Dowiedz się więcej

Transkrypt

Dowiedz się więcej
Dynamiczna równowaga systemu jest utrzymywana poprzez współpracujące ze sobą mechanizmy
sprzężenia zwrotnego dotatniego i ujemnego. Weźmy przykład. Jeżeli gorące lato wywoła nagły
przyrost alg w stawie, niektóre gatunki ryb będą miały lepsze warunki do życia i mogą zacząć się
szybciej rozmnażać. Ich populacja zacznie rosnąć (sprzężenie zwrotne dotatnie), a to z kolei przyczyni
się do zmniejszenia ilości alg. Kiedy źródło pożywienia się skończy, ryby zaczną stopniowo zdychać
(sprzężenie zwrotne ujemne). W miarę jak liczebność ryb będzie się zmniejszać, algi zaczną z
powrotem się rozrastać. Tak więc pierwotne zakłócenie równowagi generuje wahania wokół
mechanizmu sprzężenienia zwrotnego, który ostatecznie doprowadzi ryby / algi z powrotem do stanu
dynamicznej równowagi.
Źródło: Capra F. & Luigi Luisi P. (2014) The Systems View of Life
Stabilność jest kluczowym pojęciem dla równowagi dynamicznej.
Wszystkie systemy mają mechanizmy sprzężenia zwrotnego, których
zadaniem jest utrzymanie systemu w relatywnie stabilnym stanie.
Nieznaczne wahania wokół optymalnych dla systemu wartości
utrzymują go w granicach tolerancji. Jeśli granice te zostaną
przekroczone, system może ulec stałej zmianie.
Stabilność
Wytrzymałość jest zdolnością systemu do absorpcji zakłóceń z zachowaniem podstawowej struktury i
funkcji. Im większa różnorodność danego systemu, tym większa będzie jego wytrzymałość. W
ekosystemie organizmy mogą pełnić różne role. Jedna grupa może zajmować się wiązaniem azotu, a
inna rozkładaniem odpadków. Różnorodność wewnątrz tych grup zadaniowych pozwala osiągnąć
wyższy stopień wytrzymałości. Każdy ekosystem może zawierać kilka gatunków, których rola polega
na rozkładaniu odpadów na różne sposoby.
Więcej informacji: Stockholm Resilience Centre http://www.stockholmresilience.org/21/rese
arch/what-is-resilience.html
Liczne żyjące w lesie gatunki roślin i zwierząt są współzależne, to znaczy, że polegają na sobie
nawzajem na wiele różnych sposób. Żaden organizm nie może żyć w izolacji. Tak więc zwierzęta są
zależne od roślin, które pozyskują energię w procesie fotosyntezy, a rośliny potrzebują dwutlenku
węgla produkowanego przez zwierzęta oraz wiążących azot bakterii przy korzeniach. Wymiana energii
i zasobów odbywa się na zasadzie współpracy.
Wszystkie żywe organizmy w danym ekosystemie są również powiązane ze sobą wewnątrz sieci
zróżnicowanych relacji.
Sprzężenie zwrotne dodatnie jest procesem, w którym efekty niewielkich zakłóceń w systemie są
spotęgowane. Jeżeli gdzieś istnieją nadwyżki pokarmu, przestrzeni i innych zasobów, to spowodują
one najpewniej wzrost populacji zwierząt. Większa populacja prowadzi do większej liczby narodzin,
które zwiększają liczebność populacji, co znów prowadzi do większej liczby narodzin itd. Ten
mechanizm może doprowadzić do nagłego osiągnięcia granic, w których ekosystem jest w stanie
dostarczać zasobów i absorbować zanieczyszczenia. Jeżeli sprzężenie zwrotne dodatnie nie jest
zrównoważone sprzężeniem zwrotnym ujemnym, staje się paliwem dla zmian w systemie.
Sprzężenie zwrotne ujemne reguluje zmiany w systemie, jego celem jest utrzymanie
dynamicznej równowagi. Rola sprzężenia zwrotnego ujemnego polega na utrzymaniu
poszczególnych części systemu w granicach, które są niezbędne do jego przetrwania.

Podobne dokumenty