pisać światłem – literatura i fotografia

Transkrypt

Uniwersytet Śląski w Katowicach
Wydział
str. 1
Kierunek i poziom studiów: SZTUKA PISANIA, poziom 1
Sylabus modułu: PRZEDMIOT DO WYBORU
1. Informacje ogólne
koordynator modułu
rok akademicki
semestr
forma studiów
sposób ustalania oceny końcowej modułu
dr Grzegorz Olszański
2014/2015
II
studia stacjonarne
końcowa ocena z kursu jest równoważna ocenie końcowej
modułu
warianty modułu w semestrze zimowym roku akad.
2015/2016 (do wyboru):
1/ dr hab. prof. UŚ Elżbieta Dutka: Topobiografie w literaturze
XX i XXI wieku – czwartki, 11.30–13.00, s. 421;
2/ dr hab. Grażyna Maroszczuk: Wywiad rzeka — poetyka i
pragmatyka – środy, 8.00–9.30, s. 401;
3/ dr Grzegorz Olszański: Pisać światłem – literatura i fotografia – środy, 16.30–18.00, s. 415
4/ dr Marek Piętka: Polskie kabarety literackie w latach 1960–
1980 – wtorki, 16.30–18.00, s. 115.
5/ dr hab. Marta Tomczok: Holokaust i popkultura – środy,
13.15–14.45, s. 421
Wydział
str. 2
Nazwa wariantu modułu:
TOPOBIOGRAFIE W LITERATURZE XX i XXI WIEKU
2. Opis zajęć dydaktycznych i pracy studenta
nazwa
Kod
Topobiografie w literaturze XX i XXI wieku
prowadzący
grupa(-y)
treści zajęć
metody prowadzenia zajęć
liczba godzin
dydaktycznych
(kontaktowych)
liczba godzin
pracy własnej
dr hab. prof. UŚ Elżbieta Dutka
logowanie w systemie USOS (limit 16 osób)
Podczas zajęć zostaną przeanalizowane różne teksty literackie i z pogranicza literatury, w których można dostrzec nieco odmienny od tradycyjnego model pisarstwa (auto)biograficznego. Kluczowym zagadnieniem omawianym w ramach ćwiczeń będzie
historia człowieka rozumiana poprzez miejsca geograficzne, splot topografii i biografii.
Rozważona zostanie koncepcja „miejsc autobiograficznych” (M. Czermińskiej), a także
auto/bio/geo/grafii (E. Rybickiej), zgodnie z którą życie jest postrzegane jako szereg
sekwencji czasoprzestrzennych; postawione zostaną pytania o znaczenie doświadczenia miejsc i przestrzeni dla samopoznania lub poznania innych, o tworzenie i rozumienie siebie w interakcji z przestrzenią (zamieszkiwaną lub doświadczaną podczas podróży, wybieraną, narzucaną, odkrywaną). W takim kontekście poddane interpretacji
zostaną wybrane wiersze J. Hartwig, związane z Francją („pępek świata” - pytanie o
centrum i peryferie kultury europejskiej), Ameryką (doświadczenie „inności” tego
kontynentu, odkrywanie codzienności, zwykłości, „przystanek Ameryka”), a także Polską (skomplikowane relacje z miejscem urodzenia – „zaułek pamięci”, Polska widziana
z bliska i z oddali). Punktem odniesienia dla tych zajęć będą zapisy miejsc w biografii i
twórczości innych poetów (C. Miłosza, T. Różyckiego).
Kolejny blok zajęć zostanie poświęcony biografiom himalaistów: J. Kukuczki, W. Rutkiewicz. Postawione zostaną pytania o zapis doświadczeń górskich, znaczenie przestrzeni górskiej w indywidualnych historiach („pionowy świat”), biograficzne, ale także
kulturowe, antropologiczne aspekty himalaizmu. W przypadku biografii J. Kukuczki
wyeksponowany zostanie związek pomiędzy himalaizmem a regionalizmem, natomiast historia Wandy Rutkiewicz skłania do postawienia pytań o kobiece doświadczenia.
Zaproponowana zostanie również refleksja na temat biografii naznaczonych Zagładą,
w których istotną rolę odgrywa przestrzeń getta. Interesujące wydaje się porównanie
biografii Wiery Gran i Ireny Gelblum – dwóch ocalonych kobiet, które w różny sposób
zmagały się przez całe życie z tym, co przeżyły w getcie i podczas wojny.
Omówione zostaną również współczesne doświadczenia przestrzenne, związane z
podróżą i osiedleniem w wybranym miejscu. Impulsem do podjęcia refleksji na ten
temat będzie pisarstwo A. Stasiuka i M. Wilka.
Autorskie zajęcia o charakterze seminaryjnym prowadzone głównie metodą dyskusji
(omówienie tekstów teoretycznych, analiza i interpretacja utworów, referaty wygłaszane przez studentów).
30 godzin ćwiczeń
60
Wydział
studenta
opis pracy własnej studenta
organizacja zajęć
literatura obowiązkowa
str. 3
Student jest zobowiązany do lektury zalecanych tekstów literackich i naukowych,
interpretacji i analizy wskazanych tekstów i (dla chętnych) przygotowania referatu.
E. Rybicka: Auto/bio/geo/grafie. W: Eadem: Geopoetyka. Przestrzeń i miejsce we
współczesnych teoriach i praktykach literackich. Kraków 2014, s. 277–296.
M. Czermińska: Miejsca autobiograficzne. Propozycja w ramach geopoetyki. „Teksty
Drugie” 2011, nr 5, s. 183–200.
J. Hartwig: wybrane wiersze (z tomów: Wiersze amerykańskie, Nie ma odpowiedzi,
Podziękowanie za gościnę)
R. Grzela: Wybór Ireny. Warszawa 2014.
A. Tuszyńska: Oskrażona: Wiera Gran. Kraków 2010.
J. Kukuczka: Mój pionowy świat. Katowice 2014.
J. Kukuczka: Na szczytach świata. Spisał i opracował T. Malanowski. Katowice 1990.
W. Rutkiewicz: Na jednej linie. Współpraca autorska E. Matuszewska. Warszawa 2010.
A. Stasiuk: Wschód. Wołowiec 2014.
M. Wilk: Lotem gęsi. Warszawa 2012.
M. Wilk: Dom włóczęgi. Warszawa 2014.
literatura uzupełniająca
E. Matuszewska: Uciec jak najwyżej. Nie dokończone życie Wandy Rutkiewicz. Warszawa 2010.
T. Różycki: Tomi. Notatki z miejsca postoju. Warszawa 2013.
E. Rybicka: Homo geographicus. Miłosza topografie i auto/bio/geo/grafie. W: Eadem:
Geopoetyka. Przestrzeń i miejsce we współczesnych teoriach i praktykach literackich.
Krakó w 2014, s. 408–422.
informacje dodatkowe
[email protected]
3. Opis sposobów weryfikacji efektów kształcenia modułu
Nazwa
Topobiografie w literaturze XX i XXI wieku
kod(-y) zajęć
osoba(-y) przeprowadzająca(-e) weryfikację
grupa(-y)
wymagania merytoryczne
kryteria oceny
przebieg procesu
weryfikacji
Kod
dr hab. prof. UŚ Elżbieta Dutka
Studenci zapisani na zajęcia
Student posiada wiedzę na temat modelu pisarstwa autobiograficznego i biograficznego, w którym istotną rolę odgrywa przestrzeń (znajomość terminów: miejsca
autobiograficzne, auto/bio/geo/grafia, homo geographicus, topografia, biografistyka), potrafi analizować i interpretować wskazane teksty literackie i naukowe.
Oceniany będzie stopień przygotowania studenta do zajęć, aktywność (udział w
dyskusji), a dodatkowo także przygotowanie (przez chętnych studentów) referatów.
Na każdych zajęciach.
Wydział
str. 4
[email protected]
WYWIAD RZEKA — POETYKA I PRAGMATYKA
nazwa
Kod
prowadzący
grupa(-y)
treści zajęć
dr hab. Grażyna Maroszczuk
Logowanie w systemie USOS (limit 16 osób)
Kurs przybliża zagadnienia poetyki i pragmatyki tekstów „paraliterackich”. Omawia „wywiady
z …”, „rozmowy z..” „wywiady delty”, „dyskusje dyscyplinowane”, „pamiętniki mówione”,
„sylwy mówione”, „dwuautorskie formy zautobiografizowanej publicystyki”. Dotyczy zagadnień poetyki (analizy budowy i struktury wypowiedzenia) i pragmatycznych sposobów funkcjonowania tych tekstów w perspektywie komunikacyjnej (kreowanie wizerunku, propagowanie określonych postaw, prezentacji poglądów). Omawia konwencje tych wypowiedzi traktowanych jako źródło autobiograficznego, metaliterackiego i informacyjnego komentarza nie
wykluczającego kontekstów głębszych, egzystencjalnych.
Metody prowadzenia zajęć
liczba godzin
dydaktycznych
(kontaktowych)
liczba godzin
pracy własnej
studenta
Ćwiczenia, analiza porównawcza tekstów interlokucyjnych, korekta prac studenta.
30
60
Przygotowanie do zajęć, lektura tekstów teoretycznych i literackich, prace pisemne: wprawki
literackie, wywiad, „rozmowa z…”, „wywiad delta”. Redagowanie wypowiedzi pisemnych i
kształcenie krytycznego słuchania ( fragmenty taśm z nagraniami książkowych rozmów z pisarzami).
Literatura teoretyczna: (obowiązuje znajomość wybranych fragmentów)
1. A. Główczewski: Wstęp. W: Tenże: Poetyka i pragmatyka „rozmów z…”. Toruń 2005,
Fragmenty wskazane przez prowadzącego: (s. 20-55, s. 175-222)
2. Jacek Dąbała: O twórczym pisaniu. „Teksty Drugie”2000 nr 1-2, s. 209-217.
3. A. Łebkowska: Rozmowa z pisarzem – analiza gatunku. W: Kryzys czy przełom. Studia
z teorii i historii literatury. Red M. Lubelska i A. Łebkowska. Kraków 1994, s. 175-187.
4. D. Szajnert: Osoba w paratekstach. W: Osoba w literaturze i komunikacji literackiej.
Red. E. Balcerzan i W. Bolecki. Warszawa 2000, s. 60-64.
Literatura piękna:
1. A. Wat: Mój wiek. Pamiętnik mówiony. T. 1 i 2. Oprac. R. Habielski. Kraków 2011.
(fragmenty do wyboru).
2. J. Rolicki, E. Gierek: Przerwana dekada. Warszawa 1990.
Wydział
Literatura uzupełniająca
str. 5
3. T. Konwicki, P. Kaniecki: W pośpiechu. Wołowiec 2011. (fragmenty do wyboru)
4. P. Marecki, P. Kletowski: Żuławski. Przewodnik Krytyki Politycznej. Warszawa 2008.
(fragmenty do wyboru).
Teksty wybrane z listy przedstawionej przez prowadzącego.
Nazwa
Kod
kod(-y) zajęć
grupa(-y)
Wymagania merytoryczne
kryteria oceny
przebieg procesu
weryfikacji
Informacje dodatkowe
dr hab. Grażyna Maroszczuk
1. Przygotowanie lekturowe i merytoryczne, aktywność w czasie zajęć
2. Stylistyczna i kompozycyjna poprawność samodzielnej próby literackiej
3. Wiedza o tekstach interlokucyjnych w zakresie wyznaczonym w trakcie zajęć.
Końcowa ocena kursu jest wypadkową oceny za aktywny udział w ćwiczenia (40 % oceny końcowej), pracy pisemnej (60% oceny końcowej).
Praca pisemna (samodzielne próby literackie ). Dla uzyskania pozytywnej oceny końcowej
wymaga się wszystkich pozytywnych ocen składowych.
Najciekawsze prace pisemne (samodzielne próby literackie), wybrane wspólnie przez
prowadzącego i studentów, mogą zostać ogłoszone na portalu internetowym us.edu.pl.
PISAĆ ŚWIATŁEM – LITERATURA I FOTOGRAFIA
nazwa
Kod
prowadzący
grupa(-y)
treści zajęć
liczba godzin
dydaktycznych
(kontaktowych)
Kurs dotyczy rozmaitych relacji zachodzących między literaturą a fotografią. Przedmiotem rozważań będą zarówno utwory prozatorskie i poetyckie, których autorzy
wykorzystują fotografię jako ważny punkt odniesienia oraz źródło inspiracji, jak i kwestie teoretyczne dotyczące na przykład przemian literatury pod wpływem wynalazku
fotografii, zjawiska ekfrazy, sztuki lektury zdjęć czy rozmaitych wizerunków pisarzy
uwiecznionych na fotografiach.
Ćwiczenia – lektura i omówienie wybranych tekstów artystycznych oraz teoretycznych
dotyczących związków literatury i fotografii.
30
Wydział
str. 6
liczba godzin
pracy własnej
studenta
organizacja zajęć
60
M. Koszowy: W poszukiwaniu rzeczywistości. Mediacyjna rola fotografii we współczesnej prozie polskiej.
C. Zaleski: Pragnienie, poznanie, przemijanie. Fotograficzne reprezentacje w literaturze polskiej.
K. Olechnicki: Fotoblogi, pamiętniki z opcją przekazu.
S. Sikora: Fotografia między dokumentem a symbolem
G. Berger: O patrzeniu.
M. Michałowska: Foto-teksty. Związki fotografii z narracją.
Przygotowanie do zajęć; lektura zadanych tekstów; przygotowanie pracy pisemnej
Pisane światłem. Antologia poezji inspirowanej fotografią.
W. Wirpsza: Wiersze do fotografii
J. Dehnel: Fotoplastikon.
Z. Libera, D. Foks: Co robi łączniczka.
A. Świrszczyńska: Budowałam barykadę (edycja uzupełniona zdjęciami)
A. Stasiuk: Jadąc do Badabag
R. Barthes: Światło obrazu.
T. Różewicz: Matka odchodzi.
S. Sontag: O fotografii.
B. Stiegler: Obrazy fotografii. Album metafor fotograficznych
Nazwa
kod
kod(-y) zajęć
grupa(-y)
kryteria oceny
przebieg procesu
weryfikacji
Znajomość przerabianych lektur, przygotowanie pracy pisemnej dotyczącej lub
inspirowanej fotografią
Na końcową ocenę składa się ocena aktywności na zajęciach (50 proc.) oraz ocena
pracy pisemnej (50 proc.)
Wydział
str. 7
POLSKIE KABARETY LITERACKIE W LATACH 1960–1980
nazwa
Kod
Polskie kabarety literackie w latach 1960–1980
prowadzący
grupa(-y)
treści zajęć
Metody prowadzenia zajęć
liczba godzin
dydaktycznych
(kontaktowych)
liczba godzin
pracy własnej
studenta
Literatura uzupełniająca
dr Marek Piętka
Celem zajęć jest przedstawienie różnorodnej twórczości satyrycznej kabaretów literackich lat 1960–1980 ubiegłego wieku z wyróżnieniem charakterystycznych cech
każdego nich. Dotyczy to:
1. Kabaretu Starszych Panów i Kabaretu (Jeszcze) Starszych Panów jako kabaretu postaci.
2. Innej scenicznej i telewizyjnej twórczość Jeremiego Przybory – Divertimenta i Teatru Niedużego – jako przykładu lirycznej formy satyry, wykorzystującej bogactwo
środków poetyckich.
3. Kabaretu Dudek – parodii stereotypu w postaci subtelnej kpiny z otaczającej rzeczywistości, osiąganej dzięki wieloznaczności tekstu („sens między wierszami”).
4. Kabaretu Elita i kabaretu Tey - satyry (w granicach obowiązującej cenzury) punktującej absurdy rzeczywistości PRL.
5. Kabaretu Piwnicy Pod Baranami - balansowanie na granicy spuścizny neoromantycznej i teatru absurdu.
6. Kabaretów telewizyjnych: Spotkanie z balladą, Galux Show i Własnie leci kabarecik
Olgi Lipińskiej – łączących elementy rewiowe z teatrem absurdu oraz reminiscencjami
kabaretu lirycznego (m. In. Kabaretu Zielona Gęś K. I. Gałczyńskiego).
7. Kabaretu radiowego 60 minut na godzinę i jego różnych kontynuacji jako połączenia teatru absurdu z zakamuflowaną satyrą polityczną.
Podczas zajęć wykorzystane zostaną prezentacje i materiały filmowymi. Analiza
przedstawionych tekstów. Aktywizacja studentów do tworzenia tekstów satyrycznych
z wykorzystaniem przedstawionych technik uzyskiwania efektów komicznych.
30
60
Zaznajomienie się z pełnymi wersjami programów kabaretowych zawartych w materiałach dla studentów. Tworzenie własnych tekstów satyrycznych w formie scenek
kabaretowych, pastiszu, parodii lub kabaretowej twórczości lirycznej na podstawie
udostępnionych materiałów.
Materiały dla studentów przygotowane w formie elektronicznej przez prowadzącego
zajęcia.
Dziewoński R., Dziewoński P., Dożylnie o Dudku Edwardzie Dziewońskim, Warszawa
2007.
Dziewoński R., Sęk z Dudkiem, Warszawa 1999.
Wydział
str. 8
Dziewoński R., Wasowska M., Wasowski G., Ostatni Naiwni. Leksykon Kabaretu Starszych Panów, Warszawa 2008.
Lipińska O., Co by tu jeszcze …, Warszawa 2009.
Olczak-Ronikier J., Piwnica pod Baranami. Warszawa 1997.
Przybora J., Przymknięte oko opaczności. Memuarów część I. „Warszawa 1998.
Przybora J., Przymknięte oko opaczności. Memuarów część II. Warszawa 1998.
Przybora J., Zdążyć z happy endem. Memuarów część III. Warszawa 1998.
Skoczyłaś J., Kabaret ELITA i Studio 202, Wrocław 2008.
Wasowska M. Wasowski G. Starsi Panowie Dwaj Kompendium niewiedzy, Kraków
2014.
Nazwa
Kod
Polskie kabarety literackie w latach 1960–1980
kod(-y) zajęć
grupa(-y)
Wymagania merytoryczne
kryteria oceny
przebieg procesu
weryfikacji
dr Marek Piętka
1. Przygotowanie lekturowe i merytoryczne, aktywność w czasie zajęć.
2. Tworzenie własnych tekstów satyrycznych w formie scenek kabaretowych, pastiszu, parodii lub kabaretowej twórczości lirycznej na podstawie udostępnionych
materiałów.
Aktywność na zajęciach (40%). Jakość przygotowanej pracy pisemnej na wybrany
temat spośród proponowanych w materiałach dla studentów (60%).
Prezentacja przygotowanej pracy pisemnej.
HOLOKAUST I POPKULTURA
nazwa
prowadzący
grupa(-y)
treści zajęć
kod
--------------
dr hab. Marta Tomczok
Rosnąca liczba popkulturowych opowieści o Holokauście (od filmu przez literackie
kryminały, teledyski, portale internetowe i fora społecznościowe, po komiksy) powoduje, że wzrasta również potrzeba nowych języków i umiejętności do rozumienia zjawiska, często lekceważonego przez tradycyjną wiedzę o Zagładzie. Zajęcia będą okazją
do omówienia opracowań teoretycznych, filozoficznych i krytycznych, pomocnych w
opisaniu związków tematu Zagłady z popkulturą; dyskusji wokół fragmentów filmów i
Wydział
liczba godzin
dydaktycznych
(kontaktowych)
liczba godzin
pracy własnej
studenta
organizacja zajęć
str. 9
bestsellerowych książek; postaramy się także określić granice kiczu we współczesnych
obrazach Holokaustu, oszacować, do czego potrzebny jest popularyzatorom tematu
szeroki dostęp do odbiorców i czy popularna proza o Zagładzie czyni więcej dobrego
(jako zachęta do kolejnych spotkań z tematem) czy złego (poprzez uniwersalizowanie i
rozmywanie jedynego w swoim rodzaju zdarzenia historycznego).
ćwiczenia (30 godz.) będą miały charakter analizy wybranych fragmentów tekstu literackiego, filmowego bądź teoretycznego z przewagą konwersatorium i dyskusji w
grupie; stosowane będą pokazy fragmentów filmów.
30
60
Przygotowanie do zajęć, obejmujące zalecone lektury literackie; udział w przygotowaniu referatu
Test na przedostatnich zajęciach
Lektor (reż. S. Daldry), 2008;
Miłoszewski Zygmunt, Ziarno prawdy, Warszawa 2011;
Modan Rutu, Zaduszki, przeł. Zuzanna Solakiewicz, Warszawa 2013;
Nurowska Maria, Wybór Anny, Warszawa 2010;
Ostatni pociąg do Auschwitz (reż. Joseph Vilsmaier, Dana Vavrova), 2006;
Sołtysik Marek, Mocne ramiona pani Kicz, Warszawa 2012;
Spiegelman Art, Maus, Kraków 2010;
Spielberg Steven (reż.), Lista Schindlera, 1993;
Wroński Marcin, Pogrom w przyszły wtorek, Warszawa 2013.
Buryła Sławomir, Tematy (nie)opisane, Kraków 2013;
Kaźmierczak Marek, Auschwitz w Internecie. Przedstawienia Holokaustu w kulturze
popularnej, Poznań 2012;
Rudniańska Joanna, XY, Warszawa 2012;
Wybór Zofii (reż. Alan Pakula), 1983;
Tragarz puchu (reż. Stefan Szlachtycz), 1983;
Zusak Markus, Złodziejka książek, przeł., Hanna Baltyn, Warszawa 2014.
[email protected]
Nazwa
kod zajęć
osoba przeprowadzająca weryfikację
grupa
--------------------dr hab. Marta Tomczok
Udział w dyskusjach, lektura zalecanych fragmentów tekstu
kod
-------------------------
Wydział
kryteria oceny
przebieg procesu
weryfikacji
str. 10
Zaliczenie ćwiczeń na podstawie aktywności na zajęciach (przygotowanie referatu,
udział w dyskusjach) oraz testu.
Test z zajęć
[email protected]

pisać światłem – literatura i fotografia

Transkrypt

Podobne dokumenty

Kierunek i poziom studiów: Chemia, pierwszy Sylabus modułu

Kierunek i poziom studiów - Instytut Filologii Wschodniosłowiańskiej

przedmiot-do-wyboru_3

Nazwa wariantu modułu - Informatyka

Kierunek i poziom studiów: chemia poziom

Nazwa kierunku: Technologia chemiczna Poziom studiów: studia

Kierunek i poziom studiów

SZTUKA PISANIA, poziom 1 Sylabus modułu

MODUŁ KSZTAŁCENIA: Wychowanie Fizyczne

SYLABUS - Organizacja i finansowanie badan