Naturalne słodziki dla diabetyka 1. Ksylitol

Naturalne słodziki dla diabetyka
1. Ksylitol-cukier brzozowy
To alkohol cukrowy naturalnie występujący we włóknistych jarzynach, owocach, kukurydzy
oraz niektórych drzewach liściastych np. brzozie. Ksylitol jest tak samo słodki jak zwykły
cukier, ale jego kaloryczność jest o 40% mniejsza niż popularnego cukru i zawiera 75%
mniej węglowodanów. Jest absorbowany i trawiony powoli, co powoduje bardzo małe
zmiany w wydzielaniu insuliny zapobiegając tym samym gwałtownym wahaniom poziomu
cukru we krwi. Wartość indeksu glikemicznego ksylitolu jest niska i wynosi 7 a glukozy aż
100! Cukier brzozowy posiadając ponad 14-krotnie niższy indeks glikemiczny niż cukier biały
zalecany jest w diecie diabetyków i jako źródło energii w kroplówkach podawanych dla
pacjentów z zakłóconą tolerancją glukozy i insulinoopornością.
Ksylitol wygląda i smakuje jak cukier i nie pozostawia nieprzyjemnego posmaku. Jest on
dostępny w wielu postaciach. W formie krystalicznej może być stosowany w potrawach
gotowanych i pieczonych (odporny na wysoką temperaturę) lub też być stosowany jako
słodzik do napojów. Stosowany jest również w dropsach, gumach do żucia i w aerozolach do
nosa.
Posiada szereg korzystnych właściwości:











wzmacnia układ immunologiczny
chroni przed degeneracyjnymi, chronicznymi chorobami
ma właściwości opóźniające proces starzenia się
nie zakwasza organizmu-nie fermentuje w przewodzie pokarmowym, ma charakter
zasadowy
ogranicza rozwój drożdżaków i pleśni, w tym trudne do wyleczenia Candida albicans
zapobiega rozwojowi bakterii i ma własności bakteriobójcze
jest skuteczny w zwalczaniu bakterii Helicobacter pylori, które są przyczyną wrzodów
żołądka
zapobiega próchnicy, pomaga utrzymać mineralizację zębów
wskazany w profilaktyce osteoporozy, ponieważ zwiększa przyswajanie wapnia
sprawnie usuwa powstające w trakcie intensywnego wysiłku szkodliwe wolne rodniki
obniża poziom cholesterolu, reguluje gospodarkę kwasów żółciowych
Ponad 1500 badań naukowych dowiodło, że im więcej spożywa się ksylitolu, tym bardziej
jest się w stanie wyeliminować łaknienie cukru, ograniczyć poziom insuliny w organizmie i
zalkalizować go.
Ksylitol to ogromna pomoc ku dobremu zdrowiu i długiemu życiu!
To ważne!
Nie należy spożywać zbyt dużo ksylitolu – bezpieczna dawka to 3 łyżeczki dziennie (ok. 15g).
Preparat do diety trzeba wprowadzać stopniowo, ponieważ nagłe przyjęcie dopuszczalnej
ilości słodzika może wywołać biegunkę – ma to związek z koniecznością przystosowania się
układu pokarmowego do wytwarzania odpowiedniej ilości enzymu trawiącego ksylitol.
2. Stewia (Stevia rebaudiana)
Stewia to roślina pochodząca z Paragwaju, której liście zawierają słodkie w smaku substancje
(glikozydy stewiolowe) będące doskonałą alternatywą dla cukru. Substancje te są ok. 300
razy słodsze od cukru, ale nie są przyswajane przez organizm człowieka i z tego względu
mają zero kalorii. Oprócz tego mają wiele innych właściwości prozdrowotnych. Dziś
produkuje się z niej naturalne słodziki i stosuje jako naturalną substancję słodzącą.
Produkowany z niej słodzik stanowi zdrową alternatywę dla powszechnie stosowanych
sztucznych słodzików takich jak aspartam.
Stewia (a właściwie glikozydy stewiolowe) prawdziwą karierę zrobiła w Japonii, gdzie od
1971 lat na stałe zadomowiła się w przemyśle spożywczym. Jest tam używana do produkcji
słodyczy, lodów, gum do żucia. W USA stewia została dopuszczona w 1995 r. jako suplement
diety, a w 2008 r. zezwolono na sprzedaż ekstraktu jako dodatku do żywności. W Europie
badania naukowe nad bezpieczeństwem stosowania glikozydów stewiolowych trwały ponad
10 lat. 11 listopada 2011 r. Komisja Europejska przyjęła rozporządzenie nr 1131/2011
dopuszczające stosowanie glikozydów stewiolowych w 31 różnych kategoriach żywności, w
tym w napojach, deserach, słodyczach i słodzikach.
Zalety stewii:








ma zero kalorii
jest słodsza od cukru aż do 300 razy, aby posłodzić potrawę potrzeba
minimalnych ilości
odporna na wysoką temperaturę (do 180°C) – może być używana do pieczenia i
gotowania (powyżej 220°C stewia traci na słodkości)
nie powoduje próchnicy zębów
nie podnosi stężenia glukozy we krwi
zawiera witaminy (kwas foliowy, witamina C, witaminy z grupy B), składniki
mineralne (wapń, potas, magnez, cynk, żelazo) oraz silne antyoksydanty (związki
fenolowe).
bezpieczna dla diabetyków –regularna konsumpcja stewii normalizuje poziom
cukru we krwi
przyjazna dla osób chorych na fenyloketonurię (PKU)
Stewia jest dostępna w postaci: tabletek, płynu, stewia w kryształkach 1:10 (1łyżeczka
odpowiada 10 kostkom cukru), stewia w kryształkach 1:1 ( 1 łyżeczka odpowiada 1 kostce
cukru).
3. Erytrytol
Erytrytol to naturalna słodka substancja występująca np. w kukurydzy, winogronach,
gruszkach, melonach i innych owocach. Erytrytol jest pozyskiwany w procesie naturalnej
fermentacji. Przypominające drożdże grzyby zmieniają glukozę w erytrytol. Poprzez filtrację,
krystalizację i suszenie powstaje czysty produkt bez substancji dodatkowych.
Białe, błyszczące kryształki sprawiają, że erytrytol wygląda jak cukier i tak samo jak cukier
może być wykorzystywany – obojętnie, do gotowania, pieczenia czy słodzenia. Nie jest
jednak tak słodki jak cukier, jego słodkość osiąga ok. 75% słodkości cukru. Erytrytol
doskonale balansuje smak stewii, poprawia jej słodycz.
Podobnie jak ekstrakt ze stewii, erytrytol praktycznie nie jest przyswajalny przez organizm,
wobec czego nie zawiera kalorii oraz posiada zerowy indeks glikemiczny. Nie powoduje
próchnicy, mogą go spożywać diabetycy. W przeciwieństwie do takich substancji jak ksylitol
czy maltitol nie wywołuje efektu przeczyszczającego.
Mimo, że erytrytol jest znany od 1874, to do niedawna ze względu na małą wydajność
procesu pozyskiwania go, a co za tym idzie wysoką cenę, nie znalazł szerokiego
wykorzystania w przemyśle spożywczym. Dopiero połączenie go ze stewią, która nadaje mu
odpowiedniej słodyczy, spowodowało, że powoli toruje sobie drogę w przemyśle
spożywczym.
4. Fruktoza
Fruktoza jest cukrem prostym naturalnie występującym w owocach.
Zaczęto polecać ją, jako środek słodzący zamiast tradycyjnego cukru, szczególnie w
odniesieniu do osób chorujących na cukrzycę.
Zalety fruktozy:



posiada dużo niższy indeks glikemiczny niż glukoza
jest dwa razy słodsza niż sacharoza, którą zazwyczaj stosujemy, więc można jej podać
mniej z takim samym efektem,
do jej metabolizmu niepotrzebna jest insulina, która reguluje stężenie glukozy we
krwi oraz odpowiada za uczucie głodu i sytości
Dostępna jest w coraz większej ilości sklepów, zwykle pod postacią kryształków. Zaczęto
dodawać ją także przemysłowo przy produkcji napojów gazowanych, cukierków, ciast,
jogurtów, nawet chleba (etykieta: syrop glukozowo - fruktozowy, skrobia kukurydziana).
Przyjmowanie więc dużych ilości np. słodzonych napojów w prostej drodze może prowadzić
do zwiększenia masy ciała. Cukier w postaci płynnej jest bowiem szybciej przyswajalny, a nie
odczuwamy sytości po jego spożyciu.
Fruktoza nie stymuluje wydzielania insuliny w organizmie, powoduje także spadek
wrażliwości organizmu na leptynę. Są to podstawowe hormony, które regulują odczucie
głodu i sytości, więc zbyt duże spożycie fruktozy może powodować zbyt duże spożycie
pokarmu. Dieta bogata w fruktozę wykazuje zwiększenie stężenia „złego cholesterolu-LDL”
szczególnie, jeśli dieta ta jest o zmniejszonej zawartości tłuszczu. Fruktoza ma także zdolność
pobudzania lipogenezy (czyli wytwarzania kwasów tłuszczowych w organizmie). Duże
spożycie fruktozy może sprzyjać rozwojowi insulinooporności wskutek zaburzeń równowagi
w procesach przekształcania wolnych kwasów tłuszczowych. W wątrobie zwiększa spalanie
cukru zamiast tłuszczu, który jest wówczas magazynowany, może dojść w związku z tym
nawet do stłuszczenia wątroby.
Warto jest wziąć pod uwagę te zagrożenia i kontrolować własne spożycie fruktozy. Najlepszą
zasadą w tym, jak i w każdym innym wypadku, będzie na pewno UMIAR!
Przydatna tabela:
RODZAJ
SŁODZIKA
STEWIA
ERYTRYTOL
SZTUCZNE
SŁODZIKI
KSYLITOL
FRUKTOZA
MIÓD
CUKIER
TRZCINOWY
KALORIE
INDEKS
GLIKEMICZNY
WPŁYW NA
ZDROWIE
WPŁYW
NA ZĘBY
DLA
DIABETYKA
WYPIEKI
0
0
3
1
+
+
+
+
+
+
+
+
0
0
+/-
+
+
-
240
400
330
7
19
87
+/+/+/-
+
-
+
+/-
+
+
+
396
87
-
-
-
+
405
68
+
Legenda: ( +) jest bezpieczny ( - ) ma niekorzystny wpływ (+/- ) tylko w ograniczonej ilości
CUKIER BIAŁY
!!!
SŁODZIKI ZALECANE SĄ PACJENTOM Z CUKRZYCĄ I OTYŁOŚCIĄ Z ZASTRZEŻENIEM, ŻE BĘDĄ
ONI PRZESTRZEGAĆ ZASAD ZDROWEGO STYLU ŻYCIA, WLICZAJĄC W TO ZBILANSOWANĄ
DIETĘ I REGULARNĄ AKTYWNOŚĆ FIZYCZNĄ.
Na podstawie badań nad bezpieczeństwem oraz pozytywnych opinii Europejskiego Urzędu
ds. Bezpieczeństwa Żywności i Zespołu ds. Dodatków do Żywności i Składników
Pokarmowych, na terenie Unii Europejskiej oficjalnie dopuszczono do stosowania kilkanaście
substancji słodzących (syntetycznych i pochodzenia naturalnego) zastępujących cukier.
Są to:













sorbitol (E420)
mannitol (E421)
glikozydy stewiolowe (E960)
maltitole (E965)
ksylitol (E967)
erytrytol (E968)
laktitol (E966)
sukraloza (E955)
sacharyna (E954)
cyklaminian (E952)
aspartam (E951)
acesulfam-K (E950)
taumatyna (E957)
Zgodnie z prawem unijnym każdy produkt zawierający te substancje musi być odpowiednio
oznakowany.
W procesie rejestracji „słodzików” ustalono dopuszczalne dziennie spożycie danej
substancji na kilogram masy ciała (ADI), czyli taką porcję, jaką zdaniem ekspertów można
bezpiecznie spożywać nawet przez całe życie bez niekorzystnego wpływu na zdrowie.
Wartości ADI dla poszczególnych niskokalorycznych substancji słodzących
SUBSTANCJA
glikozydy stewiolowe
aspartam
sacharyna
sukraloza
cyklaminian
OZNACZENIE NA
PRODUKCIE
E960
E951
E954
E955
E952
ADI (mg/kg m.c/d.)
0-4
0-40
0-5
0-15
0-7