szkolny program profilaktyki
Transkrypt
szkolny program profilaktyki
SZKOLNY PROGRAM WYCHOWAWCZY SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI realizowany w Publicznej Szkole Podstawowej Nr 4 im. Janusza Korczaka w Strzelcach Opolskich w latach 2016- 2019 Strzelce Opolskie 19.02.2016r. Spis treści: I. II. III. IV. V. VI. Wstęp…………………………………………………….………………...4 Cele wychowawcze szkoły……………………………….……………..…4 Cele profilaktyczne szkoły………………………………………………....4 Misja szkoły………………………………………………………….….....5 Model absolwenta szkoły……………………………. ………………...….6 Zakresy działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej profilaktycznej w szkole…………………………………………………...7 VII. Czynniki chroniące i czynniki ryzyka w szkole……………………..…….8 VIII. Szczegółowy Szkolny Program Profilaktyki……………………….…. …11 IX. Szczegółowy Szkolny Program Wychowawczy…………….……………23 X. Obrzędowość i tradycje……………………………………………….…..30 XI. Ewaluacja…………………………………………………………….…...30 Podstawa prawna: 1.Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej art.48 ust. 1, art. 53 ust 3, art. 72 ust 2. Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004r. Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.) 3. Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2006r. Nr 97 poz. 674 z późn. zm.) 4. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 sierpnia 2012 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. z dnia 30 sierpnia 2012 r. Nr 2012.997 5. Rozporządzenie MEN z dn. 21 maja 2001 w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół ( Dz.U. z 2001 r.nr 61, poz.624 ze zm.). 6. Rozporządzenie MEN z dn. 17 listopada 2010 w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie przedszkolach , szkołach i oddziałach ogólnodostępnych lub integracyjnych ( tekst jednolity: Dz. U. z 2014 r. poz. 414). 7. Rozporządzenie MEN z dn. 30 kwietnia 2013 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno – pedagogicznej w publicznych przedszkolach , szkołach i placówkach ( Dz. U. z 2013 poz.532) 8. Rozporządzenie MEN z dnia z dnia 18 sierpnia 2015 r. w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii 9. Statut Szkoły. Wstęp . I. Szkolny Program Wychowawczy stanowi wytyczne do pracy wychowawczej skierowane do wszystkich nauczycieli podczas realizacji zajęć dydaktyczno-wychowawczych. Do współpracy są zapraszani i włączani rodzice oraz organizacje i instytucje wspomagające pracę szkoły. Wychowanie stanowi integralną całość z nauczaniem i jest zasadniczym zadaniem wszystkich pracowników szkoły. Integralną częścią programu wychowawczego są treści wychowawcze zawarte w podstawie programowej, statucie, a także kalendarzu imprez i uroczystości szkolnych oraz działania doraźne i okolicznościowe prowadzone na terenie szkoły. Działania profilaktyczne są wpisane w zadania szkoły - jej misję i wizję, są uzupełnieniem działań wychowawczych podejmowanych przez szkołę. Profilaktyka to chronienie człowieka w rozwoju przed zagrożeniami i reagowanie na pojawiające się zagrożenia. Jej celem jest ochrona dziecka, ucznia, wychowanka przed zakłóceniami rozwoju, czyli przed podejmowaniem zachowań hamujących lub niszczących rozwój, określanych w literaturze przedmiotu jako zachowania ryzykowne. II. Cele wychowawcze szkoły (cele ogólne): 1. Wszechstronny rozwój ucznia we wszystkich sferach jego osobowości. 2. Przygotowanie do życia i aktywnego udziału w grupie i w społeczeństwie. 3. Zapewnienie uczniom możliwości zdobycia wiedzy i umiejętności niezbędnych do uzyskania świadectwa szkoły podstawowej. III. Cele profilaktyczne szkoły (cele ogólne): Dbam o własne, zdrowie, bezpieczeństwo, ciało i sprawność fizyczną: 1. Promowanie zdrowego i aktywnego stylu życia, 2. Ochrona uczniów przed zagrożeniami, 3. Tworzenie szkoły bezpiecznej i przyjaznej uczniom, pracownikom szkoły, rodzicom. IV. Misja szkoły Działamy po to, aby: Nasi uczniowie: umieli rozwijać własne zainteresowania przez samokształcenie, korzystanie z bibliotek, z Internetu i innych źródeł informacji, potrafili praktycznie wykorzystać zdobytą wiedzę i umiejętności, umieli samodzielnie i twórczo myśleć, wyrażać własne opinie i odczucia oraz dokonywać samooceny, mieli świadomość posiadanej wiedzy, umiejętności i własnych predyspozycji, potrafili prawidłowo komunikować się, wyrażać własne stanowisko szanując poglądy i dążenia innych ludzi, przejawiali gotowość do pomagania innym, szacunek dla drugiego człowieka oraz umacniali w sobie poczucie własnej godności, kierowali się w codziennym życiu zasadami etyczno-moralnymi, wzmacniali uczucia patriotyczne poprzez szacunek do tradycji i własnego języka, posiadali światopogląd oparty na tradycji humanistycznej, wykształcili w sobie szacunek dla osiągnięć własnego narodu, jego wkładu w rozwój Europy, świadomie i aktywnie uczestniczyli w życiu kulturalnym i społecznym miejscowości i regionu, efektywnie posługiwali się technologią informacyjną, posiadali praktyczną umiejętność posługiwania się językiem obcym na odpowiednim poziomie edukacyjnym. Nasi rodzice: czuli się współodpowiedzialni za działania podejmowane przez szkołę, mieli świadomość współuczestniczenia w kształtowaniu osobowości dziecka, otrzymywali pełną informację o postępach w nauce, zachowaniu swoich dzieci i osiągnięciach szkoły, byli zadowoleni z efektów pracy szkoły. Nasi nauczyciele: realizowali zasady edukacji ku przyszłości i jakości życia, promowali pozytywne wzorce zachowań i wzmacniali prawidłowe relacje interpersonalne, ściśle współpracowali ze sobą i byli usatysfakcjonowani z wyników swej pracy z uczniami, podnosili swoje kwalifikacje i uzyskiwali kolejne stopnie awansu zawodowego, byli usatysfakcjonowani z wyników swojej pracy i współdziałania z uczniami. Nasza szkoła: była miejscem wzajemnego szacunku, zaufania i bezpieczeństwa, zapewniała wszechstronny rozwój osobowy, była dobrze postrzegana w środowisku i cieszyła się zainteresowaniem uczniów i rodziców, rozwijała społecznie, uczyła wrażliwości i pracy na rzecz innych ludzi, propagowała postawy solidarności społecznej i przygotowywała do życia w zjednoczonej Europie, V. kształtowała pozytywny stosunek do zabawy, pracy i wypoczynku. Model absolwenta Uczeń naszej szkoły: 1. Jest człowiekiem świadomym i odpowiedzialnym, który potrafi zaplanować własną przyszłość. 2. Potrafi dokonywać właściwych wyborów życiowych, kierując się ponadczasowymi wartościami moralno-etycznymi. 3. Potrafi zaistnieć w warunkach nowej rzeczywistości w Europie i świecie XXI wieku. 4. Zdobywa wiedzę i umiejętności umożliwiające samorealizację i dalsze kształcenie. 5. Umiejętnie posługuje się technologią informacyjną ułatwiającą korzystanie z różnych źródeł wiedzy. 6. Jest otwarty na innych i potrafi współdziałać w rozwiązywaniu problemów. 7. Umie zaprezentować własny punkt widzenia i uwzględnia poglądy innych ludzi. 8. Interesuje się rozwojem kraju, jest przygotowany do życia w demokratycznym państwie. 9. Ma poczucie tożsamości narodowej, zna historię swego kraju i pielęgnuje rodzime tradycje. VI. Zakresy działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej profilaktycznej w szkole: 1.Działalność wychowawcza w szkole polega na prowadzeniu działań z zakresu promocji zdrowia oraz wspomaganiu ucznia i wychowanka w jego rozwoju ukierunkowanym na osiągnięcie pełnej dojrzałości w sferze: 1) fizycznej – ukierunkowanej na zdobycie przez ucznia i wychowanka wiedzy i umiejętności pozwalających na prowadzenie zdrowego stylu życia i podejmowania zachowań prozdrowotnych; 2) psychicznej – ukierunkowanej na zbudowanie równowagi i harmonii psychicznej, ukształtowanie postaw sprzyjających wzmacnianiu zdrowia własnego i innych ludzi, kształtowanie środowiska sprzyjającego rozwojowi zdrowia, osiągnięcie właściwego stosunku do świata, poczucia siły, chęci do życia i witalności; 3) społecznej – ukierunkowanej na kształtowanie postawy otwartości w życiu społecznym, opartej na umiejętności samodzielnej analizy wzorów i norm społecznych oraz ćwiczeniu umiejętności wypełniania ról społecznych; 4) aksjologicznej – ukierunkowanej na zdobycie konstruktywnego i stabilnego systemu wartości, w tym docenienie znaczenia zdrowia oraz poczucia sensu istnienia. 2.Działalność edukacyjna w szkole polega na stałym poszerzaniu i ugruntowywaniu wiedzy i umiejętności u uczniów, ich rodziców, nauczycieli z zakresu promocji zdrowia i zdrowego stylu życia. 3.Działalność informacyjna w szkole polega na dostarczaniu rzetelnych i aktualnych informacji, dostosowanych do wieku oraz możliwości psychofizycznych odbiorców, na temat zagrożeń i rozwiązywania problemów związanych z używaniem środków i substancji, skierowanych do uczniów oraz ich rodziców, a także nauczycieli i pracowników szkoły. 4.Działalność profilaktyczna w szkole polega na realizowaniu działań z zakresu profilaktyki uniwersalnej, selektywnej i wskazującej. Działalność profilaktyczna dzieli się na: A. Profilaktykę uniwersalną– tj. wspieranie wszystkich uczniów w prawidłowym rozwoju i zdrowym stylu życia oraz podejmowanie działań, których celem jest ograniczanie zachowań ryzykownych niezależnie od poziomu ryzyka używania przez nich środków psychoaktywnych. i substancji B. Profilaktykę selektywną –tj. wspieranie uczniów, którzy ze względu na swoją sytuację rodzinną, środowiskową lub uwarunkowania biologiczne są w wyższym stopniu narażeni na rozwój zachowań ryzykownych; C. Profilaktykę wskazującą – tj. wspieranie uczniów, u których rozpoznano wczesne objawy używania środków i substancji psychoaktywnych lub występowania innych zachowań ryzykownych, które nie zostały zdiagnozowane jako zaburzenia lub choroby wymagające leczenia. VII. Czynniki chroniące i czynniki ryzyka w szkole. Szkolny Program Profilaktyki został opracowany w oparciu o wyniki przeprowadzonej diagnozy środowiska szkolnego – diagnozę czynników i zachowań ryzykownych oraz czynników chroniących. Diagnozy tej dokonano na podstawie ankiet, obserwacji zachowań uczniów, rozmów z rodzicami, spostrzeżeń nauczycieli, pielęgniarki szkolnej. 1. Czynniki chroniące Lp. Obszar 1 Rodzina 2 Rówieśnicy 3 Szkoła 4 Środowisko Czynniki chroniące wsparcie rodziców, zasady rodzinne, jasne oczekiwania rodziców, dobre porozumiewanie się z dzieckiem, monitorowanie czasu wolnego dziecka, wspólne z dzieckiem spędzanie wolnego czasu, zaangażowanie rodziców w szkolne sprawy dziecka relacje z rówieśnikami akceptującymi normy społeczne, z aspiracjami edukacyjnymi, prospołecznymi dobry klimat szkoły, wsparcie nauczycieli, doświadczanie pozytywnych wzmocnień, poczucie więzi ze szkołą, określone zasady życia szkolnego i ustalone granice zaangażowanie w konstruktywną działalność zajęcia dodatkowe w SOK-u i PCK, młodzieżowe świetlice profilaktyczne, zajęcia sportowe; - przyjazne i bezpieczne sąsiedztwo (dostęp do ośrodków rekreacji, klubów, poradni) - dorośli mentorzy (oparcie w zaufanej osobie dorosłej np. trenerze sportowym, księdzu, nauczycielu) 2. Czynniki ryzyka Wyłonione czynniki chronione, a także analizy dokumentów posłużyła do określenia obszarów zagrożeń oraz wytypowania czynników ryzyka, a co za tym idzie wyznaczenie przyczyn zachowań ryzykownych. Lp. 1 2 3 4 Obszar zagrożenia Czynniki ryzyka. Przyczyny zachowań ryzykownych - negatywne wzorce w mediach/ np.: seriale paradokumentalne - gry komputerowe - rodzina niepełna - brak zainteresowania ze strony rodziców Zachowania agresywne i przekonanie że jest to dobry sposób rozwiązywania problemów Palenie papierosów, - ciekawość sięganie po substancje - wzorowanie się na dorosłych psychoaktywne i używki - moda, chęć zaimponowania rówieśnikom - sytuacja domowa - negatywny wpływ grupy rówieśniczej - niska świadomość dbania o zdrowie, - zaniedbania zdrowotne ze strony rodziców. - brak zainteresowania ze strony rodziców - negatywne wzorce w mediach/ np.: seriale paradokumentalne Zagrożenia dla zdrowia i właściwego rozwoju ucznia, brak nawyków zachowań prozdrowotnych. Zagrożenia wynikające z nieumiejętnego korzystania z Internetu - obyczaj środowiskowy - wzorce wyniesione z domu - negatywne wzorce w mediach - brak zainteresowania ze strony rodziców - częste granie w gry komputerowe brak zainteresowania ze strony rodziców - moda, chęć zaimponowania rówieśnikom - negatywny wpływ grupy rówieśniczej - negatywne wzorce w mediach - odpowiedź na prowokacje 3. Wnioski - Kierunki działań profilaktycznych powinny być oparte chroniących. na wspieraniu czynników Czynniki chroniące mają duże spektrum działania, redukują ryzyko różnych zachowań problemowych młodzieży. - Wspieranie nauczycieli. Lepsze rozumienie młodzieży i ich zachowań może przyczyniać się do bardziej efektywnej pracy nauczycieli. W związku z tym należy w ramach kształcenia zawodowego zapoznawać nauczycieli w różnych formach ze specyfiką procesów rozwojowych wczesnej adolescencji uczniów, podnosząc jednocześnie kompetencje wychowawcze pracowników. - Wspieranie konstruktywnych zainteresowań i zajęć pozalekcyjnych dla uczniów. Elementem budującym pozytywny klimat szkoły jest wspieranie konstruktywnych zainteresowań i zajęć pozalekcyjnych młodzieży. - Objęcie uczniów z większym zapotrzebowaniem na stymulację zajęciami dodatkowymi w formie ruchowej. Do takiej formy zainteresowań najczęściej garną się uczniowie z problemami z nadpobudliwością psychoruchowa i jest to znakomita forma rozładowania nagromadzonej energii dla uczniów z tymi problemami - Wspieranie konstruktywne działalności Samorządu Uczniowskiego. Aktywne działanie Samorządu Uczniowskiego wpływa na jej pozytywny klimat. Dla uczniów jest to forma ciekawego i rozwojowego spędzania czasu. - Objęcie przez wszystkich nauczycieli w sposób intensywniejszy wsparciem i pomocą uczniów z problemami edukacyjnymi - ze względu na znaczący wzrost wskaźników ryzyka dotyczących sięgania przez uczniów po substancje psychoaktywne związanych ze wzrostem problemów edukacyjnych. VIII. Szczegółowy Szkolny Program Profilaktyki A. DZIAŁANIA PROFILAKTYCZNE PROFILAKTYKA UNIWERSALNA DLA UCZNIA I RODZICA Cele szczegółowe Uczeń wie, jak dbać o własne bezpieczeństwo Zadania prowadzące do realizacji celu Wdrażanie do konsekwentnego przestrzegania zasad bezpieczeństwa Zapoznanie z zasadami bezpiecznego korzystania z Internetu i innych środków komunikowania się Oczekiwane rezultaty Formy Treści programowe: I. Bezpieczeństwo uczniów Przestrzega zasad bezpieczeństwa w Zapoznanie z stosunku do siebie i innych. Umie regulaminami i statutem bezpiecznie bawić się i spędzać czas szkoły w ramach lekcji. wolny Tworzenie kontraktów klasowych. Bezpiecznie korzysta z Internetu stosując Zajęcia, warsztaty, zasady netykiety. spotkania w ramach lekcji. Zna zagrożenia płynące z Internetu i Realizacja programów potrafi na nie prawidłowo reagować. edukacyjnoWykorzystuje komunikatory i telefony profilaktycznych i akcji zgodnie z ich przeznaczeniem. edukacyjnoprofilaktycznych Osoby odpowiedzialne Wychowawcy, nauczyciele, pedagog szkolny, specjaliści z instytucji współpracujących z placówką Uczeń zna zasady umiejętnego reagowania w sytuacjach zagrożenia i udzielenia pierwszej pomocy Kształtowanie umiejętności rozpoznawania zagrożeń i właściwego postępowania Wie, jak zachować się w kontaktach z obcymi. Obiektywnie ocenia sytuację. Prawidłowo reaguje w sytuacji zagrożenia, informuje o zagrożeniach dorosłych opiekunów. Uczenie podstawowych zasad udzielania pierwszej pomocy Pamięta ważne telefony (policja, straż pożarna, pogotowie), umie wezwać pomoc. Zna zasady bezpiecznego udzielania pierwszej pomocy. Potrafi bezpiecznie poruszać się po drogach. Zdobywa kartę rowerową, zna przepisy kodeksu drogowego w zakresie określonym programem nauczania. Uczeń zna zasady bezpiecznego poruszania się po drogach Realizacja treści programowych wychowania komunikacyjnego Uczeń zna i przestrzega prawidłowe normy zachowania Wdrażanie ogólnie przyjętych norm właściwego zachowania Uczeń potrafi właściwie Pogłębianie wiedzy na temat agresji i radzenia Kształtowanie modelu osobowości otwartej na drugiego człowieka Warsztaty, lekcje, pogadanki z policjantem i osobami zaproszonymi, udział w akcjach edukacyjnoprofilaktycznych Zajęcia, warsztaty spotkania w ramach lekcji. Realizacja programów i akcji edukacyjnoprofilaktycznych. Warsztaty, pogadanki z policjantem i osobami zaproszonymi, udział w akcjach edukacyjnoprofilaktycznych. Procedura zdobycia karty rowerowej, lekcje. II. Przeciwdziałanie agresji i przemocy. Potrafi właściwie zachować się w różnych Zajęcia, warsztaty, miejscach i sytuacjach. spotkania w ramach lekcji. Realizacja programów Stosuje zasady savoir - vivre w stosunku akcji edukacyjnodo rówieśników i dorosłych. profilaktycznych. Akceptuje odmienność drugiego człowieka. Szanuje ludzi, współczuje im, Zapoznanie z regulaminami i statutem pomaga. szkoły. Kontrakty klasowe. Rozpoznaje zachowania agresywne. Zajęcia, warsztaty, Właściwie reaguje na wszelkie spotkania w ramach lekcji. Wychowawcy, nauczyciele, pedagog szkolny, specjaliści z instytucji współpracujących z placówką Nauczyciele, specjaliści z instytucji współpracujących z placówką Wychowawcy, nauczyciele, pedagog szkolny, specjaliści z instytucji współpracujących z placówką Wychowawcy, nauczyciele, pedagog reagować na przejawy własnej i cudzej agresji Uczeń zna i stosuje zasady zdrowego stylu życia Uczeń rozumie zagrożenia wynikające z uzależnień i zna sobie z nią dostrzeżone przejawy agresji. Realizacja programów i Umie rozpoznawać swoje emocje i panuje akcji edukacyjnoprofilaktycznych. nad nimi. Zna sposoby rozładowania emocji. Potrafi rozwiązywać konflikty bez użycia przemocy. Wdrażanie do Jest świadomy zagrożeń, jakie niosą za Zajęcia, warsztaty, właściwego korzystania sobą: Internet, niektóre programy i gry spotkania w ramach lekcji. z Internetu, programów komputerowe oraz mass media. Realizacja programów i gier komputerowych profilaktycznych i akcji Zna pojęcie „cyberprzemoc” i wie gdzie oraz mass mediów edukacyjnoszukać pomocy. profilaktycznych Świadomie i rozsądnie korzysta ze współczesnych środków audiowizualnych. III. Profilaktyka uzależnień i promowanie zdrowego stylu życia szkolny, specjaliści z instytucji współpracujących z placówką Wpajanie właściwych nawyków żywienia i higieny, profilaktyka wad postawy Wskazywanie sposobów spędzania czasu wolnego Uczeń zna podstawowe zasady zdrowego odżywiania się i je stosuje. Dba o higienę osobistą i higienę pracy. Dba o prawidłową postawę ciała. Zna sposoby zdrowego i bezpiecznego spędzania czasu wolnego, korzysta z nich. Zajęcia, warsztaty, spotkania w ramach lekcji. Realizacja programów i akcji edukacyjnoprofilaktycznych. Wychowawcy, nauczyciele, pedagog szkolny, specjaliści z instytucji współpracujących z placówką Organizowanie alternatywnych form spędzania czasu wolnego Korzysta z proponowanych form aktywności, imprez, zajęć pozalekcyjnych. Organizacja zajęć pozalekcyjnych zgodnie z zainteresowaniami uczniów. Uświadamianie zagrożeń i skutków wszelkich uzależnień Zna zgubny wpływ używek: papierosów, alkoholu, narkotyków, dopalaczy i innych substancji mogących wywołać odurzenie. Zajęcia, warsztaty, spotkania w ramach lekcji. Realizacja programów, akcji edukacyjno- Wychowawcy, nauczyciele, pedagog szkolny, specjaliści z instytucji współpracujących z placówką Wychowawcy, nauczyciele, pedagog szkolny, specjaliści z instytucji ich skutki Kształtowanie zachowań asertywnych Uczeń rozumie zasadność istnienia wartości i stosowania norm życia społecznego Wspieranie uczniów w poszukiwaniu wartości i dokonywaniu ich hierarchizacji Rozumie pojęcie uzależnienia (w tym od komputera, telefonu komórkowego, gier itp.) Właściwie korzysta z komputera, telefonu, telewizji itp. Wie gdzie szukać pomocy – zna ofertę pomocy specjalistycznej w przypadku używania środków i substancji psychoaktywnych. Wie jakie są konsekwencje prawne związane z naruszeniem przepisów ustawy o przeciwdziałania narkomanii. Wie jakie są procedury postępowania nauczycieli oraz zna metody współpracy szkół z Policją w sytuacjach zagrożenia narkomanią. Skutecznie odmawia, nie stosuje używek. profilaktycznych Zajęcia, warsztaty, spotkania w ramach lekcji. Realizacja programów profilaktycznych i akcji edukacyjnoprofilaktycznych Wychowawcy, nauczyciele, pedagog szkolny, specjaliści z instytucji współpracujących z placówką Dostrzega wartości ważne w życiu człowieka, rozumie, że każdy może mieć inne priorytety i sam decyduje o ich wyborze. Zajęcia, warsztaty, spotkania w ramach lekcji. Realizacja programów i akcji edukacyjnoprofilaktycznych Zapoznanie z regulaminami, statutem szkoły, tworzenie kontraktów klasowych. Wychowawcy, nauczyciele, pedagog szkolny, specjaliści z instytucji współpracujących z placówką Potrafi dokonywać właściwych wyborów współpracujących z placówką Zajęcia, warsztaty, spotkania w ramach lekcji. Realizacja programów, akcji edukacyjnoprofilaktycznych Uświadamianie norm życia społecznego, wzajemnych zależności. Uczeń w sposób właściwy funkcjonuje w swoim środowisku i dobrze się w nim czuje Rodzic współpracuje i jest objęty pomocą ze szkołą Rozumie, że w życiu społecznym istnieją normy, których wszyscy muszą przestrzegać, a ich łamanie wiąże się z odpowiedzialnością karną. Dostrzega i podporządkowuje się określonym zależnościom w życiu społecznym (np. rodzic-dziecko, nauczyciel–uczeń, dyrektor – pracownik). IV. Profilaktyka zapobieganie niedostosowaniu społecznemu Diagnozowanie Wychowawca rozpoznaje problemy Obserwacja ankiety środowiska uczniów uczniów i ich rodzin oraz podejmuje wywiady analiza oraz rozpoznawanie działania w celu ich rozwiązania. dokumentów szkolnych. problemów dziecka i rodziny Współpraca ze Uczeń lepiej funkcjonuje i czuje się w Indywidualne konsultacje instytucjami środowisku szkolnym i domowym. z instytucjami mającymi wspierającymi ucznia na celu wspierania ucznia w aspekcie edukacyjnym i psychologicznym i wychowawczym (np.: PPP, PCPR, SOK, PCK itd.) Współpraca ze środowiskiem domowym uczniakształtowanie przyjaznego klimatu Dobre relacje i owocna współpraca szkoły z rodzicami. Konsultacje i spotkania indywidulane i grupowe z rodzicami. Współorganizowanie z rodzicami imprez, przedsięwzięć klasowych i szkolnych. Wychowawcy, nauczyciele, pedagog szkolny, specjaliści z instytucji współpracujących z placówką Wychowawcy, nauczyciele, pedagog szkolny, specjaliści z instytucji współpracujących z placówką Informowanie rodziców o problemach uzależnień i konsekwencjach prawnych związanych z tymi problemami. Edukowanie rodziców oraz dostarczania wiedzy i umiejętności z zakresu promocji zdrowia i zdrowego stylu życia i uzależnień Edukacja rodziców i wzmacnianie kompetencji wychowawczych rodziców Rodzic zna Szkolny Pogram Wychowawczy i Szkolny Program Profilaktyki Szkoły. Uaktualnianie gazetki informacyjnej ściennej dla rodziców. Informacje na stronie internetowej Rodzic zna informacje o ofercie pomocy szkoły specjalistycznej w przypadku używania Informowanie rodziców przez uczniów środków psychoaktywnych w ramach comiesięcznych (suplementów diet i leków w celach wywiadówek innych niż medyczne) oraz rodzice wie Indywidualne rozmowy , jak postępować w tego typu przypadkach konsultacje z z dzieckiem. wychowawca czy pedagogiem szkolnym Rodzic zna aktualne informacje na temat konsekwencji prawnych związanych z naruszeniem przez ucznia przepisów ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii. Rodzic zna obowiązujące procedury postępowania nauczycieli oraz metody współpracy szkoły z Policją w sytuacjach zagrożenia ucznia narkomanią. Rodzic ma poszerzoną wiedzę na temat prawidłowości rozwoju i zaburzeń zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży. Rodzic potrafi rozpoznać u dziecka wczesne objawy używania środków i substancji oraz suplementów diet i leków w celach innych niż medyczne oraz umie postępować w tego typu przypadkach. Organizacja szkoleń warsztatów, pogadanek Indywidualne rozmowy, konsultacje z wychowawcą lub pedagogiem szkolnym. Wychowawcy, nauczyciele, pedagog szkolny, specjaliści z instytucji współpracujących z placówką. Rodzica ma wzbogaconą wiedzę o środkach zmieniających świadomość i zagrożeniach panujących w Internecie. Rodzice mają odpowiednie kompetencje wychowawcze i prawidłowo budują relacje z dzieckiem. Organizacja szkoleń warsztatów, pogadanek, dostęp do literatury fachowej - biblioteczka dla rodziców. Konsultacje i indywidulane rozmowy z wychowawcą, pedagogiem szkolnym. Wychowawcy, nauczyciele, pedagog szkolny, specjaliści z instytucji współpracujących z placówką. B. DZIAŁANIA PROFILAKTYCZNE PROFILAKTYKA SELEKTYWNA – DLA UCZNIA I RODZICA Zadania prowadzące do Oczekiwane rezultaty Formy Osoby odpowiedzialne realizacji celu Działania profilaktyczne dla grupy o wyższym stopniu narażenia na rozwój zachowań ryzykownych Diagnozowanie Wychowawca rozpoznaje problemy Obserwacja ankiety Wychowawcy, Uczeń i jego wywiady, analiza nauczyciele, pedagog rodzina w sposób środowiska uczniów oraz uczniów i ich rodzin oraz podejmuje rozpoznawanie działania w celu ich rozwiązania. dokumentów szkolnych, szkolny. właściwy problemów dziecka i rozmowy. funkcjonuje w swoim środowisku rodziny. Cele operacyjne Współpraca ze środowiskiem domowym ucznia. Stworzenie dobrej relacje i owocnej współpracy rodziców ze szkołą Systematyczne, indywidualne i wspierające spotkania rodzica z nauczycielem mające na celu wsparcie emocjonalne rodziców, poszerzenie Wychowawcy, nauczyciele, pedagog szkolny. Spisanie kontraktu z uczniem/rodzicem. Współpraca szkoły z instytucjami wspierającymi ucznia i rodzica. Wypracowanie metod współpracy z uczniem/rodzicem. Uczeń/rodzic uzyskuje dodatkowe wsparcie i pomoc, które mają na celu zmianę postawy ucznia. Uczeń i jego rodzice lepiej funkcjonują i czują się w środowisku szkolnym i domowym informacji w zakresie wiedzy o substancjach odurzających oraz wspólnej pomocy dziecku. Kontrakt z uczniem/rodzicem. Pomoc rodzicowi w zorganizowaniu konsultacji, zajęć, warsztatów ze specjalistami dla ucznia i rodzica w danej instytucji, która wesprze rodzinę w danym problemie. Wychowawcy, nauczyciele, pedagog szkolny. Wychowawcy, nauczyciele, pedagog szkolny. C. DZIAŁANIA PROFILKATYCZNE PROFILAKTYKA WSKAZUJĄCA – DLA UCZNIA I RODZICA Profilaktykę wskazującą – tj. wspieranie uczniów, u których rozpoznano wczesne objawy używania środków i substancji, które nie zostały zdiagnozowane jako zaburzenia lub choroby wymagające leczenia. Zadania prowadzące do Oczekiwane rezultaty Formy Osoby odpowiedzialne realizacji celu Działania profilaktyczne dla grupy której rozpoznano wczesne objawy używania środków i substancji psychoaktywnych lub występowania innych zachowań ryzykownych. Diagnozowanie środowiska Wychowawca rozpoznaje problemy Obserwacja, ankiety, Wychowawcy, Uczeń w sposób uczniów oraz uczniów i ich rodzin oraz podejmuje wywiady, analiza nauczyciele, pedagog właściwy rozpoznawanie problemów działania w celu ich rozwiązania. dokumentów szkolnych. szkolny. funkcjonuje w dziecka i rodziny. swoim środowisku Współpraca ze Stworzenie dobrej relacji i Systematyczne, Wychowawcy, środowiskiem domowym wypracowanie owocnej współpracy indywidualne i wspierające nauczyciele, pedagog ucznia. rodziców ze szkołą. spotkania rodzica z szkolny. nauczycielem mające na celu wsparcie emocjonalne rodziców, poszerzenie informacji w zakresie wiedzy o substancjach odurzających oraz wspólnej pomocy dziecku. Spisanie kontraktu z Wypracowanie metod współpracy z Kontrakt z Wychowawcy, uczniem/ rodzicem. uczniem/rodzicem. uczniem/rodzicem. nauczyciele, pedagog Uczeń/rodzic uzyskuje dodatkowe szkolny. wsparcie i pomoc, które mają na celu zmianę postawy ucznia. Objęcie ucznia zajęciami Uczeń uzyskuje dodatkowe wsparcie i Zajęcia dla ucznia. Pedagog szkolny. dodatkowymi o charakterze pomoc, które mają na celu zmianę terapeutycznopostawy ucznia. edukacyjnym Cele operacyjne Współpraca z instytucjami wspierającymi ucznia i rodzica. Uczeń lepiej funkcjonuje i czuje się w środowisku szkolnym i domowym. Rodzic otrzymuje wsparcie emocjonalne i edukacyjne. Pomoc rodzicowi w zorganizowaniu konsultacji, zajęć, warsztatów ze specjalistami dla ucznia i rodzica w danej instytucji, która wesprze rodzinę w danym problemie. Wychowawcy, nauczyciele, pedagog szkolny. D. DZIAŁANIA PROFILAKTYCZNE - DLA NAUCZYCIELI Lp Zadanie Forma Osoba odpowiedzialna 1 2 Działalność edukacyjna 1. Doskonalenie kompetencji nauczycieli w zakresie profilaktyki używania środków i substancji, norm rozwojowych i zaburzeń zdrowia psychicznego wieku rozwojowego. 2. Prowadzenie wewnątrzszkolnego doskonalenia kompetencji nauczycieli i wychowawców w zakresie rozpoznawania wczesnych objawów używania środków i substancji oraz podejmowania szkolnej interwencji profilaktycznej. Działowość informacyjna Szkolenia wykłady, prelekcje, warsztaty. Dyrektor i koordynator WDN. 1. Dostarczenie nauczycielom aktualnych informacji na temat skutecznych sposobów prowadzenia działań wychowawczych i profilaktycznych związanych z przeciwdziałaniem używaniu środków i substancji psychoaktywnych. 2. Dostarczenie nauczycielom aktualnych informacji o ofercie pomocy specjalistycznej rodziców w przypadku używania środków psychoaktywnych i substancji (np. lekarstwa, dopalacze, suplementy diety itd.). 3. Dostarczenie aktualnych informacji nauczycielom na temat konsekwencji prawnych związanych z naruszeniem przepisów ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii. Szkolenia, wykłady, spotkania, warsztaty. Dyrektor i koordynator WDN, liderzy zespołów samokształceniowych 3 4 Działalność wychowawcza 1. Doskonalenie umiejętności nauczycieli i wychowawców w zakresie budowania podmiotowych relacji z uczniami, wychowankami oraz ich rodzicami lub opiekunami oraz warsztatowej pracy z grupą uczniów lub wychowanków. 2. Wzmacnianie kompetencji wychowawczych nauczycieli i wychowawców oraz rodziców lub opiekunów. Działalność profilaktyczna Szkolenia, wykłady, spotkania, warsztaty. Dyrektor i koordynator WDN, liderzy zespołów samokształceniowych 1. Doskonalenie zawodowe nauczycieli w zakresie realizacji szkolnej interwencji profilaktycznej w przypadku podejmowania przez uczniów i wychowanków zachowań ryzykownych. Szkolenia, wykłady, spotkania, warsztaty. Dyrektor i koordynator WDN, liderzy zespołów samokształceniowych Uczeń radzi sobie w codziennych sytuacjach. II. Umiejętności psychospołeczne ucznia Wspieranie uczniów w Ma poczucie odpowiedzialności za własne poszukiwaniu wartości, czyny i słowa. dokonywanie właściwej ich hierarchizacji. Umie zachować się w sytuacjach trudnych Budzenie wrażliwości moralnej. Zapoznanie z prawami i obowiązkami dziecka. Kształtowanie umiejętności rozpoznawania i nazywania uczuć. Uczenie sposobów radzenia sobie w trudnych sytuacjach, rozładowywania emocji. Zapoznanie z zagrożeniami i właściwymi sposobami postępowania. Kształtowanie postawy Jest wrażliwy na drugiego człowieka i tolerancji i wrażliwości w akceptuje jego inność stosunku do drugiego człowieka. Uczenie akceptacji i szacunku do ludzi starszych, niepełnosprawnych, innych wyznań i narodowości. Odróżnia dobro od zła. Jest świadomy swoich praw i obowiązków w szkole i w życiu codziennym. Nazywa swoje uczucia, rozpoznaje i szanuje uczucia innych. Wie gdzie szukać pomocy i zwraca się o nią, zna numery alarmowe. Umie radzić sobie ze stresem, panuje nad emocjami. Umie wygrywać oraz przegrywać i spokojnie przyjmować porażkę. Potrafi rozpoznać zagrożenia, reaguje na zło. Dostrzega i rozumie problemy ludzi potrzebujących opieki i pomocy, rozumie pojęcie „tolerancja”. Rozumie pojęcie „dyskryminacja”. Nie odrzuca i nie szykanuje osób różniących się wyglądem, wiarą, przekonaniami. Zajęcia, warsztaty spotkania, pogadanki w ramach lekcji. Realizacja programów, akcji edukacyjnoprofilaktycznych. Wychowawcy, nauczyciele, pedagog szkolny, specjaliści z instytucji współpracujących z placówką. Zajęcia, warsztaty spotkania, pogadanki w ramach lekcji. Realizacja programów i akcji edukacyjnoprofilaktycznych. Wychowawcy, nauczyciele, pedagog szkolny, specjaliści z instytucji współpracujących z placówką. Zajęcia, warsztaty spotkania, pogadanki w ramach lekcji. Realizacja programów, akcji edukacyjnoprofilaktycznych. Wychowawcy, nauczyciele, pedagog szkolny, specjaliści z instytucji współpracujących z placówką. Zna i szanuje dziedzictwo kulturowe regionu, ojczyzny Wspieranie edukacji rówieśniczej i programów rówieśniczych mających na celu modelowanie postaw prozdrowotnych i prospołecznych. Jest inspirowany do aktywnego spędzania czasu wolnego. Organizowanie pomocy koleżeńskiej. Włączanie uczniów w działalność charytatywną. Pomaga rówieśnikom bezinteresownie. Wychodzi z inicjatywą działań rówieśniczych. Włącza się w akcje charytatywne. Wie jaka jest idea wolontariatu. Akcje, konkursy, dni specjalne organizowane przez Samorząd Uczniowski, prowadzenie przez uczniów gazetki szkolnej, w ramach której promowane są postawy prozdrowotne i prospołeczne. Pomoc rówieśnicza. Zajęcia, warsztaty spotkania, pogadanki w ramach lekcji o tematyce wolontariatu. Realizacja programów, akcji wolontariackich. III. Poczucie tożsamości regionalnej, narodowej i europejskiej Zapoznanie z symbolami Zna i właściwie zachowuje się wobec Zajęcia, warsztaty narodowymi, tradycjami symboli narodowych i regionalnych, potrafi spotkania, pogadanki w narodowymi i regionalnymi. przyjąć odpowiednią postawę podczas ramach lekcji. uroczystości szkolnych i państwowych. Realizacja programów, Kształtowanie szacunku do Szanuje i chce poznawać historię i tradycje akcji edukacyjnodziedzictwa kulturowego swojego regionu i kraju. profilaktycznych. własnego państwa, regionu. Kultywowanie tradycji. Zna święta państwowe i rozumie ich znaczenie. Zna postaci wybitnych Polaków, w tym patrona szkoły. Wychowawcy, nauczyciele, pedagog szkolny, specjaliści z instytucji współpracujących z placówką. Wychowawcy, nauczyciele, pedagog szkolny, specjaliści z instytucji współpracujących z placówką. Uczeń przygotowuje się do uczestnictwa w życiu publicznym i kulturalnym Kształtowanie w uczniach postaw prospołecznych. Angażowanie uczniów w działalność Samorządu Uczniowskiego. Organizowanie wyjść, wycieczek do instytucji kulturalnych i spotkań z ciekawymi ludźmi. Uczeń rozumie, że Polska jest częścią Europy i świata Uczeń posiada nawyki zdrowego stylu życia Zapoznanie z podstawowymi informacjami o Unii Europejskiej i zjawisku globalizacji. Kształtowanie świadomości współistnienia w świecie. Uczestniczy w wyborach do samorządów klasowych i Samorządu Uczniowskiego w sposób świadomy. Aktywnie bierze udział w spotkaniach z działaczami, politykami, kombatantami itp. Bierze udział i wykazuje inicjatywę w działalności SU. Zajęcia, warsztaty spotkania, pogadanki w ramach lekcji. Realizacja programów profilaktycznych i akcji edukacyjnoprofilaktycznych. Wychowawcy, nauczyciele, pedagog szkolny, specjaliści z instytucji współpracujących z placówką. Zajęcia, warsztaty spotkania, pogadanki w ramach lekcji. Realizacja programów profilaktycznych i akcji edukacyjnoprofilaktycznych. Wychowawcy, nauczyciele, pedagog szkolny, specjaliści z instytucji współpracujących z placówką. Zajęcia, warsztaty spotkania, pogadanki w ramach lekcji. Realizacja programów profilaktycznych i akcji edukacyjnoprofilaktycznych. Wychowawcy, nauczyciele, pedagog szkolny, specjaliści z instytucji współpracujących z placówką. Bierze udział w życiu kulturalnym swego regionu. Zna symbole Unii Europejskiej, potrafi wymienić jej członków. Rozumie pojęcie globalizacji i dostrzega zagrożenia z nią związane. IV. Świadomość ekologiczna i zdrowy styl życia Propagowanie zdrowego stylu Dba o higienę osobistą i swoją sprawność życia. fizyczną. Zwraca uwagę na właściwy sposób odżywiania. Dba o higienę pracy umysłowej w szkole i w domu. Wskazywanie alternatywnych Racjonalnie wykorzystuje czas wolny. form spędzania czasu wolnego. Umożliwianie udziału w Bierze udział w akcjach i programach akcjach i programach prozdrowotnych. prozdrowotnych. Uczeń podejmuje działania na rzecz środowiska naturalnego Uczeń chce i potrafi się uczyć Zapoznanie uczniów z zagrożeniami cywilizacyjnymi i sposobami zapobiegania degradacji środowiska naturalnego. Kształtowanie wrażliwości na stan środowiska przyrodniczego w najbliższej okolicy. Organizowanie działań proekologicznych i udziału w akcjach na rzecz środowiska przyrodniczego. Zna zagrożenia cywilizacyjne i sposoby zapobiegania degradacji środowiska naturalnego. Dba o najbliższe środowisko, podejmuje w życiu codziennym działania chroniące środowisko naturalne. Szanuje zwierzęta i dba o nie. Uczestniczy w akcjach „ Sprzątanie Świata”, itp. Zajęcia, warsztaty spotkania, pogadanki w ramach lekcji. Realizacja programów profilaktycznych i akcji edukacyjnoprofilaktycznych. V. Dbanie o własny rozwój, świadomość mocnych i słabych stron Motywowanie uczniów do Uczeń jest obowiązkowy, pracuje Zajęcia, warsztaty nauki i osiągania wyników na samodzielnie i systematycznie. spotkania, pogadanki w miarę swoich możliwości. Potrafi planować i organizować własną ramach lekcji. pracę, chce się uczyć. Realizacja programów profilaktycznych i akcji edukacyjnoprofilaktycznych. Wsparcie uczniów mających Osiąga sukcesy na miarę swoich możliwości. Zajęcia, warsztaty trudności w nauce. Korzysta z dostępnych form pomocy spotkania, pogadanki w psychologiczno-pedagogicznej. ramach lekcji. Kształtowanie umiejętności Potrafi efektywnie się uczyć, dąży do Realizacja programów efektywnej pracy i uczenia osiągania jak najlepszych rezultatów. profilaktycznych i akcji się. edukacyjnoWyrabianie umiejętności Właściwie korzysta z mass mediów. profilaktycznych. właściwego korzystania z telewizji, komputera, Internetu. Wychowawcy, nauczyciele, pedagog szkolny, specjaliści z instytucji współpracujących z placówką. Wychowawcy, nauczyciele, pedagog szkolny, specjaliści z instytucji współpracujących z placówką. Wychowawcy, nauczyciele, pedagog szkolny, specjaliści z instytucji współpracujących z placówką. Rozwija swoje zdolności i zainteresowania Organizowanie zajęć pozalekcyjnych, konkursów, imprez i uroczystości. Pomoc w ukierunkowaniu i rozwijaniu zainteresowań czytelniczych, kulturalnych i artystycznych. Promowanie działalności i twórczości uczniów. Akceptuje siebie i ma Kształtowanie umiejętności własnego rozwoju, poczucia poczucie własnej własnej wartości. wartości Wpajanie pozytywnych wzorców moralnych, wskazywanie autorytetów. Pomoc w pokonywaniu trudności w nauce i zachowaniu, wzmacnianie wiary we własne możliwości. Korzysta z dostępnych w szkole i poza szkołą form zajęć pozalekcyjnych. Dąży do samodzielnego poznawania świata, korzystając z różnych źródeł informacji, rozwija swoje zdolności i zainteresowania. Jest kreatywny, prezentuje się na forum środowiska lokalnego. Uczestniczy w konkursach, zawodach i imprezach. Wierzy w swoje możliwości, akceptuje własną osobę. Ma świadomość swoich mocnych i słabych stron. Dostrzega wpływ innych osób na kształtowanie własnej osobowości. Potrafi wybrać i naśladować właściwe wzorce. Przezwycięża własne wady i słabości. Potrafi obiektywnie ocenić swoje zachowanie, ma poczucie konsekwencji swoich czynów. Zajęcia, warsztaty spotkania, pogadanki w ramach lekcji. Realizacja programów profilaktycznych i akcji edukacyjnoprofilaktycznych. Oferta zajęć pozalekcyjnych . Wychowawcy, nauczyciele, pedagog szkolny, specjaliści z instytucji współpracujących z placówką. Zajęcia, warsztaty spotkania, pogadanki w ramach lekcji. Realizacja programów profilaktycznych i akcji edukacyjnoprofilaktycznych. Wychowawcy, nauczyciele, pedagog szkolny, specjaliści z instytucji współpracujących z placówką. X. Obrzędowość i tradycje Wykaz stałych uroczystości i imprez szkolnych: Uroczyste rozpoczęcie roku szkolnego – wrzesień Dzień Chłopaka – 30 września Wybory do Samorządu Uczniowskiego – czerwiec Uroczyste pasowanie na pierwszoklasistę – październik Dzień Komisji Edukacji Narodowej –Dzień Nauczyciela – 14 października Rodzica Odzyskania Niepodległości – listopad Zabawy, wróżby andrzejkowe – listopad Mikołajki – 6 grudnia Szkolny Kiermasz Bożonarodzeniowy – grudzień Wigilie klasowe – grudzień Walentynki – 14 luty Dzień Kobiet – 8 marca Pierwszy Dzień Wiosny – 21 marca Dzień Patrona Szkoły – marzec Święto Konstytucji 3 maja – maj Dzień Otwarty dla Rodziców – maj Dzień Dziecka –- 1 czerwca Uroczyste zakończenie roku szkolnego – czerwiec XI. Ewaluacja Realizatorami działań wychowawczych i profilaktycznych zawartych w niniejszym programie są wszyscy pracownicy pedagogiczni szkoły. Na bieżąco współpracują z rodzicami uczniów oraz z przedstawicielami instytucji wspierających szkołę w sferze wychowania i profilaktyki. Szkolny Program Wychowawczy i Szkolny Program Profilaktyki będzie systematycznie monitorowany, poddawany ewaluacji. Podstawowymi metodami i technikami ewaluacji będą: badania kwestionariuszowe skierowane do uczniów, nauczycieli i rodziców analiza dokumentów obserwacja. W każdym roku szkolnym będzie przeprowadzona diagnoza w zakresie wstępowania w środowisku szkolnym czynników chroniących i czynników ryzyka. Przedmiot (obszar) i cel ewaluacji określane będą według potrzeb. Wnioski z ewaluacji będą przedstawiane przez powołany zespół Radzie Pedagogicznej i Radzie Rodziców. Wychowawcy klas na podstawie szczegółowego Szkolnego Programu Wychowawczego i szczegółowego Szkolnego Programu Profilaktyki w oparciu o jego cele szczegółowe i zadania oraz priorytety wychowawcze dla poszczególnych klas będą opracowywać „Plan pracy wychowawczo-profilaktycznej” dla swojej klasy na okres roku uwzględniając trzyletni okres spójnych oddziaływań oraz Plan Pracy z Rodzicami.