Opracowanie warsztatów gr 3

Instytut Psychologii
Konferencja pt.: AKCJA: Uczniowie u progu dorosłości
Opóźnione czy odroczone wkraczanie w dorosłość?
Od 1919 r.
psychologia
na UAM
Warsztaty pt.:
Oferta szkoły
a kształtowanie się tożsamości
Grupa nr 3
Prowadzący:
dr Joanna Matejczuk
Weronika Syska i Hubert Urbański
1
Efekt wspólnej pracy
2
Działania poszukiwawcze
•
Lekcje przedmiotowe: poszukiwanie poprzez odgrywanie ról na lekcjach z różnych przedmiotów o różnej
tematyce; szukanie zastosowania wiedzy w praktyce; pokazywanie, jak szukać różnych dróg osiągnięcia celu;
poszukiwanie różnych źródeł informacji i wsparcia (kontakt na lekcjach z poradnią psychologicznopedagogiczną, doradcą zawodowym); szukanie informacji o rynku pracy na lekcjach podstaw
przedsiębiorczości
•
Życie klasowe: poznawanie różnych stylów życia znanych osób; poszukiwanie pomysłów i sposobów
organizowania wycieczek (np. miejsce, zdobywanie pieniędzy); organizowanie imprez klasowych; dyskusje –
poszukiwanie różnych dróg wyboru (poszukiwanie odpowiedzi); autoprezentacja (nauczyciela, dyrektora,
wychowawcy) – przedstawienie swoich trudności w osiąganiu sukcesów
•
Życie szkolne: duża i różnorodna oferta kół zainteresowań; poznawanie sukcesów absolwentów szkół;
prezentacje własnych zainteresowań (poprzez gazetki szkolne, prezentacje, lekcje tematyczne); poznawanie i
pełnienie ról w samorządzie klasowym/szkolnym
•
Życie lokalne: szkoła włącza się w organizację różnych akcji i imprez; poznanie oferty kulturalnej/ sportowej
w miejscu zamieszkania; czytanie ofert pracy (gazeta, czasopisma, Internet); wycieczki do zakładów pracy;
spotkania z przedstawicielami Urzędu Pracy i przedsiębiorcami; poznanie lokalnego rynku pracy; współpraca z
różnymi instytucjami
3
Pogłębianie własnych poszukiwań
• Lekcje przedmiotowe: prezentacje w różnej formie wiedzy pozyskanej poza szkołą; debata lub
dyskusja jako forma zajęć WoSu, historii i innych; oglądanie zjawisk i problemów z różnych punktów widzenia,
nauka stawiania pytań, debaty klasowe; refleksja nad własnymi talentami; udział w konkursach
przedmiotowych
• Życie klasowe: prezentacja zainteresowań; jakie są nasze marzenia, wartości, potrzeby; plany na
przyszłość, co jest dla nas ważne i dlaczego, jakie pytania możemy sobie sami stawiać i po co, wszystko jest
pretekstem do refleksji (np., wycieczki klasowe; spotkania z przedstawicielami zawodów)
• Życie szkolne: wspólne celebrowanie różnych świąt – jaki jest ich sens dla szkoły/uczniów/nauczycieli;
organizacja zajęć ogólnoszkolnych z ekspertami – dopytywanie, uczenie się widzenia zawodów, sukcesów i
porażek z różnych punktów widzenia; nawiązywanie współpracy z uczelniami i instytucjami w celu
konfrontowania wyobrażeń z rzeczywistością; spotkania z absolwentami młodszymi i starszymi –
konfrontowanie swojego sposobu myślenia z myśleniem osób w różnym wieku
• Życie lokalne: refleksja nad związkiem kultury i historii oraz tradycji z codziennymi problemami
uczniów, spotkania z osobami z regiony lub spotkania w regionie (nie tylko „po łebkach” ale coraz bardziej na
poważnie)
4
Radzenie sobie z wątpliwościami
• Lekcje przedmiotowe: planowanie wspólnie z młodzieżą jak warto pracować na lekcji; nauka
zadawania pytań i szukania odpowiedzi; nazywanie wątpliwości; dzielenie się wątpliwościami, miejsce na
pytania „po co mam się tego uczyć, co mi to da, co jeśli nie chcę?”, rozmowy o motywacji do nauki danego
przedmiotu, w dany sposób,
• Życie klasowe: dzielenie się swoimi wątpliwościami (rozmawianie o nich);
nauka nazywania
problemów, emocji, wartości, nauka wyrażania krytyki i obrony swoich racji, nauka wiedzenia problemów z
różnych punktów widzenia, poszukiwanie siebie (warsztaty grupowe dotyczące samopoznania, rozmowy na
temat tego, kim jestem, kim jesteśmy, „diagnoza osobowości”); praca nad mocnymi stronami „co potrafię
najlepiej i w czym mogę pomóc innym?”; wymiana doświadczeń podczas lekcji wychowawczych; uczenie się
jak, gdzie i u kogo poszukiwać wsparcia; nazywanie wątpliwości w trakcie działania, „na gorąco”;
• Życie szkolne: spotkania z autorytetem w danej dziedzinie; możliwość kontaktu z osobami, które
rozjaśnią pogląd na dane sprawy; porady indywidualne i grupowe u doradcy zawodowego (rozmowy);
nazywanie i dyskutowanie wątpliwości, planów dotyczących szkoły i jej funkcjonowania np. za pomocą narzędzi
on-line;
• Życie lokalne: współudział młodzieży w organizacji imprez lokalnych; uczestniczenie w imprezach
lokalnych w ramach, np. dni kariery, targach edukacyjnych; poszukiwanie nowych rozwiązań; poszukiwanie
wsparcia; nazywanie wątpliwości; dzielenie wątpliwości na części
5
Podejmowanie decyzji i zobowiązań
• Lekcje przedmiotowe: przygotowanie i prowadzenie lekcji; wycieczki przedmiotowe; prezentowanie
wybranych zawodów na lekcjach wychowawczych; wybór metod prezentacji materiału na lekcjach; dyskusje dotyczące
swoich spostrzeżeń w trakcie lekcji; udział w konkurach przedmiotowych
• Życie klasowe: autoprezentacje w formie „gorące krzesło”; kierowanie zaangażowaniem w życie klasy i
obowiązki klasowe w aspekcie podjętych decyzji zgodnie z predyspozycjami; wspólna organizacja wycieczek
klasowych; odpowiedzialność za decyzje klasowe uczniów (np. za wystrój klasy, gazetkę klasową); pełnienie funkcji w
samorządzie klasowym, organizowanie imprez klasowych (n. mikołajki, dzień chłopaka); działanie skierowanie na
odkrycie mocnych i słabych stron uczniów
• Życie szkolne: przygotowywanie prezentacji kandydatów do Samorządu Uczniowskiego (uczniowie
samodzielnie prezentują się na forum szkoły); udział w indywidualnych rozmowach z doradcą zawodowym i/lub
pedagogiem na temat przyszłości edukacyjno-zawodowej; funkcje (np.: redaktora gazetki szkolnej, szkolnego
fotografa, „pracownika” w radiowęźle, kole charytatywnym); aktywizacja do udziału w życiu szkolnym; prezentowanie
swoich zainteresowań na stronie internetowej szkoły
• Życie lokalne: stwarzanie propozycji współpracy z instytucjami (wolontariat, organizacje pozarządowe);
działania prozawodowe dla uczniów szkół zawodowych przygotowane dla młodszych kolegów np., uczniów 3 klas
gimnazjów; współpraca międzyszkolna; promocja szkoły w środowisku lokalnym
6
Branie odpowiedzialności za własne
decyzje i identyfikacja ze zobowiązaniem
• Lekcje przedmiotowe: wycieczki zawodowe; udział w konkursach i olimpiadach, nie tylko
„prestiżowych”; rozpisanie linii życia; odpowiednie motywowanie uczniów pozwalające na pokonywanie
trudności; ustalenie indywidualnych zobowiązań z uczniem; weryfikacja wyborów dotyczących przyszłej
pracy zawodowej; rozwijanie kompetencji miękkich – każda lekcja zawsze szkołą życia
• Życie klasowe: wspieranie inicjatyw oddolnych uczniów; określanie obowiązków na początku roku
szkolnego; podział funkcji, taka organizacja życia klasy, aby pomysły na różne wydarzenia i ich organizację
nie były „rzucane” przez nauczyciela lub rodziców, zebrania z rodzicami z udziałem uczniów –wspólne
podejmowanie decyzji
• Życie szkolne: mniejsza opiekuńczość dorosłych wobec uczniów, rodzice i nauczyciele oddają
przestrzeń uczniom, dają wsparcie i zaufanie, próba zwiększenia aktywności młodzieży; przynależność do
grup posiadających wspólną pasję; młodzież sama organizuje lub współorganizuje różne projekty szkolne
(„tydzień zawodów); wspólne zebrania (wywiadówki) rodzice, nauczyciel i uczniowie – wspólne
dyskutowanie problemów, planów
• Życie lokalne: wystąpienia przed potencjalnym pracodawcą „zareklamowanie się”; angażowanie
uczniów w akcje poza szkolne, np.. projekt ogrody, kącik zieleni dla organizacji publicznych; wspieranie
społeczności lokalnych poprzez różne akcje (planowanie etapów, weryfikacja); praktyka zawodowa –
odpowiedzialność za siebie i pracę, znajomość kodeksu pracy
7
Wnioski
• Stosunkowo mało propozycji zostało przedstawionych w obszarze
pogłębianie własnych poszukiwań. Ograniczona liczba propozycji
w tym obszarze może skutkować tym, że młodzież nie będzie uczyła się
refleksji nad własnym życiem i własnymi wyborami. Warto zadbać o to, żeby
uczniowie uczyli się rozumieć, co i po co robią. Dzięki temu będą bardziej
świadomi siebie, swoich potrzeb. Decyzje, które podejmą będą bardziej
przemyślane, będą mieli przekonanie o tym, że wybrali właściwie.
• Różny poziom ogólności pomysłów  konieczność weryfikacji, co jest
ogólnym hasłem, a co może stać się prawdziwą ofertą (jak to robić?)
• W trakcie generowania pomysłów „mieszały się” obszary pracy (np.
działania poszukiwawcze z radzeniem sobie z wątpliwościami) 
konieczność
wnikliwego
rozróżniania
potrzeb
uczniów
oraz
wypracowywania adekwatnych do nich ofert
8
Najważniejsze . . .
Ważne jest, aby oferty i pomysły na pracę rzeczywiście wprowadzać w
życie. Nie mogą pozostać tylko na plakatach, w głowach, w dyskusjach,
planach pracy.
Bardzo istotne jest, aby szkoła prowadziła ciągłą i intensywną współpracę
z różnorakimi instytucjami i zakładami pracy oraz szeroko rozumianą
społecznością lokalną. Uczniowie powinni nie tylko pogłębiać swoją
wiedzę, ale także zdobywać umiejętności niezbędne w prawdziwym
dorosłym życiu (współpraca, szukanie pracy, poznanie pracy urzędów
– np. umiejętność rozliczenia podatków)
Każda lekcja, zadanie, problem, impreza szkolna może i powinna stawać
się pretekstem do rozwijania dojrzałej tożsamości – pracujmy nie
okazjonalnie, tylko regularnie! 
9