najważniejsze zmiany w obowiązujących przepisach

Transkrypt

najważniejsze zmiany w obowiązujących przepisach
AVAL-CONSULT
KANCELARIA RADCÓW PRAWNYCH I ADWOKATÓW
OSTROWSKA, SZYCHOWSKI, KRAWCZYK, KORPUSIK, GRZECHOWIAK
I PARTNERZY Spółka Partnerska
80-103 Gdańsk, ul. Kartuska 5, tel.: (58) 301-47-91, 301-43-49, 346-27-10, 346-27-24, fax: 346 27 16
www.avalconsult.pl
_____________________________________________________________
____
INFORMACJA PRAWNA
Lipiec 2012 R.
I
A.
PRAWO CYWILNE (GOSPODARCZE)
ZMIANY W OBOWIĄZUJĄCYCH PRZEPISACH PRAWNYCH
1. Zmiany w zasadach doręczania pism sądowych.
W lipcu weszło w życie rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 19 czerwca 2012 r.
zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowego trybu i sposobu doręczania pism
sądowych w postępowaniu cywilnym (Dz. U. poz. 758), regulujące odbieranie pism
sądowych w postępowaniu cywilnym przez pełnomocników pocztowych. Pełnomocnik
pocztowy będzie uprawniony do odbierania pism na poczcie, z wyłączeniem urzędu gminy,
gdyż ustawodawca wywnioskował, iż taki zapis byłby sprzeczny z regulacjami zawartymi w
art. 139 § 11 k.p.c. Uproszczono również przepisy dotyczące czynności dokonywanych przez
doręczającego przesyłkę. Na adresowej stronie nie trzeba będzie umieszczać daty doręczenia i
podpisu w momencie odbioru. Z kolei pracownik poczty nie będzie zobowiązany na tej
stronie przybijać datownika. Ma to znaczenie głównie praktyczne, gdyż nanoszenie znacznej
liczby informacji na adresową stronę koperty w rezultacie powodowało, że dane te stawały się
nieczytelne.
B.
ORZECZNICTWO SĄDOWE
1. Jedna opłata egzekucyjna przy wielu wierzytelnościach.
Sąd Najwyższy w uchwale składu 3 sędziów z dnia 18 lipca 2012 r. w sprawie o sygnaturze
akt III CZP 27/12 orzekł, iż w razie przyłączenia się kolejnych wierzycieli do egzekucji z
nieruchomości komornik pobiera jedną opłatę określoną w art. 49 ustawy o komornikach
sądowych i egzekucji, obliczoną od kwoty wyegzekwowanego świadczenia.
2. Nieopłacona skarga na komornika podlega odrzuceniu.
Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 18 lipca 2012 r., w sprawie o sygn. akt III CZP 32/12
orzekł, iż skarga na czynności komornika, od której nie została uiszczona opłata, podlega
odrzuceniu, chyba że sąd zarządzi inaczej (art. 759 § 2 k.p.c.).
AVAL-CONSULT
KANCELARIA RADCÓW PRAWNYCH I ADWOKATÓW
OSTROWSKA, SZYCHOWSKI, KRAWCZYK, KORPUSIK, GRZECHOWIAK
I PARTNERZY Spółka Partnerska
80-103 Gdańsk, ul. Kartuska 5, tel.: (58) 301-47-91, 301-43-49, 346-27-10, 346-27-24, fax: 346 27 16
www.avalconsult.pl
_____________________________________________________________
____
3. O zgodności hipoteki z Konstytucją.
Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 10 lipca 2012 w sprawie o sygnaturze akt P 15/12
orzekł, iż
obciążanie hipoteką wszystkich nieruchomości powstałych ze zniesienia
współwłasności jest niezgodne z zasadą proporcjonalności. Według Trybunału, obciążenie
hipoteką wszystkich nieruchomości utworzonych ze zniesienia współwłasności godzi w jej
istotę, zwłaszcza w możliwość nieograniczonego żądania zniesienia współwłasności zarówno
umownie jak i sądownie.
C. CIEKAWOSTK I PRAWNE
1. Komornik sam sporządzi plan podziału?
Według ministerstwa sprawiedliwości, obecnie obowiązująca regulacja przewidująca
dwuetapową procedurę sporządzania planu podziału sumy uzyskanej z egzekucji
nieruchomości, nie ma w praktyce uzasadnienia. Resort chce, by komornik sam sporządzał
plan podziału tej sumy. Obecnie, na podstawie art. 1035 k.p.c., komornik sporządza projekt
planu podziału sumy uzyskanej z egzekucji z nieruchomości, sąd zaś albo zmienia, albo
uzupełnia lub zatwierdza plan podziału. Do sporządzenia samego planu dochodzi zatem w
drodze zatwierdzenia projektu przez sąd. Zgodnie z proponowanymi zmianami , plan podziału
w całości sporządzałby komornik. Nie podlegałby on zatwierdzaniu przez sąd, zaś kontrola
odbywałaby się dopiero wówczas, gdy strona zakwestionowałaby tę czynność wnosząc
zarzuty do sądu. Planuje się także rozszerzenie przypadków, w których nie będzie
konieczności dokonywania nowego opisu i oszacowania.
2. Wniosek o sporządzenie uzasadnienia będzie podlegał opłacie
Ministerstwo sprawiedliwości rozważa wprowadzenie opłat za sporządzanie uzasadnień w
celu ograniczenia przypadków wnoszenia przez strony o sporządzenie uzasadnienia
orzeczenia, nie mając przy tym żadnego interesu prawnego w złożeniu środka odwoławczego.
Zdaniem resortu, zbyt często dochodzi do sytuacji, w których strona wnosi o sporządzenie
uzasadnienia wyłącznie dla zasady, gdyż i tak nie będzie odwoływać się od wyroku. Według
założeń, liczba takich przypadków zmniejszyć się ma stanowczo po wprowadzeniu
obowiązkowej opłaty w wysokości 100 zł od wniosku o sporządzenie uzasadnienia. Z kolei w
postępowaniu egzekucyjnym nowelizacją zniesione mają być opłaty od zatwierdzenia
podziału sumy uzyskanej z egzekucji oraz za wprowadzenie zmian w tym planie.
3. Nowelizacja ułatwi uzyskiwanie informacji o nieruchomościach dłużnika
AVAL-CONSULT
KANCELARIA RADCÓW PRAWNYCH I ADWOKATÓW
OSTROWSKA, SZYCHOWSKI, KRAWCZYK, KORPUSIK, GRZECHOWIAK
I PARTNERZY Spółka Partnerska
80-103 Gdańsk, ul. Kartuska 5, tel.: (58) 301-47-91, 301-43-49, 346-27-10, 346-27-24, fax: 346 27 16
www.avalconsult.pl
_____________________________________________________________
____
Dostęp do elektronicznych wersji ksiąg wieczystych będzie jeszcze łatwiejszy. Resort
sprawiedliwości opracowuje projekt nowelizacji, która umożliwi szybszy dostęp i uzyskanie
informacji z bazy danych - co w założeniu ma przede wszystkim usprawnić postępowanie
egzekucyjne. Projektu nowelizacji ustawy o księgach wieczystych zyskał aprobatę Rady
Ministrów. Resort zamierza, by bazy danych umożliwiały szybsze uzyskiwanie informacji z
elektronicznych wersji ksiąg wieczystych. Według założeń, uprawnione podmioty będą
mogły wyszukać księgi wieczyste według konkretnego, wyróżnionego kryterium
wyszukiwania - np. po danych osobowych. Będzie to miało znaczenie zwłaszcza dla
prowadzenia postępowania egzekucyjnego, ponieważ umożliwi szybsze uzyskanie informacji
o nieruchomościach należących do dłużnika. Dostęp do informacji będzie odpłatny.
Nowelizacja umożliwi również na uzyskiwanie wyciągów z księgi wieczystej określonych
działów księgi, tym samym wnioskodawca będzie mógł uzyskać niezbędne informacje bez
potrzeby zdobywania odpisu ze wszystkimi danymi znajdującymi się w księdze wieczystej.
Łatwiejsze ma być także samo uzyskiwanie odpisów, będzie można go również ściągnąć
przez internet. Wydrukowany będzie miał moc równą z mocą dokumentu wydawanego przez
Centralną Informację Ksiąg Wieczystych. Wnioski opłacane będą za pomocą przelewu.
II
A.
PRAWO PODATKOWE (ADMINISTRACYJNE)
ZMIANY W OBOWIĄZUJĄCYCH PRZEPISACH PRAWNYCH
1. Zmiany wzorów formularzy dot. podatku VAT.
Od dnia 25 lipca obowiązują nowe wzory wniosków i formularzy w zakresie podatku VAT.
Wzór zaświadczenia VAT-24 oraz wzory formularzy VAT-23 i VAT-25 zostały dostosowane
do obowiązujących przepisów w zakresie identyfikacji podatkowej.
Od dnia 1 września 2011 r. identyfikatorem podatkowym dla podatników będących osobami
fizycznymi, objętych rejestrem PESEL, nieprowadzących działalności gospodarczej lub
niebędących zarejestrowanymi podatnikami VAT jest numer PESEL, a dla pozostałych
podatników, w tym płatników, jest numer identyfikacji podatkowej NIP.
Zmiany zostały wprowadzone następującymi aktami:
1. Rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 26 czerwca 2012 r. w sprawie określenia
wzoru zaświadczenia potwierdzającego uiszczenie podatku od towarów i usług lub
brak obowiązku uiszczenia tego podatku z tytułu przywozu środka transportu z
terytorium innego państwa członkowskiego (Dz. U. poz. 777) - określa nowy wzór
zaświadczenia VAT-25;
AVAL-CONSULT
KANCELARIA RADCÓW PRAWNYCH I ADWOKATÓW
OSTROWSKA, SZYCHOWSKI, KRAWCZYK, KORPUSIK, GRZECHOWIAK
I PARTNERZY Spółka Partnerska
80-103 Gdańsk, ul. Kartuska 5, tel.: (58) 301-47-91, 301-43-49, 346-27-10, 346-27-24, fax: 346 27 16
www.avalconsult.pl
_____________________________________________________________
____
2. Rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 26 czerwca 2012 r. w sprawie określenia
wzoru informacji o wewnątrzwspólnotowym nabyciu środka transportu (Dz. U. poz.
780) - wprowadza nowy wzór informacji VAT-23;
3. Rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 26 czerwca 2012 r. w sprawie określenia
wzoru wniosku o wydanie zaświadczenia potwierdzającego brak obowiązku
uiszczenia podatku od towarów i usług z tytułu przywozu środka transportu z
terytorium innego państwa członkowskiego (Dz. U. Nr 781) - określa wzór wniosku
VAT-24.
2. Zmiana umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania z Norwegią.
5 lipca 2012 r. w Oslo został podpisany Protokół zmieniający Konwencję między
Rzecząpospolitą Polską a Królestwem Norwegii w sprawie unikania podwójnego
opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od
dochodu.
Główne zmiany wprowadzone do Konwencji sporządzonej w Warszawie 9 września 2009 r.
odnoszą się do postanowień dotyczących sposobu opodatkowania wynagrodzeń z tytułu pracy
na pokładach statków morskich eksploatowanych w transporcie międzynarodowym.
Umożliwiają one stosowanie w stosunku do osób pracujących na tego typu statkach zasad
opodatkowania analogicznych do rozwiązań funkcjonujących w umowach z innymi krajami
posiadającymi międzynarodowe rejestry statków.
3.
Nowe wzory formularzy celnych.
Od 20 lipca obowiązują nowe wzory formularzy w sprawach celnych, które dostosowują
polskie przepisy do regulacji unijnych. Dotyczą one magazynów czasowego składowania.
Katalog formularzy określony w przepisach został już uprzednio rozszerzony o nowe
formularze dotyczące magazynów czasowego składowania tj.: wniosek o udzielenie
pozwolenia na prowadzenie magazynu czasowego składowania oraz pozwolenia na
prowadzenie magazynu czasowego składowania. Wynika to z wejścia w życie rozporządzenia
Ministra Finansów z dnia 5 października 2011 r. w sprawie magazynów czasowego
składowania (Dz. U. Nr 226, poz. 1358).
Nowe wzory uwzględniają preferencje dla wnioskodawców posiadających świadectwo
upoważnionego przedsiębiorcy AEO.
B.
ORZECZNICTWO SĄDOWE
AVAL-CONSULT
KANCELARIA RADCÓW PRAWNYCH I ADWOKATÓW
OSTROWSKA, SZYCHOWSKI, KRAWCZYK, KORPUSIK, GRZECHOWIAK
I PARTNERZY Spółka Partnerska
80-103 Gdańsk, ul. Kartuska 5, tel.: (58) 301-47-91, 301-43-49, 346-27-10, 346-27-24, fax: 346 27 16
www.avalconsult.pl
_____________________________________________________________
____
1. Termin na zgłoszenie nabycia spadku nie podlega przywróceniu.
Jeżeli podatnik złożył po terminie zgłoszenie o nabyciu rzeczy i praw majątkowych w drodze
dziedziczenia, to traci prawo do zwolnienia z podatku od spadków i darowizn. Takie stanowisko zajął NSA w wyroku z 29 czerwca 2012 r. (II FSK 2587/10)
Spór w przedmiotowej sprawie sprowadzał się do rozstrzygnięcia, czy termin do zgłoszenia
nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych z tytułu nabycia praw do spadku podlega
czy nie podlega przywróceniu. Zgodnie z obowiązującą regulacją spadkobierca, by skorzystać
z całkowitego zwolnienia od opodatkowania nabycia własności rzeczy lub praw
majątkowych, ma obowiązek zgłoszenia tego faktu właściwemu naczelnikowi urzędu
skarbowego w terminie 6 miesięcy miesiąca od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu
stwierdzającego nabycie spadku. W niniejszej sprawie podatnik, który nabył spadek nie
zgłosił w ustawowym terminie odpowiedniego zgłoszenia (obecnie to druk SD-Z2(4)), a organ
podatkowy ustalił stronie wysokość podatku od spadków i darowizn z tytułu spadku.
Zarówno organ podatkowy jak i sąd pierwszej instancji zakwalifikowały termin na zgłoszenie
nabycia, jako materialnym niepodlegającym przywróceniu.
NSA uznał za prawidłowe stanowisko organów podatkowych i sądu. Zdaniem sądu w
przypadku niespełnienia tego warunku nabywca traci prawo do zwolnienia, a nabycie podlega
opodatkowaniu na zasadach ogólnych określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy
podatkowej. Co prawda ustawodawca przewidział odstępstwo od tej zasady to jednak dotyczy
ono tylko takiego nabywcy, który nie wiedział, że przysługuje mu prawo do spadku, nie
posiadał wiedzy o toczącym się postępowaniu spadkowym i istnieniu postanowienia
stwierdzającego nabycie przez niego spadku. W rozpatrywanej sprawie podatnik posiadał
jednak wiedzę o prowadzonym postępowaniu spadkowym i o istnieniu postanowienia sądu o
stwierdzeniu nabycia prawa do spadku.
2. Zapłata podatku nie zwalnia z odpowiedzialności.
Ustalenie, czy podatnicy, od których płatnik miał pobrać podatek, zapłacili ten podatek w prawidłowej wysokości jest istotne dopiero na etapie wykonania decyzji o odpowiedzialności
płatnika, a nie na etapie orzekania o niej. Takie stanowisko wynika z wyroku NSA z 11 lipca
2012 r. (II FSK 25/11).
W przedmiotowej sprawie w trakcie kontroli podatkowej przeprowadzonej u płatnika
stwierdzono m. in., że od części wypłat nie pobrał zaliczek na podatek dochodowy i nie
przekazał ich do urzędu skarbowego. W tym stanie rzeczy organ podatkowy orzekł o
odpowiedzialności podatkowej płatnika.
AVAL-CONSULT
KANCELARIA RADCÓW PRAWNYCH I ADWOKATÓW
OSTROWSKA, SZYCHOWSKI, KRAWCZYK, KORPUSIK, GRZECHOWIAK
I PARTNERZY Spółka Partnerska
80-103 Gdańsk, ul. Kartuska 5, tel.: (58) 301-47-91, 301-43-49, 346-27-10, 346-27-24, fax: 346 27 16
www.avalconsult.pl
_____________________________________________________________
____
Zdaniem płatnika, żądanie od niego zapłaty niepobranych od podatnika podatków w sytuacji,
gdy sam podatnik je uiścił stanowiłoby naruszenie art. 30 Ordynacji podatkowej. Według
niego w świetle art. 8 i art. 30 Ordynacji podatkowej – zapłata podatku przez podatnika
uwalnia od odpowiedzialności płatnika. Organy podatkowe w pierwszej kolejności powinny
były więc ustalić, czy zleceniobiorcy nie dokonali samodzielnie rozliczenia z urzędami
skarbowymi. W jego ocenie możliwość orzekania o odpowiedzialności płatnika możliwa jest
wówczas, gdy niewykonanie przez niego obowiązków pobrania podatku nie zostało
konwalidowane poprzez zapłatę podatku przez podatnika.
Jednak według Izby Skarbowej okoliczności dotyczące zapłaty podatków przez
poszczególnych zleceniobiorców nie mają wpływu na odpowiedzialność płatnika, który
odpowiada do wysokości zaliczki, którą powinien był pobrać i przekazać urzędowi
skarbowemu.
NSA wskazał, że zbadanie okoliczności związanych z zapłatą podatku przez podatników nie
było istotne dla rozstrzygnięcia sprawy. Ustawodawca jednoznacznie uzależnia wydanie
decyzji o odpowiedzialności płatnika od stwierdzenia niewykonania obowiązków przez
płatnika i zakresu niewykonania tych obowiązków. Ustalenie, czy podatnicy, od których
płatnik miał pobrać podatek, zapłacili ten podatek w prawidłowej wysokości jest istotne
dopiero na etapie wykonania decyzji o odpowiedzialności płatnika, a nie na etapie orzekania o
niej. Odpowiedzialność płatnika nie jest bowiem odpowiedzialnością za zobowiązanie
podatkowe ciążące na podatniku. Odpowiada on za własne działanie (bądź zaniechania
działania) związane z wykonywaniem przez niego ustawowych obowiązków płatnika, a nie za
zobowiązanie osoby trzeciej (podatnika). Odpowiedzialność majątkowa płatnika nie wynika
w związku z tym z zachowania (działania, zaniechania działania) innego podmiotu (tj.
podatnika), ale jest związana właśnie z zachowaniem płatnika, który ponosi ciężar tej
odpowiedzialności.
C.
CIEKAWOSTKI PRAWNE
Brak zmian w zakresie kosztów reprezentacji.
Wprowadzenie do przepisów ustaw o podatkach dochodowych pojęcia funduszu reprezentacyjnego, określanego w proporcji do przychodów firmy, w ocenie resortu finansów, nie znajduje obecnie uzasadnienia, z uwagi na znaczące konsekwencje dla finansów publicznych.
Resort, odpowiadając na interpelację poselską w sprawie przywrócenia funduszu
reprezentacyjnego dla małych i średnich przedsiębiorstw (nr 5936/12) stwierdził, że
zniesienie w przepisach o podatkach dochodowych ograniczenia w zakresie kosztów
związanych z reprezentacją wpłynęłoby negatywnie na skutki budżetowe w tych podatkach.
AVAL-CONSULT
KANCELARIA RADCÓW PRAWNYCH I ADWOKATÓW
OSTROWSKA, SZYCHOWSKI, KRAWCZYK, KORPUSIK, GRZECHOWIAK
I PARTNERZY Spółka Partnerska
80-103 Gdańsk, ul. Kartuska 5, tel.: (58) 301-47-91, 301-43-49, 346-27-10, 346-27-24, fax: 346 27 16
www.avalconsult.pl
_____________________________________________________________
____
Szacowane skutki zmniejszenia dochodów sektora finansów publicznych z tego tytułu,
przyjmując, że limit tych wydatków stanowiłby 0,1 proc. przychodu, wyniosłyby ok. 1,1 mld
zł - z tego:
- z podatku dochodowego od osób prawnych: 0,9 mld zł,
- z podatku dochodowego od osób fizycznych: 0,2 mld zł.
Z uwagi na przedstawione skutki budżetowe, szczególnie w sytuacji pogorszenia koniunktury
gospodarczej, przywrócenie ulg, zwolnień i preferencji nie znajduje, według MF,
uzasadnienia.
III
A.
PRAWO PRACY I UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH
ZMIANY W OBOWIĄZUJĄCYCH PRZEPISACH PRAWNYCH
1. Nowe rozporządzenie dotyczące nagrody rocznej.
W dniu 23 lipca 2012 r. ogłoszone zostało rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z
dnia 12 lipca 2012 r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu przyznawania nagrody rocznej
osobom kierującym niektórymi podmiotami prawnymi oraz wzoru wniosku o przyznanie
nagrody rocznej.
Zgodnie z rozporządzeniem nagroda roczna może być przyznana uprawnionemu, jeżeli
podmiot prawny: osiągnął dodatni wynik finansowy lub zmniejszył stratę netto; efektywnie
realizował zadania i cele statutowe; terminowo zrealizował zobowiązania o charakterze
publicznoprawnym; uzyskał zatwierdzenie sprawozdania finansowego za rok obrotowy, w
przypadku gdy sprawozdanie podlega zatwierdzeniu, lub złożył prawidłowo sporządzone
sprawozdanie finansowe za rok obrotowy.
Nagroda może być przyznana jedynie uprawnionemu, który pełnił swoją funkcję (zajmował
stanowisko) przez cały rok obrotowy i w tym okresie nie naruszył swoich obowiązków
pracowniczych, nie rozwiązano z nim umowy o pracę z jego winy lub nie rozwiązano umowy
o zarządzanie albo nie odwołano go z funkcji lub ze stanowiska z przyczyn stanowiących
podstawę do rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika.
Przyznawana jest na wniosek, do którego należy dołączyć sprawozdanie finansowe podmiotu
prawnego za rok obrotowy, za który jest przyznawana nagroda; dokument zatwierdzający
sprawozdanie finansowe podmiotu prawnego, jeżeli sprawozdanie podlegało zatwierdzeniu;
oświadczenie o terminowym regulowaniu przez podmiot zobowiązań o charakterze
AVAL-CONSULT
KANCELARIA RADCÓW PRAWNYCH I ADWOKATÓW
OSTROWSKA, SZYCHOWSKI, KRAWCZYK, KORPUSIK, GRZECHOWIAK
I PARTNERZY Spółka Partnerska
80-103 Gdańsk, ul. Kartuska 5, tel.: (58) 301-47-91, 301-43-49, 346-27-10, 346-27-24, fax: 346 27 16
www.avalconsult.pl
_____________________________________________________________
____
publicznoprawnym. Nie wymaga wniosku przyznanie nagrody rocznej kierownikowi
(dyrektorowi) samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej.
Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
2. Nowe obowiązki pracodawcy zatrudniającego cudzoziemca.
Ustawa z dnia 15 czerwca 2012 r. o skutkach powierzania wykonywania pracy
cudzoziemcom nielegalnie przebywającym na terytorium Polski, która weszła w życie z
dniem 21 lipca 2012 r., nakłada nowe obowiązki na podmioty powierzające wykonywanie
pracy cudzoziemcom będących obywatelami państw trzecich, dotyczące sprawdzania
dokumentów pobytowych cudzoziemca.
Cudzoziemcy mogą wykonywać pracę w Polsce, jeśli posiadają zezwolenie na pracę (chyba,
że na mocy przepisów szczególnych nie potrzebują takiego zezwolenia) oraz przebywają
legalnie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Dokumentem uprawniającym do pobytu na
terytorium Polski może być ważna wiza (np. wiza krajowa - symbol C) lub wiza Schengensymbol D) lub zezwolenie pobytowe (i wydana na jego podstawie karta pobytu). Jeśli
pracodawca będzie chciał zatrudnić cudzoziemca, będzie musiał sprawdzić – przed podjęciem
pracy przez cudzoziemca, czy posiada on ważny dokument uprawniający do pobytu na
terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zrobić kopię tego dokumentu i przechowywać ją przez
cały okres świadczenia pracy przez cudzoziemca. Obowiązki dotyczą wszystkich podmiotów
powierzających pracę cudzoziemcom zarówno na podstawie umowy o pracę, jak i umowy
cywilnoprawnej (np. umowy zlecenia, umowy o dzieło). Jeśli pracodawca już zatrudnia
cudzoziemca w dniu 21 lipca 2012 r. (tj. w dniu wejścia w życie ustawy), to ma 45 dni na
uzupełnienie dokumentacji o kopię dokumentu pobytowego tego cudzoziemca (tj. do 4
września). Wypełnienie ww. obowiązków oraz zgłoszenie cudzoziemca do ubezpieczeń
społecznych (o ile jest to wymagane) umożliwia uwolnienie się od kary za zatrudnianie
nielegalnie przebywającego cudzoziemca. Powierzanie pracy cudzoziemcom przebywającym
w naszym kraju bez ważnego dokumentu będzie karalne. Wykroczenie zagrożone karą
grzywny nie niższą niż 3000 zł popełni pracodawca, który zatrudni cudzoziemca nie
mającego ważnego dokumentu. Karą do 10.000 zł zagrożone będzie uporczywe powierzanie
pracy nielegalnemu cudzoziemcowi, gdy nie ma ona związku z prowadzoną działalnością
gospodarczą. Przestępstwem będzie również powierzanie pracy nielegalnemu imigrantowi w
związku z prowadzoną działalnością lub zatrudnianie wielu cudzoziemców w tym samym
czasie. Będzie za to groziła grzywna lub nawet kara ograniczenia wolności.
AVAL-CONSULT
KANCELARIA RADCÓW PRAWNYCH I ADWOKATÓW
OSTROWSKA, SZYCHOWSKI, KRAWCZYK, KORPUSIK, GRZECHOWIAK
I PARTNERZY Spółka Partnerska
80-103 Gdańsk, ul. Kartuska 5, tel.: (58) 301-47-91, 301-43-49, 346-27-10, 346-27-24, fax: 346 27 16
www.avalconsult.pl
_____________________________________________________________
____
B. ORZECZNICTWO SĄDOWE
1. Przepisy dotyczące trzynastek pracujących matek niekonstytucyjne.
9 lipca 2012 r. Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art. 2 ust. 3 ustawy z dnia 12 grudnia 1997
r. o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery budżetowej w zakresie, w jakim pomija okres urlopu macierzyńskiego jako umożliwiający nabycie prawa do
dodatkowego wynagrodzenia rocznego w wysokości proporcjonalnej do okresu przepracowanego, w sytuacji nieprzepracowania w ciągu całego roku kalendarzowego faktycznie 6 miesięcy, jest niezgodny z art. 32 ust. 1 w związku z art. 71 ust. 2 Konstytucji.
TK uznał, że sposób ukształtowania art. 2 ust. 3 ustawy o dodatkowym wynagrodzeniu
rocznym dla pracowników jednostek sfery budżetowej, a więc przepisu, który określa katalog
wyjątków od zasady efektywnego wykonywania pracy w okresie co najmniej 6 miesięcy w
danym roku kalendarzowym, jako warunku uzyskania dodatkowego wynagrodzenia
rocznego, ma charakter niepełny. Pomija bowiem okres urlopu macierzyńskiego, jako
umożliwiającego nabycie prawa do tzw. trzynastej pensji w wysokości proporcjonalnej do
okresu przepracowanego w danym roku. Oznacza to, że ustawodawca nie zrealizował
konstytucyjnego nakazu zapewnienia szczególnej pomocy władz publicznych matkom przed i
po urodzeniu dziecka, odczytywanego w kontekście konstytucyjnej zasady równości mającej w badanym przypadku - zastosowanie względem grupy pracowników jednostek sfery
budżetowej, którym przysługuje uprawnienie do dodatkowego wynagrodzenia rocznego.
2. Przepisy dotyczące umarzania składek ZUS zgodne z Konstytucją.
12 lipca 2012 r. Trybunał Konstytucyjny uznał, że zasady umarzania należności z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne osób przebywających na urlopie wychowawczym, które nie
opłaciły takich składek są zgodne z Konstytucją.
Rozstrzygając sprawę Trybunał Konstytucyjny przypomniał, że zasada równości wobec
prawa nakazuje identyczne traktowanie podmiotów charakteryzujących się wspólną cechą
istotną, jednak zasada ta nie ma charakteru absolutnego, a w konsekwencji dopuszczalne są
od niej usprawiedliwione wyjątki. Możliwość różnicowania sytuacji prawnej jednostek w
wypadku praw i wolności ekonomicznych, socjalnych oraz kulturalnych jest przy tym
większa niż w wypadku praw i wolności osobistych czy politycznych. W rozpatrywanej
sprawie za cechę istotną, pozwalającą wyróżnić kategorię podmiotów, do których odnosi się
gwarancja równego traktowania, należało uznać: bycie płatnikiem obowiązanym do opłacania
składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu pozarolniczej działalności za okres przebywania
na urlopie wychowawczym. Nieopłacenie należności z tytułu składek ubezpieczeniowych
AVAL-CONSULT
KANCELARIA RADCÓW PRAWNYCH I ADWOKATÓW
OSTROWSKA, SZYCHOWSKI, KRAWCZYK, KORPUSIK, GRZECHOWIAK
I PARTNERZY Spółka Partnerska
80-103 Gdańsk, ul. Kartuska 5, tel.: (58) 301-47-91, 301-43-49, 346-27-10, 346-27-24, fax: 346 27 16
www.avalconsult.pl
_____________________________________________________________
____
stanowiło z kolei kryterium zróżnicowania sytuacji prawnej tych podmiotów. Rozważane
kryterium spełnia, zdaniem Trybunału, wymogi przesądzające o dopuszczalności
wprowadzenia wyjątku od zasady równości.
Wprowadzone zróżnicowanie ma charakter istotny, ponieważ pozostaje w bezpośrednim
związku z celem przepisów prawnych, w których zawarta została kontrolowana norma
prawna. Zdaniem Trybunału, zróżnicowanie dotyczące płatników obowiązanych do opłacania
składek ubezpieczeniowych z tytułu pozarolniczej działalności za czas przebywania na
urlopie wychowawczym, dokonane w oparciu o kryterium niewywiązania się z tej
powinności, nie może być w tym przypadku traktowane jako przejaw faworyzowania
podmiotów naruszających prawo.
Uwzględniając okoliczność, że powstałe wątpliwości zaistniały z winy państwa, należy
zaakceptować decyzję ustawodawcy, który wprowadził - na zasadzie wyjątku - możliwość
umorzenia nieopłaconych składek, a tym samym ułatwił uregulowanie sytuacji prawnej
płatnikom posiadającym zaległości wobec ZUS. Takie działanie nie stanowiło przejawu
faworyzowania podmiotów nieprzestrzegających prawa, lecz przeciwnie - przejaw lojalności
wobec jednostek, które mogły pozostawać pod wpływem usprawiedliwionego błędu co do
treści obciążających je obowiązków.
Omawiane zróżnicowanie jest proporcjonalne, ponieważ waga interesu, któremu ono służy,
pozostaje w odpowiedniej proporcji do wagi interesów, które zostały w jego wyniku
naruszone.
B.
CIEKAWOSTKI PRAWNE
500.000.000 zł na aktywizację bezrobotnych.
18 lipca 2012 r. Minister Pracy i Polityki Społecznej spotkał się z Ministrem Finansów Janem
Vincentem Rostowskim. Tematem rozmowy był złożony przez resort pracy wniosek o
zwiększenie w bieżącym roku wydatków Funduszu Pracy o 500 mln zł.
Minister Finansów wyraził zgodę na przekazanie wnioskowanej kwoty i przeznaczenie jej na
działania aktywizacyjne urzędów pracy. 500 mln zł trafi do powiatów o najwyższej stopie
bezrobocia, na finansowanie aktywizacji grup bezrobotnych, które wymagają priorytetowego
wsparcia.
Uzgodniono, że w MPiPS zostaną zintensyfikowane prace nad nowelizacją odpowiednich
rozporządzeń, umożliwiających od 2013 r. zwiększenie wydatków środków europejskich na
aktywizację zawodową bezrobotnych.