Funkcja zlozona i odwrotna. Funkcje cyklometryczne.
Transkrypt
Funkcja zlozona i odwrotna. Funkcje cyklometryczne.
Matematyka ETId I.Gorgol Funkcja złożona i odwrotna. Funkcje cyklometryczne. Funkcja złożona i odwrotna. Funkcje cyklometryczne. Matematyka ETId I.Gorgol Matematyka ETId I.Gorgol Funkcja złożona i odwrotna. Funkcje cyklometryczne. Definicja funkcji I DEFINICJA Niech dane bed ˛ a˛ dwa zbiory D i P. Funkcja˛ f : D → P nazywamy przyporzadkowanie, ˛ które każdemu elementowi ze zbioru D przyporzadkowuje ˛ dokładnie jeden element ze zbioru P. Matematyka ETId I.Gorgol Funkcja złożona i odwrotna. Funkcje cyklometryczne. Definicja funkcji I DEFINICJA Niech dane bed ˛ a˛ dwa zbiory D i P. Funkcja˛ f : D → P nazywamy przyporzadkowanie, ˛ które każdemu elementowi ze zbioru D przyporzadkowuje ˛ dokładnie jeden element ze zbioru P. I D - dziedzina, zbiór argumentów funkcji f Matematyka ETId I.Gorgol Funkcja złożona i odwrotna. Funkcje cyklometryczne. Definicja funkcji I DEFINICJA Niech dane bed ˛ a˛ dwa zbiory D i P. Funkcja˛ f : D → P nazywamy przyporzadkowanie, ˛ które każdemu elementowi ze zbioru D przyporzadkowuje ˛ dokładnie jeden element ze zbioru P. I D - dziedzina, zbiór argumentów funkcji f I P - przeciwdziedzina, zbiór wartości funkcji f Matematyka ETId I.Gorgol Funkcja złożona i odwrotna. Funkcje cyklometryczne. Definicja funkcji I DEFINICJA Niech dane bed ˛ a˛ dwa zbiory D i P. Funkcja˛ f : D → P nazywamy przyporzadkowanie, ˛ które każdemu elementowi ze zbioru D przyporzadkowuje ˛ dokładnie jeden element ze zbioru P. I D - dziedzina, zbiór argumentów funkcji f I P - przeciwdziedzina, zbiór wartości funkcji f Jeżeli D ⊂ R i P ⊂ R, to wykresem funkcji f nazywamy zbiór W = {(x , f (x )) : x ∈ D }. Matematyka ETId I.Gorgol Funkcja złożona i odwrotna. Funkcje cyklometryczne. Złożenie funkcji DEFINICJA Jeżeli f : Df → Y oraz g : Dg → Z , gdzie Y ⊂ Dg , to złożeniem funkcji f i g nazywamy funkcje˛ h : Df → Z taka,˛ że h(x ) = g f (x ) dla każdego x spełniajacego ˛ warunki x ∈ Df oraz f (x ) ∈ Dg . Złożenie funkcji f i g oznaczamy symbolem g ◦f. Matematyka ETId I.Gorgol Funkcja złożona i odwrotna. Funkcje cyklometryczne. Złożenie funkcji DEFINICJA Jeżeli f : Df → Y oraz g : Dg → Z , gdzie Y ⊂ Dg , to złożeniem funkcji f i g nazywamy funkcje˛ h : Df → Z taka,˛ że h(x ) = g f (x ) dla każdego x spełniajacego ˛ warunki x ∈ Df oraz f (x ) ∈ Dg . Złożenie funkcji f i g oznaczamy symbolem g ◦f. Matematyka ETId I.Gorgol Funkcja złożona i odwrotna. Funkcje cyklometryczne. Funkcja odwrotna DEFINICJA Funkcje˛ f nazywamy różnowartościowa˛ wtedy i tylko wtedy, gdy spełniony jest warunek ^ ^ x1 ∈Df x2 ∈Df x1 6= x2 ⇒ f (x1 ) 6= f (x2 ) . Matematyka ETId I.Gorgol Funkcja złożona i odwrotna. Funkcje cyklometryczne. Funkcja odwrotna DEFINICJA Funkcje˛ f nazywamy różnowartościowa˛ wtedy i tylko wtedy, gdy spełniony jest warunek ^ ^ x1 6= x2 ⇒ f (x1 ) 6= f (x2 ) . x1 ∈Df x2 ∈Df DEFINICJA Jeżeli funkcja f : X → Y jest różnowartościowa, to funkcje˛ g : Y → X nazywamy funkcja˛ odwrotna˛ do funkcji f , jeżeli ^ x ∈Df g ◦ f (x ) = x oraz ^ f ◦ g (y ) = y . y ∈Dg Funkcje˛ g oznaczamy wówczas przez f −1 . Matematyka ETId I.Gorgol Funkcja złożona i odwrotna. Funkcje cyklometryczne. Funkcja odwrotna DEFINICJA Funkcje˛ f nazywamy różnowartościowa˛ wtedy i tylko wtedy, gdy spełniony jest warunek ^ ^ x1 6= x2 ⇒ f (x1 ) 6= f (x2 ) . x1 ∈Df x2 ∈Df DEFINICJA Jeżeli funkcja f : X → Y jest różnowartościowa, to funkcje˛ g : Y → X nazywamy funkcja˛ odwrotna˛ do funkcji f , jeżeli ^ x ∈Df g ◦ f (x ) = x oraz ^ f ◦ g (y ) = y . y ∈Dg Funkcje˛ g oznaczamy wówczas przez f −1 . UWAGA: Jeżeli funkcja f : R → R, to wykres funkcji i funkcji odwrotnej sa˛ symetryczne wzgledem ˛ prostej y = x. Matematyka ETId I.Gorgol Funkcja złożona i odwrotna. Funkcje cyklometryczne. Funkcje cyklometryczne DEFINICJA Funkcje cyklometryczne sa˛ to funkcje odwrotne do funkcji trygonometrycznych na pewnych przedziałach, na których funkcje te sa˛ różnowartościowe. Matematyka ETId I.Gorgol Funkcja złożona i odwrotna. Funkcje cyklometryczne. Funkcje cyklometryczne DEFINICJA Funkcje cyklometryczne sa˛ to funkcje odwrotne do funkcji trygonometrycznych na pewnych przedziałach, na których funkcje te sa˛ różnowartościowe. DEFINICJA Funkcja arcsin (arcus sinus) jest to funkcja odwrotna do funkcji sinus na przedziale h− π2 , π2 i. Matematyka ETId I.Gorgol Funkcja złożona i odwrotna. Funkcje cyklometryczne. Funkcje cyklometryczne DEFINICJA Funkcje cyklometryczne sa˛ to funkcje odwrotne do funkcji trygonometrycznych na pewnych przedziałach, na których funkcje te sa˛ różnowartościowe. DEFINICJA Funkcja arcsin (arcus sinus) jest to funkcja odwrotna do funkcji sinus na przedziale h− π2 , π2 i. sin : h− π2 , π2 i → h−1, 1i arcsin : h−1, 1i → h− π2 , π2 i Matematyka ETId I.Gorgol Funkcja złożona i odwrotna. Funkcje cyklometryczne. Funkcje cyklometryczne DEFINICJA Funkcje cyklometryczne sa˛ to funkcje odwrotne do funkcji trygonometrycznych na pewnych przedziałach, na których funkcje te sa˛ różnowartościowe. DEFINICJA Funkcja arcsin (arcus sinus) jest to funkcja odwrotna do funkcji sinus na przedziale h− π2 , π2 i. sin : h− π2 , π2 i → h−1, 1i arcsin : h−1, 1i → h− π2 , π2 i DEFINICJA Funkcja arccos (arcus cosinus) jest to funkcja odwrotna do funkcji cosinus na przedziale h0, πi. Matematyka ETId I.Gorgol Funkcja złożona i odwrotna. Funkcje cyklometryczne. Funkcje cyklometryczne DEFINICJA Funkcje cyklometryczne sa˛ to funkcje odwrotne do funkcji trygonometrycznych na pewnych przedziałach, na których funkcje te sa˛ różnowartościowe. DEFINICJA Funkcja arcsin (arcus sinus) jest to funkcja odwrotna do funkcji sinus na przedziale h− π2 , π2 i. sin : h− π2 , π2 i → h−1, 1i arcsin : h−1, 1i → h− π2 , π2 i DEFINICJA Funkcja arccos (arcus cosinus) jest to funkcja odwrotna do funkcji cosinus na przedziale h0, πi. cos : h0, πi → h−1, 1i arccos : h−1, 1i → h0, πi Matematyka ETId I.Gorgol Funkcja złożona i odwrotna. Funkcje cyklometryczne. Funkcje cyklometryczne – cd. DEFINICJA Funkcja arctg (arcus tangens) jest to funkcja odwrotna do funkcji tangens na przedziale (− π2 , π2 ). Matematyka ETId I.Gorgol Funkcja złożona i odwrotna. Funkcje cyklometryczne. Funkcje cyklometryczne – cd. DEFINICJA Funkcja arctg (arcus tangens) jest to funkcja odwrotna do funkcji tangens na przedziale (− π2 , π2 ). tg : (− π2 , π2 ) → R arctg : R → (− π2 , π2 ) Matematyka ETId I.Gorgol Funkcja złożona i odwrotna. Funkcje cyklometryczne. Funkcje cyklometryczne – cd. DEFINICJA Funkcja arctg (arcus tangens) jest to funkcja odwrotna do funkcji tangens na przedziale (− π2 , π2 ). tg : (− π2 , π2 ) → R arctg : R → (− π2 , π2 ) DEFINICJA Funkcja arcctg (arcus cotangens) jest to funkcja odwrotna do funkcji cotangens na przedziale (0, π). Matematyka ETId I.Gorgol Funkcja złożona i odwrotna. Funkcje cyklometryczne. Funkcje cyklometryczne – cd. DEFINICJA Funkcja arctg (arcus tangens) jest to funkcja odwrotna do funkcji tangens na przedziale (− π2 , π2 ). tg : (− π2 , π2 ) → R arctg : R → (− π2 , π2 ) DEFINICJA Funkcja arcctg (arcus cotangens) jest to funkcja odwrotna do funkcji cotangens na przedziale (0, π). ctg : (0, π) → R arcctg : R → (0, π)