Istota integracji procesów gospodarczych i podejścia - gen

Istota integracji procesów
gospodarczych i podejścia
systemowego do logistyki
prof. PO dr hab. inż. A. Szymonik
2012/2013
www.gen-prof.pl
1. Procesy gospodarcze
Def. Globalizacji:
„To coraz ściślejsza integracja państw
oraz ludzi na świecie, spowodowana
ogromną redukcją kosztów transportu i
telekomunikacji oraz zniesieniem
sztucznych barier w przepływach dóbr,
usług, kapitału, wiedzy i (w mniejszym
stopniu) ludzi z kraju do kraju”.
Czynniki globalizacji:
Przyczyny
globalizacji
gospodarki
Czynniki
technologiczne
Czynniki
ekonomiczne
Czynniki
polityczne
XXI w. - proces użytkowania
wiedzy (GOW):
• wykorzystanie osiągnięć nauki, techniki
i technologii;
• kreowanie warunków
przyspieszających rozwój
przedsiębiorczości;
• wyższe tempo wyszukiwania i
wdrażania innowacji;
• skracanie cyklu życia produktów;
• rozwój edukacji;
cd. XXI w. - proces
użytkowania wiedzy (GOW):
• rozwój inwestycji
wspierających wzrost aktywów
niematerialnych;
• zwiększenie wartości dodanej;
• wzrost innowacyjności i
produktywności.
Def. Procesu gospodarczego:
„Następujące po sobie w
określonym czasie i miejscu
fakty (zjawiska przeszłe i
przyszłe) w dziedzinie
produkcji/usług i ich podziału”.
Def. Procesu gospodarczego (II):
„Stale powtarzający się cykl
działań ludzkich polegających na
wytwarzaniu dóbr i świadczeniu
usług w celu zaspokojenia
potrzeb ludzkich oraz
osiągnięciu wyznaczonych
celów”.
Def. Procesu gospodarczego
(III):
„Podejmowanie takich decyzji
związanych z gospodarowaniem aby
osiągnąć wyznaczone cele, np.:
zdobycie nowych rynków,
zwiększenie produkcji, dotarcie do
nowych klientów, znalezienie
bardziej wydajnych sposobów
sprzedaży, produkcji itd.”.
Def. Procesu gospodarczego
(IV):
„Ogół czynności osób, które
zmierzają do zapewnienia
ludziom bytu. Jest to proces
powtarzalny, masowy”.
Elementy składowe procesów
gospodarczych
Elementy składowe
procesu
gospodarczego
Proces
produkcji
Proces
wymiany
Proces
konsumpcji
Procesy gospodarcze a
zachodzące zmiany:
•
•
•
•
na rynkach większa jest podaż niż popyt;
następuje megakoncentracja kapitału;
zacieśnia się współpraca w skali świata;
realizowana jest nowa polityka
innowacyjna;
• gospodarowanie opiera się na wiedzy;
• w szalonym tempie następuje rozwój
zaawansowanych technologii w zakresie
informacji i telekomunikacji;
cd. Procesy gospodarcze a
zachodzące zmiany:
• rosną wymagania w stosunku do ich
jakości;
• zwiększa się częstość wprowadzania
innowacji;
• następują wyraźne zmiany w organizacji
produkcji;
• rośnie znaczenie informacji;
• rośnie znaczenie marketingu;
• zmieniają się przepisy prawne.
2. Istota analizy systemowej
Def. Systemu:
„Każda,
celowo
wyodrębniona
całość, złożona z części, powiązań
(relacji) między nimi oraz powiązań
(relacji) między jej częściami, a
całością”.
Uogólnienia:
• System jest tworem celowym (czyli
zamierzonym przez jego twórcę),
mogącym zarówno zrealizować jeden
cel, jak i ich wiązkę.
• Ten sam cel (lub tą samą wiązkę celów)
można realizować w podobny, lub
różny sposób, w ramach różnych
systemów.
cd. Uogólnienia:
• System nie ma części izolowanych,
tzn. że każda jego część musi być
powiązana co najmniej z jedną,
inną częścią.
• Części i ich wzajemne powiązania
tworzą strukturę systemu.
cd. Uogólnienia:
• Powiązania między częściami a
całością polegają na tym, że każda
część systemu ma za zadanie
przyczyniać się, w określonym
stopniu i zakresie, do powodzenia
całości.
Własności niezmiennicze
systemu:
•
•
•
•
•
•
względność,
różnorodność,
złożoność,
koherentność (spójność),
stopień centralizacji,
sterowalność.
Względność:
 rodzaj obserwatora;
 cel obserwacji;
 dobór fragmentów rzeczywistości;
 instrumentalizacja obserwacji;
 język opisu systemu.
Różnorodność:
Różnorodność systemu określa
odpowiedź na pytanie, z ilu
rozróżnialnych
elementów
składa się dany zbiór.
Złożoność systemu:
„Stopień skomplikowania jego
wewnętrznej struktury”
Ci
Cj
A
Ci
Cj
B
Ci
Cj
C
Powiązania części systemu
Całkowita złożoność systemu:
S=rmqK
K – liczba powiązań systemu;
q – liczba stanów, w jakich może
znaleźć się każde z K powiązań
systemu;
m – części systemu;
r – liczba stanów, w jakich może
znaleźć się każda z m części
systemu.
Spójność (koherentność) w
systemie wyraża się faktem, iż
w systemie nie występują
elementy izolowane.
Centralizacja:
Występuje wtedy, gdy jeden
z podsystemów odgrywa
zasadniczą rolę
w kształtowaniu funkcjonowania
całego systemu.
Sterowalność jest to cecha
systemu, polegająca na takim
jego funkcjonowaniu, które ma
umożliwić najlepszy, w danych
warunkach, sposób realizacji
celu, dla którego system został
stworzony.
Stany systemu:
• pożądane;
• niepożądane, ze względu na
zdefiniowany cel.
Podstawowy opis systemu
WE
zasilenia
WY
System (S)
informacje
zasilenia
informacje
T
Podstawowe składowe opisu systemu
System każdy jest:
 informacyjnym,
tzn.
zarówno
informowanym (poprzez WE) jak i
informującym (poprzez WY);
 w ruchu mając zdefiniowany cel.
Transformacja w systemie –
rodzaje:
 deterministyczne;
 probabilistyczne.
Transformacja
deterministyczna:
 jedno, stałe i rozpoznawalne WY;
 stały i rozpoznawalny zbiór.
Transformacja probabilistyczna:
Sytuacja, w której co najmniej jednemu
WE lub co najmniej jednej, określonej ich
konfiguracji, przyporządkować można
dwa lub więcej stałych i rozpoznawalnych
WY, pojawiających się z określonym
prawdopodobieństwem.
Zadanie dla studenta:
Narysuj magazyn, spełniający funkcje
zaopatrzeniowo-dystrybucyjne,
uwzględniając możliwe jego wszystkie
części składowe i relacje między nimi.
3. Rodzaje sprzężeń systemu
Rodzaje sprzężeń - czynniki
sprawcze:
• zasileniowe,
• informacyjne.
Rodzaje sprzężeń zasileniowych:
• szeregowe,
• równoległe,
• zwrotne.
1
2
3
Sprzężenie szeregowe (np.
produkcja o przebiegu szeregowym)
2
1
3
Sprzężenie równoległe
1
Samosprzężenie (np. z gniazda 1,
po naturalnym procesie
technologicznym, detal wraca na
wejście do dalszych zabiegów)
1
2
Sprzężenie bezpośrednie zwrotne (np.
z gniazda 1 do 2 i z 2 znowu do 1 do
dalszych operacji)
1
2
3
Sprzężenie zwrotne pośrednie
Sprzężenie zwrotne dodatnie:
„Oba
elementy sprzężenia oddziałują
wzrostem wielkości wyjściowej na
wzrost wielkości wejściowej”.
Sprzężenie zwrotne ujemne
jest to takie sprzężenie zwrotne, w
którym w jednym z elementów
zwiększenie wielkości wejściowej
wywołuje zmniejszenie wielkości
wyjściowej.
Przykład podejścia
systemowego – magazyn:
Operacje:
• konfekcjonowanie;
• konsolidowanie;
• dekonsolidowanie;
• kontrola zapasów;
• usuwanie zasobów, które nie spełniają
wymagań;
• zamawianie zasobów itp.
cd. Przykład podejścia
systemowego – magazyn:
Otoczenie
(źródła
zasobów)
η
ηm
ΩU
x
y
u
Ωx
z
s(t) – stan ilościowy
magazynu
Otoczenie
(użytkownicy
zasobów)
4. Analiza systemów
logistycznych
Def. Systemu logistycznego (I):
„Celowo zorganizowany i połączony
zespół takich elementów (podsystemów),
jak zaopatrzenie, produkcja, transport,
magazynowanie, odbiorca – wraz z
relacjami między nimi oraz między ich
własnościami, warunkujący przepływ
strumieni, środków finansowych i
informacji”.
.
cd. Def. Systemu logistycznego
(I):
SLSG = <SZ, SP, ST, SM, SMS, SF,
SPZ, SR, SE, R>
gdzie: (SLSG) - system logistyczny
systemu gospodarczego; SP – podsystem
produkcji; ST – podsystem transportu;
SM – podsystem magazynowania; SMS –
podsystem marketingu; SF – podsystem
finansowy; SPZ – podsystem zamówień;
SR – podsystem recyklingu; SE –
podsystem ekologiczny; R – zbiór relacji
pomiędzy podsystemami.
Def. Systemu logistycznego
(II):
„Zbiór elementów logistycznych,
których powiązania konkretyzują
się poprzez procesy
transformacyjne”.
Def. Systemu logistycznego
(III):
„System logistyczny sił zbrojnych
rozumie zbiór organów kierowania oraz
wykonawczych sprzężonych relacjami
informacyjnymi i zasileniowymi
przeznaczonych do utrzymania ciągłości
procesów logistycznych realizowanych
na rzecz wojsk własnych i
sojuszniczych”.
Wnioski z definicji:
• prawie w każdej definicji można zidentyfikować:
organa kierowania, organa wykonawcze, cel
systemu, elementy systemu i relacje systemowe;
• integracja procesów logistycznych w jednym
systemie pozwala na jego analizowanie jako
całości (analiza systemowa);
• w przypadku powstania określonych zakłóceń w
jednym z podsystemów, ich przyczyn należy
poszukiwać w nich samych, ale i także w
pozostałych.
Kryterium instytucjonalne:
•
•
•
•
mikrologistyczny;
metalogistyczny;
system makrologistyczny;
zewnętrzny system logistyczny
(międzysystem).
Kryterium celu i stopnia
kooperacji instytucji:
• przedsiębiorstwa
produkcyjnego/usługowego;
• miejska;
• wojskowa;
• policyjna;
• państwowej straży pożarnej;
• administracji publicznej;
• podmiotów ratowniczych;
• inne.
Z punktu widzenia treści
logistycznych:
•
•
•
•
•
•
•
•
transportu;
kształtowania zapasów;
gospodarki magazynowej;
realizacji zamówień;
usług socjalno – bytowych;
utylizacji;
obsługiwania technicznego;
inne.
Tendencje integracyjne w
logistyce:
• integracja procesów logistycznych;
• integracja może mieć wymiar poziomy
lub pionowy;
• transformacja aż do logistycznie
zintegrowanych systemów zarządzania;
• integracja stymulowana przez
organizacyjne oraz
zinstytucjonalizowane rozwiązania UE,
NATO.
ERP - podstawa zintegrowanych
systemów logistycznych:
• przekształcenie danej organizacji w
system oparty na informacjach;
• postrzeganie danej organizacji jako
systemu otwartego;
• odzwierciedlenie zintegrowanej natury
systemu gospodarczego;
• modelowanie przedsiębiorstwa
zorientowanego na procesy;
cd. ERP - podstawa
zintegrowanych systemów
logistycznych:
• zapewnienie pracy w czasie
rzeczywistym;
• wprowadzenie nowego modelu
implementacji systemów
komputerowych;
• ogólnie dostępne środowisko
zorientowane na użytkownika.