czytaj dalej
Transkrypt
czytaj dalej
Global Multi-Asset Group – Miesięczne perspektywy inwestycyjne Maj 2012 r. Niniejszy dokument został sporządzony przez Global Multi-Asset Group Stopień zaangażowania państw europejskich w programy oszczędności fiskalnych spadł w obliczu odbywających się wyborów oraz w wyniku braku równowagi politycznej. Zwiększone ukierunkowanie na wzrost byłoby korzystne, jednak występujące ryzyka naruszają równowagę na rynkach obligacji. EBC oraz Fed niechętnie angażują się w działania mające na celu dalszą stymulację rynku, jednak sytuacja, w której polityka UE wywoła poważniejsze pogorszenie na rynku, może zmusić te instytucje do reakcji. Według naszych aktualnych analiz dotyczących inflacji w gospodarce światowej występuje trwałe zróżnicowanie, z równym podziałem na kraje, w których zastosowano reżim inflacyjny lub dezinflacyjny. W USA nadal panuje reżim inflacyjny, stosowany tam przez ostatnie cztery miesiące, jednak dane na temat tego kraju wskazują na początek okresu słabych wyników, spowodowane czynnikami technicznymi. Wyceny akcji pozostają na właściwym poziomie, natomiast obligacje są przeważnie przewartościowane. Na rynku instrumentów o stałym dochodzie najatrakcyjniej wyceniane są (z uwzględnieniem ryzyka) instrumenty dłużne. Utrzymujemy neutralny stosunek akcji do obligacji, jednak w sytuacji, gdy na rynkach akcji w wyniku ostatniej korekty przestała występować nadwyżka popytu, planujemy ponowne przyjęcie pozycji przeważania akcji w stosunku do obligacji w średnim okresie. W portfelach zrównoważonych wciąż stawiamy na USA i Japonię, a teraz także na Hongkong i Kanadę. W stosunku do papierów z Europy (bez Wielkiej Brytanii), Wielkiej Brytanii i Australii stosujemy strategię niedoważania pozycji, natomiast nasze nastawienie do rynków wschodzących jest neutralne. Stopa zwrotu – zmiany w kwietniu 2012 r. (%) Rynki akcji* Obligacje* Kursy walut+ Globalne -1,5 0,7 nie dotyczy USA -0,6 1,5 -1,1 Strefa euro -3,3 -0,1 -1,4 Japonia -6,1 0,6 3,1 Wlk. Brytania -0,3 0,4 1,9 Rynki Wsch. -0,5 1,9 nie dotyczy Hongkong 0,7 nie dotyczy -0,3 * Całkowita stopa zwrotu + Zmiana nominalna wartości indeksów względem koszyka walut Źródła: Thomson Datastream, MSCI, J.P. Morgan Wykres miesiąca Perspektywy dotyczące polityki Wydaje się, że polityka europejska jest obecnie w punkcie zwrotnym. Na początku maja w różnych krajach Europy odbyły się wybory, w wyniku których przeważyło dążenie do luzowania polityki fiskalnej. Francja wybrała nowego socjalistycznego prezydenta, który w swojej kampanii nawoływał do przejścia z polityki oszczędności na politykę wzrostu. Wynik wyborów, które odbyły się w Grecji, okazał się niejednoznaczny – dwie duże partie, zwolennicy stosowania polityki oszczędności, nie uzyskały większości, co znacznie zwiększyło ryzyko konieczności opuszczenia przez Grecję strefy euro. W Wielkiej Brytanii partie koalicyjne słabo wypadły w wyborach lokalnych, a to, przynajmniej w części, będzie postrzegane jako negatywny głos społeczeństwa w sprawie rządowych planów oszczędnościowych. Natomiast kilka tygodni temu rząd holenderski upadł podczas negocjacji dotyczących cięć budżetowych. Nerwowa sytuacja na europejskim rynku akcji; na rynku pieniężnym atmosfera na razie spokojna Nasz wykres miesięczny przedstawia spread FRA-OIS dla DJSTOXX 600 dolara amerykańskiego, dobrze ilustrujący napięcia, jakie FRA występują na rynkach pieniężnych, a tym samym w systemie OIS 3m odwrócony spread (prawa strona) bankowym. Wartość tego wskaźnika pozostała na niezmienionym poziomie, pomimo ponownych zawirowań w strefie euro oraz słabych notowań na rynku akcji, co sugeruje, że przynajmniej w tym zakresie dzięki zastosowanym przez EBC operacjom LTRO udało się odizolować system bankowy od napięć występujących na rynku, a tym samym usunąć ryzyko systemowe. Źródło: Bank of America Merrill Lynch. Dane na dzień 7 maja 2012 r. luty-2011 maj-2011 sierpień-2011 listopad-2011 luty-2012 maj-2012 Global Multi-Asset Group – Miesięczne perspektywy inwestycyjne Perspektywy dotyczące polityki, cd. Prognozy gospodarcze – rynkowy konsensus Realny PKB 2012 2013 USA 2,3 2,5 Europa -0,4 1,0 Japonia 1,7 1,5 Wlk. Brytania 0,6 1,6 Chiny 8,4 8,5 Źródło: Bloomberg Kryzys w strefie euro od dawna obserwujemy poprzez pryzmat trzech podstawowych czynników, którymi są: presja na zachowanie wypłacalności budżetu; brak płynności systemu bankowego i obawy o jego wypłacalność; oraz brak impulsu wzrostowego, wynikający w dużej mierze z braku konkurencyjności znacznej części obszarów peryferyjnych. Jak dotąd rządy skupiały większą część swoich wysiłków na polityce oszczędności fiskalnych, odnosząc się do pierwszego z powyższych czynników kryzysu, natomiast EBC, w odniesieniu do drugiego czynnika, stosował przede wszystkim operacje LTRO. Jedyne kroki, jakie w ogóle podjęto w zakresie czynnika trzeciego, dotyczyły reform po stronie podażowej, których celem było zwiększenie konkurencji. Mimo że postępowanie takie jest z pewnością słuszne w długiej perspektywie, w krótkim okresie jest ono jednak mało skuteczne, a być może nawet przyczyniło się do spowolnienia gospodarczego w całej strefie euro. Jeżeli obrany obecnie kierunek postępowania będzie dotyczył bardziej bezpośredniego stymulowania obszaru fiskalnego (o ile polityka ta zostanie odpowiednio sformułowana), postępowanie to może przynieść pozytywne skutki (mowa tu o programie dotyczącym infrastruktury, o prawdopodobnej wartości ok. 200 mld euro). Istnieje niebezpieczeństwo, że każdy bezpośredni bodziec będzie zbyt mały, aby być skutecznym, a wszelkie rzeczywiste efekty fiskalne zostaną osiągnięte dzięki „poślizgowi oszczędnościowemu” w stosunku do wcześniej uzgodnionych planów, co mogłoby doprowadzić do niepokoju na rynkach obligacji. Prognozy inflacji cen dóbr konsumpcyjnych – rynkowy konsensus CPI 2012 2013 2,4 2,1 Europa 2,4 1,8 Japonia -0,2 0,0 Wlk. Brytania 3,0 2,0 Chiny 3,3 3,6 USA Źródło: Bloomberg Ta perspektywa może w rzeczywistości w niedługim czasie doprowadzić do poluzowania polityki EBC. EBC, podczas swojego ostatniego posiedzenia dotyczącego polityki, przyjął niechętną postawę w stosunku do dalszego stosowania bodźców, jednak może się okazać, że w rzeczywistości poważny rozstrój na rynkach finansowych, spowodowany spadkiem zaangażowania politycznego, doprowadzi do ponownej interwencji, być może w formie kolejnych operacji LTRO. Taki rozwój zdarzeń może w istocie być na rękę wielu politykom. Natomiast wyjście Grecji ze strefy euro spowodowałoby jeszcze silniejszą reakcję. Niezależnie od powyższych scenariuszy ryzyka trwające spowolnienie aktywności gospodarczej powinno wkrótce wymusić dalsze cięcia stóp procentowych. Oświadczenie dotyczące przyjętej polityki, wydane przez Fed po posiedzeniu z 25 kwietnia, pozostało w zasadniczo niezmienionej formie, jednakże jednoczesne opublikowanie prognoz członków FOMC (i związane z tym zamieszanie) przyciągnęło uwagę prasy w największym stopniu. Struktura podejmowania decyzji w FOMC opiera się na modelu hybrydowym. Przewodniczący tej organizacji, o pozycji najwyższej, lecz nie dominującej, posiada władzę wystarczającą, by ukryć proces negocjacji trwający pomiędzy aktualnymi członkami z prawem głosu. Potencjalnym negatywnym aspektem wysiłków podejmowanych przez Bernanke'a w celu uczynienia tej instytucji bardziej przejrzystą jest fakt, że działania te ukazują dynamikę procesu jeszcze przed zapadnięciem wspólnie podjętej decyzji. Rozproszenie, na które wielokrotnie się powoływano, dotyczące najnowszych prognoz członków FOMC, sugeruje, że prognozy te być może nie są oparte na pojedynczym modelu ekonomicznym gospodarki amerykańskiej czy nawet na pojedynczej, ustalonej funkcji reakcji Fed. W swoich przemówieniach wygłoszonych w tym miesiącu członkowie FOMC nieustannie studzili zapał zwolenników idei, według której można oczekiwać wprowadzenia kolejnej rundy luzowania polityki pieniężnej (QE3). Wydawało się, że swoją negatywną odpowiedzią w tej kwestii FOMC rozchwieje ten niestabilny rynek, odbierając mu nadzieję na szybkie podratowanie płynności. Autor niniejszej publikacji jest przekonany, że pogorszenie się wskaźników makroekonomicznych, wymagane w celu wprowadzenia QE3 przed czerwcowym posiedzeniem, jest bardzo mało prawdopodobne – choć w tym przypadku do gry może wkroczyć także polityka europejska. Rentowność obligacji (na dzień 30 kwietnia 2012 r.) 2-letnie % 10-letnie % 10-2 letniapb USA 0,26 1,91 166 Europa 0,08 1,66 158 Japonia 0,11 0,90 79 Wlk. Brytania 0,45 2,11 166 Chiny 2,90 3,55 65 Źródło: Bloomberg, J.P. Morgan Asset Management Perspektywy gospodarcze Według naszych aktualnych analiz dotyczących inflacji, gospodarka światowa jest nadal bardzo zróżnicowana. Podczas gdy we wszystkich największych gospodarkach rynków wschodzących nadal panuje reżim dezinflacyjny, strefa euro nadal pogrążona jest w stosowanym od 19 miesięcy reżimie stagflacji, co idzie w parze ze słabymi wartościami wskaźnika PMI z kwietnia (spadek z 47,7 do 45,9), sugerując kontynuację recesji w 2. kwartale. Dla porównania, Japonia, w której w ciągu ostatnich miesięcy naprzemiennie stosowano różne reżimy, weszła obecnie głęboko w fazę reflacji, jako że efekt „odbicia” w wyniku zeszłorocznego trzęsienia ziemi wpływa na dane o produkcji przemysłowej tego kraju. Według sporządzonej przez nas „mapy reżimów” gospodarka amerykańska pozostaje pod panowaniem reżimu inflacyjnego, który stosowano tam przez ostatnie cztery miesiące (tj. w miejscu, gdzie w górę unosi się zarówno trend wzrostu produkcji, jak i trend inflacyjny). Dane opublikowane w ciągu miesiąca okazały się niesatysfakcjonujące, bowiem, zgodnie z oczekiwaniami, w wyniku zniekształceń powstałych przy usuwaniu statystycznego efektu wahań sezonowych, wywołanych wielkościami danych zbiorczych za okres zimowy 2008–2009, a także niespotykanie Global Multi-Asset Group – Miesięczne perspektywy inwestycyjne Perspektywy gospodarcze cd. Rynki walutowe (na dzień 30 kwietnia 2012 r.) USA Strefa euro kurs $ REER* *Śr.5-letnia – 80,5 82,3 1,32 117,0 123,6 79,82 82,7 80,1 Wlk. Brytania 1,62 85,0 84,7 Chiny 6,28 122,1 112,8 Japonia * Indeks realnego efektywnego kursu walutowego Źródła: Bloomberg, Thomson Datastream, JP Morgan, J.P. Morgan Asset Management Wyprzedzające wskaźniki P/E Bieżąca *Śr.5-letnia Różn.% Świat 11,8 12,5 -5,9 USA 12,7 13,2 -4,1 Strefa euro 10,2 10,9 -6,2 Japonia 12,2 16,2 -24,3 9,9 10,4 -4,9 14,3 15,5 -7,9 Brazylia 9,6 10,2 -5,4 Chiny 9,1 12,6 -27,6 Indie 13,0 15,4 -15,8 Rosja 5,1 7,1 -28,6 Wlk. Brytania Hongkong Źródło: Thomson Datastream, MSCI, J.P. Morgan Asset Management Stopy dywidendy Bieżąca *Śr. 5-letnia Oproc. gotówki* USA 2,1 2,1 0,47 Strefa euro 4,3 3,8 0,71 Japonia 2,4 1,9 0,34 Wlk. Brytania 3,7 3,9 1,01 Hongkong 2,9 2,9 0,40 Brazylia 4,5 3,1 8,90 Chiny 2,9 2,3 4,70 Indie 1,3 1,1 9,64 Rosja 2,5 1,9 7,14 *3-miesięczne stopy międzybankowe, z wyjątkiem Brazylii, dla której zastosowano stopę overnight Selic. Dane na 30 kwietnia 2012 r. Źródła: Thomson Datastream, MSCI, Bloomberg, J.P. Morgan Asset Management ciepłą zimą, nastąpiło wyraźne wyhamowanie gospodarki. Tygodniowe dane na temat bezrobocia na początku miesiąca były istotnie na poziomie nieco poniżej trendu, jednak zwiększyły one swoje wartości na koniec miesiąca. Do tego czasu zniekształcenia powstałe przy usuwaniu statystycznego efektu wahań sezonowych uległy znacznemu zmniejszeniu. Większość zniekształceń powstałych w wyniku usuwania statystycznego efektu wahań sezonowych powinno zostać wyeliminowanych przed nadejściem czerwcowego okresu sprawozdawczego, w którym to momencie prawdopodobnie będziemy w stanie wyraźniej dostrzec bazowy trend wzrostu gospodarczego. Mechanizm kredytowy w USA wydaje się dobrze funkcjonować, sądząc po wynikach najnowszego badania Senior Loan Officer Opinion Survey, wskazujących na wzrost popytu na kredyty komercyjne i przemysłowe wśród firm, przy jednoczesnym poluzowaniu standardów dotyczących udzielania kredytów w 1. kwartale, w porównaniu do sytuacji z końca ubiegłego roku. Wraz ze zbliżającym się schyłkiem wiosny nasza uwaga nadal pozostanie skupiona na następujących danych: 1. Jakiekolwiek przyspieszenie tempa powstawania gospodarstw domowych, sugerujące wzrost na rynku nieruchomości, a tym samym na rynku inwestycji mieszkaniowych, na początku letniego sezonu; 2. Jakikolwiek wzrost nakładów kapitałowych firm wskazujący na fakt, że firmy te są (nareszcie!) gotowe do dokonywania wypłat ze sporych nadwyżek bilansowych; 3. Jakiekolwiek oznaki, że niedawne osłabienie realnych dochodów rozporządzalnych doprowadzi do spowolnienia realnego poziomu osobistych wydatków konsumpcyjnych, w szczególności na dobra trwałego użytku; poziom ten w obecnym okresie ożywienia gospodarczego jest niespotykanie wysoki w stosunku do innych elementów popytu wewnętrznego. Ten ostatni czynnik można złagodzić poprzez rozluźnienie polityki dostępności kredytów konsumenckich, jednak największa ekspansja kredytów konsumenckich jak dotąd dotyczyła kredytów studenckich lub samochodowych (na podstawie danych uzyskanych od kredytodawców), co nie jest zupełnie zaskakujące, zważywszy na dane dotyczące bilansu gospodarstw domowych, które za 2008 rok wykazują znaczne zmniejszenie się niespłaconego zadłużenia z tytułu kart kredytowych. W ramach odwrócenia tego trendu, dane Rezerwy Federalnej na temat kredytów konsumenckich wykazały w marcu ekspansję niespłaconego zadłużenia z tytułu kart kredytowych, co stanowi jedyny z wyżej wspomnianych punkt danych pozostający w zgodzie ze zmieniającym się cyklem obniżania wskaźnika ogólnego zadłużenia, na który wskazywaliśmy. Wyniki finansowe i wyceny Wyniki finansowe osiągnięte za ostatni okres w USA okazały się znacznie wyższe od oczekiwanych, co być może doprowadziło do wyznaczenia najniższego punktu oczekiwań dotyczących zysków. Na podstawie 81% opublikowanych dotąd wyników wzrost wskaźnika EPS rok do roku dla spółek S&P 500 wyniósł 7,8% w 1. kwartale (jest to wartość wyższa od oczekiwanych na początku okresu sprawozdawczego 3,2%) – duża niespodzianka, patrząc przez pryzmat danych historycznych. W wyniku tego wartości wzrostu prognozowane na 2012 r. na podstawie rynkowego konsensusu zwiększyły się do 9,5%, po okresie ciągłego spadku od lipca 2011 r. do zeszłego miesiąca, z rekordowego poziomu 15% aż do 8,5%. W ostatnim okresie publikacji wyników poprawę zaobserwowano także w Europie – wyniki zaskoczyły analityków dużo bardziej niż w poprzednich kwartałach. W kwietniu relacje liczby rekomendacji podwyższonych do obniżonych na świecie także ponownie się poprawiły; dotyczy to 18 z 24 analizowanych przez nas rynków, których wyniki są teraz lepsze niż w poprzednim miesiącu. Zakres rynków, w stosunku do których obserwuje się wzrost wartości danych szacunkowych, także się zwiększa; obecnie wskaźnik większy niż 1 występuje na 11 rynkach, podczas gdy w marcu dotyczyło to jedynie 7 rynków (USA, Wlk. Brytania, Francja, Japonia i Singapur osiągnęły wyniki pozytywne, a wyniki Tajwanu zmieniły się in minus). Po tej łagodnej dotychczas korekcie wsparcie w zakresie wycen akcji dla długoterminowych inwestorów fundamentalnych ponownie nieco wzrosło. Wskaźnik P/B (cena do wartości księgowej) dla rynku amerykańskiego wynosi 2,3x, czyli 21% poniżej długoterminowej średniej, natomiast wyprzedzający wskaźnik P/E to 12,7x – 18% poniżej długoterminowej średniej, wynoszącej 15,5x. Europa (bez Wielkiej Brytanii) również wygląda na tanią: wskaźnik P/B wynosi 1,3x, 38% poniżej średniej długoterminowej 2,1x, a prognozowany wskaźnik P/E wynosi 10,2x, 28% poniżej historycznej średniej 14,4x. Rynki obligacji skarbowych wciąż wydają się drogie, oferując niską realną rentowność. Rentowność dziesięcioletnich obligacji TIPS (indeksowanych wskaźnikiem inflacji) wynosiła w kwietniu -0,3%. Przy podejściu porównawczym i potraktowaniu trzyletniego kroczącego wskaźnika inflacji zasadniczej jako miary oczekiwań inflacyjnych, rentowność realna mało gdzie wygląda zachęcająco. W Wielkiej Brytanii wynosi ona -1,3%, natomiast w USA 0,2%. Obie te wartości pozostają daleko poniżej potencjalnych stóp wzrostu gospodarczego, co świadczy o nieatrakcyjności omawianych rynków obligacji. Jedynymi rynkami, na których realna rentowność jest co najmniej Global Multi-Asset Group – Miesięczne perspektywy inwestycyjne Informacje na temat GMAG Zyski i wyceny cd. Firma Global Multi-Asset Group to 74-osobowy silny zespół zbliżona do bazowego poziomu wskaźnika potencjalnego wzrostu gospodarczego, są Japonia (1,6%) oraz strefa euro, z realną rentownością na poziomie 1,4%. Dlatego też nie dziwi fakt, że akcje wydają się atrakcyjne zarówno na tle obligacji skarbowych, jak i instrumentów kredytowych. Szacunki wykonane z zastosowaniem naszego procesu DDR wykazały, że premia indeksu S&P 500 za ryzyko rynkowe (ponad rentowność amerykańskich obligacji skarbowych) wynosiła na koniec stycznia 7,1%, tj. 2,0 odchylenia standardowego powyżej trzydziestoletniej średniej, która wynosi 3,0%. menedżerów portfeli, ekspertów inwestycyjnych, analityków i strategów, prowadzący działalność głównie w Londynie i Nowym Jorku, który zajmuje się tworzeniem i zarządzaniem strategiami typu multi-asset dla wielu krajów, wykorzystując przy tym globalną wiedzę specjalistyczną J.P. Morgan Asset Management w zakresie poszczególnych głównych i alternatywnych klas aktywów. GMAG zajmuje się zarządzaniem i nadzorowaniem aktywów o łącznej wartości ponad 74 mld USD, w tym tradycyjnymi portfelami zrównoważonymi, funduszami funduszy, obligacjami zamiennymi, funduszami total return oraz specjalnymi kontami aktywnego zarządzania portfelem (TAA). Odpowiedzialność za alokację wszystkich aktywów ponosi Zespół ds. Globalnej Strategii (Global Strategy Team), który tworzą inwestorzy ze średnio dwudziestoczteroletnim doświadczeniem. Dyrektorem ds. Inwestycji (Chief Investment Officer) w Global Multi-Asset Group jest Neill Nuttall. Rynki Nadal mają miejsce zawirowania występujące na rynku od połowy marca, jednak nie zdołały one jeszcze ostatecznie przekształcić się w nic bardziej poważnego. Apetyt na ryzyko spadł z wysokiego poziomu, ale zatrzymał się w obszarze neutralnym. Potwierdza to opracowany przez Credit Suisse wskaźnik apetytu na ryzyko, a także seria wskaźników Bull/Bear Amerykańskiego Stowarzyszenia Inwestorów Indywidualnych (American Association of Individual Investors). Fundusz State Street, na podstawie własnych analiz, wskazuje na wyraźny brak uczestnictwa inwestorów, przy poziomie apetytu na ryzyko znajdującym się w tzw. strefie „o krok od zamieszek” – niezmiennie od 11 miesięcy. Osłabienie rynków akcji zostało po raz kolejny wywołane przez niepokoje w strefie euro, a europejskie akcje ucierpiały bardziej niż akcje innych regionów. Tym niemniej obawy dotyczące wzrostu światowej gospodarki na razie nie ustają, w obliczu słabszych danych dotyczących rynku USA, którego notowania pogorszyły się po okresie większego optymizmu. Choć uważamy, że osłabienie to będzie tymczasowe, przez pewien czas nie będzie można tego w żaden sposób udowodnić; niepewność może więc wpływać na sytuację rynkową przez okres najbliższych kilku miesięcy. Pozytywnym aspektem jest fakt, że reakcja rynków pieniężnych na ten ostatni atak paniki w strefie euro była bardzo słaba (patrz: COTM). Przynajmniej w tym zakresie operacje LTRO w wyraźny sposób osiągnęły pożądany skutek, jakim było odizolowanie sektora finansowego od kryzysu, a ryzyko wywołania kryzysu systemowego wydaje się odległe. Według opracowanych przez nas wskaźników dotyczących akcji nie występuje już nadwyżka popytu, jednak znajdują się one jedynie w strefie neutralnej, a w tym miejscu często możliwe jest wystąpienie dalszej korekty. Nasze podejście do akcji i instrumentów kredytowych w średnim okresie (6–18 miesięcy) jest nadal umiarkowanie pozytywne, natomiast w krótkim okresie (3–6 miesięcy) niezmiennie zachowujemy ostrożność. Utrzymujemy neutralne nastawienie pod względem relacji akcji do obligacji, poszukując inwestycji w instrumenty kredytowe (wysokodochodowe obligacje z rynku USA i obligacje z rynków wschodzących) i unikając zasadniczo obligacji skarbowych (choć ostatnio zajęliśmy taktyczną pozycję „niedoważaj” w obligacjach japońskich). Pod względem regionalnym inwestujemy najchętniej w USA (przeważając spółki o dużej kapitalizacji w stosunku do spółek o małej kapitalizacji), Japonii, Hongkongu i Kanadzie. W stosunku do papierów z Europy, Hongkongu i Australii stosujemy strategię niedoważania pozycji, natomiast nasze nastawienie do rynków wschodzących jest neutralne. Niniejszy dokument został sporządzony przez Global Multi-Asset Group Raport Monthly Investment Outlook ma ma celu podanie ogólnych informacji o rynkach finansowych i trendach gospodarczych wyłącznie w kontekście edukacyjnym. Niniejszy dokument został opublikowany wyłącznie w celach orientacyjnych i opracowany przez strategów Global Multi-Asset Group firmy JPMorgan Asset Management. Opinie przedstawione w niniejszym raporcie to opinie poszczególnych autorów, aktualne w dniu wydania niniejszego dokumentu, które mogą ulec zmianie. Inwestorzy nie powinni traktować przedstawionych w niniejszym dokumencie opinii jako porady lub zalecenia do sprzedaży lub zakupu jednostek uczestnictwa. W celu uzyskania informacji dostosowanych do indywidualnej sytuacji należy skonsultować się z doradcą finansowym. Wydano przez: JPMorgan Asset Management (Europe), S. à r. l., EBBC, 6 route de Trèves, L-2633 Senningerberg, Grand Duchy of Luxembourg, R.C.S. Luxembourg B 27900, kapitał własny 10 000 000 EUR. © 2012 JPMorgan Asset Management