Typ strategii grupy kapitałowej i jej wymiary
Transkrypt
Typ strategii grupy kapitałowej i jej wymiary
Typ strategii grupy kapitałowej i jej wymiary Wpisany przez Wojciech Szumielewicz Pojawienie się strategii zakładającej stworzenie systemu zarządzania grupą, w której określone są wspólne cele jej spółek, jak również obszary i zakresy ich współdziałania, konstytuuje grupę kapitałową w sensie zarządczym. T. Keller wskazuje [Die Führung einer Holding (w) Holding - Handbuch, praca zbiorowa pod redakcją M. Lutter, Verlag Dr Otto Schmidt, KG, Köln 1998, s. 138-140] na pięć podstawowych typów strategii grupy mających prowadzić do wzrostu jej wartości: - strategię portfelową - mającą na celu wzrost wartości portfela posiadanych przez spółkę-matkę udziałów i inwestowanie wolnych środków w obszary o większym wzroście (ewentualnie na przenoszenie środków z obszarów o niższym wzroście), - strategię restrukturyzacji - mającą na celu wzrost wartości poprzez restrukturyzację zarządzania grupą, - strategię branżową - mającą na celu stworzenie struktury branżowej i wypracowanie przewag konkurencyjnych poprzez transfer kompetencji i know--how pomiędzy branżami, - strategię specjalizacji - mającą na celu stworzenie kosztowych i jakościowych przewag konkurencyjnych, polegającą na koncentracji niektórych funkcji i specjalistycznego know-how w spółce-matce lub wydzielonej do tego spółce-córce, która świadczy następnie usługi w tym zakresie dla pozostałych spółek z grupy, - strategię transakcyjną - koncentrującą się na pojedynczych transakcjach zakupu i sprzedaży spółek, jak również na transakcjach kształtujących finansowanie działalności spółek i transakcjach prowadzących do ograniczenia obciążeń podatkowych grupy. Zauważa on także, że wymienione powyżej typy strategii nie są względem siebie alternatywne, tzn. spółka-matka, kształtując strategię grupy kapitałowej, może tworzyć z nich kombinacje zgodnie z własną wizją rozwoju grupy. 1/4 Typ strategii grupy kapitałowej i jej wymiary Wpisany przez Wojciech Szumielewicz Strategia grupy kapitałowej stanowi pierwotne narzędzie integracji jej uczestników. Dopiero pojawienie się strategii zakładającej stworzenie systemu zarządzania grupą, w której określone są wspólne cele jej spółek, jak również obszary i zakresy ich współdziałania, konstytuuje grupę kapitałową w sensie zarządczym. Strategia taka decyduje o wydzieleniu procesów zarządzania związanych ze współdziałaniem spółek oraz ich przebiegu (tj. podziale ich kompetencji pomiędzy spółki grupy i ich jednostki organizacyjne). Strategię w grupie kapitałowej należy postrzegać w czterech wymiarach: - strategii globalnej grupy kapitałowej, strategii biznesowych, strategii funkcjonalnych, strategii spółek grupy. Strategia globalna określa cele gospodarcze grupy kapitałowej oraz wiąże je z jej zasobami poprzez określenie strategicznych obszarów działalności, w których ma ona być obecna, oraz określenie intensywności prowadzenia tych działalności. Elementem strategii globalnej powinna być strategia portfelowa grupy określająca skład uczestników grupy (portfel spółek grupy) niezbędny do jej realizacji. Dodatkowo powinna ona zawierać wskazówki odnoszące się do typu i struktury organizacyjnej grupy, jak również systemu nadzoru właścicielskiego. Strategie biznesowe stanowią rozwinięcie strategii globalnej. Mają one za zadanie określenie celów dla danego obszaru działalności grupy i wskazanie sposobów ich osiągnięcia. Ponieważ w praktyce zarządzania grupą kapitałową jest sytuacją rzadką, aby jedna spółka w pełni 2/4 Typ strategii grupy kapitałowej i jej wymiary Wpisany przez Wojciech Szumielewicz odpowiadała za dany obszar działalności, rodzi to konieczność uwzględnienia w danej strategii biznesowej powiązań pomiędzy spółkami z tego samego obszaru. Strategie funkcjonalne stanowią uzupełnienie dla powyższych typów strategii grupy kapitałowej. Określają one kierunki rozwoju poszczególnych obszarów funkcjonalnych grupy oraz ich rolę we wdrażaniu strategii globalnej i strategii biznesowych. Stworzenie danej strategii funkcjonalnej stanowi również podstawę dla integracji i współdziałania spółek grupy w tym obszarze. Istotne jest, że strategie funkcjonalne mogą być tworzone w oderwaniu od podziału grupy na obszary jej działalności, czyli że dana strategia funkcjonalna może obejmować spółki pochodzące z różnych obszarów biznesowych grupy. Strategie poszczególnych spółek uczestniczących w grupie kapitałowej tworzone są dla potrzeb zarządzania nimi. Jej ramami są grupowe strategie biznesowe i funkcjonalne, które określają rolę danej spółki w ich wdrażaniu. Ten rodzaj strategii ma charakter wykonawczy, dlatego bardzo ważne jest komunikowanie top-down (od jednostki dominującej do jednostek podporządkowanych) strategii, w szczególności biznesowych i funkcjonalnych, ustalonych dla całej grupy kapitałowej. Z tych strategii wynikają bowiem konieczne długofalowe zadania dla poszczególnych spółek grupy kapitałowej, które powinny być przez nie uwzględnione w ich strategiach. Opracowana strategia grupy kapitałowej, przyjęta w odpowiednim trybie przez mające do tego prawo organy zarządzające grupą i spółkami, przechodzi do etapu wdrożenia i następnie bieżącej realizacji. Jednym z kluczowych aspektów z tym związanym i zarazem determinantem powodzenia realizacji jest jej przełożenie na strukturę organizacyjno-procesową grupy. 3/4 Typ strategii grupy kapitałowej i jej wymiary Wpisany przez Wojciech Szumielewicz Uwaga: niniejszy artykuł stanowi podrozdział 2.2 z rozdziału I książki Wojciecha Szumielewicza „Cash management w grupach kapitałowych. Diagnozowanie, kształtowanie, ocena", wydanej przez DIFIN 2009 r. Więcej informacji o tej książce podajemy w dziale „Literatura biznesu". 4/4