AgroTydzień, 1.07.2013
Transkrypt
AgroTydzień, 1.07.2013
Nr 297 – 1 lipca 2013 Bank BGŻ ul. Kasprzaka 10/16 01-211 Warszawa tel. 22 860 44 00 fax. 22 860 58 68 http://www.bgz.pl Departament Analiz Makroekonomicznych i Sektorowych [email protected] Główny Ekonomista Dyrektor Departamentu Dariusz Winek tel. +48 22 860 43 56 [email protected] Analizy Sektorowe Michał Koleśnikow Kierownik, rynek zbóż tel. 22 860 50 58 [email protected] Zboża: • Prawdopodobnie po wstapieniu ˛ Chorwacji do UE, zwiekszy ˛ ona wymiane˛ handlowa˛ zbożami i jego produktami z pozostałymi krajami ugrupowania. Rośliny oleiste: • Prognozy zbiorów nasion słonecznika w sezonie 2013/2014 sa˛ optymistyczne. • Ceny rzepaku na giełdzie MATIF spadły do poziomu nie notowanego od października 2010 roku. Mieso: ˛ • Na rynku wieprzowiny widać stopniowe odbicie cen. • Rośnie dynamika eksportu miesa ˛ wołowego mrożonego, jednocześnie maleje wywóz miesa ˛ świeżego lub chłodzonego. W rezultacie w okresie I-IV 2013 r. można było zaobserwować stagnacje˛ w łacznym ˛ wywozie miesa ˛ wołowego w skali roku. Mleko: Analizy rynków rolnych Marta Skrzypczyk Koordynator Sekcji; rynek mleka tel. 22 860 59 55 [email protected] Monika Drażek ˛ rynek miesa ˛ tel. 22 860 56 53 [email protected] Mariusz Dziwulski rynek owoców i warzyw tel. 22 860 46 31 [email protected] Joanna Karpińska-Klukowska tel. 723 981 044 [email protected] • Członkostwo Chorwacji w Unii Europejskiej nie przyniesie dużych zmian na wspólnotowym rynku mleczarskim. • Polska eksportowała do Chorwacji głównie mleko w proszku oraz masło. Owoce i warzywa: • Trwaja˛ zbiory wiśni w Stanach Zjednoczonych. • Wyższe ceny skupu agrestu niż przed rokiem. Ważne daty: Wydarzenie Data Nabór wniosków o przyznanie pomocy w ramach działania „Zalesianie gruntów rolnych i zalesianie gruntów innych niż rolne“. 23.06-31.07 Anna Kitala rynek roślin oleistych tel. 22 860 52 23 [email protected] Danych dostarcza: Sparks Polska, KE, Reuters GUS, MRiRW, IERiGŻ Ceny referencyjne/minimalne w Unii Europejskiej Produkt Pszenica Buraki cukrowe Odtłuszczone mleko w proszku Masło w blokach ∗ Cena (w EUR) 26,29 EUR/t 169,80 EUR/ 100 kg 246,39 EUR/ 100 kg Cena (w PLN*) 108,70 PLN/t 736,52 PLN/100 kg 1068,74 PLN/100 kg Od 1.06.2013 1.10.2012 1.07.2013 1.07.2013 Do 31.10.2013 30.09.2013 31.07.2013 31.07.2013 Według fixingu z dnia 28.06.2013 r. Buraki cukrowe – cena w PLN została wyliczona w oparciu o średni kurs EUR/PLN z września 2012 r (4,1345 zł/euro). Okres obowiazywania ˛ cen dotyczy ceny wyrażonej w PLN, jeżeli taka jest podana. Średniotygodniowe kursy walutowe Tydzień EUR/PLN 3-9.06 4,28 10-16.06 4,24 17-23.06 4,29 24-30.06 4,33 USD/PLN 3,26 3,19 3,23 3,31 GBP/PLN 5,03 4,98 5,03 5,08 PLN/UAH 2,49 2,55 2,53 2,47 PLN/RUB 9,88 10,01 10,04 9,90 Niniejszy dokument jest jedynie materiałem informacyjnym do użytku odbiorcy. Nie może on być uznany za rekomendacje˛ do dokonania jakiejkolwiek inwestycji. Wszystkie opinie i prognozy wyrażone w niniejszym dokumencie sa˛ wyrazem oceny autorów w dniu publikacji i moga˛ ulec zmianie bez zapowiedzi. Żadna cz˛eść jak i całość utworów zawartych w publikacji „AgroTydzień”, nie może być powielana i rozpowszechniania lub dalej rozpowszechniana w jakiejkolwiek formie i w jakikolwiek sposób (w tym także elektroniczny, mechaniczny lub inny albo na wszelkich polach eksploatacji) włacznie ˛ z szeroko pojet ˛ a˛ digitalizacja, ˛ fotokopiowaniem lub kopiowaniem, w tym także zamieszczaniem w Internecie - bez uprzedniej pisemnej zgody Banku Gospodarki Żywnościowej S.A. z siedziba˛ w Warszawie. Jakiekolwiek użycie lub wykorzystanie z naruszeniem prawa utworów zawartych w „AgroTydzień”, w całości lub w cz˛eści, bez uprzedniej pisemnej zgody Banku Gospodarki Żywnościowej S.A. jest zabronione pod groźba˛ kary i może być ścigane prawnie. Nr 297 – 1 lipca 2013 Zboża Rynek europejski Chorwacki sektor zbóż Chorwacja stała sie˛ 28. członkiem Unii Europejskiej. Fakt ten ma doniosłe polityczne i historyczne znaczenie. Jednak jego konsekwencje dla unijnego rynku zbóż bed ˛ a˛ ograniczone. Dnia 1.07 Chorwacja została 28. państwem członkowskim UE. Chorwacja liczy 4,4 mln mieszkańców i zajmuje pod tym wzgledem ˛ 21 miejsce w Unii tuż po Irlandii. Całkowita powierzchnia kraju to 56,6 tys. km2, czyli wiecej ˛ niż powierzchnia Słowacji i mniej niż powierzchnia Łotwy. Wg danych Eurostatu łaczna ˛ powierzchnia pod zasiewami zbóż w 2010 r. wynosiła 0,58 mln ha, co stanowi mniej wiecej ˛ 1/13 tej powierzchni w Polsce. Główne tereny produkcji zbóż leża˛ na nizinach na północy i północnym-wschodzie (Sławonia) kraju. Warunki klimatyczno-glebowe sa˛ tam podobne do tych wystepuj ˛ a˛ cych w południowych W˛egrzech i w północnej Serbii, które to kraje znane sa˛ z dobrze rozwinietej ˛ produkcji zbóż, szczególnie kukurydzy na ziarno. Stosunkowo niewielka powierzchnia gruntów ornych powoduje, że Chorwacja nie jest znaczacym ˛ producentem zbóż. Według najnowszych prognoz zamieszczonych w raporcie ”Strategie grains” w sezonie 2013/14 kraj ten wyprodukuje 1,09 mln t pszenicy, 1,89 mln t kukurydzy oraz 0,23 mln t jeczmienia. ˛ Produkcja ta bedzie ˛ stanowiła odpowiednio zaledwie 0,8; 2,9 i 0,4% całkowitej prognozowanej produkcji w UE-28. Według szacunków zawartych w ”Strategie grains” w sezonie 2012/13 Chorwacja wyeksportowała do krajów UE-27 około 200 tys. t pszenicy i 37 tys. t kukurydzy. Zdecydowana wiekszość ˛ eksportu skierowana była do Włoch (152 tys. t pszenicy i 22 tys. t kukurydzy). Pod wzgledem ˛ eksportu zbóż Chorwacja ma dobre położenie. Ma zapewniony dobry dostep ˛ do morza i leży bardzo blisko głównych światowych importerów zbóż. Podstawowe tereny produkcji zbóż sa˛ położone w bezpośrednim sasiedztwie ˛ Dunaju, którym spławiane sa˛ duże ilości ziarna (zarówno w góre˛ jak i w dół rzeki). Położona jest również bardzo blisko północnych Włoch, który to region sprowadza duże ilości zbóż paszowych. Można przypuszczać, że od momentu wstapienia ˛ Chorwacji do UE kraj ten zwiekszy ˛ wymiane˛ handlowa˛ zbożami i jego produktami z pozostałymi krajami ugrupowania. Być może wstapienie ˛ do UE i objecie ˛ chorwackiego rolnictwa wspólna˛ polityka˛ rolna˛ oraz innymi uregulowaniami unijnymi spowoduje wzrost produkcji rolniczej, w tym również zbóż. Mimo, że obecne rozszerzenie UE nie oznacza dużej zmiany dla unijnego rynku zbóż, być może z punktu widzenia poszczególnych firm lub rolników w naszym kraju stanowi pewne szanse, które warto dojrzeć i wykorzystać. Przecietne ˛ ceny (PLN/t; bez VAT) płacone przez przedsiebiorstwa ˛ dokonujace ˛ zakupu zbóż (17-23.06) Towar Rodzaj Polska Kons. Pasz. Kons. Żyto Pasz. Kons. Jeczmie ˛ ń Pasz. Brow. Kukurydza Pasz. Kons. Owies Pasz. Pszenżyto Pasz. 923 906 625 651 729 757 953 859 – 548 817 Pszenica Makroregiony∗ CentralnoWschodni 899 910 627 673 nld 769 – 883 – 555 824 Południowy 933 884 598 605 nld 783 – 836 – – nld PółnocnoZachodni 921 908 626 650 657 754 953 855 – 541 816 Źródło: MRiRW ∗ Makroregiony: Centralno-Wschodni: lubelskie, łódzkie, mazowieckie, podlaskie, warmińsko-mazurskie; Południowy: dolnoślaskie, ˛ małopolskie, opolskie, świetokrzyskie, ˛ podkarpackie, ślaskie; ˛ Północno-Zachodni: kujawsko-pomorskie, lubuskie, pomorskie, wielkopolskie, zachodniopomorskie nld – niewystarczajaca ˛ liczba danych Dynamika (%) średnich cen zakupu zbóż w Polsce Tydzień t (17-23.06) PLN/t t /t-1 (10-16.06) t/t-2 (03-09.06) t/t-3 (27.05-02.06) t/t-4 (20-26.05) r/r Pszenica kons. 922,6 0,2 -1,1 0,9 -1,6 0,6 Żyto kons. 625,3 2,5 3,8 -2,2 -3,9 -30,8 Jeczmie ˛ ń paszowy 756,7 -0,7 -1,1 -1,9 -6,2 -10,1 Kukurydza paszowa 858,7 0,5 0,3 0,0 -1,6 -3,0 Źródło: opracowanie własne na podstawie MRiRW Przecietne ˛ ceny skupu zbóż w Polsce (dane miesieczne) ˛ Źródło: GUS Ceny zbóż w UE-27 (EUR/t; 10-16.06) Pszenica konsum. Hiszpania 238 Niemcy 220 Czechy 230 Słowacja 225 W˛egry 200 UE-27 223 Polska 216 UE-27=100 97 zmiana tyg. (%) -1,2 -4,3 -2,0 3,2 -0,2 -1,3 -1,3 - Jeczmie ˛ ń paszowy 209 186 188 bd 166 187 179 95 zmiana tyg. (%) -4,2 -6,6 bd bd -3,7 -5,1 -0,5 - Kukurydza paszowa 238 220 196 182 193 217 200 92 zmiana tyg. (%) -0,6 -1,1 bd -9,7 0,0 -2,1 -0,4 - Źródło: MRiRW Ceny zbóż na giełdach światowych (USD/t) z 28.06.2013 r. Giełda CBOT MGE KCBT MATIF∗ LIFFE∗∗ Zboże kukurydza pszenica SRW pszenica DNS pszenica HRW pszenica pszenica VII 13 267,39 238,25 288,84 248,46 155,70 IX 13 215,42 241,63 284,76 253,68 193,75 (XI) 164,60 (XI) XII 13 201,17 246,70 287,70 260,75 194,00 (I) 166,45 (I) III 14 205,34 251,33 292,70 266,17 194,75 168,45 Źródło: Reuters CBOT - Chicago Board of Trade; KCBT - Kansas City Board of Trade; MGE - Minneapolis Grain Exchange; ∗ MATIF - Marche a Terme International de France (EUR/t) ∗∗ LIFFE - London International Financial Futures and Options Exchange (GBP/t) 2 AgroTydzień Nr 297 – 1 lipca 2013 Oleiste Dynamika (%) średnich cen sprzedaży (bez VAT) Rynek światowy Optymistyczne prognozy zbiorów nasion słonecznika w sezonie 2013/2014 Światowa produkcja słonecznika w sezonie 2013/2014 prawdopodobnie bedzie ˛ wieksza ˛ od tej w sezonie 2012/2013 i zbliży sie˛ do rekordowego poziomu odnotowanego w sezonie 2011/2012. W rezultacie, zwiekszy ˛ sie˛ podaż oleju i śruty słonecznikowej. Oil World szacuje globalna˛ powierzchnie˛ zasiewów na 25,8 mln ha, czyli o 0,4 mln ha powyżej ubiegłorocznej. Najwiek˛ szy wzrost zasiewów odnotowano w Rosji. W br. ze wzgledu ˛ na niesprzyjajace ˛ warunki pogodowe rosyjskim rolnikom nie udało sie˛ w odpowiednim terminie ukończyć siewów pszenicy jarej, w zwiazku ˛ z czym zdecydowali sie˛ zwiek˛ szyć powierzchnie˛ zasiewów kukurydzy i słonecznika. Szacuje sie, ˛ że do 20 czerwca br. słonecznikiem obsiano tam 6,8 mln ha, tj. o 0,5-0,6 mln ha wiecej ˛ niż przed rokiem. Zakładajac, ˛ że tegoroczne światowe plony nasion słonecznika bed ˛ a˛ wyższe od słabych ubiegłorocznych (dotychczasowy przebieg warunków pogodowych na półkuli północnej był sprzyjajacy), ˛ Oil World, prognozuje globalna˛ produkcje˛ na poziomie 38,91 mln t wobec 35,94 mln t w sezonie 2012/2013 i 39,44 mln t w sezonie 2010/2011. Tydzień Rzepak t (17-23.06) t/t-1 (10-16.06) t/t-2 (03-09.06) t/t-3 (27.05-02.06) t/t-4 (20-26.05) r/r (PLN/t) 1995 -0,20 1,17 1,37 1,89 -0,84 Olej rzepakowy rafinowany (PLN/t) 3991 0,94 3,26 -2,30 -0,89 -10,23 Śruta rzepakowa (PLN/t) 1153 5,30 2,95 -3,11 5,88 8,47 Makuch rzepakowy (PLN/t) 1279 0,16 -0,54 2,32 2,57 17,34 Źródło: MRiRW Światowe ceny olejów i oleistych Źródło: Oil World • Na Ukrainie, która jest najwiekszym ˛ światowym producentem słonecznika, tegoroczne zbiory moga˛ osiagn ˛ ać ˛ rekordowy poziom 9,4 mln t wobec 8,8 mln t w 2012 roku, o ile warunki pogodowe w dalszym okresie wegetacji pozostana˛ sprzyjajace. ˛ • W Rosji zbiory moga˛ wynieść 8,6 mln t wobec niecałych 8 mln t w 2012 roku. • Znaczny wzrost zbiorów jest oczekiwany również w UE, która w br. może wyprodukować ponad 8 mln t nasion słonecznika wobec 6,8 mln t w ub.r. Ceny produktów oleistych na giełdach światowych z 28.06.2013 r. Termin dostawy soja USD/t VII 13 574,82 VIII 13 525,95 IX 13 478,84 X 13 460,03 (XI’13) XII 13 461,72 (I’14) CBOT śruta sojowa USD/short t (ok. 907 kg) 490,30 434,90 400,70 376,80 374,00 MATIF (EUR/t) rzepak 393,50 394,25 (XI’13) 392,75 (II’14) Źródło: Reuters CBOT - Chicago Board of Trade; MATIF - Marche a Terme International de France Oil World prognozuje, że światowy przerób nasion słonecznika w sezonie 2013/2014 może wynieść 35,1 mln t, czyli o 2,4 mln t wiecej ˛ niż w sezonie 2012/2013. Wzrostu przerobu oczekuje sie˛ m.in. w Rosji. Globalne zapasy surowca na koniec sezonu 2013/2014 najprawdopodobniej zwieksz ˛ a˛ sie˛ do 2,5 mln t w porównaniu z 2,2 mln t w końcówce sezonu 2012/2013. Relacje podażowo-popytowe na światowym rynku słonecznika w sezonie 2013/2014 bed ˛ a˛ mniej napiete ˛ niż w latach poprzednich. Wskaźnik zapasy / konsumpcja może osiagn ˛ ać ˛ poziom 6,5% wobec 6,1 % w sezonie 2012/2013 i 6,3% w sezonie 2011/2012. Spadaja˛ ceny rzepaku na giełdzie MATIF Czwarty tydzień z rz˛edu spadaja˛ ceny rzepaku na giełdzie MATIF, do poziomu nie notowanego od października 2010 roku. W ostatni piatek ˛ 28.06, cena rzepaku w kontrakcie najbliższym (sierpień 2013) wyniosła 393,50 EUR/t i była o 4,2% niższa niż przed tygodniem, natomiast cena rzepaku w kontrakcie listopadowym 2013 wyniosła 394,25 EUR/t i była o 4,0% niższa w stosunku do ceny sprzed tygodnia. Jak podaje Sparks, coraz wieksz ˛ a˛ presje˛ na notowania cen rzepaku wywieraja˛ dobra kondycja upraw rzepaku w UE i perspektywy wysokich zbiorów. 3 AgroTydzień Nr 297 – 1 lipca 2013 Mieso ˛ Przecietne ˛ ceny żywca (PLN/kg; bez VAT) (17-23.06) Rynek krajowy Na rynku wieprzowiny widać stopniowe odbicie cen. Po okresie stosunkowo niskich cen miesa ˛ wieprzowego obserwowanych od poczatku ˛ 2013 roku, obecnie widać stopniowe ożywienie na rynku. Według ostatnich danych MRiRW w okresie sześciu tygodni (13-19.05 - 1723.06.2013) ceny wieprzowiny wzrosły o 11%, tj. o 0,58 zł/kg, do poziomu 5,66 zł/kg. Podobne tendencje można było zauważyć na rynku unijnym, gdzie ceny żywca wzrosły o 6% do poziomu ok. 174,88 euro/100kg (17-23.06.2013 roku). Według danych Komisji Europejskiej takie umacnianie sie˛ cen żywca miało miejsce w szczególności we Włoszech, Niemczech i w Hiszpanii. Obserwowane wzrosty cen sa˛ prawdopodobnie uwarunkowane ograniczona˛ podaża˛ żywca na rynku, jak również czynnikami sezonowymi w II kwartale. Ocenia sie, ˛ że elementem wspierajacym ˛ wzrost cen był również dynamiczny wzrost eksportu. Dane za pierwsze cztery miesiace ˛ 2013 r. wskazuja˛ na 17% wzrost wywozu w relacji rocznej. Przy czym w tym okresie import miesa ˛ nieznacznie zmalał o 0,7%, co miało przełożenie na poprawe˛ salda wymiany handlowej. Jeśli dynamika wywozu utrzymała sie˛ na zbliżonym poziomie w maju i czerwcu miało to prawdopodobnie przełożenie na podwyżki cen na rynku krajowym. W lipcu można oczekiwać kontynuacji wzrostu cen żywca, jednak podwyżki nie powinny być aż tak wysokie jak do tej pory. Czynnikiem oddziałujacym ˛ w kierunku dalszego umacniania sie˛ cen byłby dynamiczny wzrost eksportu, mniejsza podaż miesa ˛ na rynku - malejaca ˛ produkcja, jak również okres letni, który charakteryzuje sie˛ mniejsza˛ wydajnościa˛ uboju (niższa średnia waga tuczników). Rośnie dynamika eksportu miesa ˛ wołowego mrożonego, jednocześnie maleje wywóz miesa ˛ świeżego lub chłodzonego. W rezultacie w okresie I-IV 2013 r. można było zaobserwować stagnacje˛ w łacznym ˛ wywozie miesa ˛ wołowego w skali roku. Według ostatnich notowań dot. handlu zagranicznego MRiRW za pierwsze cztery miesiace ˛ 2013 r. nastapił ˛ znaczny, 20-procentowy, wzrost wywozu miesa ˛ wołowego mrożonego do poziomu 15,3 tys. t w stosunku do tego samego okresu rok wcześniej. Przy czym w tym okresie eksport miesa ˛ świeżego lub chłodzonego zmalał ok. 4% do poziomu 66 tys. ton. W rezultacie łaczny ˛ wywóz miesa ˛ wołowego w okresie I-IV 2013 utrzymał sie˛ na zbliżonym poziomie w relacji rocznej. Jednak w skali roku doszło do zmian po stronie głównych odbiorców. W przypadku wywozu miesa ˛ wołowego świeżego, chłodzonego Turcja znikneła ˛ z mapy krajów importujacych ˛ polska˛ wołowine. ˛ Obecnie ponad 60% miesa ˛ trafia do trzech odbiorców: Włoch, Niemiec i Niderlandów (25%, 21% i 17%). Na rynku zbytu miesa ˛ wołowego mrożonego wystepuje ˛ wieksza ˛ dywersyfikacja, z dominujacym ˛ w okresie I-IV 2013 r. Uzbekistanem, Niderlandami i Francja˛ (15%, 12% i 10%). Co ciekawe wolumen wywozu do Uzbekistanu w skali roku, z bardzo niskiego poziomu, zwiekszył ˛ sie˛ kilka krotnie, dla Niderlandów i Francji był to ok. 45% i 51% wzrost. Towar Polska Północny Trzoda 5,66 chlewna Prosieta ˛ ∗∗∗ 174,02 do 20 kg Byki do 2 lat (URO) 6,64 Byki >2 lat (R) 6,53 Krowy (ROP) 4,98 Jałówki (URO) 6,30 Bydło 6,02 ogółem Kurcz˛eta 4,05 brojlery Indory 6,11 Makroregiony∗ Centralny Pd.-Wsch. Zachodni∗∗ 5,62 5,74 5,66 5,59 149,60 163,61 188,64 175,00 6,45 6,42 4,79 5,90 6,67 6,56 4,99 6,34 6,65 6,51 5,02 6,36 - 5,77 6,07 6,03 - 4,09 4,04 4,14 4,00 6,21 - - 5,98 Źródło: MRiRW ∗ Makroregiony: Północny: pomorskie, warmińsko-mazurskie, kujawsko-pomorskie; Centralny: mazowieckie, łódzkie, podlaskie; Południowo-Wschodni: lubelskie, świetokrzyskie, ˛ podkarpackie, małopolskie, ślaskie; ˛ Zachodni: opolskie, dolnoślaskie, ˛ wielkopolskie, lubuskie, zachodniopomorskie. ∗∗ Region zachodni dla bydła został cz˛eściowo właczony ˛ do regionu centralnego i północnego. ∗∗∗ PLN/szt. Dynamika (%) średnich cen skupu żywca w Polsce Tydzień Trzoda chlewna t (17-23.06) 5,66 PLN/kg t/t-1 (10-16.06) 2,0 t/t-2 (03-09.06) 4,7 t/t-3 (03-09.06) 8,2 t/t-4 (27.05-02.06) 9,6 r/r 1,5 Bydło 6,02 PLN/kg 0,6 0,7 0,9 0,9 -5,3 Kurcz˛eta 4,05 PLN/kg -0,1 -0,9 -0,3 -0,3 0,9 Indory 6,11 PLN/kg 1,9 2,6 4,2 5,0 12,0 Źródło: Opracowanie własne na podstawie MRiRW Średnie ceny skupu żywca w Polsce (notowania miesieczne) ˛ Źródło: Opracowanie własne na podstawie GUS Ceny referencyjne żywca i miesa ˛ w wybranych krajach UE (17-23.06) Trzoda chlewna E+S EUR/100 kg mps Niemcy 173,40 Francja 168,00 Holandia 156,49 Dania 155,79 Polska 175,79 Czechy 172,84 W˛egry 173,78 Litwa 178,82 Słowacja 174,53 Rumunia 175,70 UE średnio 174,88 Bydło kl. U+R+O EUR/100 kg mpc 363,52 384,49 352,00 395,58 295,47 325,34 258,96 327,03 320,66 281,35 371,56 Kurcz˛eta tuszki 65% EUR/100 kg 263,00 235,00 205,00 266,31 145,56 196,34 169,20 156,46 206,72 173,76 199,99 Źródło: KE 4 AgroTydzień Nr 297 – 1 lipca 2013 Mleko Rynek europejski Chorwacja a sektor mleczarki w UE Członkostwo Chorwacji w Unii Europejskiej prawdopodobnie nie przyniesie dużych zmian na wspólnotowym rynku mleczarskim. Z rocznym skupem na poziomie około 600650 tys. t kraj ten zajmuje 23 miejsce pod tym wzgledem ˛ w UE-28, zaraz za Estonia˛ a przed Słowenia. ˛ Co wiecej, ˛ z 4,4-milionowa˛ populacja˛ nie stanowi także istotnego rynku zbytu dla unijnych eksporterów. W Chorwacji produkcja mleka jest równie silnie rozrobiona jak w Polsce. Według spisu rolnego z 2003 roku statystyczne stado krów liczyło zaledwie 3,08 sztuk (w Polsce w tamtym czasie było to 3,8, a obecnie 6,8 sztuk). Ilość mleka przerabianego przez mleczarnie powoli rosła do 2009 roku (od 2000 do 2009 roku zwiekszyła ˛ sie˛ o ponad 77% do 675 tys. t), od tego czasu obserwowany jest jej systematyczny spadek. W Chorwacji stopniowo rośnie także spożycie przetworów mleczarskich. Obecnie wynosi około 185 litrów na osobe˛ (w ekwiwalencie mleka) i jest silnie zróżnicowane regionalnie. Konsumpcja serów jest nadal niska (około 7 kg/osobe/rok) ˛ i w kolejnych latach prawdopodobnie bedzie ˛ wykazywała tendencje˛ wzrostowa. ˛ Pomimo przemian jakie zaszły w ostatnich latach w chorwackim sektorze mleczarskim (dynamiczny spadek liczby gospodarstw, rosnacy ˛ udział skupu w produkcji ), kraj ten nadal pozostaje importerem netto artykułów mlecznych. W latach 2000-2010 roku import siegn ˛ ał˛ 150-190 tys. t (w ekwiwalencie mleka – dla porównania w Polsce jest to około 900 tys. t), zaś eksport 55-106 tys. t (w Polsce około 2200 tys. t). Najwiekszy ˛ udział w przywozie maja˛ sery, produkty fermentowane oraz mleko. Czołowym dostawca˛ artykułów mlecznych na rynek chorwacki sa˛ Niemcy (głównie sera i produktów fermentowanych). Mleko płynne i w proszku pochodzi przede wszystkim z Bośni i Hercegowiny oraz Polski i Czech. Można przypuszczać, że po wstapie˛ niu Chorwacji do UE zwiekszy ˛ sie˛ jej wymiana handlowa artykułami mleczarskimi z pozostałymi państwami ugrupowania kosztem Bośni i Hercegowiny. Eksport polskich przetworów mleczarskich do Chorwacji Chorwacja nie należy do najwiekszych ˛ odbiorców polskich artykułów mleczarskich. W ubiegłym roku wartość sprzedaży przetworów mleczarskich na ten rynek ukształtowała sie˛ na poziomie 9,4 mln euro (0,7% całkowitej wartości eksportu mleczarskiego). Na przestrzeni ostatnich lat obserwuje sie˛ przede wszystkim wzrost wywozu w tym kierunku mleka w proszku – pomiedzy ˛ 2007 r. a 2012 r. wolumen eksportu zwiekszył ˛ sie˛ o 66% do 5,61 tys. ton. W pierwszych czterech miesiacach ˛ br. ilość sprzedanego mleka w proszku wzrosła o kolejne 20% do 1,5 tys. ton – stawiajac ˛ Chorwacje˛ na piatym ˛ miejscu wśród naszych odbiorców tego produktu (jeżeli weźmiemy pod uwage˛ wartość sprzedaży, spadnie ona na 9 miejsce). Kraj ten stanowi także niewielki rynek zbytu dla polskiego masła (niespełna 2% udział w całkowitym eksporcie masła z Polski). Przecietne ˛ ceny mleka i jego przetworów (PLN/100 kg; bez VAT) (17-23.06) Towar Polska Mleko surowe∗∗ 125,23 PMP 1 404,29 OMP 1 273,55 Masło w blok. 1 601,52 Masło konfek. 1 598,29 Ser Edamski 1 409,83 Ser Gouda 1 421,05 Północny 125,68 1 392,93 1 291,96 1 597,92 1 599,04 1 390,65 1 416,12 Makroregiony∗ Centralny Pd.-Wsch. 123,64 125,48 1 500,65 1 335,67 1 285,75 1 319,16 1 611,86 1 586,61 1 620,70 1 569,16 1 442,31 1 427,88 1 432,56 1 470,75 Zachodni 126,21 1 446,55 1 183,23 1 616,90 1 587,29 nld 1 386,68 Źródło: MRiRW ∗ Makroregiony: Północny: pomorskie, warmińsko-mazurskie, kujawsko-pomorskie; Centralny: mazowieckie, łódzkie, podlaskie; Południowo-Wschodni: lubelskie, świetokrzyskie, ˛ podkarpackie, małopolskie, ślaskie; ˛ Zachodni: opolskie, dolnoślaskie, ˛ wielkopolskie, lubuskie, zachodniopomorskie. ∗∗ Dane za maj 2013 r. Średnie ceny sprzedaży bydła mlecznego na targowiskach (PLN/szt.) (17-23.06) Kategoria bydła Jałówki cielne Krowy mleczne Cena 3125,00 3240,00 zmiana tyg. (w %) -2,4 -2,4 zmiana roczna (w %) 0,1 Źródło: MRiRW Ceny produktów mleczarskich (bez VAT) w Polsce (notowania miesieczne) ˛ Źródło: Opracowanie własne na podstawie MRiRW Dynamika (%) cen głównych wyrobów mleczarskich w Polsce Tydzień Masło ekstra w blokach (PLN/100 kg) t (17-23.06) 1 601,52 t/t-1 (10-16.06) 2,0 t/t-2 (3-9.06) 3,4 t/t-3 (27.05-2.06) 4,8 t/t-4 (20-26.05) 4,3 r/r 43,7 OMP (PLN/100 kg) 1 273,55 0,1 0,9 0,2 1,1 50,2 Ser Edamski (PLN/100 kg) 1 409,83 1,3 0,6 1,7 2,1 13,5 Źródło: Opracowanie własne na podstawie MRiRW Ceny skupu oraz zbytu mleka i przetworów mleczarskich w wybranych krajach UE (17-23.06) oraz ceny eksportowe w portach Oceanii i Europy Zachodniej (10-21.06; F.O.B.) w EUR/100kg Niemcy Francja Holandia Polska Czechy Słowacja Oceania Europa Zachodnia Stałe refundacje Refundacje przetargowe Mleko surowe* OMP 34,65 32,00 37,00 30,26 31,80 31,78 30,33** - 318 315 308 298 329 314 0,00 - Masło ekstra (w blokach) 415 420 417 374 308 394 0,00 - Źródło: MRiRW, USDA-Agricultural Marketing Service, KE ∗ Dane za kwiecień 2013 r. ∗∗ Nowa Zelandia, Fonterra, kwiecień 2013 r. 5 AgroTydzień Nr 297 – 1 lipca 2013 Owoce i warzywa Ceny hurtowe owoców na giełdach towarowych (PLN/kg) Rynek światowy Zbiory wiśni w USA W Stanach Zjednoczonych zacz˛eły sie˛ zbiory wiśni. Warunki w jakich sie˛ odbywaja˛ sa˛ jednak zróżnicowane. Nie jest wiadomo jak ostatecznie ukształtuje sie˛ ich wysokość, jednak z rynku nie dochodza˛ informacje o tym, żeby miały być w tym roku niższe. W ubiegłym, w stanie Michigan nastapił ˛ znaczny spadek produkcji w relacji do 2011 roku (aż o 75% - dane Foodnews). Stany Zjednoczone, w celu zaspokojenia wewnetrznego ˛ popytu, musiały zwiekszyć ˛ import mrożonek wiśni, w tym również z Polski (w okresie VII 2012-II 2013 eksport mrożonek z wiśni z Polski do USA wyniósł blisko 14 tys. t). Można oceniać, że w przypadku lepszych zbiorów, spadek popytu na wiśnie ze strony USA, który w sposób wyraźny przyczynił sie˛ do ubiegłorocznego, znacznego wzrostu cen, może przełożyć sie˛ na ich spadek w sezonie bieżacym. ˛ Niemniej niski stan zapasów, oraz, mimo spadków w pierwszym kwartale 2013 roku, utrzymujace ˛ sie˛ na relatywnie wysokim poziomie ceny mrożonych wiśni moga˛ wpłynać ˛ na to, że ceny ich skupu bed ˛ a˛ również relatywnie wysokie. Według danych Foodnews w połowie maja br. cena mrożonych z wiśni z Polski wynosiła 1,95 euro/kg i była o 15% wyższa w porównaniu do średniej ceny w maju 2012 roku. Rynek krajowy Ceny agrestu w krajowym skupie Krajowe Czereśnie Jabłka Jonagored Ligol Lobo Szampion Truskawki Importowane Banany Cytryny Pomarańcze Bronisze 27.06 Min Max Lublin 25.06 Min Max 3,50 8,00 4,00 7,00 2,00 2,50 2,00 2,00 3,00 3,00 3,00 3,00 3,00 4,00 2,67 8,00 3,75 5,00 3,00 4,48 6,50 5,00 3,33 5,50 3,00 Poznań 27.06 Min Max 3,00 12,00 2,33 2,33 2,00 2,33 4,00 3,00 3,00 2,67 3,00 6,00 4,16 6,00 4,40 4,00 5,70 4,50 4,56 6,50 5,00 Źródło: MRiRW Ceny hurtowe warzyw na giełdach towarowych (PLN/kg) Bronisze 27.06 Min Max Krajowe Buraki ćwikłowe Cebula biała Kalafiory Kapusta biała Marchew Ogórki krótkie Pietruszka Pomidory Sałata Ziemniaki młode Pieczarki Importowane Papryka czerwona Lublin 25.06 Min Max 1,50 1,76 4,00 1,00 1,20 1,15 3,00 0,75 1,80 1,30 4,30 3,00 1,25 2,50 4,50 4,00 1,50 3,00 0,85 2,40 2,00 5,50 4,00 2,20 3,00 5,50 1,00 1,40 3,00 0,60 3,40 3,00 1,56 1,00 5,00 12,00 13,00 12,00 Poznań 27.06 Min Max 1,20 0,80 2,00 3,00 1,30 3,50 6,00 3,30 1,88 1,30 5,50 2,00 1,40 3,60 3,00 1,50 1,60 4,50 2,20 1,50 4,60 3,33 1,83 2,00 5,00 12,00 10,00 11,00 Źródło: MRiRW Na krajowym rynku rozpoczał˛ sie˛ skup agrestu. Jego ceny sa˛ zróżnicowane i wahaja˛ sie˛ od 2,80 zł/kg w województwie podkarpackim do 4,00 zł/kg w województwie dolnoślaskim ˛ (wszystkie ceny loco zakład, dane dla 24-25 VI). Dane monitoringu cen Ministerstwa Rolnictwa wykazuja, ˛ że w analogicznym okresie rok wcześniej ceny skupu wynosiły od 3,00 do 3,83 zł/kg (loco zakład), co oznacza, że były niższe od tegorocznych. Spowodowane może być to mniejsza˛ podaża˛ agrestu w sezonie bieżacym. ˛ Jak wskazuje IERiGŻ-PIB (za owocewarzywakwiaty.pl) zbiory tych owoców w 2013 roku moga˛ być mniejsze w głównej mierze w wyniku strat mrozowy w uprawach. Spadek produkcji oceniony został na 1-2 tys. ton - w 2012 roku zbiory agrestu zostały oszacowane przez GUS na 16 tys. t. Średnie miesieczne ˛ ceny skupu wybranych owoców (PLN/kg) Źródło: Opracowanie własne na podstawie MRiRW Średnie miesieczne ˛ ceny skupu wybranych warzyw (PLN/kg) Ceny skupu netto w zakładach przetwórczych i chłodniach w dniach 24-25.06.2013 (PLN/kg) Województwo Lubelskie Łódzkie Mazowieckie Podkarpackie Średnio Tydzień wcześniej Przed rokiem Truskawki odszypułkowane 3,10lz-3,20lz 3,00lz 3,00lz-3,40lz 3,40lz 3,00-3,25lz 2,67-3,03lz 4,50-5,26lz Truskawki nieodszypułk. 2,00lz 1,50lz 1,60lz 2,00lz 1,78lz 1,83lz 3,58lz Agrest 2,80lz-3,60lz 3,48lz 3,38lz 3,00-3,83lz Źródło:Dane zbierane przez ZEO-IERIGŻ-PIB lz-ceny loco zakład Źródło: Opracowanie własne na podstawie MRiRW 6 AgroTydzień