoniczna, ujawniony podejrzany przedmiot);
- treść rozmowy z osoba informującą, nr telefonu na który przekazano informację
o zagrożeniu, dokładny czas jej przyjęcia;
- dokładne dane osoby zgłaszającej;
- opis miejsca i wygląd ujawnionego niewiadomego pochodzenia przedmiotu.
3.Do czasu przybycia policji akcja kieruje administrator obiektu, terenu lub osoba
odpowiedzialna za jego bezpieczeństwo.
4.Na miejsce zagrożenia należy wezwać służby pomocnicze: pogotowie ratunkowe, straż pożarną.
5.Po przybyciu policji należy bezwzględnie wykonywać polecenia policjantów, ponieważ policja
przejmuje kierowanie akcją.
6.Przy braku lokalizacji ładunku- dokładne sprawdzenie pomieszczeń przez osoby wyznaczone
lub służby odpowiedzialne za bezpieczeństwo.
7.Podejrzanych przedmiotów nie należy pod żadnym pozorem dotykać! O ich lokalizacji należy
powiadomić administratora oraz osoby odpowiedzialne za bezpieczeństwo.
8.Po ogłoszeniu ewakuacji należy zachować spokój.
9.Ewakuacja uczniów wg planu ewakuacyjnego budynku. (załącznik nr 1)
10. Identyfikacją i rozpoznaniem zlokalizowanego przedmiotu oraz jego neutralizacją zajmują się
wyspecjalizowane jednostki.
Zasady ewakuacji osób z obiektu zagrożonego
1. Decyzję o ewakuacji zagrożonego obiektu podejmuje dyrektor.
2. Przed ewakuacją należy w miarę możliwości otworzyć okna i drzwi pomieszczeń
zagrożonych i sąsiednich, a urządzenia i odbiorniki wyłączyć z sieci zasilania.
3. Ewakuowane osoby przed opuszczeniem budynku powinny zabrać ze sobą rzeczy osobiste:
tornistry, plecaki, ubrania itp., co pozwoli prowadzącym poszukiwanie uniknąć straty czasu
na identyfikowanie pozostawionych przedmiotów tego rodzaju.
4. Klucze pozostawiane są w drzwiach.
5. Dyrekcja informuje ewakuowanych o miejscu zbiórki po zakończeniu akcji.
6. Ewakuację prowadzi się w sposób zorganizowany, według opracowanych dróg ewakuacji.
7. Należy sprawdzić, czy wszyscy ewakuowani opuścili pomieszczenia.
8. W czasie ewakuacji nauczyciele uczący w poszczególnych salach lekcyjnych zapewniają
właściwą organizację ruchu osób opuszczających budynek szkoły.
Miejscem zbiórki osób ewakuowanych jest boisko szkolne.
Procedury kontaktu z mediami w sytuacji kryzysowej
1.Nawiązanie współpracy z przedstawicielami mediów zanim nastąpi kryzys (tylko osoba
wyznaczona przez dyrektora może udzielać informacji do mediów).
2.Wyznaczenie miejsca, z którego będą udzielane informacje podczas kryzysu.
3.Zwróć uwagę, aby dziennikarze otrzymywali informacje, tylko od wyznaczonej osoby i nie
werbowali rozmówców spośród uczniów.
4.Na zapytania mediów należy odpowiadać natychmiast.
5.Przekazywanie jedynie pewnych i sprawdzonych informacji (unikanie domysłów).
W przypadku:
1. Znalezienia narkotyku (pod ławką, w toalecie, szatni, na boisku):
 Poinformować dyrektora szkoły, wicedyrektora lub (gdy poprzedni są nieobecni)
pedagoga,
 Zabezpieczyć narkotyk,
 Dyrektor, wicedyrektor lub pedagog wzywa Policję (telefonicznie), w celu zabezpieczenia
środka i spisania protokołu.
2. Zauważenia u ucznia środka odurzającego:
 Jeśli uczeń ma mniej niż 18 lat – natychmiast wezwać rodziców,
23
 Poinformować dyrektora, wicedyrektora lub gdy poprzedni są nieobecni, pedagoga oraz
wychowawcę,
 Zabezpieczyć środek przy świadkach. Poinformować rzeczowo rodziców o zaistniałej
sytuacji, zlecić wykonanie badań i przedstawienia ich wyników w szkole,
 Wezwać (jeśli to wskazane i możliwe) specjalistę z poradni lub punktu konsultacyjnego
lub wskazać rodzicom adresy najbliższych placówek pomagających uczniom,
 W porozumieniu z dyrektorem wezwać Policję, aby zabezpieczyć narkotyk.
3. Stwierdzenia u ucznia objawów odurzenia:
 Nie pozostawiać go samego,
 Poinformować wychowawcę, pedagoga, dyrektora,
 Natychmiast wezwać rodziców (opiekunów ucznia), zmobilizować ich do wykonania badań
i przedstawienia ich wyników w szkole oraz podjęcia działań w kierunku pomocy dziecku,
 W przypadku zagrożenia zdrowia i życia zapewnić opiekę pielęgniarki szkolnej lub wezwać
pogotowie ratunkowe (tel. 999).
4. Stwierdzenia u ucznia utraty przytomności lub zapaści po środkach odurzających:
 Wezwać pielęgniarkę, pedagoga (przez osoby trzecie),
 Wezwać pogotowie (tel. 999) przez osoby trzecie,
 Udzielić pierwszej pomocy zgodnie z zasadami.
5. Podejrzenia, że uczeń bierze narkotyki:
 Poinformować o swoich spostrzeżeniach pedagoga szkolnego i dyrektora,
 Poprosić (telefonicznie bądź listownie) rodziców o natychmiastowy kontakt ze szkołą,
 Umówić spotkanie „trójkąta” (rodzic+wychowawca+pedagog), zlecić wykonanie badań i
przedstawienie ich wyników w szkole,
 Nie być pobłażliwym, ale zachować dyskrecję (w stosunku do innych uczniów).
PARTNERZY W REALIZACJI PROGRAMU
Zasady współpracy profilaktycznej z samorządem lokalnym i instytucjami działającymi na
terenie Gminy Lubowidz. Realizując Szkolny Program Profilaktyczny będzie utrzymywało stały
kontakt oraz korzystało z pomocy instytucji działających na terenie gminy oraz powiatu. Do
instytucji tych zaliczyć należy:
1. Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej:
 pomoc w ramach dożywiania dzieci z rodzin potrzebujących,
 zasięganie opinii na temat warunków bytowych uczniów z rodzin najuboższych.
2. Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych:
 przeprowadzanie konkursów i apeli o tematyce profilaktycznej (kodeks zdrowego życia,
piramida zdrowia i itp.).
3. Poradnia Psychologiczno - Pedagogiczna w Żurominie:
 poradnictwo i orzecznictwo psychologiczno- pedagogiczne,
 poradnictwo zawodowe.
4. Parafia Rzymsko - Katolicka w Lubowidzu:
 pomoc w organizacji czasu wolnego dla młodzieży (schola, oaza).
5.Urząd Gminy w Lubowidzu:
 pomoc w organizacji imprez szkolnych i środowiskowych o charakterze profilaktycznym.
5. Powiatowa Stacja Sanitarno – Epidemiologiczna:
 realizacja programu „Trzymaj formę”.
6. Komenda Powiatowa Policji.
 realizacja programu „PaT”.
7. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Żurominie.
WYKAZ PLACÓWEK UDZIELAJĄCYCH POMOCY OSOBOM Z PROBLEMEM
NARKOTYKOWYM
NAZWA PLACÓWKI
DANE PLACÓWKI GODZINY PRACY I ZAKRES
DZIAŁALNOŚCI
24
Narkotyki. Narkomania.
Ogólnopolski Telefon
Zaufania.
0–801–199–990
Pogotowie Makowe
Bezpłatna linia
Punkt Konsultacyjny
„MONAR”
Warszawa, ul. Marywilska
44
0–800–20–117
(22) 676–99–97
Czynny codziennie od godz. 16.00 do
godz. 21.00.
Oferuje profesjonalną pomoc w zakresie
informacji, porad, wsparcia
psychologicznego dla: osób
uzależnionych, rodziców, nauczycieli,
wychowawców, pedagogów.
Czynny od godz. 7.00 do godz. 24.00.
Poradnictwo dla osób uzależnionych i ich
rodzin.
Możliwość wykonania testu na obecność
narkotyku w organizmie.
Ewaluacja szkolnego programu profilaktycznego
ANKIETA EWALUACYJNA
Ankieta Zagrożenia uzależnieniami
Pytania postawione rodzicom i ich odpowiedzi:
1. Czy Państwa dziecko chętnie rozmawia z Wami o swoich problemach?
nigdy rzadko często 2. Czy macie pełną świadomość tego, jak Wasze dziecko spędza czas wolny?
tak nie 3. Czy znacie osoby (kolegów, koleżanki znajomych), z którymi spotyka się Wasze
dziecko?
tak nie 4. Czy Wasze dziecko ma kłopoty w szkole?
tak nie jeśli tak, proszę wymienić jakie
5. Czy zauważyli Państwo lekceważący i obojętny stosunek dziecka do nauki, pracy,
przyszłości?
tak nie -
25
6. Czy zdarza się, że Wasze dziecko zachowuje się agresywnie?
tak, często –
czasami rzadko –
nigdy 7. Czy podejrzewają Państwo, że Wasze dziecko pali papierosy?
tak nie nie wiem 8. Czy zdarzyło się dziecku upojenie alkoholowe?
nigdy raz, dwa razy kilka razy wielokrotnie nie wiem 9. Czy zdaniem Państwa kiedykolwiek zdarzyło się, że dziecko użyło środka
odurzającego lub uzależniającego?
tak - jeden, dwa razy kilka razy wiele razy nigdy nie wiem 10. Czy zdarzyło się, że Wasze dziecko zakupiło:
papierosy
tak nie nie wiem alkohol
tak nie nie wiem –
narkotyki
tak nie nie wiem -
26
11. Czy w najbliższym otoczeniu dziecka (sąsiedzi, rodzina) są osoby uzależnione od:
papierosów
tak nie nie wiem –
alkoholu
tak nie nie wiem narkotyków
tak nie nie wiem 12. Czy zdarzyło się, aby dziecko pozytywnie wyrażało się o paleniu papierosów, piciu
alkoholu, zażywaniu narkotyków?
tak nie nie wiem 13. Czy Wasze dziecko rozumie, jakie są skutki nałogów?
tak nie nie wiem 14. Czy wiedzą Państwo co to są narkotyki, jakie są ich rodzaje oraz jakie są skutki ich
używania?
tak nie częściowo 15. Czy Państwa dziecko zetknęło się z osobami używającymi lub rozprowadzającymi
narkotyki?
tak nie 16. Czy potrafią Państwo rozpoznać osobę znajdującą się pod wpływem narkotyków?
tak nie 17. Czy wiedzą Państwo do kogo zwrócić się o pomoc, w razie zaobserwowania u dziecka
użycia narkotyku?
27
tak nie Jeżeli tak, to do kogo
18. Czy znają Państwo instytucje pomagające osobom uzależnionym i ich rodzinom?
tak nie 19. Kto, zdaniem Państwa, powinien przestrzegać młodzież przed negatywnymi
skutkami nałogów? (można wybrać kilka)
Rodzina Szkoła telewizja, radio, prasa organizacje wyznaniowe specjalistyczne poradnie –
inne:
20. Czy według Państwa na terenie szkoły istnieje zagrożenie narkotykami?
tak –
nie częściowo 21. Jakie środki według Pani/ Pana należałoby przedsięwziąć, aby szkoła była miejscem
bezpiecznym, wolnym od używek?
22. Jakiej pomocy oczekują Państwo ze strony szkoły i nauczycieli? (można wybrać
kilka)
organizowanie dla dzieci i rodziców spotkań z pedagogiem, psychologiem, lekarzem organizowanie pogadanek na wywiadówkach, podczas spotkań rodziców z dyrektorem organizowanie dla dzieci czasu wolnego –
kółka zainteresowań, wycieczki, zawody sportowe, festyny nie oczekuję pomocy inne:
23. Jeśli mają Państwo dodatkowe uwagi i spostrzeżenia, można je tutaj zapisać.
28
Podsumowanie:
1) Mocne strony
2) Słabe strony
Wnioski
Koordynator do spraw zdrowia i profilaktyki Iza Kapela
29