ej nad kobietą niezbędna jest kompleksowość

www.pulsmedycyny.pl
15
PULS MEDYCYNY NR 15 (327) 5 PAŹDZIERNIKA 2016
Tylu specjalistów zajmuje
się przeciętnie w szpitalu jednym pacjentem.
W latach 70. był to zwykle
jeden lekarz i jedna pielęgniarka.
5
Zawały u kobiet trudniej zdiagnozować
Zdaniem naukowców z Leeds University, kobiety, u których stwierdzono zawał serca, są ponaddwukrotnie bardziej niż mężczyźni zagrożone błędną
diagnozą. Wynika tak z danych zgromadzonych w brytyjskim Narodowym Rejestrze Zawałów Serca z lat 2004-2013. Okazało się, że u 29,9 proc.
(198 534) spośród wszystkich objętych badaniem pacjentów z (potwierdzonym) zawałem serca — wstępna diagnoza była błędna. Zauważono jednak
istotne różnice pomiędzy płciami. Może to wynikać z nietypowych objawów zawału, które częściej zdarzają się u kobiet.
by zdrowia warto
trzeb każdej płci
jest z wystąpieniem cukrzycy ciążowej
oraz porodem przedwczesnym.
Onkologiczne
niepowodzenia i nadzieje
O ile jednak śmiertelność z przyczyn sercowo-naczyniowych udaje się zmniejszać, o tyle wciąż nieskutecznie ograniczamy śmiertelność w wyniku nowotworów. Wśród polskich kobiet w wieku
30-59 lat najczęstszą przyczyną zgonów
są nowotwory złośliwe.
Liczba rozpoznań raka piersi wynosi
około 16 tysięcy rocznie, natomiast liczba zgonów z tego powodu przekracza
6 tysięcy i według danych WHO jest niższa niż średnia europejska. Natomiast
znacznie przewyższamy średnią, jeśli
chodzi o umieralność kobiet z powodu
nowotworów oskrzeli i płuca oraz szyjki
macicy. Rocznie rak płuca jest rozpoznawany u ponad 6 tysięcy Polek i podobna liczba kobiet umiera z powodu tej
choroby.
W onkologii również potrzebne jest
odmienne podejście do zdrowia kobiety i mężczyzny. Jak wskazuje prof.
Maciej Krzakowski, konsultant krajowy ds. onkologii klinicznej, wskaźniki pięcioletnich przeżyć względnych
chorych, którzy zachorowali w Polsce
na nowotwory złośliwe w latach 20002002 wynosiły 38,8 proc. dla mężczyzn
oraz 48,3 proc. dla kobiet. Zdaniem
profesora, u chorych z rozpoznanymi
nowotworami „należy dążyć do tworzenia warunków dla kompleksowego
prowadzenia postępowania diagnostyczno-terapeutycznego w wielospecjalistycznych ośrodkach”.
W związku z tym powinny cieszyć
zapowiedzi Narodowego Funduszu
Zdrowia stworzenia programu opieki
koordynowanej nad chorymi na raka
piersi (łącznie z opieką pozabiegową)
w wyspecjalizowanych ośrodkach, tzw.
Breast Cancer Units. Chęć utworzenia
jednego z nich zgłasza m.in. Instytut
Centrum Zdrowia Matki Polki, którego ambicją jest także zorganizowanie
ośrodka referencyjnego w terapii nowotworów narządów rodnych.
13 ośrodków koordynowanej
opieki nad ciężarną
Wojciech Zawalski, dyrektor Departamentu Świadczeń Opieki Zdrowotnej
NFZ, zaznacza, że fundusz od początku
roku przygotowuje „nowe produkty rozliczeniowe, szyte na miarę oczekiwań
i potrzeb pacjenta”, co w praktyce ma
oznaczać finansowanie programów
terapeutycznych zamiast poszczególnych procedur.
Stworzono już program koordynowanej opieki nad ciężarną w szpitalach
szczebla podstawowego. Funkcjonuje
on pilotażowo od 1 lipca w 13 ośrodkach. Założeniem jest, aby ciężarna
miała zapewnioną opiekę wszystkich
specjalistów w jednym ośrodku. Do
19 września w ośrodkach tych odnotowano już 1876 porodów, a opieką jest
obecnie objętych ponad 2 tys. kobiet.
Według informacji NFZ, pierwsze dwa miesiące trwania programu
dały widoczne efekty. Spadła długość
hospitalizacji — noworodek przebywa
w szpitalu krócej o około dobę (przeciętnie z 4,2 do 3,48 dnia), również matka
przebywa w szpitalu znamiennie krócej. Liczba cięć cesarskich zmniejszyła
się o około 2 proc. w stosunku do średniego poziomu krajowego. NFZ pracuje
nad zmianą wyceny procedur w ciąży
patologicznej oraz wprowadza premię
za opiekę nad ciężarną i zdrowym noworodkiem. Od początku roku wprowadzono także współczynniki odzwierciedlające poziom skomplikowania opieki, aby
zróżnicować jej finansowanie w zależności od przebiegu ciąży i jej powikłań.
Częścią opieki nad ciężarnymi jest
diagnostyka i terapia płodu. Jak podkreśla prof. Krzysztof Szaflik, kierownik Kliniki Ginekologii, Rozrodczości
i Terapii Płodu ICZMP w Łodzi: „Wraz
z rozwojem fetoskopii, laserów, ultrasonografii trójwymiarowe, możliwe
jest postawienie coraz dokładniejszych
rozpoznań i leczenie coraz większej
liczby patologii. Praktycznie co roku
wprowadzane jest leczenie 1-2 nowych
rodzajów patologii; obecnie jest ponad
20 sposobów wewnątrzmacicznego
leczenia patologii płodu”.
Leczenie niepłodności
metodami zgodnymi z EBM
Uzupełnieniem zmian w systemie
opieki nad kobietami w ciąży ma być
rządowy program leczenia niepłodności. Według wiceministra zdrowia
Jarosława Pinkasa, powstanie 16-18 programów leczenia niepłodności, które
będą prowadzone w ośrodkach akademickich. Pierwszy z tych ośrodków
ma rozpocząć działalność w listopadzie w Łodzi. Zgodnie z programem,
w jednym miejscu będzie zapewniona
kompleksowa opieka wszystkich specjalistów, a leczenie będzie obejmowało pary (kobietę i mężczyznę) starające
się o dziecko. Jak zaznacza dr Pinkas:
„Jesteśmy wolni od różnic światopoglądowych. W programie jest miejsce
na wszystkie metody mieszczące się
w ramach evidence based medicine”.
Populacja senioralna
czeka w kolejce
Drugim priorytetem zmian w systemie
finansowania świadczeń zdrowotnych,
które przygotowuje NFZ, ma być opieka
nad kobietą w wieku podeszłym, m.in.
w okresie menopauzy. Biorąc pod
uwagę zmiany demograficzne, minister Pinkas stwierdza, że: „Stosunkowo
niedługo Polska będzie, niestety, krajem
nieco schorowanych, samotnych, starszych pań”.
Ten obszar ochrony zdrowia wymagać będzie coraz większych nakładów,
a palącą potrzebą staje się przygotowanie nowych rozwiązań organizacyjnych i finansowania opieki nad tą
grupą pacjentów.
Krzysztof Jakubiak
ietą niezbędna jest kompleksowość
nych, opieramy się więc na opinii ekspertów, a nie
na twardych danych. Teraz i u nas powstanie
klinika dedykowana zdrowiu kobiet. Będziemy tu
kompleksowo podchodzić do leczenia wszelkich
problemów internistycznych na różnych etapach
życia kobiety — gdy jest ona w ciąży, gdy wchodzi
w okres przed- i pomenopauzalny i kiedy zaczyna
leczenie onkologiczne (z nawiązaniem do wszelkich aspektów, które się z nim wiążą, także z chemioterapią i powikłaniami po niej).
O kompleksowym podejściu do leczenia kobiet
mówiono właściwie podczas wszystkich wystąpień konferencyjnych.
Tak, bo tej konferencji przyświecało hasło
kompleksowości podejścia w opiece nad kobietą
zarówno w przypadku problemu niepłodności,
jak i w ciąży czy w chorobie nowotworowej.
Uczestnicząc w programie prokreacyjnym będziemy mogli tak właśnie leczyć. W ramach opieki
nad ciężarną chcemy rozwijać kompleksowe
podejście do tzw. procedur wewnątrzmacicznych.
Zapraszamy wybitnych specjalistów z całego świata, żeby nam w tym pomogli. W trakcie konferen-
cji słyszeliśmy wiele ciekawych obietnic ze strony
resortu zdrowia, np. dotyczących nielimitowanych
procedur związanych z ciążą powikłaną, z patologią ciąży, procedurami neonatologicznymi i pediatrycznymi. Mam nadzieję, że wszystkie programy
inicjowane przez Ministerstwo Zdrowia zaczną się
szybko przekładać się na konkretne efekty.
Czy konferencja „Zdrowie Kobiety” stanie się
cyklicznym wydarzeniem?
W przyszłym roku będzie dobry moment, żeby
powtórzyć takie spotkanie, bo minie rok od wdrożenia programu prokreacyjnego. Będziemy mogli
odpowiedzieć na pytanie, na ile był on efektywny,
co należy usprawnić, co dodać, co się nie sprawdziło. Minie także 10 miesięcy funkcjonowania
naszej Kliniki Internistycznej dla Kobiet i też
będziemy mogli opowiedzieć, z jakimi problemami się tu spotkaliśmy. Zapowiedzianych zostało
wiele rozwiązań systemowych, np. kwoty ryczałtowe przekazywane instytutom badawczym na ich
działalność, z których będą one rozliczane. A więc
będzie o czym rozmawiać.
Rozmawiała Monika Wysocka
Klinika
Diagnostyki
i Leczenia
Niepłodności
w ICZMP
będzie
pierwszym
referencyjnym
ośrodkiem
tego typu
w Polsce.