Analiza fundamentalna drogą do wyceny

Analiza fundamentalna drogą do wyceny
Analiza fundamentalna ma na celu pomóc Inwestorowi odpowiedzieć na
pytanie „Czy akcje danej spółki to dobra inwestycja?”. Efektem finalnym jest
określenie realnej wartości papieru wartościowego, tzw. wartości wewnętrznej.
Analiza fundamentalna zakłada analizę ogólnej sytuacji ekonomicznej, politycznej oraz
wartości ilościowych i jakościowych w przedsiębiorstwie – najlepiej wszystkich czynników,
które mogą mieć wpływ na wycenę danych papierów wartościowych. Choć generalnie jest
ona używana do wyznaczania wartości akcji, może być stosowana także w przypadku
wyceny innych papierów, na przykład obligacji lub walut, a także gospodarek czy sektorów
jako całości. Ten rodzaj analizy jest przeznaczony przede wszystkim dla Inwestorów
długoterminowych, ponieważ w krótkim okresie wartość aktywów może odbiegać od ich
realnej wartości. Niestety nigdy nie wiadomo, ile minie czasu zanim wartość akcji na
giełdzie będzie odpowiadać wyliczeniom pochodzącym z analizy – może to trwać zarówno
bardzo krótko (na przykład kilka dni), ale również proces ten może rozciągnąć się na lata.
Podczas gdy analiza techniczna odwołuje się głównie do analizy wykresów,
przeprowadzenie analizy fundamentalnej wiąże się przede wszystkim z zagłębieniem w
sprawozdania finansowe (na przykład rachunek zysków i strat, bilans) danego emitenta
papierów wartościowych. Opierając się zatem na danych historycznych (raportach
okresowych) dążymy do ustalenia obecnej wartości akcji danej spółki oraz jej przyszłych
perspektyw. Jednakże jest coś więcej niż tylko analizowanie danych liczbowych podczas
analizy spółki i jej akcji. Tu do gry wchodzi analiza jakościowa, czyli ocena niematerialnych
i trudnych do pomiaru aspektów, na przykład jakości kadry zarządzającej
przedsiębiorstwem. Pominięcie danych jakościowych może prowadzić do błędnych obliczeń,
w szczególności w branżach, w których wartość marki lub jakość kadry znacząco wpływają
na wyniki osiągane przez przedsiębiorstwa.
Porównując wartość akcji określoną na podstawie analizy fundamentalnej z jej obecną ceną
na rynku Inwestor może ustalić, czy akcje danej spółki są niedowartościowane, czy
przewartościowane. W długim okresie wartość akcji spółki powinna zmierzać do osiągnięcia
ich wartości realnej, więc gdy są niedowartościowane, zaleca się ich kupno, natomiast gdy
są przewartościowane, powinno się je sprzedać.
PRZYKŁAD
Akcje spółki „A” są notowane na giełdzie po 50 zł. Inwestor na podstawie dokonanej
analizy ocenił, że akcje spółki są warte 60 zł. Innymi słowy, ocenił on, że wartość
wewnętrzna akcji wynosi 60 zł. Inwestor uznał zatem, że akcje spółki „A” są
niedowartościowane i będzie zainteresowany ich zakupem, ponieważ ich wartość rynkowa
znajduje się obecnie znacznie poniżej ich wartości wewnętrznej.
W trakcie przeprowadzania analizy fundamentalnej Inwestor powinien odpowiedzieć sobie
na takie pytania jak:





Czy przedsiębiorstwo osiąga zyski?
Czy przedsiębiorstwo jest w stanie spłacać swoje zobowiązania?
Czy pozycja przedsiębiorstwa na rynku jest korzystna na tle konkurencji?
Czy przychody przedsiębiorstwa rosną i w jakim tempie?
Czy przedsiębiorstwo nie fałszuje raportów? (Działalność ta jest jednak mocno
ograniczona dzięki analizie raportów przez biegłych rewidentów)
Oczywiście są to tylko przykładowe pytania z wielu innych, na które Inwestor powinien
poznać odpowiedź w trakcie analizy. Najważniejszą kwestią pozostaje jednak opłacalność
inwestycji w akcje danej spółki, a narzędzia analizy fundamentalnej trzeba potraktować jako
pomoc w uzyskaniu odpowiedzi.
Aby dokładnie określić wartość akcji trzeba rzetelnie przeprowadzić kilka etapów analizy:
1.
2.
3.
4.
5.
Analiza sytuacji makroekonomicznej
Analiza sektorowa
Analiza sytuacyjna przedsiębiorstwa
Analiza finansowa przedsiębiorstwa
Wycena akcji.
Analiza sytuacji makroekonomicznej jest konieczna, ponieważ przedsiębiorstwa
działają w pewnym otoczeniu gospodarczym i pozostają od niego zależne. Obejmuje ona
zarówno analizę typowych danych makroekonomicznych – tempa wzrostu PKB, stopy
inflacji, wysokości stóp procentowych, lecz także takich elementów, jak sytuacja
demograficzna czy działalność związków zawodowych lub nawyki społeczno-kulturowe. Ten
rodzaj analizy prowadzi do określenia atrakcyjności inwestowania na dany. rynku (na
przykład na rynku akcji polskich).
Analiza sektorowa pozwala określić opłacalność inwestycji w danym sektorze. Polega na
przeanalizowaniu, jak dobrze będą się spisywać przedsiębiorstwa z danego sektora jako
całość. Przedsiębiorstwa z danego sektora podlegają podobnym trendom, ponieważ
podobne czynniki gospodarcze wpływają na ich działalność i osiągane wyniki.
Następnie należy przejść już do analizy konkretnego przedsiębiorstwa. Dokonując analizy
sytuacyjnej przedsiębiorstwa sprawdzamy jego pozycję na tle całego sektora,
porównując ją z konkurencją. Można dokonać także tzw. analizy SWOT (ang. Strengths,
Weaknesses, Opportunities, Threats), czyli zbadać mocne i słabe strony przedsiębiorstwa, a
także szanse i zagrożenia wynikające z otoczenia, w którym przedsiębiorstwo funkcjonuje.
Na tym etapie ważne jest również uwzględnienie w analizie aspektów pozafinansowych –
jakości kadry i zarządzania, produktów lub usług oferowanych przez przedsiębiorstwo.
Część dotycząca analizy finansowej przedsiębiorstwa bazuje całkowicie na danych
finansowych. Inwestor może je znaleźć w raportach okresowych spółek giełdowych, które są
regularnie publikowane (na przykład na stronie internetowej danej spółki). Opierając się na
danych finansowych badamy m.in. zyskowność, wypłacalność, płynność i stabilność
finansową, zwykle stosując analizę wskaźnikową. Efektem końcowym całej analizy jest
wycena akcji.
Proces przeprowadzenia analizy fundamentalnej wymaga od Inwestora czasu i wiedzy,
dlatego można również korzystać z analiz przeprowadzanych przez analityków finansowych.
Należy jednak pamiętać, że wycena akcji spółki opiera się na pewnych założeniach (na
przykład co do wzrostu przychodów w przyszłości) stawianych przez analityków, więc nigdy
nie jest w pełni dokładna.
Choć analiza fundamentalna czasem spotyka się z krytyką, na przykład ze strony
Inwestorów posługujących się analizą techniczną, warto wziąć ją pod uwagę podczas
podejmowania decyzji o wejściu lub wyjściu z danej inwestycji. Zachętą dla Inwestora mogą
być majątki największych Inwestorów, takich jak Warren Buffet czy Peter Lynch, którzy swoje
decyzje inwestycyjne opierali właśnie na analizie fundamentalnej. Ten pierwszy, należący do
najbogatszych ludzi na świecie, uważa, że należy inwestować w spółki, których biznes w
pełni się rozumie. Z tego powodu Warren Buffet rzadko decydował się na inwestycje w
sektor technologiczny, którego model biznesowych nie jest mu szczególnie bliski.