Raport z wykonania Programu ochrony środowiska
Transkrypt
Raport z wykonania Programu ochrony środowiska
URZĄD MIEJSKI W KOZIENICACH RAPORT Z WYKONANIA PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA DLA GMINY KOZIENICE ZA OKRES OD 2009 - 2010 ROKU Kozienice, marzec 2011 rok 1 SPIS TREŚCI 1. WPROWADZENIE ......................................................................................... 2 1.1 Cele środowiskowe ................................................................................. ..2 2. POWIETRZE ATMOSFERYCZNE ...............................................................4 2.1 Ograniczenia zanieczyszczeń w sektorze przemysłowym.........................5 2.2 Ograniczenia zanieczyszczeń w sektorze komunalnym.............................5 2.3 Ograniczenia zanieczyszczeń sektora komunikacyjnego.........................6 2.4 Inne działania w zakresie ochrony powietrza...........................................7 3. WODY POWIERZCHNIOWE I PODZIEMNE.............................................7 3.1 Inne działania w zakresie ochrony zasobów wodnych..........................10 4. HAŁAS.............................................................................................................10 5. OCHRONA GLEB .........................................................................................11 6. SUROWCE MINERALNE.............................................................................11 7. PRZYRODA I KRAJOBRAZ........................................................................11 8. ZAGROŻENIA ŚRODOWISKOWE..............................................................13 9. EDUKACJA EKOLOGICZNA.......................................................................13 10. PODSUMOWANIE I WNIOSKI...................................................................16 1. TABELA. 1 WYKONANIE WYDATKÓW BUDŻETOWYCH NA ZADANIA Z ZAKRESU OCHRONY ŚRODOWISKA ............................15 2 1. WPROWADZENIE Zgodnie z art. 18 ust. 2 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 roku Prawo ochrony środowiska (Dz. U. Nr 25, poz. 150 ze z.) organ wykonawczy realizacji Polityki Ekologicznej Państwa, w tym przypadku Gmina sporządza co 2 lata raporty z realizacji Programu ochrony środowiska, a następnie przedstawia radzie gminy. Program ochrony środowiska dla gminy Kozienice został przyjęty Uchwałą Nr XXVII/453/2004 Rady Miejskiej w Kozienicach z dnia 28 października 2004 r., i był aktualizowany Uchwałą Nr XXXII/388/2009 Rady Miejskiej w Kozienicach z dnia 30 marca 2009 roku. Aktualizacja obejmowała lata 2008-20011 z uwzględnieniem perspektywy do 2015 r. Niniejszy raport za lata 2009 –2010 jest więc wypełnieniem przez Burmistrza Gminy Kozienice ustawowego obowiązku przedłożenia go Radzie Miejskiej. Integralną częścią ww. „Programu...” jest Plan gospodarki odpadami dla gminy Kozienice”. W Programie ochrony środowiska wyznaczono cele środowiskowe i przedsięwzięcia priorytetowe w oparciu o diagnozę stanu poszczególnych komponentów środowiska na terenie Gminy, uwarunkowań zewnętrznych i wewnętrznych, a także innych wymagań w zakresie ochrony jakości środowiska. 1.1 Cele środowiskowe Ustalone cele środowiskowe dla gminy Kozienice, to: 1. Powietrze atmosferyczne (P) - polepszenie jakości powietrza atmosferycznego. 2. Wody powierzchniowe i podziemne (W) – ochrona zasobów wodnych i poprawa jakości wód. 3. Hałas (H) – zmniejszenie uciążliwości hałasu dla mieszkańców i środowiska . 4. Ochrona gleb (G) – ochrona i racjonalne wykorzystanie gleb. 5. Surowce mineralne (S) – ochrona i wykorzystanie zasobów kopalin. 6. Przyroda i krajobraz (PK) – ochrona i wzrost różnorodności biologicznej, krajobrazowej, ochrona lasów. 7. Zagrożenia środowiskowe (Z) – eliminowanie i zmniejszanie skutków dla środowiska z tytułu zagrożeń. 8. Edukacja ekologiczna (E) – podnoszenie świadomości ekologicznej. Raport z wykonania Programu ochrony środowiska w latach 2009 –2010 sporządzono według ustalonych dla gminy Kozienice celów środowiskowych. Raport zawiera także zadania według wymienionych wyżej dziedzin, realizowanych przez Urząd Miejski oraz inne podmioty z terenu Gminy Kozienice. Aktualny raport opracowano w oparciu o dane Wydziału Gospodarki Przestrzennej, Rolnictwa i Środowiska, Wydziału Infrastruktury, Zespołu ds. Rozwoju Lokalnego i Pozyskiwania Funduszy Inwestycyjnych Urzędu Miejskiego oraz informacji otrzymanych od podmiotów i zakładów, jak: - Kozienickiej Gospodarki Komunalną Sp. z o. o. - Elektrowni „Kozienice” S.A. w Świerżach Górnych - GDDK i A w Warszawie, Rejon w Zwoleniu - EP SERWIS Sp. z o. o. w Łuczynowie - Grupa Prefabet S.A w Świerżach Górnych - Zarząd Dróg Powiatowych w Kozienicach - PKS Sp. z o. o. Kozienice 3 - BAKOMA BIS w Janikowie - Zakłady Mięsne Pierzchała w Janikowie - OBORY Sp. z o. o. w Kozienicach oraz danych z raportów Mazowieckiego Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska o stanie środowiska. Wydział Gospodarki Przestrzennej, Rolnictwa i Środowiska działając z upoważnienia Burmistrza realizuje statutowe zadania ochrony środowiska, rolnictwa, geodezji i planowania przestrzennego. Są to działania organizacyjne (prewencyjne), polegające na wydawaniu opinii, uzgodnień oraz decyzji, które mają zapewnić przestrzeganie norm i warunków ochrony środowiska a planowania przestrzennego. Projekty miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego sporządzane są zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 26 sierpnia 2003 roku w sprawie wymaganego zakresu projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (Dz. U. Nr 164, poz. 1587). W myśl ww. rozporządzenia projekty planów ustalają i uwzględniają w zależności od specyfiki terenu, między innymi: 1. Zasady ochrony środowiska, przyrody i krajobrazu kulturowego wynikające z: a) potrzeb ochrony środowiska określonych w ustawie Prawo ochrony środowiska b) ustawy o ochronie przyrody – różne formy ochrony przyrody występujące na terenach objętych planem, 2. Granice i sposoby zagospodarowania terenów lub obiektów podlegających ochronie, ustalanych na podstawie przepisów odrębnych, w tym terenów narażonych na niebezpieczeństwo powodzi. Ustalenia dotyczące zasad ochrony środowiska i jego zasobów, ochrony przyrody, krajobrazu określa także studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego. Projekty planów przed przyjęciem przez Radę Miasta są uzgadniane z określonymi w art. 18 ustawy o zagospodarowania przestrzennym jednostkami, min. organami ochrony środowiska (Regionalnym Dyrektorem Ochrony Środowiska). Powierzchnia gminy objęta m.p.z.p. wynosi 3001,13 ha, co stanowi 13 % powierzchni gminy. Zadania inwestycyjne realizowane są przez Wydział Infrastruktury. 4 2. Powietrze atmosferyczne (P) - polepszenie jakości powietrza atmosferycznego. Głównym źródłem zanieczyszczenia powietrza w gminie jest emisja antropogeniczna, pochodząca ze spalania spalin: emisja punktowa – pochodząca z działalności przemysłowej; jej źródła energetyczne to elektrownia, ciepłownia miejska oraz źródła technologiczne (zakłady przemysłowe). Z procesów spalania emitowane są do atmosfery: dwutlenek siarki, tlenki azotu, pyły, tlenek węgla oraz dwutlenek węgla, emisja powierzchniowa - pochodząca z sektora bytowego; jej źródłami są lokalne kotłownie i paleniska domowe. Do powietrza emitowane są duże ilości dwutlenku siarki, tlenku azotu, pyłów, sadzy oraz tlenku węgla i węglowodorów aromatycznych, emisja liniowa – generuje ją transport prywatny i publiczny. Ze środków komunikacji do powietrza emitowane są głównie: dwutlenek azotu, pyły i węglowodory aromatyczne. Zgodnie z art. 89 ustawy Prawo ochrony środowiska, monitoringiem i oceną poziomów substancji w powietrzu zajmuje się Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska w Warszawie i sporządza Raport z rocznej oceny jakości powierza. Dane ujęte w raporcie dotyczą roku 2009 (brak danych za rok 2010). Ocenę w strefach wykonywano według kryteriów dotyczących ochrony zdrowia dla: benzenu C6H6, dwutlenku azotu NO2, dwutlenku siarki SO2, tlenku węgla CO, ozonu O3, pyłu zawieszonego PM10, arsenu w pyle As(PM10), kadmu w pyle Cd(PM10), niklu w pyle Ni(PM10), ołowiu w pyle Pb(PM10) oraz kryteriów określonych w celu ochrony roślin dla: dwutlenku siarki SO2, tlenków azotu NOx, ozonu O3 W wyniku klasyfikacji, w zależności od analizy stężeń w danej strefie można wydzielić następujące klasy stref : klasa C – stężenia zanieczyszczeń na terenie strefy przekraczają poziomy dopuszczalne powiększone o margines tolerancji, klasa B – stężenia zanieczyszczeń na terenie strefy przekraczają poziomy dopuszczalne lecz nie przekraczają poziomów dopuszczalnych powiększonych o margines tolerancji, klasa A – stężenia zanieczyszczeń na terenie strefy nie przekraczają poziomów dopuszczalnych, poziomów docelowych i poziomów celów długoterminowych. 5 Gmina Kozienice znajduje się w strefie kozienicko – grójeckiej. Z oceny powietrza za 2009 rok wynika, że dla zanieczyszczeń mających określone poziomy dopuszczalne w strefie w której znajduje się Gmina Kozienice nie wystąpiły przekroczenia standardów emisyjnych i otrzymała klasę A. 2.1 Ograniczania zanieczyszczeń w sektorze przemysłowym. Głównym emitentem zanieczyszczeń do powietrza na terenie naszej gminy jest Elektrownia „Kozienice” S. A. w Świerżach Górnych. W latach 2009 – 2010 Elektrownia „Kozienice” S. A wykonała szereg przedsięwzięć inwestycyjno – modernizacyjnych z zakresu ochrony powietrza, które umożliwiają spełnienie obowiązujących norm emisyjnych, do których należą: - Modernizacja elektrofiltrów i ich sukcesywna wymiana na nowoczesne jednostki, które spełniają zaostrzony od 2008 r. dopuszczalny poziom stężenia pyłu w odprowadzanych spalinach, bloku nr 8 i 9 oraz remonty średnie bloków 1, 2 i 3. - Wymiana elektrofiltru na bloku 500 MW nr 10. - Zabudowa palników niskoemisyjnych NOx na bloku nr 5. - Realizacja II etapu zadania „Budowa odnawialnych źródeł energii” – instalacja dozowania biomasy. - Wybudowanie instalacji spalania olejów roślinnych (zielona energia). - Oddanie do użytku Instalacji Odsiarczania Spalin z bloku 500 MW, bloku 10 wraz z dwuprzewodowym kominem dla bloków 9 i 10. - Realizacja prac studialnych nad przygotowaniem do zabudowy instalacji do katalicznego odazotowania spalin SCR. 2.2 Ograniczenia zanieczyszczeń w sektorze komunalnym. Drugim istotnym źródłem zanieczyszczeń powietrza na terenie miasta i gminy jest emisja zanieczyszczeń z palenisk domowych, kotłowni indywidualnych i kotłowni miejskiej. Rozbudowa sieci ciepłowniczej i gazowej stwarza warunki do likwidacji palenisk domowych i kotłowni opalanych węglem, a następnie do zmniejszenia zanieczyszczeń powierzchniowych. Gospodarką gazową na terenie gminy Kozienice zajmuje się PGNiG Mazowiecki Oddział Obrotu Gazem w Warszawie. Gazyfikacją objęte jest 16 sołectw (18 miejscowości) tj. ok. ½ terenu gminy oraz większa część m. Kozienic. Stanowi to ok. 158 km sieci. Potrzeby w tym zakresie są w dalszym ciągu wysokie. Ciepłownia Miejska zaopatruje w ciepło mieszkańców spółdzielni i wspólnot mieszkaniowych, budownictwo jednorodzinne, budynki użyteczności publicznej, szkoły, odbiorców indywidualnych. Działaniami zrealizowanymi w Ciepłowni w latach 2009 i 2010 skutkującymi pozytywnym wpływem na stan środowiska, było: uruchomienie instalacji pierwszego stopnia odpylania spalin – odpylacze typu MOS do kotłów wodnych typu WLM-5 1, 2, 3, 4 oraz WR-10 nr 5 i 6; budowa sieci ciepłowniczej o długości 1 266 mb oraz 25 szt. przyłączy (Dom Pomocy Społecznej dla Dorosłych oraz odbiorcy indywidualni w ul. Langiewicza, ul. Gruszczyńskiej i ul. Batalionów Chłopskich). 6 W celu redukcji emisji zanieczyszczeń w budynkach gminnych i budynkach komunalnych , w latach 2009 –2010 przeprowadzono termomodernizacje, co pozwoliło na poprawę bilansu cieplnego budynków, a tym samym na zmniejszenie zużycia ciepła i energii. Oszczędność zużycia energii wynosi od 56% do 66%. Termomodernizację przeprowadzono w : budynku usługowo – handlowym przy ul. Kopernika w Kozienicach, budynku Biblioteki Publicznej w Nowej Wsi, Publicznej Szkoły Podstawowej w Wólce Tyrzyńskiej oraz Domu Kultury w Kozienicach. W ramach ochrony energii w latach objętym sprawozdaniem prowadzona była modernizacja i rozbudowa oświetlenia na energooszczędne. W ramach rozbudowanego oświetlenia zainstalowano 518 szt. lamp energooszczędnych i wymieniono 747 szt. lamp na energooszczędne. 2.3 Ograniczenia zanieczyszczeń sektora komunikacyjnego. Innym ważnym elementem emisji są zanieczyszczenia komunikacyjne, obejmujące takie substancje jak: tlenki azotu, pyły, tlenek węgla, dwutlenek siarki, aldehyd. Emisja ta wraz ze zwiększaniem się ilości pojazdów wykazuje tendencję wzrostową. Duży wpływ na zmniejszenie emisji zanieczyszczeń ma modernizacja i przebudowa dróg. Poprawa nawierzchni dróg poprzez zwiększenie płynności ruchu pojazdów, wpływa na zmniejszenie i ograniczenie emisji zanieczyszczeń do powietrza jak również zmniejszenie uciążliwości hałasu drogowego i poprawę środowiska akustycznego. Zakres budowy i modernizacji dróg przedstawia się następująco: a). Na terenie gminy w okresie sprawozdawczym wykonano: - budowę dróg gminnych o nawierzchni bitumicznej w ilości - 7 926,57 mb, - budowę, przebudowę dróg gminnych o nawierzchni z kostki brukowej 2 w ilości – 25 429,44 m , - budowę chodników ze zjazdami i ścieżek rowerowych w ilości - 5 201 m2. b). GDDK i A na drogach krajowych Gminy Kozienice w latach 2009-2010 wykonała remonty cząstkowe z frezowaniem garbów na pow. 4 548 m2 oraz wykonała przebudowę odcinka drogi Kozienice – Bogucin o długości 3 320 km na łączną kwotę 8 329 064 zł. c). Zarząd Dróg Powiatowych na drogach powiatowych przy współfinansowaniu środków z budżetu gminny w okresie sprawozdawczym wykonał: - budowę chodników w ciągach dróg powiatowych (ul. Wiślana, Aleksandrówka, Stanisławice, Łuczynów, Ryczywół ) - 5 831 mb, - przebudowę drogi Nr 1712W Ryczywół – Brzóza - 2 866 mb, - przebudowę drogi Nr 1727W Kozienice – Śmietanki - 2 469 mb, - przebudowę drogi Nr 1726W Kozienice - Wólka Tyrzyńska (ul. Dolna) – 393 mb, - przebudowę drogi Nr 1724W Kozienice – Mozolice Duże (ul. Radomska i ul. Parkowa) - 344,0 mb. Wartość robót ogółem – 1 520 986 zł, w tym środki gminy – 810 493 zł. 7 2.4 Inne działania w zakresie ochrony powietrza wykonane w okresie sprawozdawczym to: PKS Kozienice - zmniejszenie o 2 szt. samochodów posiadających silniki EURO 0 i wprowadzenie pojazdów z silnikami EURO 4 – 1 szt., EURO 3 – 1 szt., EURO 2 – 4 szt. Realizacja ww. zadań na pewno w znacznym stopniu wpłynęła na zmniejszenie emisji zanieczyszczeń do powietrza, ale konieczne są dalsze działania do których należą: Kontynuacja redukcji zanieczyszczeń ze źródeł przemysłowych poprzez podnoszenie sprawności procesów produkcji, stosowania paliw o mniejszej zawartości popiołu, wprowadzanie odnawialnych źródeł energii, dalsze modernizacje w Elektrowni „Kozienice”. Kontynuacja ograniczenia niskiej emisji ze źródeł rozproszonych poprzez rozbudowę centralnego systemu ciepłownictwa, ograniczenia strat ciepła w budynkach, zmiana paliw oraz sposobu ogrzewania indywidualnego budynków, promocje ekologicznych nośników energii. Kontynuacja ograniczenia emisji ze źródeł komunikacyjnych poprzez modernizacje dróg, tworzenie ścieżek rowerowych, tworzenie stref z zakazem ruchu pojazdów ciężkich. 3. Wody powierzchniowe i podziemne (W) – ochrona zasobów wodnych i poprawa jakości wód. W zakresie ochrony zasobów wodnych i poprawy jakości wody w okresie sprawozdawczym na terenie gminy Kozienice wykonano: a) W zakresie redukcji ilości ścieków nieoczyszczonych: - sieć kanalizacji sanitarnej w m. Chinów o długości 21 545 mb i przyłączy kanalizacyjnych w ilości 147 szt., - PT budowy sieci kanalizacji sanitarnej w m. Aleksandrówka – Budy , którego założeniem jest przyłączenie ok. 30 gospodarstw domowych, - uszczelnienie metodą bez wykopową kolektora kanalizacji sanitarnej w ul. Parkowej o średnicy DN500 długości 218 mb, - montaż prasy do odwadniania osadów ściekowych w oczyszczalni ścieków w Ryczywole, - sieć kanalizacji deszczowej z przykanalikami w ul. Lubelskiej o długości 2 514,90 mb, - PT budowy kanalizacji deszczowej w ul. Ciekawej, Warszawskiej Bis i Dębowej, - rozbudowa przyłączy kanalizacji sanitarnej - 51 mb; b) W zakresie zapewnienia mieszkańcom dostępu do wody o jakości odpowiadającej normom wody do picia: - sieć wodociągową w miejscowości Chinów o długości 20 830 mb i przyłączy wodociągowych w ilości 163 szt., - budowa sieci wodociągowej na Osiedlu Cztery Kopce długości 198 mb, - rozbudowa przyłączy wodociągowych w Łuczynowie o długości 114 mb. 8 c) Realizacja Projektu pn. „Zapewnienie prawidłowej gospodarki wodno – ściekowej na terenie Gminy Kozienice” – przyznanie dofinansowania z Funduszu Spójności w czerwcu 2009 r. Celem przedsięwzięcia jest wyposażenie Gminy Kozienice w infrastrukturę techniczną umożliwiającą: odbiór i oczyszczenie ścieków komunalnych zgodnie z wymogami Dyrektywy 91/271/EWG, zapewnienie mieszkańcom aglomeracji: Kozienice oraz Nowa Wieś odpowiedniej jakości wody do picia, zachowanie bioróżnorodności przyrodniczej terenu o najwyższym statusie ochrony przyrody, w tym m. in. objętego ochroną w ramach sieci Natura 2000. Wartość projektu : 60 575 811 PLN Wartość dofinansowania z Unii Europejskiej : 33 097 411 PLN Zakres Projektu obejmuje i realizowany jest przez KGK: 1. Modernizację i rozbudowę oczyszczali ścieków w Kozienicach. Budowa nowego reaktora i wymiana wyposażenia technicznego. Umowa na realizację zawarta w dniu 11.03.2010 r. Termin realizacji do 31.10.2011 r. Zakres prac wykonano na kwotę 4 050 534 zł. – 30 % wartości zadania. 2. Budowa sieci wodociągowej i kanalizacji sanitarnej w m. Holendry Kozienickie (aglomeracja Kozienice). Długość sieci kanalizacji sanitarnej – 13 km Długość sieci wodociągowej – 16 km Umowa na realizację zawarta w dniu 11.03.2010 r. Termin realizacji - 30.11.2011 r. Wykonanie: sieć wodociągowa - 12 710 mb; sieć kanalizacji sanitarnej – 10 607 mb. 3. Budowa sieci wodociągowej i kanalizacji sanitarnej w m. Kuźmy, Piotrkowice, Holendry Kuźmińskie (aglomeracja Nowa Wieś). Długość sieci kanalizacji sanitarnej – 16 km. Długość sieci wodociągowej – 16 km. Umowa na realizację zawarta w dniu 11.03.2010 r. Termin realizacji – 30.11.2011 r. Wykonanie: sieć wodociągowa – 11 184 mb; sieć kanalizacji sanitarnej – 12 535 mb 4. Modernizacja Stacji Uzdatniania Wody w miejscowości Łuczynów i Stanisławice – wymiana wyposażenia technicznego. Umowa na realizację zawarta – 11.03.2010 r. Termin realizacji – 31.05.2011 r. Zakres prac wykonany na kwotę – 2 810 859 zł. 9 5. Budowa sieci kanalizacji sanitarnej oraz sieci wodociągowej na działkach rekreacyjnych w m. Psary. Długość sieci kanalizacji sanitarnej – 2 km. Długość sieci wodociągowej – 4 km. Umowa na realizację zawarto w dniu 20.03.2010 r. Termin realizacji do 31.08.2011 r. Wykonanie: sieć wodociągowa 1 390 mb; sieć kanalizacji sanitarnej – 556 mb 6. W ramach realizacji projektu: „Zapewnienie prawidłowej gospodarki wodnościekowej na terenie Gminy Kozienice” zakupiono specjalistyczny samochód, służący do obsługi sieci wodno-kanalizacyjnej. Ma być on wykorzystywany w szczególności na potrzeby przydomowych przepompowni ścieków. Pojazd ten wyposażony jest w motopompę i pompę szlamową, co jest bardzo przydatne w przypadku zatkania rur kanalizacyjnych jak również przy lokalnych podtopieniach. Zbiornik posiada dwie komory, na wodę czystą i brudną. Zainstalowane pompy z filtrami pozwalają na wykorzystywanie wody deszczowej spod oczyszczalni, co jest bardzo praktyczne, gdyż w innych tego typu pojazdach wymagane jest wykorzystywanie czystej wody. c) Realizacja przez KGK inwestycji z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich , który obejmuje: - budowę kanalizacji sanitarnej wraz z infrastrukturą towarzyszącą w m. Dąbrówki, Wólka Tyrzyńska a i B, Samwodzie, Kępeczki, Kępa Wólczyńska z uwzględnieniem wszystkich chętnych użytkowników – tj. 236. Długość sieci kanalizacyjnej i przyłączy – 27,960 km Koszt całkowity – 8 887 931 zł Kwota dofinansowania - 3 267 138 zł Termin zakończenia – 30.09.2011 r. Stopień zaangażowania – ok. 10% d) Realizacja przez KGK z własnych środków inwestycji: - Budowa sieci wodociągowej w ul. Chartowej: Długość -1 111 mb Wartość – 688 001 zł Termin zakończenia - 30.09.2011 r. Wykonanie ok. 20% - Budowa sieci kanalizacji sanitarnej w ul. Chartowej Długość - 1 404 mb Wartość - 1 850 000 zł Termin zakończenia - 2012 r. Wykonanie – ok. 10% - Przebudowa wodociągu w miejscowościach: Stanisławice, Aleksandrówka Nowiny O łącznej długości 2 459 mb. 10 3.1 Inne działania zrealizowane w zakresie ochrony zasobów wodnych: 1. Elektrownia „Kozienice” S.A. wykonanie misy zabezpieczającej przed przedostaniem się olejów do gruntu i wód, pod transformatorami TR 1, 2, 3. 2. WZM i UW w Radomiu Inspektorat w Kozienicach w okresie sprawozdawczym wykonał : - konserwację i czyszczenie rzeki Zagożdżonki, Brzeźniczki i Strugi Mozolickiej – 8 480 mb z udziałem środków gminy ( 10 000 zł), - konserwacja Kanału Chartowa i rurociągu na Kanale – 4 536 mb, - konserwacja rzeki Zagożdżonki – 2 590 mb, - usunięcie szkód powodziowych na Kanale Kozienicko – Gniewoszowskim – 7 100 mb 9koszenie, rozebranie przetamowań), - koszenie wałów rzeki Wisły i Zagożdżonki – 2 x 32,723 km, - usuwanie szkód powodziowych – likwidacja nor w korpusie wału 587 szt., - naprawa nawierzchni drogi przywałowej rz. Wisły – 2 100 mb, - utwardzenie nawierzchni drogi przywałowej rz. Wisły – 2 470 mb, - naprawa nawierzchni korony ławy przywałowej - prawy wał rz. Zagożdżonki – 580 mb, - utwardzenie korony ławy przywałowej – lewy wał rz. Zagożdżonki – 2 015 mb. Poniesione wydatki prze WZMiUW wyniosły – 1 338 044 zł. 3. Rejonowy Związek Spółek Wodnych w Kozienicach – konserwacja i czyszczenie melioracji szczegółowej – 5 000,00 mb. 4. Bieżące utrzymanie i konserwacja kanalizacji deszczowej. 5. Bieżąca likwidacja dzikich śmieciowisk. Najpilniejsze zadania w zakresie ochrony wód, to: dalsza rozbudowa sieci wodociągowej i kanalizacji sanitarnej i włączenie się odbiorców indywidualnych w wybudowaną sieć, uporządkowanie gospodarki wód opadowych – rozbudowa kanalizacji deszczowej w mieście, ograniczenie oddziaływania rolnictwa na wody powierzchniowe i podziemne poprzez wdrażanie Kodeksu Dobrej Praktyki Rolniczej, w tym wyposażenie jak największej liczby gospodarstw rolnych w szczelne zbiorniki na gnojowicę i płyty obornikowe, wprowadzanie wodooszczędnych technologii w zakładach przemysłowych, instalowanie wodomierzy w indywidualnych gospodarstwach. 4. Hałas (H) – zmniejszenie uciążliwości hałasu dla mieszkańców i środowiska Zmniejszenie uciążliwości hałasu realizowane jest poprzez działania w zakresie zmniejszenia uciążliwości hałasu komunikacyjnego i hałasu przemysłowego. W latach 2009 – 2010 kontynuowano działania mające na celu poprawę stanu dróg w mieście i gminie, co wpłynęło na zmniejszenie poziomu hałasu komunikacyjnego. Przeprowadzone zostały remonty, modernizacje i przebudowy dróg i nawierzchni jezdni – dane w pkt. 2.3 raportu. 11 W zakresie hałasu przemysłowego - Zakład OBORY Sp. z o. o. w Kozienicach w 2010 roku wykonał projekt budowy i rozpoczął budowę ekranów dźwiękochłonnych przy magazynach na ul. Sikorskiego 20 od strony budynków mieszkalnych. Inwestycja zostanie ukończona w 2011 r. Dla inwestycji i przedsięwzięć projektowanych do realizacji, Burmistrz Gminy w wydawanych decyzjach o środowiskowych uwarunkowaniach, nakłada na inwestorów obowiązki stosowania urządzeń i rozwiązań, zapewniających ochronę akustyczną. Stan środowiska w zakresie emisji hałasu utrzymuje się na tym samym poziomie – nie uległ pogorszeniu. Zadania do realizacji, to: sukcesywne wdrażanie rozwiązań ograniczających hałas w zakładach przemysłowych, w których stwierdzono przekroczenie wartości normatywnych, kontynuacja modernizacja dróg i nawierzchnie jezdni , wprowadzanie pasów zieleni, stosowanie elewacji i okien o dużej izolacyjności. 5. Ochrona gleb (G) – ochrona i racjonalne wykorzystanie gleb. W ramach tego zadania Mazowiecki Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Warszawie Oddział w Radomiu prowadzi szkolenia, które dotyczą: - utrzymania dobrej kultury gleb, - zapobiegania erozji gleb, - zachowania substancji organicznej gleb, - ochrony struktury gleb, - postępowania w przypadku zanieczyszczenia gleb użytkowników rolnych substancjami chemicznymi, - agrotechniki przeciwerozyjnej na terenach popowodziowych oraz zalecenia upraw polowych po ustąpieniu powodzi. 6. Surowce mineralne (S) – ochrona i wykorzystanie zasobów kopalin. Na terenie gminy nie ma czynnego, posiadającego koncesję na eksploatację wyrobiska piasku czy kruszywa. Prawidłowe wykorzystywanie i eksploatacja złóż kopalin i ich ochrona określana jest w wydawanych koncesjach i decyzjach o środowiskowych uwarunkowaniach (jeżeli są wymagane). 7. Przyroda i krajobraz (PK) – ochrona i wzrost różnorodności biologicznej, krajobrazowej, ochrona lasów. Ochrona przyrody jest to ogół działań zmierzających do zachowania w niezmienionym lub optymalnym stanie przyrody ożywionej i nieożywionej. W gminie Kozienice kładzie się duży nacisk na ochronę przyrody, który związany jest z objęciem ponad 65% obszaru gminy Europejską Siecią Ekologiczną Natura 2000 którą tworzą: 12 1. „Dolina Środkowej Wisły” PLB 140004 – Obszar Specjalnej Ochrony (ptaków) OSO – o pow. na terenie gminy Kozienice 1 385,2 ha. 2. „Ostoja Kozienicka” PLB 140013 Obszar Specjalnej Ochrony (ptaków) OSO – o pow. na terenie gminy 16 324,6 ha. 3. Projektowana „Puszcza Kozienicka” - Specjalny Obszar Ochrony (siedlisk) SOO. Wszelkie działania inwestycyjne realizowane na tych obszarach poddawane są procedurze oceny oddziaływania na środowisko, na siedliska i gatunki ptaków objętych ochroną z mocy Dyrektywy Ptasiej i Dyrektywy Siedliskowej. W latach 2009-2010 przeprowadzono 44 postępowania i wydano 42 decyzje o środowiskowych uwarunkowaniach realizacji przedsięwzięć, 2 postanowienia o obowiązku wykonania raportu o oddziaływaniu projektowanego przedsięwzięcia na środowisko i obszary Natura 2000. Decyzje środowiskowe określają warunki realizacji przedsięwzięć w fazie realizacji i eksploatacji lub użytkowania, ze szczególnym uwzględnieniem konieczności ochrony cennych wartości przyrodniczych, zasobów naturalnych i zabytków oraz ograniczenia uciążliwości dla terenów sąsiednich. Zawierają także wymaganie wynikające z ochrony obszarów Natura 2000. Działania realizowane w okresie sprawozdawczym w zakresie ochrony i wzrostu różnorodności biologicznej oraz ochrony krajobrazu, to: 1. Poprawa stanu zieleni na terenie miast poprzez: – wykonanie nasadzeń drzew i krzewów - 1 287 szt. – wykonanie nowych trawników – 4 160 m2 – nasadzenia drzew w pasach drogowych – GDDKiA - 100 szt. 2. Udział Gminy w konkursie Urzędu Marszałkowskiego woj. Mazowieckiego „Najpiękniejsze Parki Mazowsza” – wyróżnienie w kat. parków powyżej 10 ha. 3. Polepszenie stanu zdrowotnego drzew poprzez wykonywanie cięć prześwietlających, sanitarnych i formujących - 1745 szt. drzew . 4. Poprawa stanu zdrowotnego i estetyki zieleni w mieście poprzez bieżące jej utrzymanie (koszenie, grabienie, odchwaszczanie, nawożenie itp.). 5. Poprawa estetyki terenów rekreacyjnych – park i skwery: – bieżące ich utrzymanie – zagospodarowanie terenu rekreacyjnego na Osiedlu Energetyki poprzez: a) wykonanie i montaż urządzeń placu zabaw dla dzieci b) montaż urządzeń terenowych (stojaki na rowery, kosze na śmieci, ławki itp.) c) wykonanie chodników d) ogrodzenie placu e) wykonanie trawników – 2625 m2 f) nasadzenia drzew liściastych – 40 szt. g) nasadzenie krzewów liściastych – 1328 szt. 6. Elektrownia „Kozienice” prowadziła zabezpieczenia składowiska przed wtórnym pyleniem pokrywając je substancjami błonotwórczymi, pielęgnację skarp i obwałowań oraz wykonała nasadzenia drzew i krzewów w ilości 2 000 szt. 13 Zadania do realizacji, to: 1. 2. 3. 4. Ochrona drzewostanu śródpolnego. Propagowanie rolnictwa ekologicznego. Ochrona roślinności przed wypalaniem. Tworzenie nowych stref zieleni, wprowadzanie zakrzewień i zadrzewień. 8. Zagrożenia środowiskowe (Z) – eliminowanie i zmniejszanie skutków dla środowiska z tytułu zagrożeń. W okresie sprawozdawczym jednym z zadań była realizacja działań w zakresie ochrony przeciwpowodziowej. Alarm przeciwpowodziowy ogłaszany był dwukrotnie, od 10.05.2010 r. do 28.05.2010 r. i od 03.06.2010 r. do 12.06.2010 r. W czasie jego trwania służby ratownicze i ludność cywilna zabezpieczały 32,5 km wałów na rzece Wiśle , Zagożdżonce, Radomce oraz Łasze. Wykorzystano 2 900 m3 piasku, 850 ton kruszywa, 116 000 szt. worków, 20 rolek geowłókniny oraz 9 rolek folii. Umocnienie wałów i likwidacja podsiąków została nagrodzona sukcesem, na terenie gminy wały nigdzie nie zostały przerwane, żadne gospodarstwo nie zostało zatopione. Zadania do realizacji , to: 1. Modernizacja systemów melioracji wodnych, oczyszczanie brzegów rzeki Zagożdżonki, Krypianki. 2. Utrzymanie i remonty wałów przeciwpowodziowych rzeki Wisły i Zagożdżonki. Realizacja zadań zgodnie z kompetencjami należy do Wojewódzkiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych oraz Spółek Wodnych. 9. Edukacja ekologiczna (E) – podnoszenie świadomości ekologicznej. Edukacją ekologiczną objęte zostały przedszkola i szkoły na każdym poziomie kształcenia. Działania te mają służyć wykształceniu u dzieci, młodzieży jak również mieszkańców miasta i wsi poczucia odpowiedzialności za stan środowiska oraz nawyków kultury ekologicznej. Zaangażowanie uczniów szkół i nauczycieli z terenu naszej gminy w sprawy dotyczące ekologii, daje gwarancje, iż oni, ich rodzice i środowisko lokalne, w którym żyją, zostaną zarażone ideą ochrony środowiska. W ramach edukacji ekologicznej w roku 2009 przeprowadzono: - 4 konkursy ekologiczne w których udział wzięło 307 uczniów którzy wykonali 164 prace plastyczne, 52 fotografii i 45 prac literackich; - festyny z okazji Dnia Ziemi w którym udział wzięło ok. 400 uczniów; - program edukacyjny (spektakl teatralny) w Domu Kultury w którym udział wzięło 650 uczniów; - ochody Światowego Dnia Ochrony Środowiska w Ogrodzie Jordanowskim – festyn w którym udział wzięło 16 placówek oświatowych i 400 uczniów; - udział w Ogólnopolskim Święcie Niezapominajki w Radomiu dzieci z PP Nr 1 i Nr 3 – 50 osób; - program edukacyjny dla dorosłych – udział wzięło 50 osób; 14 15 wyjazdów edukacyjno – ekologicznych w których udział wzięło 605 dzieci i młodzieży; - program edukacyjny „drzewko za makulaturę” – zebrano ok. 6 000 kg makulatury, rozdając 500 szt. drzewek i krzewów; Łącznie w działaniach ekologiczno – edukacyjnych realizowanych przy udziale gminy Kozienice udział wzięło ok. 2 500 dzieci przedszkolnych i młodzieży szkolnej. - W ramach edukacji ekologicznej w roku 2010 przeprowadzono: - 4 konkursy w których udział wzięło 235 uczniów wykonując 190 prac konkursowych (plastyczne, fotografie, literackie); - festyny z okazji Dnia Ziemi w którym udział wzięło ok. 500 uczniów; - program edukacyjny (spektakl teatralny) w Domu Kultury w którym udział wzięło 400 uczniów; - 15 wyjazdów edukacyjno – ekologicznych w których udział wzięło 517 dzieci i młodzieży; - program edukacyjny dla dorosłych – udział wzięło 55 osób; - program edukacyjny „drzewko za makulaturę” – zebrano 7130 kg makulatury, rozdając 500 szt. drzewek i krzewów; Łącznie w działaniach ekologiczno – edukacyjnych realizowanych przy udziale gminy Kozienice udział wzięło 1707 dzieci przedszkolnych i młodzieży szkolnej. Kształtowanie świadomości ekologicznej dorosłych mieszkańców odbywa się głównie poprzez lokalne media, w których zamieszczane są informacje dotyczące racjonalnego gospodarowania środowiskiem i jego zasobami ( apele o utrzymaniu czystości i porządku, likwidacji azbestu itp.). Podnoszenie świadomości ekologicznej społeczeństwa, mieszkańców wsi (rolników) odbywa się również poprze: - upowszechnianie ekologicznych metod gospodarowania w rolnictwie, leśnictwie – zadania realizowane przez ODR, AR i MR; - popularyzowanie wśród mieszkańców zasad właściwego zagospodarowania odpadów i ich selektywnej zbiórki (segregacja u podstaw). ODR Kozienice w ramach edukacji (także ekologicznej) realizuje: 1. Projekt pn.: „Zasady otrzymywania dopłat bezpośrednich a obowiązek spełnienia przez gospodarstwo zasad wzajemnej zgodności ze szczególnym uwzględnieniem programów zwalczania chorób zakaźnych”. Zakres tego programu obejmuje szkolenia rolników w zakresie ochrony środowiska i ochrony przyrody jak również obszarów Natura 2000, w ramach wymogów wzajemnej zgodności i dotyczy ochrony ptaków, siedlisk przyrodniczych dzikiej fauny i flory, ochrony wód gruntowych przed substancja niebezpiecznymi takimi jak np.: środki ochrony roślin, „przepracowane” oleje rolnicze, postępowania z osadami ściekowymi w gospodarstwie, a także ochrony wód przed azotanami ze źródeł rolniczych (głównie z produkcji zwierzęcej). Projekt rozpoczął się w 2010 roku w którym odbyło się 4 szkolenia i zaświadczenia jego ukończenia otrzymało 120 osób. Projekt jest dalej prowadzony. 2. Innych szkoleń w okresie sprawozdawczym, których zakres obejmował także tematykę ochrony środowiska na terenach wiejskich przeprowadzono 55 w których uczestniczyło 480 osób. 15 10. WYKONANIE WYDATÓW BUDŻETOWYCH NA DZIAŁANIA Z ZAKRESU OCHRONY ŚRODOWISKA Tab. Lp. Rodzaj zadania Rok 2009 Rok 2010 Razem 2009+2010 1. PT kanalizacji sanitarnej i budowa sieci wodno - kanalizacyjnej 1 513 828 1 053 534 2 138 245 2. PT , budowa i przebudowa dróg gminnych, ścieżki rowerowe, chodniki 5 967 415 11 560 148 17 527 563 3. PT i termomodernizacje budynków z zasobów gminnych 378 444 1 860 322 2 238 766 4. PT i budowa kanalizacji deszczowej 5 088 179 196 382 5 284 561 5. Konserwacja kanalizacji deszczowej w mieście 209 700 287 540 497 240 6. Gospodarka odpadami : likwidacja dzikich wysypisk, gruzowisko, odpady wielkogabartyowe, azbest. Dopłata do 1 808 132 2 119 651 3 927 783 selektywnej zbiórki i wywozu nieczystości z sołectw, rakarnia 7. Utrzymanie czystości i porządku na terenie miasta i wsi 389 017 432 085 811 102 8. Utrzymanie zieleni: nasadzenia drzew i krzewów, utrzymanie trawników, skwerów, 711 062 864 382 1 575 444 parku 9. Zagospodarowanie terenu rekreacyjnego na Osiedlu Energetyki, ul Kopernika 1 474 063 1 474 063 10. Modernizacja i rozbudowa oświetlenia ulicznego na energooszczędne 299 055 724 175 1 023 230 11. Edukacja ekologiczna: konkursy, wyjazdy ekologiczne, programy ekologiczne 31 884 30 759 62 643 12. Częściowe sfinansowanie udrożnienia koryta rzeki Zagożdżonki i Brzeźniczki 50 000 50 000 100 000 13. Konserwacja urządzeń melioracyjnych 30 000 30 000 OGÓŁEM: 16 476 716 20 653 041 37 129 757 16 11. PODSUMOWANIE I WNIOSKI Fundamentalnym założeniem w tworzeniu programów ochrony środowiska jest, aby ich realizacja doprowadziła do poprawy stanu środowiska naturalnego, efektywnego zarządzania środowiskiem oraz zapewniła skuteczne mechanizmy chroniące środowisko przed degradacją, a także stworzyła warunki dla wdrażania wymagań obowiązującego w tym zakresie praw. Po analizie założeń zawartych w programie Ochrony Środowiska oraz sposobie ich realizacji, stwierdzić należy, że działania są sukcesywnie realizowane. Szczególny nacisk nakłada się na poprawę stanu zieleni oraz rozbudowę infrastruktury technicznej ochrony środowiska. Działania te mają bezpośredni wpływ na wszystkie komponenty środowiska. Droga do racjonalnego gospodarowania środowiskiem i jego zasobami prowadzi przede wszystkim przez świadomość ekologiczną mieszkańców gminy. Dlatego należy kontynuować i podejmować nowe działania mające na celu kształtowanie świadomości ekologicznej mieszkańców. Sporządziła: Regina Warchoł 17