czytaj PDF - Endokrynologia Pediatryczna

Vol. 4/2005 Nr 4(13)
Endokrynologia Pediatryczna
Pediatric Endocrinology
Stosowanie insuliny glargine (Lantus) u dzieci i młodzieży z cukrzycą typu 1
Treatment with insulin glargine (Lantus) of children and adolescents with type
1 diabetes
Bożena Florys, Jadwiga Peczyńska, Barbara Głowińska, Mirosława Urban, Irena Krasowska
II Klinika Chorób Dzieci Akademii Medycznej w Białymstoku
Adres do korespondencji:
Bożena Florys, II Klinika Chorób Dzieci AM, SP Dziecięcy Szpital Kliniczny, 15–274 Białystok, ul. Waszyngtona 17
Słowa kluczowe: cukrzyca typu 1, dzieci i młodzież, Lantus
Key words: type 1 diabetes, children and adolescents, Lantus
STRESZCZENIE/
STRESZCZENIE/ABSTRACT
Wstęp. Nowe metody insulinoterapii w cukrzycy typu 1 powinny poprawiać kontrolę metaboliczną, nie zwiększając
ryzyka wystąpienia epizodów ostrej hipoglikemii, które w sposób istotny nasilają poczucie lęku i zagrożenia.
Celem pracy była ocena skuteczności i bezpieczeństwa stosowania insuliny Lantus u pacjentów z cukrzycą typu
1 ze zwróceniem szczególnej uwagi na wpływ na wyrównanie metaboliczne, występowanie epizodów ostrych
hipoglikemii oraz poprawę glikemii porannej. Materiał i metody. Badaniami objęto grupę 83 pacjentów, 41
dziewczynek i 42 chłopców, w wieku od 5 do 18,8 lat (średnio 14,45 lat), chorujących na cukrzycę typu 1 od pół
roku do 12,9 lat (średnio 5,85 lat). Wszyscy pacjenci leczeni byli wcześniej metodą intensywnej insulinoterapii z
zastosowaniem insuliny o przedłużonym czasie działania (NPH) jako insuliny bazalnej. Dawka początkowa insuliny
Lantus wynosiła od 80 do 100% dotychczasowej dawki insuliny bazalnej. Następnie dawka insuliny Lantus i dawki
insuliny posiłkowej weryfikowane były w zależności od poziomu glikemii na czczo, po posiłkach oraz o godzinie 3.00
nad ranem. Obserwacja prowadzona była minimum 6 miesięcy. Wyniki. Średnia wartość hemoglobiny glikowanej
wynosiła odpowiednio 8,3%, 7,99% i 7,5% (wartość wyjściowa, po 3 miesiącach oraz po 6 miesiącach) – różnice w
porównaniu z poziomem wyjściowym były istotne statystycznie (p < 0,05). Dawka insuliny Lantus stanowiła średnio
27% dawki insuliny dobowej (0,24 IU/kg m.c.). U żadnego z pacjentów nie wystąpił epizod ostrej hipoglikemii,
łagodne hipoglikemie występowały rzadziej. Wśród pacjentów z objawem brzasku (78%) u niemal 50% uzyskano
dobry poziom glikemii na czczo, pozostali pacjenci wymagali dostrzyknięć mniejszych dawek insuliny krótko
działającej nad ranem. Współczynnik BMI (wartość wyjściowa 19,88 kg/m2, po 6 miesiącach 19,42 kg/m2) nie
zmienił się istotnie. Wnioski. Insulina Lantus, stosowana jako insulina bazalna, jest skuteczna i dobrze tolerowana
przez dzieci i młodzież z cukrzycą typu 1. Znamiennie poprawia kontrolę metaboliczną, zmniejsza ryzyko głębokich i
łagodnych niedocukrzeń, nie powoduje przyrostu masy ciała.
Endokrynol. Pediatr., 4/2005;4(13):27-30
Introduction. New therapies for treatment of DM1 should improve control without increasing the number of
hypoglycemic episodes. The aim of the study was to determine if the addition of insulin glargine (Lantus) could
Vol. 4/2005, Nr 4(13)
27
Praca oryginalna
Endokrynol. Pediatr., 4/2005;4(13):27-30
improve glycemic control and avoid an additional injection at 3.00 a.m. in children and adolescents with type 1
DM. Material and methods. 83 patient with type 1 diabetes (41 F and 42 M) mean age of 14.45 years (5–18.8) and
diabetes duration of 5.85 years (0.5–12.9) were transferred from NPH insulin to Lantus and maintained the treatment
for at least six months. The starting dose of insulin glargine at bedtime was 80–100% of the previous total dose of basal
insulin. The doses of glargine and prandial insulins were adjusted according to fasting, postprandial glycemia and
glycemia at 3.00 a.m. Results. Mean HbA1c levels at baseline, after 3 and 6 months were 8.3%, 7.99% and 7.5% (p
< 0.05 vs baseline) respectively. The dose of glargine insulin was 0.24 IU/kg – 27% of daily insulin dose. Episodes of
severe hypoglycemia were not registered. The incidence of nocturnal hypoglycemia and early morning hyperglycemia
tended to decrease. We also observed that patients with down phenomenon (78%) did not need additional insulin
injections at 3.00 a.m. to have good fasting glycemia (almost 50% of them) or doses of insulin were significantly
lower. BMI did not change (19.88 kg/m2 at baseline vs. 19.42 kg/m2 after 6 months). Conclusion. These results show
that treatment with a basal bolus insulin glargine is effective and well tolerated in type 1 diabetic patients. Insulin
glargine significantly improves metabolic control, reduces nocturnal hypoglycemic and hyperglycemic episodes and
is not associated with weight gain. The insulin analogue glargine (Lantus) is a valuable tool to obtain a basal insulin
supplementation in patients with type 1 diabetes.
Pediatr. Endocrinol., 4/2005;4(13):27-30
Wstęp
Nowe metody insulinoterapii w cukrzycy typu
1 powinny poprawiać kontrolę metaboliczną, nie
zwiększając ryzyka wystąpienia epizodów ostrej hipoglikemii, które w sposób istotny zwiększają poczucie lęku i zagrożenia. Autorzy niektórych badań
dotyczących insulin o przedłużonym czasie działania
wiążą występowanie hipoglikemii z dużą zmiennością działania tych insulin (NPH). Nawet przy starannym i bezbłędnym technicznie podawaniu ich szczytowy profil działania powoduje większą zmienność
aktywności 24-godzinnej w porównaniu z insuliną
glargine (Lantus) [1]. Ponadto insuliny NPH, stosowane jako insulina bazalna w intensywnej i funkcjo-
Ryc.1. Średni poziom HbA1c (%)
Fig.1. Mean HbA1c levels (%)
28
nalnej insulinoterapii, wymagają dwukrotnego podawania w ciągu doby. Ich profil aktywności nie
zapewnia wystarczającej insulinemii w godzinach
wczesnoporannych u pacjentów z objawem brzasku,
co stwarza konieczność dodatkowej injekcji insuliny krótko działającej około godziny 3.00 nad ranem.
Lantus, długo działający analog insuliny, jest więc
potencjalnie bardziej wygodny niż insuliny NPH w
intensywnym leczeniu cukrzycy typu 1.
Celem pracy była ocena skuteczności i bezpieczeństwa stosowania insuliny Lantus u pacjentów z
cukrzycą typu 1 ze zwróceniem szczególnej uwagi
na wpływ na wyrównanie metaboliczne, występowanie epizodów ostrych hipoglikemii oraz poprawę
glikemii porannej.
Florys B. i inni – Stosowanie insuliny glargine (Lantus) u dzieci i młodzieży z cukrzycą typu 1
Ryc. 2. Wartość BMI (kg/m2)
Fig. 2. BMI value (kg/m2)
Materiał i metody
Badaniami objęliśmy grupę 83 pacjentów, 41
dziewczynek i 42 chłopców, w wieku od 5 do 18,8
lat (średnio 14,45 lat), chorujących na cukrzycę
typu 1 od pół roku do 12,9 lat (średnio 5,85 lat).
Wszyscy pacjenci leczeni byli wcześniej metodą intensywnej insulinoterapii z zastosowaniem insuliny o przedłużonym czasie działania (insuliny NPH)
jako insuliny bazalnej. 65 z nich (78%) wymagało
dostrzyknięć insuliny krótko działającej nad ranem
z powodu występowania objawu brzasku. Dawka początkowa insuliny Lantus wynosiła od 80 do
100% dotychczasowej dawki insuliny bazalnej. Następnie dawka insuliny Lantus i dawki insuliny posiłkowej weryfikowane były w zależności od poziomu glikemii na czczo, po posiłkach oraz o godzinie
3.00 nad ranem. Obserwacja prowadzona była minimum 6 miesięcy.
Wyniki
Średnia wartość hemoglobiny glikowanej wynosiła odpowiednio 8,3%, 7,99% i 7,5% (wartość
wyjściowa, po 3 miesiącach oraz po 6 miesiącach),
a różnice w porównaniu z poziomem wyjściowym
były istotne statystycznie (p < 0,05) – ryc. 1. Dawka insuliny Lantus stanowiła średnio 27% dawki insuliny dobowej (0,24 IU/kg m.c.) i wahała się od 12
do 35%. W trakcie półrocznej obserwacji u żadnego z pacjentów nie wystąpił epizod ostrej hipoglike-
mii, łagodne hipoglikemie miały miejsce rzadziej i
przede wszystkim w ciągu dnia, co wymagało weryfikacji dawek insuliny posiłkowej. Wśród 65 pacjentów z objawem brzasku u 31 (niemal 50%) uzyskano dobry lub akceptowalny (do 160 mg%) poziom
glikemii na czczo, pozostali pacjenci nadal wymagali dostrzyknięć insuliny krótko działającej nad ranem, ale rejestrowane poziomy glikemii o godzinie 3.00 były niższe (w granicach 90–220 mg% w
porównaniu z wartościami często ponad 300 mg%
przed wprowadzeniem insuliny Lantus) a dawki insuliny znamiennie niższe (odpowiednio: średnio 2,2
IU i 4,6 IU – p < 0,001). Współczynnik BMI wykazywał tendencję do obniżania się (wartość wyjściowa 19,88 kg/m2, po 6 miesiącach 19,42 kg/m2) – różnice nie były istotne statystycznie (ryc. 2).
Dyskusja
Wprowadzając metodę insulinoterapii musimy
kierować się wynikami badań DCCT. Insulinoterapia intensywna poprawia kontrolę glikemii i zmniejsza ryzyko rozwoju przewlekłych powikłań mikronaczyniowych [2]. Aby poprawić profil glikemii w
cukrzycy typu 1, wprowadzane są nowe analogi insuliny [3]. Insulina glargine wykazuje szczególne zalety insuliny bazalnej, jako tzw. insulina „bezszczytowa”. Uważana jest za alternatywę dla osobistych
pomp insulinowych w uzyskiwaniu profilu glikemii
jak najbardziej zbliżonego do fizjologicznego [4, 5].
Coraz chętniej stosowana jest u dzieci najmłodszych
[6]. Najmłodszy pacjent objęty naszym badaniem
29
Praca oryginalna
miał 5 lat, zastosowana insulina pozwoliła na wyeliminowanie u niego nocnych hipoglikemii.
Poprawa wyrównania metabolicznego obserwowana przez nas po wprowadzeniu insuliny Lantus
potwierdza się także w innych badaniach [7–10].
Niektórzy autorzy obserwują brak poprawy wyrównania metabolicznego po wprowadzeniu insuliny glargine jedynie u pacjentów z nadwagą [11].
Zbyt mała grupa pacjentów z nadwagą nie pozwoliła nam na wyciągnięcie takich wniosków, niemniej
w tej grupie pacjentów udało się uzyskać stabilizację masy ciała. Lantus wydaje się być dobrą alternatywą dla pacjentów z tego typu problemami – nie
powoduje wzrostu BMI.
Szczególnie podkreślaną zaletą analogów długo
działających jest obniżenie ryzyka ostrych hipoglikemii, ale także zmniejszenie liczby hipoglikemii
łagodnych, zwłaszcza w nocy [6, 8, 11–13]. W ciągu 6-miesięcznej obserwacji u naszych pacjentów
nie wystąpił ani jeden epizod głębokiego niedocukrzenia, co było zaskakujące przy dość dużej grupie
pacjentów, znacznie zmniejszyła się również liczba hipoglikemii łagodnych. Pojawiają się doniesie-
Endokrynol. Pediatr., 4/2005;4(13):27-30
nia, że wprowadzenie insuliny Lantus poprawia odczuwanie niedocukrzeń, umożliwiając wczesną interwencję [8]. Sygnał taki uzyskaliśmy od dwójki
pacjentów i wiązaliśmy ten fakt ze zmniejszeniem
epizodów spadku glikemii poniżej 70 mg%.
Ogromną uciążliwością dla dorastających pacjentów z cukrzycą typu 1 oraz ich rodzin jest objaw
brzasku i konieczność dostrzykiwania insuliny krótko działającej nad ranem. Wydaje się, że możliwość
wyeliminowania dostrzyknięć budzi największe nadzieje wśród pacjentów, co w naszych badaniach
udało się uzyskać u niemal 50% z nich, ale sukcesem
jest również osiągnięcie okołonormoglikemii nad ranem i obniżenie dawek dostrzykiwanej insuliny.
Wniosek
Insulina Lantus, stosowana jako insulina bazalna, jest skuteczna i dobrze tolerowana przez dzieci
i młodzież z cukrzycą typu 1. Znamiennie poprawia
kontrolę metaboliczną, zmniejsza ryzyko głębokich
i łagodnych niedocukrzeń, nie powoduje przyrostu
masy ciała.
PIŚMIENNICTWO/REFERENCES
[1]
[2]
[3]
[4]
[5]
[6]
[7]
[8]
[9]
[10]
[11]
[12]
[13]
30
Scholtz H.E., Pretorius S.G., Wessels D.H., Becker R.H.: Pharmacokinetic and glucodynamic variability: assessment of
insulin glargine, NPH insulin and insulin ultralente in healthy volunteers using a euglicaemic clamp technique. Pediatrics,
2005:115(5), 1320–1324.
The Diabetes Control and Complications Trial Research Group: The effect of intensive treatment of diabetes on the
development and progression of long-term complications in insulin-dependent diabetes mellitus: the Diabetes Control and
Complications Trial Research Group. N. Engl. J. Med., 1993:329, 977–986.
Vazquez-Carrera M., Silvestre J.S.: Insulin analogues in the management of diabetes. Methods Find. Exp. Clin. Pharmacol.,
2004:26(6), 445–461.
Lepore G., Dodesini A.R., Nosari I. et al.: Effect of continuous subcutaneous insulin infusion vs multiple daily insulin injection
with glargine as basal insulin: an open parallel long-term study. Diabetes Nutr. Metab., 2004:17(2), 84–89.
Bode B.W., Steed R.D., Schleusener D.S. et al.: Switch to multiple daily injections with insulin glargine and insulin lispro from
continuous subcutaneous insulin infusion with insulin lispro: a randomized, open-label study using a continuous glucose
monitoring system. Endocr. Pract., 2005:11(3), 157–164.
Dixon B., Peter Chase H., Burdick J. et al.: Use of insulin glargine in children under age 6 with type 1 diabetes. Pediatr.
Diabetes, 2005:6(3), 150–154.
Colino E., Lopez-Capape M., Golmayo L. et al.: Therapy with insulin glargine (Lantus) in toddlers, children and adolescents
with type 1 diabetes. Diabetes Res. Clin. Pract., 2005:70(1), 1–7.
Porcellati F., Rossetti P., Pampanelli S. et al.: Better long-term glycaemic control with the basal insulin glargine as compared
with NPH in patients with type 1 diabetes mellitus given meal-time lispro insulin. Diabet Med., 2004:21(11), 1213–1220.
Garg S.K., Gottlieb P.A., Hisatomi M.E. et al.: Improved glycemic control without an increase in severe hypoglycemic episodes
in intensively treated patients with type 1 diabetes receiving morning, evening, or split dose insulin glargine. Diabetes Res.
Clin. Pract., 2004:66(1), 49–56.
Stroup J., Kane M.P., Busch R.S. et al.: The utility of insulin glargine in the treatment of diabetes mellitus. Pharmacotherapy,
2004:24(6), 736–742.
Alemzadeh R., Berhe T., Wyatt D.T.: Flexible insulin therapy with glargine insulin improved glycemic control and reduced
severe hypoglycemia among preschool-aged children with type 1 diabetes mellitus. Pediatrics, 2005:115(5), 1320–1324.
Alemzadeh R., Ellis J.N., Holzum M.K. et al.: Beneficial effects of continuous subcutaneous insulin infusion and flexible
multiple daily insulin regimen using insulin glargine in type 1 diabetes. Pediatrics, 2004:114(1), 91–95.
Tan C.Y., Wilson D.M., Buskingham B.: Initiation of insulin glargine in children and adolescents with type 1 diabetes. Pediatr.
Diabetes, 2004:5(2), 80–86.