Zubożony uran - Balkanistyka.org

Zubożony uran – komu wierzyć?
Gazeta Express, 19 czerwca 2011 r.
Autor: Nexhmije Ahmeti
Poziom zubożonego uranu w Kosowie jest 107 razy wyższy niż dozwolone normy,
czytamy w raporcie uniwersytetu Berkeley o tym rakotwórczym związku. Kosowscy
eksperci z FSK* temu zaprzeczają. Według ich pomiarów, uran w Kosowie jest obecny w
ilościach normalnych, natomiast badania w rodzaju tych, przeprowadzonych przez
amerykański uniwersytet nazywają propagandą
Po zakończeniu ataków powietrznych na Serbię przed 12 laty mieszkańcy Kosowa witali żołnierzy
NATO jak bohaterów i wyzwolicieli. Ich przyjazd wiązał się także z wycofaniem sił Slobodana
Miloševicia, pozwalając tym samym na powrót do swoich domów ponad 80 tysięcy uchodźców.
Wdzięczność Kosowian względem NATO spowodowała, iż nie rozumieli oni do końca ostrzeżeń
zagranicznych ekspertów na temat zagrożeń związanych z bombami ze zubożonym uranem
zrzucanymi przes Sojusz Północnoatlantycki na pozycje armii serbskiej. Kiedy zaczęły krążyć pierwsze
opinie o zagrożeniu zubożonym uranem, mieszkańcy odrzucali je jako propagandę serbską.
Powszechne wówczas stanowisko było mieszanką ironii i obojętności. Jednak Raport z Badań
Nuklearnych sporządzony przez Uniwersytet “Berkeley” w Kalifornii w USA dotyczący skażenia
radioaktywnego wywołanego zubożonym uranem w Kosowie wyciąga na światło zatrważające dane
nawet dziś, dziesięć lat po wojnie.
Według statystyk zubożony uran nadal promieniuje w ilości 107 razy większej niż dozwolone normy.
Miejscami o najwyższym skażeniu w Kosowie jest, według tych badań, kilka wsi w regionie Gjakovy i
Peji. Według raportu szkody ekologiczne będą odczuwalne jeszcze przez wiele lat, aż siła
promieniowania zdolna do deformowania genów ludzkich straci moc. Kosowscy eksperci twierdzą
jednak coś innego. Firma zajmująca się pomiarami radioaktywności i niebezpiecznych substancji w
ramach FSK* regularnie dokonuje pomiarów w terenie. Z jej badań wynika, że obecność zubożonego
uranu w Kosowie jest w granicach normalnego poziomu.
Skënder Hoxha, komendant Oddziału Obrony Cywilnej w FSK mówi, że jego żołnierze oczyszczali wiele
pól minowych. Według niego wykonywali także pomiary na obecność skażenia radioaktywnego oraz
zubożonego uranu. Z analiz firmy, która według Hoxhy, jest jedyną mającą pozwolenie na
wykonywanie pomiarów wynika, że poziom uranu w Kosowie jest na poziomie normalnym. „Normalny
poziom napromieniowania to 0,25 mikrosiwerta, natomiast w wielu przypadkach wynosi on od 0.09 do
0.11 mikrosiwerta”, podaje Hoxha. Według niego żołnierze często wychodzą w teren i wykonują
pomiary, jednak dokładniejsze badania przeprowadzili po ostatnim trzęsieniu ziemi w Japonii. „W
tamtym czasie nie odnotowaliśmy obecności radioaktywności”. Dodaje, że publikacje dotyczące
zubożonego uranu ukazujące się co jakiś czas, są bardziej propagandą niż prawdą.
Według
badań
uniwersytetu
kalifornijskiego
aktywność
zubożonego
uranu
nie
powoduje
natychmiastowej śmierci, jednak niszczy komórki ciała człowieka, deformując je i zamieniając w
komórki rakowe. Ta niebezpieczna substancja, według badań, w ciele człowieka niszczy przede
wszystkim limfocyty. Z nieoficjalnych danych statystycznych w Kosowie wynika, że podwyższyła się
liczba zachorować na białaczkę, a także liczba zgonów w wyniku raka. W porównaniu z poprzednimi
dekadami, liczba ta wzrosła niemal pięciokrotnie. Mimo to pracownicy Ministerstwa Zdrowia nadal nie
są w stanie podać dokładnych danych dotyczących liczby zgonów lub zdiagnozowanych chorób
nowotworowych.
Podejrzenie obecności zubożonego uranu w Kosowie nasiliło się jeszcze bardziej po śmierci przed
kilkoma miesiącami włoskiego żołnierza, cierpiącego na białaczkę. Żołnierz ten służył w Kosowie oraz
w Albanii; podejrzewa się, że do jego choroby przyczyniła się służba w krajach, gdzie mógł być obecny
uran. Podejrzeń tych jednak nigdy nie udało się udowodnić, mimo że żołnierz był członkiem marynarki
włoskiej biorącej udział w misjach w Kosowie i Albanii.
Co to jest zubożony uran – Zubożony uran to pierwiastek używany do celów wojskowych i
cywilnych. Jego ograniczone ilości używa się w specjalnych bombach. Stosowany jest także jako
detonator w bombach atomowych. Ma zasotosowanie w elektrowniach atomowych, a nawet w
medycynie. Należy podkreślić, że nie istnieją na razie wyraźne dowody na stosowanie broni z uranem
podczas wojny w Kosowie i innych konfliktach na Bałkanach. Teoria uranu używanego do celów
militarnych w Kosowie została przedstawiona po raz pierwszy przez byłą główną prokurator ds.
zbrodni wojennych w Hadze, Carlę del Ponte.
*FSK - Forca e Sigurisë së Kosovës: Siły Bezpieczeństwa Kosowa (Kosowska Armia)
tłum. i red. K.D.