UZASADNIENIE

Sygn. akt III RC 181/15
UZASADNIENIE
Powód S. M. pozwem z dnia 4 maja 2015r. wniósł o uchylenie obowiązku alimentacyjnego ciążącego na nim względem
małoletniego syna P. M. od dnia 1 marca 2015r. Na uzasadnienie podał, iż od dnia 27 lutego 2015r. sprawuje opiekę
nad synem.
Postanowieniem z dnia 30 czerwca 2015r. Sąd Rejonowy w Jaworznie zawiesił postępowanie w sprawie do czasu
prawomocnego zakończenia postępowania z wniosku S. M. o powierzenie wykonywania władzy rodzicielskiej nad
małoletnim synem P. M.. Postanowieniem z dnia 30 listopada 2015r. Sąd Rejonowy w Jaworznie podjął postępowanie
w sprawie. Pozwem z dnia 1 grudnia 2015r. S. M. działając imieniem małoletniego syna P. M. wzniósł o ustalenie
na jego rzecz alimentów w wysokości 700 zł miesięcznie od pozwanej K. B. (1) poczynając od dnia 1 marca 2015r.
Zarządzeniem z dnia 2 grudnia 2015r. oba żądania złożone przez S. M. połączono do wspólnego rozpoznania. W
odpowiedzi na pozew z dnia 23 grudnia 2015r. pozwana K. B. (1) wniosła o oddalenie żądania alimentów na rzecz
syna P. M..
Na rozprawie w dniu 29 grudnia2015r. powód podtrzymał żądania pozwu, a pozwana K. B. (1) wyraziła zgodę na
uchylenie alimentów na rzecz małoletniego P. M. oraz o oddalenie powództwa o ustalenie alimentów na rzecz syna
P. M..
Sąd ustalił co następuje:
Małoletni P. M., który urodził się w dniu (...)r. pochodzi z nieformalnego związku (...). Na mocy ugody z dnia 19
listopada 2012r. zawartej przez strony przed Sądem Rejonowym w Jaworznie S. M. zobowiązał się łożyć na rzecz syna
P. M. alimenty w wysokości po 250 zł miesięcznie płatne do rąk matki K. B. (1). Wówczas K. B. (1) zamieszkiwała
ze swoimi rodzicami i z małoletnim P. M., który liczył 10 miesięcy, był zdrowy i prawidłowo się rozwijał. Chłopiec
cierpiał na atopowe zapalenie skóry. Nie wymagał zakupu leków ale wymagał stosowania szczególnych kosmetyków.
Matka małoletniego otrzymywała zasiłek na małoletnią córkę J. B. w wysokości 68 zł miesięcznie. K. B. (1) prowadziła
wspólnie z rodzicami gospodarstwo domowe, którzy oboje pracowali zarobkowo. K. B. (1) była zarejestrowana jako
osoba bezrobotna bez prawa do zasiłku,. Stawiała się okresowo do PUP. Na wyżywienie dla syna wydawała około 280
zł miesięcznie. Odzież zakupywała co miesiąc za 90 zł miesięcznie. Na pampersy wydawała około 80 zł miesięcznie a
na pozostałe środki kosmetyczne 50 – 60 zł w skali miesiąca.
Wówczas S. M. oprócz małoletniego P. M. miał jeszcze na utrzymaniu Ł. M. który ma 7 lat i pochodził z pierwszego
małżeństwa, na którego płacił alimenty po 300 zł miesięcznie. Ojciec dziecka na zakup leków na alergię wydawał około
150 zł. miesięcznie. S. M. zamieszkiwał sam w mieszkaniu w bloku, które wynajmował od znajomego swojego ojca.
Ponosił koszty czynszu i opłat mieszkaniowych w wysokości 550 zł czynszu, 90 zł prąd i Gaz 60 zł butla co dwa miesiące.
S. M. zatrudniony był w firmie (...), będącej podwykonawca na Kopalni (...) i za wrzesień otrzymał wynagrodzenie
w wysokości 1.070 zł. Na dojazdy do pracy nie przeznaczał pieniędzy, na swoje wyżywienie wydawał około 400 zł
miesięcznie. Odzież dla siebie zakupywał w sklepach z tanią odzieżą za 20 zł miesięcznie. Na środki czystości i chemię
gospodarczą wydawał 50 zł. Telefon komórkowy 30 zł miesięcznie. Posiadał zadłużenia u Komornika w wysokości
48.000 zł i spłacał je minimum po 200 zł miesięcznie.
(dowód: akta Sądu Rejonowego w Jaworznie o sygn. III RC 495/12)
Od dnia 27 lutego 2015r. małoletni P. M. zamieszkał ze swoim ojcem S. M., jego ówczesną partnerką A. L., a obecną
współmałżonką, jej synem J. N. liczącym 7 lat. Sytuacja miała być przejściowa, gdyż pozwana K. B. (1) nie była w
stanie sprostać finansowemu obowiązkowi utrzymania dziecka. Z czasem okazało się, iż małoletni powód pozostał u
swojego ojca na stałe. Obecnie małoletni zamieszkuje z ojcem S. M., przyrodnim bratem Ł. M. w wieku 10 lat, który
po śmierci swojej matki przeszedł pod opiekę ojca S. M., J. N., synem żony ojca oraz N. L. będącą córką A. L., która
przebywa w placówce opiekuńczo-wychowawczej, a jedynie na dni wolne od nauki jest w domu rodzinnym. Rodzina
zajmuje mieszkanie w bloku, będące własnością A. L.. W dniu 12 grudnia 2015r. S. M. zawarł z A. L. związek małżeński.
Małoletni P. M. ma 4 lata życia. Od sierpnia 2015 roku pozostaje pod kontrola neurologa i przyjmuje na stałe lek
o nazwie D., którego koszt wynosi 30 zł miesięcznie. Ponadto z uwagi na alergię wymaga stosowanie emolientów,
których koszt wynosi 35 zł co 1,5 miesiąca. Od dwóch miesięcy małoletni powód przyjmuje preparaty zwiększające
odporność, których koszt wynosi 20 zł miesięcznie. Chłopiec od marca 2015 roku uczęszcza do Przedszkola Miejskiego
nr 7 w J.. Wydatki związane z rozpoczęciem roku przedszkolnego we wrześniu 2015 roku ojciec dziecka określił na
350 zł. Opłata stała za pobyt małoletniego powoda w przedszkolu wynosi 150 zł miesięcznie. Małoletni powód do
przedszkola uczęszcza pieszo. S. M. pozostaje w stałym leczeniu neurologicznym i psychiatrycznym, gdyż w maju
2015 roku przebył udar oraz doznał urazu kręgosłupa w pracy. Na zakup leków psychiatrycznych wydaje 50 zł
kwartalnie, a na leki od neurologa 60-150 zł miesięcznie. Ojciec dziecka zatrudniony jest w firmie (...) Spółka z o.o.
z siedzibą w W. jako ślusarz pod ziemią. Od maja 2015 roku S. M. przebywa na zwolnieniu L-4 i uzyskuje zasiłek
chorobowy w wysokości 1700-1900 zł miesięcznie. Na zakup leków przeciwbólowych wydaje około 50 zł miesięcznie.
Współmałżonka A. L. zatrudniona jest w sklepie (...) w S. jako sprzedawca. Od października 2015 roku przebywa na
zwolnieniu L-4 i tytułem zasiłku chorobowego pobiera około 1000 zł miesięcznie. A. L. wynagrodzenie ma obciążone
egzekucją komorniczą. S. M. podał iż koszt wyżywienia w rodzinie wynosi 1700 zł miesięcznie, z czego na rzecz
małoletniego P. M. w zakresie wyżywienia i środków czystości wydawane jest 400 zł miesięcznie. Na odzież i obuwie
dla chłopca przeznaczane jest około 100 zł miesięcznie, na zabawki i wyjścia rekreacyjne około 100 zł miesięcznie. A.
L. pobiera na syna J. N. zasiłek pielęgnacyjny z tytułu jego niepełnosprawności w wysokości 153 zł miesięcznie, zasiłek
rodzinny w wysokości 106 zł oraz alimenty na syna w wysokości 500 zł miesięcznie. Ojciec powoda odzież i obuwie
zakupuje dla siebie bardzo rzadko, na swoje środki czystości wydaje 20-30 zł miesięcznie, na telefon komórkowy
100 zł miesięcznie. W prowadzonym gospodarstwie domowym na zakup chemii gospodarczej wydawane jest około
200 zł miesięcznie. Opłaty mieszkaniowe za zajmowany lokal stanowi opłata czynszowa w wysokości około 400 zł
miesięcznie, opłata za energię 216 zł miesięcznie, opłata za internet z telewizją kablową 75 zł miesięcznie, butla z
gazem 40-50 zł miesięcznie. A. L. opłaca swoje ubezpieczenie w wysokości 70 zł miesięcznie, swój telefon komórkowy
w kwocie 85 zł miesięcznie. S. M. spłaca zadłużenie z okresu poprzedniego związku małżeńskiego w wysokości 50000
zł w miesięcznej racie w kwocie 300 zł. A. L. spłaca kredyt zaciągnięty na remont mieszkania w wysokości 600 zł
miesięcznie.
(dowód: zaświadczenie z Przedszkola Miejskiego nr 7 w J. k-22; zaświadczenie lekarskie k-23; rachunek opłaty
czynszowej k-24, rachunek za energię k-25; wydruk z rachunku bankowego powoda k-26-28; faktury z aptek k-30-35;
zeznania powoda S. M. k-40,41).
Pozwana K. B. (1) zamieszkuje ze swoja córką J. B. w wynajmowanym od kwietnia 2015 roku od kuzynki swojej matki
mieszkaniu w S.. Prowadzi z dzieckiem samodzielne gospodarstwo domowe. Nie pozostaje w żadnym nieformalnym
związku. J. B. obecnie liczy 5 lat i od września 2015 roku uczęszcza do Przedszkola nr (...) w S., za które opłata
stała wynosi 150 zł miesięcznie. Dziewczynka nie jest leczona na stałe. Pozwana również nie pozostaje w stałym
leczeniu. K. B. (1) od kwietnia 2015 roku podejmuje na terenie S. prace dorywcze. Od tamtego okresu pozwana
zarejestrowana była przez 2-3 miesiące w PUP w S., jednak się wyrejestrowała z uwagi na podejmowana pracę.
W okresie od 9 października 2015r. do 30 listopada 2015r. pozwana podejmowała pracę na umowę zlecenie w
postaci usług porządkowo-czystościowych w firmie (...).-US” Przedsiębiorstwo Usługowe Spółka z o. o. w K., gdzie
za miesiąc październik uzyskała dochód w wysokości 500 zł brutto. W grudniu 2015 roku K. B. (1) zatrudniona była
jako osoba do wykładania towaru z czego uzyskała dochód w wysokości 500 zł. Pozwana podała, iż na swoje i córki
wyżywienie przeznacza około 250 zł miesięcznie, przy czym koszty w tym zakresie minimalizuje z uwagi na brak
środków finansowych. Pozwana korzysta z pomocy żywieniowej swoich rodziców, u których jada czasami obiady.
Na zakup dla siebie odzieży i obuwia wydaje 200 zł co dwa miesiące. Na odzież dla córki wydaje również 200 zł
co dwa miesiące. Pozwana na środki czystości i chemię gospodarczą przeznacza około 100 zł miesięcznie, na swój
telefon komórkowy 80 zł miesięcznie. K. B. (1) na wynajem zajmowanego mieszkania nie posiada pisemnej umowy,
opłaca energię elektryczną i wodę w wysokości około 200 zł miesięcznie. Czasami wręcza właścicielce mieszkania
tytułem odstępnego kwotę 50 zł. Pozwana nie posiada zadłużeń. K. B. korzysta z pomocy MOPS w S.. Pozwana pobiera
na córkę zasiłek rodzinny w wysokości 118 zł oraz dodatek z tytułu samotnego wychowywania dziecka w wysokości
185 zł miesięcznie. W ciągu ostatnich 12 miesięcy okoliczne urzędy pracy dysponowały ofertami pracy dla osób bez
kwalifikacji proponując najczęściej wynagrodzenie w wysokości 1750 zł brutto miesięcznie. Od momentu przejścia
dziecka pod opiekę ojca pozwana nie łoży na utrzymanie syna żadnych środków finansowych oraz rzeczowych.
(dowód: decyzja z MOPS w S. k-36,37; umowa zlecenie k-39; oferty pracy z PUP w C., S., M. k- 39 a; zeznania pozwanej
K. B. (1) k-41,42).
Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie zeznań powoda i pozwanej, jak również zgromadzonych w
przedmiotowej sprawie dowodów z dokumentów, na które składają się: akta Sądu Rejonowego w Jaworznie o sygn. III
RC 495/12, zaświadczenie z Przedszkola Miejskiego nr 7 w J., zaświadczenie lekarskie dotyczące małoletniego powoda,
rachunek opłaty czynszowej, rachunek za energię, wydruk z rachunku bankowego powoda, faktury z aptek decyzja
z MOPS w S., umowa zlecenie pozwanej, oferty pracy z PUP w C., S., M., których wiarygodności nie kwestionowała
żadna ze stron.
Sąd dał wiarę zeznaniom powoda i pozwanej jako logicznym, spójnym, wzajemnie się uzupełniającym, a także
znajdującym potwierdzenie w zgromadzonym w sprawie materiale dowodowym.
Sąd zważył, co następuje:
Podstawę prawną rozstrzygnięcia Sądu stanowią przepisy art. 138 k.r.o w związku z art. 133§1 k.r.o. oraz art. 135 k.r.o.
Przepis art. 133§ 1 k.r.o. stanowi, iż rodzice zobowiązani są do świadczeń alimentacyjnych wobec dziecka, które nie
jest jeszcze w stanie samodzielnie się utrzymać, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie jego
utrzymania i wychowania. Zakres tych świadczeń zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego i możliwości
zarobkowych i majątkowych zobowiązanego, o czym stanowi art. 135 k.r.o.
Zgodnie zaś z treścią art. 138 k.r.o. w razie zmiany stosunków każda ze stron może żądać zmiany orzeczenia lub umowy
dotyczącej obowiązku alimentacyjnego.
Zdaniem Sądu w rozpoznawanej sprawie od daty ustalenia poprzednich alimentów, czyli od 19 listopada 2012 r.
niewątpliwie nastąpiła zmiana stosunków, o jakiej stanowi art. 138 k.r.o., a występuje ona po stronie małoletniego P.
M., który od 27 lutego 2015r. przeszedł pod opiekę swojego ojca S. M., który przejął całościowe pokrywania kosztów
utrzymania syna.
Sąd uznał, po przeprowadzeniu postępowania dowodowego, iż żądanie wniesione przez ojca dziecka S. M. zarówno
w zakresie uchylenia obowiązku alimentacyjnego ciążącego na nim względem małoletniego syna P. M. jak i ustalenia
alimentów na rzecz dziecka od pozwanej K. B. (1) zasługuje na uwzględnienie. Pierwsze żądanie jest zasadne z uwagi
na okoliczność, iż w dacie ustalania alimentów od ojca na rzecz dziecka, chłopiec pozostawał pod opieka swojej matki
K. B. (2), a rodzice dziecka zamieszkiwali odrębnie, co wymagało partycypacji ojca dziecka w kosztach miesięcznego
jego utrzymania. Co do drugiego żądania niewątpliwie na pozwanej K. B. (1) ciąży obowiązek partycypowania w
kosztach utrzymania swojego małoletniego syna, a obowiązek ten winien mieścić się w granicach jej możliwości
finansowych. Sąd stoi na stanowisku, iż obiektywne możliwości zarobkowe matki dziecka są niższe aniżeli uposażenie
uzyskiwane przez ojca dziecka. Fakt ten nie zwalnia jednak matki chłopca od obowiązku jej przyczyniania się do
zaspakajania finansowych potrzeb utrzymania P. M.. Koszty usprawiedliwionego utrzymania małoletniego powoda
podawane przez jego ojca sięgają kwoty 720 zł w skali miesiąca, przy czym na zakup leków 70 zł średniomiesięcznie,
na wyżywienie i środki czystości 400 zł miesięcznie, na odzież 100 zł miesięcznie, na opłatę stałą w przedszkolu 150 zł
miesięcznie. Ojciec powoda nie był w stanie podać dokładnych kosztów własnego utrzymania, wskazując, iż na swoje
leki oraz środki czystości i opłatę za telefon komórkowy wydaje 180 zł miesięcznie. Na opłaty mieszkaniowe, w których
partycypuje składa się opłata za czynsz 400 zł, za energie elektryczną 216 zł, za telewizję (...) z internetem 75 zł oraz
butlę z gazem 50 zł miesięcznie. Jednocześnie ojca powoda obciąża spłata zadłużenia w kwocie 300 zł miesięcznie.
Pozwana K. B. (1) z uwagi na uzyskiwane dochody z prac dorywczych w wysokości 500 zł oraz zasiłki pobierane na rzecz
córki J. B. minimalizuje miesięczne koszty własnego i dziecka utrzymania. Zdaniem Sądu pozwana jako osoba młoda,
zdrowa jest w stanie podjąć pracę w pełnowymiarowym czasie pracy i uzyskiwać z niej wynagrodzenia na poziomie
najniższego miesięcznego wynagrodzenia jakie pracodawcy oferują dla osób bez kwalifikacji w okolicznych urzędach
pracy, zatem na poziomie 1750 zł brutto w skali miesiąca. Również przeszkodą w podjęciu pracy zarobkowej w pełnym
wymiarze czasu pracy nie jest opieka na córką J. B., gdyż ta objęta jest opieką przedszkolną. K. B. (1) winna mieć
świadomość, iż okoliczność iż P. M. zamieszkuje ze swoim ojcem nie zwalnia jej z obowiązku partycypacji w kosztach
utrzymania wspólnego dziecka.
Zdaniem Sądu pozwana powinna swój budżet domowy planować w sposób racjonalny, aby móc sprostać obowiązkowi
alimentacyjnemu względem małoletniego P. M. w sposób pozwalający na prawidłowy rozwój chłopca i życie na
odpowiednim poziomie.
Sąd uznał, iż pozwana jest w stanie partycypować w kosztach utrzymania małoletniego powoda w wysokości 250 zł
miesięcznie i kwota ta mieści się w granicach realnych możliwości finansowych pozwanej, która posiada na utrzymaniu
i wychowaniu kolejne małoletnie dziecko, tj. J. B.. Natomiast uwzględnienie żądania strony powodowej powyżej tej
kwoty zdaniem Sądu spowodowałyby powstanie po stronie pozwanej stanu niedostatku. Nadto nie należy zapominać
o tym, iż obowiązek utrzymania małoletniego dziecka ciąży na obojgu rodzicach, zatem ojciec powoda, który również
podejmuje zatrudnienie, nie może całego ciężaru utrzymania syna przerzucić na osobę pozwanej. S. M. powinien
również przeznaczać ze swoich dochodów środki finansowe na utrzymanie dziecka, co na marginesie czyni w sposób
nieprzerwany od momentu przejęcia opieki nad chłopcem. Dlatego też Sąd uznał żądanie alimentów na małoletniego
powyżej kwoty 250 zł miesięcznie za zbyt wygórowane oraz nie znajdujące potwierdzenia w zgromadzonym w sprawie
materiale dowodowym.
Ze wskazanych powyżej powodów Sąd z datą 1 marca 2015r. uchylił obowiązek alimentacyjny ciążący na S. M.
względem małoletniego P. M., a także ustalił alimenty na rzecz małoletniego powoda na kwotę po 250 zł miesięcznie,
a od daty 1 września 2015r. od pozwanej K. B. (1), a w pozostałym zakresie oddalił powództwo.
Sąd o kosztach sądowych orzekł w oparciu o art. 102 kpc, uwzględniając wynik postępowania, sytuację finansową
powódki i pozwanego oraz charakter roszczenia alimentacyjnego.
Na mocy art. 333§ 1 pkt 1 kpc Sąd nadał wyrokowi w punkcie II rygor natychmiastowej wykonalności.