Program Profilaktyki Gimnazjum nr 6 we Wrocławiu

Program Profilaktyki
Gimnazjum nr 6
we Wrocławiu
wrzesień 2016
1
Podstawa prawna
Podstawa prawna:
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 marca 2001 r. w sprawie ramowych statutów...(Dz. U. Nr 61, poz. 624) w brzmieniu nadanym przez
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2002 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ramowych statutów... (Dz. U. Nr 10, poz.
96).
Przepisy ogólne i prawa oświatowego które uwzględniono wykorzystano przy tworzeniu Programu Profilaktyczny:
1.
Konwencja o Prawach Dziecka (Dz. U. z 1991r. Nr 120, poz. 526).
2.
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78 poz. 483 z późn. zm.).
3.
Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2015 r. poz. 2156 z późn. zm.).
4.
Ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich (Dz. U. z 2014 r. poz. 382 z późn. zm.).
5.
Ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. z 2016 r. poz. 487).
6.
Ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. z 2016 r. poz. 224 i 437).
7.
Ustawa o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (Dz. U. z 2015 r. poz. 298 z późn. zm.)
8.
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 sierpnia 2012 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia
ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. poz. 977 późn. zm.)
9.
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 10 czerwca 2015 r. w sprawie szczegółowych warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i
promowania uczniów i słuchaczy w szkołach publicznych (Dz. U. poz. 843 późn. zm.)
10. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 sierpnia 2015 r. w sprawie nadzoru pedagogicznego (Dz. U. poz. 1270)
11. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 18 sierpnia 2015r. w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty
działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii (Dz. U. poz. 1249) .
2
Opis i założenia programu:
Program jest przeznaczony dla wszystkich uczniów Gimnazjum nr 6 oraz ich rodziców.
Realizowany
w trzyletnim cyklu jest podstawą do tworzenia planów pracy wychowawców. Zakłada współpracę między szkołą,
domem i środowiskiem, wzmacnianie wśród uczniów więzi ze szkołą oraz społecznością lokalną. Służy
pozyskiwaniu rodziców jako sojuszników działań wychowawczych i budowaniu przyjaznego klimatu szkoły. Ma na
celu kształtowanie przyjaznego klimatu w szkole, budowanie prawidłowych relacji rówieśniczych oraz relacji
uczniów i nauczycieli, a także nauczycieli i rodziców/opiekunów prawnych. Tylko systematyczna i dobrze
przemyślana praca wychowawcza przynosi efekty, oraz umożliwia młodemu człowiekowi rozwój osobisty i daje
szanse na prawidłowe funkcjonowanie w społeczeństwie.
Profilaktykę rozumiemy jako proces wspomagania człowieka w radzeniu sobie z trudnościami
zagrażającymi prawidłowemu rozwojowi i zdrowemu życiu, a także ograniczanie i likwidowanie czynników
niekorzystnych dla życia i zdrowia człowieka. Profilaktyka koncentruje się na działaniach w wydzielonych
obszarach:




Działania wychowawcze - promocja zdrowia oraz wspomagania uczniów w rozwoju ukierunkowanym na
osiągnięcie pełnej dojrzałości w sferze fizycznej, psychicznej, społecznej i aksjologicznej (świadomość
hierarchii wartości).
Działania edukacyjne - skierowane do całej społeczności szkolnej (radzenie sobie ze stresem, rozwiązywanie
konfliktów, opieranie się naciskom otoczenia, poszerzanie wiedzy z zakresu promocji zdrowia
i zdrowego stylu życia).
Działania informacyjne - na temat skutków zachowań ryzykownych (z uwzględnieniem edukacji prawnej).
Działania profilaktyczne - w zakresie profilaktyki uniwersalnej: wspieranie uczniów w ich rozwoju
i zdrowym stylu życia, podejmowanie działań ograniczających zachowania ryzykowne. W zakresie profilaktyki
3
selektywnej: wspieranie uczniów, którzy ze względu na swoją sytuację materialną, rodzinną i środowiskową
lub uwarunkowania biologiczne są w wyższym stopniu narażeni na rozwój zachowań ryzykownych.
W zakresie profilaktyki wskazującej: wspieranie uczniów, u których rozpoznano wczesne objawy zażywania
środków odurzających i psychoaktywnych.
Założenia programowe:
Szkolny Program Profilaktyki to ogół działań chroniących dzieci i młodzież przed zakłóceniami w rozwoju, a także
działań interwencyjnych w sytuacjach pojawiających się zagrożeń. Obejmuje działania podejmowane w trakcie
realizacji programów nauczania i programu wychowawczego, a także działania specyficzne dla profilaktyki, np.
zasady interwencji profilaktycznych, procedury pomocnicze w sytuacjach zagrożenia w szkole lub klasie, zasady
współpracy ze specjalistami.
Głównym podmiotem oddziaływań są uczniowie naszej szkoły. Program jest zorientowany na nich,
uwzględnia ich potrzeby (po wcześniej przeprowadzonej diagnozie) oraz specyfikę okresu rozwojowego – przemian
związanych z procesem dojrzewania, poszukiwaniem tożsamości, ćwiczeniem nowych ról.
Bardzo ważnym partnerem w działaniach profilaktycznych są rodzice oraz instytucje wspomagające szkołę
Rodzice wspomagają program poprzez wskazywanie najistotniejszych problemów oraz uczestniczą w nim,
podnosząc swoje umiejętności rodzicielskie i wychowawcze, współpracując z Radą Pedagogiczną.
Wychowawcy, nauczyciele, pedagodzy są realizatorami programu i jego podmiotem. Stale podnoszą swoje
kompetencje wychowawcze i interpersonalne poprzez uczestniczenie w szkoleniach i kursach, systematyczną
współpracą z rodzicami i instytucjami wspomagającymi.
4
Cele programu
1. Wspieranie
osobowego
rozwoju
uczniów,
przed podejmowaniem zachowań ryzykownych.
jako
najważniejszego
czynnika
chroniącego
 Kształtowanie pozytywnych relacji między uczniami i dorosłymi.
 Rozwijanie umiejętności komunikacyjnych uczniów (porozumiewanie się, asertywność, rozwiązywanie
konfliktów).
 Wzmacnianie poczucia własnej wartości uczniów.
 Wdrażanie do poszanowania wartości, norm moralnych i społecznych.
 Wyposażanie uczniów w umiejętności podejmowania decyzji, radzenia sobie w sytuacjach trudnych i unikania
zagrożeń.
 Zwiększanie poczucia odpowiedzialności za siebie i innych.
 Kształtowanie rozumienia postaw moralnych i znaczenia wartości w życiu człowieka.
2. Minimalizacja oddziaływania czynników ryzyka.
 Przeciwdziałanie agresji i innym ryzykownym zachowaniom (np. uzależnieniom).
 Wspieranie ucznia w sytuacjach trudnych.
 Propagowanie zdrowego stylu życia.
5
 Angażowanie w życie szkoły i środowiska, rozwijanie zainteresowań.
3. Pozyskiwanie rodziców jako sojuszników do działań wychowawczych szkoły.
 Integracja rodziców ze szkołą.
 Włączanie rodziców w życie szkoły.
 Wspieranie rodziców w procesie wychowania.
 Edukacja rodziców.
3. Współpraca środowiska szkolnego ze środowiskiem lokalnym:
 policja
 straż miejska
 poradnia psychologiczni- pedagogiczna
 poradnie specjalistyczne
 specjaliści do spraw profilaktyki ( np. uzależnień, promocji zdrowia itp.)
 Rada Osiedla Grabiszyn-Grabiszynek
 Parafia kościoła św. Klemensa Dworzaka.
6
SPOSOBY REALIZACJI
Cele
Wspieranie osobowego
rozwoju uczniów jako
najważniejszego czynnika
chroniącego przed
zachowaniem
ryzykownym.
Cele szczegółowe
Zadania
Odpowiedzialni
Wyposażanie uczniów
w umiejętności
podejmowania decyzji,
radzenia sobie
w sytuacjach trudnych
i unikania zagrożeń
1) Przeprowadzenie zajęcia psychoedukacyjnych.
2) Rozmowy z wychowawcą, tutorem, pedagogiem.
3) Pokazywanie możliwości i zachęcanie uczniów do
konstruktywnego sposobu spędzania czasu.
pedagodzy, nauczyciele,
wychowawcy, tutorzy
1. Kształtowanie
pozytywnych relacji
między uczniami
i dorosłymi.
2. Zwiększanie poczucia
odpowiedzialności
za siebie i innych.
1) Diagnozowanie zespołów klasowych.
2) Integracja zespołów klasowych (warsztaty
integracyjne dla klas pierwszych, wyjścia
edukacyjne itp.).
3) Udzielanie wsparcia uczniom mającym trudności
adaptacyjne.
4) Organizowanie i uczestniczenie
w uroczystościach szkolnych.
5) Organizowanie imprez wewnątrzklasowych
(wycieczki, dyskoteki).
6) Modelowanie zachowań uczniów poprzez postawę
pracowników szkoły.
7) Modelowanie zachowań uczniów poprzez
zapraszanie znanych osób.
pedagog, wychowawcy,
grono pedagogiczne
7
Cele
Cele szczegółowe
Rozwijanie kompetencji
komunikacyjnych uczniów
(skuteczne
porozumiewanie się,
asertywność,
rozwiązywanie
konfliktów).
Zadania
1) Zajęcia psychoedukacyjne dotyczące komunikacji
werbalnej i niewerbalnej oraz asertywności.
2) Zajęcia warsztatowe dotyczące rozwiązywania
konfliktów i negocjacji.
3) Ćwiczenia sprawności językowej
i umiejętności porozumiewania się werbalnego.
4) Pokazy filmów edukacyjnych dotyczących
powyższych tematów (połączone z dyskusją).
1) Zajęcia warsztatowe związane
Wzmacnianie
poczucia
z poczuciem wartości oraz rozpoznawaniem
własnej wartości uczniów.
i wzmacnianiem mocnych stron uczniów.
2) Rozwijanie zdolności i zainteresowań poprzez
ofertę zajęć pozalekcyjnych.
3) Rozpoznawanie i wzmacnianie uzdolnień uczniów konkursy szkolne i pozaszkolne.
4) Rozmowy z wychowawcą, tutorem, pedagogiem.
1. Kształtowanie
rozumienia postaw
moralnych i znaczenia
wartości w życiu
człowieka.
2. Wdrażanie
do poszanowania
wartości i norm
1) Zachęcanie do udziału w akcjach charytatywnych
(wolontariat).
2) Organizowanie i uczestniczenie
w uroczystościach szkolnych.
3) Zachęcanie do uczestniczenia
w imprezach i akcjach poza szkolnych.
4) Modelowanie zachowań uczniów poprzez postawę
pracowników szkoły.
Odpowiedzialni
pedagog, wychowawcy,
grono pedagogiczne
pedagog, wychowawcy,
grono pedagogiczne
pedagog, wychowawcy,
grono pedagogiczne
8
Cele
Cele szczegółowe
moralnych
i społecznych.
Minimalizowanie
oddziaływania czynników
ryzyka.
Zadania
Odpowiedzialni
5) Podejmowanie tematyki społecznej podczas
rozmów indywidualnych i lekcji.
Przeciwdziałanie
wykluczeniu, prowadzenie
polityki akceptacji,
integracji
1) Dni Integracyjne – budowanie zespołu
z uczniów klas pierwszych,
2) Integracja zespołu klasowego w trakcie codziennej
pracy,
3) Angażowanie uczniów w pracę w grupach (w
zmienianych składach zespołowych),
4) Pomoc uczniom mającym problemy z integracją z
grupą rówieśniczą, klasą
Wychowawcy, grono
pedagogiczne, pedagodzy
Przeciwdziałanie
zachowaniom
ryzykownym: wagary,
uzależnienia,
przedwczesna inicjacji
seksualna.
1) Zajęcia warsztatowe dotyczące rozpoznawania
emocji i radzenia sobie
z nimi.
2) Przedstawienia teatralne dotyczące profilaktyki i
uzależnień przemocy.
3) Warsztaty i prelekcje dotyczące uzależnień i
profilaktyki HIV/AIDS.
4) Pogadanki i prelekcje dotyczące szkodliwości
palenia i zagrożeń związanych z narkotykami i
alkoholem.
5) Konkursy: plastyczne literackie i itp. związane z
tematyką uzależnień.
6) Monitorowanie frekwencji, podejmowanie działań
interwencyjnych wobec uczniów z godzinami
nieusprawiedliwionymi
pedagog, wychowawcy,
grono pedagogiczne,
pielęgniarka szkolna,
9
Cele
Cele szczegółowe
Zadania
Odpowiedzialni
7) Wzmacnianie pozytywnych zachowań poprzez
wewnątrzszkolny system oceniania.
Przeciwdziałanie
zachowaniom
agresywnym:
 agresja werbalna,
 cyberprzemoc.
 agresja fizyczna.
1) Modelowanie postaw,
2) „Nie zamykam oczu” - bieżące reagowanie na
sytuacje agresji uczniów przez wszystkich
pracowników szkoły,
3) Warsztaty dla uczniów prowadzone przez
pedagogów, wychowawców oraz przedstawicieli
policji, straży miejskiej,
4) Pogadanki o zagrożeniach w sieci,
5) Współpraca z instytucjami wspierającymi szkołę
np.: Sąd Rodzinny i Nieletnich, Policja, Poradnie
Specjalistyczne.
pedagog, wychowawcy,
grono pedagogiczne, SU
Wspieranie ucznia
w sytuacjach trudnych
1) „Skrzynka problemów” - możliwość zgłaszania
różnych problemów bez konieczności osobistego
kontaktu.
2) Opieka psychopedagogiczna.
3) Jednolity system reagowania w razie konieczności –
procedura postępowania w sytuacji zagrożenia (wg
załącznika).
4) Współpraca z rodzicami/opiekunami prawnymi.
pedagog, wychowawcy,
grono pedagogiczne, SU
Propagowanie zdrowego
stylu życia.
1) Wyposażanie społeczności szkolnej w wiedzę na
temat zdrowego stylu życia.
2) Zajęcia na temat zagrożeń wynikających z
Lider promocji zdrowia,
pedagog, wychowawcy,
grono pedagogiczne,
10
Cele
Cele szczegółowe
Zadania
Odpowiedzialni
zażywania: środków odurzających, substancji
psychotropowych, substancji psychoaktywnych.
3) Umożliwianie indywidualnego kontaktu
przedstawicieli instytucji z uczniami (wspólne
działania integrujące).
4) Wdrażanie rekomendowanych programów
profilaktycznych i promocji zdrowa „ Bank
programów rekomendowanych”
5) Modelowanie postaw.
6) Tematyka godzin wychowawczych
7) Oferta zajęć pozalekcyjnych propagujących zdrowy
styl życia.
8) Organizowanie i przeprowadzanie konkursów
tematycznych.
9) Podejmowanie tematów dotyczących zdrowego
trybu życia na warsztatach
i godzinach wychowawczych.
10) Organizowanie spotkań ze specjalistami dla
rodziców i uczniów.
11)Projekty edukacyjne.
12) „Strefa kibica” - wyjścia na imprezy sportowe.
13)„6 na rowerze”- konkurs
na propagowanie poruszania się alternatywnymi
środkami transportu.
Zaangażowanie w życie
szkoły i środowiska,
rozwijanie zainteresowań.
1) Organizowanie imprez i uroczystości
okolicznościowych.
2) Zachęcanie uczniów do pracy
wychowawcy, nauczyciele,
SU
11
Cele
Cele szczegółowe
Zadania
Odpowiedzialni
w Samorządzie Uczniowskim
i wolontariacie.
3) Oferta kół przedmiotowych i kół zainteresowań.
4) Organizowanie szkolnych konkursów
i zawodów, zachęcanie do udziału w pozaszkolnych.
Pozyskiwanie rodziców
jako sojuszników
do działań
wychowawczych szkoły.
1. Włączanie rodziców
w życie szkoły.
2. Integracja rodziców
ze szkołą.
3. Wspieranie rodziców
w procesie
wychowania.
4. Edukacja rodziców.
1) Zapraszanie i zachęcanie rodziców
do udziału w imprezach
i uroczystościach okolicznościowych.
2) Motywowanie do aktywnej pracy
w Radzie Rodziców.
3) Wyposażanie rodziców w wiedzę
na temat potrzeb rozwojowych dziecka
i umiejętności wychowawczych.
4) Wspieranie rodziców trudnych
w sytuacjach wychowawczych.
5) Organizowanie zebrań i konsultacji
dla rodziców.
6) Umożliwianie indywidualnego kontaktu
z pedagogami i psychologiem.
7) Przekazywanie informacji o działalności instytucji
wspierających wychowanie.
Współpraca środowiska
szkolnego ze
środowiskiem lokalnym
Zaangażowanie uczniów w 1) Budowanie poczucia tożsamości lokalnej i
życie środowiska,
regionalnej,
lokalnego
2) Udział w imprezach miejskich,
3) Współpraca z rada osiedla, okolicznymi placówkami
Rada pedagogiczna
pedagog, wychowawcy,
grono pedagogiczne
12
Cele
Cele szczegółowe
Zadania
Odpowiedzialni
oświatowymi, lokalna parafią,
4) Oferta zajęć informatycznych dla seniorów z okolicy,
5) Prowadzenie wolontariatu dla mieszkańców osiedla,
6) Organizowanie imprez dla mieszkańców osiedla,
np.: Jasełka w kościele, współorganizowanie
Festynu itp.
7) Promowanie pozytywnego wizerunku szkoły.
13
Ewaluacja i uwagi końcowe
Monitoring Szkolnego Programu profilaktycznego prowadzi Dyrektor Szkoły.
Ewaluację przeprowadza Zespół Wychowawczy prowadząc diagnozy oraz cyklicznie omawiając skuteczność
programu (bez obowiązku dokumentowania). W procesie ewaluacji Szkolnego Programu profilaktycznego udział
biorą uczniowie, rodzice, nauczyciele. Badania ewaluacyjne pozwalają na znaczne zwiększenie skuteczności
programu poprzez możliwość wprowadzenia korekt lub jego nowelizację.
Ewaluację przeprowadza się na podstawie:
 Analizy sytuacji wychowawczej w szkole.
 Wniosków płynących z rad klasyfikacyjnych.
 Badanie efektów programu przy pomocy ankiet.
 Analizę dokumentacji szkolnej.
Program przygotowany przez Radę Pedagogiczną, uchwalono decyzją Rady Rodziców dnia 29.09.2016 r.
14