mienie przesiedlenia / mienie przesiedleńcze

MIENIE PRZESIEDLENIA / MIENIE PRZESIEDLEŃCZE
Realizując pełen zakres usług spedycyjnych aranżujemy obsługę spedycyjną oraz celną przesyłek mienia
przesiedlenia / mienia przesiedleńczego osób prywatnych w kontenerach morskich FCL oraz jako przesyłki
drobnicowe LCL.
Istnieje jednak wiele kwestii związanych z transportem mienia przesiedlenia o których należy wiedzieć gdy
mienie osobiste jest przewożone z jednego kraju do drugiego, dlatego ważne jest aby właściciele zapoznali się z
wymaganiami i obowiązującymi przepisami.
Prosimy naszych klientów, aby uważnie zapoznali się z przepisami i wymaganiami związanymi z obsługą
spedycyjną oraz celną mienia przesiedlenia przed przystąpieniem do procesu transportowego.
PRZEPISY I WYMAGANIA
Od dnia 1 stycznia 2010 r. obowiązuje rozporządzenie Rady / WE / Nr 1186/2009 z dnia 16 listopada 2009 r.
ustanawiające wspólnotowy system zwolnień celnych.
Przepisy prawa celnego, w tym powołanego wyżej rozporządzenia, stosuje się do towarów wprowadzanych w
imporcie na obszar celny Unii Europejskiej lub wyprowadzanych w eksporcie z obszaru celnego Unii
Europejskiej.
Wprowadzając towary na obszar celny Wspólnoty / Unii Europejskiej / osoba zainteresowana sama decyduje, w
którym z państw członkowskich Unii Europejskiej chce dokonać zgłoszenia celnego tych towarów do procedury
dopuszczenia do obrotu. Jednakże zwolnienia z należności celnych przywozowych towarów ze względu na
przeznaczenie można dokonać tylko w tym państwie członkowskim, w którym towary te będą wykorzystywane.
W świetle powyższego, aby przywożone do wykorzystania w Polsce mienie osobiste / tzw. mienie
przesiedlenia / mogło być zwolnione z należności celnych przywozowych, musi być zgłoszone do
procedury dopuszczenia do obrotu w urzędzie celnym na terenie Polski, ponieważ w omawianym
przypadku tylko polskie organy celne mogą udzielić takiego zwolnienia.
Należy przy tym podkreślić, że przed przywozem ww. towarów do Polski, jeżeli dokonanie zgłoszenia ich do
procedury dopuszczenia do obrotu nie odbywa się w urzędzie celnym będącym jednocześnie granicznym
urzędem Wspólnoty / Unii Europejskiej /, towary te, przy przekraczaniu granicy ze Wspólnotą / UE /, muszą być
objęte procedurą tranzytu.
Przesłanki stosowania zwolnienia z należności celnych przywozowych mienia osobistego / mienia
przesiedlenia w imporcie.
Przesłanki, które muszą być spełnione, aby rzeczy wchodzące w skład mienia osobistego osób, które przenoszą
swoje miejsce zamieszkania z państwa trzeciego na obszar celny Wspólnoty / Unii Europejskiej /, mogły być
zwolnione z należności celnych przywozowych zawarte są w art. 3-11 rozporządzenia Rady / WE / Nr
1186/2009 ustanawiającego wspólnotowy system zwolnień celnych.
Zgodnie z ogólnymi zasadami określonymi w tych przepisach, zwolnieniu podlega, za wyjątkiem szczególnie
uzasadnionych okoliczności, jedynie to mienie osobiste, które pozostawało w posiadaniu oraz było używane w
poprzednim miejscu zamieszkania przez osobę zainteresowaną przez okres co najmniej 6 miesięcy od dnia, w
którym osoba ta przestała zamieszkiwać w państwie trzecim / z powyższego warunku wyłączone są rzeczy
przeznaczone do konsumpcji / oraz które są przeznaczone do użytku w takim samym celu w nowym miejscu
zamieszkania.
Zwolnienie z należności celnych przywozowych mienia osobistego należącego do osób przenoszących swoje
miejsce zamieszkania z państwa trzeciego na obszar celny Wspólnoty / Unii Europejskiej / może być udzielone
tylko tym osobom, których miejsce poprzedniego zamieszkania znajdowało się poza obszarem celnym
Wspólnoty nieprzerwanie przez okres co najmniej 12 miesięcy.
Warunek przebywania poza obszarem celnym Wspólnoty / Unii Europejskiej / przez nieprzerwany okres 12
miesięcy poprzedzających przesiedlenie się osoby zainteresowanej nie będzie naruszony w sytuacji, w której
osoba ta, posiadając w ww. okresie miejsce zamieszkania poza obszarem Wspólnoty opuściła kilkukrotnie ten
obszar, o ile ww. miejsce zamieszkania poza obszarem Wspólnoty / Unii Europejskiej / stanowiło miejsce
normalnego życia tej osoby, miejsce, w którym koncentrowały się jej sprawy życiowe.
Zwolnienia nie stosuje się do przywożonych:
• napojów alkoholowych;
• tytoniu i wyrobów tytoniowych;
• handlowych środków transportu;
• przedmiotów wykorzystywanych do wykonywania rzemiosła lub zawodu, innych niż przenośne instrumenty i
sprzęt potrzebny do wykonywania tych zajęć.
Mienie osobiste może zostać dopuszczone do obrotu w kilku oddzielnych partiach w okresie 12 miesięcy od daty
ustalenia przez osobę zainteresowaną miejsca zamieszkania na obszarze celnym Wspólnoty / Unii Europejskiej
/.
Zwolnienie rzeczy przywożonych w ramach tzw. mienia przesiedlenia udzielane jest pod warunkiem ich
nieodstępowania przez okres 12 miesięcy od dnia dopuszczenia do obrotu, a w przypadku naruszenia tego
warunku powstaje obowiązek uiszczenia należności celnych przywozowych według stawek obowiązujących w
dniu tego odstąpienia oraz według rodzaju rzeczy i wartości celnej ustalonej lub przyjętej w tym dniu przez organ
celny.
Przepisy prawa celnego nie przewidują możliwości wyłączenia określonych grup osób z obowiązku
spełnienia warunku używania, w poprzednim miejscu zamieszkania, pojazdu samochodowego
wchodzącego w skład mienia przesiedlenia, przez okres co najmniej sześciu miesięcy przed datą
opuszczenia przez osobę przesiedlającą się miejsca zamieszkania w państwie trzecim, ani też nie
przewidują takiej możliwości w przypadku przywozu pojazdu samochodowego, którego warunki
konstrukcyjne uniemożliwiają jego rejestrację w Polsce.
Przepisy te nie uprawniają również do zwolnienia osoby przesiedlającej się z obowiązku
sześciomiesięcznego używania pojazdu samochodowego w sytuacji, w której pojazd podlega
ograniczeniom rejestracji w kraju poprzedniego zamieszkania.
Przepisy prawa celnego nie stanowią więc uprawnienia dla osób, które zamieszkiwały, pracowały bądź pełniły
służbę w państwie trzecim, do przywozu bez cła nowozakupionych lub nabytych w tzw. „drodze powrotnej”
samochodów.
Katalog możliwych dowodów potwierdzających spełnienie przesłanek do zastosowania zwolnienia z należności
celnych przywozowych towarów stanowiących mienie osobiste jest otwarty, gdyż przepisy o zwolnieniach
celnych nie precyzują jakie dowody powinny być przez organ celny uznawane, a jakie nie. Podstawą stosowania
zwolnień z należności celnych przywozowych rzeczy wchodzących w skład mienia przesiedlenia są więc
wszelkie dokumenty i dowody przedłożone organowi celnemu przez wnioskującego o zwolnienie celne, o ile
świadczą one o spełnieniu przesłanek do udzielenia tego zwolnienia.
W praktyce należy przedstawić w trakcie dokonywania odprawy celnej przywozowej do Polski
dokumenty potwierdzające każdy miesiąc pobytu za granicą z co najmniej ostatnich 12 miesięcy / np.
rachunki za telefon, mieszkanie, ubezpieczenie, wyciągi bankowe, rozliczenia podatkowe itp. /
W przepisach prawa celnego brak jest np. regulacji o obowiązku przedłożenia przez zgłaszającego
tzw. „zaświadczenia konsularnego” potwierdzającego zamieszkiwanie osoby poza obszarem Wspólnoty przez
dany okres, niemniej jednak w przypadku dołączenia do zgłoszenia celnego takiego dokumentu przez osobę
przesiedlającą się, będzie on stanowił dowód potwierdzający takie zamieszkiwanie. W celu udokumentowania
okresu zwykłego zamieszkiwania poza Wspólnotą / Unią Europejską / osoba przesiedlającą się z kraju trzeciego
może więc przedłożyć organowi celnemu wszelkie inne wiarygodne dokumenty i dowody potwierdzające ten
fakt.
Jednocześnie do odprawy celnej przywozowej wymagane jest przedstawienie w Urzędzie Celnym dokonującym
odprawy celnej aktualnego oryginalnego zaświadczenia o zameldowaniu na pobyt stały osoby przesiedlającej
się z właściwego urzędu miasta, gminy na terenie RP.
W przypadku prywatnych środków transportu, jednym z dowodów potwierdzających użytkowanie przez
osobę przesiedlającą się pojazdu w poprzednim miejscu zamieszkania przez ww.
minimum sześciomiesięczny okres jest dowód rejestracyjny pojazdu wystawiony na nazwisko tej osoby,
minimum 6 miesięczny dowód ubezpieczenia pojazdu / polisa ubezpieczeniowa /, title / dla pojazdów z
USA /. Jednakże w sytuacji, w której w kraju poprzedniego zamieszkania osoby przesiedlającej się nie
jest wymagana rejestracja pojazdu, brak podstaw do żądania przedłożenia organom celnym takiego
dokumentu, niemniej jednak osoba wnioskująca o zwolnienie z należności celnych przywozowych
takiego pojazdu powinna przedstawić inny dowód potwierdzający jego użytkowanie przez wymagany
okres co najmniej 6 miesięcy.
Zestawienie mienia przesiedlenia musi zawierać szczegółowe zestawienie mienia przesiedlenia: nazwę, ilość
sztuk, ilość opakowań jednostkowych i zbiorczych, wagę mienia / opakowań oraz oszacowaną wartość mienia
przesiedlenia.
UWAGA: od dnia 1.01.2012 pojazdy silnikowe / samochody, motory , quady, pojazdy hybrydowe, łodzie / jesli
zawieraja w zbiorniku paliwo, posiadają gaśnicę i nie jest odłączony akumulator w pojezdzie muszą być
zgłaszane do transportu morskiego jako towar niebezpieczny UN3166, IMO Class 9.
Mienie przesiedlenia jest wyłączone z umowy ubezpieczenia CARGO i ewentualnie może zostać przyjęte
do ubezpieczenia za uprzednią zgodą ubezpieczyciela i na odrębnie uzgodnionych warunkach
ubezpieczeniowych wg klauzuli ICC „B” oraz klauzuli TPND / Instytutowa Klauzula o Kradzieży i
Niedostarczeniu /.
Wywóz dóbr kultury
Wywóz w eksporcie mienia przesiedlenia / mienia przesiedlenia, które można
zakwalifikować do dóbr kultury / poza obszar celny UE objęty jest wymogiem przedstawienia pozwolenia na
wywóz.
Wywóz dóbr kultury reguluje Rozporządzenie Rady / WE / nr 116 / 2009 z dnia 19.12.2008 w sprawie wywozu
dóbr kultury / wersja skodyfikowana / dostępna tutaj / http://eurlex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=CELEX:32009R0116:PL:NOT /
Państwo członkowskie UE może odmówić wydania pozwolenia na wywóz, w przypadku gdy dobra
kultury podlegają ustawodawstwu chroniącemu narodowe dobra kultury o wartości artystycznej,
historycznej lub archeologicznej.
Wymienione wyżej przepisy uzupełniają dodatkowo następujące akty prawa krajowego, które regulują wywóz
zabytków za granicę:
– ustawa z 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz.U. Nr 162, poz. 1568 ze zm.), oraz
– rozporządzenie Ministra Kultury z 19 kwietnia 2004 r. w sprawie wywozu zabytków i przedmiotów o cechach
zabytków za granicę (Dz.U. Nr 84, poz. 789).
Zgodnie z art. 1 rozporządzenia nr 3911/92 pojęcie „dobra kultury” odnosi się do pozycji wymienionych w
załączniku do tego rozporządzenia.
W określonych okolicznościach państwo członkowskie UE może jednak zezwolić na wywóz pewnych dóbr
kultury bez zezwolenia.
Zgodnie z dyspozycją art. 59 ust. 1 ww. ustawy o ochronie zabytków, pozwolenia na wywóz za granicę
nie wymagają:
1) zabytki niewpisane do rejestru, mające nie więcej niż 55 lat;
2) zabytki, będące obiektami techniki, niewpisane do rejestru, mające nie więcej niż 25 lat;
3) zabytki przywiezione z zagranicy, które są objęte procedurą odprawy czasowej w rozumieniu przepisów
kodeksu celnego;
4) zabytki przywiezione z zagranicy przez osoby korzystające z przywilejów lub immunitetów dyplomatycznych,
w tym przywiezione w celu urządzenia wnętrz przedstawicielstw dyplomatycznych i urzędów konsularnych;
5) dzieła twórców żyjących;
6) materiały biblioteczne powstałe po dniu 31 grudnia 1948 r.;
7) inne przedmioty o cechach zabytków, niebędące zabytkami.
Jednak należy przy tym pamiętać, że przedmioty, o których mowa wyżej, tj. określone w art. 59 ust. 1 pkt 1–5 i 7
ww. ustawy, wymagają uzyskania zaświadczenia o tym, że nie wymagają pozwolenia na wywóz.
Pozwolenie na wywóz jest przedstawiane jako załacznik do zgłoszenia wywozowego / eksportowego podczas
wykonywania formalności celnych wywozowych / eksportowych w urzędzie celnym, który jest właściwy do
przyjęcia takiego zgłoszenia.
Lista organów upoważnionych do wydawania licencji wywozowych dla dóbr kultury, opublikowana zgodnie z art.
3 ust. 2 rozporządzenia Rady (WE) nr 116/2009 [Dz.U. C 164 z 16.7.2009, dostępna tu / http://eurlex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=CELEX:52009XC0716(02):PL:NOT /
Lista urzedów celnych upoważnionych do przeprowadzania formalności związanych z wywozem dóbr kultury,
opublikowana zgodnie z art. 5 ust. 2 rozporządzenia Rady (WE) nr 116/2009 [Dz.U C 134 z 13.6.2009,
dostepna tutaj / http://eurlex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=CELEX:52009XC0613(02):PL:NOT /