procesów magazynowych - Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne

REFORMA 2012
Organizowanie i monitorowanie
procesów
magazynowych
Anna Rożej, Jarosław Stolarski, Joanna Śliżewska
Kwalifikacja A.30.2
Podręcznik do nauki zawodu
TECHNIK LOGISTYK
Podręcznik dopuszczony do użytku szkolnego przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania i wpisany do wykazu podręczników przeznaczonych do kształcenia w zawodach na podstawie
opinii rzeczoznawców: dr. hab. Jana Długosza, mgr inż. Edyty Majkowskiej i dr. Tomasza Karpowicza
Typ szkoły: technikum.
Zawód: technik logistyk.
Kwalifikacja: A.30. Organizacja i monitorowanie przepływu zasobów i informacji w procesach produkcji, dystrybucji i magazynowania.
Część kwalifikacji: 2. Organizowanie i monitorowanie procesów magazynowych.
Rok dopuszczenia: 2014.
© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne sp. z o.o.
Warszawa 2014
Wydanie I
ISBN 978-83-02-14636-7
Opracowanie merytoryczne i redakcyjne: Barbara Jaworska (redaktor koordynator)
Julia Konkołowicz-Pniewska (redaktor merytoryczny)
Agnieszka Wiąckowska (tłumaczenie podstawowych pojęć na jęz. angielski)
Magdalena Wessel-Zasadzka (tłumaczenie podstawowych pojęć na jęz. niemiecki)
Konsultacje: mgr Artur Gontarz, mgr Anna Wawruch-Lis
Redakcja językowa: Katarzyna Sobiepanek-Szczęsna (red.), Ewa Wojtyra (kor.)
Redakcja techniczna: Elżbieta Walczak
Projekt okładki: Małgorzata Wójcicka
Fotografia na okładce: (magazyn)TylerOlson/Shutterstock.com
Fotoedycja: Agata Bażyńska
Skład i łamanie:
Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
00-807 Warszawa, Aleje Jerozolimskie 96
Tel.: 22 576 25 00
Infolinia: 801 220 555
www.wsip.pl
Druk i oprawa: Orthdruk sp. z o.o., Białystok
Publikacja, którą nabyłeś, jest dziełem twórcy i wydawcy. Prosimy, abyś przestrzegał praw, jakie im przysługują.
Jej zawartość możesz udostępnić nieodpłatnie osobom bliskim lub osobiście znanym. Ale nie publikuj jej
w internecie. Jeśli cytujesz jej fragmenty, nie zmieniaj ich treści i koniecznie zaznacz, czyje to dzieło.
A kopiując jej część, rób to jedynie na użytek osobisty.
Szanujmy cudzą własność i prawo.
Więcej na www.legalnakultura.pl
Polska Izba Książki
SPIS TREŚCI
Wstęp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
5
I. Zapasy w przedsiębiorstwie
.........................................
9
Definicja i klasyfikacja zapasów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Gospodarka zapasami i struktura zapasów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Analiza i prognozowanie popytu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Metody ustalania wielkości dostaw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Systemy zamawiania towarów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
10
18
24
35
41
1
2
3
4
5
II. Zarządzanie zapasami
6
7
8
9
10
11
..............................................
49
Cele zarządzania zapasami . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Zasady zarządzania zapasami . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Koszty zapasów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Zarządzanie zapasami grup asortymentowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Kontrola zapasów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Poziom obsługi klienta. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
50
53
57
59
61
65
III. Procesy w magazynie
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
..............................................
69
Magazyn – pojęcia i definicje. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rodzaje, funkcje i zadania magazynów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Obszary magazynowe – podział na strefy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Proces przyjęcia towaru . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Proces składowania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Automatyzacja procesu składowania. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Obsługa procesu składowania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Kompletacja. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Procesy wydania towaru. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Czynności związane z przechowywaniem towarów. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Czynności związane z przygotowaniem ładunku do przewozu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Ubytki podczas magazynowania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
70
72
78
85
92
94
96
99
103
105
112
125
IV. Przechowywanie materiałów
24
25
26
27
28
29
30
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 127
Rodzaje składowanych materiałów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Warunki i parametry przechowywania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozmieszczenie zapasów. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Wyposażenie techniczne wykorzystywane w procesie składowania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Jednostki ładunkowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rodzaje opakowań . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Oznakowanie towarów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
V. Transportowe czynności magazynowe
31
32
33
34
128
130
137
144
172
193
197
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 215
Wyposażenie transportowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Środki transportu wewnętrznego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Transport wewnętrzny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Inne urządzenia wykorzystywane w magazynie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
216
220
226
227
3
4
SPIS TEŚCI
VI. Zagospodarowanie przestrzeni magazynowej
35
36
37
38
39
40
41
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 231
Potrzeba właściwego zagospodarowania przestrzeni magazynowej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Przepisy prawa i normy zagospodarowania przestrzeni magazynowej . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Ocena zagospodarowania przestrzeni magazynowej. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Optymalizacja wykorzystania przestrzeni magazynowej. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Wskaźniki efektywności gospodarki magazynowej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Wybór kontrahenta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Odpowiedzialność kierownictwa i pracowników magazynu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
VII. Informatyka w magazynie
232
234
237
249
251
254
256
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 259
42 Systemy informatyczne wykorzystywane w magazynie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 260
43 Zasady automatycznej identyfikacji towarów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 268
44 Skanery i ich zastosowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 272
VIII. Koszty i dokumentacja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
275
Koszty magazynowania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Koszty usług logistycznych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Inwentaryzacja w magazynie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rodzaje dokumentów magazynowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Zasady sporządzania dokumentów magazynowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Słowniczek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Wykaz podstawowych pojęć w językach polskim, angielskim i niemieckim . . . . . . . . . . . . . . . .
Literatura . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Spis ilustracji i fotografii . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
276
284
287
291
296
298
301
302
303
45
46
47
48
49