Program profilaktyczny Liceum Filmowego z Oddziałami

Transkrypt

Program profilaktyczny Liceum Filmowego z Oddziałami
Program profilaktyczny
Liceum Filmowego z Oddziałami Dwujęzycznymi
przy Warszawskiej Szkole Filmowej
prowadzonego przez Fundację Edukacji i Sztuki
Filmowej Bogusława Lindy i Macieja Ślesickiego
LATERNA MAGICA
Profilaktyka jako zapobieganie trudnościom jest elementem pracy wychowawczej.
We współczesnym rozumieniu mówi się o profilaktyce integralnej uwzględniającej z jednej strony
różne obszary związane z możliwymi zagrożeniami, jak i z drugiej zasoby potrzebne nie tylko do
uniknięcia zagrożeń, ale przede wszystkim zdrowego życia. Jak pisze dr Marek Drzewiecki
„absolutnie nieodzownym warunkiem opracowania programu profilaktycznego nowej generacji jest
podejście holistyczne, a jednocześnie podejście zmierzające do promowania pozytywnych kompetencji
u dzieci i młodzieży. Oznacza to, że głównym celem działań profilaktycznych powinno być odtąd coś
znacznie więcej niż tylko zapobieganie zagrożeniom i uzależnieniom, albo eliminowanie tych zachowań
u wychowanków, które niepokoją rodziców czy nauczycieli. Realizm wychowawczy wymaga, aby
również w ramach profilaktyki integralnej ważnym elementem programu było dążenie do zapobiegania
zjawiskom i zachowaniom problematycznym. W przeciwieństwie jednak do dotychczasowych modeli,
w perspektywie integralnej chodzi o konsekwentne zapobieganie wszelkim, a nie tylko niektórym
zachowaniom i postawom, które są szkodliwe, gdyż zaburzają rozwój dzieci i młodzieży. Nie oznacza
to, że w każdej ze specyficznych, jednostkowych form działania celem profilaktyki powinno być
zapobieganie wszystkim możliwym problemom jednocześnie. Znaczy to natomiast, że koncentrując się
w danym momencie na jakimś specyficznym zagrożeniu (np. nikotyna, alkohol, narkotyk,
nieodpowiedzialna inicjacja seksualna, choroby weneryczne i AIDS, pornografia, przestępczość,
przemoc, demoralizacja, telewizja, Internet, hazard, itd.) w sposób świadomy i konsekwentny
wspomagamy oddziaływania z innych obszarów profilaktyki i wychowania.”1
Ważnymi terminami w profilaktyce są czynniki chroniące i czynniki ryzyka, które
w raporcie Instytutu Psychiatrii i Neurologii zostały opisane
w następujący sposób: „Przez
czynniki chroniące rozumiemy własności indywidualne, relacje z ludźmi oraz zasoby środowiska,
które mogą neutralizować działanie czynników ryzyka.
Czynniki chroniące rozpatruje się najczęściej w kilku obszarach. Są to:
– cechy, umiejętności i zdolności indywidualne,
– wspierające relacje z bliskimi osobami,
– pozytywne cechy środowiska rodzinnego,
– wsparcie płynące ze środowiska pozarodzinnego,
– cechy środowiska lokalnego i miejsca zamieszkania (zasoby do wykorzystania),
(…) Przez czynniki ryzyka rozumiemy właściwości indywidualne, cechy środowiska
społecznego i efekty ich interakcji, które wiążą się ze zwiększonym ryzykiem powstawania
nieprawidłowości, zaburzeń, chorób lub przedwczesnej śmierci. (…) Pojawienie się czynników
1
http://www.parpa.pl/download/profilaktyka_integralna.pdf
ryzyka nie musi nieuchronnie prowadzić do negatywnych konsekwencji,
ale wyraźnie zwiększa ryzyko ich wystąpienia. (...) Zachowania problemowe/ryzykowne
młodzieży są wypadkową statusu społeczno-ekonomicznego rodziny, relacji interpersonalnych w
rodzinie, umiejętności rodziców, cech indywidualnych dziecka, postaw i zachowań rówieśników,
klimatu społecznego szkoły i cech środowiska zamieszkania. Trudno z tej listy wyłonić jeden
dominujący czynnik lub grupę czynników. Dodatkowo w przypadku zachowań ryzykownych
młodzieży mamy do czynienia z konstelacją czynników ryzyka zmieniającą się w różnych okresach
rozwojowych.”2
Uwzględniając powyższe w pracy profilaktycznej w Liceum Filmowym akcent zostanie
położony na rozpoznawanie obszarów trudnych, czynników chroniących i ryzyka dotyczących
uczniów szkoły, a przede wszystkim na wszechstronne dostarczanie zasobów do budowania
zdrowego stylu życia. Działania podejmowane muszą być zarówno przez wychowawców,
nauczycieli, pedagog, dyrektora jak i niezbędne jest korzystanie ze wsparcia zewnętrznych
specjalistów. Ważnymi głosami będą też – głos uczniów, w tym Samorządu Uczniowskiego, jak i
rodziców.
Obszary uniwersalne, w których wymagana jest pracy z młodzieżą dotyczą profilaktyki:
przemocy, uzależnień, niepowodzeń szkolnych, ryzykownych zachowań seksualnych, wykluczenia
społecznego oraz chorób. Niezbędnym jest jednoczesne odnoszenie się do wszystkich obszarów, jak
i reagowanie na sytuacje trudne.
W tabeli opisane zostały planowane działania i osoby odpowiedzialne w odniesieniu do
wymienionych obszarów.
2
RAPORT dla szkół i władz oświatowych Warszawy z realizacji drugiego etapu badań p.n. „Rola czynników ryzyka
i czynników chroniących w rozwoju zachowań problemowych u młodzieży szkolnej. Badania warszawskich
gimnazjalistów” Zespół autorów: Krzysztof Ostaszewski, Anna Rustecka-Krawczyk, Magdalena Wójcik
Obszar
Działania
Profilaktyka przemocy
Godziny wychowawcze
wychowawcy
Zajęcia z pedagog
nauczyciele
Konsultacje z pedagog
nauczyciele edukacji
Warsztaty specjalistyczne
filmowej
Rozwijanie zainteresowań, szczególnie pedagog
filmowych
dyrektor
Edukacja filmowa
samorząd uczniowski
Współpraca z rodzicami
zewnętrzni specjaliści
Profilaktyka uzależnień
Godziny wychowawcze
wychowawcy
Zajęcia z pedagog
nauczyciele
Konsultacje z pedagog
nauczyciele edukacji
Warsztaty specjalistyczne
filmowej
Rozwijanie zainteresowań, szczególnie dyrektor
filmowych
pedagog
Edukacja filmowa
samorząd uczniowski
Współpraca z rodzicami
zewnętrzni specjaliści
Profilaktyka niepowodzeń
szkolnych
Bieżąca kontrola frekwencji i wyników
w nauce
Wyznaczanie celów i sposobów ich
realizacji oraz wsparcie w osiąganiu
celu
Godziny wychowawcze
Edukacja filmowa
Współpraca z rodzicami
wychowawcy
nauczyciele
nauczyciele edukacji
filmowej
dyrektor
pedagog
samorząd uczniowski
Profilaktyka ryzykownych
zachowań seksualnych
Wychowanie do życia w rodzinie
Godziny wychowawcze
Zajęcia z pedagog
Konsultacje z pedagog
Warsztaty specjalistyczne
Edukacja filmowa
Współpraca z rodzicami
nauczyciel WDŻ
nauczyciele edukacji
filmowej
wychowawcy
pedagog
zewnętrzni specjaliści
samorząd uczniowski
Profilaktyka wykluczenia
społecznego
Rozwijanie zainteresowań, szczególnie nauczyciele edukacji
filmowych
filmowej
Edukacja filmowa
wychowawcy
Doradztwo zawodowe
nauczyciele
Godziny wychowawcze
pedagog
Zajęcia z pedagog
dyrektor
Konsultacje z pedagog
Współpraca z rodzicami
Profilaktyka chorób
Edukacja prozdrowotna
Profilaktyka onkologiczna
Edukacja filmowa
Godziny wychowawcze
Promocja zdrowego stylu życia
Współpraca z rodzicami
Realizatorzy
nauczyciele biologii,
geografii, przyrody
nauczyciele w-f
nauczyciele edukacji
filmowej
wychowawcy
pedagog
nauczyciele
samorząd uczniowski
Wspominana na początku tego programu profilaktyka integralna odnosić będzie się do
specyfiki szkół i jej filmowego charakteru – poprzez kontakt z kulturą i działania twórcze oraz
omawianie doświadczeń przez młodych z dorosłymi (nauczycielami, pedagog, dyrektorem,
rodzicami) uczniowie budować będą swoją osobowość i zdrowy styl życia. Ważnym aspektem
będzie edukacja filmowa, a w niej uczenie młodych ludzi patrzenia na świat i opisywania językiem
filmu tego, co im bliskie – dzięki temu będą lepiej rozumieli siebie i świat który ich otacza. A co
więcej, treści profilaktyczne pojawiać się będą w sposób naturalny, a nie narzucony. Połączenie
aspektu edukacji filmowej – interesującej uczniów i dla nich atrakcyjnej – to jest włączenie w jej
obszar tematyki profilaktycznej wraz z metakomentarzem pedagogicznym stanowić będzie unikalną
formę profilaktyki.