Ekologia wód śródlądowych - Wydział Budownictwa i Inżynierii

Opis modułu kształcenia / przedmiotu (sylabus)
Grupa przedmiotów:
Rok akademicki:
Numer katalogowy:
Nazwa przedmiotu1):
EKOLOGIA WÓD ŚRÓDLĄDOWYCH
Tłumaczenie nazwy na jęz. angielski3):
INLAND WATER ECOLOGY
Kierunek studiów4):
Inżynieria Środowiska
5)
Koordynator przedmiotu :
6)
Prowadzący zajęcia :
Założenia i cele przedmiotu12):
Formy dydaktyczne, liczba godzin13):
2,0
Dr Kinga Pachuta
Wydział Budownictwa i Inżynierii Środowiska, Katedra Kształtowania Środowiska,
Zakład Przyrodniczych Podstaw Inżynierii Środowiska
a) przedmiot fakultatywny
b) stopień pierwszy
Semestr zimowy
Jęz. wykładowy11): polski
10)
Cykl dydaktyczny :
2)
Dr Kinga Pachuta
Jednostka realizująca7):
Wydział, dla którego przedmiot jest
realizowany8):
Status przedmiotu9):
ECTS
rok 4
c) stacjonarne
Celem przedmiotu jest: ukazanie studentom, jak wybrane właściwości siedlisk wodnych, również
i tych kształtowanych przez człowieka, wiążą się z cechami oraz potrzebami zamieszkujących je
organizmów, jak jest to istotne z punktu widzenia inżynierii środowiska, pogodzenia potrzeb
ochrony środowiska i działań inżynierskich. Celem są wskazania na podstawowe relacje
siedlisko-flora-fauna przestrzenne, czasowe i troficzne. Wiedza ta powinna pozwolić studentom
na samodzielne obserwacje i prostą analizę zjawisk ekologicznych, identyfikację zagrożeń
środowiska i sposobów przeciwdziałania im.
a)
…wykład………………….……………………………………………………; liczba godzin .. 10..;
b)
…ćwiczenia laboratoryjno - terenowe ………………………………………; liczba godzin ... 20 ..;
Metody dydaktyczne14):
Przekaz werbalny, pokaz preparatów żywych i trwałych, w pracowni i w naturalnym siedlisku, prezent.
PP, film DVD/Video; problem - zasygnalizowanie i rozwiązanie, studenci: propozycja zasiedlenia
zbiornika wodnego/cieku, eksperyment - preparaty mikroskopowe, obserwacje terenowe - basen
dydaktyczny SGGW, zbiorniki wodne i akwaria Centrum Wodnego SGGW.
Pełny opis przedmiotu15):
Tematy wykładów: wybrane cechy budowy i ekologii roślin i zwierząt, które występują w akwenach,
ciekach oraz na terenach wilgotnych. Szczególne właściwości i zróżnicowanie form organizmów i
różnych poziomów organizacji ekologicznej, formy ochrony, porównanie biotopów i biocenoz wód
stojących, płynących i terenów wilgotnych, biotopy wodne i brzegowe – ekotony oraz ich biocenozy.
Tematy ćwiczeń: Przystosowania do biotopów wodnych i wilgotnych ok. 100 gatunków roślin i zwierząt,
które wykorzystywane są w inżynierii środowiska, hydro- i inne bioindykatory, bioróżnorodność i
równowaga ekologiczna w ekosystemach wodnych. Zagrożenia flory i fauny wód a inżynierskie działania
ochronne. Metody badań organizmów wodnych, przydatne w inżynierii i ochronie środowiska.
Wymagania formalne (przedmioty
wprowadzające)16):
Biologia i Ekologia
Założenia wstępne17):
Właściwości siedlisk wodnych, które kształtuje człowiek oraz cechy i potrzeby zamieszkujących je
organizmów są istotne z punktu widzenia pogodzenia potrzeb ochrony środowiska i działań inżynierii.
Efekty kształcenia18):
Sposób weryfikacji efektów kształcenia19):
01-Student pozna ok. 100 gat. roślin i zwierząt
reprezentujących neuston, plankton, nekton, peryfiton,
03-Pojmuje związki roślin i zwierząt w
bentos i psammon, zbiorowiska roślin wodnych,
zależnościach
troficznych,
czasowych
i
szuwarowych i bagiennych, z którymi zawodowo styka
przestrzennych w ekosystemach wodnych.
się absolwent WBIŚ.
04-Zna rolę absolwenta WBIŚ wynikającą z
02-Student potrafi wymienić gatunki hydrofitów i
potrzeb ochrony ekosystemów wodnych i ich
helofitów służące w oczyszczalniach ścieków, przy
elementów przyrodniczych, utrzymania ich
oczyszczaniu wód, do rowów ociekowych, na
bioróżnorodności i przestrzegania zasad
wysypiska odpadów, do ekoregulacji cieków,
zrównoważonego rozwoju.
umacniania skarp, brzegów wód i koryt rzecznych oraz
bioindykatorów.
1. Czynny i aktywny udział w zajęciach, wykonywanie preparatów, obserwacje przyżyciowe, własne
spostrzeżenia, indywidualne konsultacje i zaangażowanie w przedmiot.
2. Umiejętność pracy w małym zespole. Obrona wykonanej zespołowo prezentacji PP (1)
Forma dokumentacji osiągniętych efektów
Prezentacje PP.
kształcenia 20):
1 – aktywność na ćwiczeniach – 25%
Elementy i wagi mające wpływ na ocenę
2 – wykonywanie preparatów, rozpoznawanie gatunków, identyfikacja wybranych form przetrwanych –
końcową21):
25%,
3 – prezentacja – 50%
Sala dydaktyczna z akwariami i Ogród Wodny Centrum Wodnego i WBiIŚ, Pole Ekologiczne, Rezerwat
22)
Miejsce realizacji zajęć :
Skarpa Ursynowska
23)
Literatura podstawowa :
Allan J.D. 1998. Ekologia wód śródlądowych. PWN. 420 ss.
Boć J. i in. 2000. Ochrona środowiska. Arkady.
1
Engelhardt W. 1998. Flora i fauna wód śródlądowych. Multico. Warszawa.
Mikulski J.S. 1985. Biologia wód śródlądowych. PWN, Warszawa.
Podbielkowski Z., H. Tomaszewicz 2002. Zarys hydrobotaniki. PWN, Warszawa: 548 ss.
Reichholf J. 1998. Tereny wilgotne. Świat Książki. Warszawa: 230 ss.
Rybak J. 2000. Przegląd słodkowodnych zwierząt kręgowych. BMŚ. Warszawa.
Stańczykowska A. 1998. Ekologia naszych wód. Wyd. Szkol. i Ped., Warszawa: 224 ss.
Literatura uzupełniająca:
Dąbkowski L., Pachuta K. 1996. Roślinność i hydraulika koryt zarośniętych. Bibl. Wiad. IMUZ: 152.
Dobrowolski K., Lewandowski K. 2002. Ochrona środowisk wodnych i wilgotnych w Polsce. Ofic. Wyd. Inst. Ekol. PAN, Dziekanów Leśny: 183ss.
Kajak Z. 1998. Hydrobiologia – limnologia. Ekosystemy wód śródlądowych. PWN. Warszawa: 355ss.
Lampert W., Sommer U. 1996. Ekologia wód śródlądowych. PWN; Lityński A. 1995. Hydrobiologia. PWN Warszawa.
Pawłat H., Pachuta K. Przewodnik do ćwiczeń z podstaw botaniki i ekologii. SGGW-AR 1988. Warszawa.
Tarwid K. 1988. Ekologia wód śródlądowych. Praca zbiorowa. PWN, Warszawa: 322 ss.
UWAGI24):
Wskaźniki ilościowe charakteryzujące moduł/przedmiot 25) :
Szacunkowa sumaryczna liczba godzin pracy studenta (kontaktowych i pracy własnej) niezbędna dla osiągnięcia zakładanych efektów
kształcenia18) - na tej podstawie należy wypełnić pole ECTS2:
60 h
Łączna liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich:
1,0 ECTS
Łączna liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym, takich jak zajęcia laboratoryjne,
projektowe, itp.:
1,0 ECTS
Tabela zgodności kierunkowych efektów kształcenia efektami przedmiotu 26)
Nr /symbol
Wymienione w wierszu efekty kształcenia:
kształcenia na kierunku
efektu
01
02
03
04
Odniesienie do efektów dla programu
Student zna ok. 100 gat. roślin i zwierząt reprezentujących neuston, plankton, nekton,
peryfiton, bentos i psammon, zbiorowiska roślin wodnych, szuwarowych i bagiennych, z
którymi zawodowo styka się absolwent WBIŚ.
Student potrafi wymienić gatunki hydrofitów i helofitów służące w oczyszczalniach ścieków,
przy oczyszczaniu wód, do rowów ociekowych, na wysypiska odpadów, do ekoregulacji
cieków, umacniania skarp, brzegów wód i koryt rzecznych oraz bioindykatorów.
Pojmuje związki roślin i zwierząt w zależnościach troficznych, czasowych i przestrzennych
w ekosystemach wodnych.
Zna rolę absolwenta WBIŚ wynikającą z potrzeb ochrony ekosystemów wodnych i ich
elementów przyrodniczych, utrzymania ich bioróżnorodności i przestrzegania zasad
zrównoważonego rozwoju.
K_W01++, K_U15+++,
K_K04++,
K_W01+, K_W06++, K_U15++,
K_K04+,
K_W01++, K_W06+, K_U15++,
K_K04+,
K_W01+, K_W06+, K_U15+,
K_K04+, K_K10+.
2