kierunek ochrona środowiska

KIERUNEK OCHRONA ŚRODOWISKA
Tytuł przedmiotu
Biologiczne zagrożenia ekosystemów lądowych i wodnych
Imię, nazwisko i tytuł/stopień prowadzącego
Dr Mikołaj Kokociński
Imiona, nazwiska oraz tytuły / stopnie członków zespołu dydaktycznego
Forma zaliczenia przedmiotu
Forma przedmiotu
Wykład
Ogólna liczba godzin
30
Liczba godzin
3
w tygodniu
Forma zaliczenia
Egzamin
Laboratorium
30
3
Zaliczenie
Krótki opis tematyki przedmiotu
Przedstawione zostaną zagrożenia ekosystemów wodnych i lądowych związane przede wszystkim z
czynnikami biotycznymi tj. z zakwitami glonów i sinic, produkcją toksyn sinicowych, migracją
gatunków obcych i inwazyjnych, ubocznymi skutkami działalności człowieka
Wykład
Zawartość tematyczna poszczególnych wykładów
1. Omówienia pojęcia stresu w biologii, problemów z jego interpretacją i prowadzeniem
badań dotyczących czynników stresowych, kategorie odpowiedzi organizmów na
stres.
2. Poznanie zagrożeń związanych z acidifikacją, eutrofizacją i saprobizacją
ekosystemów wodnych
3. Przedstawienie zagrożeń wynikających z toksycznych zakwitów sinicowych,
omówienie warunków sprzyjających pojawianiu się zakwitów, zagrożenia związane z
hepatotoksynami, nerotoksynami, cytotoksynami, dermatoksynami oraz innymi
toksynami sinicowymi
4. Przedstawienie zagrożeń wynikających z toksycznych zakwitów bruzdnic morskich,
omówienie zasięgu występowania wybranych gatunków bruzdnic oraz potencjalnych
zachorowań związanych z produkowanymi przez nie toksynami
5. Omówienie pojęć gatunek obcy i inwazyjny, przyczyny i drogi migracji gatunków
inwazyjnych, przedstawienie zagrożeń wynikających z obecności gatunków obcych i
inwazyjnych
6. Synantropizacja flory i fauny
7. Antropopresja na ekosystemy wodne i lądowe – wpływ ksenobiotyków
8. Mechanizmy detoksykacji ksenobiotykow
9. Biochemiczne adaptacje organizmów do wybranych czynników stresowych
Razem godzin
Laboratoria
Zawartość tematyczna
1. Rozpoznawanie sinic z rzędu Chroococcales
2. Rozpoznawanie sinic z rzędu Nostocales
L. godz.
2
4
6
4
2
2
4
4
2
30
L. godz.
3
3
3.
4.
5.
6.
Rozpoznawanie sinic z rzędu Oscillatoriales
Ogólna charakterystyka i rozpoznawanie bruzdnic morskich
Przedstawianie wybranych problemów zakwitów bruzdnic – praca z posterami
Charakterystyka i przykłady zagrożeń wynikających z ekspansji gatunków
inwazyjnych – praca z posterami
7. Wirusy i bakterie chorobotwórcze – charakterystyka zagrożeń
8. Charakterystyka antropogenicznych zaburzeń ekosystemów metalami
ksenobiotykami
9. Ocena zagrożeń ekosystemów wodnych związanych z eutrofizacją i acidifikacją
Razem godzin
i
3
3
3
6
3
3
3
30
Zalecana literatura
Literatura podstawowa:
W. Lampert, U. Sommer. Ekologia wód śródlądowych.Wydawnictwo Naukowe PWN. Warszawa 1996.
R. Laskowski, P. Migula. Ekotoksykologia od komórki do ekosystemu. Państwowe Wydawnictwo
Rolnicze i Leśne. Warszawa 2004.
K. Niewiadomska, T. Pojmańska, B. Machnicka, A. Czubaj. Zarys parazytologii ogólnej. Wydawnictwo
Naukowe PWN. Warszawa 2001.
Z. Podbielkowski. Wędrówki roślin. Wydawnictwo Szkolne i Pedagogiczne. Warszawa 1995.
J. Kornaś. Geografia roślin. Wydawnictwo Naukowe PWN. Warszawa 2002.
H. K. Hudnell (ed.) Cyanobacterial harmful algal blooms. State of the science and research needs.
Advances in experimental medicine and biology. Vol. 619. Springer 2008.
Literatura uzupełniająca:
J.B. Harborne. Ekologia biochemiczna. Wydawnictwo Naukowe PWN. Warszawa 1997.
A. S. Ostrowicki. Geografia biosfery. Biogeografia dynamiczna lądów. Wydawnictwo Naukowe PWN.
Warszawa 1999.
Warunki i tryb odbywania zajęć dydaktycznych
Zajęcia odbywają się we wskazanych w planie terminach.
Warunki usprawiedliwiania i odrabiania nieobecności na zajęciach
Możliwa jest 1 nieobecność bez usprawiedliwienia, każda następna musi być usprawiedliwiona
zwolnieniem lekarskim. Wszystkie nieobecności muszą zostać odrobione na podstawie udostępnianych
materiałów dydaktycznych.
Warunki i tryb uzyskiwania zaliczenia oraz składania egzaminu
Zaliczenie z ćwiczeń na ocenę na podstawie ocen z dwóch kolokwiów oraz ocen dodatkowych za
przedstawione referaty oraz opracowania wykonane na zajęciach
Zasady zapisywania się na egzamin
Staroście roku zostanie przekazana lista egzaminacyjna
Termin egzaminu i zaliczenia
Terminy ustalane są na pierwszych zajęciach.
Tryb ogłaszania wyników egzaminu lub zaliczenia
Wyniki zaliczenia i egzaminu zostaną wywieszone na tablicy ogłoszeń przy pokoju 140 w Collegium
Polonicum
Tryb dokonywania wpisów ocen z egzaminu lub zaliczenia
Wpisy zostaną dokonane w ciągu następnych 2-3 dni od ogłoszenia wyników po zebraniu przez
starostę roku wszystkich indeksów.