Informacja po posiedzeniu Gabinetu Cieni Rady Polityki Pieniężnej

STUDENCKIE KOŁO NAUKOWE FINANSÓW MIĘDZYNARODOWYCH
http://www.sgh.waw.pl/sknfm/
GABINET CIENI RADY POLITYKI PIENIĘśNEJ
Warszawa, 19 lipca 2007 r.
Informacja po posiedzeniu Gabinetu Cieni Rady Polityki PienięŜnej
dnia 19 lipca 2007 roku
Gabinet Cieni Rady Polityki PienięŜnej postanowił pozostawić stopy procentowe
NBP na niezmienionym poziomie:
stopę referencyjną – 4,50% w skali rocznej,
stopę lombardową – 6% w skali rocznej,
stopę depozytową – 3% w skali rocznej,
stopę redyskonta weksli – 4,75% w skali rocznej.
Czerwcowy wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych w ujęciu rocznym
wyniósł 2,6% i był o 0,3 pp wyŜszy niŜ w maju bieŜącego roku. Odczyt ten oznacza, Ŝe
inflacja – po raz pierwszy od ponad dwóch lat – przekroczyła cel inflacyjny. W ujęciu
miesięcznym ceny nie uległy zmianie. Inflacja kształtowała się poniŜej oczekiwań
rynkowych (2,7%), przede wszystkim ze względu na czynniki podaŜowe, czyli relatywnie
wysokie (pomimo przymrozków z początku maja) zbiory warzyw i owoców oraz niŜsze niŜ
przewidywano tempo wzrostu cen ropy na rynkach światowych. Przy ocenie stabilności
poziomu cen naleŜy jednak wziąć pod uwagę równieŜ wysoki efekt wysokiej bazy,
spowodowany słabymi plonami oraz zwyŜką cen energii w 2006 roku.
W skali rocznej, oprócz czynników podaŜowych, do wzrostu ogólnego poziomu cen
przyczyniły się równieŜ ponaddwuprocentowe zwyŜki cen usług, związane
z sygnalizowanymi przez przedsiębiorców problemami z zatrudnieniem i utrzymaniem
pracowników. W połączeniu z dynamicznie wzrastającym popytem konsumpcyjnym
(rosnący fundusz płac oraz kredyty konsumpcyjne) moŜe to być sygnałem rozkręcania się
spirali płacowo-cenowej oraz coraz większego znaczenia czynników popytowych
w kształtowaniu inflacji.
Informacja po posiedzeniu Gabinetu Cieni RPP – lipiec 2007
2
Inflacja netto w maju wyniosła 1,8% r/r, czyli przekroczyła nieznacznie poziom
z poprzednich miesięcy.
Pomimo obserwowanej w ostatnich miesiącach dynamiki wzrostu wynagrodzeń
przekraczającej dynamikę wzrostu wydajności pracy oraz tempa wzrostu PKB powyŜej
tempa potencjalnego, ceny produkcji sprzedanej przemysłu są stabilne (wartość PPI1
wyniosła w czerwcu 1,8% r/r, czyli poniŜej majowego odczytu). Sytuacja ta ma miejsce ze
względu na wcześniejsze – odwrotne – relacje płac do wydajności, które pozwoliły na
akumulację pewnej nadwyŜki działającej obecnie jako swoisty bufor zabezpieczający przed
wzrostem cen, a takŜe w związku z tanim – dzięki mocnemu złotemu – importem. Jednak
w przypadku utrwalania się tej tendencji, przedsiębiorcy nie będą w stanie nadal obniŜać
swoich marŜ i w perspektywie kilku miesięcy moŜna spodziewać się zwyŜki cen
producenckich.
Nie bez znaczenia jest równieŜ wysoka dynamika wzrostu inwestycji, które
w horyzoncie kilku kwartałów doprowadzą do zwiększenia wydajności produkcji, co będzie
przeciwdziałać dalszym wzrostom cen. Dynamika zwyŜki cen produkcji budowlanomontaŜowej nadal utrzymuje się na wysokim poziomie, jako Ŝe w tym sektorze najsilniej
przejawiają się problemy z niedoborem wykwalifikowanej siły roboczej, niedostateczną
podaŜą surowców oraz bardzo silnym popytem (inwestycje związane z Euro 2012). Nadzieje
na pewne zmiany w tym zakresie rokuje prawdopodobne otwarcie rynku pracy
w budownictwie dla obcokrajowców oraz substytucyjny import surowców.
Majowe oczekiwania inflacyjne uległy nieznacznemu pogorszeniu w stosunku do
poprzedniego miesiąca. Średnia oczekiwana stopa inflacji w ciągu najbliŜszego roku wynosi
2,5% i przewyŜsza rzeczywistą (kwietniową) wartość wskaźnika dostępną ankietowanym
w momencie badania.
Tempo przyrostu podaŜy pieniądza w czerwcu wyraźnie osłabło i wyniosło 14,9%
w skali roku. Głównym czynnikiem kreacji pieniądza pozostaje wzrost wartości kredytów
udzielonych gospodarstwom domowym oraz sektorowi przedsiębiorstw. W maju Polska
odnotowała dodatnie saldo bilansu płatniczego, na które złoŜyły się: ujemne saldo bilansu
obrotów bieŜących oraz dodatnie salda obrotów kapitałowych i finansowych. W wyniku tego
aktywa rezerwowe kraju zwiększyły się i na koniec maja wyniosły nieco ponad 41 mln euro,
co przekracza minimalny poziom rezerw niezbędny dla bezpiecznego pełnienia przez bank
centralny swoich funkcji.
Prognozy oraz wstępne szacunki tempa wzrostu gospodarczego w drugim kwartale
bieŜącego roku sugerują spowolnienie w stosunku do rekordowego pierwszego kwartału
i oscylują wokół 5,5-6% r/r. Nieco wolniejszy wzrost produkcji przemysłowej, takŜe wskutek
ograniczenia spowodowanego brakiem moŜliwości zwiększania mocy produkcyjnych,
przyczynia się do słabszych wyników2. Ponadto występuje efekt bazy, a wysoki stopień
wykorzystania mocy produkcyjnych oraz niedostateczny wzrost wydajności powodują, Ŝe
tempo wzrostu gospodarczego utrzymuje się na poziomie bliskim lub przewyŜszającym
potencjalne tempo wzrostu, co powoduje zagroŜenie dla stabilności cen w długim okresie
wskutek zwiększonej presji inflacyjnej.
Według danych Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej, w czerwcu zmniejszyła się
liczba bezrobotnych, co przełoŜyło się na stopę bezrobocia wynoszącą 12,4%. Było to mniej
niŜ w maju oraz w tym samym okresie ubiegłego roku. NaleŜy jednak zwrócić uwagę, Ŝe –
paradoksalnie – czerwiec był jednocześnie kolejnym miesiącem, w którym zmniejszała się
1
2
Producer Price Index.
Odpowiedzialna za spadek tempa jest równieŜ mniejsza liczba dni wolnych od pracy.
Informacja po posiedzeniu Gabinetu Cieni RPP – lipiec 2007
3
liczba ofert zgłoszonych przez pracodawców do urzędów pracy. Warto podkreślić znaczny
wpływ wzrostu zatrudnienia – głównie sezonowego – na czerwcowy spadek bezrobocia
w Polsce. W poprzednich latach często obserwowany był wzrost bezrobocia w czerwcu, co
tłumaczyć moŜna wchodzeniem na rynek pracy absolwentów szkół, którzy nie mogli znaleźć
zatrudnienia. NaleŜy jednak zwrócić uwagę, Ŝe czerwcowy wzrost zatrudnienia w sektorze
przedsiębiorstw jest stosunkowo niewielki w porównaniu do znacznego spadku bezrobocia.
NaleŜy zatem sądzić, Ŝe istotny wpływ na spadek stopy bezrobocia mogło mieć takŜe
wyrejestrowywanie bezrobotnych z ewidencji oraz utrzymująca się na znacznym poziomie
emigracja zarobkowa.
Przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród
z zysku wyniosło w czerwcu ponad 2800 zł, czyli o ok. 2,5% więcej niŜ przed miesiącem
oraz o ok. 8,7% więcej niŜ w tym samym okresie ubiegłego roku. Z punktu widzenia
utrzymania celu inflacyjnego, istotnym zagroŜeniem dla stabilności cen jest dynamika
wzrostu wynagrodzeń przewyŜszająca dynamikę wzrostu wydajności, która obserwowana
jest w ostatnim okresie.
Sytuację budŜetu państwa uznać naleŜy za dobrą. Prognozy wykonania budŜetu
wskazują, Ŝe deficyt w 2007 roku moŜe wynieść ok. 22 mld zł, co stanowi kwotę istotnie
niŜszą od planowanej. Prognoza ta uwzględnia juŜ koszty obniŜki składki rentowej. Mimo
tak dobrej prognozy deficytu, muszą jednak budzić niepokój narastające Ŝądania płacowe
w sferze budŜetowej, którym budŜet państwa nie jest w stanie sprostać. W szczególności
mowa tu o oczekiwaniach pracowników słuŜby zdrowia i oświaty, które mogą niekorzystnie
odbić się na stanie przyszłorocznego budŜetu. Równie niepokojącym sygnałem jest
niewielkie wykorzystanie środków z pozarolniczej pomocy bezzwrotnej z UE i innych
źródeł.
Na mocy uzgodnień w zatwierdzonym właśnie przez Radę Ministrów sprawozdaniu
finansowym NBP, budŜet państwa otrzyma blisko 2,5 mld zł, co stanowi większość zysku
wypracowanego przez bank centralny w ubiegłym roku. Dodatkowo, do oszczędności
przyczyni się nowelizacja ustawy o partnerstwie publiczno-prywatnym. Zgodnie z decyzją
rządu, podatek katastralny, który miał spowodować nieznaczną poprawę stanu finansów
państwa, nie zostanie w najbliŜszym czasie wprowadzony. Podmioty gospodarcze wciąŜ
wskazują na zbyt małą przejrzystość finansów publicznych: nie zlikwidowano nadmiaru
agencji rządowych, a największe fundusze celowe pozostają nietknięte.
Obecny stan finansów publicznych nie daje wprawdzie podstaw do obaw o stabilność
cen w długim okresie, jednak w obliczu oczekiwanego spowolnienia tempa wzrostu
gospodarczego w niedalekiej przyszłości, wysokie wpływy z tytułu podatków mogą okazać
się nie do utrzymania. Spadek dochodów budŜetu przy braku reform mających na celu
ograniczenie jego obciąŜeń moŜe zaś owocować groźbą pojawienia się znacznego deficytu
w dłuŜszym okresie, co stanowiłoby wówczas niebezpieczeństwo dla stabilności cen.
Po ostatniej, niespodziewanej podwyŜce stóp procentowych NBP stopy procentowe
rynku międzybankowego spot (WIBOR/WIBID 3M) wzrosły w ciągu miesiąca o 30 pb.
Osłabły w związku z tym oczekiwania dalszych podwyŜek stóp na rynku terminowym
w ciągu najbliŜszych 3 miesięcy, co odsuwa spodziewaną podwyŜkę o 25 pb na okres
późniejszy. W ciągu 2-3 kwartałów rynek oczekuje wzrostu stóp o 50 pb.
Na polskim rynku kapitałowym, gdzie inwestorzy juŜ od pewnego czasu oczekują
spadków, zapanował okres konsolidacji, a w przypadku wielu indeksów zauwaŜalne są
rozpoczynające się lub trwające korekty. Rynek polski okazał się wraŜliwy na ostatnie
zawirowania polityczne w rządzącej koalicji oraz sytuację na rynkach zachodnich,
szczególnie amerykańskich. PrzewaŜają nastroje niedźwiedzie, zaś inwestorzy biernie
Informacja po posiedzeniu Gabinetu Cieni RPP – lipiec 2007
4
oczekują na dalszy rozwój wypadków. Rynki zachodnie znalazły się w strefie korekt bądź
konsolidacji, na co największy wpływ mają informacje gospodarcze napływające ze Stanów
Zjednoczonych. Trwające obecnie spadki na giełdach w Chinach, wbrew wcześniejszym
obawom, nie wywierają na razie większego wpływu na resztę świata.
Dynamika wzrostu akcji kredytowej zarówno dla przedsiębiorstw, jak i gospodarstw
domowych, utrzymuje się na stałym poziomie. Sytuację na rynkach finansowych moŜna
uznać za stabilną i niewytwarzającą zauwaŜalnej presji inflacyjnej.
Czeski bank centralny pozostawił stopy procentowe na niezmienionym poziomie
pomimo korekty w górę zarówno prognozy inflacji, jak i wzrostu PKB. Gospodarka czeska
boryka się obecnie z nieustającym wzrostem płac oraz słabnącą walutą. Na Słowacji bank
centralny pracuje nad planem przyjęcia euro – zmiana waluty ma zostać przeprowadzona do
końca 2009 roku. Węgierski bank centralny ponownie pozostawił stopy procentowe na
niezmienionym poziomie, zaś widmo rosnącej inflacji znacznie osłabło pomimo wciąŜ
wysokiego wzrostu płac.
Prognozy wzrostu inflacji oraz bezrobocia w Stanach Zjednoczonych zostały
podwyŜszone, zaś prognoza tempa wzrostu PKB – obniŜona do 3% na koniec 2007 roku, co
odzwierciedla pogarszającą się koniunkturę gospodarczą. Największym zagroŜeniem dla
inflacji jest zwiększająca się wartość kredytów zagroŜonych (hipotecznych udzielonych
podmiotom o niskiej zdolności kredytowej). Spadają równieŜ zapasy ropy naftowej, co odbija
się na rynkach giełdowych. Choć waluta amerykańska nieprzerwanie traci na wartości3, to
ujemny bilans handlowy pozostaje na niezmienionym poziomie.
Ponadto, godne odnotowania jest przyspieszenie tempa inflacji w Chinach i Rosji oraz
szereg wydarzeń mających wpływ na wzrost prawdopodobieństwa zwyŜki cen ropy naftowej
w niedalekiej przyszłości. Polska, jako importer tego surowca, naraŜona jest więc na ryzyko
przyspieszonego wzrostu cen w wyniku narastania inflacji kosztowej.
Po zapoznaniu się ze stanem gospodarki oraz w wyniku przeprowadzonej dyskusji,
Gabinet Cieni Rady Polityki PienięŜnej podjął decyzję o pozostawieniu stóp procentowych
na niezmienionym poziomie.
Ze względu na podwyŜkę stóp dokonaną przez Radę Polityki PienięŜnej po ostatnim
posiedzeniu GC RPP, Gabinet Cieni uznał, Ŝe decyzja o dalszym zacieśnianiu polityki
pienięŜnej moŜe zostać odłoŜona w czasie na nadchodzące miesiące. Jednocześnie Gabinet
Cieni na bieŜąco obserwuje sytuację w kluczowych sektorach gospodarki i dostrzega
potrzebę zaostrzania swej polityki w niedalekiej przyszłości, przy zachowaniu moŜliwie
wygładzonego trybu podwyŜek.
Gabinet Cieni stwierdził brak jednoznacznych silnych przesłanek, które
wskazywałyby na konieczność przyspieszenia procesu zacieśniania polityki monetarnej.
Inflacja, choć wciąŜ rosnąca, ukształtowała się na poziomie niŜszym od oczekiwanego, zaś
mocny złoty (a więc relatywnie tani import) pozwoli w opinii Gabinetu na odciąŜenie
rodzimych producentów i ograniczenie dynamiki wzrostu cen poprzez zwiększoną
konkurencję w niektórych sektorach gospodarki. Lipcowa projekcja inflacji NBP będzie
jednym z waŜniejszych źródeł danych w kontekście przyszłych posunięć Gabinetu Cieni.
Silna dynamika inwestycji odczuwana w ostatnich kwartałach zacznie powoli
przekładać się na wzrost wydajności w gospodarce, co zmniejszy presję inflacyjną. Rosnąca
stopa oszczędności przełoŜy się zaś z czasem na dalszy wzrost inwestycji, przy przyjęciu
załoŜenia o utrzymaniu się zrównowaŜonej sytuacji na Giełdzie Papierów Wartościowych
w Warszawie, co wydaje się uzasadnione, oraz stabilizacji popytu. Otwarcie rynku pracy na
3
W stosunku do euro.
Informacja po posiedzeniu Gabinetu Cieni RPP – lipiec 2007
5
obywateli państw Europy Wschodniej oraz stopniowy powrót z emigracji zarobkowej wielu
Polaków pozwoli uzupełnić niedobory siły roboczej.
Świadomość konieczności dalszego zaostrzania polityki pienięŜnej wynika
w pierwszej kolejności z faktu rosnącej presji ze strony pracowników na wzrost
wynagrodzeń, który coraz wyraźniej przewyŜsza wzrost wydajności pracy. Negatywne
tendencje rysują się nie tylko w sektorze prywatnym, ale takŜe publicznym, który zdaje się
nie wykorzystywać korzystnej sytuacji budŜetowej dla przeprowadzenia niezbędnych reform.
Wysokie tempo wzrostu gospodarczego (bliskie lub przekraczające tempo potencjalne) to
kolejna silna przesłanka za kontynuacją cyklu podwyŜek w przyszłości. Spodziewane
i moŜliwe szoki egzogeniczne, jak wzrost cen surowców oraz rosnące tempo inflacji wśród
partnerów handlowych Polski, wpisują się w szereg czynników, które znajdują się w centrum
uwagi Gabinetu Cieni.
Opieka naukowa
Dr Cezary Wójcik
[email protected]
adiunkt w SGH i PAN, a od maja 2007 r. Dyrektor Biura ds. Integracji ze Strefą Euro w NBP. Ukończył SGH oraz
Wydział Prawa UW. Absolwent Advanced Studies Program in International Economic Policy Research
w Kilońskim Instytucie Gospodarki Światowej i International Faculty Development Program w IESE Business
School. Autor kilkudziesięciu publikacji naukowych z zakresu polityki monetarnej i kursowej. W 2004 r. powołany
w skład Rady Makroekonomicznej przy Ministrze Finansów, w latach 2005-2006 Radca Ministra Finansów.
W przeszłości pracował w Europejskim Banku Centralnym (2003-2004), Narodowym Banku Austrii i Wiedeńskim
Instytucie Międzynarodowych Studiów Porównawczych (2000-2002). Stypendysta Fulbrighta, Komisji
Europejskiej, Tygodnika „Polityka”, Fundacji na Rzecz Nauki Polskiej, Ministra Nauki i Szkolnictwa WyŜszego.
Opiekun naukowy SKN FM oraz inicjator GC RPP. Włada językiem angielskim, niemieckim i hiszpańskim.
Skład Gabinetu Cieni Rady Polityki PienięŜnej
Przewodniczący GC RPP
Michał Konopczak
[email protected]
student IV roku SGH (Finanse i Rachunkowość, specjalność: Bankowość inwestycyjna) oraz II roku Wydziału
Historycznego UW (Historia), nagrodzony Stypendium Prezesa Rady Ministrów. Interesuje się inŜynierią
finansową, rynkami finansowymi i historią myśli ekonomicznej. Biegle włada językiem angielskim i niemieckim;
uczy się języka rosyjskiego i łaciny. Ukończył praktyki w Banku Przemysłowo-Handlowym (2004), Kredyt Banku
(2004), Centrali Banku Pekao SA (2005) oraz BNP Paribas (2006). Zdobywca II miejsca w ogólnopolskim
Konkursie Wiedzy Ekonomicznej „Wiggor” w roku 2007 w dziedzinie rynków kapitałowych. Przewodniczący SKN
FM od jego załoŜenia do dziś. Redaktor SPES, autor publikowanych tamŜe artykułów i prac. Kieruje pracą GC
RPP od czerwca 2007.
Sektor finansów publicznych
Aleksandra Krajewska
[email protected]
studentka II roku SGH (Finanse i Bankowość). Jej zainteresowania naukowe obejmują politykę
makroekonomiczną, badania konkurencyjności gospodarek oraz funkcjonowanie Unii Europejskiej. Laureatka
programu Krajowego Funduszu na Rzecz Dzieci. Biegle posługuje się językiem angielskim i niemieckim, uczy
się francuskiego i hiszpańskiego. Członek SKN Organizacji Międzynarodowych. W SKN FM działa w sekcji
„Nowoczesne Państwo”.
Piotr Szczepański
[email protected]
student III roku SGH (Ekonomia). Interesuje się makroekonomią i wpływem ideologii na politykę gospodarczą.
Zawodowo zajmuje się tworzeniem stron internetowych, a wolne chwile spędza słuchając muzyki jazzowej.
Sprawnie posługuje się językiem angielskim i rosyjskim.
Informacja po posiedzeniu Gabinetu Cieni RPP – lipiec 2007
6
Sektor realny
Joanna Jarosz
[email protected]
studentka III roku SGH (Finanse i Bankowość). Jej naukowe zainteresowania obejmują międzynarodowe rynki
finansowe oraz bankowość inwestycyjną. Włada bardzo dobrze językiem angielskim i dobrze francuskim. Odbyła
praktyki w ING Bank Śląski w Wydziale Operacji Rynków Finansowych. Jest członkiem SKN FM od października
2006 r.
Tymon Słoczyński
[email protected]
student II roku SGH (Ekonomia) i I roku Kolegium Międzywydziałowych Indywidualnych Studiów
Humanistycznych UW (Socjologia). Interesuje się polityką gospodarczą, teorią makroekonomii, socjologią
ekonomiczną i ilościowym modelowaniem zjawisk społeczno-ekonomicznych. Laureat programu Goldman Sachs
Global Leaders. Przedstawiciel studentów w Radzie Naukowej Kolegium Analiz Ekonomicznych SGH. Członek
Stowarzyszenia Collegium Invisibile i SKN FM (od 2007 r.).
Sektor zagraniczny
Kamil Kryński
[email protected]
student III roku SGH (Finanse i Bankowość). Interesuje się bankowością inwestycyjną, analizą fundamentalną
oraz badaniem konkurencyjności Polski na tle państw Europy Środkowej. Współautor raportu „Gospodarka
Polski; prognozy i opinie” wydanego przez INE PAN. Włada biegle językiem angielskim i dobrze niemieckim.
Jest członkiem zarządu SKN FM od marca 2007 r. Kieruje sekcją „Nowoczesne Państwo”. Autor tekstów
ekonomicznych w SPES. Obecnie odbywa praktykę w Gazecie Giełdy „Parkiet” na stanowisku analityka.
Łukasz Mickiewicz
[email protected]
student IV roku SGH (Finanse i Bankowość; specjalność: bankowość inwestycyjna), wcześniej student prawa na
Uniwersytecie Szczecińskim. Interesuje się makroekonomią i rynkami finansowymi, a w wolnym czasie sportem.
Płynnie mówi po angielsku, dobrze po francusku i niemiecku. Obecnie pracuje w firmie Open Finance
w charakterze analityka rynków finansowych.
Sektor rynków finansowych
Krzysztof Gołębiowski
[email protected]
student IV roku SGH (Metody Ilościowe w Ekonomii i Systemy Informacyjne) i absolwent Wydziału Matematyki,
Informatyki i Mechaniki UW (Informatyka). Przewodniczył Radzie Kół Naukowych SGH w roku 2006. Interesuje
się rynkami finansowymi, optymalizacją i informatycznym wspomaganiem zarządzania. Zna język angielski
i niemiecki. Jest członkiem-załoŜycielem SKN FM, od początku w jego Zarządzie.
Bartosz Strojek
[email protected]
student V roku SGH (Finanse i Bankowość; specjalność: bankowość inwestycyjna, temat pracy magisterskiej:
„Perspektywy rozwoju funduszy parasolowych w Polsce”). Zainteresowania: inwestycje, rynki kapitałowe, rynek
walutowy. Absolwent klasy z maturą międzynarodową. Biegle zna język angielski i francuski. Członek SKN FM
od listopada 2006, udział w sekcji Rynki Finansowe. Uczestnik projektu „Prognozy dla gospodarki polskiej”.
Sektor monetarny
Karolina Filipek
[email protected]
studentka IV roku SGH (Metody Ilościowe w Ekonomii i Systemy Informacyjne oraz Ekonomia) i II roku Wydziału
Filozofii i Socjologii UW (Socjologia). Interesuje się ilościowym modelowaniem zjawisk społecznych,
w szczególności ekonometrią, teorią gier i badaniami rynku. Biegle posługuje się językiem angielskim i
niemieckim. Jest członkiem-załoŜycielem SKN FM, od października 2006 r. w jego Zarządzie. Opiekuje się
sekcją analiz i prognoz ekonomicznych oraz publikuje artykuły w SPES.
Tomasz Wałkuski
[email protected]
student IV roku SGH (Finanse i Bankowość; specjalność: międzynarodowe rynki finansowe). Interesuje się
zagadnieniami z zakresu polityki gospodarczej oraz rynkami finansowymi. Biegle posługuje się językiem
angielskim, dobrze zna niemiecki. Jest członkiem SKN FM od grudnia 2006. Obecnie odbywa praktykę w firmie
Ernst&Young.