najważniejsze zmiany w obowiązujących przepisach
Transkrypt
najważniejsze zmiany w obowiązujących przepisach
AVAL-CONSULT KANCELARIA RADCÓW PRAWNYCH I ADWOKATÓW OSTROWSKA, SZYCHOWSKI, KRAWCZYK, KORPUSIK, GRZECHOWIAK I PARTNERZY Spółka Partnerska 80-103 Gdańsk, ul. Kartuska 5, tel.: (58) 301-47-91, 301-43-49, 346-27-10, 346-27-24, fax: 346 27 16 www.avalconsult.pl _____________________________________________________________ ____ INFORMACJA PRAWNA Lipiec 2012 R. I A. PRAWO CYWILNE (GOSPODARCZE) ZMIANY W OBOWIĄZUJĄCYCH PRZEPISACH PRAWNYCH 1. Zmiany w zasadach doręczania pism sądowych. W lipcu weszło w życie rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 19 czerwca 2012 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowego trybu i sposobu doręczania pism sądowych w postępowaniu cywilnym (Dz. U. poz. 758), regulujące odbieranie pism sądowych w postępowaniu cywilnym przez pełnomocników pocztowych. Pełnomocnik pocztowy będzie uprawniony do odbierania pism na poczcie, z wyłączeniem urzędu gminy, gdyż ustawodawca wywnioskował, iż taki zapis byłby sprzeczny z regulacjami zawartymi w art. 139 § 11 k.p.c. Uproszczono również przepisy dotyczące czynności dokonywanych przez doręczającego przesyłkę. Na adresowej stronie nie trzeba będzie umieszczać daty doręczenia i podpisu w momencie odbioru. Z kolei pracownik poczty nie będzie zobowiązany na tej stronie przybijać datownika. Ma to znaczenie głównie praktyczne, gdyż nanoszenie znacznej liczby informacji na adresową stronę koperty w rezultacie powodowało, że dane te stawały się nieczytelne. B. ORZECZNICTWO SĄDOWE 1. Jedna opłata egzekucyjna przy wielu wierzytelnościach. Sąd Najwyższy w uchwale składu 3 sędziów z dnia 18 lipca 2012 r. w sprawie o sygnaturze akt III CZP 27/12 orzekł, iż w razie przyłączenia się kolejnych wierzycieli do egzekucji z nieruchomości komornik pobiera jedną opłatę określoną w art. 49 ustawy o komornikach sądowych i egzekucji, obliczoną od kwoty wyegzekwowanego świadczenia. 2. Nieopłacona skarga na komornika podlega odrzuceniu. Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 18 lipca 2012 r., w sprawie o sygn. akt III CZP 32/12 orzekł, iż skarga na czynności komornika, od której nie została uiszczona opłata, podlega odrzuceniu, chyba że sąd zarządzi inaczej (art. 759 § 2 k.p.c.). AVAL-CONSULT KANCELARIA RADCÓW PRAWNYCH I ADWOKATÓW OSTROWSKA, SZYCHOWSKI, KRAWCZYK, KORPUSIK, GRZECHOWIAK I PARTNERZY Spółka Partnerska 80-103 Gdańsk, ul. Kartuska 5, tel.: (58) 301-47-91, 301-43-49, 346-27-10, 346-27-24, fax: 346 27 16 www.avalconsult.pl _____________________________________________________________ ____ 3. O zgodności hipoteki z Konstytucją. Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 10 lipca 2012 w sprawie o sygnaturze akt P 15/12 orzekł, iż obciążanie hipoteką wszystkich nieruchomości powstałych ze zniesienia współwłasności jest niezgodne z zasadą proporcjonalności. Według Trybunału, obciążenie hipoteką wszystkich nieruchomości utworzonych ze zniesienia współwłasności godzi w jej istotę, zwłaszcza w możliwość nieograniczonego żądania zniesienia współwłasności zarówno umownie jak i sądownie. C. CIEKAWOSTK I PRAWNE 1. Komornik sam sporządzi plan podziału? Według ministerstwa sprawiedliwości, obecnie obowiązująca regulacja przewidująca dwuetapową procedurę sporządzania planu podziału sumy uzyskanej z egzekucji nieruchomości, nie ma w praktyce uzasadnienia. Resort chce, by komornik sam sporządzał plan podziału tej sumy. Obecnie, na podstawie art. 1035 k.p.c., komornik sporządza projekt planu podziału sumy uzyskanej z egzekucji z nieruchomości, sąd zaś albo zmienia, albo uzupełnia lub zatwierdza plan podziału. Do sporządzenia samego planu dochodzi zatem w drodze zatwierdzenia projektu przez sąd. Zgodnie z proponowanymi zmianami , plan podziału w całości sporządzałby komornik. Nie podlegałby on zatwierdzaniu przez sąd, zaś kontrola odbywałaby się dopiero wówczas, gdy strona zakwestionowałaby tę czynność wnosząc zarzuty do sądu. Planuje się także rozszerzenie przypadków, w których nie będzie konieczności dokonywania nowego opisu i oszacowania. 2. Wniosek o sporządzenie uzasadnienia będzie podlegał opłacie Ministerstwo sprawiedliwości rozważa wprowadzenie opłat za sporządzanie uzasadnień w celu ograniczenia przypadków wnoszenia przez strony o sporządzenie uzasadnienia orzeczenia, nie mając przy tym żadnego interesu prawnego w złożeniu środka odwoławczego. Zdaniem resortu, zbyt często dochodzi do sytuacji, w których strona wnosi o sporządzenie uzasadnienia wyłącznie dla zasady, gdyż i tak nie będzie odwoływać się od wyroku. Według założeń, liczba takich przypadków zmniejszyć się ma stanowczo po wprowadzeniu obowiązkowej opłaty w wysokości 100 zł od wniosku o sporządzenie uzasadnienia. Z kolei w postępowaniu egzekucyjnym nowelizacją zniesione mają być opłaty od zatwierdzenia podziału sumy uzyskanej z egzekucji oraz za wprowadzenie zmian w tym planie. 3. Nowelizacja ułatwi uzyskiwanie informacji o nieruchomościach dłużnika AVAL-CONSULT KANCELARIA RADCÓW PRAWNYCH I ADWOKATÓW OSTROWSKA, SZYCHOWSKI, KRAWCZYK, KORPUSIK, GRZECHOWIAK I PARTNERZY Spółka Partnerska 80-103 Gdańsk, ul. Kartuska 5, tel.: (58) 301-47-91, 301-43-49, 346-27-10, 346-27-24, fax: 346 27 16 www.avalconsult.pl _____________________________________________________________ ____ Dostęp do elektronicznych wersji ksiąg wieczystych będzie jeszcze łatwiejszy. Resort sprawiedliwości opracowuje projekt nowelizacji, która umożliwi szybszy dostęp i uzyskanie informacji z bazy danych - co w założeniu ma przede wszystkim usprawnić postępowanie egzekucyjne. Projektu nowelizacji ustawy o księgach wieczystych zyskał aprobatę Rady Ministrów. Resort zamierza, by bazy danych umożliwiały szybsze uzyskiwanie informacji z elektronicznych wersji ksiąg wieczystych. Według założeń, uprawnione podmioty będą mogły wyszukać księgi wieczyste według konkretnego, wyróżnionego kryterium wyszukiwania - np. po danych osobowych. Będzie to miało znaczenie zwłaszcza dla prowadzenia postępowania egzekucyjnego, ponieważ umożliwi szybsze uzyskanie informacji o nieruchomościach należących do dłużnika. Dostęp do informacji będzie odpłatny. Nowelizacja umożliwi również na uzyskiwanie wyciągów z księgi wieczystej określonych działów księgi, tym samym wnioskodawca będzie mógł uzyskać niezbędne informacje bez potrzeby zdobywania odpisu ze wszystkimi danymi znajdującymi się w księdze wieczystej. Łatwiejsze ma być także samo uzyskiwanie odpisów, będzie można go również ściągnąć przez internet. Wydrukowany będzie miał moc równą z mocą dokumentu wydawanego przez Centralną Informację Ksiąg Wieczystych. Wnioski opłacane będą za pomocą przelewu. II A. PRAWO PODATKOWE (ADMINISTRACYJNE) ZMIANY W OBOWIĄZUJĄCYCH PRZEPISACH PRAWNYCH 1. Zmiany wzorów formularzy dot. podatku VAT. Od dnia 25 lipca obowiązują nowe wzory wniosków i formularzy w zakresie podatku VAT. Wzór zaświadczenia VAT-24 oraz wzory formularzy VAT-23 i VAT-25 zostały dostosowane do obowiązujących przepisów w zakresie identyfikacji podatkowej. Od dnia 1 września 2011 r. identyfikatorem podatkowym dla podatników będących osobami fizycznymi, objętych rejestrem PESEL, nieprowadzących działalności gospodarczej lub niebędących zarejestrowanymi podatnikami VAT jest numer PESEL, a dla pozostałych podatników, w tym płatników, jest numer identyfikacji podatkowej NIP. Zmiany zostały wprowadzone następującymi aktami: 1. Rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 26 czerwca 2012 r. w sprawie określenia wzoru zaświadczenia potwierdzającego uiszczenie podatku od towarów i usług lub brak obowiązku uiszczenia tego podatku z tytułu przywozu środka transportu z terytorium innego państwa członkowskiego (Dz. U. poz. 777) - określa nowy wzór zaświadczenia VAT-25; AVAL-CONSULT KANCELARIA RADCÓW PRAWNYCH I ADWOKATÓW OSTROWSKA, SZYCHOWSKI, KRAWCZYK, KORPUSIK, GRZECHOWIAK I PARTNERZY Spółka Partnerska 80-103 Gdańsk, ul. Kartuska 5, tel.: (58) 301-47-91, 301-43-49, 346-27-10, 346-27-24, fax: 346 27 16 www.avalconsult.pl _____________________________________________________________ ____ 2. Rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 26 czerwca 2012 r. w sprawie określenia wzoru informacji o wewnątrzwspólnotowym nabyciu środka transportu (Dz. U. poz. 780) - wprowadza nowy wzór informacji VAT-23; 3. Rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 26 czerwca 2012 r. w sprawie określenia wzoru wniosku o wydanie zaświadczenia potwierdzającego brak obowiązku uiszczenia podatku od towarów i usług z tytułu przywozu środka transportu z terytorium innego państwa członkowskiego (Dz. U. Nr 781) - określa wzór wniosku VAT-24. 2. Zmiana umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania z Norwegią. 5 lipca 2012 r. w Oslo został podpisany Protokół zmieniający Konwencję między Rzecząpospolitą Polską a Królestwem Norwegii w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu. Główne zmiany wprowadzone do Konwencji sporządzonej w Warszawie 9 września 2009 r. odnoszą się do postanowień dotyczących sposobu opodatkowania wynagrodzeń z tytułu pracy na pokładach statków morskich eksploatowanych w transporcie międzynarodowym. Umożliwiają one stosowanie w stosunku do osób pracujących na tego typu statkach zasad opodatkowania analogicznych do rozwiązań funkcjonujących w umowach z innymi krajami posiadającymi międzynarodowe rejestry statków. 3. Nowe wzory formularzy celnych. Od 20 lipca obowiązują nowe wzory formularzy w sprawach celnych, które dostosowują polskie przepisy do regulacji unijnych. Dotyczą one magazynów czasowego składowania. Katalog formularzy określony w przepisach został już uprzednio rozszerzony o nowe formularze dotyczące magazynów czasowego składowania tj.: wniosek o udzielenie pozwolenia na prowadzenie magazynu czasowego składowania oraz pozwolenia na prowadzenie magazynu czasowego składowania. Wynika to z wejścia w życie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 5 października 2011 r. w sprawie magazynów czasowego składowania (Dz. U. Nr 226, poz. 1358). Nowe wzory uwzględniają preferencje dla wnioskodawców posiadających świadectwo upoważnionego przedsiębiorcy AEO. B. ORZECZNICTWO SĄDOWE AVAL-CONSULT KANCELARIA RADCÓW PRAWNYCH I ADWOKATÓW OSTROWSKA, SZYCHOWSKI, KRAWCZYK, KORPUSIK, GRZECHOWIAK I PARTNERZY Spółka Partnerska 80-103 Gdańsk, ul. Kartuska 5, tel.: (58) 301-47-91, 301-43-49, 346-27-10, 346-27-24, fax: 346 27 16 www.avalconsult.pl _____________________________________________________________ ____ 1. Termin na zgłoszenie nabycia spadku nie podlega przywróceniu. Jeżeli podatnik złożył po terminie zgłoszenie o nabyciu rzeczy i praw majątkowych w drodze dziedziczenia, to traci prawo do zwolnienia z podatku od spadków i darowizn. Takie stanowisko zajął NSA w wyroku z 29 czerwca 2012 r. (II FSK 2587/10) Spór w przedmiotowej sprawie sprowadzał się do rozstrzygnięcia, czy termin do zgłoszenia nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych z tytułu nabycia praw do spadku podlega czy nie podlega przywróceniu. Zgodnie z obowiązującą regulacją spadkobierca, by skorzystać z całkowitego zwolnienia od opodatkowania nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych, ma obowiązek zgłoszenia tego faktu właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy miesiąca od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku. W niniejszej sprawie podatnik, który nabył spadek nie zgłosił w ustawowym terminie odpowiedniego zgłoszenia (obecnie to druk SD-Z2(4)), a organ podatkowy ustalił stronie wysokość podatku od spadków i darowizn z tytułu spadku. Zarówno organ podatkowy jak i sąd pierwszej instancji zakwalifikowały termin na zgłoszenie nabycia, jako materialnym niepodlegającym przywróceniu. NSA uznał za prawidłowe stanowisko organów podatkowych i sądu. Zdaniem sądu w przypadku niespełnienia tego warunku nabywca traci prawo do zwolnienia, a nabycie podlega opodatkowaniu na zasadach ogólnych określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej. Co prawda ustawodawca przewidział odstępstwo od tej zasady to jednak dotyczy ono tylko takiego nabywcy, który nie wiedział, że przysługuje mu prawo do spadku, nie posiadał wiedzy o toczącym się postępowaniu spadkowym i istnieniu postanowienia stwierdzającego nabycie przez niego spadku. W rozpatrywanej sprawie podatnik posiadał jednak wiedzę o prowadzonym postępowaniu spadkowym i o istnieniu postanowienia sądu o stwierdzeniu nabycia prawa do spadku. 2. Zapłata podatku nie zwalnia z odpowiedzialności. Ustalenie, czy podatnicy, od których płatnik miał pobrać podatek, zapłacili ten podatek w prawidłowej wysokości jest istotne dopiero na etapie wykonania decyzji o odpowiedzialności płatnika, a nie na etapie orzekania o niej. Takie stanowisko wynika z wyroku NSA z 11 lipca 2012 r. (II FSK 25/11). W przedmiotowej sprawie w trakcie kontroli podatkowej przeprowadzonej u płatnika stwierdzono m. in., że od części wypłat nie pobrał zaliczek na podatek dochodowy i nie przekazał ich do urzędu skarbowego. W tym stanie rzeczy organ podatkowy orzekł o odpowiedzialności podatkowej płatnika. AVAL-CONSULT KANCELARIA RADCÓW PRAWNYCH I ADWOKATÓW OSTROWSKA, SZYCHOWSKI, KRAWCZYK, KORPUSIK, GRZECHOWIAK I PARTNERZY Spółka Partnerska 80-103 Gdańsk, ul. Kartuska 5, tel.: (58) 301-47-91, 301-43-49, 346-27-10, 346-27-24, fax: 346 27 16 www.avalconsult.pl _____________________________________________________________ ____ Zdaniem płatnika, żądanie od niego zapłaty niepobranych od podatnika podatków w sytuacji, gdy sam podatnik je uiścił stanowiłoby naruszenie art. 30 Ordynacji podatkowej. Według niego w świetle art. 8 i art. 30 Ordynacji podatkowej – zapłata podatku przez podatnika uwalnia od odpowiedzialności płatnika. Organy podatkowe w pierwszej kolejności powinny były więc ustalić, czy zleceniobiorcy nie dokonali samodzielnie rozliczenia z urzędami skarbowymi. W jego ocenie możliwość orzekania o odpowiedzialności płatnika możliwa jest wówczas, gdy niewykonanie przez niego obowiązków pobrania podatku nie zostało konwalidowane poprzez zapłatę podatku przez podatnika. Jednak według Izby Skarbowej okoliczności dotyczące zapłaty podatków przez poszczególnych zleceniobiorców nie mają wpływu na odpowiedzialność płatnika, który odpowiada do wysokości zaliczki, którą powinien był pobrać i przekazać urzędowi skarbowemu. NSA wskazał, że zbadanie okoliczności związanych z zapłatą podatku przez podatników nie było istotne dla rozstrzygnięcia sprawy. Ustawodawca jednoznacznie uzależnia wydanie decyzji o odpowiedzialności płatnika od stwierdzenia niewykonania obowiązków przez płatnika i zakresu niewykonania tych obowiązków. Ustalenie, czy podatnicy, od których płatnik miał pobrać podatek, zapłacili ten podatek w prawidłowej wysokości jest istotne dopiero na etapie wykonania decyzji o odpowiedzialności płatnika, a nie na etapie orzekania o niej. Odpowiedzialność płatnika nie jest bowiem odpowiedzialnością za zobowiązanie podatkowe ciążące na podatniku. Odpowiada on za własne działanie (bądź zaniechania działania) związane z wykonywaniem przez niego ustawowych obowiązków płatnika, a nie za zobowiązanie osoby trzeciej (podatnika). Odpowiedzialność majątkowa płatnika nie wynika w związku z tym z zachowania (działania, zaniechania działania) innego podmiotu (tj. podatnika), ale jest związana właśnie z zachowaniem płatnika, który ponosi ciężar tej odpowiedzialności. C. CIEKAWOSTKI PRAWNE Brak zmian w zakresie kosztów reprezentacji. Wprowadzenie do przepisów ustaw o podatkach dochodowych pojęcia funduszu reprezentacyjnego, określanego w proporcji do przychodów firmy, w ocenie resortu finansów, nie znajduje obecnie uzasadnienia, z uwagi na znaczące konsekwencje dla finansów publicznych. Resort, odpowiadając na interpelację poselską w sprawie przywrócenia funduszu reprezentacyjnego dla małych i średnich przedsiębiorstw (nr 5936/12) stwierdził, że zniesienie w przepisach o podatkach dochodowych ograniczenia w zakresie kosztów związanych z reprezentacją wpłynęłoby negatywnie na skutki budżetowe w tych podatkach. AVAL-CONSULT KANCELARIA RADCÓW PRAWNYCH I ADWOKATÓW OSTROWSKA, SZYCHOWSKI, KRAWCZYK, KORPUSIK, GRZECHOWIAK I PARTNERZY Spółka Partnerska 80-103 Gdańsk, ul. Kartuska 5, tel.: (58) 301-47-91, 301-43-49, 346-27-10, 346-27-24, fax: 346 27 16 www.avalconsult.pl _____________________________________________________________ ____ Szacowane skutki zmniejszenia dochodów sektora finansów publicznych z tego tytułu, przyjmując, że limit tych wydatków stanowiłby 0,1 proc. przychodu, wyniosłyby ok. 1,1 mld zł - z tego: - z podatku dochodowego od osób prawnych: 0,9 mld zł, - z podatku dochodowego od osób fizycznych: 0,2 mld zł. Z uwagi na przedstawione skutki budżetowe, szczególnie w sytuacji pogorszenia koniunktury gospodarczej, przywrócenie ulg, zwolnień i preferencji nie znajduje, według MF, uzasadnienia. III A. PRAWO PRACY I UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH ZMIANY W OBOWIĄZUJĄCYCH PRZEPISACH PRAWNYCH 1. Nowe rozporządzenie dotyczące nagrody rocznej. W dniu 23 lipca 2012 r. ogłoszone zostało rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 12 lipca 2012 r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu przyznawania nagrody rocznej osobom kierującym niektórymi podmiotami prawnymi oraz wzoru wniosku o przyznanie nagrody rocznej. Zgodnie z rozporządzeniem nagroda roczna może być przyznana uprawnionemu, jeżeli podmiot prawny: osiągnął dodatni wynik finansowy lub zmniejszył stratę netto; efektywnie realizował zadania i cele statutowe; terminowo zrealizował zobowiązania o charakterze publicznoprawnym; uzyskał zatwierdzenie sprawozdania finansowego za rok obrotowy, w przypadku gdy sprawozdanie podlega zatwierdzeniu, lub złożył prawidłowo sporządzone sprawozdanie finansowe za rok obrotowy. Nagroda może być przyznana jedynie uprawnionemu, który pełnił swoją funkcję (zajmował stanowisko) przez cały rok obrotowy i w tym okresie nie naruszył swoich obowiązków pracowniczych, nie rozwiązano z nim umowy o pracę z jego winy lub nie rozwiązano umowy o zarządzanie albo nie odwołano go z funkcji lub ze stanowiska z przyczyn stanowiących podstawę do rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika. Przyznawana jest na wniosek, do którego należy dołączyć sprawozdanie finansowe podmiotu prawnego za rok obrotowy, za który jest przyznawana nagroda; dokument zatwierdzający sprawozdanie finansowe podmiotu prawnego, jeżeli sprawozdanie podlegało zatwierdzeniu; oświadczenie o terminowym regulowaniu przez podmiot zobowiązań o charakterze AVAL-CONSULT KANCELARIA RADCÓW PRAWNYCH I ADWOKATÓW OSTROWSKA, SZYCHOWSKI, KRAWCZYK, KORPUSIK, GRZECHOWIAK I PARTNERZY Spółka Partnerska 80-103 Gdańsk, ul. Kartuska 5, tel.: (58) 301-47-91, 301-43-49, 346-27-10, 346-27-24, fax: 346 27 16 www.avalconsult.pl _____________________________________________________________ ____ publicznoprawnym. Nie wymaga wniosku przyznanie nagrody rocznej kierownikowi (dyrektorowi) samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej. Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia. 2. Nowe obowiązki pracodawcy zatrudniającego cudzoziemca. Ustawa z dnia 15 czerwca 2012 r. o skutkach powierzania wykonywania pracy cudzoziemcom nielegalnie przebywającym na terytorium Polski, która weszła w życie z dniem 21 lipca 2012 r., nakłada nowe obowiązki na podmioty powierzające wykonywanie pracy cudzoziemcom będących obywatelami państw trzecich, dotyczące sprawdzania dokumentów pobytowych cudzoziemca. Cudzoziemcy mogą wykonywać pracę w Polsce, jeśli posiadają zezwolenie na pracę (chyba, że na mocy przepisów szczególnych nie potrzebują takiego zezwolenia) oraz przebywają legalnie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Dokumentem uprawniającym do pobytu na terytorium Polski może być ważna wiza (np. wiza krajowa - symbol C) lub wiza Schengensymbol D) lub zezwolenie pobytowe (i wydana na jego podstawie karta pobytu). Jeśli pracodawca będzie chciał zatrudnić cudzoziemca, będzie musiał sprawdzić – przed podjęciem pracy przez cudzoziemca, czy posiada on ważny dokument uprawniający do pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zrobić kopię tego dokumentu i przechowywać ją przez cały okres świadczenia pracy przez cudzoziemca. Obowiązki dotyczą wszystkich podmiotów powierzających pracę cudzoziemcom zarówno na podstawie umowy o pracę, jak i umowy cywilnoprawnej (np. umowy zlecenia, umowy o dzieło). Jeśli pracodawca już zatrudnia cudzoziemca w dniu 21 lipca 2012 r. (tj. w dniu wejścia w życie ustawy), to ma 45 dni na uzupełnienie dokumentacji o kopię dokumentu pobytowego tego cudzoziemca (tj. do 4 września). Wypełnienie ww. obowiązków oraz zgłoszenie cudzoziemca do ubezpieczeń społecznych (o ile jest to wymagane) umożliwia uwolnienie się od kary za zatrudnianie nielegalnie przebywającego cudzoziemca. Powierzanie pracy cudzoziemcom przebywającym w naszym kraju bez ważnego dokumentu będzie karalne. Wykroczenie zagrożone karą grzywny nie niższą niż 3000 zł popełni pracodawca, który zatrudni cudzoziemca nie mającego ważnego dokumentu. Karą do 10.000 zł zagrożone będzie uporczywe powierzanie pracy nielegalnemu cudzoziemcowi, gdy nie ma ona związku z prowadzoną działalnością gospodarczą. Przestępstwem będzie również powierzanie pracy nielegalnemu imigrantowi w związku z prowadzoną działalnością lub zatrudnianie wielu cudzoziemców w tym samym czasie. Będzie za to groziła grzywna lub nawet kara ograniczenia wolności. AVAL-CONSULT KANCELARIA RADCÓW PRAWNYCH I ADWOKATÓW OSTROWSKA, SZYCHOWSKI, KRAWCZYK, KORPUSIK, GRZECHOWIAK I PARTNERZY Spółka Partnerska 80-103 Gdańsk, ul. Kartuska 5, tel.: (58) 301-47-91, 301-43-49, 346-27-10, 346-27-24, fax: 346 27 16 www.avalconsult.pl _____________________________________________________________ ____ B. ORZECZNICTWO SĄDOWE 1. Przepisy dotyczące trzynastek pracujących matek niekonstytucyjne. 9 lipca 2012 r. Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art. 2 ust. 3 ustawy z dnia 12 grudnia 1997 r. o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery budżetowej w zakresie, w jakim pomija okres urlopu macierzyńskiego jako umożliwiający nabycie prawa do dodatkowego wynagrodzenia rocznego w wysokości proporcjonalnej do okresu przepracowanego, w sytuacji nieprzepracowania w ciągu całego roku kalendarzowego faktycznie 6 miesięcy, jest niezgodny z art. 32 ust. 1 w związku z art. 71 ust. 2 Konstytucji. TK uznał, że sposób ukształtowania art. 2 ust. 3 ustawy o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery budżetowej, a więc przepisu, który określa katalog wyjątków od zasady efektywnego wykonywania pracy w okresie co najmniej 6 miesięcy w danym roku kalendarzowym, jako warunku uzyskania dodatkowego wynagrodzenia rocznego, ma charakter niepełny. Pomija bowiem okres urlopu macierzyńskiego, jako umożliwiającego nabycie prawa do tzw. trzynastej pensji w wysokości proporcjonalnej do okresu przepracowanego w danym roku. Oznacza to, że ustawodawca nie zrealizował konstytucyjnego nakazu zapewnienia szczególnej pomocy władz publicznych matkom przed i po urodzeniu dziecka, odczytywanego w kontekście konstytucyjnej zasady równości mającej w badanym przypadku - zastosowanie względem grupy pracowników jednostek sfery budżetowej, którym przysługuje uprawnienie do dodatkowego wynagrodzenia rocznego. 2. Przepisy dotyczące umarzania składek ZUS zgodne z Konstytucją. 12 lipca 2012 r. Trybunał Konstytucyjny uznał, że zasady umarzania należności z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne osób przebywających na urlopie wychowawczym, które nie opłaciły takich składek są zgodne z Konstytucją. Rozstrzygając sprawę Trybunał Konstytucyjny przypomniał, że zasada równości wobec prawa nakazuje identyczne traktowanie podmiotów charakteryzujących się wspólną cechą istotną, jednak zasada ta nie ma charakteru absolutnego, a w konsekwencji dopuszczalne są od niej usprawiedliwione wyjątki. Możliwość różnicowania sytuacji prawnej jednostek w wypadku praw i wolności ekonomicznych, socjalnych oraz kulturalnych jest przy tym większa niż w wypadku praw i wolności osobistych czy politycznych. W rozpatrywanej sprawie za cechę istotną, pozwalającą wyróżnić kategorię podmiotów, do których odnosi się gwarancja równego traktowania, należało uznać: bycie płatnikiem obowiązanym do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu pozarolniczej działalności za okres przebywania na urlopie wychowawczym. Nieopłacenie należności z tytułu składek ubezpieczeniowych AVAL-CONSULT KANCELARIA RADCÓW PRAWNYCH I ADWOKATÓW OSTROWSKA, SZYCHOWSKI, KRAWCZYK, KORPUSIK, GRZECHOWIAK I PARTNERZY Spółka Partnerska 80-103 Gdańsk, ul. Kartuska 5, tel.: (58) 301-47-91, 301-43-49, 346-27-10, 346-27-24, fax: 346 27 16 www.avalconsult.pl _____________________________________________________________ ____ stanowiło z kolei kryterium zróżnicowania sytuacji prawnej tych podmiotów. Rozważane kryterium spełnia, zdaniem Trybunału, wymogi przesądzające o dopuszczalności wprowadzenia wyjątku od zasady równości. Wprowadzone zróżnicowanie ma charakter istotny, ponieważ pozostaje w bezpośrednim związku z celem przepisów prawnych, w których zawarta została kontrolowana norma prawna. Zdaniem Trybunału, zróżnicowanie dotyczące płatników obowiązanych do opłacania składek ubezpieczeniowych z tytułu pozarolniczej działalności za czas przebywania na urlopie wychowawczym, dokonane w oparciu o kryterium niewywiązania się z tej powinności, nie może być w tym przypadku traktowane jako przejaw faworyzowania podmiotów naruszających prawo. Uwzględniając okoliczność, że powstałe wątpliwości zaistniały z winy państwa, należy zaakceptować decyzję ustawodawcy, który wprowadził - na zasadzie wyjątku - możliwość umorzenia nieopłaconych składek, a tym samym ułatwił uregulowanie sytuacji prawnej płatnikom posiadającym zaległości wobec ZUS. Takie działanie nie stanowiło przejawu faworyzowania podmiotów nieprzestrzegających prawa, lecz przeciwnie - przejaw lojalności wobec jednostek, które mogły pozostawać pod wpływem usprawiedliwionego błędu co do treści obciążających je obowiązków. Omawiane zróżnicowanie jest proporcjonalne, ponieważ waga interesu, któremu ono służy, pozostaje w odpowiedniej proporcji do wagi interesów, które zostały w jego wyniku naruszone. B. CIEKAWOSTKI PRAWNE 500.000.000 zł na aktywizację bezrobotnych. 18 lipca 2012 r. Minister Pracy i Polityki Społecznej spotkał się z Ministrem Finansów Janem Vincentem Rostowskim. Tematem rozmowy był złożony przez resort pracy wniosek o zwiększenie w bieżącym roku wydatków Funduszu Pracy o 500 mln zł. Minister Finansów wyraził zgodę na przekazanie wnioskowanej kwoty i przeznaczenie jej na działania aktywizacyjne urzędów pracy. 500 mln zł trafi do powiatów o najwyższej stopie bezrobocia, na finansowanie aktywizacji grup bezrobotnych, które wymagają priorytetowego wsparcia. Uzgodniono, że w MPiPS zostaną zintensyfikowane prace nad nowelizacją odpowiednich rozporządzeń, umożliwiających od 2013 r. zwiększenie wydatków środków europejskich na aktywizację zawodową bezrobotnych.