spis treści

SPIS TREĝCI
ROZDZIAà I. AMORTYZACJA .............................................................................................................. 39
A. CHARAKTERYSTYKA OGÓLNA..................................................................................................... 39
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
26.
27.
28.
29.
30.
31.
32.
33.
ĝrodki trwaáe i wartoĞci niematerialne a koszty uzyskania przychodu ................................................. 39
Obowiązek dokonywania odpisów amortyzacyjnych ........................................................................... 40
Odpisy amortyzacyjne kosztem uzyskania przychodów....................................................................... 40
Ograniczenie zaliczania w koszty odpisów amortyzacyjnych .............................................................. 40
Amortyzacja realizuje zasadĊ wspóámiernoĞci kosztów i przychodów................................................. 42
ZáóĪ kruszywa nie amortyzujemy ......................................................................................................... 42
ĝrodek trwaáy u kontrahenta ................................................................................................................. 42
Wydatki sfinansowane dotacją ............................................................................................................. 43
CzĊĞciowe dofinansowanie do zakupu ................................................................................................. 44
Sukcesja a Ğrodki trwaáe nabyte z dotacji ............................................................................................. 44
Otrzymanie dotacji a korekta amortyzacji ............................................................................................ 45
Odpisy amortyzacyjne od Ğrodków trwaáych nabytych nieodpáatnie .................................................... 45
Odpisy amortyzacyjne a odszkodowanie .............................................................................................. 46
Przewáaszczenie a amortyzacja............................................................................................................. 46
Ewidencja Ğrodków trwaáych oraz wartoĞci niematerialnych i prawnych............................................. 47
Zaniechanie wprowadzenia Ğrodków trwaáych do ewidencji ................................................................ 48
PóĨniejsze wprowadzenie Ğrodków trwaáych do ewidencji .................................................................. 48
Wadliwe wprowadzenie do ewidencji .................................................................................................. 49
ĝrodki trwaáe ujawnione w trakcie roku ............................................................................................... 49
Majątek uĪywany krócej niĪ rok........................................................................................................... 50
Darowizna a korekta odpisów............................................................................................................... 51
Przekazanie na cele osobiste – korekta kosztów................................................................................... 51
Przekroczenie rocznego okresu uĪywania skáadnika majątku – skutki ................................................. 51
Odpisy amortyzacyjne – rewolucja dotycząca zapáaty.......................................................................... 52
Brak zapáaty uniemoĪliwia podatkową amortyzacjĊ............................................................................. 53
Odpisy amortyzacyjne dotyczące lat wczeĞniejszych ........................................................................... 54
Potrącenie jest zapáatą........................................................................................................................... 55
Weksel jako zapáata .............................................................................................................................. 55
Przeksztaácenie zobowiązania na poĪyczkĊ nie jest zapáatą.................................................................. 56
„Mniejszy” podatnik – wiĊksza ochrona............................................................................................... 57
Moment zmniejszenia i zwiĊkszenia kosztów wynikających z odpisów amortyzacyjnych .................. 57
Korekta kosztów w przypadku wykazywania straty ............................................................................. 58
Korekta kosztów przy Ğrodkach trwaáych oraz wartoĞciach niematerialnych i prawnych – regulacja
szczególna............................................................................................................................................. 59
34. NowoĞci w przepisach dotyczących amortyzacji w 2015 r................................................................... 60
B. METODY AMORTYZACJI ................................................................................................................. 61
35. Zasady i metody amortyzacji Ğrodków trwaáych................................................................................... 61
36. Wybór metody prowadzenia amortyzacji ............................................................................................. 61
6
37.
38.
39.
40.
41.
42.
43.
44.
45.
46.
47.
48.
49.
50.
51.
52.
53.
54.
55.
56.
57.
58.
59.
60.
61.
62.
63.
64.
65.
66.
67.
68.
69.
70.
71.
72.
73.
74.
75.
76.
77.
78.
79.
80.
81.
82.
83.
84.
85.
BáĊdnie wpisana stawka........................................................................................................................ 62
CzĊstotliwoĞü dokonywania odpisów amortyzacyjnych ....................................................................... 62
DáuĪszy rok podatkowy ........................................................................................................................ 63
Odpisy od nieruchomoĞci wykorzystywanej w czĊĞci .......................................................................... 63
ĝrodki trwaáe wykorzystywane tylko w trakcie sezonu ........................................................................ 64
Metoda liniowa ..................................................................................................................................... 64
Stawki wáaĞciwe do prowadzenia amortyzacji liniowej........................................................................ 65
PodwyĪszenie stawek przy amortyzacji liniowej.................................................................................. 65
Warunki záe i pogorszone ..................................................................................................................... 66
Maszyny uĪywane bardziej intensywnie............................................................................................... 67
Intensywnie wykorzystywany samochód osobowy .............................................................................. 68
Maszyny poddane szybkiemu postĊpowi technicznemu....................................................................... 68
Kontynuacja przyjĊtej przez poprzednika prawnego metody amortyzacji............................................ 69
Przeksztaácenie spóáki kapitaáowej w spóákĊ osobową ......................................................................... 69
Gdy nieruchomoĞü zostaáa juĪ caákowicie zamortyzowana .................................................................. 70
Zmiana metody amortyzacji ................................................................................................................. 70
„Ulepszenie” a zmiana metody amortyzacji ......................................................................................... 71
MoĪliwoĞü zmiany stawek amortyzacyjnych........................................................................................ 71
Zmiana stawki amortyzacyjnej – suwerenna decyzja podatnika........................................................... 72
Zmiana stawki amortyzacyjnej – brak ograniczeĔ ................................................................................ 73
MoĪliwoĞci podwyĪszenia stawek amortyzacyjnych uprzednio obniĪonych........................................ 74
Amortyzacja – stawki indywidualne..................................................................................................... 74
Co potwierdza fakt, iĪ nabyty Ğrodek transportu byá uĪywany?............................................................ 76
UĪywane Ğrodki trwaáe ......................................................................................................................... 77
Indywidualna stawka amortyzacyjna od nieruchomoĞci....................................................................... 77
Lokal przeksztaácony w odrĊbną wáasnoĞü a stawka indywidualna...................................................... 78
Indywidualne stawki amortyzacyjne uĪywanych Ğrodków trwaáych .................................................... 78
Wycena rzeczoznawcy a stosowanie indywidualnej stawki ................................................................. 79
Prywatny samochód a stawka indywidualna......................................................................................... 80
Nabycie samochodu demonstracyjnego a stawka indywidualna........................................................... 80
Indywidualna stawka amortyzacji przy Ğrodkach trwaáych otrzymanych jako darowizna.................... 80
Przekwalifikowanie po upáywie jednego roku uĪytkowania skáadnika majątku a stawka indywidualna ................................................................................................................................................... 81
Wiek budynku a stawka amortyzacji .................................................................................................... 82
Modernizacja Ğrodka trwaáego, amortyzowanego wedáug stawki indywidualnej ................................. 83
Ulepszenie nieruchomoĞci .................................................................................................................... 84
Prace w otoczeniu budynku .................................................................................................................. 85
Indywidualna stawka amortyzacji dla spóádzielczego prawa do lokalu uĪytkowego............................ 86
Budynek na obcym gruncie – brak stawki indywidualnej..................................................................... 86
Stawka amortyzacyjna dla tablic reklamowych .................................................................................... 87
Amortyzacja przy zastosowaniu metody degresywnej ......................................................................... 87
Samochody bez homologacji a stawka degresywna.............................................................................. 89
UĪywana elektrownia wiatrowa............................................................................................................ 89
Ponowna amortyzacja samochodu ........................................................................................................ 90
Przeniesienie wáasnoĞci – ponowna amortyzacja samochodu............................................................... 90
Czy maáĪeĔstwo moĪe „dwukrotnie” zamortyzowaü wspólnie kupiony samochód?............................ 91
Amortyzacja samochodu osobowego uĪywanego w czĊĞci na potrzeby prywatne .............................. 92
Gdy wartoĞü początkowa samochodu przekracza równowartoĞü 20.000 euro...................................... 93
Jednorazowa amortyzacja samochodu .................................................................................................. 93
Warunki amortyzacji jednorazowej musi speániaü wspólnik ................................................................ 94
7
C. ĝRODKI TRWAàE............................................................................................................................... 95
86.
87.
88.
89.
90.
91.
92.
93.
94.
95.
96.
97.
98.
99.
100.
101.
102.
103.
104.
105.
106.
107.
108.
109.
110.
111.
112.
113.
114.
115.
116.
117.
118.
119.
120.
121.
122.
123.
ĝrodek trwaáy – definicja.................................................................................................................... 95
Klasyfikacja Ğrodków trwaáych .......................................................................................................... 96
Amortyzacja kradzionego samochodu................................................................................................ 97
Wyrejestrowane automatów do gry .................................................................................................... 97
Twarde dyski jako Ğrodki trwaáe......................................................................................................... 98
Fakt rejestracji pojazdów samochodowych za granicą nie ma znaczenia dla dokonywania odpisów
amortyzacyjnych................................................................................................................................. 99
Elementy pomieszczeĔ budynku ........................................................................................................ 99
GaraĪ jako Ğrodek trwaáy .................................................................................................................. 100
Wniesienie przez wspólników do spóáki prawa nieodpáatnego uĪytkowania nieruchomoĞci ........... 100
Wydatek na drogĊ publiczną ............................................................................................................ 101
Aport przeznaczony na pokrycie kapitaáu zapasowego .................................................................... 101
Gdy nabyty skáadnik nie jest kompletny........................................................................................... 101
Brak homologacji ............................................................................................................................. 102
Budynek przeznaczony do remontu a amortyzacja........................................................................... 102
Remont dostosowujący skáadnik majątku ......................................................................................... 103
Spáacenie nakáadów dzierĪawcy na budynek .................................................................................... 103
Nowa funkcja budynku ..................................................................................................................... 104
Remontowany lokal winien byü wykorzystywany w dziaáalnoĞci .................................................... 104
Brak dopuszczenia budynku do uĪytkowania ................................................................................... 105
Pozwolenie na uĪytkowanie tylko czĊĞci budynku ........................................................................... 105
Kiedy rozpocząü amortyzacjĊ zapasowego Ğrodka trwaáego?........................................................... 106
Inwestycje w obcych Ğrodkach trwaáych........................................................................................... 107
Do czasu nabycia spadku – inwestycja w obcym Ğrodku trwaáym.................................................... 107
Budynek wybudowany na cudzym gruncie to nie „inwestycje w obcych Ğrodkach trwaáych” ......... 108
Koszty sprzedaĪy inwestycji w obcym Ğrodku trwaáym.................................................................... 109
Inwestycja w wyposaĪenie dzierĪawionego Ğrodka trwaáego............................................................ 109
Wydatki na „odkupienie” prac adaptacyjnych dokonanych w obcym Ğrodku trwaáym .................... 110
Koszty poniesione na dziaáania przygotowawcze w celu nabycia nieruchomoĞci ............................ 110
Wydatki na zagospodarowanie terenów zielonych ........................................................................... 111
Wydatki na utrzymanie terenów zielonych sąsiada........................................................................... 111
Wydatki z tytuáu opáat przyáączeniowych ......................................................................................... 112
ĝrodki trwaáe niepodlegające amortyzacji ........................................................................................ 112
Samochód wpisany do rejestru pojazdów zabytkowych ................................................................... 113
Amortyzacja sprzĊtu oddanego w dzierĪawĊ .................................................................................... 114
Ustawodawca nie uzaleĪniá wysokoĞci odpisów od stopnia wykorzystania Ğrodka trwaáego ........... 114
Czasowe nieuĪywanie Ğrodków trwaáych.......................................................................................... 115
Inwestycje w obcym Ğrodku trwaáym czasowo wyáączone z uĪywania ............................................ 115
Nieodpáatne Ğrodka uĪywanie przez podmiot, który prowadzi dziaáalnoĞü dobroczynną ................. 116
D. WARTOĝCI NIEMATERIALNE I PRAWNE................................................................................... 117
124.
125.
126.
127.
128.
129.
130.
131.
WartoĞci niematerialne i prawne....................................................................................................... 117
Majątkowe prawo autorskie .............................................................................................................. 118
Zakup systemu informacji prawnej ................................................................................................... 119
Gdy licencja nie przekracza 1 roku ................................................................................................... 120
Koszty umów franczyzowych ........................................................................................................... 120
Nazwa firmy oraz jej logo................................................................................................................. 121
Cesja umów handlowych .................................................................................................................. 122
Niezarejestrowane znaki towarowe................................................................................................... 123
8
132.
133.
134.
135.
136.
137.
138.
139.
140.
141.
142.
143.
144.
Wspólnotowy znak towarowy........................................................................................................... 124
Cechy „know-how” ........................................................................................................................... 124
„Rejestr aktywnych klientów” stanowi know-how ........................................................................... 125
Prawo do korzystania z technologii wartoĞcią niematerialną i prawną ............................................. 126
Koszty prac badawczo-rozwojowych................................................................................................ 127
PoĞrednie nabycie „prac rozwojowych”............................................................................................ 128
Koszty prac badawczo-rozwojowych poniesione przez przejĊte spóáki............................................ 128
Zakup „prawa wyáącznoĞci sprzedaĪy”............................................................................................. 129
WartoĞü niematerialna wypracowana przez pracowników................................................................ 129
Ulepszenie (aktualizacja) programu komputerowego ....................................................................... 130
Nowa wersja oprogramowania.......................................................................................................... 130
Modernizacja i wykonanie strony internetowej ................................................................................ 131
Serwis internetowy............................................................................................................................ 132
E. WARTOĝû POCZĄTKOWA ............................................................................................................. 132
145.
146.
147.
148.
149.
150.
151.
152.
153.
154.
155.
156.
157.
158.
159.
160.
161.
162.
163.
164.
165.
166.
167.
168.
169.
170.
171.
172.
173.
174.
175.
176.
177.
178.
179.
WartoĞü początkowa ......................................................................................................................... 132
Lipne faktury a wartoĞü początkowa................................................................................................. 135
WartoĞü początkowa inwestycji w obcych Ğrodkach trwaáych.......................................................... 135
TrudnoĞci w ustaleniu wartoĞci początkowej.................................................................................... 135
Wycena dokonana przez podatnika................................................................................................... 136
Zmiana przeznaczenia budynku a wycena biegáego.......................................................................... 136
Brak dokumentów a wycena biegáego .............................................................................................. 137
Nieuregulowana páatnoĞü nie wpáywa na wartoĞü początkową......................................................... 137
Podziaá kosztów ................................................................................................................................ 138
WartoĞü początkowa uĪywanego prywatnie samochodu .................................................................. 139
Cena nabycia..................................................................................................................................... 139
WartoĞü początkowa budynku – z dnia nabycia................................................................................ 140
Spáacona wierzytelnoĞü hipoteczna a wartoĞü początkowa............................................................... 140
WartoĞü początkowa nieruchomoĞci nabytej w drodze umowy o doĪywocie................................... 141
WartoĞü początkowa Ğrodka trwaáego nabytego na przetargu........................................................... 142
WartoĞü gruntów nieujĊtych dotychczas w ewidencji....................................................................... 142
Wydatki związane z zakupem gruntu................................................................................................ 142
Opáaty ponoszone przy rejestracji samochodu .................................................................................. 143
WartoĞü początkowa a wartoĞü wykupu przedmiotu leasingu .......................................................... 144
Koszty przygotowania wniosku o dotacjĊ a wartoĞü początkowa Ğrodków trwaáych........................ 145
Premia za wczeĞniejsze wykonanie budowy..................................................................................... 145
Koszty transportu .............................................................................................................................. 146
Wydatki związane z wyburzeniem budynków .................................................................................. 146
Prace porządkowe a wartoĞü początkowa ......................................................................................... 147
Odsetki od kredytów i poĪyczek ....................................................................................................... 148
Odsetki spáacone przed wprowadzeniem Ğrodka trwaáego do ewidencji........................................... 148
Odsetki od kredytu zaciągniĊtego na zakup gruntu........................................................................... 149
Rabat a wartoĞü początkowa Ğrodka trwaáego................................................................................... 149
„Cienka kapitalizacja” a wartoĞü początkowa Ğrodka trwaáego ........................................................ 150
Maszyny zakupione zagranicą – obliczenie wartoĞci początkowej................................................... 150
RóĪnice kursowe a wartoĞü początkowa ........................................................................................... 151
WartoĞü początkowa programu komputerowego .............................................................................. 153
WartoĞü początkowa nabytej licencji................................................................................................ 154
Podatek naleĪny od importu usáug bĊdący jednoczeĞnie podatkiem naliczonym.............................. 154
WartoĞü początkowa znaku towarowego .......................................................................................... 155
9
180.
181.
182.
183.
184.
185.
186.
187.
188.
189.
190.
191.
192.
193.
194.
195.
196.
197.
198.
199.
200.
201.
202.
203.
204.
205.
206.
207.
208.
209.
210.
211.
212.
213.
214.
215.
216.
217.
218.
219.
220.
221.
222.
223.
224.
225.
226.
227.
228.
WartoĞü znaku towarowego nabytego przed jego rejestracją............................................................ 156
Darowizna znaku towarowego a jego wartoĞü początkowa .............................................................. 156
WartoĞü początkowa firmy ............................................................................................................... 157
WartoĞü początkowa spóádzielczego wáasnoĞciowego prawa do lokalu mieszkalnego .................... 157
DziaáalnoĞü gospodarcza w mieszkaniu ............................................................................................ 158
Wydatki poniesione na adaptacjĊ powiĊkszą wartoĞü początkową ................................................... 159
Koszty wdroĪenia systemu komputerowego..................................................................................... 159
Koszty wytworzenia.......................................................................................................................... 160
Prowadzenie budowy systemem gospodarczym a ustalenie wartoĞci początkowej .......................... 161
Brak rachunków przy prowadzeniu budowy..................................................................................... 162
Wydatki ponoszone w związku z prowadzoną inwestycją................................................................ 163
Koszty usáug doradczych i prawnych................................................................................................ 163
Wydatki poniesione na studium wykonalnoĞci ................................................................................. 164
Wydatek związany z wykonaniem projektów................................................................................... 164
Koszty amortyzacji maszyn wykorzystywanych przy budowie Ğrodków trwaáych........................... 165
Koszty poniesione w trakcie rozruchu technologicznego a wartoĞü początkowa.............................. 165
Koszty promocji a wartoĞü początkowa............................................................................................ 166
Ustalenie wartoĞci początkowej wytworzonego przez podatnika Ğrodka trwaáego a odsetki bankowe 166
Wykorzystane elementy likwidowanego Ğrodka trwaáego ................................................................ 167
WartoĞü początkową Ğrodków trwaáych nabytych w nieodpáatny sposób......................................... 167
WartoĞü początkowa Ğrodków trwaáych oraz wartoĞci niematerialnych i prawnych – wkáad niepieniĊĪny (aport) do spóáki niebĊdącej osobą prawną............................................................................ 168
WartoĞü początkowa wynalazku wniesionego aportem .................................................................... 169
PCC winien stanowiü element wartoĞci początkowej ....................................................................... 169
Koszty aktu notarialnego powiĊkszają wartoĞü początkową............................................................. 170
WartoĞü początkowa dla Ğrodków trwaáych otrzymanych w związku z likwidacją osoby prawnej.... 170
WartoĞü początkowa budynku nabytego w wyniku podziaáu majątku pozostaáego po likwidacji
spóáki osobowej ................................................................................................................................ 171
Wycena dokonana przez podatnika................................................................................................... 172
Ulepszenie a wycena wartoĞci początkowej...................................................................................... 172
WartoĞü firmy ................................................................................................................................... 173
Aport w postaci przedsiĊbiorstwa – kontynuacja amortyzacji .......................................................... 173
Ulepszenie wartoĞci niematerialnych i prawnych ............................................................................. 174
Rozbudowa uĪywanego oprogramowania......................................................................................... 174
WartoĞü początkowa w przypadku ulepszenia Ğrodka trwaáego........................................................ 175
Przesáanki niezbĊdne do uznania danych czynnoĞci za ulepszenie ................................................... 176
„Ulepszenie” spóádzielczego wáasnoĞciowego prawa do lokalu mieszkalnego ................................ 176
Odpisy amortyzacyjne po ulepszeniu Ğrodka trwaáego ..................................................................... 177
Ulepszenie czy remont Ğrodka trwaáego............................................................................................ 178
Przebudowa, rozbudowa, modernizacja............................................................................................ 179
Wydatki na ulepszenie ...................................................................................................................... 179
Kwalifikacja wydatków – postĊpowanie dowodowe ........................................................................ 181
Modernizacja Ğrodka trwaáego a wartoĞü początkowa ...................................................................... 181
Modernizacja Ğrodka trwaáego nieprzyjĊtego do uĪywania............................................................... 182
Wydatki na remont – naleĪy braü pod uwagĊ postĊp techniczny ...................................................... 183
Nie kaĪda wymiana zuĪytych elementów jest ulepszeniem .............................................................. 183
Przystosowanie budynku mieszkalnego do dziaáalnoĞci gospodarczej ............................................. 184
Remont a adaptacja obcego Ğrodka trwaáego .................................................................................... 185
Wydatki na wymianĊ okien mają charakter odtworzeniowy............................................................. 186
Remont pokrycia dachowego............................................................................................................ 187
PrzeáoĪenie instalacji kanalizacyjnej – remontem............................................................................. 187
10
229.
230.
231.
232.
233.
234.
235.
236.
237.
238.
239.
240.
241.
242.
243.
244.
245.
246.
247.
248.
249.
250.
251.
252.
253.
254.
255.
256.
257.
258.
WykoĔczenie budynku to nie remont................................................................................................ 188
Wymiana rodzaju ogrzewania – ulepszenie czy remont?.................................................................. 189
Ocieplenie budynku .......................................................................................................................... 190
Ogrodzenie budynku......................................................................................................................... 190
Ulepszenie zamortyzowanego Ğrodka trwaáego ................................................................................ 191
Koszty związane z przeniesieniem Ğrodka trwaáego ......................................................................... 191
Odáączenie i przyáączenie czĊĞci skáadowych a wartoĞü początkowa Ğrodka trwaáego..................... 192
Poáączenie dotychczas odrĊbnych Ğrodków trwaáych ....................................................................... 193
Odáączenie i likwidacja czĊĞci peryferyjnej Ğrodka trwaáego............................................................ 193
Zakup klimatyzacji do samochodu.................................................................................................... 194
Plandeka – czĊĞü skáadowa ............................................................................................................... 194
Drukarka komputerowa w Ğwietle przepisów o Ğrodkach trwaáych .................................................. 196
Drukarka wspóápracująca z róĪnymi komputerami........................................................................... 197
Dokupienie urządzeĔ peryferyjnych do Ğrodka trwaáego zamortyzowanego jednorazowo............... 197
Komputery pracujące w sieci ............................................................................................................ 198
Sieü komputerowa – ulepszenie czy odrĊbny Ğrodek trwaáy? ........................................................... 198
ĝrodek trwaáy bĊdący wspóáwáasnoĞcią podatnika ........................................................................... 199
WartoĞü początkowa skáadnika majątku nabytego jako wspóáwáasnoĞü ........................................... 199
Odpisy amortyzacyjne od wartoĞci ustalonej proporcjonalnie do udziaáu we wáasnoĞci .................. 200
Zniesienie wspóáwáasnoĞci Ğrodków trwaáych a amortyzacja ........................................................... 200
WartoĞü początkową wyodrĊbnionych lokali.................................................................................... 201
Zmiana spóádzielczego wáasnoĞciowego prawa do lokalu w prawo wáasnoĞci ................................. 201
Korekta wartoĞci początkowej .......................................................................................................... 201
Korekta wartoĞci początkowej – moment ujĊcia............................................................................... 202
Zmiana wartoĞci początkowej na skutek zapáaty spornej czĊĞci wynagrodzenia .............................. 203
Korekta podatku od czynnoĞci cywilnoprawnych przy sprzedaĪy gruntów a wartoĞü początkowa
gruntu................................................................................................................................................ 203
Roczna korekta VAT a wartoĞü początkowa Ğrodka trwaáego .......................................................... 204
WartoĞü początkowa przy komercjalizowanej wáasnoĞci intelektualnej ........................................... 205
WartoĞü początkowa przy komercjalizowanej wáasnoĞci intelektualnej ........................................... 206
WartoĞü skáadników majątku przy spóáce i spóádzielni europejskiej ................................................ 207
ROZDZIAà II. CHARAKTERYSTYKA OGÓLNA KOSZTÓW UZYSKANIA PRZYCHODÓW ..... 209
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
PojĊcie „koszty uzyskania przychodów” ............................................................................................ 209
Definicja kosztów uzyskania przychodów – sprzed dnia 1 stycznia 2007 r. i obecnie ....................... 209
Wydatki nieuznawane za koszty uzyskania przychodów.................................................................... 210
PoĞrednictwo w sprzedaĪy towarów handlowych............................................................................... 211
Zarządzanie nieruchomoĞcią a wydatki z nią związane ...................................................................... 211
KoĔ jaki jest, kaĪdy widzi................................................................................................................... 212
Przekazanie koni z wáasnej hodowli ................................................................................................... 213
Koszty uzyskania przychodów jako kategoria ekonomiczna i bilansowa........................................... 214
Koszty uzyskania przychodów w szczególnych przypadkach ............................................................ 214
Dochody zwolnione od podatku a koszty uzyskania przychodów ...................................................... 216
RóĪnica miĊdzy otrzymaną dotacją celową a poniesionymi kosztami ..................................................... 216
Otrzymane odszkodowanie – korekta kosztów................................................................................... 217
Darowizna – korekta kosztów............................................................................................................. 218
Nakáady na drogi to nie darowizna ..................................................................................................... 219
Koszty ze wspólnego przedsiĊwziĊcia ................................................................................................ 220
Spóáka osobowa – koszty takie jak przychody.................................................................................... 220
Koszty a ministerialne piĞmiennictwo ................................................................................................ 221
11
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
26.
27.
28.
29.
30.
31.
32.
33.
34.
35.
36.
37.
38.
39.
40.
41.
42.
43.
44.
45.
46.
47.
48.
49.
50.
51.
52.
53.
54.
55.
56.
57.
58.
59.
60.
61.
62.
63.
64.
65.
66.
67.
68.
Związek kosztów z przychodami w wyrokach NSA........................................................................... 222
CiĊĪar wykazania związku poniesionych wydatków z osiągniĊtymi przychodami ............................ 223
Nie ma znaczenia wysokoĞü przychodów........................................................................................... 224
Wydatek nieskutkujący uzyskaniem przychodu ................................................................................. 224
Organy podatkowe mogą dokonywaü oceny celowoĞci wydatków .................................................... 225
O racjonalnoĞci wydatku decyduje podatnik ...................................................................................... 226
Usáugi firmy doradczej a związek z przychodami .............................................................................. 226
Wydatki poniesione przed rejestracją dziaáalnoĞci ............................................................................. 227
Wydatki aplikanta............................................................................................................................... 227
Wydatki ponoszone przez spóákĊ w organizacji ................................................................................. 228
Wydatki na likwidacjĊ spóáki.............................................................................................................. 229
Poniesienie wydatku przez podatnika ................................................................................................. 229
Wypáaty naleĪnoĞci z kont prywatnych .............................................................................................. 230
Ulepszenia dokonane przez kontrahenta............................................................................................. 230
Zapáata przez gwaranta ....................................................................................................................... 231
Wydatki niezapáacone kosztem uzyskania przychodów ..................................................................... 231
Nieopáacone faktury – koniecznoĞü korekty kosztów......................................................................... 232
DáuĪnik nie zaliczy w koszty nieopáaconych faktur............................................................................ 233
„Uregulowanie” – zakres pojecia........................................................................................................ 234
Wystawienie faktury bez okreĞlonego terminu páatnoĞci.................................................................... 234
Duplikat faktury.................................................................................................................................. 235
Zapáata poprzez potrącenie ................................................................................................................. 235
Zatrzymana kaucja to nie brak zapáaty................................................................................................ 236
Potrącenie z tytuáu gwarancji.............................................................................................................. 237
Zapáata za pomocą weksla .................................................................................................................. 238
Zamiana zobowiązania handlowego na zobowiązanie wekslowe....................................................... 238
Zapáata naleĪnoĞci przez bank ............................................................................................................ 239
Faktoring a korekta kosztów............................................................................................................... 240
„Mniejszy” podatnik – wiĊksza ochrona............................................................................................. 240
Sukcesja a obowiązek korekty kosztów.............................................................................................. 241
Moment zmniejszenia i zwiĊkszenia kosztów .................................................................................... 241
Nie zawsze korygujemy mimo upáyniĊcia terminu............................................................................. 243
Korekta kosztów w przypadku wykazywania straty ........................................................................... 243
Inny moment rozpoznania kosztów a brak uregulowania faktury....................................................... 244
Podatnik likwidujący dziaáalnoĞü ....................................................................................................... 244
Transakcje z podmiotami zagranicznymi............................................................................................ 245
Rozliczenia miĊdzy zakáadem a centralą ............................................................................................ 246
Umorzenie zobowiązaĔ – podatnik 3 × traci....................................................................................... 246
Strony nie mogą w umowie cywilnoprawnej rozstrzygaü, kto moĪe odliczyü dany wydatek jako koszt 247
Oszustwo a koszty .............................................................................................................................. 249
Dziaáania nieuczciwego peánomocnika............................................................................................... 249
ZawyĪona wartoĞü wykonanej usáugi transportowej........................................................................... 250
Sam fakt zapáaty jako dowód poniesienia wydatku nie wystarczy...................................................... 250
Lipne faktury a wina podatnika .......................................................................................................... 251
Obowiązkiem podatnika jest przedáoĪenie dowodów wykonania usáug ............................................. 251
Brak wiarygodnoĞci wystawcy faktur................................................................................................. 252
Gdy wyjaĞnienia podatnika wykraczają poza granice zdrowego rozsądku......................................... 252
Faktury od firmy, która miaáa sądowy zakaz prowadzenia dziaáalnoĞci gospodarczej ....................... 253
Gdy sprzedawca nie ujmie dokumentu ksiĊgowego sprzedaĪy w swojej ksiĊgowoĞci ....................... 253
Gdy sprzedający nie nabyá legalnie towaru ........................................................................................ 254
Gdy kontrahent nie chce wystawiü faktury ......................................................................................... 255
12
69.
70.
71.
72.
73.
74.
75.
76.
77.
78.
79.
80.
81.
82.
83.
84.
85.
86.
87.
88.
89.
90.
91.
92.
„Puste” faktury – recydywa ................................................................................................................ 255
StarannoĞü przy zawieraniu transakcji ................................................................................................ 256
Granice starannoĞci w doborze kontranenta ....................................................................................... 256
Sáabo dokumentowane usáugi marketingowe...................................................................................... 257
Pozorni podwykonawcy...................................................................................................................... 257
Sprzeczne zeznania Ğwiadków............................................................................................................ 258
Gdy kontrahent nie nabyá sprzedawanych materiaáów........................................................................ 258
Gdy kontrahent nie ma moĪliwoĞci dokonania dostawy..................................................................... 258
Gdy zleceniobiorca nic nie wie........................................................................................................... 259
Sieü mocno wirtualna ......................................................................................................................... 259
Nierzetelne faktury = nierzetelne ksiĊgi ............................................................................................. 260
Szacowanie podstawy opodatkowania przy nierzetelnych fakturach.................................................. 260
Kwestionowanie usáug „rodzinnych” musi mieü podstawy faktyczne................................................ 261
Rozliczenia w formie gotówkowej jedynie z „podejrzanym” dostawcą ............................................. 262
Rynkowe koszty „pustych” faktur ...................................................................................................... 263
Nie wszyskie faktury muszą byü nierzetelne ...................................................................................... 263
Poniesienie kosztu – obowiązki dowodowe organu............................................................................ 264
Poniesienie kosztu – obowiązki dowodowe podatnika ....................................................................... 265
Fakt zakwestionowania faktury nie pozbawia podatnika moĪliwoĞci wykazania, Īe poniesiony wydatek jest kosztem............................................................................................................................... 265
Prywatne wyjazdy............................................................................................................................... 266
Finansowanie stypendium potencjalnego pracownika ........................................................................ 267
NastĊpstwo prawne a rozliczenie abonamentu.................................................................................... 267
Firmanctwo a koszty podatkowe ........................................................................................................ 268
Fiskus ma prawo zwiĊkszyü koszty firmy w decyzji .......................................................................... 268
ROZDZIAà III DOKUMENTOWANIE KOSZTÓW UZYSKANIA PRZYCHODÓW ........................ 269
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
Zasada dokumentowania kosztów uzyskania przychodów ................................................................. 269
Rola ustawy o rachunkowoĞci ............................................................................................................ 269
KsiĊgi rachunkowe u kantorowca ....................................................................................................... 270
Wspólne przedsiĊwziĊcie – ksiĊgowoĞü ............................................................................................. 270
Dokumentacja spáonĊáa w poĪarze...................................................................................................... 271
Obowiązek podatnika odtworzenia dokumentacji .............................................................................. 272
WadliwoĞü dowodu ksiĊgowego......................................................................................................... 272
Dokumenty obcojĊzyczne................................................................................................................... 273
Oryginaáy dokumentów zagranicą ...................................................................................................... 273
Brak faktury i rachunku ...................................................................................................................... 274
OĞwiadczenie pracownika jako dowód poniesienia wydatku ............................................................. 275
OdrĊczne notatki jako dowód ............................................................................................................. 275
Zakup towarów od rolników – dowody wewnĊtrzne .......................................................................... 276
Przejazd taksówką .............................................................................................................................. 276
Towar nabywany na aukcjach internetowych ..................................................................................... 278
Nabycie opon a dowody wewnĊtrzne ................................................................................................. 279
Dokumentowanie zakupu záomu......................................................................................................... 280
Zakup palet ......................................................................................................................................... 281
Dokumentowanie diet......................................................................................................................... 281
Zbiorcze zestawienia wewnĊtrznych dowodów.................................................................................. 282
Wydatki na nabycie usáug, udokumentowane na podstawie paragonu fiskalnego .............................. 282
Paliwo z zagranicy dokumentowane paragonem ................................................................................ 283
Paragony wydawane kierowcom na autostradzie................................................................................ 284
13
24.
25.
26.
27.
28.
Faktury elektroniczne ......................................................................................................................... 284
Noty obciąĪeniowe karty na wydatki sáuĪbowe.................................................................................. 285
Elektroniczny wydruk potwierdzenia rezerwacji ................................................................................ 286
Dygitalizacja dokumentów papierowych............................................................................................ 286
Darowizny towarów handlowych ....................................................................................................... 287
ROZDZIAà IV. LEASING...................................................................................................................... 289
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
26.
27.
28.
29.
30.
31.
32.
33.
34.
35.
36.
37.
38.
39.
40.
41.
42.
Leasing – definicja podatkowa ........................................................................................................... 289
Rzeczywista i hipotetyczna wartoĞü netto przedmiotu leasingu ......................................................... 289
Suma opáat leasingowych ................................................................................................................... 291
Wariant I umów leasingowych (leasing operacyjny) .......................................................................... 291
Wariant II umów leasingowych (leasing finansowy).......................................................................... 293
Nowe regulacje przy leasingu............................................................................................................. 294
Zmiana finansującego......................................................................................................................... 295
Leasing prawa wieczystego uĪytkowania gruntu................................................................................ 295
Cesja umowy leasingu ........................................................................................................................ 296
Umowa leasingu operacyjnego nieruchomoĞci – minimalny okres trwania umowy........................... 296
Suma opáat ustalonych w umowie leasingu ........................................................................................ 297
Leasing konsumencki ......................................................................................................................... 297
Leasingowany samochód winien byü wykorzystywany w dziaáalnoĞci.............................................. 298
Koszty podatkowe finansującego leasing konsumencki ..................................................................... 299
Leasing operacyjny a nabycie skáadnika majątku na raty ................................................................... 299
Umowa najmu a umowa leasingu ....................................................................................................... 300
Umowa uĪytkowania znaków towarowych ........................................................................................ 301
Leasing finansowy a jednorazowe umorzenie .................................................................................... 301
Leasing finansowy a korekta amortyzacji........................................................................................... 302
Leasing gruntów ................................................................................................................................. 302
Leasing samochodów osobowych....................................................................................................... 303
Leasing operacyjny samochodu o wartoĞci powyĪej 20.000 euro ...................................................... 303
WstĊpne opáaty leasingowe ................................................................................................................ 304
Kaucje gwarancyjne............................................................................................................................ 305
Kaucja gwarancyjna zaliczona na poczet pierwszej raty .................................................................... 305
Raty leasingowe w nierównej wysokoĞci ........................................................................................... 306
Przepadek czynszu inicjalnego ........................................................................................................... 306
Utrata przedmiotu leasingu a rozliczenie straty .................................................................................. 307
Cesja umowy leasingu – raty páacone przez przystĊpującego............................................................. 307
Cesja umowy leasingu a wczeĞniejsze wydatki .................................................................................. 309
Cesja leasingu – od kiedy obowiązują nowe regulacje ....................................................................... 310
Opáata poniesiona tytuáem przejĊcia przedmiotu leasingu.................................................................. 311
Opáata za zerwanie umowy leasingu................................................................................................... 311
Rezygnacja z umowy leasingu a korekta kosztów .............................................................................. 312
Raty leasingowe w okresie zawieszenia dziaáalnoĞci.......................................................................... 312
Rata leasingowa jako koszt podatkowy, gdy przedmiot leasingu jest w remoncie ............................. 313
Korygująca nota obciąĪeniowa ........................................................................................................... 313
Samochód sporadycznie wykorzystywany dla celów prywatnych...................................................... 314
Indywidualna stawka amortyzacji samochodu osobowego po leasingu.............................................. 315
Leasing zwrotny ................................................................................................................................. 315
Aport przedsiĊbiorstwa a kontynuacja leasingu operacyjnego............................................................ 316
Przekazanie samochodu na cele osobiste............................................................................................ 317
14
ROZDZIAà V. MOMENT ZALICZENIA WYDATKÓW DO KOSZTÓW UZYSKANIA PRZYCHODÓW .............................................................................................................................. 318
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
26.
27.
28.
29.
30.
31.
32.
33.
34.
35.
36.
37.
38.
39.
40.
41.
42.
43.
44.
45.
46.
Metoda memoriaáowa i kasowa zaliczania wydatków do kosztów uzyskania przychodu................... 318
Wymóg stosowania tylko jednej metody ............................................................................................ 318
Przesáanki stosowania metody memoriaáowej .................................................................................... 319
Aktualne zasady potrącania kosztów w czasie.................................................................................... 319
OkreĞlenie momentu poniesienia kosztu............................................................................................. 321
Brak regulowania faktur a moment rozpoznania kosztu – obowiązujące regulacje ............................ 321
PóĨniejszy moment rozpoznania kosztów a brak regulowania faktur................................................. 322
Wyjątki od reguáy ............................................................................................................................... 323
Uregulowanie zobowiązania............................................................................................................... 323
Moment zmniejszenia i zwiĊkszenia kosztów .................................................................................... 323
Korekta kosztów w przypadku wykazywania straty ........................................................................... 325
Brak uregulowania faktury – inne momenty rozpoznania kosztów .................................................... 326
Zatrzymana kaucja to nie brak zapáaty................................................................................................ 326
Faktoring a korekta kosztów............................................................................................................... 327
Korekta kosztów – brak zapáaty na rzecz zagranicznego kontrahenta ................................................ 328
Faktura korygująca a korekta kosztów................................................................................................ 329
Datio in solutum ................................................................................................................................. 330
Data poniesienia kosztów ................................................................................................................... 331
Data poniesienia kosztu a zasady rachunkowoĞci przyjĊte przez podatnika ....................................... 332
Faktyczna data dokonania zapisu w ksiĊgach ..................................................................................... 332
Data wystawienia faktury datą poniesienia kosztu.............................................................................. 333
Przeáom roku – gdy firma zna wysokoĞü kosztu................................................................................. 333
Koszty bezpoĞrednie i poĞrednie ........................................................................................................ 334
Rozpoznawanie kosztów w podatku dochodowym od osób fizycznych............................................. 335
Wydatek związany z opracowaniem wniosku o dofinansowanie ....................................................... 336
Faktura korygująca ............................................................................................................................. 336
BáĊdne ujĊcie podatku VAT jako kosztu – korekta............................................................................. 337
Rabat wedáug Ministra Finansów ....................................................................................................... 337
Niezawiniona korekta przychodów..................................................................................................... 338
Rozliczenie kosztów ubezpieczenia przez podatnika prowadzącego podatkową ksiĊgĊ przychodów
i rozchodów ....................................................................................................................................... 338
Moment poniesienia kosztu poĞredniego ............................................................................................ 340
Opáaty licencyjne ................................................................................................................................ 340
Koszty związane ze zmianą koncesji .................................................................................................. 341
Ustanowienie sáuĪebnoĞci przesyáu .................................................................................................... 342
Czynsz dzierĪawny ............................................................................................................................. 343
Opáata rezerwacyjna ........................................................................................................................... 343
Wydatki na prace wykonywane w związku z wynajmem................................................................... 344
Koszty rozwiązania umowy najmu ..................................................................................................... 344
Wydatki na przywrócenie stanu poprzedniego w wynajmowanych lokalach ..................................... 345
Zapáata odstĊpnego ............................................................................................................................. 346
Uregulowanie zobowiązaĔ w drodze potrącenia................................................................................. 347
Rezygnacja z prowadzenia ksiąg rachunkowych a rozliczenie kosztów............................................. 347
PotrącalnoĞü kosztów w czasie u podatników prowadzących podatkową ksiĊgĊ przychodów i rozchodów ............................................................................................................................................... 349
Moment zaliczenia do kosztów wydatków aplikanta.......................................................................... 349
Opáaty licencyjne jako czĊĞü zysku .................................................................................................... 351
Opáaty franczyzowe ............................................................................................................................ 352
15
47.
48.
49.
50.
51.
52.
53.
54.
55.
56.
57.
58.
59.
60.
61.
62.
63.
64.
65.
66.
67.
68.
69.
70.
71.
72.
73.
74.
75.
76.
77.
78.
79.
80.
81.
82.
83.
84.
85.
86.
87.
88.
89.
90.
91.
92.
93.
94.
95.
96.
97.
Usáugi doradcze związane z procesem inwestycyjnym ...................................................................... 352
Zakup usáug związanych z realizacją inwestycji................................................................................. 353
Koszty utrzymania nieruchomoĞci w okresie realizacji inwestycji..................................................... 353
Koszty związane z utrzymaniem lokalu w okresie prowadzenia prac adaptacyjnych......................... 354
Koszty związane z ustanowieniem gwarancji bankowej w procesie inwestycyjnym ......................... 355
Gwarancje mające na celu zabezpieczenie inwestora ......................................................................... 356
Koszty PCC od poĪyczek przeznaczonych na cele finansowania inwestycji...................................... 356
Odsetki od kredytu kosztem po zakoĔczeniu inwestycji..................................................................... 357
Koszty opáat bankowych wynikające ze záoĪenia wniosku o kredyt związany z inwestycją .............. 357
Opáata bankowa poniesiona w związku z moĪliwoĞcią wczeĞniejszej spáaty kredytu inwestycyjnego 358
Wydatki z tytuáu przebudowy linii energetycznej............................................................................... 359
Zaprzestanie uĪytkowania nie w peáni umorzonych Ğrodków trwaáych .............................................. 359
Moment zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów strat powstaáych w wyniku kradzieĪy.......... 359
Ugoda dotycząca rozliczenia opcji walutowych ................................................................................. 360
Wydatki poniesione na infrastrukturĊ drogową .................................................................................. 361
Straty w Ğrodkach obrotowych............................................................................................................ 361
Kary umowne z tytuáu nieterminowego wykonania kontraktu – moment poniesienia........................ 362
Zapáacone odsetki bezpoĞrednio związane z przychodami ................................................................. 362
Wydatki refakturowane na klienta ...................................................................................................... 363
Refakturowanie mediów ..................................................................................................................... 364
Wydatki na przejĊcie bazy danych...................................................................................................... 364
Potrącanie kosztów związanych z nabytymi towarami ....................................................................... 365
Towary przejĊte w wyniku przeksztaácenia ........................................................................................ 366
Zakup paliwa ...................................................................................................................................... 366
Wniesione w ramach aportu przedsiĊbiorstwa towary........................................................................ 367
Koszty wytworzenia wyrobów gotowych........................................................................................... 367
Wydatki mające Ğcisáy związek z produkcją....................................................................................... 368
Wydatki mające Ğcisáy związek ze sprzedawanym towarem .............................................................. 369
Koszty wydziaáowe............................................................................................................................. 369
Rachunek za energiĊ zuĪytą w ubiegáym roku.................................................................................... 369
Korekta kosztów zuĪycia energii elektrycznej.................................................................................... 370
Koszty wytworzenia oprogramowania................................................................................................ 370
Wynagrodzenie wypáacane na przeáomie roku a koszty uzyskania przychodu................................... 371
Wynagrodzenie dla pracowników przejĊtej firmy .............................................................................. 374
Wydatki na wypáatĊ dodatkowego wynagrodzenia rocznego – moment poniesienia ......................... 374
Wynagrodzenie z tytuáu umowy – kosztem poĞrednim ...................................................................... 375
Wynagrodzenia z tytuáu umowy zlecenia – moment poniesienia ....................................................... 376
Skáadki na ubezpieczenie spoáeczne od dodatkowego wynagrodzenia rocznego ............................... 376
Zaliczki na podatek przekazane na ZFRON ....................................................................................... 377
Wydatki poniesione przez SpóákĊ na stypendia.................................................................................. 377
Wynagrodzenie wypáacane na podstawie zawartej ugody .................................................................. 378
Moment powstania kosztów wysyáki towaru ...................................................................................... 379
Wydatki na reklamĊ – moment zaliczenia do kosztów ....................................................................... 379
Dáugoterminowe usáugi reklamowe .................................................................................................... 380
Ogáoszenia w czasopismach ............................................................................................................... 381
Wydatki na wydanie gazetki reklamowej ........................................................................................... 381
Wydatki przy reklamie na bilbordach................................................................................................. 382
Wydatki na dziaáalnoĞü marketingową ............................................................................................... 382
Moment ujĊcia w kosztach premii pieniĊĪnej ..................................................................................... 383
Zapáata opáaty motywacyjnej.............................................................................................................. 384
Gratyfikacje finansowe wypáacane Klientom ..................................................................................... 385
16
98.
99.
100.
101.
102.
103.
104.
105.
106.
107.
108.
109.
110.
111.
112.
113.
114.
115.
116.
117.
118.
119.
120.
Koszty uzyskania przychodów roku ubiegáego dokumentowane fakturami roku bieĪącego ............ 386
DziaáalnoĞü deweloperska – zasady potrącania kosztów .................................................................. 386
Koszty bezpoĞrednio związane z przychodami uzyskiwanymi ze sprzedaĪy nieruchomoĞci ........... 387
Opáata za przeksztaácenie prawa uĪytkowania wieczystego w prawo wáasnoĞci .............................. 387
Wydatek na nabycie wierzytelnoĞci.................................................................................................. 388
Uzyskanie spáaty czĊĞci nabytej wierzytelnoĞci................................................................................ 388
Zwolnienie z dáugu ........................................................................................................................... 389
Opáaty z tytuáu uruchomienia kredytu bankowego............................................................................ 390
Wynagrodzenie wypáacone za porĊczenie wekslowe........................................................................ 391
Koszty likwidacji obiektów .............................................................................................................. 391
Zapáata wynagrodzenia za rezygnacjĊ z lokalu ................................................................................. 392
Koszty gwarancji zabezpieczających wykonanie umowy ................................................................. 392
Wydatki poniesione w związku z uzyskaniem gwarancji ................................................................. 393
Prenumerata czasopism – moment zaliczenia wydatków do kosztów uzyskania przychodów ......... 393
Opáata związana z dopuszczeniem do obrotu produktu .................................................................... 394
Prowizja wypáacona poĞrednikowi finansowemu ............................................................................. 394
Opáaty za skáadowanie odpadów....................................................................................................... 395
Opáata produktowa zapáacona za lata ubiegáe ................................................................................... 396
Zapáacona zalegáa opáata paliwowa................................................................................................... 397
Zasądzona opáata za uĪytkowanie wieczyste .................................................................................... 397
Koszty zastĊpstwa procesowego ....................................................................................................... 398
Wynajem sal szkoleniowych............................................................................................................. 398
Wydatki związane z udzielaniem ponadlimitowych ĞwiadczeĔ medycznych................................... 399
ROZDZIAà VI. NAJEM I DZIERĩAWA............................................................................................... 401
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
Moment zaliczenia wydatków do kosztów uzyskania przychodów z najmu ...................................... 401
Dokumentowanie kosztów dotyczących wynajmowanego lokalu ...................................................... 402
Czynsz administracyjny uiszczony przed rozpoczĊciem wynajmu..................................................... 402
Wydatki poniesione na prace wykoĔczeniowe ................................................................................... 403
Adaptacja lokalu w galerii handlowej dla nowego najemcy ............................................................... 404
Zmiana funkcji lokalu wskutek adaptacji ........................................................................................... 405
Remont mieszkania przeznaczonego pod wynajem............................................................................ 405
Wydatki ponoszone w czasie niewynajmowania lokali uĪytkowych.................................................. 406
Koszty usáug biura nieruchomoĞci...................................................................................................... 407
Zapáata odszkodowania na rzecz najemcy .......................................................................................... 407
Kredyt zaciągniĊty na zakup mieszkania bĊdącego przedmiotem najmu............................................ 408
Odsetki od kredytu konsumpcyjnego.................................................................................................. 409
Amortyzacja budynku, który jest czĊĞciowo oddany do uĪytkowania................................................ 410
Amortyzacja lokali przeznaczonych do wynajmu .............................................................................. 410
Amortyzacja kiosku uĪywanego sezonowo ........................................................................................ 411
Jednorazowe odpisy amortyzacyjne od wyposaĪenia wynajmowanego lokalu .................................. 412
Odpisy amortyzacyjne od spóádzielczego prawa do lokalu objĊtego wczeĞniej duĪą ulgą budowlaną 413
Indywidualna stawka amortyzacyjna dla budynku ............................................................................. 414
Zmiana metody amortyzacji ............................................................................................................... 414
Uproszczona metoda ustalania wartoĞci początkowej mieszkania przez podatników podatku dochodowego od osób fizycznych................................................................................................................ 415
Uproszczona metoda ustalenia wartoĞci budynku mieszkalnego a jego póĨniejsza modernizacja ..... 416
Nakáady poniesione przez wynajmującego a wartoĞü początkowa ..................................................... 417
Wymiana ogrzewania w budynku amortyzowanym metodą uproszczoną.......................................... 418
Koszt obowiązkowego ubezpieczenia majątkowego lokalu ............................................................... 419
17
25.
26.
27.
28.
29.
30.
31.
32.
33.
34.
35.
36.
37.
38.
39.
40.
41.
42.
Wydatki związane z dojazdem do wynajmowanych nieruchomoĞci .................................................. 419
Dojazdy – jakie wydatki moĪna uwzglĊdniü?..................................................................................... 420
Wydatki na przystosowanie lokalu poniesione przed zawarciem umowy najmu................................ 422
Zakup komputera ................................................................................................................................ 422
Kaucja z tytuáu wynajmu .................................................................................................................... 423
Wydatki na zakup wyposaĪenia wynajmowanego mieszkania ........................................................... 423
Utwardzenie terenu przed wynajmowanym budynkiem ..................................................................... 424
PielĊgnacja otoczenia wokóá wynajmowanego budynku .................................................................... 424
Wpáaty na fundusz remontowy ........................................................................................................... 425
NieruchomoĞü uĪywana na wáasne potrzeby czĊĞci wspóáwáaĞcicieli ................................................ 425
OdstĊpne za przejĊcie najmu lokalu.................................................................................................... 426
Remont wynajmowanego Ğrodka trwaáego ......................................................................................... 427
Koszty mające na celu nakáonienie najemcy do wynajĊcia powierzchni biurowej ............................. 428
Dodatkowe opáaty czynszowe............................................................................................................. 429
Faktura wystawiona na jednego ze wspóáwáaĞcicieli .......................................................................... 430
Brak faktury od wynajmującego a zaliczenie kosztu .......................................................................... 431
Korekty z tytuáu podatku od nieruchomoĞci ....................................................................................... 431
Koszt utrzymania w innym lokalu mieszkalnym ................................................................................ 432
ROZDZIAà VII. OBRÓT PAPIERAMI WARTOĝCIOWYMI.............................................................. 434
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
26.
27.
28.
29.
30.
Koszty uzyskania przychodu z papierów wartoĞciowych w wyjaĞnieniach MF................................. 434
Faktycznie poniesione koszty nabycia akcji ....................................................................................... 435
Wydatki związane z nabyciem akcji jako koszt uzyskania przychodów............................................. 436
Podatek od czynnoĞci cywilnoprawnych jako koszt ........................................................................... 437
SprzedaĪ papierów wartoĞciowych nabytych w drodze spadku.......................................................... 437
Wykluczenie akcji spóáki przez Zarząd GPW..................................................................................... 438
Wydatki poniesione po zbyciu akcji jako koszt uzyskania przychodu................................................ 439
Prawo do rozpoznania kosztów nie jest ograniczone w czasie ........................................................... 440
SprzedaĪ akcji nabytych nieodpáatnie – moment przychodu .............................................................. 441
Opcje nabyte nieodpáatnie .................................................................................................................. 441
Zasada FIFO przy odpáatnym zbyciu papierów wartoĞciowych przez osoby fizyczne ....................... 441
Wydatki na zbadanie kondycji finansowej emitenta akcji .................................................................. 442
Odsetki od wyemitowanych obligacji wypáacone obligatariuszom .................................................... 442
Koszty związane z kapitalizacją odsetek od Ğrodków uzyskanych z obligacji.................................... 444
Odsetki związane z odroczonym terminem páatnoĞci za nabywane papiery wartoĞciowe .................. 444
Odsetki naliczone przy dokonaniu zamiany obligacji......................................................................... 444
„Odsetki dodatkowe” uzaleĪnione od osiąganego zysku .................................................................... 446
Dyskonto od obligacji jako koszt........................................................................................................ 446
Weksel – odsetki dyskontowe............................................................................................................. 447
Nowy weksel – dyskonto.................................................................................................................... 448
Opáata za utrzymanie rachunku – tylko czĊĞciowo kosztem............................................................... 449
Redukcja zlecenia a koszty u podatnika PIT....................................................................................... 449
Prowizja maklerska............................................................................................................................. 449
Prowizja z tytuáu nabywanych usáug cash poolingu ........................................................................... 450
Koszty z odpáatnego zbycia poĪyczonych papierów wartoĞciowych.................................................. 450
Koszty zbycia udziaáów objĊtych w zamian za wkáad niepieniĊĪny................................................... 450
Zbycie udziaáów (akcji) na rzecz spóáki w celu umorzenia ................................................................ 451
Przymusowe umorzenie akcji ............................................................................................................. 452
Koszt nabycia akcji spóáki komandytowo-akcyjnej............................................................................ 452
Zbycie udziaáów (akcji) uzyskanych przy przeksztaáceniu przedsiĊbiorcy w jednoosobową spóákĊ
kapitaáową........................................................................................................................................... 453
18
31. Koszty uzyskania przychodu w przypadku zbycia akcji (udziaáów) uzyskanych w wyniku podziaáu
spóáki .................................................................................................................................................. 455
32. Koszt zakupu wierzytelnoĞci .............................................................................................................. 455
33. Zaliczenie do kosztów odsetek naleĪnych od poĪyczki ...................................................................... 455
34. Strata ze sprzedaĪy wierzytelnoĞci ..................................................................................................... 456
35. Koszty podróĪy – jako koszty uzyskania przychodów z odpáatnego zbycia papierów wartoĞciowych 456
36. Zbycie certyfikatów inwestycyjnych .................................................................................................. 457
37. Koszty wynikające z rozliczenia opcji walutowych............................................................................ 458
38. Wydatki związane z rozwiązaniem umowy opcyjnej ......................................................................... 458
39. Koszty kredytu zaciągniĊtego na spáatĊ opcji walutowych................................................................. 459
40. Koszty uzyskania przychodów z tytuáu realizacji instrumentów pochodnych .................................... 460
41. Informacja PIT-8C.............................................................................................................................. 460
ROZDZIAà VIII. PODATKI KOSZTEM UZYSKANIA PRZYCHODU .............................................. 463
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
26.
27.
28.
29.
30.
31.
32.
33.
34.
35.
36.
Podatki opáacane w dziaáalnoĞci gospodarczej jako koszt .................................................................. 463
Podatek od spadków i darowizn ......................................................................................................... 464
Podatek dochodowy a koszt uzyskania przychodów .......................................................................... 465
Zalegáy holenderski podatek ............................................................................................................... 465
Zryczaátowany podatek dochodowy zawarty w wynagrodzeniu nierezydenta.................................... 466
Podatek od nagród .............................................................................................................................. 467
Wpáaty z zysku a koszty uzyskania przychodu................................................................................... 467
Podatek od Ğrodków transportowych zapáacony za lata ubiegáe a koszty uzyskania przychodów ...... 468
Podatek od towarów i usáug jako koszt podatkowy ............................................................................ 468
Podatek naleĪny od importu usáug oraz wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów jako koszt........ 469
Korekty VAT – skutki dla podatników posiadających Ğrodki trwaáe.................................................. 470
Roczna korekta VAT – moment powstania kosztu ............................................................................. 471
Podatnicy zwolnieni od VAT i Ğwiadczący czynnoĞci zwolnione – podatek naliczony jako koszt .... 471
Naliczony podatek VAT niepodlegający odliczeniu jako koszt.......................................................... 472
VAT od wydatków samochodowych.................................................................................................. 472
Korekta podatku naleĪnego ................................................................................................................ 473
Nadpáata a korekta w podatku VAT ................................................................................................... 474
Gdy Spóáka wykazaáa VAT naleĪny w wysokoĞci wyĪszej niĪ byáa zobowiązana............................. 474
Podatek VAT od usáug gastronomicznych.......................................................................................... 475
Podatek VAT zawarty w paliwie ........................................................................................................ 476
VAT naleĪny od przekazaĔ towarów dla pracowników...................................................................... 476
Podatek naleĪny od przekazanych nieodpáatnie wyrobów i towarów handlowych w formie gratisu ... 477
VAT od wydanych biletów uprawniających do bezpáatnych przejazdów........................................... 478
Nieskorzystanie z prawa do odliczenia ............................................................................................... 478
Utrata prawa do odliczenia VAT a koszty .......................................................................................... 479
Nieodliczany z ostroĪnoĞci podatek od towarów i usáug .................................................................... 479
Brak rejestracji umowy leasingowej ................................................................................................... 480
Podatek naliczony z faktur VAT RR .................................................................................................. 481
Faktura VAT RR – niespeánienie rygorów ustawowych..................................................................... 482
Podatek VAT z faktur wystawionych przez niezarejestrowanego podatnika...................................... 483
Noty zamiast faktur............................................................................................................................. 483
Podatek VAT od wydatków na reprezentacjĊ ..................................................................................... 484
RóĪnice kursowe związane z podatkiem VAT ................................................................................... 485
Zagraniczny podatek VAT.................................................................................................................. 485
VAT zapáacony w innym paĔstwie czáonkowskim............................................................................. 485
Zakup za granicą paliwa z prawem zwrotu podatku ........................................................................... 486
19
37.
38.
39.
40.
41.
42.
43.
44.
45.
46.
47.
48.
49.
50.
51.
52.
53.
54.
55.
56.
57.
Podatek VAT zawarty w wierzytelnoĞci nieĞciągalnej ....................................................................... 487
Podatek akcyzowy od zawinionych niedoborów wyrobów akcyzowych............................................ 488
Zalegáy podatek akcyzowy ................................................................................................................. 488
Podatek od czynnoĞci cywilnoprawnych z tytuáu aportu zorganizowanej czĊĞci przedsiĊbiorstwa
jako koszt uzyskania przychodów...................................................................................................... 489
PCC przy zamianie akcji pracowniczych............................................................................................ 490
PCC związany z nabyciem Ğrodka trwaáego ....................................................................................... 490
Dopáata do PCC .................................................................................................................................. 491
Podatek od nieruchomoĞci .................................................................................................................. 491
Podatek od nieruchomoĞci od wynajmowanej nieruchomoĞci............................................................ 492
Podatek od nieruchomoĞci uregulowany po likwidacji Ĩródáa przychodów ....................................... 492
Podatek od nieruchomoĞci przed oddaniem nieruchomoĞci do uĪytkowania ..................................... 493
NieruchmoĞü uĪyczona od mĊĪa......................................................................................................... 494
Podatek od nieruchomoĞci – moment zarachowania .......................................................................... 494
Podatek od nieruchomoĞci za lata poprzednie – moment kosztu ........................................................ 495
Gdy jeden ze wspóáwáaĞcicieli uiszcza podatek od nieruchomoĞci..................................................... 496
Podatki dotyczące czĊĞci nieobjĊtej umową dzierĪawy ...................................................................... 497
Sukcesja a podatek od nieruchomoĞci ................................................................................................ 498
Podatek rolny jako koszt podatkowy .................................................................................................. 498
Skorygowanie wysokoĞci cáa.............................................................................................................. 499
Podatek od wydobycia kopalin ........................................................................................................... 500
Opáata adiacencka............................................................................................................................... 501
ROZDZIAà IX. „PRACOWNICZE” KOSZTY W DZIAàALNOĝCI GOSPODARCZEJ .................... 503
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
26.
Wynagrodzenie pracowników jako koszt uzyskania przychodów ...................................................... 503
Wynagrodzenie wypáacane w euro ..................................................................................................... 504
Wypáata wynagrodzeĔ z dotacji.......................................................................................................... 504
Wynagrodzenie za sporny projekt racjonalizatorski ........................................................................... 505
Wątpliwe autorskie umowy o dzieáo................................................................................................... 505
Brak rachunku od wykonawcy dzieáa ................................................................................................. 506
ZáoĪenie dyspozycji przelewu wynagrodzeĔ jest równoznaczne z pojĊciem „zapáacone”.................. 506
Wypáata bonusu wynikającego z regulaminu wynagradzania czáonków zarządu ............................... 507
Zatrudnianie czáonków rodziny przedsiĊbiorcy .................................................................................. 507
RozdzielnoĞü majątkowa a „wartoĞü pracy” maáĪonka....................................................................... 508
Wynagrodzenia wypáacane cudzoziemcom pracującym nielegalnie .................................................. 509
Zatrudnianie cudzoziemców ............................................................................................................... 510
Wynagrodzenie związane z wytworzeniem Ğrodka trwaáego.............................................................. 513
Wypáata premii za poprzedni rok........................................................................................................ 514
Wypáata odprawy a koszty uzyskania przychodu ............................................................................... 514
Wydatki ponoszone w związku z zakazem konkurencji ..................................................................... 515
Koszty poniesione w celu rozwiązania umowy o pracĊ...................................................................... 516
Odprawy dla pracowników uprawnionych do przejĞcia na wczeĞniejsze emerytury.......................... 516
Wydatki na prezenty dla odchodzących na emeryturĊ pracowników ................................................. 517
Usáuga outplacement – pomoc pracodawcy zwalnianym pracownikom............................................. 517
Koszty udostĊpnienia pomieszczenia zakáadowej organizacji związkowej ........................................ 518
Wynagrodzenie związkowców ........................................................................................................... 519
Wypáaty z zysku netto dla pracowników ............................................................................................ 519
Dodatkowe wynagrodzenie finansowane z innych Ĩródeá niĪ zysk netto ........................................... 520
Wypáata rocznej nagrody – moment poniesienia kosztu..................................................................... 520
Rekompensaty pieniĊĪne za utracony zarobek.................................................................................... 521
20
27.
28.
29.
30.
31.
32.
33.
34.
35.
36.
37.
38.
39.
40.
41.
42.
43.
44.
45.
46.
47.
48.
49.
50.
51.
52.
53.
54.
55.
56.
57.
58.
59.
60.
61.
62.
63.
64.
65.
66.
67.
68.
69.
70.
71.
72.
73.
74.
75.
76.
77.
Odszkodowanie z tytuáu niezgodnego z prawem rozwiązania umowy o pracĊ................................... 522
Nieprawidáowe rozwiązanie umowy o zarządzanie ............................................................................ 522
Dodatkowe odszkodowanie z tytuáu wypadku przy pracy .................................................................. 523
Renty wypáacane na rzecz byáych pracowników, którzy ulegli wypadkowi ....................................... 524
Koszty sądowe w związku z roszczeniami pracownika ...................................................................... 524
Wypáata Ğwiadczenia rodzinie zmaráego pracownika ......................................................................... 524
Zapáata za pracowników zalegáych skáadek ZUS ............................................................................... 525
Skáadki ZUS zapáacone po dacie likwidacji dziaáalnoĞci gospodarczej .............................................. 526
Koszty skáadek odprowadzanych od nagród pracowniczych .............................................................. 526
Nadpáacone skáadki zleceniobiorcy .................................................................................................... 527
Zapáata skáadek za pracowników ........................................................................................................ 528
Umowy ubezpieczenia na Īycie pracowników ................................................................................... 529
Koszty ubezpieczenia zatrudnionego doradcy podatkowego.............................................................. 530
Polisa OC dla czáonków zarządu spóáki.............................................................................................. 530
NaleĪnoĞci przysáugujące pracownikowi oddelegowanemu w podróĪ sáuĪbową – nowe regulacje ... 531
Diety ................................................................................................................................................... 531
Tylko diety wypáacone są kosztem ..................................................................................................... 533
Koszty podróĪy maáĪonka jako zleceniobiorcy .................................................................................. 533
Dokumentowanie wydatków związanych z odbywaniem przez pracowników podróĪy sáuĪbowych.... 533
Paragon dokumentujący wydatki ponoszone przez pracowników ...................................................... 534
Wydatki przekraczające wysokoĞü diet .............................................................................................. 535
Koszty wyĪywienia pracowników wynikające z faktur ...................................................................... 536
Dieta i posiáek regeneracyjny kosztem uzyskania przychodów .......................................................... 537
Koszty noclegu przekraczające limit hotelowy................................................................................... 538
Koszty przejazdu ................................................................................................................................ 539
Koszty dojazdów ................................................................................................................................ 540
Koszty noclegu ................................................................................................................................... 540
Koszty noclegu w przypadku najmu mieszkania sáuĪbowego ............................................................ 540
Koszt noclegu, w przypadku gdy delegowanemu pracownikowi towarzyszy druga osoba ................ 541
Koszty dodatkowego ubezpieczenia pracowników podczas zagranicznej podróĪy sáuĪbowej ........... 541
Inne wydatki oddelegowanego w podróĪ sáuĪbową............................................................................ 541
Krajowe podróĪe sáuĪbowe pracowników a koszt uzyskania przychodu pracodawcy........................ 542
Diety a koszty uzyskania przychodów................................................................................................ 542
Diety kierowców – po wyroku SN...................................................................................................... 543
Wydatek związany z procesem rekrutacji pracowników .................................................................... 544
Wydatki poza limitem wynikającym z prowadzonej ewidencji przebiegu pojazdu............................ 545
Zwrot kosztów podróĪy zleceniobiorców ........................................................................................... 546
Samochód sáuĪbowy ........................................................................................................................... 546
UĪywanie przez pracownika samochodu niebĊdącego jego wáasnoĞcią ............................................. 547
Wydatek na wynagrodzenie firmy dowoĪącej pracowników.............................................................. 547
Telefony prywatne i sáuĪbowe ............................................................................................................ 548
Wydatki socjalne ................................................................................................................................ 549
Zakáadowy obiekt socjalny ................................................................................................................. 550
Program Motywacyjny ....................................................................................................................... 551
Dofinansowanie do wypoczynku wypáacone pracownikom Spóáki.................................................... 552
Zakup ĞwiadczeĔ sportowych dla pracowników................................................................................. 552
Wydatki poniesione na zorganizowanie imprezy okolicznoĞciowej ................................................... 553
Imprezy integracyjne muszą zawieraü elementy motywujące pracowników ...................................... 554
Wydatki poniesione na uczestnictwo pracowników w zawodach sportowych ................................... 555
Wydatki na organizacjĊ wycieczki pracowniczej ............................................................................... 555
Wydatki związane z nabyciem akcji wydawanych w ramach Programu Motywacyjnego ................. 556
21
78. WartoĞü brutto paczek Ğwiątecznych wydanych pracownikom oraz naliczona z tego tytuáu skáadka
ZUS .................................................................................................................................................. 556
79. Wydatki związane z bezpieczeĔstwem pracowników i higieną pracy .............................................. 558
80. Strój sáuĪbowy a kwestie podatkowe................................................................................................ 559
81. OdzieĪ osobista z logo firmy ............................................................................................................ 562
82. Ubiór przedstawicieli handlowych ................................................................................................... 563
83. Zakup ubraĔ dla pracowników administracyjnych ........................................................................... 564
84. Ubrania dla aktorów ......................................................................................................................... 564
85. Zakup ubraĔ roboczych dla podwykonawcy .................................................................................... 565
86. Zakup ubraĔ – moment poniesienia kosztu....................................................................................... 566
87. Ekwiwalent za uĪywanie odzieĪy – moment zaliczenia do kosztów ................................................ 566
88. Wydatek na pranie odzieĪy roboczej osób wykonujących zlecenie.................................................. 567
89. Okulary – faktura VAT wystawiona na pracownika......................................................................... 567
90. Wydatek na pracowniczy program emerytalny ................................................................................ 568
91. Skáadka na pracowniczy program emerytalny – moment zaliczenia do kosztów ............................. 569
92. Przesáanki uznania wydatków na szkolenia za koszty ...................................................................... 570
93. Dopáata do szkoleĔ pokrywana przez pracodawcĊ ........................................................................... 570
94. Szkolenia zagraniczne pracowników................................................................................................ 572
95. Wydatki na szkolenie osoby wspóápracującej .................................................................................. 572
96. Podnoszenie kwalifikacji pracowniczych ......................................................................................... 573
97. Związek nauki pracownika z dziaáalnoĞcią....................................................................................... 573
98. Wydatek na studia doktoranckie....................................................................................................... 574
99. Wydatek na kurs jĊzykowy............................................................................................................... 575
100. Szkolenie dla pracowników w zakresie umiejĊtnoĞci bezpiecznej jazdy .......................................... 575
101. Wydatki na zakup kawy, herbaty, cukru dla pracowników............................................................... 576
102. Wydatki związane z otwarciem stoáówki zakáadowej dla pracowników........................................... 577
103. Obiady dla pracowników .................................................................................................................. 577
104. Kupony Īywieniowe dla pracowników ............................................................................................. 578
105. Wydatki na badania lekarskich pracowników................................................................................... 579
106. Zakup abonamentów medycznych .................................................................................................... 579
107. Wydatki z tytuáu wynagrodzenia dla pielĊgniarki............................................................................. 580
108. Wydatki z tytuáu leczenia urazów i kontuzji doznanych przez zawodników .................................... 581
109. Sfinansowanie przez pracodawcĊ szczepienia ochronnego............................................................... 582
110. Zakup badaĔ krwi na rzecz pracowników ......................................................................................... 582
111. Wydatki na rzecz osób wykonujących pracĊ na podstawie umów o dzieáo lub umów zlecenia........ 583
112. Koszty noclegów osób przeprowadzających szkolenia..................................................................... 583
113. Koszt przejazdu poniesiony za zleceniobiorcĊ prowadzącego dziaáalnoĞü gospodarczą................... 584
114. Koszty zakwaterowania czáonka zarządu, który jest pracownikiem ................................................. 585
115. Koszty doradztwa prawnego na rzecz pracowników ........................................................................ 585
116. Wydatki na rzecz osób oddelegowanych do pracy dla Spóáki........................................................... 586
117. Posiáki dla pracowników firm zewnĊtrznych .................................................................................... 587
118. Koszty pobytu Dyrektora Generalnego............................................................................................. 588
119. Wydatki związane z akcją promocyjną skierowaną do pracowników kontrahentów........................ 588
120. Zakup wieĔców pogrzebowych......................................................................................................... 588
ROZDZIAà X. POZOSTAàE KOSZTY DZIAàALNOĝCI GOSPODARCZEJ.................................... 590
1.
2.
3.
4.
Wydatki ponoszone w trakcie zawieszenia dziaáalnoĞci gospodarczej ............................................... 590
Skáadki samorządowe w czasie zawieszenia wykonywania zawodu radcy prawnego ........................ 591
Koszty dziaáalnoĞci w prywatnym lokalu ........................................................................................... 592
Koszy procesu..................................................................................................................................... 592
22
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
26.
27.
28.
29.
30.
31.
32.
33.
34.
35.
36.
37.
38.
39.
40.
41.
42.
43.
44.
45.
46.
47.
48.
49.
50.
51.
52.
53.
Zwrot kosztów zastĊpstwa procesowego a wydatki na kancelariĊ...................................................... 593
Koszty wpisu od procesu przed Krajową Izbą Odwoáawczą .............................................................. 593
Usáugi Ğwiadczone przez maáĪonkĊ .................................................................................................... 594
Koszty pracy wspólników................................................................................................................... 595
Koszty pomocy prawnej za granicą .................................................................................................... 596
Koszty postĊpowania arbitraĪowego .................................................................................................. 596
Zaliczka na wydatki ponoszone w trakcie egzekucji .......................................................................... 597
Odsetki od kredytu na mieszkanie ...................................................................................................... 597
Odsetki za zwáokĊ od niepodatkowych naleĪnoĞci budĪetowych ....................................................... 598
Opáata adiacencka............................................................................................................................... 599
Opáata prolongacyjna – moment poniesienia kosztu........................................................................... 599
Odsetki od niepodatkowych naleĪnoĞci budĪetowych, do których nie ma zastosowania Ordynacja
podatkowa........................................................................................................................................... 600
Odsetki od zwróconej dotacji.............................................................................................................. 600
Zaliczenie do kosztów podatkowych odsetek od kredytu na refinansowanie uprzedniego kredytu
i poĪyczki............................................................................................................................................ 601
Koszty kredytu konsumpcyjnego........................................................................................................ 602
Kredyt od wspólnika........................................................................................................................... 602
Zapáata odsetek przez gwaranta .......................................................................................................... 603
Odsetki od poĪyczki na sfinansowanie VAT-u................................................................................... 603
Wypáata odsetek, gdy kredyt nie byá w ogóle wykorzystany .............................................................. 604
Odsetki od poĪyczki przyjĊtej w drodze aportu .................................................................................. 604
Wydatki związane z uzyskaniem porĊczenia ...................................................................................... 605
Wydatki związane z uzyskaniem dotacji ............................................................................................ 605
Odsetki od niewáaĞciwie wykorzystanej dotacji ................................................................................. 605
Prowizja bankowa pobierana przy obrocie z innymi krajami ............................................................. 606
Wydatki ponoszone w trakcie negocjacji............................................................................................ 607
Opáata za przyĞpieszenie dostawy....................................................................................................... 608
Szkáa korekcyjne przedsiĊbiorcy ........................................................................................................ 608
Wydatki na uĪywanie domowego Internetu........................................................................................ 609
Wydatki na rozmowy telefoniczne w związku z prowadzoną dziaáalnoĞcią....................................... 610
Opáata za zaprzestanie produkcji ........................................................................................................ 611
Wydatki związane z wynagrodzeniem faktora.................................................................................... 612
Opáata za dodatkowe czynnoĞci dokonane przez faktora.................................................................... 613
Przedpáata związana z umową konsorcjum......................................................................................... 613
Hipoteka kaucyjna ustanowiona na rzecz wierzycieli......................................................................... 614
Koszty uczestnictwa w przetargach publicznych................................................................................ 614
Wydatki z tytuáu gwarancji wadialnych oraz zabezpieczenia naleĪytego wykonania umowy............ 615
Koszty napraw gwarancyjnych ........................................................................................................... 615
Utracone wadium................................................................................................................................ 616
Wydatki związane z Ğwiadczeniem usáug serwisowych gwarancyjnych ............................................ 617
Darmowe naprawy pogwarancyjne..................................................................................................... 617
Zwrot wydatków akcji serwisowej ..................................................................................................... 618
Wydatki na ogrodzenie gruntu stanowiącego Ğrodek trwaáy............................................................... 619
Produkty pochodzące z wáasnej hodowli a koszty uzyskania przychodów......................................... 619
Surowiec wáasnej produkcji wykorzystany w produkcji..................................................................... 620
Skáadniki szkoleĔ................................................................................................................................ 620
Pokrywanie kosztów uczestnictwa lekarzy w szkoleniach ................................................................. 621
Zapáata podwykonawcom podwykonawcy ......................................................................................... 622
Finansowanie dojazdu do pracy kontrahenta ...................................................................................... 623
Wydatki na imprezĊ integracyjno-rozrywkową dla przedstawicieli handlowych ............................... 623
23
54.
55.
56.
57.
58.
59.
60.
61.
62.
63.
64.
65.
66.
67.
68.
69.
70.
71.
72.
73.
74.
75.
76.
77.
78.
79.
80.
81.
82.
83.
84.
85.
86.
87.
88.
89.
90.
91.
92.
93.
94.
95.
96.
97.
98.
99.
100.
101.
102.
103.
104.
Wydatki na pracowników kontrahenta ............................................................................................. 624
Finansowanie posiáków pracowników podwykonawcy.................................................................... 625
OdzieĪ robocza przekazywana kontrahentom................................................................................... 626
Koszty firmy ochroniarskiej ............................................................................................................. 626
Koszt dozorowania przez firmĊ ochroniarską................................................................................... 627
Grunt nabyty w drodze darowizny jako towar handlowy ................................................................. 628
Grunty przekazane nieodpáatnie Gminie .......................................................................................... 628
Spáata na rzecz Īony jej udziaáu w nieruchomoĞci............................................................................ 629
NarzĊdzia sáuĪące naprawom samochodu u prawnika...................................................................... 630
Koszty pobytu dziecka przedsiĊbiorcy w przedszkolu ..................................................................... 630
Wydatki na studia przedsiĊbiorcy..................................................................................................... 631
Studia podyplomowe ........................................................................................................................ 632
Studia doktoranckie .......................................................................................................................... 632
Kurs specjalistyczny ......................................................................................................................... 633
Kurs jĊzykowy.................................................................................................................................. 633
Wydatki związane z uzyskaniem uprawnieĔ budowlanych .............................................................. 634
Wydatki na aplikacjĊ ........................................................................................................................ 634
Wykupienie polisy ubezpieczeniowej .............................................................................................. 635
Wydatki ponoszone na opáacenie skáadek z tytuáu dodatkowego ubezpieczenia OC ....................... 636
Polisa OC z tytuáu wykonywanego zawodu ..................................................................................... 637
Polisa dotycząca niemoĪliwoĞci wykonywania dziaáalnoĞci ............................................................ 637
Dobrowolne badanie sprawozdania finansowego............................................................................. 637
Diety przedsiĊbiorcy......................................................................................................................... 638
Zagraniczne podróĪe sáuĪbowe – czy moĪe mieü znaczenie uchwaáa Sądu NajwyĪszego? ............. 638
Wyjazdy sáuĪbowe – szkolenia......................................................................................................... 639
Wydatki z tytuáu wynajmu lokalu w trakcie zagranicznej podróĪy sáuĪbowej ................................. 640
Bilet miesiĊczny przedsiĊbiorcy ....................................................................................................... 641
Zakup karty parkingowej.................................................................................................................. 641
Zakup odzieĪy do jazdy motocyklem ............................................................................................... 642
Wydatki na usáugi marketingowe ..................................................................................................... 643
Imprezy szkoleniowo – integracyjne ................................................................................................ 643
Impreza integracyjno-rozrywkowa dla przedsiĊbiorców .................................................................. 644
Wydatki na jubileusz Spóáki............................................................................................................. 645
Spotkanie wigilijne........................................................................................................................... 646
Alkohol w trakcie imprezy integracyjnej.......................................................................................... 647
Ile moĪna wypiü?.............................................................................................................................. 648
Reprezentacja w nowej odsáonie....................................................................................................... 648
Dominujący element imprezy........................................................................................................... 649
Wydatki związane z otwarciem galerii handlowej............................................................................ 649
Wydatki na zorganizowanie spotkaĔ z kontrahentami...................................................................... 650
Organizacja konferencji.................................................................................................................... 650
Konferencje organizowane dla wąskiego grona ............................................................................... 651
Transport i zakwaterowanie zaproszonych osób............................................................................... 651
Spotkania organizowane w celu reklamowania produktu przez jego uczestników........................... 652
Bankiet podczas imprezy promocyjnej............................................................................................. 652
Organizacja programu artystycznego ............................................................................................... 653
Próbki wrĊczane kontrahentom......................................................................................................... 654
Nieodpáatne przekazywanie nasion................................................................................................... 654
Otwarte targi dla kontrahentów......................................................................................................... 655
Koszty degustacji .............................................................................................................................. 656
Prezenty przekazywane uczestnikom pokazu ................................................................................... 656
24
105.
106.
107.
108.
109.
110.
111.
112.
113.
114.
115.
116.
117.
118.
119.
120.
121.
122.
123.
124.
125.
126.
127.
128.
129.
130.
131.
132.
133.
134.
135.
136.
137.
Prezenty przekazywane nieodpáatnie kontrahentom ......................................................................... 657
Prezenty nie muszą byü rozdawane masowo..................................................................................... 658
Zakup upominków z logo firmy dla kontrahentów ........................................................................... 658
Nagrody związane ze sprzedaĪą premiową....................................................................................... 658
Bon towarowy wrĊczany w ramach promocji ................................................................................... 659
Reklama równieĪ produktu kontrahenta............................................................................................ 659
ĝwiadczenia medyczno-sportowe dla podwykonawców................................................................... 660
Dofinansowanie promocji Dealera.................................................................................................... 661
Wydatki związane z premią pieniĊĪną dla kontrahentów.................................................................. 661
Premia za sprzedaĪ on-line ............................................................................................................... 662
Fortepian peániący funkcjĊ reklamowo-marketingową? ................................................................... 663
Zakup flagi z firmowym logo ........................................................................................................... 663
Opáaty „póákowe” jako koszt uzyskania przychodu.......................................................................... 664
Koszty sponsoringu........................................................................................................................... 665
Wydatki związane z kampanią reklamową – moment poniesienia ................................................... 666
Wydatki poniesione z tytuáu wypáaty udziaáu wspólnikowi cichemu ............................................... 666
Wydatki poniesione na ustanowienie odpáatnej sáuĪebnoĞci gruntowej............................................ 667
Opáata roczna za wyáączenie gruntów rolnych z produkcji............................................................... 667
Rabaty udzielane przez podatnika..................................................................................................... 668
Koszt podatkowy sprzedanych towarów handlowych....................................................................... 669
Towary za záotówkĊ.......................................................................................................................... 669
Przecena towarów handlowych poniĪej kosztów ich zakupu............................................................ 670
Wydatki mogące mieü charakter korupcyjny .................................................................................... 671
Darowizny......................................................................................................................................... 671
Darowizna produktów spoĪywczych ................................................................................................ 672
Koszt koncepcji rozbudowy zakáadu................................................................................................. 672
Koszty utylizacji towarów handlowych ............................................................................................ 673
Koszty związane z realizacją kontraktów dáugoterminowych........................................................... 673
Wydatki na ulepszenie systemu kontroli jakoĞci............................................................................... 674
Koszty związane ze zleceniem rekturacji.......................................................................................... 675
Wydatki związane z wynajmem mieszkania..................................................................................... 676
Zakup dodatkowych praw do emisji CO2.......................................................................................... 677
Nowe technologie – póĨniejsze uzyskanie opinii.............................................................................. 678
ROZDZIAà XI. RÓĩNICE – KOSZTY W PRAWIE PODATKOWYM I BILANSOWYM................. 679
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
Autonomia prawa podatkowego ......................................................................................................... 679
Polityka rachunkowoĞci a prawo podatkowe ...................................................................................... 680
O kosztach stanowi jedynie prawo podatkowe ................................................................................... 680
Prawo podatkowe a prawo bilansowe ................................................................................................. 681
Zasady rachunkowoĞci a moment poniesienia kosztu......................................................................... 681
Bierne rozliczenia miĊdzyokresowe kosztów a koszty podatkowe..................................................... 682
ĝrodki trwaáe....................................................................................................................................... 682
RozáoĪenie odpisów amortyzacyjnych w czasie ................................................................................. 683
Skutki przyjĊcia róĪnych metod amortyzacji podatkowej i bilansowej .............................................. 684
Dokumentowanie amortyzacji ............................................................................................................ 686
Trwaáa utrata wartoĞci ........................................................................................................................ 687
Odpisy amortyzacyjne kosztem uzyskania przychodów..................................................................... 687
WartoĞü firmy dla celów amortyzacji ................................................................................................. 688
WartoĞci niematerialne i prawne w prawie podatkowym ................................................................... 690
Umowy dáugoterminowe .................................................................................................................... 690
25
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
Leasing ............................................................................................................................................... 691
Kwalifikacja umowy leasingu............................................................................................................. 692
Rezerwy w ustawie o rachunkowoĞci ................................................................................................. 693
Zasady dokonywania odpisów aktualizujących naleĪnoĞci wedáug ustawy o rachunkowoĞci............ 693
Sposób rozliczenia wydatków z tytuáu opáat za wieczyste uĪytkowanie gruntów .............................. 694
Utworzona rezerwa na nagrody jubileuszowe .................................................................................... 695
Rezerwa bilansowa na opáatĊ z tytuáu wieczystego uĪytkowania gruntów ......................................... 695
Niedobory – dokumentowanie............................................................................................................ 697
Remanent a zaliczki na podatek.......................................................................................................... 698
Koszty z tytuáu prowizji, na które uprzednio utworzono bierne rozliczenie miĊdzyokresowe ........... 699
ROZDZIAà XII. SAMOCHODY W FIRMIE......................................................................................... 701
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
26.
27.
28.
29.
30.
31.
32.
33.
34.
35.
36.
37.
Zakup samochodu stanowiącego Ğrodek trwaáy.................................................................................. 701
Sposób rozliczania odpisów amortyzacyjnych przy wartoĞci pojazdu powyĪej 20.000 euro ............. 701
Zakup samochodu zaliczonego do wyposaĪenia................................................................................. 702
Samochód wykorzystywany krócej niĪ rok ........................................................................................ 702
Samochód wyposaĪeniem – brak limitu ............................................................................................. 703
Odsetki od kredytu na zakup samochodu............................................................................................ 703
Samochody wspólników – ewidencja przebiegu ................................................................................ 704
Koszty eksploatacji samochodu zaliczonego do Ğrodków trwaáych.................................................... 705
Wydatki na eksploatacjĊ samochodów stanowiących towar handlowy .............................................. 705
Podatek VAT przy zakupie paliwa ..................................................................................................... 705
Wydatek na zakup paliwa za granicą.................................................................................................. 706
Samochód bĊdący Ğrodkiem trwaáym a wydatki niestanowiące kosztów uzyskania przychodów ...... 707
Samochód wykorzystywany do wykonywania czynnoĞci na rzecz kontrahenta................................. 707
Ubezpieczenie samochodu.................................................................................................................. 708
Ubezpieczenie AC i OC jako koszt uzyskania przychodów ............................................................... 709
Wydatek z tytuáu skáadki na ubezpieczenie OC i NW ........................................................................ 710
Ubezpieczenie samochodów w leasingu operacyjnym ....................................................................... 711
Wydatek na naprawĊ uszkodzonego samochodu ................................................................................ 712
Wydatki związane z samochodami ciĊĪarowymi................................................................................ 713
Wydatki związane z eksploatacją samochodu ciĊĪarowego, który nie zostaá zaliczony do Ğrodków
trwaáych .............................................................................................................................................. 714
Modernizacja samochodów niezaliczonych do Ğrodków trwaáych ..................................................... 715
Wydatki z tytuáu uĪywania samochodu naleĪącego do maáĪonka podatnika ...................................... 715
Przystosowanie samochodu do prowadzenia kursów nauki jazdy ...................................................... 717
Opáaty za autostrady i parkingi ........................................................................................................... 717
Wydatki na instalacjĊ gazową w samochodzie ................................................................................... 718
UĪywanie samochodu przez pracownika w jazdach lokalnych........................................................... 718
Ryczaát a samochód oddany w uĪywanie pracodawcy ....................................................................... 718
Rozliczenie z pracownikiem jazd lokalnych na podstawie faktycznie przejechanych kilometrów..... 719
Prywatny pojazd pracownika uĪywany za granicą.............................................................................. 720
Brak rozliczenia z pracownikiem „kilometrówki”.............................................................................. 720
Wzór oĞwiadczenia o uĪywaniu prywatnego samochodu przez pracownika ...................................... 721
Samochód niebĊdący wáasnoĞcią pracownika uĪywany na cele pracodawcy ..................................... 721
Samochody dla przedstawicieli handlowych ...................................................................................... 722
Zwrot kosztów uĪywania samochodu przez zleceniobiorcĊ................................................................ 722
Koszty utrzymania samochodów uĪywanych przez pracowników ..................................................... 722
Utrzymanie samochodu prezesa ......................................................................................................... 723
Samochody sáuĪbowe wykorzystywane równieĪ przy dojeĨdzie do miejsca pracy ............................ 723
26
38.
39.
40.
41.
42.
43.
44.
45.
46.
47.
48.
49.
50.
51.
52.
53.
54.
55.
56.
57.
58.
59.
60.
61.
62.
63.
64.
65.
66.
67.
68.
69.
70.
71.
Odpáatne udostĊpnienie pracownikom samochodów sáuĪbowych a koszty ........................................ 724
Nieodpáatne wykorzystywanie samochodów sáuĪbowych przez pracowników .................................. 725
Prywatny samochód przedsiĊbiorcy a koszty uzyskania przychodów ................................................ 726
Ewidencja przebiegu pojazdu ............................................................................................................. 727
WadliwoĞü i nierzetelnoĞü ewidencji.................................................................................................. 728
ĝrodek trwaáy a ewidencja.................................................................................................................. 729
Leasing a ewidencja przebiegu pojazdu.............................................................................................. 729
„Kilometrówka” dotyczy wszystkich wydatków ................................................................................ 729
Samochody specjalnego przeznaczenia – konieczna ewidencja?........................................................ 730
Samochód osobowy nabyty za cenĊ niĪszą niĪ 3.500 zá a ewidencja przebiegu................................. 731
Samochody demonstracyjne a ewidencja przebiegu pojazdu.............................................................. 731
Auta testowe a ewidencja przebiegu pojazdu ..................................................................................... 732
Samochód zastĊpczy a ewidencja ....................................................................................................... 733
Wydatki komisanta ............................................................................................................................. 734
Czynsz z tytuáu najmu samochodu jako koszt uzyskania przychodów ............................................... 734
Brak numerów rejestracyjnych ........................................................................................................... 735
Usáugi objĊte umową zarządzania flotą .............................................................................................. 735
Dokumentowanie wydatków na eksploatacjĊ samochodu .................................................................. 735
CzĊĞü nieodliczonego VAT a koszty .................................................................................................. 736
Koszty naprawy powypadkowej samochodu osobowego ................................................................... 737
Wypadek spowodowany w stanie nietrzeĨwoĞci – koszty naprawy ................................................... 737
Wydatek na naprawĊ dzierĪawionego samochodu.............................................................................. 738
Koszty naprawy ponoszone przez finansującego................................................................................ 738
Koszty naprawy we wáasnym warsztacie – samochody ciĊĪarowe..................................................... 739
SprzedaĪ samochodu zaliczonego do Ğrodków trwaáych .................................................................... 740
Przekazanie na cele osobiste samochodu stanowiącego Ğrodek trwaáy............................................... 741
SprzedaĪ samochodu niebedącego Ğrodkiem trwaáym........................................................................ 742
Przekazanie na cele osobiste samochodu niebedącego Ğrodkiem trwaáym ......................................... 742
KradzieĪ samochodu........................................................................................................................... 743
Dokumentowanie straty (kradzieĪy) samochodu ................................................................................ 743
Brak odszkodowania z tytuáu kradzieĪy samochodu a koszty uzyskania przychodów ....................... 744
Opáata za miejsce garaĪowe................................................................................................................ 744
Zakup przyczepy kempingowej .......................................................................................................... 745
Samochód na czĊĞci............................................................................................................................ 746
ROZDZIAà XIII. SKàADKI I ODPISY NA FUNDUSZE JAKO KOSZTY UZYSKANIA PRZYCHODU 748
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
Fundusze w dziaáalnoĞci gospodarczej ............................................................................................... 748
Odpisy na fundusze jako koszty uzyskania przychodu ....................................................................... 748
Wpáaty na fundusze tworzone przez podatnika a wpáaty na fundusze powoáane w drodze ustawy .... 749
Wpáaty i odpisy podstawowe na Zakáadowy Fundusz ĝwiadczeĔ Socjalnych.................................... 750
Odpisy na ZFĝS jako koszt – konieczna wpáata, czy wystarczy odpis? ............................................. 751
ĝrodki finansowe przeznaczone na ZFĝS zadysponowane przed wpáatą na konto na pokrycie kosztów
zakupu bonów towarowych ................................................................................................................ 751
Zalegáe wpáaty na rachunek ZFĝS ...................................................................................................... 752
Uzupeánienie odpisu za lata ubiegáe.................................................................................................... 753
Koszty administrowania ZFĝS ........................................................................................................... 753
ZwiĊkszenia Ğrodków ZFĝS ............................................................................................................... 754
Ukáad zbiorowy pracy moĪe dowolnie ksztaátowaü wysokoĞü odpisu na Fundusz............................. 755
Wpáata do ZFĝS z zysku netto............................................................................................................ 755
WartoĞü ĞwiadczeĔ w naturze, przekazanych na cele funduszu ĞwiadczeĔ socjalnych ...................... 756
27
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
26.
27.
28.
29.
30.
31.
32.
33.
34.
35.
36.
37.
38.
39.
40.
41.
42.
43.
44.
45.
46.
47.
Wypáata ĞwiadczeĔ urlopowych bez poĞrednictwa ZFĝS................................................................... 757
Bony towarowe dla dzieci pracowników ............................................................................................ 757
Odpisy na ZFĝS utworzony w związku z zatrudnianiem osób na umowĊ agencyjną......................... 758
Wydatki na utrzymanie obiektów socjalnych w czĊĞci niepokrytej ze Ğrodków ZFĝS....................... 759
Odpisy (skáadki) na Fundusz Pracy .................................................................................................... 760
Skáadki na Fundusz Pracy od nagród i premii..................................................................................... 761
Odsetki za zwáokĊ i opáata dodatkowa w przypadku skáadek na Fundusz Pracy ................................ 762
Skáadki na Fundusz Gwarantowanych ĝwiadczeĔ Pracowniczych..................................................... 762
Skáadki na FP i FGĝP páacone za pracownika .................................................................................... 763
Skáadki na FP i FGĝP wyliczone od wynagrodzenia Īony jednego ze wspólników spóáki jawnej ..... 763
Odpis na fundusz szkoleniowy ........................................................................................................... 764
Wydatkowanie funduszu szkoleniowego............................................................................................ 765
Odpisy na fundusz innowacyjnoĞci..................................................................................................... 766
Niewykorzystanie funduszu innowacyjnoĞci ...................................................................................... 766
Odpisy na fundusz rekultywacji oraz wydatki na rekultywacjĊ terenów poeksploatacyjnych ............ 767
Fundusz rekultywacji – limit ustala podatnik ..................................................................................... 768
Brak planu rekultywacji...................................................................................................................... 768
Odpis na fundusz likwidacji zakáadu górniczego................................................................................ 769
Wydatki na likwidacjĊ zakáadu górniczego przekraczające Ğrodki funduszu...................................... 770
Odpis na fundusz remontowy wspólnoty mieszkaniowej jako koszt uzyskania przychodów............. 770
Wymiana wodomierzy sfinansowana z funduszu remontowego ........................................................ 771
Wpáaty na PaĔstwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepeánosprawnych ........................................... 771
Wydatkowanie Ğrodków ZFRON pochodzących z zaliczek na podatek dochodowy.......................... 772
ZFRON tworzony przez zakáad pracy chronionej............................................................................... 773
Wpáaty na ZFRON z tytuáu zwolnienia z podatku od nieruchomoĞci................................................. 773
Wydatki ze Ğrodków ZFRON na dojazdy pracowników niepeánosprawnych ..................................... 774
Skáadki i inne wpáaty z tytuáu przynaleĪnoĞci do organizacji ............................................................. 774
Przekazanie towarów to nie skáadka czáonkowska ............................................................................. 776
Opáacanie skáadek a zawieszenie wykonywania jednego z zawodów................................................. 777
Skáadki na rzecz towarzystwa rzeczoznawców majątkowych ............................................................ 778
Wydatki na opáacanie skáadek czáonkowskich pracowników naleĪących do samorządu zawodowego 778
Nieobowiązkowa przynaleĪnoĞü do organizacji a opáacanie skáadek ................................................. 779
Skáadki na rzecz Polskiej Organizacji OpakowaĔ............................................................................... 780
Skáadki na IzbĊ Gospodarczą.............................................................................................................. 780
ROZDZIAà XIV. SPÓàKI KAPITAàOWE ........................................................................................... 782
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
Wydatki z tytuáu rozpoczĊcia dziaáalnoĞci.......................................................................................... 782
Koszty organizacji spóáki.................................................................................................................... 783
Opáata za wydanie pozwolenia ........................................................................................................... 783
Wydatki na utworzenie spóáki celowej ............................................................................................... 784
Wydatki na doradztwo prawne związane z zakoĔczeniem sporów miĊdzy akcjonariuszami ............. 785
Wydatki na podwyĪszenie kapitaáu..................................................................................................... 787
Które wydatki związane z emisją nowych akcji są kosztem? ............................................................. 788
Koszty przymusowego wykupu akcji ................................................................................................. 788
Zakup bonów dla pracowników biura maklerskiego w związku z planowaną emisją ........................ 789
PCC związany z dopáatą ..................................................................................................................... 789
Poáączenie spóáek – podziaá kosztów miĊdzy áączącymi siĊ spóákami ............................................... 790
Wydatki na doradztwo prawne i finansowe związane z nabyciem udziaáów (akcji)........................... 791
WartoĞü początkowa aportu................................................................................................................ 791
Aport caáego przedsiĊbiorstwa............................................................................................................ 792
28
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
26.
27.
28.
29.
30.
31.
32.
33.
34.
35.
36.
37.
38.
39.
40.
41.
42.
43.
44.
45.
46.
47.
48.
49.
50.
51.
52.
53.
54.
55.
56.
57.
58.
59.
60.
61.
62.
63.
64.
Koszty aportu...................................................................................................................................... 793
Aport a odsetki dotyczące wnoszącego............................................................................................... 793
Koszty sprzedaĪy skáadników aportu.................................................................................................. 794
Zbycie wniesionych aportem praw majątkowych............................................................................... 795
Koszt w przypadku zbycia Ğrodków trwaáych nabytych w drodze wkáadu niepieniĊĪnego ................ 795
Zbycie udziaáów uzyskanych aportem................................................................................................ 797
Zobowiązania publicznoprawne aportowanej spóáki .......................................................................... 798
Amortyzacja uĪywanego samochodu wniesionego aportem............................................................... 798
Zwrot poniesionych wydatków udziaáowcowi spóáki ......................................................................... 799
PodróĪe sáuĪbowe zarządu.................................................................................................................. 800
Podatek od czynnoĞci cywilnoprawnych z tytuáu poĪyczki udzielonej wspólnikowi przez spóákĊ z o.o. 800
Wydatki związane z organizacją walnego zgromadzenia ................................................................... 801
Koszty związane z czáonkami zarządu................................................................................................ 801
Koszty podróĪy i pobytu prezesa w Polsce......................................................................................... 802
Wynagrodzenie komplementariusza ................................................................................................... 802
Wynagrodzenie czáonka zarządu spóáki z ograniczoną odpowiedzialnoĞcią ...................................... 803
Czáonkowie zarządu bĊdący udziaáowcami spóáki i jej pracownikami ............................................... 803
Czáonkowie zarządu bĊdący udziaáowcami spóáki i niebĊdący jej pracownikami .............................. 804
Czáonkowie zarządu niebĊdący udziaáowcami spóáki......................................................................... 805
Jedyny czáonek zarządu pracownikiem jednoosobowej spóáki z o.o. ................................................. 805
Skáadki na ubezpieczenie od odpowiedzialnoĞci cywilnej organów spóáek........................................ 806
Skáadki na ubezpieczenie wspólników niebĊdących pracownikami ................................................... 806
Wydatki spóáki na usáugi zdrowotne dla czáonków rodzin pracowników ........................................... 807
Ryczaát przyznany czáonkowi zarządu na korzystanie z prywatnego samochodu............................... 808
Diety dla osób wchodzących w skáad rad nadzorczych ...................................................................... 808
Wydatki na spotkania rady nadzorczej – poza siedzibą spóáki ........................................................... 810
Wynagrodzenia wypáacane czáonkom Rady Nadzorczej .................................................................... 812
Wynajem mieszkania dla czáonka rady nadzorczej............................................................................. 813
Wydatki z tytuáu ĞwiadczeĔ na rzecz prokurenta i jego rodziny......................................................... 813
Usáugi Ğwiadczone przez czáonka zarządu.......................................................................................... 813
PojĊcie „poĪyczki” dla celów oceny skutków podatkowych „cienkiej kapitalizacji” – stan prawny
do dnia 31 grudnia 2014 r. .................................................................................................................. 814
Niedostateczna kapitalizacja – zmiany ............................................................................................... 815
„Cienka kapitalizacja” – koszty podatkowe........................................................................................ 816
„ZadáuĪenie” – wykáadnia pojĊcia ...................................................................................................... 817
Ustalanie wartoĞci kapitaáu zakáadowego dla celów „cienkiej kapitalizacji”...................................... 817
„Cienka kapitalizacja” – co wchodzi w skáad zadáuĪenia? ................................................................. 818
„Cienka kapitalizacja” – równieĪ kredyt kupiecki .............................................................................. 819
Cash pooling a niedostateczna kapitalizacja....................................................................................... 819
Zmiana wierzyciela spóáki a „cienka kapitalizacja”............................................................................ 820
PoĪyczkodawca winien byü udziaáowcem .......................................................................................... 821
PoĪyczka otrzymana od spóáki babki.................................................................................................. 821
PoĪyczki od spóáki osobowej.............................................................................................................. 822
NastĊpca prawny a „cienka kapitalizacja” .......................................................................................... 823
Wypáata dywidendy ............................................................................................................................ 824
Strata na dywidendzie wypáacanej w formie niepieniĊĪnej ................................................................ 824
Wydatki związane z obsáugą dywidendy ............................................................................................ 825
Odsetki od kredytu przeznaczonego na wypáatĊ dywidendy .............................................................. 825
Odsetki za bezumowne korzystanie z cudzego kapitaáu ..................................................................... 826
Wypáacone odsetki od udziaáu kapitaáowego kosztem uzyskania przychodu ..................................... 826
Odsetki od poĪyczki na sfinansowanie nabycia udziaáów .................................................................. 827
29
65. Odsetki od kredytu zaciągniĊtego w celu wypáaty wynagrodzenia na rzecz akcjonariusza z tytuáu
dobrowolnego umorzenia akcji......................................................................................................... 828
66. Odsetki od weksla jako wydatki na nabycie udziaáów...................................................................... 828
67. Wydatek na badanie sprawozdania, gdy badanie nie jest obowiązkowe .......................................... 829
68. Ustalenie kosztów przy nabyciu udziaáów........................................................................................ 830
69. ObjĊcie udziaáów w zamian za wierzytelnoĞü z tytuáu odsetek od poĪyczek.................................... 831
70. Podatek związany z wypáatą odsetek podmiotowi zagranicznemu................................................... 831
71. Konwersja wierzytelnoĞci a koszty z tytuáu objĊcia udziaáów.......................................................... 832
72. Koszty przy umorzeniu udziaáów (akcji).......................................................................................... 833
73. Wypáata wynagrodzenia przysáugującego wspólnikowi za umorzony udziaá nie jest kosztem ........ 833
74. Odsetki od kredytu zaciągniĊtego w celu umorzenia udziaáów ........................................................ 834
75. Koszty w przypadku umorzenia udziaáów nabytych w drodze darowizny ....................................... 835
76. Zbycie akcji otrzymanych w wyniku likwidacji innej spóáki............................................................ 835
77. Wydatki związane z emisją obligacji................................................................................................ 835
78. Odsetki od obligacji.......................................................................................................................... 836
79. Odsetki za zwáokĊ w wykupie obligacji ........................................................................................... 837
80. Koszty uzyskania przychodu z tytuáu zbycia udziaáów .................................................................... 837
81. Przeksztaácenie spóáki komandytowej w komandytowo-akcyjną ..................................................... 838
82. Konsekwencje zmian w zakresie opodatkowania SKA – komplementariusz nie bĊdzie rozliczaá kosztów ................................................................................................................................................ 838
83. Odpáatne zbycie akcji SKA .............................................................................................................. 839
84. Wydatki poniesione przed dniem przeksztaácenia ............................................................................ 839
85. SprzedaĪ akcji po przeksztaáceniu spóáki ......................................................................................... 840
86. Przeksztaácenie jednoosobowej dziaáalnoĞci w spóákĊ kapitaáową – koszty przy zbyciu majątku.... 842
87. Faktury wystawione na przeksztaácanego przedsiĊbiorcĊ................................................................. 844
88. SprzedaĪ udziaáów nabytych w zamian za wkáad niepieniĊĪny........................................................ 845
89. Spáata wspólnika............................................................................................................................... 846
90. Aport w postaci opcji – koszty sprzedaĪy......................................................................................... 846
91. Aport w postaci akcji – koszty sprzedaĪy......................................................................................... 847
92. Gdy przedmiotem aportu są wierzytelnoĞci wáasne.......................................................................... 847
93. PrzejĊcie majątku innych spóáek a koszty ........................................................................................ 848
94. Przeniesienie wydzielonej czĊĞci majątku do innej spóáki – koszty uzyskania przychodów ............ 848
95. Koszty uzyskania przychodów przy podziale spóáek przez wydzielenie .......................................... 849
96. Wykorzystanie kredytu dla udzielenia poĪyczek spóákom powiązanym kapitaáowo........................ 849
97. Przeksztaácenie spóáki jawnej w spóákĊ z o.o. .................................................................................. 849
98. Wydatki spóáek-córek jako koszt uzyskania przychodów ................................................................ 852
99. ObjĊcie akcji a strata związana ze zmianą ich wartoĞci.................................................................... 852
100. Wydatki na likwidacjĊ spóáki............................................................................................................ 853
101. Spáata wspólnika ............................................................................................................................... 853
102. Koszt wspólnika cichego .................................................................................................................. 854
ROZDZIAà XV. STRATY I SANKCJE JAKO KOSZTY UZYSKANIA PRZYCHODÓW................. 855
A. STRATY ............................................................................................................................................. 855
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Definicja straty ................................................................................................................................... 855
Straty jako koszty podatkowe w podatku dochodowym ..................................................................... 855
Strata jako koszt – pogląd sądów........................................................................................................ 856
Straty związane z wyposaĪeniem........................................................................................................ 857
Straty dotyczące Ğrodków trwaáych o przewidywanym okresie uĪywania krótszym niĪ 1 rok........... 857
Straty w Ğrodkach trwaáych oraz wartoĞciach niematerialnych i prawnych........................................ 858
30
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
26.
27.
28.
29.
30.
31.
32.
33.
34.
35.
36.
37.
38.
39.
40.
41.
42.
43.
44.
45.
46.
47.
48.
49.
Strata a zawinienie podatnika ............................................................................................................. 859
Strata towaru – nastĊpstwo niewáaĞciwego dziaáania podatnika ......................................................... 859
KoniecznoĞü udokumentowania straty................................................................................................ 860
Zaliczka niezwrócona przez kontrahenta ............................................................................................ 860
KradzieĪe wynikające ze zdarzeĔ losowych ....................................................................................... 861
KradzieĪ gotówki wskutek wáamania ................................................................................................. 862
KradzieĪ Ğrodków pieniĊĪnych z lokat ............................................................................................... 862
Straty internetowych firm poĪyczkowych .......................................................................................... 863
Strata spowodowana przez hakera ...................................................................................................... 863
Uwiarygodnienie wysokoĞci strat powstaáych wskutek kradzieĪy...................................................... 864
Kiedy straty poniesione w wyniku oszustwa nie są kosztami ............................................................. 865
Straty w Ğrodkach trwaáych a wielkoĞü odpisów amortyzacyjnych .................................................... 865
Likwidacja podyktowana wzglĊdami ekonomicznymi ....................................................................... 866
Likwidacja nie musi stanowiü „unicestwienia” .................................................................................. 867
Likwidacja jedynie czĊĞci Ğrodka trwaáego......................................................................................... 867
Likwidacja nie w peáni umorzonego Ğrodka trwaáego na skutek wczeĞniejszego rozwiązania umowy
najmu .................................................................................................................................................. 868
Strata z tytuáu likwidacji wartoĞci niematerialnych i prawnych.......................................................... 868
Likwidacja autobusów ........................................................................................................................ 869
Strata niezamortyzowanej wartoĞci inwestycji w obcym Ğrodku trwaáym.......................................... 869
Wydatki na zakup licencji a zaprzestanie produkcji ........................................................................... 870
Straty powstaáe w wyniku utraty lub likwidacji samochodów ............................................................ 870
Wydatki na zabezpieczenie interesu podatnika przed kradzieĪą pojazdu ........................................... 871
Likwidacja budynków ze wzglĊdów ekonomicznych......................................................................... 872
Koszty wyburzenia budynków............................................................................................................ 873
Strata powstaáa w wyniku spalenia siĊ budynku................................................................................. 873
WartoĞü rozebranych budynków kosztem uzyskania przychodów ..................................................... 874
Koszty zaniechanych inwestycji ......................................................................................................... 875
Likwidacja dokumentacji zaniechanej inwestycji............................................................................... 875
Likwidacja towarów handlowych a podatek dochodowy ................................................................... 876
Wypáata odszkodowania za niedobory inwentaryzacyjne................................................................... 877
Niedobory inwentaryzacyjne naleĪy odpowiednio udokumentowaü .................................................. 878
Ubytki a noty obciąĪeniowe ............................................................................................................... 879
WiarygodnoĞü powstania ubytków ..................................................................................................... 880
Brak rzetelnych inwentaryzacji........................................................................................................... 881
Niedobory ujawnione podczas inwentaryzacji u podatnika stosującego metodĊ memoriaáową ......... 881
Straty powstaáe w wyniku nadmiernych ubytków lub zawinionych niedoborów wyrobów akcyzowych 882
Przecena towarów handlowych a podatnik stosujący metodĊ memoriaáową ...................................... 882
Likwidacja zapasów............................................................................................................................ 883
Utylizacja towaru................................................................................................................................ 884
Strata ze sprzedaĪy wierzytelnoĞci wáasnej ........................................................................................ 884
Sposób obliczenia straty przy wierzytelnoĞciach zbywanych odpáatnie ............................................. 885
Strata spowodowana utratą wartoĞci udziaáów ................................................................................... 886
Straty z tytuáu niezwróconych przez upadáego kaucji gwarancyjnych................................................ 887
B. OPàATY SANKCYJNE ..................................................................................................................... 888
50.
51.
52.
53.
Opáaty sankcyjne związane z prowadzoną dziaáalnoĞcią gospodarczą ................................................... 888
Koszty egzekucyjne ............................................................................................................................ 889
Wydatek na sporządzenie aktu notarialnego zawierającego oĞwiadczenie o poddaniu siĊ egzekucji ... 890
Sankcje karne...................................................................................................................................... 890
31
54. Grzywna za niestawiennictwo w postĊpowaniu podatkowym.......................................................... 891
55. Opáata produktowa ........................................................................................................................... 891
56. Odsetki za zwáokĊ od opáaty produktowej........................................................................................ 892
57. Opáata produktowa – moment poniesienia kosztu ............................................................................ 892
58. Opáaty Ğrodowiskowe ....................................................................................................................... 893
59. Opáata za korzystanie ze Ğrodowiska – moment poniesienia kosztu................................................. 894
60. Opáata sankcyjna na rzecz PFRON................................................................................................... 894
61. Kara pieniĊĪna naáoĪona decyzją Prezesa UOKiK ........................................................................... 895
62. Opáata za nieprzestrzeganie przepisów BHP .................................................................................... 896
63. Opáata za odprowadzanie Ğcieków, wód opadowych i deszczowych................................................ 897
64. Dodatkowa opáata za uĪytkowanie wieczyste................................................................................... 897
65. Opáata dodatkowa za niezagospodarowanie gruntów ....................................................................... 898
66. Odsetki za zwáokĊ z tytuáu nieterminowych wpáat naleĪnoĞci budĪetowych.................................... 898
67. Opáata prolongacyjna a koszty uzyskania przychodu ....................................................................... 899
68. Opáaty sankcyjne podlegające wpáacie do budĪetu paĔstwa lub jednostek samorządowych ............ 899
69. ĝrodki trwaáe – „karne” odsetki........................................................................................................ 900
70. Odsetki od zwróconej czĊĞci dotacji................................................................................................. 901
71. Sankcje cywilnoprawne.................................................................................................................... 901
72. Notoryczne páacenie kar umownych................................................................................................. 902
73. Odszkodowanie z tytuáu wad dostarczonych produktów.................................................................. 902
74. Koszty związane z reklamacją jakoĞciową ....................................................................................... 903
75. Zwrot kosztów akcji serwisowej....................................................................................................... 904
76. Koszty wycofania produktu z rynku ................................................................................................. 905
77. Odszkodowanie za awariĊ ................................................................................................................ 906
78. Odszkodowanie za uszkodzony towar wypáacone przez firmĊ przewozową.................................... 906
79. Naprawa we wáasnym zakresie przewoĪonych samochodów........................................................... 907
80. Opáata za przekroczenie limitu kilometrów ...................................................................................... 907
81. Odszkodowanie za ponadnormatywne korzystanie z maszyn budowlanych .................................... 908
82. Kary umowne kosztem podatkowym ............................................................................................... 908
83. Kara umowna wynikaáa wyáącznie z okolicznoĞci niezaleĪnych od Spóáki...................................... 909
84. Kara za brak uzgodnionego zakupu maszyny................................................................................... 910
85. Kara umowna za nieodebranie caáej partii towaru............................................................................ 910
86. Kara spowodowana zmianą dostawcy .............................................................................................. 911
87. Kara umowna za odstąpienie od umowy .......................................................................................... 912
88. Odszkodowanie za skrócenie terminu najmu.................................................................................... 913
89. Odszkodowanie páacone z tytuáu rezygnacji z wykupu samochodów .............................................. 913
90. Kara za niedostarczenie w terminie towaru ...................................................................................... 914
91. Kara umowna związana z opóĨnieniem wykonania usáugi............................................................... 914
92. Wydatki mające na celu przedáuĪenie terminu zakoĔczenia inwestycji............................................ 915
93. Wadliwe wykonanie usáug przewozowych....................................................................................... 916
94. Odszkodowanie za niewáaĞciwe wykonanie usáugi .......................................................................... 917
95. Kara z tytuáu nieterminowego wykonania umowy ........................................................................... 917
96. Kary umowne z tytuáu nieterminowego zakoĔczenia robót – moment zarachowania ...................... 918
97. Kary umowne z tytuáu zwáoki w usuwaniu usterek .......................................................................... 918
98. Opáata za nieterminowy zaáadunek................................................................................................... 919
99. Kara za dostawĊ niezgodną z treĞcią zamówienia ............................................................................ 920
100. Kara za niedotrzymanie parametrów jakoĞciowych.......................................................................... 920
101. Odsetki ustawowe zasądzone przez Sąd ArbitraĪowy za opóĨnienie w zapáacie kar umownych ..... 921
102. Wypáata odszkodowania z tytuáu kradzieĪy towaru .......................................................................... 922
103. OdpowiedzialnoĞü solidarna za wynagrodzenie podwykonawcy...................................................... 923
104. Odszkodowania dla podwykonawców .............................................................................................. 923
32
105.
106.
107.
108.
109.
110.
111.
112.
113.
114.
115.
116.
117.
Utrata wadium................................................................................................................................... 924
Kara umowna w związku ze záamaniem umowy o wyáącznoĞü ........................................................ 926
Kara umowna z tytuáu wczeĞniejszego rozwiązania umowy najmu.................................................. 927
Wydatek w postaci pokrycia kosztów wierzyciela-najemcy ............................................................. 928
Dodatkowa opáata parkingowa.......................................................................................................... 929
Odszkodowanie wypáacone pracownikowi ....................................................................................... 930
Odszkodowania wypáacane na podstawie pakietu socjalnego........................................................... 930
Renta na rzecz pacjenta..................................................................................................................... 931
ZadoĞüuczynienie w związku z wypadkiem w pracy ........................................................................ 931
Odszkodowanie wypáacone rodzinie pracownika, który ulegá Ğmiertelnemu wypadkowi ................ 933
Odszkodowanie z tytuáu wypadku klientki sklepu ............................................................................ 933
Odszkodowanie za naruszenie praw autorskich ................................................................................ 934
Odszkodowanie za uszkodzenie maszyny......................................................................................... 935
ROZDZIAà XVI. SZCZEGÓLE RODZAJE DZIAàALNOĝCI GOSPODARCZEJ ............................. 937
1. Koszty w bankach............................................................................................................................... 937
2. Opáaty roczne na Bankowy Fundusz Gwarancyjny oraz wpáaty na Fundusz Ochrony ĝrodków Gwarantowanych ....................................................................................................................................... 938
3. WierzytelnoĞci nieĞciągalne w bankach.............................................................................................. 939
4. WierzytelnoĞci w Kasach.................................................................................................................... 942
5. WierzytelnoĞci z tytuáu nieĞciągalnych kredytów (poĪyczek) u podmiotów nie bĊdących bankami .. 943
6. WierzytelnoĞci muszą wynikaü z udzielonych przez bank kredytów ................................................. 943
7. WierzytelnoĞü z tytuáu kredytu inwestycyjnego – dokumentacja ....................................................... 945
8. Koszty poniesione na prawników przewyĪszające stawki urzĊdowe.................................................. 946
9. Sprawozdania finansowe zgodnie z MSR a odpisy aktualizujące....................................................... 947
10. Odpisy aktualizujące jako element kalkulacji kosztów....................................................................... 948
11. Rezerwy w bankach............................................................................................................................ 950
12. Rezerwy w SKOK .............................................................................................................................. 951
13. Rezerwy – koszty rozpoznają tylko uprawnione podmioty ................................................................ 952
14. WartoĞü rezerw celowych................................................................................................................... 953
15. Rezerwy na wymagalne a nieĞciągalne wierzytelnoĞci bankowe ....................................................... 954
16. Przeniesienie naleĪnoĞci z tytuáu kredytów do ewidencji pozabilansowej.......................................... 955
17. Rezerwa na ryzyko ogólne.................................................................................................................. 956
18. Cesja wierzytelnoĞci a rezerwy........................................................................................................... 958
19. „Rozwiązanie czĊĞci rezerw”.............................................................................................................. 959
20. Strata poniesiona w wyniku uniewaĪnienia przez sąd umowy kredytowej......................................... 960
21. Spáata dáugów nabytego przedsiĊbiorstwa .......................................................................................... 960
22. WierzytelnoĞü przedawniona .............................................................................................................. 961
23. Wynagrodzenie na rzecz poĞredników – moment zaliczenia w koszty............................................... 962
24. Rozliczenie kosztów transakcji SWAP............................................................................................... 962
25. Wydatki poniesione na nabycie licencji systemu informatycznego .................................................... 964
26. Koszty u ubezpieczycieli .................................................................................................................... 964
27. Fundusze tworzone przez zakáady ubezpieczeniowe .......................................................................... 965
28. Wpáaty na rzecz Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego ....................................................... 965
29. Koszty reasekuracji............................................................................................................................. 966
30. Koszty związane z „akwizycją”.......................................................................................................... 966
31. Wydatki zakáadu ubezpieczeĔ na pomoc prawną w sprawie o rozszerzenie zakresu zezwolenia ....... 969
32. Koszty w Powszechnych Towarzystwach Emerytalnych ................................................................... 969
33. Koszty w Pracowniczych Towarzystwach Emerytalnych................................................................... 970
33
ROZDZIAà XVII WALUTY OBCE I RÓĩNICE KURSOWE .............................................................. 971
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
26.
27.
28.
29.
30.
31.
32.
33.
34.
35.
36.
37.
38.
39.
40.
41.
42.
43.
44.
Zmiany w zakresie ustalania róĪnic kursowych – od dnia 1 stycznia 2012 r. ..................................... 971
Kurs walutowy stosowany do przeliczania przychodów..................................................................... 972
RóĪnice kursowe, które nie mieszczą siĊ w katalogu ustawowym ..................................................... 972
Wpáyw róĪnic kursowych na koszty i przychody ............................................................................... 972
RóĪnice kursowe przy wydatkach niestanowiących kosztów uzyskania przychodów........................ 972
RóĪnice kursowe a umorzone zobowiązania ...................................................................................... 973
Zaliczka a róĪnice kursowe................................................................................................................. 974
Kurs waluty „faktycznie zastosowany” .............................................................................................. 974
Gdy firma posiada konta w dwóch bankach ....................................................................................... 975
Data wystawienia, a nie otrzymania faktury ....................................................................................... 975
PóĨniejsze otrzymanie faktury............................................................................................................ 976
Dokumenty przewozowe potwierdzające transakcjĊ .......................................................................... 976
Kurs walutowy w przypadku gdy nie ma faktycznej wymiany........................................................... 977
PrzesuniĊcia Ğrodków pieniĊĪnych na rachunkach ............................................................................. 978
Faktury w walucie obcej a zapáata w PLN.......................................................................................... 978
RóĪnice kursowe a kompensata .......................................................................................................... 979
Wycena róĪnic kursowych zgodnie z przepisami ustawy o rachunkowoĞci ....................................... 980
Zastosowanie metody rachunkowej jest moĪliwe jedynie pod warunkiem, Īe sprawozdanie finansowe podatnika podlega badaniu............................................................................................................ 981
Podatkowe metody wyceny róĪnic kursowych ................................................................................... 982
RóĪnice kursowe powstaáe na kwocie VAT ....................................................................................... 983
RóĪnice kursowe a wypáata dywidendy.............................................................................................. 984
RóĪnice kursowe a wymiana barterowa.............................................................................................. 985
Wyemitowanie weksla a róĪnice kursowe .......................................................................................... 985
Nabycie akcji a róĪnice kursowe ........................................................................................................ 986
Nabycie udziaáów a róĪnice kursowe.................................................................................................. 987
RóĪnice kursowe od poĪyczki zaciągniĊtej na sfinansowanie zakupu udziaáów ................................ 988
Zwrot dopáat a róĪnice kursowe.......................................................................................................... 989
ĝrodki trwaáe a róĪnice kursowe......................................................................................................... 989
WartoĞü początkowa nabytego Ğrodka trwaáego a róĪnice kursowe – przykáad wyliczenia................ 990
RóĪnice kursowe z tytuáu kredytu w walucie obcej ............................................................................ 991
RóĪnice kursowe jako koszt poĪyczkodawcy ..................................................................................... 991
PoĪyczka w walucie polskiej spáacana z rachunku walutowego......................................................... 992
Przewalutowanie poĪyczki ................................................................................................................. 992
Przewalutowanie poĪyczki a róznice kursowe.................................................................................... 993
Kredyt przejĊty w ramach aportu........................................................................................................ 994
Waluty nienotowane a róĪnice kursowe ............................................................................................. 994
RóĪnice kursowe przy páatnoĞciach kartą prezesa .............................................................................. 995
Transakcja terminowa a róĪnice kursowe ........................................................................................... 996
Zapáata walutą kupioną w kantorze a róĪnice kursowe....................................................................... 996
RóĪnice kursowe – kurs waluty wynegocjowany z bankiem.............................................................. 997
Zyski zagranicznego zakáadu a róĪnice kursowe ................................................................................ 997
Utworzenie akredytywy a róĪnice kursowe ........................................................................................ 998
RóĪnice kursowe a sukcesja podatkowa ............................................................................................. 998
RóĪnice kursowe w rozliczeniach z zakáadem.................................................................................... 999
ROZDZIAà XVIII. WIERZYTELNOĝCI I REZERWY JAKO KOSZTY UZYSKANIA PRZYCHODU 1000
1. Definicja i podziaá wierzytelnoĞci..................................................................................................... 1000
34
2. NieuwzglĊdnione roszczenie to nie wierzytelnoĞü............................................................................ 1000
3. SprzedaĪ wierzytelnoĞci – czy odsetki są kosztem? ......................................................................... 1001
4. Koszt uzyskania przychodu z odpáatnego zbycia wierzytelnoĞci tworzy wierzytelnoĞü oraz jej
oprocentowanie................................................................................................................................. 1002
5. Strata na sprzedaĪy nabytej wierzytelnoĞci....................................................................................... 1002
6. WierzytelnoĞci odpisane jako przedawnione .................................................................................... 1003
7. Strata na sprzedaĪy przedawnionej wierzytelnoĞci ........................................................................... 1003
8. WierzytelnoĞü musi stanowiü przychód z dziaáalnoĞci ..................................................................... 1004
9. Gdy przychód nie byá naleĪny .......................................................................................................... 1005
10. PorĊczenia a wierzytelnoĞci.............................................................................................................. 1005
11. Podatek VAT a kwota wierzytelnoĞci............................................................................................... 1006
12. Brak moĪliwoĞci odzyskania wpáaconej kaucji ................................................................................ 1006
13. Kiedy nie ma przychodu w danym roku z tytuáu zbycia wierzytelnoĞci ........................................... 1007
14. Brak zwrotu poĪyczki ....................................................................................................................... 1008
15. Zasądzone naleĪnoĞci zgodnie z nakazem zapáaty............................................................................ 1008
16. Koszty kolejnych usáug, gdy kontrahent nie páaci ............................................................................ 1009
17. Umorzenie zobowiązaĔ a koszty ...................................................................................................... 1010
18. Umorzenie wierzytelnoĞci jako koszty – warunki ............................................................................ 1010
19. Umorzenie wierzytelnoĞci pracowników.......................................................................................... 1011
20. Umorzenie wierzytelnoĞci spóáki powiązanej................................................................................... 1012
21. Odpisy aktualizujące wartoĞü naleĪnoĞci a nieĞciągalna wierzytelnoĞü jako koszt uzyskania przychodów ............................................................................................................................................. 1012
22. Gdy wierzytelnoĞü jest spáacana w czĊĞciach ................................................................................... 1013
23. Ubezpieczenie a wierzytelnoĞci........................................................................................................ 1014
24. Zwrotne przejĞcie wierzytelnoĞci faktorowej ................................................................................... 1014
25. Podatek naleĪny zawarty w wierzytelnoĞci nieĞciągalnej a koszty uzyskania przychodów.............. 1015
26. WierzytelnoĞci nieĞciągalne.............................................................................................................. 1017
27. WierzytelnoĞü spóáki przejmowanej ................................................................................................. 1017
28. Postanowienie o nieĞciągalnoĞci wydane w stosunku do porĊczyciela............................................. 1018
29. WierzytelnoĞci od zmaráego dáuĪnika............................................................................................... 1019
30. Warunki zaliczenia wierzytelnoĞci nieĞciągalnej do kosztów........................................................... 1020
31. Udokumentowanie nieĞciągalnoĞci wierzytelnoĞci........................................................................... 1021
32. NieĞciągalne wierzytelnoĞci – moment zaliczenia do kosztów......................................................... 1021
33. Wiedza podatnika co do istniejącego majątku dáuĪnika.................................................................... 1022
34. NieĞciągalnoĞü wierzytelnoĞci nastĊpująca po likwidacji dziaáalnoĞcii wierzyciela......................... 1023
35. Uprawdopodobnienie nieĞciągalnoĞci powinno mieü miejsce w momencie utworzenia rezerwy (odpisów) ............................................................................................................................................... 1023
36. Pismo syndyka masy upadáoĞci ........................................................................................................ 1024
37. Tytuáem egzekucyjnym moĪe byü akt notarialny ............................................................................. 1025
38. Postanowienie komornika musi byü uznane za odpowiadające stanowi faktycznemu ..................... 1026
39. BezskutecznoĞü jednej z egzekucji ................................................................................................... 1027
40. Postanowienie komornika wydane w stosunku do jednej wierzytelnoĞci ......................................... 1027
41. BezskutecznoĞü czĊĞci egzekucji ...................................................................................................... 1028
42. Zwolnienie z dáugu – co stanowi koszt? ........................................................................................... 1029
43. Protokóá dokumentujący nieĞciągalnoĞü ........................................................................................... 1030
44. Jak wyliczyü przewidywane koszty procesowe i egzekucyjne?........................................................ 1030
45. Obliczanie limitu opáacalnoĞci do protokoáu nieĞciągalnoĞci ........................................................... 1031
46. PodwaĪanie oceny nieĞciągalnoĞci wyraĪonej w protokoáach .......................................................... 1032
47. Korekty przychodu a nieĞciągalna wierzytelnoĞü ............................................................................. 1033
35
48. Postanowienie o nieĞciągalnoĞci dokumentem uprawdopodabniającym nieĞciągalnoĞü wierzytelnoĞci.................................................................................................................................................. 1034
49. Postanowienie o nieĞciągalnoĞci wydane na rzecz innego wierzyciela............................................. 1034
50. Tytuá egzekucyjny uzyskany i wystawiony na Ubezpieczyciela....................................................... 1035
51. Postanowienie potwierdzające bezskutecznoĞü egzekucji – do kiedy w koszty?.............................. 1036
52. UkoĔczenie postĊpowania upadáoĞciowego jako przesáanka uznania wierzytelnoĞci za nieĞciągalną 1037
53. Ogáoszenie w Monitorze Sądowym i Gospodarczym o ukoĔczeniu postĊpowania upadáoĞciowego 1037
54. Wyáącznie prawomocne postanowienie o upadáoĞci......................................................................... 1038
55. Protokóá zamiast postanowienia o nieĞciągalnoĞci i postanowienia sądu ......................................... 1038
56. Postanowienie zagranicznego sądu o wszczĊciu postĊpowania upadáoĞciowego ............................. 1039
57. Odzyskanie czĊĞci lub caáoĞci wierzytelnoĞci................................................................................... 1039
58. Odpisy aktualizujące wartoĞü naleĪnoĞci zaliczane do kosztów uzyskania przychodów.................. 1039
59. Uprawdopodobnienie nieĞciągalnoĞci wierzytelnoĞci w przypadku zaliczania do kosztów odpisów
aktualizujących ................................................................................................................................. 1040
60. Uprawdopodobnienie nieĞciągalnoĞci wierzytelnoĞci nieskierowanej do egzekucji......................... 1041
61. Zawieszenie postĊpowania przez sąd................................................................................................ 1042
62. Postanowienie o oddaleniu wniosku o ogáoszenie upadáoĞci ............................................................ 1043
63. Wniosek oddalony z powodu niewykazania wieloĞci wierzycieli .................................................... 1043
64. Odpisy aktualizujące wartoĞü naleĪnoĞci u podatników prowadzących ksiĊgĊ podatkową .............. 1044
65. Rezerwy w prawie podatkowym....................................................................................................... 1044
66. Rezerwy a sądowe dochodzenie roszczeĔ......................................................................................... 1046
67. Niepewny podatek od nieruchomoĞci a rezerwy............................................................................... 1046
68. Zbycie wierzytelnoĞci z tytuáu umów najmu .................................................................................... 1047
69. Odsetki i prowizja od kredytu zaciągniĊtego na nabycie wierzytelnoĞci .......................................... 1047
70. PCC od zakupionych pakietów wierzytelnoĞci................................................................................. 1048
71. Zaliczka, której zwrot zostaá zasądzony przez sąd............................................................................ 1048
ROZDZIAà XIX. ZRYCZAàTOWANE KOSZTY UZYSKANIA PRZYCHODÓW ......................... 1050
A. KOSZTY UZYSKANIA PRZYCHODÓW TWÓRCÓW ................................................................ 1050
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
Ryczaátowe koszty uzyskania przychodów twórców i artystów ....................................................... 1050
Zmiany w kosztach autorskich.......................................................................................................... 1051
Przychody twórcy ponad 85.528 zá, a koszty.................................................................................... 1052
Limit dotyczy áącznie wszystkich kosztów „twórczych”.................................................................. 1052
Przychody twórcy ponad 85.528 zá – optymalizacja podatkowa ...................................................... 1053
Páatnik podatku przy kosztach autorskich......................................................................................... 1054
Utwór w rozumieniu prawa autorskiego ........................................................................................... 1055
Utwór nie musi byü skoĔczony......................................................................................................... 1055
OkreĞlenie twórcy............................................................................................................................. 1056
Interpretacja indywidualna nie okreĞli, kto jest twórcą..................................................................... 1056
Nazwa umowy nie ma znaczenia ...................................................................................................... 1057
Praca twórcza w ramach dziaáalnoĞci gospodarczej.......................................................................... 1058
Praca twórcza w ramach dziaáalnoĞci gospodarczej – optymalizacja podatkowa ............................. 1059
Zarządzanie – kiedy koszty „autorskie”?.......................................................................................... 1060
50% koszty uzyskania przychodów, gdy kwota naleĪnoĞci nie przekracza 200 zá ........................... 1060
PóĨniejsza wypáata premii z tytuáu przeniesienia prawa do rozporządzania utworem...................... 1061
Utwór stworzony w ramach obowiązków wynikających ze stosunku pracy..................................... 1062
Wynagrodzenie za czas urlopu ......................................................................................................... 1064
Ryczaátowe okreĞlenie zakresu pracy twórczej................................................................................. 1064
36
20.
21.
22.
23.
24.
25.
26.
27.
28.
29.
30.
31.
32.
33.
34.
35.
36.
37.
38.
39.
40.
41.
42.
43.
44.
45.
46.
47.
48.
49.
50.
51.
52.
53.
54.
55.
56.
57.
58.
59.
60.
61.
62.
63.
64.
65.
66.
67.
68.
69.
Z dokumentów musi wynikaü jaka czĊĞü wynagrodzenia przypada na pracĊ twórczą ..................... 1065
Forma ewidencji czasu pracy twórczej ............................................................................................. 1065
Ewidencja utworów pracownika....................................................................................................... 1065
Staáe wynagrodzenie – proporcja czasu pracy .................................................................................. 1066
Premia wypáacana autorowi.............................................................................................................. 1067
Wynalazki......................................................................................................................................... 1067
Wynalazek dokonany w ramach wykonywania obowiązków ze stosunku pracy.............................. 1068
Korzystanie przez pracodawcĊ z wynalazku..................................................................................... 1068
Prace badawczo-rozwojowe.............................................................................................................. 1070
Radca prawny na etacie a koszty „autorskie” ................................................................................... 1072
Przeniesienie wáasnoĞci projektu racjonalizatorskiego przesáanką naliczenia 50% kosztów uzyskania przychodu ................................................................................................................................... 1073
Przeniesienie wáasnoĞci znaku towarowego ..................................................................................... 1073
Wynagrodzenie z tytuáu opáat licencyjnych ...................................................................................... 1074
Koszty uzyskania przychodów z tytuáu opáaty licencyjnej otrzymanej w pierwszym roku trwania
umowy .............................................................................................................................................. 1075
Koszty uzyskania przychodów z tytuáu opáaty licencyjnej otrzymanej w latach nastĊpnych............ 1076
Licencja programu komputerowego ................................................................................................. 1077
SprzedaĪ programów za oceanem..................................................................................................... 1077
Prawa autorskie twórców.................................................................................................................. 1080
Táumacze – kiedy koszty „autorskie”?.............................................................................................. 1081
Opinie biegáych................................................................................................................................. 1082
Projekty techniczne........................................................................................................................... 1083
Konsultant techniczny ...................................................................................................................... 1084
Projekt urbanistyczno-architektoniczny............................................................................................ 1085
Realizator dĨwiĊku ........................................................................................................................... 1087
ProgramiĞci....................................................................................................................................... 1087
Projektant sanitarny .......................................................................................................................... 1089
Praca modelek................................................................................................................................... 1090
Ustalenie kosztów uzyskania przychodów dla kierownika produkcji telewizyjnej........................... 1090
Twórca scenariuszy telewizyjnych ................................................................................................... 1091
Pianista-akompaniator ...................................................................................................................... 1092
Strony internetowe naleĪy traktowaü jako utwory ............................................................................ 1092
Przychody ze sprzedaĪy szablonów stron internetowych ................................................................. 1093
Usáugi webcam model....................................................................................................................... 1093
Opinia prawna................................................................................................................................... 1094
Raporty i ekspertyzy ......................................................................................................................... 1094
ZajĊcia dydaktyczne ......................................................................................................................... 1095
DziaáalnoĞü trenerów sportowych..................................................................................................... 1096
Prawa pokrewne wykonawców......................................................................................................... 1096
Autorskie prawa majątkowe nabyte w drodze spadku ...................................................................... 1097
50% koszty uzyskania przychodów a opodatkowanie VAT ............................................................. 1097
Przychody z dziaáalnoĞci literackiej.................................................................................................. 1098
SprzedaĪ wáasnych prac twórczych .................................................................................................. 1099
DziaáalnoĞü artystyczna przedsiĊbiorcy ............................................................................................ 1100
Autor-wydawca ................................................................................................................................ 1100
Twórca-komandytariusz ................................................................................................................... 1101
(…jest w orkiestrach dĊtych jakaĞ siáa…) ........................................................................................ 1101
50% koszty uzyskania przychodu od wynagrodzenia za czas urlopu naukowego ............................ 1102
Otrzymana przez twórcĊ kara umowna a koszty............................................................................... 1103
Nierezydenci a koszty „autorskie”.................................................................................................... 1103
Korekta w zeznaniu – rozpoznanie kosztów autorskich.................................................................... 1104
37
B. DZIAàALNOĝû WYKONYWANA OSOBIĝCIE........................................................................... 1105
70.
71.
72.
73.
74.
75.
76.
77.
78.
79.
Istota rozróĪnienia pomiĊdzy dziaáalnoĞcią wykonywaną osobiĞcie a dziaáalnoĞcią gospodarczą .... 1105
DziaáalnoĞü gospodarcza i wolny zawód ........................................................................................ 1105
Biegáy a dziaáalnoĞü wykonywana osobiĞcie .................................................................................. 1105
WysokoĞü kosztów uzyskania przychodów z tytuáu dziaáalnoĞci wykonywanej osobiĞcie ............ 1106
Koszty prezesa................................................................................................................................ 1107
Zryczaátowane koszty w niektórych rodzajach dziaáalnoĞci osobistej – kilka umów z tym samym
podmiotem...................................................................................................................................... 1108
Koszty związane z przeniesieniem praw wáasnoĞci intelektualnej w ramach umowy o dzieáo lub
zlecenia........................................................................................................................................... 1109
Koszty dziaáalnoĞci syndyka........................................................................................................... 1109
Wynagrodzenie czáonków Rady Osiedla ........................................................................................ 1111
Delegacja sĊdziowska..................................................................................................................... 1111
C. PRACOWNICZE KOSZTY UZYSKANIA PRZYCHODÓW ......................................................... 1112
80.
81.
82.
83.
84.
85.
86.
87.
88.
89.
90.
91.
92.
93.
94.
95.
96.
97.
98.
99.
100.
101.
102.
103.
104.
105.
106.
107.
108.
Koszty pracownicze w 2014 i 2015 r.............................................................................................. 1112
Wynagrodzenia páatne áącznie za kilka miesiĊcy............................................................................ 1113
Wynagrodzenia grudniowe páatne w styczniu – koszty uzyskania u pracowników........................ 1113
Premia wypáacona w nastĊpnym roku ............................................................................................ 1114
Wynagrodzenie pracowników a osiągane przychody ..................................................................... 1114
Koszty pracującego czáonka zarządu .............................................................................................. 1115
Kontrakt menedĪerski a podwyĪszone koszty ................................................................................ 1116
Koszty uzyskania przychodów z tytuáu dojazdu do pracy w innej miejscowoĞci ........................... 1116
Zaprzestanie naliczania kosztów dla pracownika zatrudnionego na wielu etatach ......................... 1116
Faktyczne miejsce zamieszkania pracownika a koszty uzyskania .................................................. 1117
Zastosowanie przez páatnika podwyĪszonych kosztów – wymogi formalne .................................. 1117
PodwyĪszone koszty – wystarczy 1 dzieĔ pracy............................................................................. 1118
Miejsce zamieszkania a adres zameldowania ................................................................................. 1118
Zakáad pracy wielooddziaáowy – decyduje miejsce wykonywanej pracy....................................... 1118
Dojazdy do pracy a miejsce siedziby przedsiĊbiorstwa .................................................................. 1119
Koszty dojazdu do pracy w wysokoĞci faktycznie poniesionej ...................................................... 1119
Imienne zaĞwiadczenie ................................................................................................................... 1120
Dokumentowanie wydatków na dojazdy ........................................................................................ 1121
„Chorobowe” a koszty uzyskania przychodu ................................................................................. 1121
Zasiáek macierzyĔski a koszty uzyskania ....................................................................................... 1122
Wynagrodzenia po ustaniu stosunku pracy ..................................................................................... 1122
Wypáata odprawy emerytalnej ........................................................................................................ 1123
Nagroda jubileuszowa..................................................................................................................... 1124
Wypáata „13-tki” byáym pracownikom ........................................................................................... 1124
Koszty uzyskania zwolnionych od podatku przychodów z pracy i dziaáalnoĞci osobistej .............. 1124
Osoba zatrudniona na podstawie kontraktu menedĪerskiego .......................................................... 1125
Umowa o zarządzanie i umowa o pracĊ.......................................................................................... 1125
Pracownik Ğwiadczący pracĊ w domu............................................................................................. 1126
Korekta báĊdnie naliczonych kosztów............................................................................................. 1127
ROZDZIAà XX. AKTY PRAWNE ...................................................................................................... 1128
1. Ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych................................... 1128
2. Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych. .................................. 1168
38
3. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Spoáecznej z dnia 29 stycznia 2013 r. w sprawie naleĪnoĞci przysáugujących pracownikowi zatrudnionemu w paĔstwowej lub samorządowej jednostce sfery
budĪetowej z tytuáu podróĪy sáuĪbowej. ............................................................................................. 1197
4. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 25 marca 2002 r. w sprawie warunków ustalania oraz
sposobu dokonywania zwrotu kosztów uĪywania do celów sáuĪbowych samochodów osobowych,
motocykli i motorowerów niebĊdących wáasnoĞcią pracodawcy........................................................ 1205