Publikację otwiera artykuł Paolo Morawskiego (historyka

Publikację otwiera artykuł Paolo Morawskiego (historyka, założyciela pisma online
www.poloniaeuropae.eu i współautora m.in. książki Polonia Mon Amour) pt. „Atlas geopolityczny
Polski. Historia pożera geografię”. Tekst jest niejako wstępem do całego numeru „Limesa”, w którym
autor opisuje ostatnie sto lat historii Polski, ewolucję jej sytuacji demograficznej i politycznej, dając
czytelnikom narzędzie niezbędne do zrozumienia teraźniejszości Polski i jej perspektyw na przyszłość.
Tekst publicysty Cezarego Michalskiego pt. „Religia Smoleńska” przedstawia włoskim czytelnikom
kwestię katastrofy smoleńskiej z kwietnia 2010 i dyskusji toczącej się wokół wypadku, w którym zginął
m.in. polski prezydent. W interpretacji rusofobicznej i antyeuropejskiej prawicy był to zamach
zorganizowany przez Putina. Dzięki temu mitowi, podkreślanemu przez Kościół, polska
ultrakonserwatywna prawica liczy na wygranie następnych wyborów.
W kolejnym rozdziale pt. „Głosy polskie” zaprezentowane są różne punkty widzenia i opinie
przedstawicieli współczesnej Polski, którzy mówią o strategii i o perspektywach geopolitycznych i
gospodarczych naszego kraju od upadku komunizmu do chwili obecnej. Głównym tematem
opublikowanych rozmów jest przynależnośc Polski do Europy i kwestia przystąpienia naszego kraju
do strefy euro.
Pierwszy polski głos należy do szefa polskiej dyplomacji. W wywiadzie pt. „Tajemnice naszego
sukcesu” minister Radosław Sikorski odpowiada na pytanie dotyczące trzech priorytetów polskiej
polityki zagranicznej: po pierwsze silna Polska w silnej Unii Europejskiej, integracja oparta o
konkurencyjność, solidarność, otwarcie i bezpieczeństwo. Po drugie stabilny system euroatlantycki,
gdzie fundamentalną rolę odgrywa NATO oraz umiejętność wypracowania przez Unię systemu
bezpieczeństwa; po trzecie polityka regionalna: współpraca z partnerami zachodnimi, aktywna rola
w V4, Partnerstwo Wschodnie i ścisły kontakt z partnerami z południowej Europy. Pytany o to, czy
Polsce opłaca się być członkiem UE nie przystępując do strefy euro, minister wyjaśnia, że Polska jest
jednym z krajów, gdzie euroentuzjazm pozostaje najwyższy i że wejście do strefy euro jest „naszym
celem strategicznym”, lecz aby Polska mogła działać w ramach wspólnej waluty „z pełnym poczuciem
bezpieczeństwa” konieczne jest spełnienie dwóch podstawowych warunków: ostateczne rozwiązanie
kryzysu w strefie euro oraz odpowiednie przygotowanie Warszawy do przyjęcia wspólnej waluty.
Jesteśmy zdeterminowani, aby spełnić wszystkie kryteria Maastricht. Przyjęcie wspólnej europejskiej
waluty oznacza dla nas potwierdzenie europejskich aspiracji i gotowość wzięcia odpowiedzialności
za politykę gospodarczą strefy euro.
W tym samym artykule opublikowana jest rozmowa z Adamem Michnikiem, pt. „Wieje wiatr
nacjonalizmu, ale na razie Europa opłaca się”, w której dziennikarz odpowiada na pytania dotyczące
sytuacji politycznej w Polsce oraz stanowiska Polaków wobec przynależności Polski do Europy i wejścia
do strefy euro. A. Michnik wyjaśnia, że w naszym kraju nie ma wyraźnie antyeuropejskich partii: PiS
jest eurosceptyczny, ale nie otwarcie antyeuropejski, choć jeśli kryzys gospodarczy w Europie będzie
się przeciągał, nie jest wykluczone, że w kampanii wyborczej pojawią się także hasła przeciwne
Europie. Michnik mówi m.in. o polskiej prawicy, jej sukcesach i negatywnych skutkach, które mogłyby
wyniknąć dla Polski w przypadku jej zwycięstwa w wyborach.
W trzecim wywiadzie pt. „Dzisiaj Euro się nam nie opłaca” miesięcznik rozmawia z przedstawicielem
Prawa i Sprawiedliwości Krzysztofem Szczerskim na tematy europejskie. Pytany o zmiany w polityce
zagranicznej Polski w przypadku zwycięstwa PiS w wyborach, Szczerski odpowiada, że będą one
„znaczące, ale nie radykalne”. PiS nie chce podważyć fundamentów polityki zagranicznej i europejskiej
Polski, jak mówią jego przeciwnicy polityczni, którzy starają się przestrzec w ten sposób europejskich
i światowych partnerów przed jego powrotem do władzy. „Będziemy maksymalnie rozwijać
dwustronne stosunki polityczne”. Aktualnie polska polityka zagraniczna budowana jest w obrębie
struktury UE, a minister SZ PiS składałby wizyty w innych krajach trzymając w ręku dwa dossier: jeden
UE, a drugi Polski. - Chcielibyśmy ponadto ponownie rozważyć podjętą przez obecny rząd decyzję o
udziale Polski w pewnych nowych umowach i instytucjach, takich jak fiscal compact i unia bankowa,
oświadcza Szczerski.
„W Europie, ale bez tabu” to tytuł artykułu Andrea Tarquini, dziennikarza piszącego od wielu lat o
Polsce na łamach gazety codziennej „La Repubblica”. „Znajdująca się u progu kluczowych wyborów,
Polska oscyluje pomiędzy imperatywami euroatlantyckimi, a pragnieniem odgrywania
pierwszoplanowej roli na Wschodzie” tłumaczy autor, który pisze w swym tekście także o problemach,
które mogłyby się pojawić w razie zwycięstwa w wyborach nacjonalistyczno-konserwatywnej prawicy,
o roli Kościoła i o otwartych wciąż rozrachunkach z historią. Tarquini porusza również temat polskiego
cudu gospodarczego, podkreślając ogromne zmiany w Polsce i sukcesy gospodarcze osiągnięte przez
rząd Donalda Tuska, którymi niewiele innych rządów w UE może się pochwalić. Autor opisuje wahania
i wątpliwości dotyczące przyjęcia przez Polskę wspólnej waluty.
„Kim są Polacy” - to artykuł włoskiego polonisty Luigi Marinellego, który pisze o „fantasmagorycznych
formach polskiej tożsamości”: sarmatyzmie, mesjanizmie, polskości i o tym jak polska inteligencja
potrafiła utrzymać przy życiu ideę narodu nawet wtedy, gdy brakowało państwa.
Artykuł Konstantego Geberta „Żyd, duch i lustro” jest poświęcony stosunkom pomiędzy wspólnotą
żydowską i teraźniejszą Polską.
„Polskę tworzy się także w kinie” to tytuł artykułu, w którym Andrea Moretti (pseudonim) ukazuje,
jak począwszy od tematu wojen napoleońskich, poprzez temat Zagłady i Drugiej Wojny Światowej, a
kończąc na postaci Lecha Wałęsy polskie kino przyczyniło się do tworzenia pamięci zbiorowej.
Artykuł Adama Szostkiewicza „Z nami lub przeciw Bogu” opowiada o roli kościoła katolickiego w
Polsce, o Radio Maryja i jego sojuszu z siłami antyliberalnymi oraz o teorii spiskowej dot. katastrofy
smoleńskiej.
Druga część mięsięcznika traktuje o geopolitycznej pozycji Polski, przede wszystkim w odniesieniu do
Niemiec, USA i Rosji.
Część tę otwiera artykuł Roberta Traby „Niesymetryczna pamięć: przeszłość polsko-niemiecka musi
jeszcze minąć”. Jego punktem wyjścia jest debata, która przetoczyła się w polskich mediach po emisji
w Niemczech serialu „Nasze matki, nasi ojcowie”. Autor artykułu przedstawia go jako przykład
odmiennego spojrzenia na historię, które wciąż dzieli Polaków i Niemców, następnie analizuje wspólną
historię i jej punkt krytyczny – II Wojnę Światową, starając się zrozumieć różnice perspektyw
historycznych.
W artykule Michaela Stürmera przedstawiono zbliżenie polsko-niemieckie oraz relacje obydwu
państw z Rosją. Mottem artykułu są słowa Ministra R. Sikorskiego wygłoszone w listopadzie 2011 r. w
Berlinie, w których minister wyrażał obawę o niemiecką bezczynność. Prezentując perspektywę
niemiecką, autor opisuje reakcję własnego kraju na słowa R. Sikorskiego, kreśli także obraz różnic w
polityce zagranicznej obu państw, u których podłoża leży odmienne postrzeganie roli USA i NATO oraz
Rosji.
Marcin Zaborowski („Nie służymy już Amerykanom”) stawia tezę, że w relacjach z USA dominują
obecnie zawiedzione nadzieje, wypierając dotychczasową iluzję bycia strategicznym partnerem
Ameryki. Przywołując, jako przykłady, fiasko projektu tarczy antyrakietowej, gafy Prezydenta B. Obamy
(m. in. słowa o „polskich obozach”) czy w końcu zakup awaryjnych samolotów Dreamliner, buduje
obraz oddalania się Warszawy i Waszyngtonu, który spogląda raczej w stronę Azji i Pacyfiku.
Nieco inaczej akcenty stawia Dario Fabbri („Jeśli Obama zdradza Warszawę z Moskwą”), wspominając
o fiasku rozmów nt. tarczy antyrakietowej, uzupełnia jednak obraz mówiąc o współpracy
energetycznej w obszarze gazu łupkowego i konkluduje, że USA i NATO pozostają dla Polski gwarantami
bezpieczeństwa.
Janusz Bugajski prezentuje wizję relacji polsko-rosyjskich, które pomimo częściowego „resetu”
pozostają napięte i mogą ulec dalszej poprawie i ewolucji jedynie w przypadku zmiany dotychczasowej
polityki Rosji, opartej, zdaniem autora, na post-imerialnych resentymentach.
Irina Kobrinskaja i Boris Frumkin przedstawiają rosyjską perspektywę relacji między Warszawą a
Moskwą w tekście pod wymownym tytułem „Nikt nie zna nas Rosjan lepiej niż Polacy”. Punktem
wyjścia do rozważań jest chuligański atak na Ambasadę FR w Warszawie podczas obchodów 11
listopada br. oraz krytyczna reakcja warszawiaków na antyrosyjskie wybryki. W dalszej części artykułu
autorzy prezentują najważniejsze punkty polsko-rosyjskiej historii oraz szanse na rozwój dwustronnych
relacji w przyszłości, zwracając uwagę, że zdobycie władzy przez prawicę w Polsce może spowodować
powrót wzajemnej nieufności.
Część III, zatytułowana „Kolejny polski cud?” (Un altro miraccolo polacco), prezentuje różnorodne
punkty widzenia na temat polskiej gospodarki i społeczeństwa.
W artykule „Dni cudu gospodarczego są policzone” Gian Paolo Caselli i Gabriele Pastrello prezentują
rozwój polskiej gospodarki na przestrzeni ostatnich dwudziestu lat, zaznaczając, że dotychczasowe
siły napędowe, takie jak inwestycje zagraniczne czy fundusze europejskie, mogą nie wystarczyć do
podtrzymania pozytywnego trendu w przyszłości.
Matteo Tacconi kreśli obraz „dwóch Polsk” („Le due Polonie”), zwracając uwagę, że nasze regiony
wschodnie rozwijają się przede wszystkim dzięki wymianie z Ukrainą i Białorusią. Z tego względu
doradza poszerzenie dialogu z Ukrainą i odmrożenie relacji z Mińskiem.
Demostenes Floros w artykule „Energia dla Warszawy” prezentuje polski sektor energetyczny w
ujęciu geopolitycznym, zwracając uwagę na zależność od węgla oraz dostaw gazu z Rosji, a także próby
zwiększenia niezależności energetycznej poprzez budowę terminala LNG oraz wykorzystanie rezerw
gazu łupkowego. Swój opis umieszcza w kontekście relacji Warszawa-Moskwa oraz MoskwaWaszyngton.
CEO Finmeccaniki Alessandro Pansa przedstawia związki włoskiego giganta zbrojeniowego, którym
kieruje, z Polską. Podkreśla, że Finmeccanica, dzięki przejęciu PZL-Świdnik, stała się także firmą
„polską”, a Polska jest jej rynkiem krajowym, tak samo jak Włochy, USA czy Wlk. Brytania, gdzie firma
jest również obecna.
Robert M. Polce przedstawia losy Włochów, którzy przez stulecia mieszkali w Polsce, kończąc na
charakterystyce współczesnej diaspory włoskiej w Polsce, zaś Antonio Ricci prezentuje fakty dotyczące
Polaków mieszkających we Włoszech.